Przedmiot stosunków cywilnoprawnych

•

klasyfikacja przedmiotów:

•

rzeczy

•

ró

ż

ne postacie energii

•

dobra niematerialne m.in. maj

ą

tkowe podmiotowe

•

zorganizowane kompleksy maj

ą

tkowe np. przedsi

ę

biorstwo

•

prawa

•

papiery warto

ś

ciowe

•

pieni

ą

dz

1 Rzecz - tylko i wył

ą

cznie przedmioty materialne i jest rzecz

ą

oboj

ę

tn

ą

czy powstały w sposób naturalny czy inaczej

Co nie jest rzeczami ?

•

energia

•

cz

ęś

ci składowe rzeczy

•

rzeczy powszechnie dost

ę

pne dla ka

ż

dego np. powietrze

Podział rzeczy

•

ruchome - wszystkie te, które nie s

ą

nieruchomo

ś

ciami

•

nieruchomo

ś

ci

Nieruchomo

ś

ci:

•

wg. art 46 KC nieruchomo

ś

ciami s

ą

cz

ęś

ci powierzchni ziemskiej stanowi

ą

ce odr

ę

bny przedmiot własno

ś

ci. Jest to tylko

powierzchnia ziemska na tyle na ile przysługuje im społeczno-gospodarcze przeznaczenie danej nieruchomo

ś

ci

•

nieruchomo

ś

ciami s

ą

budynki ale tylko takie budynki które, s

ą

trwale zwi

ą

zane z gruntem ( fundamenty, na palach )

•

odr

ę

bny lokal w budynku je

ż

eli przepisu tak stanowi

ą

•

statki morskie, które zostały wpisane do rejestru statków.

1 - Instytucja ksi

ą

g wieczystych jest przeznaczona tylko dla nieruchomo

ś

ci

2 - Odmiennie jest traktowana egzekucja z rzeczy nieruchomej ni

ż

ruchomej

2 Cz

ęść

składowa

•

wg art. 47 KC wszystko to co nale

żą

c do rzeczy jako cało

ść

nie mo

ż

e by

ć

od niej odł

ą

czone bez uszkodzenia lub

istotnej zmiany cało

ś

ci lub bez istotnej zmiany cało

ś

ci lub bez istotnej zmiany odł

ą

czonego przedmiotu np. koło do wozu

•

przedmioty sztucznie przył

ą

czone jak i równie

ż

składniki naturalne np. kamienie i piasek w gruncie rolnym

•

art 48 KC do cz

ęś

ci składowej gruntu nale

żą

wszystkie drzewa oraz wszystkie ro

ś

liny od chwili zasadzenia lub zasiania.

•

art 49 KC urz

ą

dzenia słu

żą

ce do doprowadzania lub odprowadzania wody, gazu energii itp. chocia

ż

trwale poł

ą

czone z

gruntem nie b

ę

d

ą

stanowiły cz

ęś

ci składowej nieruchomo

ś

ci ale stanowi

ą

cz

ęść

przedsi

ę

biorstwa je

ż

eli wchodz

ą

w skład

tego przedsi

ę

biorstwa

cz

ęś

ci składowe nie mog

ą

by

ć

osobnym przedmiotem własno

ś

ci innych praw rzeczowych czyli prawo własno

ś

ci rozci

ą

ga

si

ę

automatycznie na przedmiot, który stał si

ę

cz

ęś

ci

ą

składow

ą

danej rzeczy.

Cz

ęść

składowa mo

ż

e by

ć

przedmiotem odr

ę

bnych stosunków ale z zakresu prawa zobowi

ą

zaniowego

3 Przynale

ż

no

ść

:

•

musi by

ć

rzecz

ą

samoistn

ą

np. szkła w okularach to cze

ść

składowa a futerał to przynale

ż

no

ść

•

mo

ż

e by

ć

tylko rzecz

ą

ruchom

ą

, natomiast rzecz główna mo

ż

e by

ć

tak

ż

e nieruchomo

ś

ci

ą

•

rzecz główna i przynale

ż

no

ść

musz

ą

nale

ż

e

ć

do tego samego wła

ś

ciciela

•

przynale

ż

no

ść

musi by

ć

potrzebna do korzystania z rzeczy głównej zgodnie z jej przeznaczeniem

Jakie skutki prawne wynikaj

ą

z tytułu przynale

ż

no

ś

ci ?

•

czynno

ść

prawna, która b

ę

dzie musiała za przedmiot rzecz główn

ą

ma skutek prawny tak

ż

e wzgl

ę

dem przynale

ż

no

ś

ci

prawnej ale w sposób wyra

ź

ny, albo z tre

ś

ci szczególnego przepisu

•

egzekucja, która b

ę

dzie skierowana do nieruchomo

ś

ci obejmowa

ć

b

ę

dzie tak

ż

e przynale

ż

no

ść

•

przynale

ż

no

ść

mo

ż

e wraz z rzecz

ą

główn

ą

stanowi

ć

zabezpieczenie kredytu

4 Po

ż

ytki

a) po

ż

ytki rzeczy:

•

naturalne ( przychód z rzeczy ) np. zbo

ż

e, przychówek i inne cz

ęś

ci składowe np. glina, piasek z ziemi

•

cywilne ( dochody z rzeczy, któr

ą

dana rzecz przynosi na podstawie stosunku prawnego ) np. cz

ęść

umowy najmu,

wynajmuj

ę

lokal i dostaj

ę

fors

ę

b) po

ż

ytki prawa - te dochody, które prawo to przynosi zgodnie z przeznaczeniem społeczno-gospodarczym np.

po

ż

ytkami prawa u

ż

ytkowania jest własno

ść

po

ż

ytków rzeczy obci

ąż

onych tych prawem

Praktyczne znaczenie po

ż

ytków uwypukli si

ę

wtedy, gdy inna osoba ni

ż

wła

ś

ciciel jest upowa

ż

niona do pobierania

po

ż

ytków z rzeczy

5 Pieni

ą

dz - prawo cywilne traktuje pieni

ą

dz jako szczególn

ą

odmian

ę

rzeczy, jedyn

ą

cech

ą

ró

ż

ni

ą

c

ą

pieni

ą

dz od rzeczy

jest to,

ż

e w zasadzie w obrocie cywilnoprawnym decyduje suma znaków pieni

ęż

nych a nie ilo

ść

6 Papiery warto

ś

ciowe - to dokumenty, z którymi dane prawo maj

ą

tkowe jest tak

ś

ci

ś

le zwi

ą

zane,

ż

e realizacja tego

prawa nie jest mo

ż

liwa bez władania tym dokumentem. Zarazem papier warto

ś

ciowy stwarza dla osoby z tego

dokumentu uprawnionej tzw. legitymacj

ę

formaln

ą

tzn. ,

ż

e zobowi

ą

zany z dokumentu nie ma obowi

ą

zku bada

ć

czy

osoba legitymowana tym papierem warto

ś

ciowym jest nim legitymowana rzeczywi

ś

cie ( czy jest uprawniona ) czy te

ż

nie.

Sam fakt,

ż

e posiadam dokument jest równoznaczny ze stwierdzeniem

ż

e ja posiadam ten dokument w sposób legalny a

ten kto

ś

musi wypłaci

ć

Prawa inkorporowane w papierze warto

ś

ciowym mog

ą

by

ć

ró

ż

ne:

•

np. w czekach, wekslach akcjach, obligacjach s

ą

inkorporowane warto

ś

ci pieni

ęż

ne ale tak

ż

e w akcjach s

ą

inkorporowane pewne prawa członkowskie w sp. akcyjnej.

•

W niektórych papierach warto

ś

ciowych mog

ą

by

ć

inkorporowane prawa do rozporz

ą

dzania rzecz

ą

znajduj

ą

c

ą

si

ę

we

władaniu posiadacza papieru warto

ś

ciowego np. konosament i instytucja, któr

ą

wystawca daje kapitanowi statku

umo

ż

liwiaj

ą

c mu,

ż

e ten płyn

ą

c mo

ż

e sprzeda

ć

towar nie np. w Nowym Yorku ale w Reykyawiku, ale za cen

ą

równ

ą

lub

przewy

ż

szaj

ą

c

ą

cen

ę

w N.Y.

Nie s

ą

papierami warto

ś

ciowymi, zni

ż

ki na okaziciela ( bony towarowe )

Papiery warto

ś

ciowe

Podział papierów warto

ś

ciowych ze wzgl

ę

du na sposób ustalania legitymacji formalnej, oraz ze wzgl

ę

du na sposób

przenoszenia papierów warto

ś

ciowych na inne osoby :

•

papiery warto

ś

ciowe imienne : takie, które w swej tre

ś

ci wskazuj

ą

w sposób wyra

ź

ny osob

ę

uprawnion

ą

np: akcje

imienne. Mog

ą

by

ć

one przenoszone na nabywc

ę

tylko i wył

ą

cznie na drodze przelewu i ze skutkami przelewu.

•

papiery warto

ś

ciowe na zlecenie : takie, w których uprawniona osoba wynika z tre

ś

ci dokumentu, ale papiery

warto

ś

ciowe na zlecenie s

ą

przenoszone tylko i wył

ą

cznie ze wzgl

ę

du na tzw. INDOS. INDOS - szczególna

wzmianka oznaczona na tre

ś

ci samego dokumentu. (to co jest napisane na drugiej stronie weksla)

•

papiery warto

ś

ciowe na okaziciela : osoba uprawniona nie jest w ogóle imiennie wskazana. I uprawnionym jest

ka

ż

dy obecny posiadacz danego dokumentu. Przeniesienie praw papieru warto

ś

ciowego na okaziciela nast

ę

puje

przez wydanie tego dokumentu.

Przedmiotami stosunku cywilnoprawnego mog

ą

by

ć

równie

ż

:

dobra niematerialne : znaki towarowe, wzory zdobnicze, wzory u

ż

ytkowe, patenty, wynalazki, prawa autorskie, oraz

dobra osobiste.

pewne zorganizowane cz

ęś

ci, np przedsi

ę

biorstwo

Nale

ż

y odró

ż

ni

ć

przedsi

ę

biorstwo w znaczeniu podmiotowym od przedsi

ę

biorstwa. w znaczeniu przedmiotowym.

Przedsi

ę

biorstwo. w znaczeniu podmiotowym to przedsi

ę

biorstwo pa

ń

stwowe, jako osoba prawna. Przedsi

ę

biorstwo. w

znaczeniu przedmiotowym to zespół składników rzeczowych, które składaj

ą

si

ę

na dane przedsi

ę

biorstwo.

W skład przedsi

ę

biorstwa wchodzi :

O ile umowa nie stanowi inaczej.

1.firma, znaki towarowe i inne oznaczenia indywidualizuj

ą

ce przedsi

ę

biorstwo.

2.ksi

ę

gi handlowe

3.nieruchomo

ś

ci, ruchomo

ś

ci nale

żą

ce do tego przedsi

ę

biorstwa w tym produkty i materiały.

4.patenty, wzory u

ż

ytkowe i zdobnicze

5.zobowi

ą

zania i obci

ąż

enia zwi

ą

zane z prowadzeniem przedsi

ę

biorstwa

6.prawa i zobowi

ą

zania wynikaj

ą

ce z najmu i dzier

ż

awy lokali zajmowanych przez to przedsi

ę

biorstwo.

Co jest gospodarstwem rolnym :

Je

ż

eli czynno

ść

prawna nie stanowi inaczej.

1.grunty rolne wraz z gruntami le

ś

nymi, budynkami i ich cz

ęś

ciami, urz

ą

dzeniami i inwentarzem. Je

ż

eli stanowi

ą

lub

mog

ą

stanowi

ć

zorganizowan

ą

cało

ść

.

2.prawa i obowi

ą

zki zwi

ą

zane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego

Mienie wg. Kodeksu Cywilnego to własno

ść

i inne prawa maj

ą

tkowe, czyli wszystkie prawa podmiotowe, maj

ą

tkowe. K.C.

posługuje si

ę

równie

ż

poj

ę

ciem maj

ą

tek . Wg. K.C. długi nie wchodz

ą

do tak zdefiniowanego poj

ę

cia maj

ą

tku, ale nie

wchodz

ą

c do niego ci

ążą

na tym maj

ą

tku.

Obowi

ą

zuje zasada,

ż

e ka

ż

dy podmiot prawa ma w zasadzie tylko jeden maj

ą

tek, który pozostaje jednolity pomimo

stałych zmian jego elementów składowych.