PRZECIWCIAŁA

POLI I MONOKLONALNE

antygen

POLI I MONOKLONALNE

Swoiste białko

komplementarne wobec antygenu

1

Maria Tynek 2013

Miejsca wiążące antygen

s

pecyficzne dla tej samej

struktury

epitopu

L

–

Identyczne łańcuchy lekkie (Light chains)

każdy 25 kDa, (2 rodzaje – l,k)

L

L

H

H

H

Regiony stałe -

C

(constans regions)

L

H

H

–

identyczne łańcuchy ciężkie (Heavy

chains) każdy 50-70 kDa,
(5 rodzajów- a,b,e,g,m)

Regiony zmienne -

V

(variable regions)

(PARATOPY)

mostki disiarczkowe

regiony zawiasowe

2

Maria Tynek 2013

3

Maria Tynek 2013

4

Maria Tynek 2013

5

Maria Tynek 2013

6

Maria Tynek 2013

Istota otrzymywania przeciwciał

monoklonalnych

FUZJA LIMFOCYTÓW I

KOMÓREK RAKOWYCH

1984 roku dostali Nagrod

ę

Nobla.

1984 roku dostali Nagrod

ę

Nobla.

• Georges Kohler

• Cesar Milstein,

(Uniw. Cambridge)

7

Maria Tynek 2013

Przy każdym podwojeniu chromosomu
(przy podziale komórkowym) telomery
skracają się o 50-200 par zasad.
Dł .wyjściowa 10 kpz

Ś

redniej wielko

ś

ci chromosom

zawiera 130 milionów par zasad
(130 Mpz),

ATCGATGATC

łańcuch 1

TAGCTACTAG

łańcuch 2

kpz = 1000 pz

8

Maria Tynek 2013

(TTAGGG)

(10 Kpz)

9

Maria Tynek 2013

enzym - telomeraza,

potrafi wydłu

ż

a

ć

skrócone telomery.

Składa si

ę

on z cz

ą

steczki RNA i z cz

ęś

ci

białkowej (hTERT), która potrafi syntetyzowa

ć

DNA na matrycy tego RNA (tzw. aktywno

ść

odwrotnej transkryptazy).

10

Maria Tynek 2013

Nagrod

ę

Nobla 2009

w dziedzinie

fizjologii i medycyny przyznano

Odkrycie struktur b

ę

d

ą

cych zako

ń

czeniem

chromosomów -

telomery

Odkrycie enzymu –

telomerazy

(1985)

Elizabeth H. Blackburn,

Jackowi W. Szostakowi

Carol W. Greider

(naukowcy z USA )

Za badania:
w jaki sposób telomery chronią chromosomy zarówno przed
zlepianiem się ze sobą i niszczącym działaniem nukleaz, jak i
przed skracaniem się podczas replikacji.

11

Maria Tynek 2013

Gdy dł. telomerów ok. 1,5kpz

struktura chromosomów mniej

stabilna

NIE

Ś

MIERTELNO

ŚĆ

KOMÓREK RAKOWYCH

Awaryjny mechanizm obronny

(asocjacje telomeryczne)

Nie

ś

miertelno

ść

komórki

Wysoka

aktywność

telomerazy

12

Maria Tynek 2013

Rozpoznawane jako obcy antygen –wytwarzanie HAMA (human anti-mouse antibodies)

13

Maria Tynek 2013

Celem zmniejszenia immunogenno

ś

ci

Ig i

zminimalizowania ryzyka wytworzenia specyficznych,
neutralizuj

ą

cych przeciwciał (HAGA – ang. human

anti-globulin antibody, HAMA (human anti-mouse
antibodies),

immunoglobuliny poddaje si

ę

procesowi

humanizacji.

humanizacji.
Humanizacja

polega na zast

ą

pieniu poszczególnych

regionów mysich przeciwciał ich ludzkim
odpowiednikiem, przy u

ż

yciu technik rekombinacji

DNA. W zale

ż

no

ś

ci od tego jak du

ż

a cz

ęść

Ig uległa

modyfikacji,

wyró

ż

niamy przeciwciała chimeryczne

(chMAb) oraz humanizowane (huMAb).

14

Maria Tynek 2013

100%
struktury
MYSIEJ

~70%
struktury
LUDZKIEJ

~ 90%
struktury
LUDZKIEJ

100%
struktury
LUDZKIEJ

Przeciwciała chimeryczne

humanizowane

15

Maria Tynek 2013

Techniki humanizacji przeciwciał mysich.



chimeryczne

przeciwciała monoklonalne

(zawieraj

ą

ce 10-30% sekwencji aminokwasowych mysich),



humanizowane

przeciwciała monoklonalne

(zawieraj

ą

ce do 10% sekwencji aminokwasowych mysich),



w pełni ludzkie przeciwciała monoklonalne

(zawieraj

ą

ce wył

ą

cznie ludzk

ą

sekwencj

ę

aminokwasow

ą

).

16

Maria Tynek 2013

GŁÓWNE WADY PRZECIWCIAŁ

MONOKLONALNYCH



Nieodporne na wysok

ą

temperatur

ę

Przeciwciała stanowią ok.
30% biofarmaceutyków



Nieodporne na wysok

ą

temperatur

ę



S

ą

trawione w jelicie



Nie przechodz

ą

z krwioobiegu do mózgu



Drogie

17

Maria Tynek 2013

stanowią ok. 30% biofarmaceutyków

Terapie:



- raka piersi (

Herceptyna –ok. 2005r)



- jelita grubego

Leczenie:



- chłoniaków



- chłoniaków



- białaczek



- reumatoidalnego zapalenia stawów



- Stanów zapalnych jelit (zwanych chorob

ą

Le

ś

niowskiego- Crohna)

18

Maria Tynek 2013

REKOMBINOWANE

Wytwarzanie fragmentów zmiennych przeciwciał metodą
rekombinacji DNA
czyli otrzymujemy fragmenty immunoglobulin

Maria Tynek 2013

19

Zalety :

Możliwość produkcji przeciwciał ludzkich
Poprawa i programowanie regionów zmiennych

20

Maria Tynek 2013

NANOCIAŁA

21

Maria Tynek 2013

Lama, wytwarza w laboratorium Ablynx nietypowe przeciwciała

22

Maria Tynek 2013

Istota sposobu otrzymywania

•Immunizacja
•Pobór krwi
•Identyfikacja
•Wyodr

ę

bnienie sekwencji DNA

koduj

ą

cej przeciwciało

LAMA wytwarza przeciwko danemu antygenowi zarówno
przeciwciała

standardowe

jak i

przeciwciała

składaj

ą

ce si

ę

wył

ą

cznie z ła

ń

cuchów ci

ęż

kich.

koduj

ą

cej przeciwciało

•Skracanie do fragmentu zawieraj

ą

cego

pojedynczy region zmienny
•Proces produkcyjny (korzystanie z fagów
pomocniczych, bakterii E.coli , dro

ż

d

ż

y )

Holenderscy biolodzy z Unilever Research uzyskali 67 mg/l nanociał podczas
produkcji (15 tys.l –bioreaktor)
Ablynx - kilogram nanociał z litra hodowli drożdzy

23

Maria Tynek 2013

1.

Zdolno

ść

wi

ą

zania antygenów z takim samym

powinowactwem jak dziesi

ęć

razy wi

ę

kszych

standardowych przeciwciał. (pomimo braku ½
regionów CDR

2.

Zdolno

ść

do wi

ą

zania si

ę

z ró

ż

nymi białkami.

ZALETY NANOCIAŁ

3.

Z uwagi na mały wymiar mog

ą

penetrowa

ć

miejsca

niedost

ę

pne dla zwykłych przeciwciał.

4.

Odporniejsze na pH i na wysok

ą

temperatur

ę

5.

Produkcja ta

ń

sza i mniej skomplikowana.

24

Maria Tynek 2013

25

Maria Tynek 2013

26

Maria Tynek 2013