dł 514 cm wysokośc w najwyższym punkcie 37 cm a drugie dł 323 cm wysokośc 29,5
 Wole oko jest rodzajem okienka dachowego, które powstaje poprzez ułożenie pokrycia
drobnowymiarowego, np. dachówki, łupka lub innych płytek dachowych, w sposób umożliwiający
powstanie doświetlenia poddasza bez przerwania ciągłości pokrycia. Wszystkie linie w dowolnym
przekroju pionowym  wolego oka łączą się ze sobą w sposób ciągły nie tworząc krawędzi
(matematycznie  stycznie), a kształt pierwszej łaty okienka jest linią składającą się z trzech wycinków
okręgów łączących się stycznie między sobą i połacią. Geometrycznie definicję kształtu pierwszej łaty
okienka przedstawia rys. 1, przekrój wzdłużny zaś rys. 2.
Cytowany  Dekarz podaje również, że aby wykonanie okienka  wole oko było możliwe
musi być spełnione kilka warunków:
1. Muszą być zachowane odpowiednie dla każdego rodzaju pokrycia proporcje między
wysokością H, a podstawą okienka  Sl, tj.
a. łupek S = Sl/H e" 5:1 e" 5; dla warunków specjalnych (wąskie płytki) S e" 3
b. dachówka karpiówka S e" 5
c. dachówka zakładkowa S e" 8; dla wygiętego  wolego oka S e" 6
d. dachówka cementowa S e" 12; dla dachówek połówkowych S e" 10
2. Wychylenie najwyższego punktu okienka w stosunku do połaci zasadniczej nie
powinno przekraczać 12 stopni.
O wyglądzie okienka decydują również proporcje promieni krzywizn okręgów tworzących
pierwszą łatę, tj. kr = R1/r1 oraz kat odchylenia pierwszej łaty od pionu. Jeżeli oznaczymy
zgodnie z rys. 2 K = Lkal / H i kp = LLp / H, to wole oczka są geometrycznie, jeżeli mają
równe s, kr, k i kp.
Dla wykreślenia łuków pierwszej łaty (czoła) wolego oka literatura podaje trzy sposoby:
1. Metoda połowy podstawy.
Metoda jednej czwartej.
Metoda wybranego punktu przegięcia.
Są to metody wykreślne, więc mało dokładne. W swojej praktyce do wyznaczania promieni
R1 i r1 wykorzystuje się następujące zależności:
a. R1 = H  M + "2H(r1  M)
b. S = sin Ć / (1- cos Ć)
Po wykonaniu łuku czołowego, jego zamontowaniu na połaci wykonujemy konstrukcję
powierzchni wolego oczka. Rozróżnia się trzy podstawowe rodzaje konstrukcji wolich oczek:
a. wole oko o powierzchni cylindrycznej,
b. wole oko o powierzchni stożkowej,
c. wole oko o powierzchni wygiętej.
Pierwszy rodzaj konstrukcji przedstawia rys. 6.
Wole oko
Nazwa ta określa odmianę lukarny, która wyglądem przypomina otwarte oko. Ten
rodzaj doświetlenia poddasza jest chętnie stosowany przez inwestorów, bo obok funkcji
użytkowej jest elementem zdobiącym, nadaje swoisty charakter całemu domowi.
Wole oko powstaje z rozciągnięcia powierzchni tworzonej przez pokrycie dachowe bez jej
przery-
wania. Jest to możliwe dzięki luzom na zamkach
dachówek zakładkowych i poszerzeniu luzów między
sąsiadującymi płytkami łupka lub karpiówki.
Poprawne wykonanie wolego oka często sprawia wiele
kłopotów, począwszy od wykonania więz
by dachowej i
wkomponowania wypukłości wolego oka. Należy
przestrzegać kilku podstawowych zasad:
" proporcje wysokości i szerokości okienka
dachowego zależą od rodza-
ju pokrycia dachowego (kształt, ciężar metra kwadratowego i spadek dachu zalecany
dla danego pokry-
cia). Niepoprawnie wyliczone spo-
wodujÄ… rozszczelnienie pokrycia da-
chu;
" przy projektowaniu spadku połaci da-
chowej trzeba uwzględnić kąt między połacią a grzbietem wypukłości wole-
go oka. KÄ…t ten nie może przekroczyć 12°. Na przykÅ‚ad dla dachówki kar-
piówki, poÅ‚ać powinna być wiÄ™ksza od 27° a przy dachówce zakÅ‚adkowej od 34°;
" więz
ba wolego oka powinna być rozparta na trójkącie w połaci dachu;
łaty pod wole oko najlepiej gdy są wykonane z elastycznego materiału na przykład sklejki,
nacinanej łaty drewnianej, plastiku lub kwadratowego pręta stalowego ocynkowanego. Zobacz
- www.krokiew.republika.pl , http://www.lech-bud.org
"
Stosunek wysokości okna do rozpiętości powinna wynosić:
" dla dachówki karpiówki 1:6
" dla dachówki zakładkowej(z dwoma zamkami - bocznym i czołowym) 1:8
" dla Å‚upka 1:5
" dla dachówki cementowej 1:10
Oznacza to, że jeżeli dach jest kryty dachówką ceramiczną zakładkową to okienko w kształcie
"wolego oka" wysokości 0,5 m musi mieć podstawę długości minimum 4 m. Dla tej samej
wyso-
kości przy zastosowaniu łupka podstawa równa się minimum 2,5 m, a dla dachu krytego
dachów-
ką karpiówką - 3 m.
Usługi Ciesielskie - domy drewniane - domy szkieletowe - konstrukcje dachowe więz
by - www.lech-
bud.org
www.krokiew.republika.pl