Jacek Lewicki
INFORMATYKA W SZKOLE
Program nauczania
Oficyna Edukacyjna * Krzysztof Pazdro
2
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
Minister w³aœciwy do spraw edukacji i wychowania dopuszcza do uzytku szkolnego
program nauczania pod tytu³em: Informatyka w szkole. Program nauczania autorstwa
Jacka Lewickiego przeznaczony dla III etapu edukacyjnego gimnazjum.
Numer dopuszczenia DKW–4014–227/99.
£amanie
Andrzej Bo¿ek
Projekt ok³adki
Stefan Drawiczewski, FOQS
Redaktor
Krystyna Mazurkiewicz
Nadzór edytorski
Magdalena Hamid
© Copyright by Jacek Lewicki, Warszawa 1999
Druk i oprawa
Przedsiêbiorstwo Wydawniczo-Poligraficzne GRYF S.A.
Cichanów, ul. Sienkiewicza 51
Wydanie I, Warszawa 1999 r.
Oficyna Edukacyjna * Krzysztof Pazdro
ul. Koœciañska 4, 01-695 Warszawa
www.pazdro.com.pl
pazdro@pazdro.com.pl
ISBN: 83-85751-81-5
3
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
SPIS TREŒCI:
I. Cele kszta³cenia i wychowania
5
II. Procedury osi¹gania celów kszta³cenia i wychowania
8
Metody nauczania
8
Zasady nauczania
9
Sposoby kontroli i oceny
9
Œrodki dydaktyczne
10
III. Charakterystyka programu
12
IV. Za³o¿enia programu
13
V. Struktura programu
15
VI. Uwagi o realizacji
16
VII. Zak³adane osi¹gniêcia uczniów
20
Klasa I
20
Klasa II
21
Klasa III
22
VIII. Rola nauczyciela w procesie dydaktycznym
23
IX. Treœci kszta³cenia
25
Klasa I
25
Klasa II
33
Klasa III
38
X. Podsumowanie
44
5
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
I. CELE KSZTA£CENIA I WYCHOWANIA
Celem uniwersalnym le¿¹cym u podstaw edukacji informatycznej na
poziomie gimnazjum jest stwarzanie uczniom warunków sprzyjaj¹cych:
· poznawaniu i rozumieniu otaczaj¹cego œwiata,
· ujawnianiu zainteresowañ wspó³czesn¹ technik¹ komputerow¹
i technologi¹ informacyjn¹,
· rozwijaniu uzdolnieñ w dziedzinie informatyki,
· kszta³towaniu aktywnoœci poznawczej i twórczej ucznia.
Elementy te powinny mieæ œcis³y zwi¹zek z d¹¿eniem nauczyciela
do zaznajamiania m³odzie¿y (w toku trzyletniego cyklu dydaktyczne-
go) nie tylko ze sprzêtem komputerowym, programowaniem, algoryt-
mami, ale tak¿e, lub przede wszystkim, z gromadzeniem, przetwarza-
niem i w³aœciwym wykorzystywaniem zdobytych informacji. Jest to
mo¿liwe dziêki systematycznemu zapoznawaniu uczniów z ró¿norod-
nymi przejawami wp³ywu technologii informacyjnej na codzienne ¿y-
cie cywilizowanych spo³eczeñstw. Ale nie tylko, poniewa¿ nauczanie
informatyki na poziomie gimnazjum powinno wspieraæ ogólny rozwój
intelektualny uczniów. Dostêpny zaœ sprzêt i oprogramowanie nie mo¿e
byæ celem samym w sobie, lecz œrodkiem do osi¹gniêcia celów wy-
¿szych, tj. rozbudzenia ciekawoœci poznawczej i dociekliwoœci ucznia,
konsekwentnego i œwiadomego kszta³towania umiejêtnoœci logicznego
myœlenia, analizowania z³o¿onych problemów, a tak¿e wyci¹gania w³a-
œciwych wniosków z samodzielnie rozwi¹zanego zadania. Dlatego na
tym tle, jako pierwszoplanowe, rysuj¹ siê nastêpuj¹ce kwestie.
1. Prezentacja komputera osobistego jako:
· partnera w dialogu cz³owiek - maszyna,
· u¿yteczne narzêdzie w rêku wspó³czesnego cz³owieka umo¿liwia-
j¹ce mu wykonywanie ró¿nych prac (edytorskich, obliczeniowych,
projektowych, ...) poprzez odpowiedni¹ obróbkê zgromadzonych
informacji,
· nowoczesne narzêdzie pomocne nie tylko w pracy czy nauce, ale
tak¿e w zabawie.
6
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
2. Kszta³towanie umiejêtnoœci samodzielnego rozwi¹zywania postawio-
nych problemów za pomoc¹ komputera.
3. Rozwijanie zainteresowañ informatycznych uczniów na bazie pre-
cyzyjnie i kompetentnie budowanych podstaw edukacji kompute-
rowej.
W toku nauczania i uczenia siê wybranych elementów informatyki
uczeñ powinien nabywaæ stopniowo, na coraz wy¿szym poziomie, pod
pe³n¹ kontrol¹ nauczyciela, umiejêtnoœci teoretyczne i praktyczne,
sprzyjaj¹ce jego wszechstronnemu rozwojowi i umo¿liwiaj¹ce mu jed-
noczeœnie aktywne uczestnictwo w dalszej nauce wszystkich przed-
miotów szkolnych. Edukacja informatyczna w gimnazjum powinna
wiêc opieraæ siê na:
· zachêcaniu uczniów, poprzez jednoczesne stwarzanie im odpo-
wiednich warunków, do korzystania z komputera jako narzêdzia
pomocnego w pracy twórczej;
· wprowadzaniu uczniów w œwiat pojêæ i umiejêtnoœci sk³adaj¹cych
siê na alfabetyzacjê komputerow¹.
W wyniku takich dzia³añ uczeñ nabywa wiedzê, osi¹ga odpowiedni
poziom samodzielnoœci i sprawnoœci intelektualnej oraz gromadzi po-
zytywne nawyki. Rozwija zatem kompetencje w zakresie: uczenia siê,
myœlenia, dzia³ania, komunikowania siê i wspó³pracy z otoczeniem.
Wychowanie m³odego pokolenia, jako proces d³ugotrwa³y i wielo-
p³aszczyznowy, powinno zmierzaæ do ukszta³towania prawid³owej po-
stawy obywatelskiej ucznia poprzez:
· poznanie ró¿nych przejawów przestêpczoœci komputerowej,
· przestrzeganie regu³ prawnych okreœlaj¹cych zasady korzystania
z oprogramowania i danych komputerowych,
· poszanowania w³asnoœci intelektualnej.
Uwzglêdniaj¹c zró¿nicowanie mo¿liwoœci percepcyjnych uczniów,
wskazane jest tworzenie, w ramach poszczególnych klas, mniejszych
grup ukierunkowanych na poszerzanie wiadomoœci systematycznie zdo-
bywanych w toku ogólnodostêpnego (gimnazjalnego) cyklu nauczania
informatyki. Uczniowie wykazuj¹cy szczególne zainteresowanie przed-
7
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
miotem i posiadaj¹cy jednoczeœnie wiêksze ni¿ przeciêtne mo¿liwoœci
poznawcze powinni zostaæ zachêceni do czynnego udzia³u w zajêciach
pozalekcyjnych. W ramach tych zajêæ mog³yby byæ realizowane w stop-
niu poszerzonym lub fakultatywnie zagadnienia oznaczone symbolem:
☺ (patrz pkt. IX).
8
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
II. PROCEDURY OSI¥GANIA CELÓW KSZTA£CENIA
I WYCHOWANIA
Osi¹gniêcie zak³adanych celów kszta³cenia i wychowania zale¿y
od profesjonalizmu nauczyciela. Nie chodzi tu jedynie o jego odpo-
wiednie przygotowanie merytoryczne w zakresie informatyki. Wa¿-
nym elementem pracy pedagogicznej nauczyciela jest umiejêtnoœæ
tworzenia (wraz z uczniami) warunków sprzyjaj¹cych powstaniu i
systematycznemu utrwalaniu korzystnej atmosfery uczenia siê i na-
uczania. Du¿e znaczenie dla tego procesu maj¹ zastosowane metody i
zasady nauczania, sposoby kontroli i oceny postêpów ucznia, œrodki
dydaktyczne.
Metody nauczania
1. Wyk³ad teoretyczny zawsze powinien byæ ³¹czony z pokazem, pre-
zentacj¹ lub æwiczeniami (grupowymi i/lub indywidualnymi) pro-
wadzonymi za pomoc¹ sprzêtu komputerowego (pod opiek¹ na-
uczyciela).
2. Nale¿y unikaæ prowadzenia zajêæ z informatyki bez wykorzystania
komputerów.
3. Praca uczniów z podrêcznikiem powinna byæ tak organizowana przez
nauczyciela, aby wspiera³a proces alfabetyzacji komputerowej.
4. Æwiczenia uczniowskie mog¹ mieæ charakter indywidualny lub
grupowy.
5. Æwiczenia powinny polegaæ najpierw na realizacji przygotowanych
przez nauczyciela przyk³adów, a dopiero potem na samodzielnym
rozwi¹zywaniu postawionych przed uczniami problemów.
6. Skala trudnoœci zagadnieñ przygotowanych przez nauczyciela po-
winna uwzglêdniaæ zró¿nicowanie mo¿liwoœci percepcyjnych
uczniów.
7. Nale¿y czuwaæ nad odpowiednim doborem stopnia trudnoœci zada-
nia, nad którego rozwi¹zaniem maj¹ pracowaæ uczniowie (indywi-
dualnie lub w zespo³ach).
9
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
8. Aktywnoœæ oraz inwencja twórcza wykazywana przez uczniów pod-
czas zajêæ z informatyki powinna byæ nagradzana stosownie do roli,
jak¹ odgrywa w procesie dydaktycznym.
9. Uczniowie powinni byæ zachêcani do czytania czasopism o tematyce
komputerowej.
Zasady nauczania
W procesie skutecznego nauczania i uczenia siê informatyki powin-
ny zostaæ uwzglêdnione nie tylko treœci bêd¹ce przedmiotem kszta³ce-
nia, ale równie¿ potrzeby, mo¿liwoœci i oczekiwania ucznia - podmio-
tu kszta³cenia. Nauczanie powinno zatem przebiegaæ zgodnie z nastê-
puj¹cymi zasadami:
a) przystêpnoœci - przekazywane wiadomoœci zrozumia³e dla ucznia,
b) pogl¹dowoœci - przekaz werbalny poparty odpowiedni¹ pre-
zentacj¹,
c) stopniowania trudnoœci - œwiadome przejœcie od zagadnieñ pro-
stych do zadañ z³o¿onych (o coraz wy¿szym stopniu trudnoœci),
d) zwi¹zku teorii z praktyk¹.
Sposoby kontroli i oceny
DoraŸne sprawdzanie postêpów ucznia powinno dotyczyæ wy³¹cznie
wybranego (mo¿liwie ma³ego) zakresu zrealizowanych treœci progra-
mowych. Nie nale¿y doprowadzaæ do sytuacji, w której kontrola
lub/i jej stopieñ trudnoœci (nie adekwatny do przekazanej wczeœniej wie-
dzy) powoduje stres, a w konsekwencji zniechêcenie ucznia. Wa¿ne jest
zatem, aby ocena wystawiona przez nauczyciela by³a odzwierciedle-
niem nie tylko rzeczywistej wiedzy ucznia, ale tak¿e, a mo¿e nawet
przede wszystkim, jego umiejêtnoœci i nawyków. Ocena nie powinna
byæ œrodkiem przymusu. Umiejêtnie stymulowana przez nauczyciela
ciekawoœæ uczniów jest g³ównym bodŸcem gwarantuj¹cym prawid³o-
wy rozwój ich kompetencji.
Tradycyjne (indywidualne) odpowiedzi ustne powinny byæ zastêpo-
wane wypowiedziami uczniów aran¿owanymi przez nauczyciela w trak-
10
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
cie zespo³owego rozwi¹zywania problemu za pomoc¹ komputera. Bez-
stresowy kontakt, jaki powstaje miêdzy nauczycielem a uczniami pod-
czas dialogu dotycz¹cego analizowanego problemu, doskonale utrwala
twórcz¹ atmosferê pracy umys³owej i pozwala na wnikliwe sprawdze-
nie indywidualnych postêpów ka¿dego ucznia.
Kartkówki i prace klasowe warto zastêpowaæ odpowiednio przygo-
towanymi zadaniami natury praktycznej, na których rozwi¹zanie ucznio-
wie maj¹ okreœlony czas (np. 30 min.). Zadania takie - rozwi¹zywane
za pomoc¹ komputera - powinny pe³niæ rolê podsumowuj¹co - utrwa-
laj¹c¹ umiejêtnoœci, np. opracowanie z³o¿onego dokumentu za pomoc¹
edytora tekstu.
Dla uczniów zainteresowanych lub/i szczególnie uzdolnionych mo¿-
na organizowaæ miêdzyklasowe (semestralne) konkursy informatyczne
obejmuj¹ce tematy, których zakres kompetencyjny by³ rozszerzany na
zajêciach pozalekcyjnych.
Prace domowe nale¿y ograniczyæ do przypadków, w których sami
uczniowie s¹ zainteresowani wykonaniem zadania dodatkowego (nad-
obowi¹zkowego), np. elementu gazetki szkolnej, zaproszeñ na szkoln¹
zabawê choinkow¹ itp.
System oceniania (motywowania) uczniów powinien funkcjonowaæ
tak, aby oceny wystawione przez nauczyciela na koniec roku szkolnego
(a szczególnie na zakoñczenie nauki w gimnazjum) by³y ze sob¹ po-
równywalne. Chodzi bowiem o to, aby dwóch uczniów (z ró¿nych szkó³)
ocenionych identycznie, prezentowa³o zbli¿ony poziom kompetencji.
Œrodki dydaktyczne
W trzyletnim procesie dydaktycznym mo¿na wykorzystywaæ ró¿no-
rodne œrodki wspomagaj¹ce, np.:
a) podrêczniki (wraz z za³¹cznikami dydaktycznymi), autor - Jacek
Lewicki:
· Z komputerem za pan brat (pierwszy rok nauczania),
· Od algorytmów do Internetu (drugi rok nauczania),
· Programowanie w jêzyku Logo od podstaw (trzeci rok na-
uczania);
11
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
b) czasopisma o tematyce komputerowej;
c) oprogramowanie (patrz pkt. VI, tab. 1 i 2);
d) multimedialne zestawy komputerowe;
e) drukarki (ig³owe, atramentowe lub/i laserowe);
f) rzutnik obrazu komputerowego;
g) komputerowa sieæ lokalna;
h) modem;
i) internet.
12
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
III. CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU
Niniejsze opracowanie jest autorsk¹ propozycj¹ programu naucza-
nia nawi¹zuj¹c¹ do tradycyjnego ujêcia kszta³cenia przedmiotowego.
Dotyczy informatyki nauczanej na poziomie gimnazjum, w trzyletnim
cyklu dydaktycznym.
Program ten zosta³ pomyœlany tak, aby nauczyciel korzystaj¹cy jego
za³o¿eñ móg³, przede wszystkim, sprzyjaæ rozwojowi ucznia, a nie tyl-
ko ograniczaæ siê do realizacji materia³u. Jest to mo¿liwe dziêki du¿ej
koncentracji uwagi nauczyciela na kszta³towaniu u uczniów umiejêtno-
œci samodzielnego myœlenia, wyci¹gania logicznych wniosków i roz-
wi¹zywania postawionych problemów.
Program ten jest zbie¿ny z ogóln¹ charakterystyk¹ kszta³cenia gim-
nazjalnego. Stwarza zatem optymalne warunki nie tylko dla prawid³o-
wego rozwoju intelektualnego m³odego pokolenia, ale tak¿e pomaga
ujawniaæ zainteresowania i kszta³towaæ uzdolnienia m³odzie¿y w dzie-
dzinie informatyki.
13
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
IV. ZA£O¯ENIA PROGRAMU
G³ównym za³o¿eniem programu jest racjonalne dostosowanie wy-
branych elementów informatyki i technologii informacyjnej do mo¿li-
woœci poznawczych uczniów oraz do warunków szkolnych, w jakich
mo¿e odbywaæ siê efektywny proces dydaktyczny. Dodatkowo zak³ada
siê, ¿e szkolny system komputerowy stwarza m³odzie¿y okazjê do pierw-
szego w ¿yciu kontaktu z komputerem osobistym oraz jego oprogramo-
waniem systemowym i u¿ytkowym. Przekazywana zaœ wiedza teore-
tyczna i praktyczna odpowiada, zw³aszcza w klasie I, wymaganiom edu-
kacji komputerowej na poziomie propedeutycznym.
Myœl¹ przewodni¹ niniejszego opracowania jest d¹¿enie nauczycie-
la do jak najwszechstronniejszego stymulowania aktywnoœci poznaw-
czej i twórczej uczniów. Chodzi bowiem nie tylko o samo pobudzanie
zainteresowañ, lecz równie¿, a mo¿e nawet przede wszystkim, o w³a-
œciwe ukierunkowanie ciekawoœci poznawczej m³odzie¿y.
Niniejsze opracowanie jest „programem maksimum” o wyraŸnej
strukturze modu³owej. Obszernoœæ proponowanych treœci kszta³cenia
(patrz pkt. IX) nie jest zatem przypadkowa. Ka¿dy nauczyciel mo¿e i
powinien wybraæ te zagadnienia, które, jego zdaniem, s¹ najbardziej
odpowiednie dla okreœlonej grupy wiekowej uczniów i mog¹ byæ sku-
tecznie zrealizowane w warunkach szkolnej pracowni komputerowej.
Przemyœlana rezygnacja z treœci „nadmiarowych” nie przyniesie wiêc
szkody ogólnej koncepcji dydaktycznej programu.
Efektywna realizacja celów kszta³cenia i wychowania (patrz pkt. I)
jest mo¿liwa przy spe³nieniu minimum:
· organizacyjnego - tygodniowo 3 godz. zajêæ (lekcyjnych i poza-
lekcyjnych) na klasê oraz 1 komputer dla 2 uczniów;
· sprzêtowego - komputer osobisty z procesorem 80386 i pamiê-
ci¹ RAM o pojemnoœci 4 MB;
· software’owego - (patrz tabela 1 i 2).
Niniejszy program bazuje na swoistym kanonie podstawowych za-
gadnieñ z dziedziny informatyki i technologii informacyjnej. Precyzuje
14
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
zestawy wiedzy merytorycznej przeznaczonej dla kolejnych klas gim-
nazjalnych i okreœla rolê nauczyciela w procesie dydaktycznym. Wska-
zuje tak¿e na sprawnoœci, umiejêtnoœci i nawyki, jakie uczeñ mo¿e zdo-
byæ w trzyletnim toku kszta³cenia. Tym samym okreœla kompetencje, w
które powinien zostaæ wyposa¿ony ka¿dy absolwent gimnazjum.
15
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
V. STRUKTURA PROGRAMU
Niniejszy program nauczania informatyki w gimnazjum obejmuje:
1. Cele, jakie mo¿na osi¹gn¹æ w toku trzyletniego cyklu nauczania
(patrz pkt. I).
2. Procedury osi¹gania celów kszta³cenia i wychowania (patrz pkt. II).
3. Minimum wymagañ decyduj¹cych o efektywnej realizacji procesu
kszta³cenia i wychowania m³odzie¿y (patrz pkt. IV i VI).
4. Elementy organizacji pracy uczniów i nauczycieli (patrz pkt. VI)
wynikaj¹cej z:
· okreœlenia tygodniowego wymiaru godzin lekcyjnych i poza-
lekcyjnych,
· podzia³u zespo³u klasowego na grupy æwiczeniowe,
· ewentualnego wykorzystania rekomendowanych podrêczników
i za³¹czników dydaktycznych,
· zastosowania sprzêtu i oprogramowania zale¿nie od wyposa-
¿enia szko³y.
5. Przyk³adowe zestawienie liczby zajêæ z informatyki (ucznia i nauczy-
ciela) niezbêdnych do wype³nienia w ci¹gu roku szkolnego propono-
wanych przez program zadañ tematycznych i osi¹gniêcia wytyczo-
nych celów (patrz pkt. VI, tab. 3).
6. Uk³ad hase³ programowych tworz¹cych dzia³y i modu³y dydaktycz-
ne zawieraj¹ce tematy przewidziane do selektywnej realizacji w ko-
lejnych klasach gimnazjalnych - równie¿ na zajêciach pozalekcyj-
nych (patrz pkt. IX).
7. Wskazówki dla nauczyciela (patrz pkt. I, II, VI, VII, VIII, IX) doty-
cz¹ce jego dzia³añ ukierunkowanych na:
· wype³nianie edukacyjnych zadañ szko³y w ramach nauczane-
go przedmiotu,
· rozwój aktywnoœci uczniów prowadz¹cy do uzyskania przez
nich wiedzy na odpowiednim poziomie oraz po¿¹danych umie-
jêtnoœci i nawyków,
· zak³adane osi¹gniêcia uczniów,
· czytelne okreœlenie w³asnej roli w procesie dydaktycznym.
16
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
VI. UWAGI O REALIZACJI
Niniejszy program nauczania informatyki w gimnazjalnych klasach
I-III zosta³ pomyœlany tak, aby niezale¿nie od posiadanego przez szko³ê
zaplecza sprzêtowego i oprogramowania komputerowego by³a w pe³ni
mo¿liwa realizacja g³ównego celu edukacji informatycznej, tj. zapew-
nienie uczniom mo¿liwoœci korzystania z dostêpnej technologii infor-
macyjnej.
Plan selektywnej realizacji treœci programowych zaproponowanych
w niniejszym opracowaniu przewiduje:
· równomierne roz³o¿enie zajêæ·
dydaktycznych na ok. 200 dni
nauki, tj. 38 - 40 tygodni roku szkolnego,
· objêcie uczniów wszystkich grup wiekowych cyklem ok. 80 godz.
dydaktycznych, co stanowi niezbêdne minimum edukacyjne.
Zak³adaj¹c, ¿e zajêcia z informatyki bêd¹ prowadzone w wymiarze
2 godz. tygodniowo (w ramach bloku przedmiotowego z technik¹, mu-
zyk¹ i plastyk¹), istnieje koniecznoœæ zorganizowania uzupe³niaj¹cych
zajêæ pozalekcyjnych w formie, np. kó³ka informatycznego. Propozycjê
przydzia³u liczby godzin zalecanych dla realizacji trzyletniego kursu
informatyki w gimnazjum (wed³ug niniejszego programu) prezentuje
tabela 3. Dopuszcza siê p³ynnoœæ w dopasowaniu liczby godzin prze-
znaczonych na realizacjê zarówno poszczególnych dzia³ów, jak i modu-
³ów tematycznych. Elastycznoœæ w proporcjonalnym doborze liczby
zajêæ dydaktycznych - w zakresie ok. 80 godzin na klasê w ci¹gu roku
szkolnego - mo¿e wynikaæ, miêdzy innymi, ze zró¿nicowania w:
· wyposa¿eniu pracowni informatycznych w ró¿nych szko³ach,
· przydziale liczby godzin na zajêcia lekcyjne i pozalekcyjne,
· liczebnoœci klas itd.
Opracowuj¹c szczegó³owy rozk³ad materia³u nauczanego w danym
roku szkolnym nie nale¿y d¹¿yæ do pe³nej realizacji przygotowanych
treœci kszta³cenia (patrz pkt. IX). Modu³owa konstrukcja programu po-
17
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
zwala na selektywny dobór proponowanych tematów zgodnie z kompe-
tencjami i doœwiadczeniem nauczyciela. Mo¿liwa jest zatem rezygna-
cja z niektórych tematów bez szkody dla ogólnej koncepcji programu.
Treœci kszta³cenia zaproponowane w niniejszym opracowaniu zosta-
³y dobrane tak, aby zajêcia lekcyjne i pozalekcyjne mog³y byæ prowa-
dzone w wymiarze 3 godz. tygodniowo na klasê z uwzglêdnieniem:
1.Podzia³u zespo³u klasowego na grupy æwiczeniowe, tj.:
· 1 godz. tygodniowo - zajêcia æwiczeniowe I grupy, np. jedna
po³owa klasy,
· 1 godz. tygodniowo - zajêcia æwiczeniowe II grupy, np. druga
po³owa klasy,
· 1 godz. tygodniowo - zajêcia pozalekcyjne (g³ównie dla uzdol-
nionych i/lub zainteresowanych);
2.Ewentualnego wykorzystania:
a) komputerów - pocz¹wszy od sprzêtu tzw. „starej generacji”, a
koñczywszy na nowych konfiguracjach multimedialnych;
b) podrêczników (autor: Jacek Lewicki):
· Z komputerem za pan brat (pierwszy rok nauczania),
· Od algorytmów do Internetu (drugi rok nauczania),
· Programowanie w jêzyku Logo od podstaw (trzeci rok na-
uczania);
c) za³¹czników dydaktycznych (autor: Jacek Lewicki):
· bezp³atnie udostêpnianego przez Internet hipertekstowego
programu komputerowego pecet1_3.hlp dla Windows 3.xx/
95/98, który jest przeznaczony do realizacji wybranych te-
matów g³ównie z modu³u A-I-1,
· do³¹czonego do podrêcznika dla klasy III interpretera Pol-
skie Logo wer. 1.1B oraz programu demonstracyjnego
CHWALIPIÊTA 1-szy, który prezentuje wybrane mo¿liwo-
œci jêzyka Logo w implementacji na IBM PC (modu³y: A-
I-1, D-I-1, A-II-1, A-III-1);
d) oprogramowania pogrupowanego w przyk³adowe zestawy na-
rzêdzi s³u¿¹cych nauczycielowi do skutecznego organizowania
aktywnoœci poznawczej i twórczej uczniów (patrz tabela 1 i 2).
18
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
TABELA 1
TABELA 2. Niektóre przegl¹darki WWW
Przykładowy zestaw:
Klasa I
Klasa II
Klasa III
system operacyjny + aplikacje
podręcznik
załącznik
podręcznik
podręcznik
załącznik
CP/J ver. 2.23; Junior Logo dla
Elwro 800 Junior
x
MS-DOS 6.
xx; NC 5.0 PL;
QPRO 4.0; ACLOGO 1.2 PL;
Program do błyskawicznej nauki
bezwzrokowego pisania na
klawiaturze komputera (Z. Jura;
Z. Majka); MkS_vir
x
x
x
x
PC-DOS 7.0; NC 5.0 PL; QPRO
5.0; Polskie Logo wer. 1.1B;
Program do nauki pisania na
klawiaturze (Z. Dec); MkS_vir
x
x
x
x
Windows 3.xx; Polskie Logo
lub ACLOGO; Word 6.0 PL;
Excel 5.0 PL; (Works 3.0 PL);
Program do błyskawicznej
nauki bezwzrokowego pisania
na klawiaturze komputera (Z.
Jura; Z. Majka); MkS_vir;
Przeglądarka WWW dla
Windows (*) (**)
x
x
x
x
x
Windows 95/98; MS-OFFICE
95/97; Program do nauki pisania
na klawiaturze (Z. Dec); MkS_vir;
Przeglądarka Internet Explorer
Windows 95/98; wybrana
implementacja języka wysokiego
poziomu
x
x
x
x
x
(*) przykładowe przeglądarki WWW dla Windows zawiera tabela 2
(**) minimum software’owe
Programy typu freeware
Aplikacje
komercyjne
Komponenty pakietów
do pracy w Internecie
1. Cello
2. NCSA Mosaic
3. WinWeb
1. Enhanced Mosaic
2. Mosaic in a Box
3. Netscape Navigator
1. Internet Chameleon
2. InternetWorks
3. NetCruiser Plus
4. SuperHighway Access for Windows
19
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
TABELA 3. Przyk³adowy rozk³ad godzin lekcyjnych i pozalekcyjnych w poszcze-
gólnych klasach z uwzglêdnieniem modu³ów tematycznych
Liczba zajęć z informatyki w ciągu roku szkolnego
Klasa
Dział
Moduł
ucznia
nauczyciela
lekcyjnych
pozalekcyjnych
lekcyjnych
pozalekcyjnych
A–I
A–I–1
8
10
2x8
10
A–I–2
5
10
2x5
10
B–I
B–I–1
4
6
2x4
6
I
B–I–2
5
2
2x5
2
C–I
C–I–1
4
–
2x4
–
C–I–2
4
–
2x4
–
D–I
D–I–1
5
6
2x5
6
D–I–2
5
6
2x5
6
A–II
A–II–1
8
9
2x8
9
A–II–2
4
5
2x4
5
B–II
B–II–1
5
4
2x5
4
II
B–II–2
5
4
2x5
4
C–II
C–II–1
5
3
2x5
3
C–II–2
5
3
2x5
3
D–II
D–II–1
4
6
2x4
6
D–II–2
4
6
2x4
6
A–III
A–III–1
7
9
2x7
9
A–III–2
7
9
2x7
9
B–III
B–III–1
6
9
2x6
9
III
B–III–2
6
9
2x6
9
C–III
C–III–1
5
2
2x5
2
C–III–2
5
2
2x5
2
D–III
D–III–1
2
–
2x2
–
D–III–2
2
–
2x2
–
RAZEM
3x40
3x40
3x80
3x40
GODZIN (I – III)
240
360
20
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
VII. ZAK£ADANE OSI¥GNIÊCIA UCZNIÓW
Uwzglêdniaj¹c podstawê programow¹ zak³ada siê osi¹gniêcie przez
uczniów kompetencji w zakresie: obs³ugi szkolnego systemu komputero-
wego, umiejêtnoœci rozwi¹zywania ró¿nych problemów za pomoc¹ kom-
putera osobistego, wykorzystania multimedialnych noœników informacji.
KLASA I
· W³¹czenie komputera (jednostki centralnej i monitora).
· Odszukanie na dysku wybranego programu komputerowego.
· Pos³ugiwanie siê mysz¹ komputerow¹.
· Za³adowanie do pamiêci RAM programu komputerowego.
· Zatrzymanie i przerwanie dzia³aj¹cego programu.
· Modyfikacja struktury katalogowo - plikowej na dowolnym dysku.
· Tworzenie dyskietki systemowej i ratunkowej.
· Wykonanie duplikatu dyskietki.
· Odzyskanie skasowanego pliku i/lub grupy plików dyskowych.
· Zarchiwizowanie wybranych danych komputerowych i ich obs³uga.
· Pos³ugiwanie siê programem antywirusowym.
· Pisanie dziesiêcioma palcami technik¹ bezwzrokowej edycji tekstów
komputerowych.
· Zapisanie danych do pliku dyskowego.
· Zaprogramowanie komputera przy u¿yciu wybranego jêzyka wyso-
kiego poziomu.
· Poprawne opuszczenie œrodowiska programistycznego.
· Opracowanie za pomoc¹ pe³noekranowego edytora tekstu krótkiego
dokumentu (instrukcji, recenzji itp.).
· Obs³uga drukarki ig³owej, atramentowej lub/i laserowej.
· Restart komputera.
· Wy³¹czenie komputera.
· Wybór komputera spe³niaj¹cego wymagania niezbêdne dla urucho-
mienia okreœlonego programu (system operacyjny, aplikacja u¿ytko-
wa i/lub gra edukacyjna).
21
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
KLASA II
· Wybór problemu algorytmicznego i odpowiedniej metody jego roz-
wi¹zania.
· Sporz¹dzenie planu (wraz z opisem czynnoœci) okreœlaj¹cego zasto-
sowanie danej metody.
· Rozwi¹zanie wybranego problemu.
· Definiowanie procedur rozkazowych i wywo³ywanie ich w œrodowi-
sku programistycznym.
· Zapisanie algorytmu w postaci sformalizowanego zestawu deklara-
cji i instrukcji jêzykowych.
· Wydawanie poleceñ komputerowi jako realizacja zadañ w trybie in-
terakcyjnym.
· Dostrzeganie korzyœci i zagro¿eñ zwi¹zanych z komputeryzacj¹ nie-
mal wszystkich dziedzin ¿ycia codziennego.
· Zapisywanie formu³ kalkulacyjnych arkusza.
· Prezentacja w formie graficznej rezultatu dzia³ania zaprogramowa-
nych formu³ rachunkowych.
· Sporz¹dzenie arkusza obliczeniowego i jego zapis w pamiêci kom-
putera,
· Zapisywanie graficzno-tekstowej struktury slajdów.
· Wykonanie prostej animacji na bazie serii zaprojektowanych slaj-
dów.
· Zapisywanie tekstowej treœci dokumentu po³¹czonej z tabelami, wy-
kresami lub/i grafik¹.
· Opracowanie dokumentu typu: og³oszenie, zaproszenie, dyplom itp.
oraz jego zachowania w okreœlonym pliku.
· Drukowanie dokumentów w ró¿nych wariantach typograficznych.
· Rozwi¹zanie problemu z wybranej dziedziny za pomoc¹ komputera
poprzez œwiadomy wybór i celowe po³¹czenie dostêpnych aplikacji
u¿ytkowych.
· Wykorzystanie komputerowego zestawu multimedialnego i jego opro-
gramowania.
· Korzystanie z zasobów internetowych.
· Opracowanie prostego projektu w³asnej strony WWW.
22
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
KLASA III
· Uruchomienie œrodowiska programistycznego.
· U¿ycie wybranych procedur pierwotnych.
· Wykorzystanie pe³noekranowego edytora procedur w zakresie edy-
cji pliku i sporz¹dzenia wydruku jego zawartoœci.
· Za³o¿enie nowego pliku dyskowego, w którym przechowane zosta-
n¹ okreœlone procedury jêzykowe.
· Rozró¿nianie problemów daj¹cych siê rozwi¹zaæ algorytmicznie
i nie rozwi¹zywalnych t¹ metod¹.
· Wybór sposobu rozwi¹zania problemu.
· Opisanie prostego algorytmu za pomoc¹ jêzyka naturalnego.
· Zredagowanie procedury wtórnej s³u¿¹cej rozwi¹zaniu postawione-
go problemu graficznego, tekstowego, animacyjnego, rachunkowe-
go lub/i logicznego.
· Przek³ad zapisu nutowego na zestaw instrukcji programistycznych.
· Otwarcie istniej¹cego pliku dyskowego i modyfikacja jego zapisu w
celu uzyskania automatycznego wywo³ania procedury jêzykowej.
· U¿ycie funkcji w celu rozwi¹zania postawionego problemu o cha-
rakterze rachunkowym lub/i logicznym.
· Definiowanie prostych algorytmów w postaci procedur jêzykowych
oraz ich uruchamianie (rêcznie - za pomoc¹ interakcyjnego wywo-
³ania; automatycznie).
· Rozumienie komunikatów wskazuj¹cych na b³êdy pope³nione przez
u¿ytkownika œrodowiska programistycznego i ich eliminacja za spra-
w¹ trafnej korekty syntaktycznej.
· Rozwi¹zywanie zadañ z dziedziny matematyki, fizyki, chemii, geo-
metrii itp. za pomoc¹ jêzyka wysokiego poziomu.
· Opuszczenie œrodowiska programistycznego.
· Zainstalowanie przyk³adowego programu komputerowego w opar-
ciu o opis do³¹czony do dyskietki instalacyjnej (dystrybucyjnej).
23
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
VIII. ROLA NAUCZYCIELA W PROCESIE DYDA-
KTYCZNYM
Nauczyciel powinien:
1. Odpowiednio organizowaæ pracê uczniów uwzglêdniaj¹c jednocze-
œnie warunki techniczne istniej¹ce w szkolnej pracowni informa-
tycznej (patrz pkt. VI);
2. Stosowaæ odpowiednie metody i zasady pracy pedagogicznej (patrz
pkt. II);
3. Czuwaæ nad wype³nianiem zadañ szko³y poprzez:
· stwarzanie uczniom warunków do nabywania oraz utrwalania
wiedzy i umiejêtnoœci,
· kszta³towanie u uczniów postawy dociekliwoœci oraz aktyw-
noœci poznawczej i twórczej,
· zapewnienie m³odzie¿y mo¿liwoœci korzystania z technologii
informacyjnej zarówno w ramach przedmiotu - informatyka,
jak i na zajêciach pozalekcyjnych.
4. Prowadziæ zajêcia g³ównie w pracowni komputerowej, ³¹cz¹c ele-
menty wyk³adu teoretycznego z æwiczeniami o charakterze indywi-
dualnym i/lub zbiorowym.
5. D¹¿yæ do osi¹gniêcia celów okreœlonych dla poszczególnych dzia-
³ów programu (patrz pkt. IX) poprzez dbanie o w³aœciwy rozwój ak-
tywnoœci uczniów;
6. Rozwijaæ aktywnoœæ uczniów poprzez:
· stworzenie warunków do osi¹gniêcia alfabetyzacji komputerowej,
· stopniowanie trudnoœci æwiczeñ indywidualnych i/lub gru-
powych,
· stymulacjê rozwoju umiejêtnoœci zdobywania informacji z ró¿-
nych Ÿróde³,
· wspieranie inicjatyw zwi¹zanych z prawid³owym wykorzystaniem
dostêpnego sprzêtu komputerowego wraz z oprogramowaniem,
· nagradzanie innowacyjnoœci w myœleniu, dzia³aniu, poszuki-
waniu i/lub pracy grupowej.
24
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
7. Wspieraæ rozwój ucznia kszta³tuj¹c jego samodzielnoœæ intelektualn¹
na drodze do osi¹gania okreœlonych kompetencji (patrz pkt. I i IX);
8. Stosowaæ spójny system sprawdzania i oceniania osi¹gniêæ uczniów
(patrz pkt. II);
9. Umo¿liwiaæ dokonywanie wyborów edukacyjnych stosownie do od-
krytych uzdolnieñ ucznia i jego sukcesów w nauce;
10. Wychowywaæ m³odzie¿ w duchu poszanowania zasad prawnej
ochrony w³asnoœci intelektualnej oraz danych komputerowych.
25
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
IX. TREŒCI KSZTA£CENIA
Podczas opracowywania treœci kszta³cenia z zakresu informatyki dla
gimnazjum przyjêto nastêpuj¹ce konwencje:
1. W ka¿dej klasie wystêpuj¹ odpowiednio dobrane, obszerne bloki
i modu³y tematyczne (patrz pkt. VI, tabela 3), które nauczyciel mo¿e
uszczuplaæ stosownie do warunków, w jakich odbywaæ siê bêdzie
precyzyjnie zaplanowany przez niego roczny cykl dydaktyczny.
2. Has³a programowe nale¿¹ do trzech kategorii oznaczonych:
· numerycznie - wszystkie tematy;
· symbolem
☺ - tematy, których zakres kompetencyjny powi-
nien byæ rozszerzony na zajêciach pozalekcyjnych lub omówio-
ny wy³¹cznie fakultatywnie;
· symbolem
- tematy, których realizacja mo¿e byæ skojarzona
z wykorzystaniem za³¹czników dydaktycznych (patrz pkt. VI).
KLASA I
Zadaniem nauczyciela w ci¹gu ca³ego roku szkolnego jest umo¿li-
wiaæ uczniom wykorzystywanie stopniowo gromadzonej wiedzy do roz-
wijania kompetencji w zakresie:
· œwiadomego wyboru i zastosowania w praktyce komputera oso-
bistego,
· rozwi¹zywania elementarnych problemów zwi¹zanych z prac¹
szkolnego systemu komputerowego,
· korzystania ze Ÿróde³ informacji dostêpnych za pomoc¹ komputera.
A-I. Poznajemy szkolny system komputerowy
A-I-1. Wiadomoœci
cel: tworzenie podstaw edukacji informatycznej
1. 1. Zapoznanie siê z podstawowymi pojêciami wstêpnymi takimi jak:
informatyka, dane komputerowe, przetwarzanie danych, HARDWARE,
SOFTWARE, komputer (np. przemys³owy, pok³adowy, ...), mikrokom-
puter, komputer osobisty (pecet).
26
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
1. 2.
Budowa komputera klasy IBM PC z uwzglêdnieniem problema-
tyki zwi¹zanej z architektur¹ komputerów osobistych.
1. 3.
Zapoznanie siê z komputerowym stanowiskiem w pracowni in-
formatycznej ze szczególnym zwróceniem uwagi na jego podstawowe
czêœci sk³adowe (jednostka centralna, monitor, klawiatura), a tak¿e pra-
wid³owe po³¹czenie sprzêtu.
1. 4. Podstawowe zasady obs³ugi komputerowego sprzêtu szkolnego,
regu³y bezpieczeñstwa i higieny pracy z komputerem, opracowanie re-
gulaminu szkolnej pracowni informatycznej.
1. 5.
Pamiêæ komputerów (RAM, ROM, CMOS, CACHE, pamiêæ
zewnêtrzna) oraz jej jednostki (BIT, BAJT, KB, MB, GB). Omówienie
typów pamiêci komputerowych i ich roli w poprawnej pracy jednostki
centralnej.
1. 6.
☺ Monitory - rodzaje (monochromatyczny, kolorowy), tryby
pracy (tekstowy, graficzny) z wyjaœnieniem mechanizmu powstawania
obrazu na ekranie monitora.
1. 7.
Klawiatura komputera osobistego ze szczególnym zwróceniem
uwagi na jej podzia³ na bloki:
· blok klawiszy alfanumerycznych (litery, cyfry, symbole),
· blok klawiszy specjalnych,
· blok klawiszy sterowania kursorem i klawiszy numerycznych,
· blok klawiszy funkcyjnych.
1. 8.
☺ Zasady poprawnego pisania dotykowego wszystkimi palcami.
1. 9.
☺ Podstawowe wiadomoœci o dyskach komputerowych ze szcze-
gólnym uwzglêdnieniem:
· budowy, rodzajów, symboliki oraz warunków przechowywania
dyskietek;
· pojêæ zwi¹zanych z organizacj¹ zapisu na noœniku magnetycznym
dysku twardego i dyskietki (cylinder, œcie¿ka, sektor, klaster);
· zasady zapisu i odczytu informacji na dyskach typu CD-ROM
i DVD-ROM.
27
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
1. 10.
☺ Rola programów systemowych w pracy ka¿dego systemu
komputerowego - BIOS i wspó³pracuj¹cy z nim system operacyjny.
1. 11.
☺ Podobieñstwa i ró¿nice miêdzy pojêciami: program kompu-
terowy, system operacyjny.
1. 12. Rekord, plik i katalog jako podstawowe pojêcia dotycz¹ce pro-
blematyki zwi¹zanej z tworzeniem, przetwarzaniem i przechowywaniem
danych.
1. 13.
☺ Zasady poprawnego nazewnictwa zbiorów (na przyk³adzie
systemów: DOS i Windows) oraz wynikaj¹ce z niego informacje doty-
cz¹ce zawartoœci plików i katalogów dyskowych.
1. 14.
Zapoznanie siê z u¿ywanym w pracowni systemem operacyj-
nym (DOS lub Windows).
1. 15. U¿ycie myszy jako urz¹dzenia alternatywnego dla klawiatury
komputerowej.
1. 16.
☺ Podstawy pracy z komputerowym systemem operacyjnym
ukierunkowane na:
a) uruchomienie systemowego interfejsu u¿ytkownika;
b) wprowadzanie komend systemowych (klawiatura lub mysz) zwi¹za-
nych, miêdzy innymi, z:
· formatowaniem dyskietek,
· przegl¹daniem zawartoœci katalogów,
· wyœwietlaniem dyskowych drzew katalogowych,
· zmian¹ katalogu bie¿¹cego,
· powrotem do nadkatalogu,
· tworzeniem nowych katalogów (podkatalogów),
· kasowaniem zbêdnych katalogów (podkatalogów),
c) rozumienie typowych komunikatów systemowych;
d) rozumienie poprawnych (i/lub niepoprawnych) reakcji czynnoœcio-
wych u¿ywanego systemu komputerowego;
e) pracê ze zbiorami:
· kopiowanie pojedynczych zbiorów oraz ich grup miêdzy katalo-
gami i dyskami,
28
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
· zmiana nazwy pliku,
· kasowanie pojedynczych zbiorów i wybranych grup plików;
f) pracê z dyskietkami:
· tworzenie dyskietki systemowej,
· tworzenie dyskietki ratunkowej,
· duplikacja informacji,
· wprowadzanie i uruchamianie programu z pamiêci zewnêtrznej,
· przerywanie wykonania programu;
g) odzyskiwanie utraconych danych;
1. 17.
☺ Przyk³adowe aplikacje systemowe jako narzêdzia u³atwiaj¹ce
wykonywanie ró¿norodnych prac przy pomocy komputera, np.:
· edycja prostych tekstów, ich obróbka i drukowanie (np. standar-
dowy edytor NC, Write lub WordPad),
· sporz¹dzanie prostych rysunków (np. Paintbrush lub Paint),
· zapis danych do pliku,
· archiwizacja danych komputerowych (np. NC).
1. 18.
☺ Elementy programowania komputerów. Organizacja œrodo-
wiska programistycznego zwi¹zana z:
· automatycznym uruchomieniem implementacji jêzyka wysokie-
go poziomu (realizacja pliku wsadowego lub okreœlenie systemo-
wego „autostartu”);
· zadeklarowaniem instrukcji steruj¹cych ustawieniem zmiennych
œrodowiskowych;
· przygotowaniem do sporz¹dzenia prostego rysunku, wygenero-
wania dŸwiêku i realizacji prostych obliczeñ rachunkowych;
· poprawnym opuszczeniu œrodowiska programistycznego.
1. 19.
☺ Wirusologia, czyli omówienie zagadnieñ zwi¹zanych z:
· rodzajami wirusów komputerowych,
· sposobami przenoszenia wirusów,
· typowymi objawami „infekcji” komputera,
· sposobami walki z wirusami komputerowymi,
· skutecznymi metodami zabezpieczenia siê przed wirusami kom-
puterowymi.
29
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
A-I-2. Postulowane umiejêtnoœci
cel: przygotowanie ucznia do pracy z komputerem osobistym i rozwi¹-
zywania elementarnych problemów zwi¹zanych z prac¹ systemu kom-
puterowego
Samodzielne wykonanie zadania polegaj¹cego na realizacji nastêpuj¹-
cych elementów:
2. 1. W³¹czenie komputera (jednostki centralnej i monitora).
2. 2. Sprawne odszukanie wybranego programu stanowi¹cego czêœæ
sk³adow¹ struktury katalogowo-plikowej dysku komputerowego.
2. 3.
☺ Poprawne za³adowanie do pamiêci operacyjnej komputera pro-
gramu (np. sterownika myszy) przechowywanego na dysku twardym
lub elastycznym.
2. 4. Celowe tworzenie drzew katalogowych na dyskach komputerowych.
2. 5. Zaplanowane kopiowanie zbiorów miêdzy dowolnymi katalogami
i dyskami.
2. 6. Œwiadoma i zamierzona modyfikacja struktury katalogowo-pliko-
wej na dowolnym dysku.
2. 7.
☺ Tworzenie dyskietki systemowej i ratunkowej w celu œwiado-
mego rozwi¹zywania elementarnych problemów zwi¹zanych z prac¹
systemu komputerowego.
2. 8. Wykonanie duplikatu dyskietki.
2. 9. Zatrzymanie dzia³aj¹cego programu.
2. 10. Przerwanie dzia³aj¹cego programu.
2. 11.
☺ Odzyskanie skasowanego pliku i/lub grupy plików dyskowych
jako przejaw umiejêtnoœci rozwi¹zywania elementarnych problemów
zwi¹zanych z prac¹ systemu komputerowego.
2. 12. Zapisanie danych do pliku aktualnie utworzonego oraz do pliku
istniej¹cego na dysku.
2. 13.
☺ Zarchiwizowanie wybranych danych komputerowych.
30
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
2. 14.
☺ Pos³u¿enie siê programem antywirusowym w celu wykrycia i
ewentualnego zniszczenia wirusa komputerowego jako przejaw umie-
jêtnoœci rozwi¹zywania elementarnych problemów zwi¹zanych z prac¹
systemu komputerowego.
2. 15.
☺ Pisanie dziesiêcioma palcami technik¹ bezwzrokowej edycji
tekstów komputerowych.
2. 16. Pos³ugiwanie siê mysz¹ w celu osi¹gniêcia zamierzonego efektu
w pracy ze sprzêtem komputerowym.
2. 17. Wy³¹czenie komputera.
2. 18. Restart komputera jako przejaw umiejêtnoœci rozwi¹zywa-
nia elementarnych problemów zwi¹zanych z prac¹ systemu kom-
puterowego.
B-I. Praktyczne zastosowania informatyki
B-I-1. Wiadomoœci
cel: zapoznanie ucznia z wybranymi zastosowaniami komputera w ¿y-
ciu cz³owieka
1. 1.
☺ Poznanie dzia³ania systemowego interfejsu u¿ytkownika jako
sposobu na porozumienie siê z komputerem w celu zainicjowania
i prowadzenia efektywnego procesu gromadzenia, przetwarzania i wy-
korzystywania danych.
1. 2. Zasady korzystania z wybranych aplikacji u¿ytkowych, które umo¿-
liwiaj¹ poznanie elementarnych zastosowañ komputera.
1. 3.
☺ Poznanie problematyki zwi¹zanej z wirusami komputerowymi
ukierunkowanej na skuteczne ich wykrywanie, zwalczanie i zabezpie-
czanie siê przed nimi.
1. 4.
☺ Poznanie sposobów bezwzrokowej edycji tekstów za pomoc¹
klawiatury komputerowej i dziesiêciu palców.
1. 5. Zasady obs³ugi drukarki dostêpnej w pracowni komputerowej.
31
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
B-I-2. Postulowane umiejêtnoœci
cel: elementarne przygotowanie ucznia do praktycznego wykorzysta-
nia komputera w ¿yciu codziennym i w szkole
2. 1.
☺ Praktyczne wykorzystanie (na poziomie propedeutycznym):
a) u¿ywanego w pracowni systemu operacyjnego (DOS lub Windows);
b) aplikacji systemowych umo¿liwiaj¹cych, np.:
· obs³ugê spakowanych oraz przeznaczonych do archiwizacji da-
nych dyskowych (np. Norton Commander),
· zaprogramowanie komputera (np. elementy wybranego jêzyka wy-
sokiego poziomu),
· zapisanie danych do pliku dyskowego (np. NC),
· b³yskawiczn¹ naukê bezwzrokowego pisania na klawiaturze kom-
putera,
· pe³n¹ kontrolê antywirusow¹ u¿ywanego systemu komputerowe-
go (np. MkS_vir);
c) drukarki ig³owej, atramentowej lub/i laserowej.
C-I. Rekreacja z komputerem
C-I-1. Wiadomoœci
cel: kszta³towanie u ucznia umiejêtnoœci korzystania z wiedzy dostêp-
nej podczas zabawy
1. 1. Poznanie (na przyk³adach prostych gier edukacyjnych) naj-
czêœciej stosowanych sposobów uruchamiania programów kompu-
terowych.
1. 2. Poprawne przerywania pracy i opuszczanie œrodowiska u¿ywane-
go programu komputerowego.
1. 3. Instrukcja obs³ugi lub opis dzia³ania wybranej aplikacji (gry kom-
puterowej) Ÿród³em merytorycznej wiedzy dla u¿ytkownika.
1. 4. Helpy - zintegrowane ze struktur¹ przyjaznego programu kompu-
terowego (gry) podrêczniki dla u¿ytkownika.
32
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
C-I-2. Postulowane umiejêtnoœci
cel: zapoznanie ucznia z wybranymi zastosowaniami komputera
2. 1. Œwiadomy wybór komputera spe³niaj¹cego wymagania niezbêdne
dla uruchomienia okreœlonego programu (system operacyjny, aplikacja
u¿ytkowa i/lub gra edukacyjna).
2. 2. Opracowanie za pomoc¹ pe³noekranowego edytora tekstu krótkiej
instrukcji do wybranej gry komputerowej z opisem optymalnego za-
chowania gracza.
2. 3. Opracowanie krótkiej pisemnej recenzji wybranego programu edu-
kacyjnego (gry komputerowej) zawieraj¹cej zestawienie jego zalet i wad
zauwa¿onych przez u¿ytkownika.
2. 4. Zapisywanie danych do pliku dyskowego.
2. 5. Wydrukowanie przygotowanego tekstu na papierze o formacie do-
pasowanym do mo¿liwoœci technicznych dostêpnej w pracowni drukarki.
D-I. Uczeñ nauczycielem komputera - pocz¹tki programowania
D-I-1. Wiadomoœci
cel: dalsze tworzenie podstaw edukacji informatycznej
1. 1.
☺ Pojêcie programowania komputerów oparte na przyk³adach
prezentuj¹cych sposoby automatyzacji okreœlonych procesów (np. uru-
chomienia wybranej aplikacji) realizowanych przez wykorzystywany
system operacyjny, z uwzglêdnieniem roli:
· plików: autoexec.bat i config.sys dla systemu DOS;
· grupy Autostart dla graficznego œrodowiska Windows.
1. 2. Graficzne, tekstowe i/lub dŸwiêkowe sposoby organizacji wybra-
nego œrodowiska programistycznego.
1. 3.
☺ Sposoby zachowywania w pamiêci sta³ej komputera nowych
elementów programowych decyduj¹cych o aktualnie zmienionej formule
zg³aszania siê systemu operacyjnego lub/i wybranej jego aplikacji.
33
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
D-I-2. Postulowane umiejêtnoœci
cel: elementarne przygotowanie ucznia do pracy z komputerem
osobistym
2. 1.
☺ Samodzielne zaprogramowanie automatycznego uruchomie-
nia wybranej aplikacji (z poziomu obs³ugiwanego na zajêciach systemu
operacyjnego).
2. 2.
☺ Umiejêtnoœæ zaprogramowania komputera osobistego po-
przez zadeklarowanie i zachowanie w jego pamiêci trwa³ej instrukcji
sterowania wybranym œrodowiskiem.
2. 3.
☺ Sprawdzenie (ewentualna modyfikacja) zgodnoœci bie¿¹cych
reakcji systemu komputerowego z wczeœniej zaplanowanymi efektami
programistycznymi.
2. 4. Poprawne opuszczenie œrodowiska programistycznego.
2. 5. Pos³ugiwanie siê dostêpnymi urz¹dzeniami peryferyjnymi w cza-
sie realizacji elementów obs³ugi dyskowej struktury katalogowo-pliko-
wej komputera.
KLASA II
Zadaniem nauczyciela w ci¹gu ca³ego roku szkolnego jest umo¿li-
wiaæ uczniom wykorzystywanie stopniowo gromadzonej wiedzy do roz-
wijania kompetencji w zakresie:
· œwiadomego wyboru, ³¹czenia i celowego stosowania dostêpnych
narzêdzi informatycznych do rozwi¹zywania typowych problemów
praktycznych i szkolnych,
· rozwi¹zywania umiarkowanie z³o¿onych problemów przez stoso-
wanie podstawowych metod algorytmicznych,
· korzystania z multimedialnych Ÿróde³ informacji dostêpnych za
pomoc¹ komputera,
· dostrzegania korzyœci i zagro¿eñ zwi¹zanych z rozwojem zasto-
sowañ komputerów.
34
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
A-II. Algorytmika, informatyka, komputeryzacja
A-II-1. Wiadomoœci
cel: wprowadzenie uczniów w œwiat pojêæ sk³adaj¹cych siê na alfabe-
tyzacjê komputerow¹
1. 1. Zapoznanie siê z pojêciem informacji jako podstawowym elemen-
tem umys³owej dzia³alnoœci cz³owieka.
1. 2. Przedmiot technologii informacyjnej, jej znaczenie we wspó³cze-
snym œwiecie i zwi¹zek z tradycyjnymi technikami informatycznymi.
1. 3. Pojêcie i rodowód algorytmu.
1. 4. Algorytmy w ¿yciu codziennym
- problemy algorytmiczne i nie-
algorytmiczne.
1. 5. Przedmiot algorytmiki oraz jej historyczny (tradycyjny) zwi¹zek z
informatyk¹.
1. 6.
☺ Cechy i struktura algorytmu - rola instrukcji steruj¹cych.
1. 7. Proces przetwarzanie danych i jego zwi¹zek z algorytmizacj¹ dzia-
³añ na zbiorach danych.
1. 8. Sposoby konstruowania algorytmów.
1. 9.
☺ Tworzenie programu komputerowego jako zintegrowany proces
logicznego przejœcia od wyboru problemu, przez opracowanie algoryt-
mu, do jego zapisu w postaci procedury jêzykowej.
1. 10.
☺ Arkusz kalkulacyjny jako przyjazne narzêdzie do obliczeñ
matematycznych i graficznej prezentacji efektu przetwarzania da-
nych.
1. 11.
☺ Sposoby wykorzystywania przyjaznego edytora graficznego
(np. Power Point lub Annotator w QPRO do sporz¹dzania slajdów).
1. 12. Podstawowe mo¿liwoœci nowoczesnego edytora tekstu jako na-
rzêdzia do z³o¿onej edycji i obróbki graficzno - tekstowej.
1. 13.
☺ Pojêcie i zastosowanie multimediów.
35
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
1. 14.
☺ Internet - œwiatowa pajêczyna, czyli globalna sieæ rozleg³a.
1. 15. Komputeryzacja
- cywilizacyjnym zjawiskiem koñca XX wieku
- korzyœci i zagro¿enia wynikaj¹ce z wykorzystywania nowoczesnej tech-
nologii informacyjnej.
1. 16. Prawne aspekty ochrony w³asnoœci intelektualnej w kontekœcie
rozpowszechniania programów komputerowych.
1. 17. Przestêpczoœæ komputerowa oraz konsekwencje ³amania pra-
wa przez osoby i spo³eczeñstwa w dobie powszechnego dostêpu do
informacji.
A-II-2. Postulowane umiejêtnoœci
cel: wprowadzenie uczniów w œwiat umiejêtnoœci sk³adaj¹cych siê na
alfabetyzacjê komputerow¹
Samodzielne wykonanie zadania polegaj¹cego na realizacji ni¿ej wy-
mienionych elementów zwi¹zanych z opracowaniem algorytmu rozu-
mianego jako opis procesu przetwarzania informacji.
2. 1.
☺ Wybór problemu do rozwi¹zania jako etap wstêpny opracowa-
nia algorytmu.
2. 2.
☺ Rozwi¹zanie wybranego problemu poprzez:
· dobór odpowiedniej metody postêpowania,
· realizacjê planu okreœlaj¹cego zastosowanie danej metody,
· opis czynnoœci wykonywanych zgodnie z planem wraz z opisem
ich skutków,
· otrzymanie wyniku koñcowego.
2. 3.
Definiowanie procedur rozkazowych i wywo³ywanie ich w œro-
dowisku programistycznym.
2. 4. Wydawanie poleceñ komputerowi jako realizacja zadañ w trybie
interakcyjnym.
Dostrzeganie korzyœci i zagro¿eñ zwi¹zanych z komputeryzacj¹ nie-
mal wszystkich dziedzin ¿ycia codziennego.
36
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
B-II. Praktyczne zastosowania informatyki
B-II-1. Wiadomoœci
cel: zachêcenie uczniów oraz stworzenie im warunków do korzystania
z komputera jako narzêdzia u³atwiaj¹cego wykonywanie ró¿nych za-
planowanych prac, a tak¿e wspomagaj¹cego rozwi¹zywanie proble-
mów z innych przedmiotów
1. 1. Arkusz kalkulacyjny jako narzêdzie do obliczeñ tablicowych. Za-
poznanie siê z podstawowymi mo¿liwoœciami kalkulacyjnymi arkusza.
1. 2. Technologia zapisu danych tekstowych w formie arkuszy (tablic)
oraz ich wydruk.
1. 3. Dane liczbowe i ich graficzna prezentacja za pomoc¹ arkusza kal-
kulacyjnego.
1. 4.
☺ Arkusz kalkulacyjny jako narzêdzie programowe pomocne przy
rozwi¹zywaniu problemów z matematyki i fizyki.
1. 5.
☺ Slajdy a komputerowa animacja graficzna.
1. 6.
☺ Technologia dokumentu, czyli formatowanie tekstu wraz z tabe-
lami, wykresami i grafik¹.
1. 7.
☺ Edytor tekstu jako narzêdzie programowe pomocne u³atwiaj¹ce
rozwi¹zywanie problemów z jêzyka polskiego.
1. 8.
☺ Wykorzystanie multimediów w edukacji i rozrywce.
1. 9.
☺ Internet - technologiczne okno na œwiat.
B-II-2. Postulowane umiejêtnoœci
cel: poznanie wybranych zastosowañ komputera jako narzêdzia do-
stêpu do informacji oraz jej uporz¹dkowanego gromadzenia, przetwa-
rzania i prezentacji
2. 1.
☺ Umiejêtnoœæ praktycznego:
· sporz¹dzenia arkusza obliczeniowego i jego zapisania w pamiêci
sta³ej komputera,
37
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
· zaprezentowania w formie graficznej rezultatu dzia³ania zapro-
gramowanych formu³ rachunkowych i ich zapis na dysku,
· wykonania animacji na bazie serii samodzielnie zaprojektowanych
slajdów,
· opracowania dokumentu typu: og³oszenie, zaproszenie, dyplom
itp. oraz jego zachowania w okreœlonym pliku,
· rozwi¹zania problemu z wybranej dziedziny za pomoc¹ kompute-
ra poprzez œwiadomy wybór i celowe po³¹czenie dostêpnych apli-
kacji u¿ytkowych,
· wykorzystania komputerowego zestawu multimedialnego,
· korzystania z zasobów internetowych,
· u¿ycia dostêpnej drukarki ig³owej, atramentowej lub/i laserowej
w celu uzyskania wydruku na odpowiednim formacie papieru.
C-II. Uczeñ nauczycielem komputera - elementy programowania
C-II-1. Wiadomoœci
cel: wprowadzenie uczniów w œwiat pojêæ sk³adaj¹cych siê na alfabe-
tyzacjê komputerow¹
1. 1. Technologia zapisu algorytmu w postaci uporz¹dkowanej procedury
jêzykowej zawieraj¹cej deklaracje obiektów i instrukcje rozkazowe.
1. 2.
☺ Programowanie arkusza kalkulacyjnego przez wprowadzenie
doñ precyzyjnych formu³ rachunkowych.
1. 3.
☺ Projektowanie i edycja slajdów jako technologiczny wstêp do
programowania obiektowego.
1. 4. Operacje edytorskie, czyli poprawny styl dokumentu.
C-II-2. Postulowane umiejêtnoœci
cel: wprowadzenie uczniów w œwiat umiejêtnoœci sk³adaj¹cych siê na
alfabetyzacjê komputerow¹
2. 1.
☺ Umiejêtnoœæ samodzielnego zapisu:
· algorytmu w logicznej postaci sformalizowanego zestawu dekla-
racji i instrukcji jêzykowych,
38
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
· formu³ kalkulacyjnych arkusza,
· tekstowej treœci dokumentu po³¹czonej z tabelami, wykresami lub/
i grafik¹ oraz dokonanie wydruku papierowego,
· graficzno - tekstowej struktury slajdów.
D-II. Rekreacja z komputerem - pos³ugiwanie siê komputerem pod-
czas nauki i zabawy
D-II-1. Wiadomoœci
cel: zachêcenie uczniów oraz stworzenie im warunków do korzystania
z komputera jako narzêdzia u³atwiaj¹cego wykonywanie prac zwi¹za-
nych z osobistymi zainteresowaniami wybranymi elementami techno-
logi informacyjnej
1. 1.
☺ Podstawy projektowania stron WWW zgodnie z regu³ami jêzy-
ka HTML.
1. 2.
☺ Problematyka umieszczania gotowych dokumentów HTML na
serwerze WWW w celu udostêpnienia swojego produktu informacyjne-
go (dokumentu multimedialnego) innym u¿ytkownikom Internetu.
1. 3.
☺ Interfejs WWW - przyjazne medium internetowe.
D-II-2. Postulowane umiejêtnoœci
cel: korzystanie z nowoczesnej technologii informacyjnej
2. 1.
☺ Opracowanie prostego projektu w³asnej strony WWW.
2. 2.
☺ Obs³uga dostêpnego oprogramowania multimedialnego.
KLASA III
Zadaniem nauczyciela w ci¹gu ca³ego roku szkolnego jest umo¿li-
wiaæ uczniom wykorzystywanie stopniowo gromadzonej wiedzy do roz-
wijania kompetencji w zakresie:
· rozwi¹zywania problemów typu graficznego, tekstowego, logicz-
nego, muzycznego przez stosowanie wybranego jêzyka progra-
mowania komputerów,
39
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
· œwiadomego wyboru sposobu rozwi¹zania postawionego problemu,
· podstaw analizy poprawnoœci algorytmu, na bazie którego uczeñ
tworzy program komputerowy,
· samodzielnego pog³êbiania wiedzy informatycznej,
· stosowania twórczego myœlenia w rozwi¹zywaniu niestandardo-
wych problemów.
A-III. Wprowadzenie do jêzyka wysokiego poziomu
A-III-1. Wiadomoœci
cel: ukierunkowanie dzia³alnoœci uczniów na rozwi¹zywanie w formie
algorytmicznej postawionych problemów
1. 1. Sposoby zapisu algorytmów jako zbiorów poleceñ realizowanych
przez komputer w skoñczonej liczbie kroków (rozszerzenie zakresu
wiadomoœci z kl. II).
1. 2. Przyk³ady algorytmów o ró¿nych strukturach logicznych (liniowe,
rozga³êzione, pêtlowe).
1. 3. Jêzyki wysokiego poziomu i ich charakterystyka.
1. 4.
☺ Translacja komputerowa ogniwem poœrednim w dialogu cz³o-
wiek - maszyna. Rodzaje i zasady dzia³ania translatorów.
1. 5. Struktura wybranego jêzyka wysokiego poziomu.
1. 6.
Sposoby inicjalizacji, kszta³towania i opuszczania wybranego
œrodowiska programistycznego (poszerzenie wiadomoœci z kl. II).
1. 7. Wydawanie komputerowi poleceñ edytowanych z klawiatury oraz
sposoby korygowania b³êdów.
1. 8. Edycja procedur jêzykowych a ich zapis do pliku.
1. 9.
☺ Podstawowe zasady tworzenia procedur jêzykowych z
uwzglêdnieniem ich typów oraz charakterystycznych w³asnoœci (z punktu
widzenia doboru ró¿norodnych zadañ i technik programistycznych).
1. 10.
☺ Animacje komputerowe jako z³o¿enie efektów: ruchu, kolo-
ru, dŸwiêku i wyobraŸni.
40
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
1. 11.
☺ Realizacja instrukcji wyboru sposobem na modelowanie
sytuacji zwi¹zanej z analiz¹ okreœlonych warunków logicznych i dobo-
rem adekwatnej reakcji komputera.
1. 12.
☺ Funkcje - podstawowe narzêdzie programistyczne wy-
korzystywane w rozwi¹zywaniu zadañ o naturze rachunkowej i lo-
gicznej.
1. 13.
☺ Elementy teorii muzyki a programowanie tematów mu-
zycznych.
A-III-2. Postulowane umiejêtnoœci
cel: konstruowanie i wykonanie algorytmu zapisanego przez ucznia
za pomoc¹ jêzyka wysokiego poziomu
Samodzielne wykonanie zadania polegaj¹cego na realizacji ni¿ej wy-
mienionych elementów.
2. 1. Uruchomienie œrodowiska programistycznego.
2. 2.
Œwiadome i celowe u¿ywanie wybranych procedur pier-
wotnych.
2. 3. Za³o¿enie nowego pliku dyskowego jako wydzielonego obszaru
pamiêci masowej komputera, w którym przechowane zostan¹ okreœlo-
ne dane (procedury jêzykowe).
2. 4.
☺ Zredagowanie procedury wtórnej s³u¿¹cej rozwi¹zaniu po-
stawionego problemu graficznego, tekstowego, animacyjnego, rachun-
kowego lub/i logicznego.
2. 5.
☺ Przek³ad zapisu nutowego na zestaw instrukcji programi-
stycznych.
2. 6.
☺ Otwarcie istniej¹cego pliku dyskowego i modyfikacja jego
zapisu w celu uzyskania automatycznego wywo³ania procedury jê-
zykowej.
2. 7. Opuszczenie œrodowiska programistycznego.
41
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
B-III. Praktyczne zastosowania informatyki
B-III-1. Wiadomoœci
cel: zachêcenie uczniów oraz stworzenie im warunków do korzystania
z komputera jako narzêdzia u³atwiaj¹cego wykonywanie ró¿nych za-
planowanych prac
1. 1. Pojêcie edytora jako programu przeznaczonego do wprowadzania
i korygowania tekstów (rozwiniêcie wiadomoœci z kl. II), programów i
danych z uwzglêdnieniem jego odmian (edytory wierszowe, ekranowe)
przeznaczonych do okreœlonego typu zadañ (edytory tekstowe, progra-
my wydawnicze do profesjonalnego sk³adu drukarskiego).
1. 2. Ró¿norodnoœæ funkcji edytorskich zwi¹zanych z obróbk¹ tekstu:
· dokumentu - pod k¹tem zmiennej typografii strony (format, mar-
ginesy, nag³ówek, stopka, krój czcionek, justyfikacja itp.);
· programu - pod k¹tem przejrzystoœci jego struktury.
1. 3.
☺ Muzyczna skala temperowana jakoœciowym wzorcem gene-
rowania dŸwiêków przez komputer.
1. 4.
☺ Pojêcie funkcji i sposoby przekazywania jej wartoœci wybra-
nemu elementowi tworzonego programu (procedury jêzykowej).
1. 5.
☺ Wyniki zwracane przez funkcjê - analiza wartoœci typu licz-
bowego, tekstowego i logicznego.
B-III-2. Postulowane umiejêtnoœci
cel: umo¿liwienie poznania wybranych zastosowañ komputera jako
narzêdzia dostêpu do informacji oraz jej uporz¹dkowanego groma-
dzenia, przetwarzania i prezentacji
2. 1.
☺ Praktyczne zastosowanie mo¿liwoœci œrodowiska programi-
stycznego pod wzglêdem:
· wykorzystania pe³noekranowego edytora procedur w zakresie edy-
cji pliku i sporz¹dzenia wydruku jego zawartoœci;
42
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
· transformacji zapisu nutowego na skalê temperowan¹ lub/i
odwrotnie;
· u¿ycia funkcji w celu rozwi¹zania postawionego problemu o cha-
rakterze rachunkowym lub/i logicznym (rozwi¹zywanie przyk³a-
dowych zadañ z dziedziny matematyki, fizyki, chemii, geome-
trii itp.);
· œwiadomego wyboru sposobu rozwi¹zania problemu.
C-III. Uczeñ nauczycielem komputera - elementy algorytmiki
i programowania
C-III-1. Wiadomoœci
cel: wprowadzenie uczniów w œwiat pojêæ sk³adaj¹cych siê na alfabe-
tyzacjê komputerow¹
1. 1.
☺ Algorytmy jako szczegó³owe konwencje i regu³y prowadz¹ce
do rozwi¹zania okreœlonego zadania w skoñczonej iloœci kroków oraz
skoñczonym czasie.
1. 2.
☺ Wybrane elementy analizy poprawnoœci algorytmu.
1. 3.
Sposoby proceduralnego kszta³towania œrodowiska programi-
stycznego (uzupe³nienie wiadomoœci z kl. I).
1. 4.
Rodzaje procedur jêzykowych i ich przeznaczenie dla osi¹gniê-
cia okreœlonego efektu programistycznego.
1. 5. Obs³uga b³êdów jako czynnik interakcyjnego trybu pracy w œrodo-
wisku programistycznym.
C-III-2. Postulowane umiejêtnoœci
cel: wprowadzenie uczniów w œwiat umiejêtnoœci sk³adaj¹cych siê na
alfabetyzacjê komputerow¹
2. 1. Rozró¿nianie problemów daj¹cych siê rozwi¹zaæ algorytmicznie i
nie rozwi¹zywalnych t¹ metod¹.
2. 2. Opisanie prostego algorytmu za pomoc¹ jêzyka naturalnego.
43
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
2. 3.
☺ Definiowanie prostych algorytmów w postaci procedur jêzy-
kowych oraz ich uruchamianie (rêcznie - za pomoc¹ interakcyjnego
wywo³ania; automatycznie).
2. 4. Rozumienie komunikatów wskazuj¹cych na b³êdy pope³nione przez
u¿ytkownika œrodowiska programistycznego i ich eliminacja za spraw¹
trafnej korekty syntaktycznej.
D-III. Rekreacja z komputerem
cel: ukszta³towanie u ucznia umiejêtnoœci pos³ugiwanie siê kompute-
rem podczas nauki i zabawy
D-III-1. Wiadomoœci
1. 1.
Instalacja programu jako proces kopiowania zakupionego pro-
gramu z dyskietek instalacyjnych na dysk u¿ytkownika z jednoczesnym
dostosowaniem parametrów programu do potrzeb i warunków sprzêto-
wych (na przyk³adzie edukacyjnej gry komputerowej).
1. 2. Piractwo komputerowe aktualnym znakiem naszych czasów.
1. 3. Zwi¹zek u¿ywanego w pracowni systemu operacyjnego z typem
aplikacji u¿ytkowej przeznaczonej do instalacji i obs³ugi w konkretnym
œrodowisku programowym.
D-III-2. Postulowane umiejêtnoœci
2. 1.
Zainstalowanie przyk³adowego programu komputerowego w
oparciu o opis do³¹czony do dyskietki instalacyjnej (dystrybucyjnej).
44
Jacek Lewicki - Informatyka w szkole. Autorski program nauczania
X. PODSUMOWANIE
Efektem koñcowym trzyletniej pracy dydaktycznej powinno byæ
wyposa¿enie absolwenta gimnazjum w kompetencje pozwalaj¹ce mu
na rozpoczêcie tworzenia w³asnego warsztatu pracy intelektualnej. Ni-
niejszy program nauczania umo¿liwia ka¿demu zaanga¿owanemu
uczniowi nabycie takich wiadomoœci, umiejêtnoœci i nawyków, które
mog¹ œwiadczyæ o jego ukszta³towanej sprawnoœci intelektualnej oraz
samodzielnoœci w wyborze dalszej drogi edukacyjnej.