Monter_kadl_okret_721[02]_Z1.02

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Jerzy Giemza

Wykonywanie obróbki blach i profili
721[02].Z1.02

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Składowanie blach i profili

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Obróbka wstępna materiałów hutniczych

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Metody i techniki cięcia blach, profili i rur

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Metody i techniki gięcia blach, profili i rur

5.4.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie monter kadłubów okrętowych.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne,

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

−

ewaluację osiągnięć ucznia w postaci 2 testów wielokrotnego wyboru.

−

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Poradnik zawiera materiał nauczania składający się z 4 tematów, są to: Składowanie blach

i profili, Obróbka wstępna materiałów hutniczych, Metody i techniki cięcia blach i profili,
Metody i techniki gięcia blach i profili.

Treści zawarte w temacie „Składowanie blach i profili” pomogą uczniowi zapoznać się ze

składowaniem, znakowaniem i przygotowaniem blach oraz profili hutniczych do kolejnych
operacji.

Treści zawarte w temacie „Obróbka wstępna materiałów hutniczych” pomogą uczniowi

zapoznać się z metodami oraz oprzyrządowaniem jakie stosowane jest podczas obróbki
wstępnej. Ponadto zapozna się ze środkami transportu stosowanymi podczas obróbki
wstępnej.

Treści zawarte w temacie „Metody i techniki cięcia blach i profili” pomogą uczniowi

poznać metody i sposoby cięcia blach, profili i rur.

Treści zawarte w temacie „Metody i techniki gięcia blach i profili” pomogą uczniowi

zapoznać się metodami gięcia blach, profili i rur.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem:

−

dyskusji dydaktycznych,

−

pokazu z objaśnieniem,

−

pogadanki,

−

ćwiczeń.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może

posłużyć się zamieszczonymi w rozdziale 6 testami.

W testach wielokrotnego wyboru zamieszczono:

−

plany testu w formie tabelarycznej,

−

punktację zadań,

−

propozycję norm wymagań,

−

instrukcję dla nauczyciela,

−

instrukcję dla ucznia,

−

karty odpowiedzi,

−

zestawy zadań testowych.
Poniżej przedstawiono miejsce tej jednostki modułowej w strukturze całego modułu:

Technologia wykonywania kadłuba okrętowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

721[02].Z1

Technologia budowy kadłuba

okrętowego

721[02].Z1.02

Wykonywanie obróbki blach

i profili

721[02].Z1.03

Wykonywanie prefabrykacji sekcji

kadłuba

721[02].Z1.04

Montowanie kadłuba statku

721[02].Z1.05

Montowanie elementów

zbrojenia kadłuba

721[02].Z1.06

Przygotowanie statku i pochylni

do wodowania

721[02].Z1.01

Trasowanie blach i profili

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

charakteryzować strukturę stoczni produkcyjnej,

−

określać zadania poszczególnych wydziałów stoczni,

−

określać etapy procesu technologicznego budowy kadłuba statku,

−

określać zadania traserni,

−

porównywać trasowanie klasyczne, optyczne i numeryczne,

−

określać znaki i symbole traserskie,

−

stosować szablony,

−

trasować płaty proste z naniesieniem linii kontrolnych i bazowych,

−

trasować proste sekcje płaskie,

−

posługiwać się narzędziami traserskimi,

−

posługiwać się sprzętem pomiarowym w trakcie trasowania,

−

sprawdzać jakość wykonanej pracy,

−

korzystać z dokumentacji technicznej,

−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy podczas trasowania i obróbki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

określić warunki składowania blach, profili i rur,

−

scharakteryzować proces obróbki wstępnej materiałów hutniczych,

−

scharakteryzować proces obróbki blach,

−

scharakteryzować proces obróbki profili,

−

scharakteryzować proces obróbki rur,

−

dobrać techniki obróbki blach,

−

dobrać sposób obróbki profili i rur,

−

zastosować narzędzia do cięcia gazowego,

−

zastosować narzędzia do ukosowania krawędzi,

−

dobrać i zastosować narzędzia do gięcia blach, profili i rur,

−

wykonać cięcie blach, profili i rur,

−

wykonać gięcie blach, profili i rur,

−

skorzystać z dokumentacji technicznej,

−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska podczas wykonywania pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania: Monter kadłubów okrętowych 721[02]
Moduł:

Technologia budowy kadłuba okrętowego 721[02].Z1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie obróbki blach i profili 721[02].Z1.02

Temat : Obróbka wstępna materiałów hutniczych.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności definiowania i podporządkowywania czynności do

poszczególnych etapów obróbki.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

dopasować czynność z rodzajem obróbki,

−

charakteryzować etapy obróbki.

Metody nauczania–uczenia się:
–  ćwiczenie praktyczne,
–  pogadanka,
–  dyskusja.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna.

Czas: 4 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7.

Przebieg zajęć:
1. Instruktaż wstępny:

−

sprawdzenie obecności,

−

sprawdzenie samopoczucia uczniów,

−

przedstawienie przebiegu zajęć,

−

podanie kryteriów ocen.

2. Instruktaż bieżący:

−

praca z poradnikiem

−

nadzorowanie pracy uczniów z poradnikiem,

Wykonanie ćwiczenia 2 z części 4.2.3 poradnika dla ucznia:

−

udzielanie dodatkowych wyjaśnień i wydawanie dodatkowych poleceń,

−

sprawdzenie, czy uczniowie wypełnili tabelę,

−

omówienie ćwiczenia, wskazanie błędów i ich omówienie.

3. Instruktaż końcowy:

−

podsumowanie zajęć,

−

wskazanie na najlepiej wykonane ćwiczenia,

−

omówienie ćwiczeń wykonanych przez wszystkich uczniów,

−

zwrócenie uwagi na błędy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania: Monter kadłubów okrętowych 721[02]
Moduł:

Technologia budowy kadłuba okrętowego 721[02].Z1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie obróbki blach i profili 721[02].Z1.02

Temat: Metody i techniki gięcia blach, profili i rur.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności gięcia blach profili na podstawie otrzymanej

dokumentacji.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

odczytać dokumentację technologiczną,

−

przygotować stanowisko pracy,

−

dokonać właściwego doboru narzędzi,

−

dobrać materiał,

−

dokonać samokontroli i samooceny.

Metody nauczania–uczenia się:
–  ćwiczenie praktyczne,
–  omówienie ćwiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna.

Czas: 4 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacja technologiczna,

−

rury o różnych średnicach,

−

narzędzia traserskie,

−

narzędzia pomiarowe,

−

poradnik dla ucznia.

Przebieg zajęć:
1. Instruktaż wstępny:

−

sprawdzenie obecności,

−

sprawdzenie samopoczucia uczniów,

−

instruktaż bhp,

−

przedstawienie przebiegu zajęć,

−

podanie kryteriów ocen.

2. Instruktaż bieżący:

Praca z dokumentacją technologiczną

−

nadzorowanie pracy uczniów z szczególnym uwzględnienie przestrzegania przepisów
bhp.

Wykonanie ćwiczenia 3 z części 4.4.3 poradnika dla ucznia:

−

sprawdzenie, czy uczniowie poprawnie dobrali materiał do ćwiczenia,

−

udzielanie dodatkowych wyjaśnień i wydawanie dodatkowych poleceń,

−

omówienie ćwiczenia, wskazanie na błędy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. Instruktaż końcowy:

−

podsumowanie zajęć,

−

omówienie ćwiczeń wykonanych przez wszystkich uczniów,

−

zwrócenie uwagi na błędy,

−

ocena pracy uczniów.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

poprzez ocenę efektów ćwiczenia,

−

poprzez przeprowadzenie omówienia ćwiczenia przez uczniów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Składowanie blach i profili

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Porównaj sposoby składowania blach i profili hutniczych.

Wskazówki do realizacji
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było samodzielnie. Szczególną uwagę należy

zwrócić na umiejętność stosowania poprawnej nomenklatury stoczniowej. Podczas
wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych informacji dotyczących
składowania blach i profili.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  wpisać w tabelę sposoby składowania blach i profili,
2)  opisać sposób składowania blach i profili,
3)  przedstawić w sposób graficzny składowanie blach i profili,
4)  podać korzyści i cechy negatywne składowania blach i profili,
5)  porównać wypełnioną tabelę z tabelami kolegów.

sposób
składowania

charakterystyka

Opis

sposobu

składowania

Przedstaw na

rysunku

Podaj korzyści

Podaj cechy

negatywne

Składowanie blach

w sterty

Składowanie blach

w stojakach

Składowanie profili

hutniczych

w stojakach

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie przedmiotowe,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Wyszukaj dostawców materiałów i wyrobów dla przemysłu stoczniowego.

Wskazówki do realizacji
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było samodzielnie. Szczególną uwagę należy

zwrócić na umiejętność korzystania z informacji zawartych w dostępnej literaturze branżowej,
Internecie, poradniku dla ucznia i literaturze podanej w poradniku. Podczas wykonywania
ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych informacji dotyczących organizacji pionu
technicznego stoczni.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zidentyfikować na podstawie otrzymanego od nauczyciela zestawu materiałowego

wskazane materiały i wyroby przeznaczone do budowy statku,

2) korzystając z różnych źródeł informacji odszukać po dwóch dostawców każdego z tych

materiałów lub wyrobów,

3) przygotować prezentację z wykorzystaniem komputera i projektora,
4) dokonać prezentacji na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

zestawy materiałów,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

katalogi, informatory i pisma branżowe,

−

zeszyt przedmiotowy, poradnik i przybory piśmienne,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Obróbka wstępna materiałów hutniczych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przedstaw kolejność operacji w obróbce wstępnej blach.

Wskazówki do realizacji
Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętność określania kolejności operacji podczas

wstępnej obróbki blach. Przy podsumowaniu zajęć można wykorzystać dyskusję oraz
pogadankę.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  ustalić rodzaje operacji,
2)  wpisać w tabelę nazwę operacji,
3)  wpisać w tabelę sposób wykonania operacji,
4)  wpisać w tabelę oczekiwane efekty.

Nazwa operacji

Sposób wykonania operacji

Oczekiwane efekty

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Metody i techniki cięcia blach, profili, rur

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj ukosowanie blach i profili hutniczych.

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie ma na celu kształtowanie umiejętności praktycznych uczniów. Ćwiczenie

powinno być wykonane samodzielnie przez każdego ucznia. Na zakończenie zaleca się
przeprowadzenie pogadanki, aby ocenić efekty ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z dokumentacją,
2)  przygotować stanowisko pracy,
3)  przygotować sprzęt i materiały do cięcia blach i profili,
4)  przystąpić do wykonania ukosowania,
5)  sprawdzić prawidłowość wykonania z dokumentacją.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacja technologiczna,

−

palnik gazowy, butle z gazami technicznymi,

−

materiał przeznaczony do ukosowania,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Określ przyczyny wad powstałych w procesie cięcia.

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie ma na celu kształtowanie umiejętności określania przyczyn i rozpoznawania

wad powstałych w procesie cięcia. Ćwiczenie powinno być wykonane samodzielnie przez
każdego ucznia. Na zakończenie zaleca się przeprowadzenie pogadanki, aby ocenić efekty
ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  wpisać do tabeli rodzaj cięcia,
2)  określić i wpisać do tabeli rodzaj wady,
3)  wpisać przyczynę powstania wady,
4)  porównać swoją tabelę z tabelami kolegów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rodzaj cięcia

Rodzaj

sprzętu

Rodzaj wady

Przyczyna powstania

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Określ rodzaj wady powstałej w procesie cięcia oraz sposób jej usunięcia.

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie ma na celu kształtowanie umiejętności rozpoznawania i usuwania wad

powstałych podczas cięcia. Ćwiczenie powinno być wykonane samodzielnie przez każdego
ucznia. Na zakończenie zaleca się przeprowadzenie pogadanki, aby ocenić efekty ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  wpisać do tabeli rodzaj cięcia,
2)  określić i wpisać do tabeli rodzaj wady,
3)  wpisać sposób usunięcia wady,
4)  porównać swoją tabelę z tabelami kolegów.

Rodzaj cięcia

Rodzaj

sprzętu

Rodzaj wady

Sposób usunięcia wady

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Wykonaj cięcie blachy na pas obłowy na podstawie otrzymanej dokumentacji.

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie ma na celu kształtowanie umiejętności praktycznych uczniów. Ćwiczenie

powinno być wykonane samodzielnie przez każdego ucznia. Na zakończenie zaleca się
przeprowadzenie pogadanki, aby ocenić efekty ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  pobrać dokumentację od nauczyciela,
2)  wybrać odpowiednią blachę,
3)  nanieść odpowiednie znaki traserskie zgodnie z rysunkiem,
4)  wykonać cięcie,
5)  dokonać samokontroli,
6)  zgłosić nauczycielowi wykonanie ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacja technologiczna,

−

blachy o różnych wymiarach i grubościach,

−

narzędzia traserskie,

−

narzędzia pomiarowe,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 5

Wykonaj cięcie i ukosowanie profili za pomocą palnika gazowego na podstawie rysunku.

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie ma na celu kształtowanie umiejętności praktycznych uczniów. Ćwiczenie

powinno być wykonane samodzielnie przez każdego ucznia. Na zakończenie zaleca się
przeprowadzenie pogadanki, aby ocenić efekty ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  pobrać rysunek od nauczyciela,
2)  wybrać odpowiedni profil,
3)  nanieść odpowiednie znaki traserskie zgodnie z rysunkiem,
4)  przygotować sprzęt do cięcia,
5)  wykonać cięcie,
6)  dokonać samokontroli,
7)  zgłosić nauczycielowi wykonanie ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacja technologiczna,

−

profile o różnych wymiarach i grubościach,

−

narzędzia traserskie,

−

sprzęt do cięcia gazowego,

−

narzędzia pomiarowe,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 6

Wykonaj cięcie na gilotynie węzłówki zgodnie z otrzymanym rysunkiem.

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie ma na celu kształtowanie umiejętności praktycznych uczniów. Ćwiczenie

powinno być wykonane samodzielnie przez każdego ucznia. Na zakończenie zaleca się
przeprowadzenie pogadanki, aby ocenić efekty ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  pobrać od nauczyciela rysunek węzłówki,
2)  wybrać odpowiednią blachę,
3)  wytrasować,
4)  przygotować gilotynę,
5)  wykonać cięcie,
6)  sprawdzić prawidłowość wykonania detalu,
7)  zgłosić wykonanie ćwiczenia nauczycielowi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacja technologiczna,

−

blachy o różnych wymiarach i grubościach,

−

narzędzia traserskie,

−

gilotyna,

−

narzędzia pomiarowe,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Metody i techniki gięcia blach, profili, rur

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj szynę stalową z blachy o grubości 1,5 mm do podkładek ceramicznych na

podstawie rysunku.

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie praktyczne. Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywano indywidualnie. Szczególną

uwagę należy zwrócić na przestrzeganie warunków bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

2)  przygotować odpowiednie paski blachy,
3)  przygotować prasę,
4)  przygotować szablon do kontroli gięcia,
5)  sprawdzić wykonaną szynę z dokumentacją.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacja warsztatowa,

−

prasa hydrauliczna,

−

narzędzia do trasowania,

−

nożyce do cięcia blachy,

−

szablon (wkładka ceramiczna),

−

poradnik dla ucznia.

750

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Określ przyczyny wad powstałych w procesie gięcia blach na walcach oraz blach i profili

hutniczych na prasach.

Wskazówki do realizacji
Zaleca się aby ćwiczenie było wykonywane samodzielnie. Ma na celu utrwalenie

wiadomości zawartych w Poradniku dla ucznia dotyczących podstawowych wad powstałych
podczas gięcia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  wpisać do tabeli rodzaje gięcia,
2)  korzystając z poradnika i dostępnej literatury wpisać w tabelę typ urządzenia,
3)  określić rodzaj wady,
4)  określić sposób jej usunięcia (zapobieżenia),
5)  porównać ćwiczenie z kolegami.

Rodzaj gięcia

Charakterystyka

urządzenia do gięcia

Wady które mogą

wystąpić

Sposób usunięcia

wady

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Wykonaj gięcie blachy pasa obłowego na podstawie otrzymanej dokumentacji.

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie ma na celu kształtowanie umiejętności praktycznych uczniów. Ćwiczenie

powinno być wykonane samodzielnie przez każdego ucznia. Na zakończenie zaleca się
przeprowadzenie pogadanki, aby ocenić efekty ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  pobrać dokumentację od nauczyciela,
2)  wybrać odpowiednią blachę,
3)  nanieść odpowiednie znaki traserskie zgodnie z rysunkiem,
4)  wykonać gięcie,
5)  dokonać samokontroli,
6)  zgłosić nauczycielowi wykonanie ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacja technologiczna,

−

blachy o różnych wymiarach i grubościach,

−

narzędzia traserskie,

−

narzędzia pomiarowe,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Wykonaj gięcie kątownika łebkowego zgodnie z otrzymanym rysunkiem.

Wskazówki do realizacji

Ćwiczenie ma na celu kształtowanie umiejętności praktycznych uczniów. Ćwiczenie

powinno być wykonane samodzielnie przez każdego ucznia. Na zakończenie zaleca się
przeprowadzenie pogadanki, aby ocenić efekty ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  pobrać dokumentację od nauczyciela,
2)  wybrać odpowiedni profil,
3)  nanieść odpowiednie znaki traserskie zgodnie z rysunkiem,
4)  wybrać przyrządy do gięcia,
5)  wykonać gięcie,
6)  dokonać samokontroli,
7)  zgłosić nauczycielowi wykonanie ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacja technologiczna,

−

profile o różnych wymiarach i grubościach,

−

narzędzia traserskie,

−

maszyny i urządzenia do gięcia,

−

narzędzia pomiarowe,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Wykonywanie obróbki blach i

profili”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 2, 3, 4, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 17, są z poziomu podstawowego,

−

zadania 1, 7, 16, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3. b, 4. b, 5. a, 6. d, 7. b, 8. a, 9. c, 10. a, 11. c,
12. a, 13. c, 14, c, 15. b, 16. a, 17. a, 18. a, 19. b, 20. b.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić przyczyny powstania zgorzeliny

Określić metody usuwania nierówności blach

Określić metody ręcznego przecinania rur

Określić konieczność umieszczenia wieży
traserskiej na CWOB

Określić zjawiska występujące w czasie
sezonowania blach

Określić na podstawie środka transportowego
najkorzystniejsze ułożenie blach na placu
składowym

Wskazać rodzaj materiału wykorzystywanego do
śrutowania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Określić konieczność podgrzewania blach na
CWOB

Określić podstawowy środek transportowy na
CWOB

10 Określić sposoby ręcznego gięcia rur

11 Wskazać wady występujące podczas cięcia

12 Określić sposoby cięcia gazowego blach i profili

13 Określić sposoby cięcia gazowego rur

14 Określić sposób gięcia profili

15 Określić sposób gięcia rur na gorąco

Wskazać sposób otrzymywania odpowiednich
zagięć

Określić sposób otrzymywania złożonych
kształtów podczas gięcia blach

Wskazać dokładność wykonania rysunków do
trasowania

19 Wskazać sposób uplastycznienia rur

20 Określić sposoby sprawdzania gięcia profili

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
5.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
6.  Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na

udzielanie odpowiedzi.

7. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

8.  Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
9.  Sprawdź wyniki.
10.  Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu.
11.  Opracuj wnioski do dalszego postępowania.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.  Udzielaj  odpowiedzi  na  załączonej  karcie  odpowiedzi,  stawiając w odpowiedniej  rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

5.  W przypadku odpowiedzi zbliżonych wybierz tę, która wydaje ci się najlepsza.
6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7.  Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóż  rozwiązanie  na

później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

8. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Zgorzelina jest powłoką powstałą w wyniku

a)  działania warunków atmosferycznych.
b)  gwałtownego schładzania blachy.
c)  walcowania na gorąco.
d)  wyżarzania i walcowania na zimno.

2. Prostowanie blach na CWOB ma na celu

a) usunięcie naprężeń hartowniczych.
b) usunięcie nierówności na blachach, powstałych wskutek nierównomiernego stygnięcia

po walcowaniu i odkształceń powstałych w czasie transportu i przeładunku.

c) usunięciu wypaczeń powstałych podczas hartowania.
d) usunięciu wypaczeń powstałych podczas ulepszania cieplno-chemicznego.

3. Do przecinania ręcznego rur o małych średnicach stosujemy

a)  ręczne piły łańcuchowe.
b)  przecinaki rolkowe.
c)  przecinak.
d)  palnik propan-butanowy.

4. Wieża traserska na CWOB występuje podczas trasowania

a)  klasycznego.
b)  optycznego.
c)  numerycznego.
d)  wcale nie występuje.

5. W czasie sezonowania blach występuje:

a)  naturalne oczyszczanie pod wpływem działania warunków atmosferycznych.
b)  ustępowanie naprężeń.
c)  naturalne prostowanie blachy.
d)  zwiększenie naprężeń wewnętrznych blachy.

6. Przy uchwytach magnetycznych suwnicy bramowej najlepsze ułożenie blach na placu

składowym to
a)  stosy.
b)  stojaki.
c)  sztaple.
d)  sterty.

7. Do śrutowania używamy:

a)  kulek stalowych o średnicy 1 mm.
b)  drutu stalowego o średnicy 1 mm.
c)  ziaren krzemienia o frakcji 1.
d)  kulek stalowych o średnicy 0,15 mm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Podgrzewanie blach na CWOB ma na celu

a)  przygotowanie powierzchni blachy do odzendrzania.
b)  usunięcie naprężeń powstałych podczas sezonowania.
c)  usunięcie naprężeń walcowniczych.
d)  przygotowanie blachy do malowania.

9. Podstawowym środkiem transportowym na CWOB jest

a)  wózek samowyładowczy.
b)  przenośnik taśmowy.
c)  suwnica bramowa.
d)  przenośnik rolkowy.

10. Na ręcznym urządzeniu do gięcia rur można wyginać rury do średnicy

a)  32 mm.
b)  25 mm.
c)  50 mm.
d)  45 mm.

11. Odkształcenia brzegów blach występują podczas cięcia

a)  plazmą.
b)  palnikiem.
c)  gilotyną.
d)  automatem spawalniczym.

12. Cięcie plazmą wykonuje się

a)  w basenie z wodą.
b)  specjalnych odizolowanych pomieszczeniach.
c)  na ruszcie bezpośrednio w hali.
d)  na wolnej przestrzeni.

13. Cięcie gazowe rur wykonujemy dla rur od średnicy

a)  200 mm.
b)  150 mm.
c)  100 mm.
d)  250 mm.

14. Na bokserkach hydraulicznych wykonujemy gięcie

a)  profili na gorąco.
b)  blach do grubości 10 mm.
c)  profili na zimno.
d)  blach na gorąco do grubości 15 mm.

15. Podczas gięcia rur na gorąco rury wypełniamy je

a)  piaskiem z dużym dodatkiem tlenków aluminium i tlenków żelaza.
b)  piaskiem gruboziarnistym o średnicy ziaren 1–2 mm.
c)  piaskiem drobnoziarnistym rzecznym.
d)  żużlem wielkopiecowym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16. Kryzowanie to

a) zaginanie krawędzi pod kątem 45

b)  odsadzanie krawędzi.
c)  wyginanie denników
d)  zaginanie krawędzi pod kątem prostym

17. Prasy do blach służą do

a)  gięcia w jednej płaszczyźnie.
b)  wykonywania krzywizn o złożonych kształtach.
c)  gięcia tylko określonych kształtów.
d)  gięcia blach pod kątem prostym.

18. Dokładność cięcia mechanicznego blach na gilotynie wynosi

a)  ± 1 mm.
b)  ± 0,1 mm.
c)  ± 1,5–2,0 mm.
d)  ± 0,5 mm.

19. Wyżarzanie rur stalowych i miedzioniklowych o grubości ścianek powyżej 2,5 mm ma na

celu
a)  usunięcie naprężeń wewnętrznych.
b)  podniesienie plastyczności.
c)  lepsze wykorzystanie sprzętu.
d)  zwiększenie dokładności gięcia.

20. Sprawdzenie prawidłowości gięcia profilu wykonuje się poprzez

a)  stopniowe gięcie i dokonywanie pomiarów.
b)  stopniowe gięcie sprawdzanie za pomocą szablonu.
c)  jednorazowe gięcie na szablonie.
d)  wykorzystując numeryczne sterowanie giętarką.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Wykonanie obróbki blach i profili

Zakreśl poprawną odpowiedź

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Wykonywanie obróbki blach i

profili ”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania, 1, 2, 3, 4, 7, 8, 10, 11, 13, 15, 17, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 5, 6, 9, 12, 14, 16, 18 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt.

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. d, 3. a, 4. b, 5. d, 6. b, 7. c, 8. a, 9. c, 10. a, 11. b,
12. c, 13. c, 14. c, 15. c, 16. b, 17. d, 18. b, 19. d, 20. d.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić naturalne sposoby czyszczenia blach

Określić skrót charakteryzujący wydział stoczni

Dobrać maszyny do cięcia

Określić sposoby usuwania zanieczyszczeń

Określić dokładność wykonania cięcia

Podać zakres temperatur podczas cięcia

Określić podstawowy środek transportowy na
CWOB

Określić grubości blach podczas cięcia
krzywoliniowego

Powiązać ręczne narzędzia do cięcia z grubością
przecinanego elementu

10 Określić sposób otrzymywania złożonych

kształtów podczas gięcia blach

11 Wskazać sposoby sprawdzenia kształtów

podczas gięcia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12 Wskazać sposoby zachowania kształtu rur

podczas gięcia

13 Wskazać na konieczność przestrzegania norm

14 Określić metody podgrzewania rur

15 Rozróżnić sposoby gięcia rur

16 Wskazać sposób uplastycznienia rur

17 Wskazać przyrządy do gięcia blach

18 Rozróżnić narzędzia do podgrzewania rur

19 Dobrać narzędzia do przecinania

20 Rozróżnić przyrządy do cięcia gazowego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

udzielanie odpowiedzi.

7. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

8.  Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
9.  Sprawdź wyniki.
10.  Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu.
11.  Opracuj wnioski do dalszego postępowania.

Instrukcja dla ucznia

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

8. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–  instrukcja,
–  zestaw zadań testowych,
–  karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Naturalne oczyszczanie blach z zendry występuje podczas

a)  walcowania blach na gorąco.
b)  sezonowania blach.
c)  śrutowania.
d)  piaskowania.

2. Skrót CWOB oznacza

a)  centralne warsztaty obróbki blachy.
b)  centrum wspomagania oddziałami budowlanymi.
c)  ciąg wykonawczy obróbki blachy.
d)  ciąg wstępnej obróbki blach.

3. Maszyny portalowe do cięcia blach wykonują cięcie

a)  prostoliniowe.
b)  krzywoliniowe.
c)  według szablonów.
d)  tylko do ukosowania blach.

4. Zadaniem śrutowania jest

a)  zapobiegać powstawaniu korozji.
b)  oczyszczenie blach z zendry.
c)  oczyszczenie blach z farby zabezpieczającej.
d)  usunięcie naprężeń.

5. Precyzja cięcia laserem wynosi

a)  0,01 mm.
b)  1 mm.
c)  0,2 mm.
d)  0,1 mm.

6. Plazma podczas cięcia blach może osiągać temperaturę

a) 2000

b) 20000

c) 4000

d) 12000

7. Suwnice z chwytakami magnetycznymi lub próżniowymi zaliczamy do

a)  środków transportu pionowego.
b)  środków transportu poziomego.
c)  środków transportu pionowego i poziomego.
d)  nie są środkami transportu.

8. Urządzenia do cięcia krzywoliniowego przecinają blachy o grubościach

a)  3÷100 mm.
b)  10÷100 mm.
c)  5÷150 mm.
d)  3÷500 mm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Ręczne piły nożowe z napędem pneumatycznym służą do

a)  przecinania blach o grubości do 10 mm.
b)  przecinania profili.
c)  przecinania rur o średnicy do 150 mm.
d)  przecinania blach o grubości do 5 mm.

10. Do gięcia przestrzennego blach wykorzystujemy

a)  szablony skrzynkowe.
b)  szablony listewkowe.
c)  szablony płaskie.
d)  makiety.

11. Sprawdzenie prawidłowości gięcia profilu wykonuje się

a)  stopniowe gięcie i dokonywanie pomiarów.
b)  stopniowe gięcie sprawdzanie za pomocą szablonu.
c)  jednorazowe gięcie na szablonie.
d)  wykorzystując numeryczne sterowanie giętarką.

12. Trzpień kalibrujący ma na celu

a)  zachować promień gięcia rury.
b)  ustalić promień gięcia.
c)  zapobiec spłaszczeniu rury podczas gięcia.
d)  powiększyć średnicę rury podczas gięcia.

13. Wypełnienie rury żwirkiem o wilgotności powyżej dopuszczalnej normami podczas gięcia

na gorąco spowoduje
a)  wypaczenie rury.
b)  rozkalibrowanie rury.
c)  wysadzenie korków zamykających otwory rury.
d)  korozję wewnętrzną rury.

14. Rurę giętą na gorąco podgrzewamy

a)  w piecach gazowych na całej długości.
b)  piecach komorowych tylko część zaginaną.
c)  palnikami gazowymi w miejscu gięcia .
d)  w piecach elektrycznych na całej długości.

15. Gięcie rur o średnicy do 32 mm możemy wykonać:

a)  tłoczeniem na gorąco.
b)  walcowaniem na gorąco.
c)  ręcznie na zimno.
d)   na gorąco na prasie.

16. Wyżarzanie rur stalowych i miedzioniklowych o grubości ścianek powyżej 2,5 mm ma na

celu
a)  usunięcie naprężeń wewnętrznych.
b)  podniesienie plastyczności.
c)  lepsze wykorzystanie sprzętu.
d)  zwiększenie dokładności gięcia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Wykonanie obróbki blach i profili

Zakreśl poprawną odpowiedź

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem: