Materiały budowlane – KAMIE
Ń
KAMIE
Ń
BUDOWLANY
Podział skał (ze wzgl
ę
du na sposób ich powstawania)
SKAŁY MAGMOWE
SKAŁY OSADOWE
gł
ę
binowe
wylewne
klastyczne
(okruchowe)
organiczne
(biochemiczne)
chemiczne
SKAŁY
METAMORFICZNE
(PRZEOBRA
Ż
ONE)
granit
sjenit
dioryt
gabro
porfir
melafir
diabaz
bazalt
andezyt
tuf wulkaniczny
piaskowiec
zlepieniec
szarogłaz
piaski
ż
wiry
iły
lessy
gliny
wapie
ń
kreda
dolomit
margiel
gips
anhydryt
trawertyn
alabaster
marmur
kwarcyt
gnejs
serpentynit
łupki
SKAŁY MAGMOWE – powstały przez zakrzepni
ę
cie płynnego stopu krzemianowego – magmy w gł
ę
bi
skorupy ziemskiej (skały gł
ę
binowe) lub na jej powierzchni (skały wylewne).
•
Skały gł
ę
binowe – powstały wewn
ą
trz skorupy ziemskiej na du
ż
ych gł
ę
boko
ś
ciach i przy wysokich
ci
ś
nieniach (skały o wyra
ź
nej strukturze krystalicznej).
•
Skały wylewne – powstały na zewn
ą
trz skorupy ziemskiej w wyniku szybkiego ochładzania si
ę
płynnej
magmy (skały o strukturze drobnokrystalicznej lub nawet szklistej /bezpostaciowej/).
SKAŁY OSADOWE – powstały przez:
-
osadzanie si
ę
szcz
ą
tków zwietrzałych starszych skał lub przez scementowanie rozdrobnionego
materiału skalnego lepiszczem (skały klastyczne /okruchowe/)
-
nagromadzenie si
ę
szcz
ą
tków ro
ś
linnych lub zwierz
ę
cych (skały organiczne /biochemiczne/)
-
wytr
ą
canie si
ę
zwi
ą
zków mineralnych z wód w zamkni
ę
tych zbiornikach wodnych (skały
chemiczne).
SKAŁY METAMORFICZNE (PRZEOBRA
Ż
ONE) – powstały przez przeobra
ż
enie skał magmowych
i osadowych, które zaszło w wyniku działania wysokiej temperatury i ci
ś
nienia.
Klasyfikacja kamienia ze wzgl
ę
du na wła
ś
ciwo
ś
ci techniczne
g
ę
sto
ść
pozorna
wytrzymało
ść
na
ś
ciskanie
nasi
ą
kliwo
ść
masowa
ρ
0
[kg/m
3
]
f
c
[MPa]
n
m
[%]
bardzo lekkie
(tufy wulkaniczne)
bardzo ci
ęż
kie
(granit, sjenit)
<
1500
>
2600
bardzo słabe
(tufy wulkaniczne)
o bardzo du
ż
ej
wytrzymało
ś
ci
(granit, bazalt)
<
15
>
200
bardzo nasi
ą
kliwe
(tufy wulkaniczne)
bardzo mało nasi
ą
kliwe
(granit, bazalt)
>
20
<
0,5
ś
cieralno
ść
/na tarczy Böhme’go/ (352 obroty)
przewodno
ść
cieplna
[mm]
λ
[W/m
°
K]
o bardzo du
ż
ej
ś
cieralno
ś
ci
o bardzo małej
ś
cieralno
ś
ci
>
8
<
2
ciepłe
zimne
<
0,65
>
0,65
Im wy
ż
sza g
ę
sto
ść
pozorna, tym wy
ż
sza wytrzymało
ść
, mniejsza nasi
ą
kliwo
ść
, mniejsza
ś
cieralno
ść
i gorsze wła
ś
ciwo
ś
ci termoizolacyjne.
Zastosowanie kamienia w budownictwie
•
Budownictwo wodne (jazy, groble, regulacja rzek)
•
Budownictwo mostowe (przyczółki mostowe, filary, sklepienia mostów)
•
Budownictwo ogólne (fundamenty /skały magmowe, piaskowce kwarcytowe/, posadzki i schody /skały
magmowe, piaskowce kwarcytowe, marmury/, parapety i por
ę
cze, okładziny wewn
ę
trzne i zewn
ę
trzne
/skały magmowe, marmury/, kruszywo do zapraw i betonów)
•
Budownictwo drogowe (tłucze
ń
na podsypki pod drogi, kostka brukowa, kraw
ęż
niki i słupki, kruszywo
jako wypełniacz do nawierzchni bitumicznych)
•
Budownictwo kolejowe (tłucze
ń
na podtorza).