Natchnienie i bezbłędność Pisma Św.
Rz 1:11 Bp „Bardzo bowiem pragnę ujrzed was, aby wam przekazad stosowny dla waszego
umocnienia dar duchowy.”
Rz 1:11 IGNT „επιποθω γαρ ιδειν υμασ ινα τι μεταδω χαριςμα υμιν πνευματικον εισ το ςτηριχθηναι
υμασ ”
Kol 3:16 Bp "Niech słowo Chrystusa obfituje w was: nauczajcie i napominajcie jedni drugich z
prawdziwą mądrością. Śpiewajcie Bogu z całego serca i z wdzięcznością psalmy, hymny i natchnione
pieśni."
Kol 3:16 IGNT „ο λογοσ του χριςτου ενοικειτω εν υμιν πλουςιωσ εν παςη ςοφια διδαςκοντεσ
και νουθετουντεσ εαυτουσ ψαλμοισ και υμνοισ και ωδαισ πνευματικαις εν χαριτι αδοντεσ εν
τη καρδια υμων τω κυριω ”
Ef 5:19 Bp „odmawiajcie wspólnie psamly, hymny i pieśni duchowe. Śpiewajcie Panu z całego serca
pieśo pochwalną.”
Ef 5:19 IGNT „λαλουντεσ εαυτοισ ψαλμοισ και υμνοισ και ωδαισ πνευματικαις αδοντεσ και
ψαλλοντεσ εν τη καρδια υμων τω κυριω ”
πνευματικος – pochodzący od Ducha, napełniony Duchem
2Tm 3:16 Bp "Każde Pismo jest natchnione przez Boga i przydatne do nauczania i przekonywania,
do poprawiania i wychowywania w sprawiedliwości,"
2Tm 3:16 IGNT „παςα γραφη θεοπνευστος και ωφελιμοσ προσ διδαςκαλιαν προσ ελεγχον προσ
επανορθωςιν προσ παιδειαν την εν δικαιοςυνη ”
θεοπνευστος od słów θεος Bóg i πνεω – wiać, dać, dmuchać (metaforycznie o działaniu Ducha Św.: J
3:8 Bp „Wiatr wieje gdzie chce. Szum jego słyszysz, lecz nie wiesz, skąd przychodzi i dokąd zmierza.
Tak samo bywa z każdym, kto się z Ducha narodził.”)
1. 1.Natchnienie
Leon XIII „Providentissimus Deus”(PD):
„Wszystkie księgi *Pisma Św.+ zostały napisane z natchnienia Ducha Świętego, *który+ przez swoja
nadprzyrodzoną moc w taki sposób ich *tj. ludzkich pisarzy+ pobudził i skłonił do pisania, tak im
towarzyszył, kiedy pisali, żeby to wszystko i tylko to, co On rozkazał, dobrze ujęli myślowo, wiernie
chcieli napisad i rzeczywiście dokładnie wyrazili w sposób nieomylnie prawdziwy.”
"Do sporządzenia ksiąg świętych Bóg wybrał ludzi, którymi posłużył się jako używającymi swoich
zdolności i sił, by dzięki Jego działaniu w nich i przez nich oni sami jako prawdziwi autorzy przekazali
na piśmie to wszystko, i tylko to, czego On chciał" (Sobór Watykaoski II, konst. Dei verbum, 11.)
W kategorii przyczyny sprawczej można rozróżnic pierwsza przyczynę sprawczą (Duch Św.) i
narzędziowa przyczyne sprawczą (ludzki autor). Stąd rozróżniamy funkcję Autora pierwszorzędowego
i człowieka jako autora drugorzędowego.
2Sm 7:28 BT "Teraz Ty, o Panie mój, Boże, Tyś Bogiem, Twoje słowa są prawdą. Skoro obiecałeś
swojemu słudze to szczęście,"
Ps 119:160 BT "Podstawą Twego słowa jest prawda, i wieczny jest każdy Twój sprawiedliwy
wyrok."
Ap 21:5 BT "I rzekł Zasiadający na tronie: Oto czynię wszystko nowe. I mówi: Napisz: Słowa te
wiarygodne są i prawdziwe."
2. 2 Bezbłędnośd
(PD): „To natchnienie nie tylko wyklucza wszelki błąd, lecz usuwa go i wyklucza w sposób tak
bezwzględny, jak bezwzględnie jest konieczne, że Bóg, najwyższa Prawda, nie może byd sprawcą
żadnego absolutnie błędu.”
"Ponieważ wszystko, co twierdzą autorzy natchnieni, czyli hagiografowie, powinno byd uważane za
stwierdzone przez Ducha Świętego, NALEŻY ZATEM UZNAWAD, ŻE KSIĘGI BIBLIJNE W SPOSÓB
PEWNY, WIERNIE I BEZ BŁĘDU UCZĄ PRAWDY, jaka z woli Bożej miała byd przez Pismo święte
utrwalona dla naszego zbawienia" (Sobór Watykaoski II, konst. Dei verbum, 11.)
nauki przyrodnicze
(PD): „Autorzy święci (...) nie chcieli nauczyd ludzi tych rzeczy, a mianowicie wewnętrznej struktury
świata widzialnego, które nie służyły pomocą dla ich zbawienia. Dlatego zamiast przeprowadzad
dokładne badania natury opisywali oni i przedstawiali te rzeczy albo w sposób przenośny, albo
według sposobu mówienia ogólnie przyjętego w ich czasie. ... Bóg kiedy mówi do ludzi, wyraża się na
sposób ludzki, żeby oni mogli go zrozumied.”
historia
W celu zrozumienia intencji autorów świętych trzeba uwzględnid okoliczności ich czasu i kultury,
"rodzaje literackie" używane w danej epoce, a także przyjęte sposoby myślenia, mówienia i
opowiadania. Inaczej bowiem ujmuje się i wyraża prawdę w różnego rodzaju tekstach historycznych,
prorockich, poetyckich czy w innych rodzajach literackich (Por. Sobór Watykaoski II, konst. Dei
verbum, 12.).
Pius XII „Divino afflante Spiritus”:
„Rzecz jasna, że ludy wschodnie dla wyrażania swoich myśli używały form i sposobów jakie wówczas
w ich środowisku były w zwyczaju. *Dlatego nie należy się dziwid+ że u autorów biblijnych
...spotykamy się z opisami, które można by nazwad „ przybliżonymi, z pewnymi przenośnymi
wyrażeniami, nieraz paradoksalnymi.*...+
Często bowiem zdarza się...iż niektórzy zarzucają, że pisarze biblijny odchylili się od historycznej
wierności...*tymczasem+ chodzi tu najwyraźniej o rodzaj literacki i sposób wyrażania się używany w
starożytności we wzajemnych stosunkach i przyjęty w sposób dozwolony w codziennym życiu.”