1

PRZEDSI

Ę

BIORCA JEDNOOSOBOWY

Niewiele dzieli nas od podjęcia własnej działalności gospodarczej. Kilka kroków,
które pozwolą nam samodzielnie decydować o naszym życiu zawodowym,
zarobkach a co ważne umożliwią nam zmianę naszych pomysłów, pasji czy
umiejętności w dobrze prosperujące przedsięwzięcie. Początkowo zakładanie
własnej firmy może wydawać się trudne czy czasochłonne, jednakże posługując się
poniższymi radami możemy zminimalizować komplikacje i poświęcony czas.
Prowadzenie

działalności

samodzielnie

w

postaci

tzw.

przedsiębiorcy

jednoosobowego, czyli inaczej mówiąc indywidualne prowadzenie działalności
gospodarczej jest najtańszą i najprostszą formą prowadzenia własnego biznesu.

Pozycja przedsiębiorcy jednoosobowego jest z wielu względów wyjątkowa. Przede
wszystkim fakt rozpoczęcia działalności należy zgłosić do ewidencji gospodarczej a
także należy posiadać co do zasady odpowiednią zdolność do czynności prawnych.
Dopuszczalne jest jednak aby za osobę o ograniczonej zdolności do czynności
prawnych działalność prowadziła inna osoba taka jak na przykład rodzice czy
przedstawiciel

ustawowy.

Godnym

zauważenia

jest

również

wpływ

współmałżonka na treść podejmowanych czynności co jest ściśle związane z
ustrojem majątkowym małżeńskim oraz odpowiedzialność całym majątkiem
osobistym za zobowiązania.

Działalność gospodarcza zgodnie z art. 2 Ustawy o swobodzie działalności
gospodarczej z 2 lipca 2004 roku (Dz. U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1807 z późn. zm.) jest
to zarobkowa działalność wytwórcza, handlowa, budowlana i usługowa oraz
poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin, a także działalność
zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Osoba, która
zawodowo we własnym imieniu taką zarobkową działalność podejmuje i
wykonuje, staje się

przedsiębiorcą.

Oto jak niewiele potrzeba aby założyć własną działalność gospodarczą:

1. NAZWA FIRMY

Zakładając działalność należy w pierwszej kolejności pomyśleć o nazwie.

Nazwą

firmy
osoby fizycznej jest – zgodnie z art. 434 Kodeksu cywilnego – jej imię i nazwisko.
Z tego względu wszystkie osoby fizyczne prowadzące indywidualnie działalność
gospodarczą

lub zawodową muszą w nazwie swojej firmy zamieścić swoje własne imię i
nazwisko. Dodatkowo jednak warto w nazwie zawrzeć dla ułatwienia określenie
profilu naszej firmy, lub inny dodatek charakteryzujący naszą firmę, należy jednak
unikać słów egzotycznych. Przykładową nazwą może być - Cukiernia Anna
Kowalska czy Mechanika pojazdowa Jan Malinowski. Pełnej nazwy firmy będziemy

2

używać w kontaktach z Urzędami i innymi instytucjami, natomiast na szyldzie lub w
kontaktach z klientem najpewniej będziemy używać nazwy skróconej - Cukiernia,
lub Mechanika Pojazdowa, co czyni ja krótszą a przez to łatwiejszą do zapamiętania,
natomiast właściwe dobranie nazwy od razu informuje klienta o profilu naszej
działalności.

Przed ostateczną decyzją o wyborze nazwy dla naszej firmy warto zorientować się,
czy podobna nazwa nie funkcjonuje już na rynku wśród konkurencji. Zbyt duże
podobieństwo może sprawić, że zamiast do nas, klient skieruje się do firmy
konkurencyjnej.

2. ZAKRES DZIAŁALNO

Ś

CI

W trakcie tworzenia nazwy na pewno pojawi się nam kwestia bardziej
szczegółowego określenia czym będzie się zajmować nasza firma. Warto zastanowić
się, co nasza firma może jeszcze robić w najbliższym przewidywalnym okresie,
nawet jeśli początkowo nie będzie to nasze główne zajęcie. Być może postanowimy
wykorzystać w celach komercyjnych nasze zainteresowania.

Należy się dobrze zastanowić, gdyż w przypadku gdy nie podamy wszystkich

możliwych zakresów działania naszego przedsiębiorstwa nie będziemy mogli
prowadzić w tej dziedzinie działalności, a rozszerzenie wiąże się z dodatkowymi
opłatami.

Dużym ułatwieniem we właściwym wyborze profilu działalności jest katalog
Polskiej Klasyfikacji Działalności, zawierający pełen wybór rodzajów działalności
gospodarczej, wraz z oznaczeniami numerowymi.

Pamiętajmy, że od 1 stycznia 2008 r. kody PKD uległy zmianie.

Z

katalogu

PKD

możemy

skorzystać

w

formie

elektronicznej

www.stat.gov.pl/Klasyfikacje

lub w Urzędzie Miasta.

Dokładne oznaczenia numerowe będą potrzebne do prawidłowego wypełnienia
formularza zgłoszeniowego do ewidencji działalności gospodarczej oraz w
Głównym Urzędzie Statystycznym.

Przy wyborze profilu działalności naszej firmy warto sprawdzić, z jakimi
obciążeniami podatkowymi się ona wiąże, przykładowo czy jest ona zwolniona z
podatku VAT czy wręcz przeciwnie.

3. WPIS DO EWIDENCJI DZIAŁALNO

Ś

CI GOSPODARCZEJ

3

Gdy określimy już nazwę oraz zakres działalności musimy dokonać wpisu do
ewidencji działalności gospodarczej, do właściwego ze względu na swoje miejsce
zamieszkania Urzędu Miasta lub Urzędu Gminy.

Będąc przedsiębiorcą zobowiązany jesteś zgłaszać organowi ewidencyjnemu
zmiany stanu faktycznego i prawnego w terminie 14 dni od dnia powstania tych
zmian, a także poinformować o zaprzestaniu wykonywania działalności
gospodarczej.

.

Obowiązuje nas również aktualizacja danych w ewidencji dotyczących zwłaszcza

zmian w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, jak również miejsca
(adresu), w którym jest ona prowadzona. Jeśli przenosimy działalność do innej
gminy, zaświadczenie o wpisie przesyłane jest do organu ewidencyjnego właściwego
ze względu na nowe miejsce zamieszkania, w celu dokonania z urzędu wpisu
przedsiębiorcy do prowadzonej ewidencji działalności gospodarczej.
Dbajmy o to, by mieć w firmie aktualne zaświadczenie o wpisie do ewidencji
działalności gospodarczej, gdyż będziemy się nim posługiwać w kontaktach z
urzędami i kontrahentami oraz przy podpisywaniu umów. W ten sposób
potwierdzimy m.in., iż mamy prawo wykonywać określoną działalność (czasem
jest to warunek udziału w konkursie ofert, bądź przetargu) oraz, że nie podajemy
się za kogoś innego. Najczęściej wymagane jest zaświadczenie nie starsze niż
sprzed trzech miesięcy.

Potrzebne dokumenty

:

dowód osobisty

Urząd Miasta w Ostrowcu Św.

7-400 Ostrowiec Św., ul. Głogowskiego 3/52,

Tel. Centrala: (0 41) 26 72 100 do 109, fax. [phone]

[e-mail]

,

www.um.ostrowiec.pl

Wydział Spraw Obywatelskich

Stanowisko ds. ewidencji działalności gospodarczej

i zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych

Pok.010 , tel. Wew. 216, 218, 248 lub tel. [phone]

Obecnie od 1 kwietnia 2009 r. wypełniamy jeden formularz, dzięki
któremu dokonujemy wpisu do Urzędu Statystycznego ( REGON) jak
również Urzędu Skarbowego oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

4

Każda osoba musi jednak jednorazowo zgłosić się do ZUS na
początku działalności.

W przypadku, gdy prowadzenie firmy jest naszym jedynym zajęciem i jedynym
miejscem zatrudnienia dla naszych pracowników, wówczas dla każdego z osobna
wypełniamy formularz ZUA (zgłoszenie do ubezpieczenia osoby ubezpieczonej).
Jeśli my albo pracownicy mamy pełnoetatową pracę płatną powyżej minimalnej
pensji krajowej, wówczas te osoby należy zgłosić tylko do ubezpieczenia
zdrowotnego na formularzu ZZA.
W przypadku ZUS-u musimy co miesiąc opłacać składki na ubezpieczenia
emerytalne, rentowe, chorobowe (opcjonalnie), wypadkowe oraz zdrowotne.
Potrzebne dokumenty: są to przede wszystkim numery i pełne dane firmy,
właściciela, osób współpracujących, pracowników:

•

REGON firmy,

•

numer wpisu do ewidencji i nazwę organu prowadzącego rejestr,

•

numer rachunku bankowego firmy,

•

dane personalne,

•

numery NIP (wszystkich osób),

•

rodzaj dokumentów tożsamości z numerem i serią.

Firmy w ciągu pierwszych 24 miesięcy działalności płacą składki na
ubezpieczenie emerytalne i rentowe od podstawy wynoszącej 30 proc. minimalnej
płacy, a nie tak jak obecnie 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Od tej niższej
podstawy opłacają także składki na ubezpieczenie chorobowe, wypadkowe oraz
na Fundusz Pracy.

ZUS Inspektorat w Ostrowcu Świętokrzyskim

27-400 Ostrowiec Świętokrzyski, ul. Rosłońskiego 4

tel. [phone], fax. [phone]

4. RACHUNEK BANKOWY

Kolejnym etapem naszych przygotowań do rozpoczęcia działalności gospodarczej
będzie otwarcie firmowego rachunku bankowego.

5

Założenie rachunku bankowego jest dla przedsiębiorców obowiązkowe.
Przedsiębiorcy są zobowiązani do bezgotówkowego obrotu na mocy Ustawy o
swobodzie działalności gospodarczej (art. 22) w przypadku, gdy:
• stroną transakcji jest inny przedsiębiorca oraz
• jednorazowa wartość transakcji przekracza 15 000 Euro, przeliczona na złote
wg średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez NBP ostatniego dnia miesiąca
poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji,
• prowadzimy księgi rachunkowe lub podatkową księgę przychodów i rozchodów
(rozlicza
podatek dochodowy na zasadach ogólnych) zgodnie z art. 61 §1 Ustawy Ordynacja
podatkowa (Dz. U. z 2005r., Nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Warto jednak zaznaczyć, iż posiadanie rachunku bankowego to nie tylko obowiązek,
ale i wygoda.Za pośrednictwem rachunku bankowego dokonywać będziemy
płatności m.in. do Urzędu Skarbowego i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W ten
sposób możemy się także rozliczać z klientami i kontrahentami bez konieczności
odbioru i przewożenia gotówki.
Większość banków wymaga, aby do wniosku o otwarcie rachunku bankowego
dołączyć następujące dokumenty:
• kopię zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej,
• zaświadczenie o nadaniu numeru REGON,
• zaświadczenie o nadaniu numeru NIP.

Z rachunku bankowego możemy zacząć korzystać zazwyczaj w ciągu 1-2 dni od
podpisania umowy z bankiem.

Przedsiębiorca jest zobowiązany do powiadamiania odpowiednich organów (tj.
Urząd Skarbowy i ZUS) o wszelkich zmianach dotyczących rachunku bankowego
firmy (np. o przeniesieniu do innego banku, zmianie numeru rachunku).
Podatnicy VAT muszą się z tego zobowiązania wywiązać w terminie 14 dni od daty
ich powstania, a pozostali podatnicy w ciągu 30 dni.

Praktycznie wszystkie banki obecne na naszym rynku oferują rachunki dla
przedsiębiorstw. W wielu z nich wprowadzono specjalne pakiety usług dla małych i
średnich firm. Warto więc zapoznać się z możliwie najszerszą ofertą banków,
zwracając przede wszystkim uwagę na:
• dostępność sieci bankowej i bankomatów,
• zakres oferowanych usług (kredyty dla przedsiębiorców rozpoczynających
działalność),
• wysokość pobieranych opłat i prowizji,
• dostępność konta przez Internet.
Jeśli dysponujemy dostępem do Internetu warto korzystać z elektronicznego dostępu
do konta. Takie rozwiązanie pozwala efektywnie oszczędzać czas poświęcany na

6

wizyty w oddziałach banku, a także znacznie zmniejszyć koszty usług bankowych,
gdyż operacje przez Internet są zwykle tańsze, niż te dokonywane w okienku
bankowym.

5. PIECZ

Ą

TKA

Dysponując wpisem do ewidencji i numerami REGON i NIP, możemy wyrobić
pieczątkę
firmową. Będzie ona niezbędna do załatwiania formalności w urzędach, a także przy
wystawianiu rachunków i faktur. Znacznie ułatwi też wypełnianie druków. Na
pieczątce musi się znaleźć przynajmniej:
- pełna nazwa firmy
- siedziba firmy
- numery REGON i NIP

Warto również umieścić numer telefonu i faksu, co ułatwi kontakt z klientami
i kontrahentami.

KONCESJE, ZEZWOLENIA, DZIAŁANOŚĆ REGULOWANA

Decydując się na prowadzenie działalności gospodarczej musimy pamiętać, że
wolność gospodarcza, którą zapewnia nam ustawa o swobodzie działalności
gospodarczej, nie obejmuje wszystkich dziedzin życia gospodarczego. Wiele tych
obszarów podlega ustawowym ograniczeniom, które dopuszczają możliwość
wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej wyłącznie w
przypadku posiadanych kwalifikacji

i uprawnień zawodowych. Niektóre wymagają uzyskania zezwoleń lub koncesji,
jeszcze inne muszą zostać zgłoszone do rejestru działalności regulowanej.

KONCESJE

Koncesji wymaga działalność gospodarcza w zakresie:
• poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż,
bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w
górotworze,
w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych,

7

• wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz
wyrobami
i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym,
• wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu
paliwami
i energią,
• ochrony osób i mienia,
• przewozu lotniczego,
• budowy i eksploatacji albo wyłącznie eksploatacji autostrad płatnych oraz dróg
ekspresowych, do których stosuje się przepisy o autostradach płatnych,
• rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych.

Koncesji udziela minister właściwy ze względu na przedmiot działalności
gospodarczej, która
podlega koncesjonowaniu. Przyznawana jest ona na czas oznaczony, nie krótszy niż
5 lat i nie
dłuższy niż 50 lat. Przedsiębiorca może złożyć wniosek o udzielenie koncesji na czas
krótszy. Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej
podlegającej koncesjonowaniu określają przepisy odrębnych ustaw. Zwykle decyzja
organu koncesyjnego na prowadzenie takich form działalności gospodarczej wiąże
się z koniecznością spełniania przez przedsiębiorcę dodatkowych wymogów:
najczęściej jednym z wielu warunków uzyskania koncesji jest udokumentowane
doświadczenie firmy.
Wniosek o udzielenie koncesji powinien zawierać:
- oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedziby, adres,
- numer w rejestrze przedsiębiorców,
- określenie rodzaju i zakresu wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma
być
udzielona koncesja,
- informacje określone w przepisach ustaw regulujących w sposób szczegółowy
dany rodzaj
działalności.

ZEZWOLENIA

Bardzo wiele dziedzin działalności gospodarczej wymaga uzyskania zezwoleń.

Mowa o tym

w zapisach Ustawy z dnia 02.07.2004r o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U.
Nr 173, poz. 1807 z późn. zm.), która odwołuje się w artykule 75 do przepisów
szczegółowych zawartych w odrębnych ustawach.

8

Uzyskania zezwolenia wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie
określonym w przepisach:

1) ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
2) ustawy o grach i zakładach wzajemnych
3) ustawy. o specjalnych strefach ekonomicznych
4) ustawy z o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
5) ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii
6) ustawy - Prawo o ruchu drogowym
7) ustawy - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi
8) ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych
9) ustawy - Prawo bankowe;
10) ustawy - Prawo telekomunikacyjne
11) ustawy o giełdach towarowych
12) ustawy o odpadach
13) ustawy - Prawo o miarach
14) ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu
ścieków
15) ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych
16) ustawy o środkach żywienia zwierząt
17) ustawy Prawo farmaceutyczne
18) ustawy. o transporcie drogowym
19) ustawy o rybołówstwie
20) ustawy Prawo lotnicze
21) ustawy o elektronicznych instrumentach
22) ustawy o działalności ubezpieczeniowej
23) ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym
24) ustawy - Prawo pocztowe
25) ustawy z. o podatku akcyzowym
26) ustawy z o funduszach inwestycyjnych

Przepisy wymienionych ustaw określają, które organy odpowiedzialne są za
wydawanie zezwoleń oraz opisują wszelkie warunki wykonywania działalności
objętej zezwoleniami, a także tryb wydawania, odmowy wydania i cofania zezwoleń.

DZIAŁALNO

ŚĆ

REGULOWANA

Niektóre z rodzajów działalności gospodarczej objęte dotychczas zezwoleniami stała
się dzięki Ustawie o swobodzie działalności gospodarczej działalnością regulowaną.
Oznacza to, że mając zamiar wykonywać określoną działalność należy zgłosić to do
odpowiedniego organu zajmującego się prowadzeniem rejestru działalności
regulowanej.

9

Do działalności regulowanych należą:

Alkohol

Wyrób i rozlew wyrobów winiarskich, Wyrób i rozlew napojów
spirytusowych. Wyrób, oczyszczanie, skażanie, odwadnianie
alkoholu etylowego

Archiwum

Przechowywanie dokumentacji osobowej i płacowej
pracodawców o czasowym okresie przechowywania

Chemia

Konfekcjonowanie i obrót środkami ochrony roślin

Detektywi

Usługi detektywistyczne

Handel

Prowadzenie przedsiębiorstwa składowego (domu składowego)

Hazard

Organizowanie wyścigów konnych

Lekarze

Prowadzenie: indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej
specjalistycznej praktyki lekarskiej, grupowej praktyki lekarskiej,
oraz kształcenie i kształcenie podyplomowe lekarzy i lekarzy
dentystów

Nasiona

Obrót materiałem siewnym

Nauka jazdy

Prowadzenie ośrodka szkolenia kierowców, pracowni
psychologicznej dla instruktorów, egzaminatorów i kierowców.
Organizowanie kursów dokształcających dla kierowców
przewożących towary niebezpieczne.

Paliwa

Wytwarzanie i magazynowanie biokomponentów

Pielęgniarki

Prowadzenie: indywidualnej praktyki pielęgniarek, położnych,
indywidualnej specjalistycznej praktyki pielęgniarek, położnych
albo grupowej praktyki pielęgniarek, położnych, a także
kształcenie podyplomowe pielęgniarek i położnych

Poczta

Działalność pocztowa nie wymagająca zezwolenia

Pojazdy

Prowadzenie stacji kontroli pojazdów.

Sport

Organizacja profesjonalnego współzawodnictwa sportowego

Telekomunikacja Działalność telekomunikacyjna

Turystyka

Organizowanie imprez turystycznych oraz pośredniczenie na
zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług
turystycznych (nie na rzecz organizatorów turystyki
legitymujących się stosownym wpisem na listę). Świadczeniu

10

usług turystycznych obejmujących: polowania wykonywane
przez cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
polowania za granicą.

Waluty

Działalność kantorowa

ZANIM ZACZNIEMY DZIAŁAĆ…

Ostatnim krokiem są procedury sprawdzające czy nasze przedsiębiorstwo spełnia
wymogi sanitarne, bezpieczeństwa higieny pracy. Aspekty te badane są przez
odpowiednie służby nadzoru.

Pa

ń

stwowa Inspekcja Sanitarna

Przed otwarciem działalności gospodarczej związanej z produkcją i obrotem
żywnością, usługami gastronomicznymi i hotelarskimi, handlem artykułami
spożywczymi, prowadzeniem
salonów fryzjersko-kosmetycznych czy gabinetów medycznych, musimy uzyskać
pozytywną opinię Państwowej Inspekcji Sanitarnej lub Sanitarno-Epidemiologicznej.
Pozytywna opinia oznacza, że spełnione zostały wszystkie warunki techniczne i
organizacyjne niezbędne
w prowadzeniu przez nas wybranej działalności gospodarczej. Zakres procedur
wymaganych do spełnienia norm sanitarno-epidemiologicznych określa wiele
odrębnych aktów prawnych. Wiele niezbędnych informacji można uzyskać również
na stronie internetowej

http://www.pis.gov.pl/

Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna

27-400 Ostrowiec Św., ul. Smolna 3

tel. [phone]

Pa

ń

stwowa Inspekcja Weterynaryjna

Jeżeli mamy zamiar zajmować obrotem i przetwórstwem produktów pochodzenia
zwierzęcego, z wyjątkiem sprzedaży detalicznej mięsa i jego przetworów w sklepach
spożywczych, mamy obowiązek zgłosić tę działalność do Państwowej Inspekcji
Weterynaryjnej, co wynika z Ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach

11

pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. z 2006 r. Nr 17, poz. 127).

Powiatowy Inspektorat Weterynarii

27 - 400 Ostrowiec Św., ul. Iłżecka 37
tel. (0 41) 247 51 57 fax. (0 41) 247 51 59

[e-mail]

Pa

ń

stwowa Inspekcja Handlowa

Jeśli działalność którą prowadzimy polega na produkcji wyrobów i usługach dla
ludności, a zwłaszcza na handlu detalicznym lub gastronomii, musimy zgłosić ją
także do lokalnego oddziału Państwowej Inspekcji Handlowej, co wynika z zapisów
Ustawy o Inspekcji Handlowej z dnia 15 grudnia 2000 r. (Dz. U. Nr 4 z 2001r., poz. 25
z późn. zm.).
Inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Kielcach
prowadzą cykliczne kontrole przedsiębiorstw, badając jakość oferowanych
produktów pod kątem
bezpieczeństwa dla zdrowia i życia konsumentów oraz zgodności produktów z
obowiązującymi normami i parametrami podanymi przez producentów. W
przypadku placówek gastronomicznych inspektorzy kontrolują także rzetelność
obsługi, zgodność masy i objętości z deklaracjami umieszczonymi w cennikach, stan
sanitarny oraz inne ważne z punktu widzenia konsumenta zagadnienia.

Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej

25-501 Kielce, ul. Sienkiewicza 76

tel. [phone] fax. [phone]

[e-mail]

Pa

ń

stwowa Stra

ż

Po

ż

arna

Jeżeli nasza działalność wymaga posiadania lub budowy obiektów produkcyjnych,
handlowych, usługowych czy też baz magazynowych, a zwłaszcza składów drewna
i materiałów łatwopalnych czy też stacji benzynowych, mamy obowiązek zgłosić je
do właściwej Komendy Straży Pożarnej. Obiekty te wymagają potwierdzenia, że

12

spełniają wymogi ochrony przeciwpożarowej i nie stwarzają zagrożenia dla
otoczenia oraz przebywających w nich pracowników.

Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej

27 – 400 Ostrowiec Św., ul. Wardyńskiego 32

tel. [phone] , (0 41) 248 94 60/61

[e-mail]

,

www.straz.ostrowiec.pl

Pa

ń

stwowa Inspekcja Pracy

Z przepisów o bezpieczeństwie

i higienie pracy wynika wiele dodatkowych

obowiązków wynikających z założenia działalności, zwłaszcza gdy mamy zamiar
zatrudnić pracowników.

.Zgodnie z zapisami Kodeksu Pracy to pracodawca, niezależnie od liczby
zatrudnionych pracowników, ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i
higieny pracy w naszym przedsiębiorstwie.

Na przedsiębiorcy spoczywa obowiązek powiadomienia na piśmie, w ciągu 30 dni
od dnia rozpoczęcia działalności, właściwego inspektora pracy i właściwego
państwowego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej
działalności. Obowiązek ten dotyczy także sytuacji, gdy zmieniamy miejsce , rodzaj i
zakres prowadzonej działalności,
a zwłaszcza, gdy dokonujemy zmian w technologii lub profilu produkcji.
Po dokonaniu zgłoszenia do Państwowej Inspekcji Pracy mogą przyjść inspektorzy
pracy w celu skontrolowania przedsiębiorstwa pod kątem przestrzegania przepisów
bhp i sanitarnych. Właściwy inspektor pracy lub właściwy państwowy inspektor
sanitarny może zobowiązać pracodawcę prowadzącego działalność, powodującą
szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życia pracowników, do okresowej aktualizacji
wymienionych

informacji

.

Państwowa Inspekcja Pracy

Okręgowy Inspektorat Pracy w Kielcach

25-314 Kielce, Al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 4

tel. [phone], fax. [phone]

porady prawne: tel. [phone]

[e-mail]

,

www.kielce.oip.pl

Wiele praktycznych informacji na temat przepisów prawa pracy oraz zasad BHP
można znaleźć na stronie: www.pip.gov.pl.

13

Natomiast więcej na temat tworzenia odpowiednich warunków bezpieczeństwa i
higieny pracy w przedsiębiorstwach znajdziemy w serwisie internetowym
Centralnego Instytutu Ochrony Pracy– Państwowego Instytutu Badawczego:
www.mikrofirmabhp.pl.

FORMA OPODATKOWANIA

Po rozpoczęciu działalności gospodarczej mamy obowiązek poinformować Urząd
Skarbowy
o tym, jaką formę opodatkowania podatkiem dochodowym wybieramy oraz w jaki
sposób będziemy prowadzić ewidencję podatkową. Podstawową formą
opodatkowania podatkiem dochodowym są zasady ogólne. Jeśli chcemy rozliczać
się w takie formie, mamy wybór między dwoma rodzajami opodatkowania:

•

skalą podatkową

•

podatkiem liniowym.

Możemy również wybrać kartę podatkową i ryczałt ewidencjonowany, które są
uproszczonymi formami rozliczania się z Urzędem Skarbowym. Istotna jest również
kwestia księgi przychodów i rozchodów, b

owiem obowiązek jej prowadzenia

zależy od formy opodatkowania przedsiębiorcy. Osoby opłacające podatek w
formach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub karty podatkowej nie
mają obowiązku prowadzenia księgi, zaś osoby opodatkowane na zasadach
ogólnych tj. według skali lub liniowo są do tego zobowiązane.

ZASADY OGÓLNE

W przypadku rozliczania się na zasadach ogólnych podatek zapłacimy dopiero

wtedy, gdy nasza działalność będzie zyskowna, a więc przychody przewyższą
koszty. Decydując się na opodatkowanie według skali nie musimy składać
oświadczenia o wyborze tej formy. Jedną z różnic między skalą podatkową a
podatkiem liniowym, są stawki podatkowe. W przypadku podatku liniowego jest to
19 proc. a jeśli mówimy o skali to stawki te wynoszą 19, 30, 40%. Decydując się na
opodatkowanie według skali podatkowej, podatek jaki zapłacimy zależy od tego, do
którego progu zaliczają się nasze dochody. W roku 2008 obowiązują następujące
progi:

14

Wybierając skalę podatkową możemy korzystać z różnego rodzaju przywilejów.
Rozliczając się według tej formy zyskujemy: możliwość wspólnego rozliczania się z
małżonkiem, preferencje dla samotnych rodziców, możliwość zwolnienia z podatku
w związku z inwestycjami w specjalnej strefie ekonomicznej oraz ulgi podatkowe.
Skala podatkowa jest opłacalna gdy nasze dochody w znaczący sposób nie
przekraczają pierwszego przedziału. Jeżeli natomiast zyski jakie nasza firma
wypracowała znacząco przekraczają pierwszy próg wówczas korzystny jest wybór
podatku liniowego jako formy opodatkowania .

Skorzystanie z 19 % podatku liniowego wymaga spełnienia kilku warunków. Aby
zyskać prawo do opodatkowania nie możemy w roku podatkowym ani w roku go
poprzedzającym wykonywać, na podstawie stosunku pracy lub spółdzielczego
stosunku pracy, usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy. Chodzi tu o usługi,
które w tym samym zakresie zamierzamy wykonywać prowadząc działalność
opodatkowaną podatkiem liniowym. Należy również pamiętać, że gdy wybierzemy
ten sposób opodatkowania, będzie miał on zastosowanie dla wszystkich form
prowadzonej przez nas działalności.
Wybór podatku liniowego to brak możliwości rozliczania się wspólnie z małżonkiem
oraz w sposób preferencyjny przewidziany dla samotnych rodziców. W przypadku
podatku liniowego można jedynie odliczyć od dochodu straty z lat ubiegłych
poniesione w działalności gospodarczej oraz zapłacone w roku podatkowym składki
na ubezpieczenie zdrowotne. Podatnik nie może również zmniejszyć kwoty podatku
o kwotę wolną, co jest przewidziane w przypadku płacenia podatku według skali.

Niezależnie od sposobu rozliczania się na zasadach ogólnych , podatkiem liniowym
czy w postaci skali podatkowej, jako podatnik mamy obowiązek płacić zaliczki na
poczet podatku dochodowego w ciągu całego roku podatkowego, a po jego
zakończeniu musimy dokonać ostatecznego rozliczenia w złożonym zeznaniu
rocznym.


Sposób ustalania zaliczek w przypadku opodatkowania według skali wygląda nieco
inaczej niż w opodatkowaniu podatkiem liniowym. Różnica polega na tym, że u
opodatkowanych według skali obowiązek zapłaty podatku powstaje po uzyskaniu
dochodu powyżej 3091 zł., podczas gdy osoby opodatkowane 19 % podatkiem
liniowym zobowiązane się do zapłaty podatku od każdej złotówki uzyskanego
dochodu.
Zaliczki miesięczne z okres od stycznia do listopada jesteśmy obowiązani wpłacać w
terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, natomiast zaliczkę za
grudzień opłacamy do dnia 20 grudnia w wysokości należnej za listopad.

15

Z dniem 1 stycznia 2007 r. został zniesiony obowiązek składania comiesięcznych
deklaracji PIT-4 w zakresie wpłacanych zaliczek na podatek dochodowy za
pracowników. Formularz ten zastąpił PIT-4R, który składany jest jednorazowo, po
zakończeniu roku.

KSI

Ę

GA PRZYCHODÓW I ROZCHODÓW

Gdy będziemy rozliczać się na zasadach ogólnych i prowadzić podatkową księgę
przychodów
i rozchodów, mamy obowiązek zawiadomić o jej prowadzeniu właściwy dla siedziby
prowadzenia działalności Urząd Skarbowy. Obowiązek informowania Urzędu
Skarbowego spoczywa na nas także wtedy, gdy w naszym imieniu księgę
przychodów i rozchodów prowadzić będzie biuro rachunkowe. Musimy wtedy
poinformować pisemnie Naczelnika Urzędu Skarbowego o nazwie i adresie biura, a
także o miejscu przechowywania księgi i dokumentacji. Należy pamiętać, że
opodatkowanie na zasadach ogólnych oparte o księgę przychodów i rozchodów jest
formą podstawową i jeśli w czasie zgłaszania naszej działalności nie złożymy do
naczelnika Urzędu Skarbowego wniosku o opodatkowanie w innej formie
automatycznie zostaniemy opodatkowani na zasadach ogólnych. W opodatkowaniu
na zasadach ogólnych podatek oblicza się od dochodu, który uzyskuje się przez
odjęcie poniesionych kosztów od uzyskanych przychodów. Zaliczkę na podatek
dochodowy odprowadzamy na konto Urzędu Skarbowego tylko wówczas, gdy
różnica między przychodami i kosztami ma wartość dodatnią.

Nie mają obowiązku prowadzenia księgi osoby, które:

•

opłacają podatek dochodowy w formach zryczałtowanych,

•

wykonują wyłącznie usługi przewozu osób i towarów taborem konnym,

•

wykonują zawód adwokata wyłącznie w zespole adwokackim,

•

dokonują sprzedaży środków trwałych po likwidacji działalności.

Sposób obliczania zaliczki na podatek dochodowy jest określony w art. 27 ustawy
o podatku dochodowym od osób fizycznych.

KARTA PODATKOWA

Karta podatkowa to bardzo wygodna dla drobnych przedsiębiorców forma
rozliczania się z Urzędem Skarbowym. Wyboru zasad opodatkowania kartą
podatkową dokonać można przed rozpoczęciem działalności albo do 20 stycznia ze

16

skutkiem od 1 stycznia kolejnego roku działalności, poprzez złożenie oświadczenia
PIT-16.

Prowadząc działalność opodatkowaną w formie karty podatkowej jesteśmy
zwolnieni od obowiązku:

•

prowadzenia ksiąg (mają jednak obowiązek prowadzenia niektórych
ewidencji podatkowych),

•

składania zeznań podatkowych,

•

wpłacania zaliczek na podatek dochodowy.

•

deklaracji o wysokości uzyskanego dochodu.

Musimy jednak składać deklarację o odliczonych składkach na ubezpieczenie
zdrowotne - PIT-16A do 31 stycznia za rok poprzedni.

Podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym nie byli opodatkowani kartą
podatkową lub rozpoczynają działalność gospodarczą w okresie przed doręczeniem
decyzji ustalającej opodatkowanie w formie karty podatkowej, nie dłuższym jednak
niż cztery miesiące, nie mogą korzystać ze zwolnień od obowiązków podatkowych.
Prowadzą

nadal

dotychczasowe

urządzenia

księgowe.

Kwoty

podatku

dochodowego zapłacone w okresie przed doręczeniem decyzji ustalającej
opodatkowanie w formie karty podatkowej zalicza się na poczet podatku
wynikającego z tej decyzji.

Wysokość odprowadzanego podatku zależy między innymi od:

• rodzaju i zakresu prowadzonej działalności,
• liczby zatrudnionych pracowników,

• liczby mieszkańców miejscowości, w której prowadzona jest działalność
gospodarcza.

Wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej ustalana jest decyzją
naczelnika
Urzędu Skarbowego, odrębnie za każdy rok podatkowy.

Rozliczając się za pomocą karty podatkowej mamy obowiązek wydawać na
żądanie klienta rachunki i faktury, o których mowa w odrębnych przepisach,
stwierdzające sprzedaż wyrobu, towaru lub wykonanie usługi, oraz musimy
przechowywać w kolejności numerów kopie tych rachunków i faktur w okresie
pięciu lat podatkowych, licząc od końca roku, w którym wystawiono rachunek lub
fakturę.

Chociaż sama forma rozliczania jest bardzo wygodna i może być stosowana do wielu
rodzajów działalności gospodarczej, nie zwalnia nas to z obowiązku rejestrowania
sprzedaży przy użyciu kas fiskalnych. Co więcej, niezależnie od rzeczywistych

17

efektów naszej działalności (zysk lub strata), co miesiąc jesteśmy zobowiązani
przelać na konto Urzędu Skarbowego właściwą kwotę podatku.

RYCZAŁT OD PRZYCHODÓW EWIDENCJONOWANYCH

W podatku płaconym w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych

podstawę opodatkowania stanowi przychód bez pomniejszania o koszty jego
uzyskania. Podatnicy korzystający z tej formy opodatkowania obowiązani są do
prowadzenia ewidencji przychodów odrębnie za każdy rok podatkowy. W 2008 r.
ryczałt mogą opłacać podatnicy, którzy w 2007 r. uzyskali przychody z działalności
gospodarczej w wysokości nieprzekraczającej 150 000 euro tj. 565 200 zł lub uzyskali
przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma
przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 150 000
euro tj. 565 200 zł. Ryczałt opłacać mogą również podatnicy, którzy rozpoczną
wykonywanie działalności w roku podatkowym i nie korzystają z opodatkowania w
formie karty podatkowej - bez względu na wysokość przychodów.

Stawki ryczałtu wynoszą od 3 do 20 proc. przychodu w zależności od prowadzonej
działalności. Szczegółowy zakres działalności objęty tą formą opodatkowania określa
art. 12 Ustawy z 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od
niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz.
930 z późn. zm.).

Ustawodawca poszedł na rękę drobnym przedsiębiorcom korzystającym z tej
formy rozliczeń, zdejmując z nich w 2003 r. obowiązek płacenia zryczałtowanego
podatku w cyklu miesięcznym i zastąpił go możliwością rozliczania się z Urzędem
Skarbowym raz na kwartał. Korzystając z rozliczenia w formie ryczałtu osoba
fizyczna prowadząca działalność gospodarczą zachowuje prawo do korzystania z
ulg podatkowych (np. z tytułu wydatków na rehabilitację osoby niepełnosprawnej
czy darowizny na rzecz instytucji pożytku publicznego).

Oświadczenie o wyborze ryczałtu musimy złożyć najpóźniej w dniu
poprzedzającym dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu
uzyskania pierwszego przychodu.

PODATEK VAT

Podatnikiem VAT stajemy się gdy rozpoczniemy wykonywanie czynności
podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli przewidywana przez nas
wartość sprzedaży towarów

18

i usług przekroczy w danym roku, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży,
kwotę
wyrażonej w złotych, odpowiadającą kwocie 50 000 EURO, zaś w przypadku osób
prowadzących przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzających funduszami

powierniczymi, agentów, zleceniobiorców lub innych osób świadczących usługi o
podobnym

c

harakterze 30-krotność kwoty prowizji lub innych postaci wynagrodzeń

za wykonanie usług

przekroczy kwotę wyrażoną w złotych, odpowiadającą kwocie 50 000 EURO. Do 1
stycznia 2008 r. kwota ta wynosiła 10 000 EURO. W przypadku nie przekroczenia
wyżej wymienionej kwoty, jesteśmy zwolnieni z podatku VAT.

Ze zwolnienia tego nie mogą jednak skorzystać podatnicy

•

sprzedający:

– wyroby z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali,
– niektóre wyroby akcyzowe,

•

oraz świadczący usługi:

– prawnicze,
– w zakresie doradztwa i rzeczoznawstwa,
– jubilerskie,

•

zwolnienia nie stosuje się także do importu towarów i usług.

Jeżeli skorzystamy ze zwolnienia podatku VAT utracimy je w momencie gdy
przekroczymy kwotę 50 000 EURO. Musimy wówczas naliczyć podatek od wartości
sprzedaży przekraczającej tą kwotę i aby móc korzystać z praw przysługujących
podatnikom
VAT, powinniśmy dokonać zgłoszenia rejestracyjnego w tym podatku na druku
VAT-R.
Ze zwolnienia od podatku VAT możemy zrezygnować, pod warunkiem pisemnego
zawiadomienia naczelnika Urzędu Skarbowego o tej rezygnacji, przed dniem
wykonania pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu VAT.


W przypadku rezygnacji z tego zwolnienia powrót jest możliwy dopiero po 3
latach.

Zwolnienie od podatku VAT może okazać się korzystne, jeżeli dokonujemy
sprzedaży bezpośrednio na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności
gospodarczej, bądź innych podatników zwolnionych od tego podatku. Natomiast,
jeśli naszymi kontrahentami są w większości podatnicy rozliczający podatek od
towarów i usług, wówczas powinieneś rozważyć rezygnację ze zwolnienia i bycie
czynnym podatnikiem VAT.

Będąc podatnikiem zwolnionym od podatku od towarów i usług nie musisz:

19

• dokonać zgłoszenia rejestracyjnego w podatku VAT, ( VAT-R)
• wystawiać faktur VAT (ale musisz wystawiać rachunki),
• prowadzić ewidencji sprzedaży i zakupów,
• składać deklaracji podatkowych dla podatku VAT.

Korzystając ze zwolnienia od podatku VAT zobowiązani jesteśmy jedynie do
prowadzenia dziennej ewidencji sprzedaży rejestrowanej za dany dzień, nie później
jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym. Rejestracji dla celów
podatku VAT dokonujemy składając formularz VAT-R (zgłoszenie rejestracyjne)
właściwemu organowi podatkowemu. W związku z rejestracją VAT musimy liczyć
się z opłatą skarbową w wysokości 170 zł, którą należy uiścić na konto urzędu gminy
lub urzędu miasta.

Obowiązki podatnika VAT

Do głównych obowiązków podatników rozliczających podatek VAT na zasadach
ogólnych należy zaliczyć:
• dokonanie zgłoszenia rejestracyjnego (VAT-R),
• prowadzenie ewidencji sprzedaży i zakupów, zawierającej wszystkie dane
niezbędne do
prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej,
• wystawianie faktur VAT,
• składanie deklaracji podatkowych dla podatku VAT,
• terminowe wpłacanie podatku do urzędu skarbowego.

Deklaracje dla podatku od towarów i usług składa się na formularzu VAT 7 we
właściwym Urzędzie Skarbowym za każdy miesiąc w terminie do 25 dnia miesiąca
następującego po miesiącu, za który składana jest deklaracja. W tym terminie
wpłacamy jeżeli obowiązuje nas rozlicznie miesięczne, natomiast w przypadku
rozliczenia kwartalnego wpłaty należy dokonać do 25 dnia miesiąca następującego
po kwartale, którego dotyczy na formularzu VAT-7K.
Z kwartalnego rozliczenia podatku może skorzystać tzw. mały podatnik.

W rozumieniu ustawy o VAT , małym podatnikiem jesteś gdy:

•

wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) twojego przedsiębiorstwa nie
przekroczyła

w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty
odpowiadającej
równowartości 800 000 EURO,

•

prowadzisz przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzające funduszami
powierniczymi, jesteś agentem, zleceniobiorcą lub świadczysz usługi o
podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – jeżeli kwota prowizji lub

20

innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku)
nie przekroczyła 30 000 EURO.

Przeliczenia kwot wyrażonych w EURO dokonuje się według średniego kursu
EURO ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy
października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł.


W związku z przystąpieniem przez Polskę do Unii Europejskiej zniesione zostały
granice celno-podatkowe a co się z tym wiąże transakcje handlowe z tymi krajami
nie są określane dla potrzeb podatku VAT transakcjami eksportowymi czy
importowymi. Eksportem i importem nazywamy teraz wyłącznie transakcje z
podmiotami z krajów trzecich czyli

z krajów nie należących do Unii Europejskiej

oraz z tych terytoriów państw członkowskich, które zostały wyłączone z terytorium
Unii.

REJESTRACJA DO HANDLU WEWN

Ą

TRZWSPÓLNOTOWEGO

Gdy zamieramy dokonywać transakcji z podmiotami z państw będących członkami
Unii Europejskiej musimy zarejestrować się dla potrzeb handlu
wewnątrzwspólnotowego,
poprzez poinformowanie właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego o zamiarze
rozpoczęcia dokonywania tych czynności

. Rejestracji dokonujemy poprzez

wypełnienie załącznika VAT –R/UE do zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R.
Zaznaczmy nim, że:

•

będziemy dokonywać wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub

•

będziemy dokonywać wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub,

•

będziemy nabywać od podatników z innych państw członkowskich UE:

- wewnątrzwspólnotowe usługi transportu towarów lub usługi związane z
tego
rodzaju usługami,
- niektóre usługi pośrednictwa, jeżeli usługi te stanowiłyby u nich import
usług.
Gdy zostaniemy zarejestrowani jako podatnik VAT/UE w transakcjach
wewnątrzwspólnotowych będziemy musieli posługiwać się

tzw

. europejskim

numerem NIP, tj. numerem identyfikacji podatkowej nadanym zgodnie z Ustawą
z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i
płatników (Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 z późn. zm.), poprzedzonym kodem
„PL”.

21

Numer ten będziemy musieli podawać m.in. na fakturach, w ofertach i innych
wymaganych przepisami dokumentach informacyjnych.

UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE

Rozpoczynając działalność gospodarczą automatycznie stajemy się płatnikiem
składek na ubezpieczenie społeczne za siebie oraz za pracowników, których
zatrudniamy. Składki te są podstawą dzięki której możemy uzyskać emeryturę lub
rentę jako przedsiębiorca. Jednocześnie zgłoszenie się do obowiązkowego
ubezpieczenia zdrowotnego skutkuje możliwością korzystania opieki medycznej,
dlatego też zaraz po rozpoczęciu działalności rejestrujemy się jako płatnik tych
składek.

UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE

OBOWIĄZKOWE

DOBROWOLNE

emerytalne

rentowe

wypadkowe

chorobowe

SĄ TO UBEZPIECZENIA GWARANTUJĄCE W PRZYSŻŁOŚCI MOŻLIWOŚĆ
UZYSKANIA EMERYTURY LUB RENTY

UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE W NARODOWYM FUNDUSZY
ZDROWIA

OBOWIĄZKOWE

ZGŁOSZENIE DO UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO

Jako przedsiębiorca, czyli płatnik składek, jesteśmy zobowiązani do zgłoszenia w
Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) siebie jako płatnika w terminie 7 dni
kalendarzowych od daty powstania obowiązku ubezpieczeń społecznych osób
prowadzących działalność, czyli od daty gdy faktycznie rozpoczęliśmy działalność,
podanej w formularzu NIP-1.
Jako płatnik składek jesteśmy zobowiązani dokonać zgłoszenia w terenowej
jednostce organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, właściwej dla miejsca
prowadzonej działalności gospodarczej. W ZUS wypełniamy i składamy następujące
formularze:
• ZUS ZFA – zgłoszenie / zmiana danych płatnika składek – osoby fizycznej
• ZUS ZUA – zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych / zgłoszenie zmiany

22

danych osoby ubezpieczonej
• ZUS ZZA – zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego/ zgłoszenie zmiany
danych.
Do tych formularzy powinniśmy dołączyć kopię decyzji Urzędu Skarbowego o
nadaniu Numeru Identyfikacji Podatkowej czyli NIP oraz kopię zaświadczenia
Urzędu Statystycznego o nadaniu aktualnego numeru REGON.

Pamiętaj o zabraniu ze sobą do ZUS następujących danych:
• numer NIP (płatnika),
• REGON firmy,
• dane personalne / nazwa firmy,
• numer wpisu do ewidencji i nazwę organu prowadzącego rejestr,
• numer rachunku bankowego firmy,
• NIP i PESEL w odniesieniu do osób ubezpieczanych.

SKŁADKI NA UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE I ZDROWOTNE

Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne oraz Fundusz Pracy i
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – dla osób prowadzących
działalność gospodarczą jest zadeklarowana kwota, nie niższa niż 60 proc.
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w
poprzednim kwartale, włącznie z wypłatami z zysku (wg Głównego Urzędu
Statystycznego).

Podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących
pozarolniczą działalność gospodarczą stanowi kwota zadeklarowana, nie niższa
jednak niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze
przedsiębiorstw z poprzedniego kwartału, włącznie z wypłatami z zysku.

Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i niepodzielna. Składka nie
podlega proporcjonalnemu pomniejszeniu do liczby dni podlegania ubezpieczeniu
zdrowotnemu w danym miesiącu kalendarzowym.

Z dniem 24 sierpnia 2005 r. weszła w życie Ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o zmianie
Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych Ustaw (Dz. U.
Nr 150, poz. 1248).W związku z tą ustawą osoby rozpoczynające pozarolniczą
działalność gospodarczą po 24 sierpnia 2005 r., mogą opłacać, w okresie 24
miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia działalności, składki na
ubezpieczenia społeczne (ZUS) od zadeklarowanej przez siebie kwoty, nie niższej
jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę a nie jak pozostali od
60% wynagrodzenia przeciętnego

23

Wysokie składki ZUS były dla wielu osób przeszkodą w rozpoczęciu działalności
gospodarczej, obecnie po wejściu w życie ustawy ten problem znika, co z pewnością
przyczyni się do zwiększenia liczby osób decydujących się na jej rozpoczęcie.

Jednakże

zasady dotyczą jedynie osób prowadzących pozarolniczą działalność

gospodarczą na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
lub

innych przepisów szczególnych, które:

•

w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia
wykonywania

działalności gospodarczej nie prowadziły pozarolniczej działalności,

•

nie wykonują działalności gospodarczej wyłącznie na rzecz byłego
pracodawcy, u którego

przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub
poprzednim roku
kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego
stosunku
pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.
.
Przedsiębiorca rozliczający składki na własne ubezpieczenia, sporządza i przekazuje
do ZUS
deklarację rozliczeniową (DRA – zbiorcza deklaracja rozliczeniowa) po rozpoczęciu
prowadzenia działalności gospodarczej.

Jeśli nie zatrudnia pracowników jest zwolniony z dalszego składania formularza
ZUS DRA (zbiorczej deklaracji rozliczeniowej)za kolejne miesiące, gdy nic się nie
zmienia w stosunku do danych wykazanych w ostatnio złożone deklaracji (nawet
jeśli zmienia się podstawa wymiaru składek).
Jeśli natomiast zatrudnia pracowników to jest zobowiązany do comiesięcznego
składania formularzy rozliczeniowych. Oprócz ZUS DRA należy stosownie do
rozliczenia dołączać raporty ZUS RCA- imienny raport miesięczny o należnych
składkach i wypłaconych świadczeniach, ZUS RZA- raport imienny o należnych
składkach na ubezpieczenie zdrowotne i ZUS RSA- raport imienny o wypłaconych
świadczeniach i przerwach
w opłacaniu składek.

Wysokość składek:

19,52% - z tytułu ubezpieczenia emerytalnego - pełną stawkę opłaca właściciel firmy
prywatnej za siebie, natomiast przy zatrudnieniu pracowników lub zleceniobiorców
–płaci połowę, tj. 9,76% opłaca pracodawca i tyle samo pracownik lub
zleceniobiorca.
6 % - z tytułu ubezpieczenia rentowego - 4,5% opłaca pracodawca, 1,5% opłaca
pracownik.

24

1,80% - z tytułu ubezpieczenia wypadkowego - opłaca pracodawca i zleceniodawca.
Wysokość stopy procentowej zależy od liczby zatrudnionych. Stopa procentowa
składki
na ubezpieczenie wypadkowe ustalona według przepisów Ustawy „wypadkowej”
art. 28 ust.
1 – dla płatników składek zgłaszających do ubezpieczenie nie więcej niż 9 osób to
1,80%
(w tej wysokości ubezpieczenie obowiązuje od 01.04.2006 r.); płatnicy
zatrudniających więcej niż 9 osób samodzielnie ustalają stopę % na podstawie
Ustawy, mieści się ona jednakże w przedziale: 0,90 – 3,60

%

9% - z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego - opłacają wszyscy pracownicy i
zleceniobiorcy
zobowiązani do ubezpieczenia społecznego, z każdego źródła przychodu, przy czym
7,75%
można odjąć od kwoty podatku dochodowego.
2,45% -

składka Fundusz Pracy - opłaca pracodawca i zleceniodawca

0,10% - składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – opłaca
płatnik za pracowników.

Rozliczając składki na własne ubezpieczenie, sporządzamy i przekazujemy do ZUS
deklarację rozliczeniową. W przypadku zatrudnienia pracowników, oprócz
deklaracji rozliczeniowych, dołączać będziemy odpowiednie imienne raporty
miesięczne za wszystkie osoby ubezpieczone (tzw. raporty ZUS RCA, ZUS RZA,
ZUS RSA

). Raporty te i deklarację rozliczeniową składa się wówczas za każdy

miesiąc kalendarzowy dokonując wpłat na odpowiednie ubezpieczenia w
ustawowym terminie do 15-go następnego miesiąca.


Osoby niepełnosprawne podejmując po raz pierwszy działalność mogą liczyć na ulgi
w płaceniu składek na ubezpieczenie zależne od stopnia niepełnosprawności.
Osobom niepełnosprawnym podejmującym po raz pierwszy działalność
gospodarczą Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON)
finansuje:
75% składek na ubezpieczenie emerytalne – w przypadku osób zaliczonych do
znacznego
stopnia niepełnosprawności,
50% składek na ubezpieczenie emerytalne – w przypadku osób zaliczonych do
umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
50% składek na ubezpieczenie wypadkowe – w przypadku osób zaliczonych do
lekkiego
stopnia niepełnosprawności.

25

Składki na ubezpieczenia społeczne są finansowane odpowiednio przez Fundusz i
budżet państwa za okresy miesięczne przez rok , na wniosek osoby
niepełnosprawnej, która podejmuje działalność gospodarczą.

Od 1 stycznia 2008 r. osoby mające ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności
do pracy, prowadzące działalność gospodarczą, będą także podlegały
obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z działalności (Dz.U. nr 169, poz.
1412, z późn. zm. z 2005 r.).
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) będzie
refundował osobom niepełnosprawnym składki na ubezpieczenie emerytalne i
rentowe. Warunkiem będzie terminowe opłacanie tych składek w całości (Dz.U. z
1997r. nr 123 poz. 776 z późn. zm.).

KALENDARZ PRZEDSI

Ę

BIORCY

Prowadzenie firmy wiąże się z rzetelnym gromadzeniem i systematycznym
przesyłaniem dokumentacji do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Urzędu
Skarbowego. Duże

znaczenie

będzie miało terminowe przesyłanie sprawozdań oraz odprowadzanie składek i
podatków.

Decyduje data stempla na kopii dokumentu przyjętego przez
kancelarię lub biuro podawcze albo data stempla na potwierdzeniu
nadania listu poleconego.

Do 7 dnia każdego miesiąca należy zapłacić podatek dla osób opodatkowanych w
formie karty podatkowej.
Do 10 dnia każdego miesiąca należy zapłacić za siebie składki na ubezpieczenie
społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy (składka płacona jest za
poprzedni miesiąc kalendarzowy)

W tym terminie opłacamy składki wyłącznie za siebie, czyli wtedy, gdy nie
zatrudniamy żadnych pracowników.

Do 15 dnia każdego miesiąca należy zapłacić składki na ubezpieczenia społeczne,
ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i/lub Fundusz Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych.

Jest to termin obowiązujący przedsiębiorcę, który musi odprowadzić składki za
poprzedni miesiąc za siebie i zatrudnionych pracowników

.

Do 20 dnia każdego miesiąca należy zapłacić zryczałtowany podatek od przychodów
ewidencjonowanych.

26

Wyjątek stanowi ryczałt za grudzień, który płacimy składając jednocześnie do
Urzędu Skarbowego zeznanie roczne PIT-28.

Do 20 dnia każdego miesiąca należy dokonać wpłaty zaliczki na podatek dochodowy
od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą na zasadach ogólnych
oraz zaliczki miesięcznej na podatek dochodowy od łącznej kwoty dokonanych
wypłat wynagrodzeń.

Do 20 dnia każdego miesiąca należy zapłacić zaliczkę na podatek dochodowy od
osób fizycznych od wpłat z umów zleceń i umów o dzieło.

Do 25 dnia każdego miesiąca należy złożyć formularz deklaracji podatkowej VAT-7
oraz dokonać rozliczenia miesięcznego podatku VAT i rozliczenia miesięcznego
podatku akcyzowego.

Do 25 dnia każdego miesiąca następującego po kwartale, w którym stałeś się
płatnikiem VAT, należy dokonać rozliczenia podatku VAT i złożyć formularz VAT-
7K.

Pamiętaj, aby w każdym roku kalendarzowym:

- do 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym, złożyć zeznanie o
wysokości uzyskanego przychodu, wartości dokonanych odliczeń i należnego
ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (formularz PIT-28), jeśli rozliczasz się
na podstawie podatku zryczałtowanego.
- do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, złożyć zeznanie o
wysokości osiągniętego dochodu (lub poniesionej straty) w roku podatkowym
(formularz PIT-36), jeśli prowadzisz działalność gospodarczą na zasadach ogólnych.
W tym też terminie należy również wpłacić, o ile to wynika ze złożonego zeznania,
różnicę między podatkiem należnym a sumą zaliczek należnych za dany rok,
przekazanych na konto Urzędu Skarbowego.
- do 20 grudnia wpłacić na konto Urzędu Skarbowego zaliczkę za grudzień w
wysokości należnej za listopad, bez składania deklaracji PIT-5 lub PIT-5L, jeśli
rozliczasz się na zasadach ogólnych.

Jeśli dzień, w którym wypada termin ostatecznego złożenia sprawozdania lub
płatności przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, wówczas
termin złożenia dokumentów i płatności upływa w pierwszym dniu roboczym
następującym po dniach wolnych.

27

INNE FORMY DZIAŁALNO

Ś

CI GOSPODARCZEJ

Zakładając działalność gospodarczą należy w pierwszej kolejności zastanowić się
nad wyborem formy prawnej. W większości przypadków podjecie działalności
gospodarczej wymaga współpracy w innymi przedsiębiorcami jak to ma miejsce w
spółce cywilnej jak również z innymi osobami tworząc nowego przedsiębiorcę,
przykładowo w spółce jawnej czy komandytowej.

Jeżeli podejmując działalność gospodarczą chcemy mieć wspólnika, mamy do
wyboru kilka spółek w jakich możemy działać – spółkę cywilną, jawną, partnerską,
komandytową, komandytowo – akcyjną, z ograniczoną odpowiedzialnością oraz
akcyjną.
Działanie w formie spółki stwarza większe możliwości w zakresie prowadzenia
działalności gospodarczej, większa ilość wspólników oznacza większą wiedzę,
umiejętności ale przede wszystkim kapitał. Podstawowe różnice miedzy formami
spółek dotyczą stopnia sformalizowania, odpowiedzialności majątkowej wspólników
za zobowiązania spółki oraz wysokości kapitału początkowego.
Oprócz spółki cywilnej, która jest umową prawa cywilnego, wszystkie spółki
tworzone są w oparciu o kodeks handlowy i muszą być wpisane do Krajowego
Rejestru Sądowego.

Tworzenie spółek pociąga za sobą dodatkowe koszty. Przykładowo koszt
zarejestrowania spółki w KRS to ok. 1000 zł , każda zmiana 400 zł natomiast
wykreślenie 300 zł. Poza tym umowa każdej spółki– z wyjątkiem spółki cywilnej i
jawnej – musi być zawarta w formie aktu notarialnego , co pociąga za sobą
dodatkowe opłaty.

SPÓŁKA CYWILNA

Zasady tworzenia i funkcjonowania spółek cywilnych reguluje art. 860-875 Ustawy
z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.)

Spółka cywilna działa na zupełnie innych zasadach niż spółki prawa handlowego.
Poza tym spółką jest tylko z nazwy, ponieważ faktycznie stanowi tylko umowę
spółki cywilnej. Nie ma osobowości prawnej, a każdy wspólnik ma prawo i
obowiązek prowadzić jej sprawy. Spółka cywilna nie figuruje w żadnym rejestrze,
natomiast wspólnicy, jeśli są osobami fizycznymi, muszą zgłosić rozpoczęcie
prowadzenia działalności gospodarczej do ewidencji w gminie właściwej dla
swojego miejsca zamieszkania. Każdy z nich ma więc status odrębnego
przedsiębiorcy.

Nieco inaczej wygląda sprawa numeru REGON i NIP, mianowicie

otrzymuje je spółka cywilna, a nie każdy wspólnik z osobna. Oczywiście przy

28

rozliczaniu się z podatku dochodowego wspólnicy korzystają ze swego osobistego
numeru NIP.

Wspólnikami są osoby, które zawarły umowę spółki cywilnej. Współdziałanie, do
jakiego zobowiązali się, nie zawsze musi być jednakowe. Może polegać na
wniesieniu wkładu, na przykład gotówki, prawa do lokalu, patentu, albo na
świadczeniu usług. Domniemywa się przy tym, że wkłady wspólników są równe,
chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

Umowa spółki cywilnej powinna być – dla celów dowodowych – sporządzona w
formie pisemnej.
Może ona zawierać następujące elementy:

• wskazanie wspólników
• nazwę spółki cywilnej
• adres siedziby spółki
• określenie celu gospodarczego, dla którego została zawiązana,
• rodzaj działalności (wg kodów PKD)
• jeśli wspólnicy dokonują wkładów finansowych – ich rodzaj i wartość
• sposób i zakres udziału wspólników w zyskach oraz uczestniczenia w stratach (nie
musi być
on równy)

Zawarcie umowy spółki cywilnej podlega opodatkowaniu w formie podatku od
czynności cywilnoprawnych - Ustawa z 9 września 2000 r. o podatku od czynności
cywilnoprawnych. (Dz. U. z 2005 r., Nr 41, poz. 399 z późn. zm. ).

Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzić sprawy spółki. Jeżeli nie
przekraczają zakresu zwykłych czynności spółki, to może to zrobić bez uprzedniej
uchwały wspólników. Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę cywilną na
zewnątrz. Robi to w takich samych granicach, w jakich prowadzi jej sprawy.

Natomiast za zobowiązania spółki odpowiada każdy z nich solidarnie z pozostałymi
wspólnikami. Jest tu mowa o zobowiązaniach spółki, które powstały w czasie jej
trwania, a zostały spowodowane działaniami faktycznymi lub prawnymi podjętymi
dla osiągnięcia celu gospodarczego określonego w umowie spółki.

Spółkę cywilną najlepiej zawrzeć gdy :

•

działalność jaką planujemy prowadzić jest mniejszych rozmiarów,

•

planujemy jednorazowe przedsięwzięcie, dotyczące realizacji określonego
celu,

•

ma być dwóch wspólników (przy większej ilości wspólników lepiej
zdecydować się na inną spółkę),

•

współdziałanie wspólników jest przede wszystkim oparte na osobistych
kontaktach i współpracy,

29

•

zależy nam na uproszczonej strukturze organizacyjnej, umożliwiającej
każdemu wspólnikowi wpływ na wspólnie podjętą działalność i jej kontrolę,

•

zależy nam na szerokich możliwościach co do ustalania sposobu
współdziałania wspólników na swobodzie tego współdziałania oraz
swobodzie kształtowania ich praw i obowiązków.

Wady spółki cywilnej

-

jako że za przedsiębiorców uznaje się wspólników spółki

cywilnej a nie samą spółkę, powoduje to że prowadzenie działalności
gospodarczej w formie spółki cywilnej jest nie zawsze korzystne i może być
uciążliwe. Z tych też względów następuje ostatnio spadek atrakcyjności spółki
cywilnej jako formy prawnej dla prowadzenia biznesu. W tym celu przekształca się
często spółki cywilne w spółki jawne lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Zgodnie z art

.

26 § 4 Kodeksu spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94 poz. 1037)

spółka cywilna może być przekształcona w spółkę jawną. Przekształcenie wymaga
zgłoszenia do sądu rejestrowego przez wszystkich wspólników. Jeżeli przychody
netto spółki cywilnej w każdym z dwóch ostatnich lat obrotowych osiągnęły wartość
powodującą, zgodnie z przepisami o rachunkowości, obowiązek prowadzenia ksiąg
rachunkowych, (tj. ok. 800 tysięcy EURO) zgłoszenie jest obowiązkowe

i powinno

nastąpić w terminie trzech miesięcy od zakończenia drugiego roku obrotowego.

SPÓŁKA JAWNA

Spółka jawna jest spółką osobową i jest to najprostsza forma prowadzenia spółki
handlowej, za pomocą której można prowadzić przedsiębiorstwo większych
rozmiarów. Spółka jawna jest przedsiębiorcą, dlatego też wspólnik nie musi
prowadzić działalności gospodarczej jak to miało miejsce w spółce cywilnej.
Każdy ze wspólników odpowiada za zobowiązania spółki jawnej bez ograniczenia
całym swoim majątkiem i solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką.
Wierzyciele spółki mogą prowadzić egzekucję z majątku wspólników dopiero
wtedy, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Nie ma przeszkód do
wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi, zanim egzekucja z majątku spółki
okaże się bezskuteczna.

Umowa spółki jawnej musi być sporządzona na piśmie pod rygorem nieważności
co oznacza, że jeśli umowa nie zostanie sporządzona na piśmie to nie dochodzi do
jej zawarcia. Spółka musi zostać wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego, w
nim też musi być ogłaszana każda uchwała wspólników, co wiąże się z kosztami,
dlatego też spółka jawna jest droższa w prowadzeniu niż spółka cywilna. Spółka
jawna nie jest osobą prawną ale może we własnym imieniu (czyli na spółkę jawną
a nie na wspólników) nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne
prawa rzeczowe (użytkowanie wieczyste, służebności, zastaw, prawa spółdzielcze

30

do lokalu oraz hipotekę), zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną. W
obrocie gospodarczym kontrahentem jest spółka jawna, a nie jej wspólnicy (tak
jak to jest w przypadku spółki cywilnej) z tego względu jest ona atrakcyjnym i
praktycznym sposobem prowadzenia biznesu

.

Spółkę jawną najlepiej założyć gdy:

•

planujemy prowadzić działalność większych rozmiarów

Można przyjąć, że przedsiębiorstwo jest "większych rozmiarów" jeśli w ciągu
kolejnych dwóch lat obrotowych przychody netto osiągnęły w każdym roku
poziom 800.000 EURO (do obliczeń przyjmuje się średni kurs EURO w NBP z 30
września za poprzedni rok obrotowy - obliczając przychody netto za 2008r.
właściwy kurs EURO pochodzić będzie z 30 września 2007r.) . W przypadku
osiągnięcia takiego obrotu przez spółkę cywilną należy obowiązkowo dokonać
przekształcenia w spółkę jawną.

Niewątpliwą zaletą spółek jawnych jest brak wymagań co do wartości kapitału
początkowego, duża swoboda w kształtowaniu umowy spółki oraz stosunkowo
niskie koszty rejestracji.

SPÓŁKA PARTNERSKA

Spółka partnerska jest to spółka osobowa, którą mogą utworzyć wspólnicy (zwani
partnerami), wykonujący wolny zawód

. Podobnie jak w przypadku spółki jawnej, w

spółkach partnerskich każdy ze wspólników odpowiada za zobowiązania spółki bez
ograniczenia całym swoim majątkiem i solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz
ze spółką (o ile nie zostało to określone inaczej w umowie spółki). Są też inne istotne
wyjątki.
Nie odpowiadamy naszym majątkiem za zobowiązania spółki, które powstały:
• w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w
spółce,
• w wyniku działania osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o
pracę lub
innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy
świadczeniu
usług związanych z przedmiotem działalności spółki.

Umowa spółki partnerskiej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego i
zostać zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym

.

31

SPÓŁKA KOMANDYTOWA

Spółka komandytowa, to wygodna forma spółki osobowej, którą warto zastosować,
gdy mamy pomysł na biznes oraz partnera zainteresowanego zainwestowaniem
kapitału, ale chcącego uniknąć odpowiedzialności za działania podejmowane przez
spółkę. Umowa spółki, którą również należy podpisać w obecności notariusza (pod
rygorem nieważności) zawsze zakłada, że co najmniej jeden ze wspólników (tzw.
komplementariusz) ponosi pełną odpowiedzialność majątkową za zobowiązania
spółki. Jest nim zwykle pomysłodawca, potrzebujący kapitału na realizację
przedsięwzięcia. Z kolei odpowiedzialność komandytariusza – osoby wnoszącej
kapitał - jest ograniczona

do

wysokości tzw. sumy komandytowej przy czym wkład

tego wspólnika do spółki może przekraczać wysokość sumy komandytowej

.

Wyjątkiem są sytuacje, gdy komandytariusz doprowadził do powstania zobowiązań
spółki na drodze czynności, do których nie był upoważniony.

Kiedy założyć spółkę komandytową?

•

gdy komplementariuszom brak kapitału na prowadzenie lub rozwinięcie
działalności, a przez wejście komandytariuszy mogą oni dokapitalizować
swoje przedsiębiorstwo,

•

gdy komandytariusz (wspólnik wnoszący kapitał) chce ponosić ograniczoną
odpowiedzialność (tylko do wysokości sumy komandytowej),

•

gdy komandytariusz akceptuje fakt, ze będzie pozbawiony wpływu na
kierowanie spółką,

•

gdy komandytariusz dobrze zna komplementariuszy (wierzy im i ufa) albo
gdy ma dużą pewność że dane przedsięwzięcie ma dużą szansę na
powodzenie

•

gdy komandytariusz chce zainwestować swój kapitał w dochodowe
przedsięwzięcie prowadzone przez kogoś innego.

SPÓŁKA KOMANDYTOWO – AKCYJNA

Spółka komandytowo - akcyjna jest to bardziej zaawansowana forma spółki
komandytowej, w której podstawową różnicą jest to, że zamiast komandytariusza
występuje akcjonariusz. Nie obejmuje on udziałów, lecz akcje. Jest to spółka
osobowa, mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której
wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada
bez ograniczenia i jest to komplementariusz a co najmniej jeden wspólnik jest
akcjonariuszem.

W odróżnieniu od spółki komandytowej wewnętrzne stosunki w spółce reguluje
sporządzony notarialnie statut, a nie umowa spółki.

32

K

apitał minimalny potrzeby do założenia spółki komandytowo – akcyjnej to

50 000 zł.

S

PÓŁKA Z OGRANICZON

Ą

ODPOWIEDZIALNOSCI

Ą

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest w odróżnieniu do poprzednio
omówionych spółek spółką handlową. Oznacza to że podstawową cechą tej spółki
jest kapitał a nie osoby poszczególnych wspólników. Spółka ta jest to zgrupowanie
środków kapitałowych w celu realizacji określonego zamierzenia. Jest jedną z
najpopularniejszych form prowadzenia działalności gospodarczej zarówno

w

małym biznesie jak i wtedy, gdy planujemy inwestycje wymagające dużego
kapitału.. Udziały w spółce obejmuje się w zamian za wniesienie wkładów (w
postaci gotówki lub innych wartości materialnych i niematerialnych).

Ważną cechą spółki z o.o. jest możliwość utworzenia jej bez wspólnika.

Spółka z o.o. ma swój własny majątek i właśnie nim odpowiada za swoje
zobowiązania.

Nazwa spółki oznacza, że odpowiedzialność wspólników

ograniczona jest do wysokości wniesionych do spółki wkładów. należy jednak
pamiętać, że nie dotyczy to członków zarządu spółki z o.o. gdyż w pewnych sytuacja
mogą oni odpowiadać osobiście, całym swoim majątkiem.

Decydując się na założenie spółki z o.o. należy posiadać co najmniej 50 000 zł,
gdyż taka jest wysokość minimalnego kapitału zakładowego

.

Zakładając spółkę z o.o. wspólnicy muszą wiedzieć, że działalność tej spółki wiążę
się z dużymi kosztami. Chodzi tu o opłaty rejestracyjne (w KRS - ie) i ogłoszeniowe
(w Monitorze Sądowym i Gospodarczym). Poza tym spółka z o.o. jest podmiotem o
rozbudowanej i złożonej strukturze - Zarząd, niekiedy Rada Nadzorcza, w
niektórych przypadkach także Komisja Rewizyjna co również pociąga za sobą
znaczne koszty.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością musi prowadzić pełną rachunkowość.

Kiedy zawiązać spółkę z ograniczona odpowiedzialnością?

•

gdy dysponujemy majątkiem o wartości co najmniej 50 000 zł,

•

gdy będziemy mieli pieniądze na jej prowadzenie,

•

gdy chcemy prowadzić biznes nie ryzykując, że stracimy cały nasz osobisty
majątek

•

gdy chcemy żeby nasza odpowiedzialność była ograniczona do
zadeklarowanych udziałów i wniesionych na ich pokrycie wkładów,

33

•

planujemy duże, wymagające dużego kapitału przedsięwzięcie, które jest
również obciążone dużym ryzykiem,

•

gdy jednoosobowo prowadzisz działalność gospodarczą w dużym
rozmiarze - nie potrzebujesz wówczas szukać wspólników aby utworzyć
spółkę.

SPÓŁKA AKCYJNA

Spółka akcyjna to również tak jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka
handlowa.

Utworzenie spółki wymaga ustanowienia jej statutu w formie aktu notarialnego pod
rygorem nieważności.

Minimalny kapitał do założenia spółki to 500 000 zł. Kapitał dzieli się na akcje o
równej wartości nominalnej.

Spółka akcyjna kumuluje kapitały wielu osób lub firm, a przy tym zwalnia
akcjonariuszy z odpowiedzialności finansowej za zobowiązania spółki. W
przypadku osób rozpoczynających działalność gospodarczą wiąże się to z wieloma
kosztownymi obowiązkami. Przede wszystkim będziemy mieli do czynienia z
czasochłonnym,

kosztownym

i

skomplikowanym

procesem

przygotowań

wymaganych dokumentów do rejestracji. Znacznie bardziej złożone są także
wymagania formalne dotyczące dokumentowania działalności spółki. Wymagają
one specjalistycznej obsługi prawnej i finansowej.

PROMOCJA I MARKETING M

Ś

P

... marketing ma tak fundamentalne znaczenie, że nie może być rozpatrywany jako
oddzielna funkcja. Jest to cały biznes widziany z punktu widzenia ostatecznego wyniku, to
jest z punktu widzenia klienta. Powodzenie biznesu zależy nie od producenta, lecz od
klienta..."

Peter Drucker

Marketing to działanie wielokierunkowe. Jest to z jednej strony ciągłe
dostosowywanie przedsiębiorstwa do zmieniających się warunków rynku, ale z
drugiej to również aktywne wywieranie wpływu na ten rynek.

Rynek składa się ze wszystkich potencjalnych klientów, mających określoną
potrzebę lub pragnienie, którzy w celu ich zaspokojenia są gotowi i są w stanie
dokonać wymiany. W potocznym znaczeniu termin rynki oznacza różne grupy
klientów (rynek produktów np. obuwia, demograficzny np. młodzieży,

34

geograficzny np. francuski, itp.). Gospodarka narodowa każdego kraju i cała
gospodarka światowa składają się z całego kompleksu rynków, wzajemnie
powiązanych

poprzez

procesy

wymiany

(rynki

zasobów,

produktów,

pośredników, konsumentów).

Rozpoczynając działalność warto poświecić trochę czasu na poznanie wybranych
zagadnień z zakresu marketingu, gdyż z powodu zazwyczaj ograniczonych środków
nie możemy pozwolić sobie na działania niecelowe.
Dzisiaj marketing jest jedną z najważniejszych koncepcji działalności nowoczesnej
firmy, decyduje o jej polityce i strategii. Marketing jest procesem zarządzania
odpowiedzialnym za identyfikowanie, przewidywanie i spełnienie życzeń klienta,
prowadzącym do uzyskania przez przedsiębiorstwo zysku.
Według stratega marketingowego Jay'a Abrahama, wyróżnia się trzy sposoby
zwiększania zyskowności firmy poprzez działania marketingowe:

•

pozyskać nowych klientów,

•

sprawić, by klienci więcej kupowali,

•

sprawić, by klienci częściej kupowali.

Już rozpoczynając działalność zanim zainwestujemy jakiekolwiek pieniądze
powinniśmy zebrać jak najwięcej informacji i ponieważ rynek wciąż się zmienia
powinniśmy go nieustannie badać i obserwować. Każda firma aby utrzymać się na
rynku powinna posiadać aktualne i jasno sprecyzowane dane na temat swoich
klientów i konkurencji, co pozwoli jej opracować swoją własną strategię
marketingową. Prowadzi to do udzielenia sobie odpowiedzi na szereg pytań. Przede
wszystkim musimy dowiedzieć się kim są nasi klienci i wszystko co się z nimi wiąże.
Ważne jest określenie kto kupuje nasze produkty czy korzysta z naszych usług. Jaki
stopień zamożności reprezentują te osoby i jakie elementy wpływają na decyzję
zakupu. Należy również zaobserwować zmiany zachodzące na rynku i określać
rezultaty tych zmian.
Z drugiej strony musimy zająć się obserwacją naszej konkurencji. Musimy
dowiedzieć się jakie są ich mocne i słabe punkty, jak można porównać nasze
produkty do konkurencyjnych z punktu widzenia klientów. Należy zaobserwować
personel, jakie jest jego zaangażowanie, jak się prezentuje i czy obsługa jest uprzejma
i profesjonalna.

Zawsze odwiedzaj konkurencję
Jeżeli jesteś w branży restauratorskiej, odwiedzaj konkurencję raz w miesiącu,
jedz w różnych restauracjach. Jeżeli jesteś właścicielem sklepu obuwniczego,
rób zakupy u konkurencji raz w miesiącu i odwiedzaj różne sklepy.
potrzeba na to nieco ciężkiej pracy, ale za pośrednictwem Internetu , pr

asy

branżowej, ksiązki telefonicznej, panoramy firm zdobędziesz potrzebne
informacje.

35

NARZ

Ę

DZIA MARKETINGOWE

W literaturze poświęconej marketingowi wymienione są cztery podstawowe
narzędzia marketingowe tzw. marketing mix.
Najbardziej popularna koncepcja marketingu mix to tzw. "4p" czyli z angielskiego .:
product, price, place, promotion. Są to elementy (instrumenty), za pomocą których
możemy oddziaływać na rynek.
product (produkt)
Mówiąc o produkcie omawiamy m.in: asortyment, jakość, markę, opakowanie,
usługi. Współcześnie, mówiąc o cechach produktu koncentrujemy się na potrzebach
docelowych klientów, jakie produkt ma zaspokajać.

price (cena)
Cenę charakteryzuje się za pomocą: polityki cenowej, rabatów, warunków płatności.
Naszym celem powinno być określenie takiego poziomu ceny, który gwarantowałby
optymalny
zysk, pozostając stale konkurencyjnym na rynku. Jej wielkość ustala się na podstawie
wielu
czynników, jak: ponoszone koszty, wielkość popytu, ceny konkurencji, możliwości
nabywczych klientów, pozycji na rynku. Właściwie ustalona cena wcale nie musi być
niska. Czasem zdarza się, że przedsiębiorca dopiero wchodzący na rynek ustala zbyt
niskie ceny, nie biorąc pod uwagę rzeczywistych kosztów prowadzenia firmy i nie
doceniając swoich usług czy produktów. Przy ustalaniu ceny należy pamiętać
również o tym, że dla rynku koszty produkcji danego dobra nie mają praktycznie
żadnego znaczenia, a wartość rynkowa produktu wynosi tyle, ile jest w stanie za
niego zapłacić klient. Dlatego za swoje wyroby powinniśmy żądać tyle, ile rynek jest
w stanie zaakceptować i po uwzględnieniu kosztów skalkulować czy nam się to
opłaca. Najważniejsze jest, żebyśmy pamiętali że zbyt niska cena może sugerować
niską jakość natomiast zbyt wysoka może odstraszyć potencjalnych klientów.

place (strategia dystrybucji) .
Dystrybucja to zbiór działań i decyzji związanych z udostępnieniem produktu w
miejscu i czasie odpowiadającym potrzebom nabywców. Na dystrybucję składa się
transport, magazynowanie, rodzaj sprzedaży – hurtowa, detaliczna, wysyłkowa itp.
Dystrybucja zależy od specyfiki konsumenta, cech produktu oraz cech
przedsiębiorstwa i konkurencji.

promotion (promocja, promotion mix)
Promocja obejmuje różne rodzaje czynności, jakie wykonuje przedsiębiorstwo w celu
poinformowania klientów o cechach produktu i przekonać docelowych nabywców,
aby go kupili. Stad przedsiębiorstwo zatrudnia, szkoli i motywuje personel
sprzedaży oraz przygotowuje programy informacyjne i promocyjne, składające się z
reklamy, marketingu bezpośredniego, promocji sprzedaży i public relations.

36

System Komunikacji Marketingowej (zwany promotion-mix) składa się z pięciu
podstawowych instrumentów:

•

reklamy,

•

marketingu bezpośredniego,

•

promocji sprzedaży,

•

sprzedaży osobistej oraz

•

public relations i publicity

Reklama - każda płatna forma nieosobistej prezentacji i promocji idei, dobra lub
usługi (np. ogłoszenia w środkach masowego przekazu, plakaty, itp.),

•

Reklama jest klasyczną, najczęściej stosowaną formą oddziaływania
promocyjnego. Jest to wynik wykorzystywania jej w środkach masowego
przekazu.

•

Reklama może też być traktowana jako narzędzie pobudzania popytu i
wymuszania na dystrybutorach kupowania towaru danego producenta.

•

Reklama jest narzędziem wpływania na ludzi, tak jak kiedyś wykorzystywano
do tego tradycyjne wierzenia i religię.

•

Reklama jest narzędziem pomagającym „osiągnąć dobrobyt poprzez
informowanie i przekonywanie społeczeństwa odnośnie produktów, usług i
idei"

Marketing bezpośredni - wykorzystywanie listów, telefonów i innych nieosobistych
narzędzi kontaktu, w celu komunikowania się z określonymi grupami obecnych i
potencjalnych klientów (katalogi, połączenia elektroniczne, itd.).

Promocja sprzedaży - krótkookresowe działania stosujące bodźce ekonomiczne w
celu pobudzenia sprzedaży produktu lub usługi (konkursy, targi, wystawy, rabaty,
itp.).

Public relations i publicity - wszelkie działania mające na celu promowanie i / lub
ochronę image przedsiębiorstwa lub produktu .
Narzędzia public relations:

•

informacje prasowe na temat produktu,

•

tematyczne informacje prasowe,

•

informacje prasowe zawierające oświadczenia zarządu,

•

prasowe artykuły tematyczne,

•

teczka prasowa,

•

wydarzenia specjalne,

•

wycieczki do firmy,

•

media Tours

•

wywiady;

•

konferencje prasowe,

37

•

targi, wystawy i pokazy branżowe,

•

seminaria prasowe,

•

śniadania lub obiady dla mediów,

•

biuletyny,

•

taśmy wideo, płyty i informacje prasowe na nich zawarte,

•

pozyskanie osobistości,

•

wsparcie dla produktu,

•

materiały rożne,

•

Sponsoring,

•

marketing społeczny.

Sprzedaż osobista - osobista i bezpośrednia prezentacja oferty przez sprzedawcę
potencjalnemu nabywcy (targi, pokazy handlowe, prezentacje w sklepie, itp.).

SYSTEM TO

ś

SAMO

Ś

CI MARKI

Zespół działań firmy związanych z tworzeniem sygnałów oraz wpływających na ich
społeczny odbiór nazywamy komunikacją z otoczeniem lub kształtowaniem
globalnego wizerunku firmy. Trafiają one do wszystkich podmiotów otoczenia
firmy, oddziaływując na ich postawy i zachowania, a w konsekwencji na decyzje
rozstrzygające w sposób bezpośredni (klienci, dystrybutorzy, kooperanci,

udziałowcy) lub pośredni (liderzy opinii) o losach firmy

.

Tożsamość firmy

Tożsamość przedsiębiorstwa pozwala na rozpowszechnienie jego wizerunku,
zarówno wśród ogółu społeczeństwa, jak i wybranych grup (środowiskach), dzięki
prezentowaniu swojego charakteru w formie wizualnej - wewnątrz i na zewnątrz
firmy. Powinna w sposób przemyślany zaznaczać się na budynkach, we wnętrzach,
na ubraniach roboczych i uniformach pracowników, na opakowaniach i środkach
transportu oraz wszędzie tam, gdzie istnieje jakikolwiek kontakt z otoczeniem.
Wyraziste i umiejętne prezentowanie tożsamości firmy jest nie tylko jednym ze
najskuteczniejszych środków wzbudzania zaufania u klientów, zwłaszcza podczas
wprowadzania na rynek nowych wyrobów, lecz także wpływa zachęcająco i
motywujące na załogę i udziałowców. Tożsamość przedsiębiorstwa powinna być
tworzona na podstawie filozofii i celów firmy, określa niejako profil „osobowości"
przedsiębiorstwa. Do tożsamości odwołuje się definicja misji firmy; określa ona
„powód jej istnienia i chęć postrzegania przez społeczeństwo (definiuje biznes firmy
i podstawy jej filozofii) oraz nadaje jej kierunek działalności ..."

Zdefiniowana

38

tożsamość przedsiębiorstwa jest niezbędnym elementem diagnozowania jej pozycji
strategicznej, co z kolei umożliwia wyznaczanie celów i planów strategicznych.
Wiążą się z tym odpowiedzi na następujące pytania:

•

skąd pochodzimy?

•

jak inni widzą naszą firmę?

•

jak my widzimy swoją firmę?

•

gdzie jesteśmy? (czym jest nasza firma naprawdę?)

•

dokąd zmierzamy? (jaką pozycję chcemy osiągnąć?)

Budowa wizerunku firmy

Kształtowanie właściwego wizerunku firmy wymaga nie tyle wysokich nakładów
finansowych, ile głębokich przemyśleń na temat, jak firma ma być odbierana przez
otoczenie. Ważne jest przy tym, aby nasze podejście do kształtowania wizerunku
miało charakter „globalny” i wynikało z nadrzędnej polityki strategicznej
przedsiębiorstwa.

Na budowę image'u potrzeba czasu, kompetencji, wytrwałości i

umiejętności wczuwania się w gusta, zwyczaje i psychikę odbiorcy. Granice są tu
bardzo płynne i można je przekroczyć niepostrzeżenie, jeśli przez niezręczne, zbyt
wyraźne sugerowanie i natarczywe działania naciska się na klienta. Przy budowie
image'u należy zwracać uwagę na następujące zasady postępowania:

•

Komunikowanie z otoczeniem trzeba rozpoczynać jak najwcześniej

Późniejszy kontakt z otoczeniem jest trudniejszy i mniej efektywny, gdyż często musi
on korygować już powstały obraz firmy jako rezultat społecznego, spontanicznego
odbioru faktów związanych z działalnością firmy

•

Ustalić czytelne, konkretne i realistyczne cele komunikacji .

Cele komunikacji muszą wynikać ze zdefiniowania konkretnych grup społecznych,
na których odbiorze nam szczególnie zależy. Tworzony wizerunek, jakkolwiek
subiektywny, musi w dalszej perspektywie zgadzać się ze stanem faktycznym,
odbieranym przez opinię publiczną.

•

Stworzyć elastyczny, rozpoznawalny, poważny i swój własny styl

Wizerunek musi wynikać ze strategii firmy i koncepcji jej „osobowości". To zapewni,
że będzie on wizualizacją własnego stylu firmy, stylu, dzięki któremu firma osiągnie
rozróżnialność i uznanie w otoczeniu.

•

Nie ograniczać się do samej analizy

W budowie wizerunku ogromną rolę odgrywa kreatywność, odwaga w
poszukiwaniu nowych idei i wyrazu, stawianie hipotez dotyczących społecznej per-
cepcji przekazu informacji i inne.

•

Nie zaczynać od zera

Należy dokonać gruntownej analizy aktualnie istniejących obrazów firmy, marek i
produktów. Zdobyta wiedza pozwala wykorzystać pozytywne rozwiązania, utrwalić
krytycyzm wobec wizerunku własnego i konkurentów.

•

Uszanować delikatną naturę świata wyobraźni

39

Zmiany image'u okazują się być bardziej skuteczne, gdy starannie dobieramy analizy
i subtelne metody drobnych kroczków. Wyobraźnia gorzej znosi drastyczne i
radykalne terapie szokowe.

•

Docenić znaczenie każdego czynnika przekazu informacji o firmie

Budowa pozytywnego image'u zaczyna się od własnego podwórka swojej własnej
firmy. Każdy obiekt (budynek, samochód, biuro), osoba (dyrektor, akwizytor,
portier, kierowca), wydarzenie (zebranie, negocjacje, udział w targach) może
współtworzyć symbol firmy i opinię o niej.

•

Przewidywać reakcje konkurentów

Oddziaływanie image'u nie odbywa się niezauważalnie. Dostępny jest on
konkurencji i należy o tym pamiętać. Konkurenci będą usiłowali „podłączyć się" do
naszego wizerunku, uszkodzić go, skopiować lub wywrzeć na niego wpływ.

•

Zaangażować w tworzenie image'u wszystkich pracowników firmy

Budowa image'u jest sprawą całej firmy; chodzi zarówno o integrację załogi
(wizerunek będzie temu sprzyjał), ale bardziej o fakt, że każdy pracownik jest
potencjalnym nosicielem i interpretatorem wizerunku; poszczególne obrazy
wynikające z zachowań pracowników muszą być spójne.

•

Mierzyć rezultaty odbioru wizerunku firmy w otoczeniu

Bada się image, jego dokładną strukturę i wyrazistość, poprzez ankietowanie i
obserwację otoczenia. Nowoczesne metody badawcze pozwalają na wykorzystanie
testów z dziedziny psychologii doświadczalnej i socjologii, np. testy uzupełnienia,
różnic semantycznych, polaryzacji profilu, przyporządkowania i inne.

FINANSOWANIE DZIAŁALNO

Ś

CI

KREDYTY

Kredyty to najczęściej stosowane źródła finansowania MŚP. Służą one do
finansowania rozwoju jak i potrzeb bieżących przedsiębiorstwa. Podstawowym
kosztem kredytu są odsetki, które są pewnym procentem od pożyczonej kwoty
płaconym bankowi przez kredytobiorcę. Odsetki te są zwykle płacone okresowo,
miesięcznie lub kwartalnie, zdarza się również tak, że mogą być płacone
jednorazowo na koniec okresu kredytowania.
Banki stawiają podmiotom starającym się o kredyt dwa podstawowe wymagania. Są
to zdolność kredytowa, rozumiana jako zdolność firmy do spłaty kredytu wraz z
odsetkami w określonych umową kredytową kwotach o terminach, a także
przedstawienie odpowiedniego zabezpieczenia spłaty kredytu.

•

Musimy przygotować się na to, że bank będzie chciał zdobyć szereg
informacji na nasz temat w celu weryfikacji naszej zdolności kredytowej,
dlatego też będziemy musieli przede wszystkim wypełnić odpowiednie druki
bankowe takie jak wniosek kredytowy czy informacje dodatkowe, jak również
przedstawić dokumenty stwierdzające naszą sytuację finansową. W

40

zależności od wielkości firmy i jej formy prawnej a także kwoty
wnioskowanego kredytu będą to: deklaracje podatkowe, bilans, rachunek
wyników, rachunek przepływów pieniężnych, za okres ostatniego roku lub
kilku lat oraz możliwość wglądu w źródłowe dokumenty księgowe. Często
banki wymagają od kredytobiorcy sporządzenia prognoz finansowych na
okres kredytowania a w przypadku rozpoczynania działalności koniecznym
zazwyczaj będzie sporządzenie biznesplanu. Ponadto banki wymagają
przedstawienia zaświadczeń o terminowym regulowaniu zobowiązań
podatkowych i z tytułu ubezpieczeń społecznych, a gdy już mamy kredyty w
innych bankach dodatkowo opinii o terminowości spłat.

•

Oprócz zdolności kredytowej musimy również przedstawić zabezpieczenie
spłaty kredytu. Rzeczą istotną dla banku jest wartość rynkowa
proponowanego zabezpieczenia jak również płynność czyli łatwość
ewentualnej sprzedaży. Najchętniej przyjmowanymi zabezpieczeniami są:

-

lokaty terminowe, bezpieczne papiery wartościowe, gwarancje bankowe jak

również poręczenia podmiotów o bardzo dobrej sytuacji majątkowej,

-

zastawy rejestrowe na samochodach, ewentualnie na typowych maszynach

i urządzeniach czy towarach w magazynie,

Banki chętnie przyjmują zabezpieczenie w formie zastawu rejestrowego gdyż
zarejestrowany w sądzie zastaw jest zobowiązaniem samoistnym związanym z
rzeczą i nie wygasa nawet w przypadku sprzedaży rzeczy. Zastawione rzeczy nie
mogą być również przejęte przez skarb państwa ( Urząd Skarbowy, ZUS). Oprócz
zastawu rejestrowego na przedmiocie bank zwykle wymaga a by był on
ubezpieczony, a prawa z ubezpieczenia scedowane na jego rzecz.

-

hipoteka na nieruchomości,

Aby ustanowić hipotekę nieruchomość musi posiadać wydzieloną księgę
wieczystą, w której dokonuje się wpisu o dokonaniu obciążenia na rzecz banu.
Hipoteka podobnie jak zastaw nie wygasa z momentem sprzedaży.

-

zabezpieczenie osobiste przyjmujące w praktyce najczęściej formę weksla in

blanco
wraz z deklaracją wekslową wystawianego przez firmę lub właścicieli firmy,
zależnie od występowania lub nie osobowości prawnej firmy.

Wzmocnieniem siły takiego zabezpieczenia jest solidarne poręczenie osób trzecich
dokonywane przez złożenie podpisu na wekslu i deklaracji wekslowej.
Wystawiony weksel daje wierzycielowi prawo do dochodzenia należności z całego
majątku dłużnika a także wszystkich poręczycieli wekslowych.

Banki przy wycenie przedstawionego zabezpieczenia stosują metodę tzw. ostrożnej
wyceny, co może powodować pewnie niedoszacowanie ich rzeczywistej wartości.
Ponadto starają się, aby wartość zabezpieczeń przekraczała kwotę kredytu.
Minimalna wartość zabezpieczenia to zazwyczaj 120-150% kwoty kredytu.

41

Jeżeli jednak nie posiadamy wystarczającej dla banku zdolności kredytowej a ilość
pieniędzy na naszym koncie nie wystarczy nam na założenie działalności, możemy
skorzystać z pomocy instytucji, które statutowo zajmują się wspieraniem rozwoju
przedsiębiorczości.

FUNDUSZE POR

Ę

CZENIOWE

Fundusze poręczeń kredytowych, są instytucjami o charakterze non profit. Głównym
zadaniem funduszy poręczeń kredytowych jest ułatwienie przedsiębiorcom oraz
osobom rozpoczynającym działalność gospodarczą dostępu do zewnętrznego
finansowania w postaci kredytów bankowych oraz pożyczek na prowadzenie
działalności gospodarczej. Fundusze poręczają zobowiązania finansowe
przedsiębiorcom, którzy posiadają zdolność kredytową, nie posiadają natomiast
wymaganych przez instytucję finansującą zabezpieczeń. Poręczenie udzielane
przedsiębiorcy stanowi od 50% do 80% kwoty kredytu/pożyczki. W niektórych
przypadkach maksymalna wartość poręczenia jest ograniczona kwotowo. W
zależności od funduszu, poręczeniem mogą być objęte kredyty lub pożyczki
przeznaczone między innymi na:
- rozpoczęcie lub rozszerzenie działalności,
- finansowanie inwestycji,
- finansowanie działalności gospodarczej,
- wdrażanie nowych rozwiązań (innowacje);
- tworzenie nowych miejsc pracy itp.

Poręczenia spłaty kredytów lub pożyczek przeznaczone są dla mikro, małych i
średnich przedsiębiorstw posiadających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, przy czym:

udzielane poręczenia dotyczą kredytów lub pożyczek oprocentowanych nie
niżej, niż według stopy referencyjnej, określonej przez Komisję Europejską,
opublikowanej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej,

poręczania są udzielane po przeprowadzeniu analizy ryzyka niespłacenia
zaciąganego przez przedsiębiorcę zobowiązania,

poręczenia są udzielane za wynagrodzeniem uwzględniającym ryzyko
niespłacenia zaciąganego przez przedsiębiorcę zobowiązania, koszty
administracyjne oraz zwrot na kapitale,

poręczenia są udzielane w wysokości nie przekraczającej 80% zobowiązania,
którego dotyczą;

poręczenia nie są udzielane przedsiębiorcom będącym w trudnej sytuacji, w
rozumieniu przepisów Wytycznych Wspólnoty dotyczących pomocy państwa
w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw.

42

FUNDUSZE PO

ś

YCZKOWE

Fundusze pożyczkowe stanowią alternatywę dla przedsiębiorców w zakresie

pozyskiwania finansowania zewnętrznego.

Udzielają pożyczek, które przeznaczone są przede wszystkim dla mikro i małych

przedsiębiorców oraz osób rozpoczynających działalność gospodarczą, mających

trudności w zdobyciu finansowania komercyjnego (np. kredytu bankowego) z

powodu braku wymaganych zabezpieczeń czy historii kredytowej. Fundusze

pożyczkowe udzielają pożyczek przeznaczonych na cele związane z podjęciem,

prowadzeniem i rozwojem działalności gospodarczej, między innymi na:

finansowanie inwestycji,

wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych,

zakup maszyn i urządzeń,

rozbudowę, adaptację lub modernizację obiektów produkcyjnych,
handlowych , usługowych,

zakup materiałów i surowców niezbędnych do realizacji założonego
przedsięwzięcia gospodarczego.

Udzielane pożyczki skierowane są do mikro i małych przedsiębiorców

prowadzących działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

znajdującym się we wczesnej fazie rozwoju lub w fazie ekspansji, przy czym:

udzielane pożyczki są oprocentowane nie niżej, niż według stopy
referencyjnej, określonej przez Komisję Europejską, opublikowanej w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, obowiązującej w dniu zawarcia
umowy o udzieleniu pożyczki,

pożyczki są udzielane po przeprowadzeniu analizy ryzyka ich niespłacenia i
po ustanowieniu należytego zabezpieczenia spłaty,

maksymalna wysokość pożyczki wynosi 120 000 złotych;

pożyczki nie są udzielane przedsiębiorcom będącym w trudnej sytuacji, w
rozumieniu przepisów Wytycznych Wspólnoty dotyczących pomocy państwa
w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw

43

DOFINANSOWANIE Z POWIATOWEGO URZ

Ę

DU PRACY

O przyznanie jednorazowo środków na podjęcie działalności gospodarczej mogą się
ubiegać wyłącznie osoby bezrobotne, zarejestrowane w Powiatowym Urzędzie
Pracy, które:
1. W okresie 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku nie odmówiły bez
uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia, innej
pracy zarobkowej, szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego, wykonywania
prac społecznie użytecznych, prac interwencyjnych lub robót publicznych;
2. Nie otrzymały w okresie ostatnich 5 lat pożyczki z Funduszu Pracy lub innych
funduszy publicznych, środków na podjęcie działalności gospodarczej lub rolniczej;
3. Nie otrzymały dotychczas z Funduszu Pracy bezzwrotnych środków na podjęcie
działalności gospodarczej;
4. Nie prowadziły i nie miały zarejestrowanej działalności gospodarczej w okresie 12
miesięcy poprzedzających złożenie wniosku;
5. Nie były w okresie 2 lat przed złożeniem wniosku skazane za przestępstwa
przeciwko obrotowi gospodarczemu, w rozumieniu ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r.
– kodeks karny;
6. Nie złożyły wniosku o przyznanie jednorazowo środków na podjęcie działalności
gospodarczej, ani wniosku o założenie lub przystąpienie do spółdzielni socjalnej do
innego starosty.


Wniosek o przyznanie dotacji zawiera:

-

Kwotę wnioskowanych środków;

-

Rodzaj działalności gospodarczej, którą bezrobotny zamierza podjąć;

-

Kalkulację kosztów związanych z podjęciem działalności;

-

Szczegółową specyfikację wydatków w ramach wnioskowanych kosztów;

-

Proponowana formę zabezpieczenia zwrotu środków;

-

Przewidywane efekty ekonomiczne prowadzenia działalności.

W przypadku prowadzenia działalności przez okres minimum 12
miesięcy oraz wywiązania się z innych warunków umowy - dotacja
jest bezzwrotna.

PROGRAMY UNII EUROPEJSKIEJ

Wyzwaniem dla przedsiębiorców, zarówno tych rozpoczynających swoją karierę, jak
i firm o ugruntowanej już pozycji na rynku, jest wykorzystanie środków płynących z

44

Unii Europejskiej. Wsparcie przedsiębiorczości w latach 2007-2013 przewidziane jest
w 16 Regionalnych Programach Operacyjnych (RPO) oraz w Programie
Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka (PO IG). W ramach RPO wspierane będą
projekty o charakterze regionalnym. PO IG będzie natomiast promował
innowacyjność na poziomie krajowym oraz międzynarodowym. Należy również
mieć na uwadze Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL), który wspiera
zarówno osoby chcące założyć działalność gospodarczą jak również wspiera poprzez
doradztwo i szkolenia rozwój kadr gospodarczych oraz zasobów ludzkich.

Regionalny Program Operacyjny Województwa

Ś

wi

ę

tokrzyskiego

Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Świętokrzyskiego ( RPO WŚ)
przewiduje wsparcie dla przedsiębiorców w ramach następującej osi priorytetowej
obejmującej działanie, które wspiera rozwój przedsiębiorców:

Oś priorytetowa 1. Rozwój przedsiębiorczości

W celu podniesienia poziomu konkurencyjności regionalnej gospodarki poprzez
zwiększanie zdolności inwestycyjnej podmiotów gospodarczych, w ramach działań
wchodzących w skład 1 osi priorytetowej przewidziano: bezpośrednie wsparcie
sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw; tworzenie i rozwój powiązań
kooperacyjnych przedsiębiorstw; tworzenie i rozbudowę funduszy pożyczkowych i
gwarancyjnych oraz wsparcie inwestycyjne dla instytucji otoczenia biznesu. Cel osi 1
będzie realizowany w ramach czterech działań, z których interesuje nas tylko
pierwsze.
Działanie 1.1 Działanie 1.1. Bezpośrednie wsparcie sektora mikro, małych i średnich
przedsiębiorstw

przewiduje wsparcie finansowe sektora mikro, małych i średnich

przedsiębiorstw w formie dofinansowania inwestycji dotyczących budowy i
rozbudowy przedsiębiorstw, inwestycji związanych z ich technologicznym oraz
organizacyjnym unowocześnieniem, a także dofinansowanie utworzenia oraz
wyposażenia nowych miejsc pracy, włącznie z częściowym sfinansowaniem
wynagrodzenia nowozatrudnionych osób. Prognozowana jest także pomoc
finansowa związana z organizacją bądź udziałem ww. przedsiębiorstw w krajowych
oraz międzynarodowych imprezach targowo – wystawienniczych. Wsparciem mogą
być również objęte projekty dotyczące dostosowania technologii, produktów bądź
usług do wymogów oraz norm Unii Europejskiej, szczególnie w zakresie ochrony
środowiska. Pomoc otrzymają firmy, które działają zgodnie z prawem (zgodnie z art.
4 pkt. 4) Rozporządzenia Rady nr 1080/2006), a ich inwestycja w ochronę środowiska
służy jedynie poprawie wskaźników i norm. W ramach tej osi priorytetowej będą
wspierane projekty inwestycyjne w przedsiębiorstwach z zakresu gospodarki

45

wodno-ściekowej, ochrony powietrza, gospodarki odpadami oraz realizacji
przedsięwzięć służących wdrażaniu zasad zintegrowanego podejścia do
zapobiegania i ograniczania (kontroli) zanieczyszczeń. Wsparcia w ramach
Programu nie otrzymają firmy, którym minęły okresy dostosowawcze w zakresie
wdrożenia i zgodności z unijnymi dyrektywami.


Przykładowe rodzaje projektów:

- dofinansowanie inwestycji związanych z rozwojem przedsiębiorstwa,

unowocześnieniem wyposażenia związanego z działalnością gospodarczą,
wprowadzeniem innowacji technologicznych i/lub organizacyjnych, zakupem
wyników prac B+R i/lub praw własności przemysłowej, wdrażaniem i
komercjalizacją technologii i produktów innowacyjnych.

Projekt musi wiązać się z:

rozbudową przedsiębiorstwa, wprowadzeniem nowego produktu, usługi lub
zasadniczą zmianą procesu produkcyjnego. W ramach projektu inwestycyjnego,
przewiduje się również dofinansowanie kosztów utworzenia i wyposażenia nowych
stanowisk pracy (włącznie z częściowym pokryciem kosztów wynagrodzenia
pracowników wraz z obowiązkowymi składkami na ubezpieczenie społeczne przez
okres nie dłuższy niż 12 miesięcy), bezpośrednio związanych z realizowaną
inwestycją; Ponadto, jako uzupełnienie projektu inwestycyjnego, istnieje możliwość
dofinansowania organizacji lub udziału w imprezach targowo-wystawienniczych
oraz misjach gospodarczych związanych z targami i wystawami za granicą,
- dofinansowanie inwestycji w zakresie ochrony środowiska, służących poprawie
wskaźników i norm. Wsparcie uzyskają projekty inwestycyjne w przedsiębiorstwach
z zakresu gospodarki wodno-ściekowej, ochrony powietrza, gospodarki odpadami
oraz realizacji przedsięwzięć służących wdrażaniu zasad zintegrowanego podejścia
do zapobiegania i ograniczania (kontroli) zanieczyszczeń. Wsparcia nie otrzymają
firmy, którym minęły okresy dostosowawcze w zakresie wdrożenia i zgodności z
unijnymi dyrektywami.

Wsparcie w ramach niniejszego działania uzyskają wyłącznie przedsiębiorstwa
działające powyżej 6 miesięcy.


W celu uniknięcia podwójnego finansowania, wsparcie inwestycyjne w ramach
PROW i RPOWŚ 2007-2013 nie będzie mogło być udzielone przed upływem
ustalonego okresu karencji (2 lata) podmiotom, które rozpoczęły działalność
gospodarczą uzyskując wsparcie Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Warunek
ten stosuje się w przypadku projektów realizowanych w ramach perspektywy
finansowej 2007 – 2013.

Wsparcie dla Przedsi

ę

biorców w ramach Programu Operacyjnego

46

Innowacyjna Gospodarka

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka ( PO IG) ma na celu wspieranie
projektów:
• o dużym znaczeniu dla gospodarki
• wspieranie szeroko rozumianej innowacyjności.

W ramach PO IG wspierane będą projekty, które są innowacyjne co najmniej w skali
kraju lub na poziomie międzynarodowym. Natomiast projekty, które są innowacyjne
w skali regionu, wspierane będą w ramach 16 Regionalnych Programów
Operacyjnych (RPO).
PO IG przewiduje wsparcie dla przedsiębiorców w ramach następujących
priorytetów:

Oś priorytetowa 1. - Badania i rozwój nowoczesnych technologii

Instytucją Pośredniczącą w realizacji tego priorytetu jest Ministerstwo Nauki i
Szkolnictwa Wyższego

.

Celem osi priorytetowej 1 jest zwiększenie znaczenia sektora nauki w gospodarce
poprzez realizację prac B+R w kierunkach uznanych za priorytetowe dla rozwoju
społeczno-gospodarczego kraju

.

Typy projektów:

•

identyfikacja kierunków badań naukowych i prac rozwojowych mających na
celu

zdynamizowanie zrównoważonego rozwoju gospodarczego dla poprawy jakości
życia
polskiego społeczeństwa oraz racjonalizacji wykorzystania środków finansowych na
badania
naukowe poprzez dofinansowanie projektów dotyczących:
– Narodowego Programu Foresight Polska 2020 i kolejnych,
– przygotowywania strategii rozwoju poszczególnych dziedzin nauki, regionów i
sektorów
gospodarki,
– przygotowywania strategii dla działających w Polsce platform technologicznych
poprzez
zastosowanie wyników metody foresight,

•

wsparcie realizacji polityki naukowej, naukowo-technicznej i innowacyjnej
państwa

poprzez dofinansowanie strategicznych programów badań naukowych i prac
rozwojowych
w obszarach tematycznych określonych w PO IG,

•

realizacja programów ministra właściwego ds. nauki ukierunkowanych na
zwiększenia

47

zainteresowania podejmowaniem pracy naukowej przez studentów i doktorantów,
obejmujących:
– projekty aplikacyjne realizowane przez studentów, absolwentów i doktorantów
mające
zastosowanie w gospodarce, o projekty, w których uczestniczą studenci, doktoranci
i uczestnicy stażów podoktorskich, zgodne z priorytetami wskazanymi w PO IG,
realizowane
w najlepszych zespołach badawczych w Polsce,
– projekty realizowane w trakcie studiów doktoranckich w Polsce w ramach
współpracy międzynarodowej jednostek naukowych,

•

realizacja programu ministra właściwego ds. nauki w zakresie doskonalenia
kompetencji pracowników naukowo-badawczych, obejmujące zatrudnianie
wybitnych uczonych z zagranicy jako kierowników tworzących zespoły
badawcze w polskich jednostkach naukowych,

•

dofinansowanie projektów badawczych o charakterze aplikacyjnym,
ukierunkowanych

na bezpośrednie zastosowanie w praktyce na potrzeby branży/gałęzi gospodarki lub
o szczególnym wymiarze społecznym (projekty rozwojowe),

•

wsparcie ochrony własności przemysłowej tworzonej w ośrodkach
badawczych mających siedzibę w Polsce w wyniku prac B+R,

•

dofinansowanie projektów obejmujących przedsięwzięcia techniczne,
technologiczne

lub organizacyjne (badania przemysłowe i prace rozwojowe) realizowanych przez
przedsiębiorców, ich grupy lub inne podmioty posiadające zdolność do
bezpośredniego
zastosowania wyników projektu w praktyce (projekty celowe).

•

wsparcie na rzecz Europejskiego Instytutu Technologicznego (EIT+)

Oś priorytetowa 3. – Kapitał dla innowacji

Instytucją Pośredniczącą w realizacji tego priorytetu jest Ministerstwo Gospodarki.

Celem osi priorytetowej 3 jest zwiększenie liczby przedsiębiorstw działających na
bazie innowacyjnych rozwiązań oraz zwiększenie dostępu do zewnętrznych źródeł
finansowania przedsięwzięć innowacyjnych.

Typy projektów:

•

inicjowanie działalności innowacyjnej poprzez identyfikowanie, weryfikację
innowacyjnych pomysłów o dużym potencjale rynkowym, wsparcie
tworzenia na ich bazie przedsiębiorstw z sektora MSP,

•

wsparcie MSP na początkowych etapach wzrostu, których przedsięwzięcia
oparte są na innowacyjnych rozwiązaniach, poprzez zasilenie funduszy
kapitałowych,

48

•

aktywizacja rynku inwestorów prywatnych poprzez tworzenie dogodnych
warunków inicjowania współpracy inwestorów prywatnych z
przedsiębiorcami MSP poszukującymi środków finansowych na realizację
innowacyjnych przedsięwzięć.

•

W ramach 3. osi priorytetowej możliwe też będzie dofinansowanie projektów
pilotażowych, mających na celu testowanie nowych rodzajów projektów lub
sposobów podejścia i identyfikacji takich, które z powodzeniem mogą być
wprowadzone na szerszą skalę w kolejnych latach realizacji PO IG lub w
programach operacyjnych w kolejnych perspektywach finansowych.

Oś priorytetowa 4. – Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia

Instytucją Pośredniczącą w realizacji tego priorytetu jest Ministerstwo Gospodarki.

Celem osi priorytetowej 4 jest podniesienie poziomu innowacyjności przedsiębiorstw
poprzez
stymulowanie wykorzystania nowoczesnych rozwiązań w przedsiębiorstwach.

Typy projektów:

•

wdrożenia wyników prac B+R będących efektem realizacji prac B+R
dofinansowanych w ramach 1. osi priorytetowej (w ramach jednego,
kompleksowego projektu obejmującego prowadzenie prac B+R i wdrożenie
ich wyników, pod warunkiem spełnienia kryterium zasadności ekonomicznej
dla wdrożenia uzyskanych wyników),

•

wdrożenia wyników prac B+R będących wynikiem programu Inicjatywa
Technologiczna,

•

wdrożenia przez MSP własnych lub nabytych nowych technologii oraz
uruchomienie produkcji nowych wyrobów lub ulepszenie wyrobów
produkowanych w oparciu o tę technologię poprzez dofinansowanie MSP z
Funduszu Kredytu Technologicznego z możliwością umorzenia części
przyznanego kredytu,

•

doradztwo i inwestycje niezbędne do rozwoju działalności B+R prowadzonej
przez przedsiębiorców, w tym prowadzące do uzyskania przez przedsiębiorcę
statusu centrum badawczo – rozwojowego,

•

szkolenia, doradztwo i inwestycje przedsiębiorstw niezbędne do opracowania
i wdrożenia wzorów użytkowych i przemysłowych,

•

nowe inwestycje obejmujące zastosowanie nowych, wysoko innowacyjnych
rozwiązań w szczególności technologicznych w produkcji i usługach, w tym
prowadzących do zmniejszenia szkodliwego oddziaływania na środowisko,

•

nowe inwestycje przedsiębiorstw z sektora produkcyjnego, obejmujące
zastosowanie innowacyjnych rozwiązań o dużym znaczeniu dla gospodarki z

49

uwagi na wielkość inwestycji i liczbę nowotworzonych miejsc pracy
związanych z tymi inwestycjami – preferowane będą rozwiązania
innowacyjne w skali światowej oraz obejmujące komponent B+R,

•

nowe inwestycje prowadzące do utworzenia dużej liczby miejsc pracy w
przedsiębiorstwach z sektora nowoczesnych usług,

•

nowe inwestycje związane z rozpoczęciem przez przedsiębiorców działalności
B+R. W ramach 4. osi priorytetowej możliwe też będzie dofinansowanie
projektów pilotażowych, mających na celu testowanie nowych rodzajów
projektów lub sposobów podejścia i identyfikacji takich, które z powodzeniem
mogą być wprowadzone na szerszą skalę w kolejnych latach realizacji PO IG
lub w programach operacyjnych w kolejnych perspektywach finansowych.

Oś priorytetowa 5. – Dyfuzja innowacji

Instytucją Pośredniczącą w realizacji tego priorytetu jest Ministerstwo Gospodarki.

Celem osi priorytetowej 5 jest zapewnienie przedsiębiorcom wysokiej jakości usług i
infrastruktury służących wzmocnieniu oraz wykorzystaniu ich potencjału
innowacyjnego, a także wzmocnienie pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw
poprzez rozwój powiązań kooperacyjnych

.

Beneficjenci:

•

grupy przedsiębiorców, w tym: klastry, łańcuchy produkcyjne MSP i dużych
przedsiębiorców, sieci technologiczne (MSP i jednostki naukowe)
reprezentowane przez podmioty posiadające zdolność do występowania w
ich imieniu; platformy technologiczne,

•

instytucje otoczenia biznesu o zasięgu ogólnokrajowym, sieci instytucji
otoczenia biznesu o znaczeniu ponadregionalnym,

•

specjalistyczne ośrodki innowacyjności (podmioty zarządzające parkami
technologicznymi, inkubatorami technologii, centrami zaawansowanych
technologii, centrami produktywności oraz innymi ośrodkami
specjalistycznych usług dla przedsiębiorców),

•

przedsiębiorcy.

Typy projektów:

•

inwestycje i doradztwo i szkolenia związane z rozwojem powiązań
kooperacyjnych o znaczeniu ponadregionalnym, w tym klastrów,

•

kompleksowe wsparcie ośrodków innowacyjności, m. in. Parków naukowo –
technologicznych, inkubatorów technologicznych, centrów transferu
technologii, zlokalizowanych na obszarach o największym potencjale
rozwojowym,

•

wsparcie budowy i rozwoju sieci otoczenia biznesu o znaczeniu
ponadregionalnym oraz instytucji otoczenia biznesu o zasięgu

50

ogólnokrajowym świadczących usługi w zakresie działalności innowacyjnej
przedsiębiorców,

•

wsparcie wykorzystania praw własności przemysłowej oraz praw autorskich i
pokrewnych przez przedsiębiorców,

•

promocja i informacja w zakresie własności przemysłowej i wzornictwa
przemysłowego.

•

W ramach 5. osi priorytetowej możliwe też będzie dofinansowanie projektów
pilotażowych, mających na celu testowanie nowych rodzajów projektów lub
sposobów podejścia i identyfikacji takich, które z powodzeniem mogą być
wprowadzone na szerszą skalę w kolejnych latach realizacji PO IG lub w
programach operacyjnych w kolejnych perspektywach finansowych.


Oś priorytetowa 6. – Polska gospodarka na rynku międzynarodowym

Instytucją Pośredniczącą w realizacji tego priorytetu jest Ministerstwo Gospodarki.

Celem osi priorytetowej 6 jest poprawa wizerunku Polski jako atrakcyjnego partnera
gospodarczego, miejsca nawiązywania wartościowych kontaktów handlowych,
lokowania inwestycji, prowadzenia działalności gospodarczej oraz rozwoju usług
turystycznych.

Beneficjenci:

•

instytucje otoczenia biznesu o znaczeniu ponadregionalnym i
międzynarodowym wspierające promocję gospodarczą i turystyczną Polski,

•

instytucje otoczenia biznesu działające w branży turystycznej,

•

instytucje publiczne, w tym państwowe osoby prawne,

•

jednostki samorządu terytorialnego,

•

przedsiębiorcy.

Typy projektów:

•

kompleksowe wsparcie dla przedsiębiorców MSP zainteresowanych
nawiązaniem kontaktów handlowych z partnerami zagranicznymi obejmujące
w szczególności doradztwo i szkolenia w zakresie promocji sprzedaży za
granicą JRE i promocji eksportu, badania rynków zagranicznych, udziału w
imprezach targowo-wystawienniczych (wsparcie to nie obejmuje pomocy
publicznej na działalność związaną z wywozem produktów),

•

rozwój sieci centrów obsługi inwestorów,

•

przygotowanie dużych terenów inwestycyjnych, w zakresie prac studyjno –
koncepcyjnych, umożliwiających realizację inwestycji m.in. typu brownfield,
greyfield oraz greenfield,

51

•

przedsięwzięcia niezbędne z punktu widzenia promocji turystycznych
walorów Polski, w tym tworzenie nowych, innowacyjnych typów produktów
i usług turystycznych, tworzenie systemu informacji turystycznej,

•

inwestycje w zakresie produktów turystycznych o znaczeniu
ponadregionalnym, w tym inwestycje przyczyniające się do poprawy jakości
usług turystycznych,

•

budowa i rozwój internetowego systemu obsługi przedsiębiorców
poszukujących partnerów handlowych oraz możliwości podjęcia inwestycji na
terenie Polski.

Oś priorytetowa 8. Społeczeństwo informacyjne – zwiększanie innowacyjności
gospodarki

Instytucją Pośredniczącą w realizacji tego priorytetu jest Ministerstwo Spraw
Wewnętrznych
i Administracji.

Celem osi priorytetowej 8 jest stymulowanie rozwoju gospodarki elektronicznej
poprzez wspieranie tworzenia nowych, innowacyjnych e –Usług , innowacyjnych
rozwiązań elektronicznego biznesu oraz zmniejszanie technologicznych,
ekonomicznych i mentalnych barier wykorzystywania eUsług w społeczeństwie.

Beneficjenci:

•

mikro, mali i średni przedsiębiorcy, w tym mikro- i mali przedsiębiorcy
prowadzący działalność gospodarczą nie dłużej niż 1 rok,

•

jednostki samorządu terytorialnego, konsorcja jednostek samorządu
terytorialnego, konsorcja jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami
pozarządowymi – na prowadzenie projektów mających ma celu dostarczenie
dostępu do Internetu szerokopasmowego obywatelom szczególnie
zagrożonym wykluczeniem cyfrowym.

Typy projektów:

•

wsparcie dla nowo tworzonych mikro- i małych i średnich przedsiębiorstw
świadczących eUsługi,

•

wspieranie e-Usług między przedsiębiorstwami (B2B),

•

wspieranie działań z zakresu e-Integracji poprzez wspieranie dostępu
obywateli do szerokopasmowego Internetu,

•

wsparcie dostarczania dostępu do Internetu szerokopasmowego na etapie
tzw. „ostatniej mili” przez MSP.

Projekt Operacyjny Kapitał Ludzki

52

W Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki Priorytet VI , „Rynek pracy otwarty dla
wszystkich” Działanie 6.2 Wsparcie ora promocja przedsiębiorczości i
samozatrudnienia jest ukierunkowane na zapewnienie wszystkim osobom, które
mają zamiar rozpocząć prowadzenie własnej działalności gospodarczej pomocy w
pokonaniu barier utrudniających samozatrudnienie.

Osoby chcące rozpocząć działalność w ramach tego projektu, muszą zgłosić się do
instytucji, która otrzyma dofinansowanie na jego realizację.

Typ realizowanych projektów w ramach tego działania to:



wsparcie dla osób zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą
(w tym na założenie spółdzielni lub spółdzielni socjalnej)
poprzezzastosowanie następujących instrumentów (jednego lub kilku):

•

doradztwo (indywidualne i grupowe) oraz szkolenia umożliwiające
uzyskanie wiedzy

i umiejętności potrzebnych do założenia i prowadzenia działalności gospodarczej

•

przyznanie środków finansowych na rozwój przedsiębiorczości (w tym w
formie spółdzielni lub spółdzielni socjalnej – o ile wszyscy udziałowcy są
osobami, które rozpoczęły prowadzenie działalności w wyniku uczestnictwa
w projekcie realizowanym w ramach przedmiotowego Działania), do
wysokości stanowiącej równowartość 40 tys. zł (lub 20 tys. Na osobę w
przypadku spółdzielni lub spółdzielni socjalnej)

•

wsparcie pomostowe w okresie do 6 / do 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia
działalności gospodarczej, obejmujące finansowe wsparcie pomostowe
wypłacane miesięcznie w kwocie nie większej niż równowartość minimalnego
wynagrodzenia obowiązującego na dzień wypłacenia dotacji, połączone z
doradztwem oraz pomocą w efektywnym wykorzystaniu dotacji (wyłącznie
dla osób, które rozpoczęły działalność w ramach danego projektu)



promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia poprzez kampanie
promocyjno-informacyjne



upowszechnianie dobrych praktyk z zakresu rozwoju
przedsiębiorczości.

Ponadto przedsiębiorcy mogą być beneficjentami w ramach dwóch priorytetów:

Priorytet 2 Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw

oraz poprawa stanu zdrowia pracujących

Typy projektów:

53

•

otwarte i zamknięte szkolenia oraz doradztwo o charakterze
ponadregionalnym dla przedsiębiorców oraz studia podyplomowe dla
pracowników przedsiębiorstw,

•

promowanie nowych form i metod organizacji pracy , planowanie
strategicznego, realizacji strategii innowacyjnych i zarządzania oraz
outsourcingu,

•

opracowanie standardów zarządzania procesami w przedsiębiorstwach,

•

promowanie profesjonalizacji funkcji zarządzającego zasobami ludzkimi oraz
promowanie doskonalenia zawodowego.

Priorytet 8 Regionalne kadry gospodarki

Procesy przemian gospodarczych zachodzące w poszczególnych regionach i
sektorach
gospodarki wymuszają potrzebę elastycznego reagowania kadr zarządzających
przedsiębiorstw. Konieczność zakończenia procesów restrukturyzacyjnych oraz
naturalne
procesy zmiany profilu działalności przedsiębiorstw w regionach wymagają
akceptacji przez
ich pracowników, partnerów społecznych i gospodarczych oraz przez samych
pracodawców.
Niezbędne jest zatem zapewnienie szerokiego wsparcia dla przedsiębiorstw i osób
objętych
tymi procesami. Stymulowanie podnoszenia i aktualizacji umiejętności zawodowych
przez osoby pracujące, zwłaszcza starsze i o niskich kwalifikacjach, jest kluczowe dla
utrzymania ich aktywności na rynku pracy. W celu wzmocnienia atrakcyjności
regionów istotne będzie rozwijanie Regionalnych Strategii Innowacji oraz wspieranie
transferu wiedzy w ramach współpracy pracowników przedsiębiorstw oraz
jednostek naukowych w sektorach o strategicznym znaczeniu dla regionu. Do
osiągnięcia powyższego zamierzenia przyczyni się również współfinansowanie
stypendiów dla uczestników studiów doktoranckich, kształcących się na kierunkach
uznanych za przyczyniające się w największym stopniu do wzmacniania
konkurencyjności i rozwoju gospodarczego regionu.

Typy projektów:

•

ogólne i specjalistyczne szkolenia dla kadr zarządzających i pracowników
przedsiębiorstw w regionie

•

doradztwo dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw.

54