Oceny oddziaływania na środowisko (OOS)

Cel procedury OOS

•

Celem procedury OOS jest przekształcenie procesów decyzyjnych tak, aby względy ochrony

środowiska i zrównoważonego rozwoju były rozważane na równych prawach z innymi.

Procedura OOS zasadza się na następujących założeniach:

•

1. podmioty przedkładające projekty inwestycji lub innych przedsięwzięć do zatwierdzenia i

uzgodnienia są traktowane równoprawnie, bez względu na rodzaj podmiotu, cel i
uwarunkowania zewnętrzne (w tym finansowe),

•

2. jedynym kryterium stosowanym przy opiniowaniu i uzgadnianiu tych projektów jest

minimalizacja zagrożeń środowiskowych, zagrożeń dla zdrowia i życia ludzi, a
obecnie także wypełnienie zobowiązań związanych z wdrażaniem idei rozwoju

zrównoważonego; zawsze poszukiwane będą, a więc preferowane rozwiązania nie
naruszające stanu środowiska.

•

3. Organ administracji publicznej właściwy dla wydawania decyzji kontroluje i

koordynuje cały proces od etapu kwalifikacji do ewentualnych ocen porealizacyjnych.

•

W przypadku prognoz do projektów dokumentów strategicznych za przeprowadzenie oceny

odpowiedzialny jest organ opracowujący dokument.

OOS & SOOS

•

Ocena oddziaływania na środowisko przedsięwzięć (wynik – raport),

•

Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko (wynik – prognoza).

OOS to nie jedynie końcowy dokument oceny ...

•

OOS to proces, który rozpoczyna się wraz z rozpoczęciem prac planistycznych i trwa wraz z

ich kontynuowaniem, a nie ograniczenie się wyłącznie do sporządzenia jednego dokumentu
oceny.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko

(SOOS)

•

postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji polityki,

strategii, planu lub programu, obejmujące w szczególności:

–

a) uzgodnienie stopnia szczegółowości informacji zawartych w prognozie oddziaływania na

środowisko,

–

b) sporządzenie prognozy oddziaływania na środowisko,

–

c) uzyskanie wymaganych ustawą opinii,

–

d) zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu;

Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko (SOOS)

•

Systematyczny proces oceny środowiskowych skutków wdrożenia proponowanych

polityk, planów i programów oraz innych opracowań o charakterze strategicznym,
prowadzący do zapewnienia pełnego i właściwego uwzględniania uwarunkowań

przyrodniczych (ekologicznych) w najwcześniejszej możliwej fazie procesu podejmowania
decyzji na równi z uwarunkowaniami ekonomicznymi i społecznymi.

Funkcje SOOS

•

Zapewnienie możliwości stosunkowo wczesnej identyfikacji oddziaływań skumulowanych i

skutków wielkoprzestrzennych,

1

•

Wzmocnienie skuteczności funkcjonującej wcześniej procedury ocen oddziaływania na

środowisko przeprowadzanej na poziomie projektów przedsięwzięć inwestycyjnych,

•

Włączenie wymagań warunkujących rozwój zrównoważony do procesu podejmowania

decyzji.

Dział IV. Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko

Rozdział 1. Dokumenty wymagające przeprowadzenia strategicznej oceny
oddziaływania na środowisko

Art. 46. 1)

•

koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju,

•

studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy,

•

plany zagospodarowania przestrzennego,

•

strategia rozwoju regionalnego;

W obszarze gospodarki przestrzennej ...

•

Obok rozwoju zrównoważonego uwzględnia się także koncepcję tzw. ładu przestrzennego

Ład przestrzenny

•

Ład przestrzenny – takie kształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijną całość oraz

uwzględnia w uporządkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania

funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno-
estetyczne.

Ład przestrzenny powinien obejmować:

•

Logikę przestrzenną, funkcjonalne rozmieszczenie elementów i ich relacje

•

Optymalizację przepływów towarów i przemieszczeń osób

•

Przestrzenną czytelność struktury, zrozumiałość dla użytkowników

•

Zachowanie walorów środowiska przyrodniczego i kulturowego,

•

Dostosowanie struktur zagospodarowania przestrzeni do przyjętych społecznie wzorów

zachowań,

•

Optymalne relacje pomiędzy centrum i obszarami peryferyjnymi,

•

Pozytywny wyraz estetyczno-krajobrazowy.

SOOS dla planów zagospodarowania przestrzennego
•

Ustalenie programów racjonalnego wykorzystania powierzchni ziemi i racjonalnego

gospodarowania gruntami,
•

Uwzględnienie obszarów występowania i eksploatacji złóż,

•

Zapewnienie kompleksowego rozwiązywania problemów zabudowy miast i wsi,

•

Uwzględnienie konieczności ochrony wód, gleby i ziemi przed zanieczyszczeniem,

•

Zapewnienie ochrony walorów krajobrazowych środowiska i warunków klimatycznych,

•

Uwzględnienie innych potrzeb w zakresie ochrony środowiska,

•

Zachowanie lub przywrócenie równowagi przyrodniczej i prawidłowych warunków życia,

•

Określenie sposobów zagospodarowania obszarów zdegradowanych.

Art. 46. 2) Dokumenty wymagające SOOS [c.d.]

•

polityki, strategie, plany lub programy w dziedzinie przemysłu, energetyki, transportu,

telekomunikacji, gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, leśnictwa, rolnictwa,

rybołówstwa, turystyki i wykorzystywania terenu, opracowywane lub przyjmowane przez
organy administracji, wyznaczające ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć

mogących znacząco oddziaływać na środowisko;

2

Art. 46. 3) Dokumenty wymagające SOOS [c.d.]

•

polityki, strategie, plany lub programy inne niż wymienione w pkt 1 i 2, których

realizacja może spowodować znaczące oddziaływanie na obszar Natura 2000 jeżeli

nie są one bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000 lub nie wynikają z tej
ochrony.

Art. 47. Przeprowadzenie SOOS jest wymagane także dla

•

projektów dokumentów, innych niż wymienione w art. 46, jeżeli w uzgodnieniu z

właściwym organem, o którym mowa w art. 57, organ opracowujący projekt dokumentu
stwierdzi, że wyznaczają one ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć

mogących znacząco oddziaływać na środowisko i że realizacja postanowień tych
dokumentów może spowodować znaczące oddziaływanie na środowisko.

Art. 48. 1. Odstąpienie od SOOS

•

Organ opracowujący projekty dokumentów, o których mowa w art. 46 pkt 2, może, po

uzgodnieniu z właściwymi organami, o których mowa w art. 57 i 58, odstąpić od
przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, jeżeli uzna, że

realizacja postanowień danego dokumentu nie spowoduje znaczącego oddziaływania na
środowisko.

Art. 48. 2-4

•

2. Odstąpienie od przeprowadzenia SOOS może dotyczyć wyłącznie projektów

dokumentów stanowiących niewielkie modyfikacje w ustaleniach przyjętych już
dokumentów lub projektów dokumentów dotyczących obszarów w granicach jednej

gminy.

•

3. Odstąpienie od przeprowadzenia SOOS wymaga uzasadnienia zawierającego

informacje o uwarunkowaniach, o których mowa w art. 49.

•

4. Informację o odstąpieniu od przeprowadzenia SOOS organ opracowujący projekty

dokumentów, o których mowa w art. 46 pkt 2, podaje do publicznej wiadomości bez
zbędnej zwłoki.

Art. 49. 1
•

Przy odstąpieniu od przeprowadzenia SOOS albo stwierdzeniu konieczności jej

przeprowadzenia (art. 47), bierze się pod uwagę następujące uwarunkowania:
•

1) charakter działań przewidzianych w dokumentach, w szczególności:

–

a) stopień, w jakim dokument ustala ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć, w

odniesieniu do usytuowania, rodzaju i skali tych przedsięwzięć,
–

b) powiązania z działaniami przewidzianymi w innych dokumentach,

–

c) przydatność w uwzględnieniu aspektów środowiskowych, w szczególności w celu

wspierania zrównoważonego rozwoju, oraz we wdrażaniu prawa wspólnotowego w dziedzinie
ochrony środowiska,
–

d) powiązania z problemami dotyczącymi ochrony środowiska;

Art. 49. 2

•

2) rodzaj i skalę oddziaływania na środowisko, w szczególności:

–

a) prawdopodobieństwo wystąpienia, czas trwania, zasięg, częstotliwość i odwracalność

oddziaływań,

–

b) prawdopodobieństwo wystąpienia oddziaływań skumulowanych lub transgranicznych,

–

c) prawdopodobieństwo wystąpienia ryzyka dla zdrowia ludzi lub zagrożenia dla

środowiska;

Art. 49. 3

•

3) cechy obszaru objętego oddziaływaniem na środowisko, w szczególności:

3

–

a) obszary o szczególnych właściwościach naturalnych lub posiadające znaczenie dla

dziedzictwa kulturowego, wrażliwe na oddziaływania, istniejące przekroczenia standardów
jakości środowiska lub intensywne wykorzystywanie terenu,

–

b) formy ochrony przyrody (

ustawa z dn. 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody) oraz

obszary podlegające ochronie zgodnie z prawem międzynarodowym.

Art. 50.

•

Przeprowadzenie SOOS jest też wymagane w przypadku wprowadzania zmian do już

przyjętego dokumentu, o którym mowa w art. 46 lub 47

.

4