Inventor 4 -- kurs podstawowy

Podczas tworzenia lekcji z Inventora założyłem, że użytkownik ma podstawy pracy z
jakimkolwiek innym programem CAD w zakresie projektowania płaskiego -- nie jest to
jednak bezwzględnie konieczne acz ułatwi zrozumienie niektórych zwrotów. Praca z
programem jest prosta i intuicyjna jednak rozpoczęcie projektu oraz drobne niuanse podczas
jego dalszego tworzenia mogą niepotrzebnie wydłużyć czas powstawania produktu oraz
wdrożenia się w program.

Lekcje zostaną podzielone na kilka części pogrupowanych tematycznie, co ułatwi odszukanie
interesującego nas tematu. Pragnę zachęcić do nauki tego programu ponieważ jak wieść
gminna niesie to po prostu przyszłość w projektowaniu a ponadto znajomość tak
zaawansowanego narzędzia na pewno zacznie już niedługo przynosić korzyści również
materialne.

I.

Część I -- Zaczynamy pracę

1.

Lekcja 1 -- Podstawy



Zapoznanie się z interfejsem programu



Tworzenie nowego projektu



Konfiguracja projektu



Zarządzanie plikami w ramach projektu

II.

Część II -- Nareszcie rysujemy -- szkicowanie 2D

1.

Lekcja 2 -- Tworzenie szkiców na płaszczyźnie

2.

Lekcja 3 -- Linie konstrukcyjne, specjalne techniki szkicowania

3.

Lekcja 4 -- Nakładanie więzów geometrycznych

4.

Lekcja 5 -- Nakładanie więzów wymiarowych i wymiarowanie szkicu

III.

Część III -- Modelowanie 3D -- moczymy stopy

1.

Lekcja 6 -- Płaszczyzny szkicu

2.

Lekcja 7 -- Płaszczyzny konstrukcyjne i pozostałe narzędzia

konstrukcyjne

IV.

Część IV -- Tworzenie modeli 3D

1.

Lekcja 8 -- Wyciąganie proste

2.

Lekcja 9 -- Obrót profilem

3.

Lekcja 10 -- Fazy i zaokrąglenia

4.

Lekcja 11 -- Przeciągnięcia i pochylenia

5.

Lekcja 12 -- Tworzenie otworów

6.

Lekcja 13 -- Tworzenie szyków

7.

Lekcja 14 -- Kopiowanie elementów tworzenie odbić lustrzanych

V.

Część V -- Tworzenie modeli zespołów

1.

Lekcja 15 -- Wstawianie i usuwanie składników

2.

Lekcja 16 -- Wstawianie więzów

3.

Lekcja 17 -- Analizy poprawności montażu składników

VI.

Część VI -- Tworzenie dokumentacji rysunkowej

1.

Lekcja 18 -- Konfigurowanie środowiska pracy

2.

Lekcja 19 -- Tworzenie rzutów

3.

Lekcja 20 -- Przekroje

Lekcja 1 -- Podstawy

Dzisiejsza lekcja będzie pierwszą z cyklu opisującego program Inventor R4. Oczywiście, jak
pisałem we wstępie poprzedzającym spis treści, znajomość dowolnego programu CAD będzie
pomocna, lecz nie będzie konieczna -- konieczna natomiast okaże się znajomość samego systemu
operacyjnego, ponieważ nie będę opisywał instalacji pakietu -- jest ona banalnie prosta i można
powiedzieć, że "wykonuje się sama".

Zakładam, że mamy już zainstalowany program. Klikamy jego skrót umieszczony na pulpicie:

Rys. 1

i naszym oczom ukaże się okienko dialogowe, z którego niezupełnie wiadomo, co wybrać, aby od
razu czegoś nie zepsuć.

Rys. 2

Jak więc widzisz, Drogi Czytelniku, intuicja intuicją, ale zacząć jakoś trzeba. Aby już nie straszyć
kłopotami związanymi z rozpoczęciem pracy w Inventorze, pokażę, jak stworzyć pierwszy własny
projekt. Będziemy na nim bazować podczas kolejnych lekcji, w związku z tym postaramy się od
razu dokonać konfiguracji. Po stworzeniu własnego projektu omówię poszczególne elementy
interfejsu programu. Ich znajomość okaże się bardzo przydatna podczas dalszych prac
projektowych. Nie zrażaj się Czytelniku, jeśli coś się nie uda za pierwszym razem -- aby poznać
program, trzeba czasem coś zepsuć.

Zacznijmy więc od założenia naszego pierwszego projektu. Aby jednak nie było nieporozumień,
pilnujmy, aby każdy projekt miał swoją niepowtarzalną nazwę oraz zawierał własny folder.

Dobrze, wystarczy teorii, zacznijmy wreszcie tworzyć projekt -- kliknijmy przycisk

Projects

.

Rys. 3

Program odpowie zmianą wyglądu okna startowego.

Rys. 4

U dołu tego okna znajduje się przycisk

New

.

Rys. 5

Po kliknięciu tego przycisku Inventor otwiera okno dialogowe umożliwiające stworzenie
odpowiedniego rodzaju projektu. Proponuję w oknie tym zachować domyślne parametry, pokazane
na poniższym rysunku.

Rys. 6

Kliknijmy przycisk

Next

i w powstałym oknie dialogowym wpiszmy nazwę pierwszego projektu:

"Lekcje CAD"

.

Rys. 7

Jak widać, program automatycznie umieszcza projekt w domyślnym folderze i tworzy odpowiedni
folder dla nowego projektu. Proponuję pozostawienie domyślnego folderu. Po wciśnięciu przycisku

Finish

Inventor automatycznie zakłada plik projektu oraz folder projektu. Ponadto w oknie

startowym programu pojawia się nazwa nowego projektu.

Rys. 8

Niestety, program nie będzie jeszcze korzystał z naszego nowo stworzonego projektu. Aby stało się
to możliwe, musimy projekt uaktywnić -- robimy to poprzez dwukrotne kliknięcie jego nazwy.

Obok aktywnego projektu musi pojawić się znaczek:

Teraz, mając uaktywniony projekt, utwórzmy jeden z plików projektu. Biorąc pod uwagę, że
kolejna lekcja będzie dotyczyła szkicowania, proponuję, aby pierwszym plikiem projektu był plik,
w którym będziemy mogli szkicować "podstawy" dla naszych modeli 3D. Kliknijmy więc przycisk

New

.

Rys. 9

Następnie, w otwartym oknie dialogowym, wybierzmy zakładkę

Metric

i szablon projektu

Standard(mm).ipt (dwukrotne kliknięcie). Gotowe.

Rys. 10

Inventor automatycznie przechodzi do głównego okna programu.

Rys. 11

Teraz dokonamy jeszcze ustawień, które będą nam ułatwiały pracę z projektem i przejdziemy do
skrótowego opisu poszczególnych elementów okna programu.

Ustawienia, które zmienimy, znajdują się w menu

Tools->Application Options...

na zakładce

Sketch

. Wprowadźmy zmiany przedstawione na poniższym rysunku.

Lekcja 2 -- Tworzenie szkiców na p aszczy nie

ł

ź

Witam na drugiej lekcji poświęconej Inventorowi. Na poprzedniej szczegółowo
omówiono zagadnienie zakładania projektu. Dzisiejsza lekcja będzie dotyczyła
szkicowania. Postaram się omówić podstawowe narzędzia rysunkowe służące do tego
celu. Będziemy szkicowali bez zastosowania narzędzi rysowania precyzyjnego i innych
ułatwień. Celem lekcji jest raczej przedstawienie zasad tworzenia szkicu, a nie
omówienie samych narzędzi.

Dobrze, dosyć wstępów, czas wziąć się do pracy. Otwieramy nowy rysunek w
stworzonym ostatnio projekcie. Inventor pokaże nam okno podobne do poniższego.

Rys. 1

Pracę nad nowym szkicem zaczniemy od usunięcia szkicu stworzonego domyślnie przez
program. Aby usunąć go bez problemu, musimy wyłączyć tryb tworzenia szkicu. W tym
celu klikamy narzędzie

Sketch

:

Rys. 2

a następnie w przeglądarce obiektów odnajdujemy stworzony przez program szkic.

Rys. 3

Klikamy prawym przyciskiem myszy i z menu rozwijanego wybieramy

Delete

. Szkic

zostanie usunięty. Następnie rozwijamy gałąź

Origin

i klikamy element

XY Plane

prawym przyciskiem myszy. Z rozwijanego menu wybieramy opcję

New sketch

.

Rys. 4

Po wykonaniu tych czynności, w oknie przeglądarki obiektów pojawi się przygotowany
nowy szkic i automatycznie zostaną uruchomione narzędzia służące do tworzenia
elementów płaskich.

Rys. 5

Mamy już wszystko przygotowane. Ponownie nadszedł czas na odrobinę teorii.
Założeniem wielu programów służących do projektowania części mechanicznych jest
to, że starają się niejako wspomagać pracę twórczą projektanta. Jakże często zdarza się,
że najbardziej zaawansowane technologicznie projekty powstają ze szkiców
wykonanych na kawałku papieru odpadowego. Podobny sposób projektowania
zapewnia Inventor. Jak już mówiłem, założeniem tej lekcji jest pokazanie jedynie
zamysłu tworzenia szkicu -- nie zaś skupianie się na detalach, czy nawet wymiarach

całości. Nawet takie elementy jak prostoliniowość pewnych fragmentów szkicu można
wręcz pominąć na tym etapie.

Tak więc zabierzmy się do szkicowania. Na początek proponuję narysować kształt
podobny do poniższego.

Rys. 6

Podczas rysowania tego kształtu użyjemy podstawowych narzędzi rysunkowych
znanych z wielu innych programów (niekoniecznie z CAD-a), np. tych do tworzenia
linii i okręgu. Na tym etapie rysowania nie zwracamy uwagi na precyzję tworzenia
kształtu ani na te narzędzia, które Inventor będzie uruchamiał w tle -- niejako
pomagając nam w rysowaniu. Zaczynajmy! Jako pierwszy element narysujemy
zwyczajną figurę przypominającą prostokąt. W tym celu użyjemy narzędzia linii.
Należy wskazać kolejne punkty.

Rys. 7

W wyniku naszych działań powinno powstać coś podobnego do tworu pokazanego na
poniższym rysunku.

Rys. 8

Następnie w narożnikach prostokąta rysujemy dwa okręgi za pomocą narzędzia
rysowania okręgu. Wskazujemy środek oraz promień -- można powiedzieć "na oko".

Rys. 9

Rezultatem powinna być figura podobna do pokazanej poniżej.

Rys. 10

Skorzystamy z jeszcze jednego narzędzia rysunkowego, umożliwiającego wykonanie
zaokrągleń w narożnikach, które nie zawierają okręgów. Narzędziem tym będzie

Filet

.

Rys. 11

Korzystanie z niego jest bardzo proste -- wskazujemy krawędzie, między którymi
chcemy wykonać zaokrąglenie. I gotowe.

Rys. 12

Promień zaokrąglenia można zmieniać za pomocą specjalnego okna dialogowego,
otwierającego się podczas uruchamiania narzędzia.

Rys. 13

Teraz pozostało tylko powycinanie zbędnych krawędzi -- sztuki tej dokonamy
posługując się narzędziem

Trim

.

Rys. 14

Zostało ono skonstruowane w sposób bardzo intuicyjny. Aby obciąć niepożądaną
krawędź, wystarczy najechać na nią myszką. Wówczas krawędź zmienia wygląd.

Rys. 15

Jak widać, do obcięcia kwalifikuje się fragment pomiędzy krawędzią okręgu oraz linią
pionową. W ten sposób wytnijmy wszystkie zbędne krawędzie. Efektem naszej pracy
będzie element podobny do pokazanego powyżej. Na zakończenie zobaczmy nasze
dzieło w przestrzeni trójwymiarowej. Klikamy obszar rysunkowy i wybieramy z
podręcznego menu opcję

Isometric view

.

Rys. 16

Efekt przejścia pomiędzy widokami na pewno zaskoczy miłośnika programów CAD.

Rys. 17

Na tym zakończę dzisiejszą lekcję. Pozostaje mi jedynie życzyć miłego szkicowania.
Mam nadzieję, że już nie możesz się doczekać, Drogi Czytelniku, naszkicowania
jakiegoś niebanalnego kształtu. Powodzenia!

Rys. 12

Wiemy już, jak założyć nowy projekt, zobaczmy teraz, z czego składa się interfejs samego
Inventora. Zamiast szczegółowo opisywać interfejs, najlepiej będzie po prostu przedstawić go na
rysunku.

Rys. 13

Właściwie usystematyzowaliśmy swoją wiedzę na temat podstaw pracy z Inventorem, proponuję
więc zakończyć lekcję. Kolejna będzie traktowała o szkicowaniu w tym programie -- będziemy
tworzyli pierwsze płaskie rysunki.

Lekcja 3 -- Linie konstrukcyjne, specjalne techniki szkicowania

W ostatniej lekcji starałem się pokazać, w jaki sposób wykonać dosyć
skomplikowany szkic. Podczas dzisiejszej będziemy nadal bawić się szkicowaniem,
z tą jednak różnicą, że postaram się omówić rysowanie linii konstrukcyjnych oraz
ich przydatność podczas tworzenia szkicu, a później modelu 3D. Powiem również
kilka słów na temat specjalnych technik szkicowania. Będę starał się tak
przedstawić materiał dzisiejszej lekcji, aby wszystkie tworzone elementy stanowiły
etapy procesu rysowania jednego szkicu. Na koniec pokażę, w jaki sposób można
rysować linie z zastosowaniem bezpośredniego wprowadzania współrzędnych
punktów.

Tyle teorii -- pora na praktykę. Proponuję narysować poniższy szkic.

Rys. 1

Szkic jest prosty, natomiast na uwagę zasługuje zastosowanie pewnej nowinki
technicznej, a mianowicie linii konstrukcyjnych. Na rysunku zostały one zaznaczone
na żółto. Linie konstrukcyjne są to dowolne figury geometryczne pozwalające
wykonać pewien zarys, który ułatwia wykonanie docelowej figury. Można je
porównać do linii pomocniczych, jakie np. projektant wykonuje bardzo cienkim
ołówkiem na desce w celu przedłużenia jakiegoś ważnego elementu
pozycjonującego lub w celu zaznaczenia punktu przecięcia się dwóch linii
wyznaczających środek okręgu. Teraz już wiemy, co to są linie konstrukcyjne. Pora
wykonać zarys naszego elementu. Proponuję rysować linie konstrukcyjne bez
stosowania konkretnych wymiarów, ponieważ wymiarowaniem szkiców będziemy
zajmowali się na jednej z kolejnych lekcji.

Zatem do pracy -- otwieramy nowy szkic i wybieramy rysowanie linii
konstrukcyjnych.

Rys. 2

Rysowanie linii konstrukcyjnych właściwie niczym się nie różni od rysowania
zwykłych linii tworzących szkic. W związku z tym, po ustawieniu trybu rysowania
linii konstrukcyjnych postarajmy się narysować zarys konstrukcyjny.

Rys. 3

W trakcie rysowania powyższego zarysu będą się pojawiać specyficzne ikony.
Zapewniają nam one lepszą orientację w trakcie rysowania elementu.

Rys. 4

Powyższa ikona informuje, że rysowana aktualnie linia będzie prostopadła do danej
linii bazowej. Kolejna ikona, przedstawiona na rysunku poniżej, oznacza, że
rysowany element będzie równoległy do danej linii bazowej.

Rys. 5

Ostatni z elementów, ułatwiający narysowanie naszego profilu szkicowego, to
element pozwalający na zamknięcie rysowanego profilu. Inventor automatycznie
pokazuje punkt charakterystyczny w postaci końca linii.

Rys. 6

Jak widać, narysowanie w miarę prostego kształtu nie sprawia większych

problemów, a pomocnicze narzędzia Inventora bardzo ułatwiają pracę.

Kolejny etap będzie polegał na odsunięciu narysowanej krawędzi do środka za
pomocą narzędzia o nazwie

Offset

.

Rys. 7

Użycie tego narzędzia jest bardzo proste. Po jego wybraniu wskazujemy krzywą,
która ma być odsunięta -- w naszym przypadku cały narysowany profil. Podczas
wybierania zmieni on automatycznie kolor na czerwony. Po wskazaniu profilu
kursorem i jego zmianie na kolor czerwony klikamy prawy przycisk myszy,
potwierdzając w ten sposób nasz wybór.

Rys. 8

Teraz nasz rysunek zmieni kolor na niebieski i w środku narysowanego szkicu
pojawi się zielony obiekt do odsunięcia.

Rys. 9

Przesunięcia możemy dokonać w miarę precyzyjnie, obserwując okienko offset w
pasku stanu.

Rys. 10

Po przesunięciu profilu do środka możemy wydłużyć niektóre jego krawędzie.
Wykorzystamy do tego narzędzie

Extend

.

Rys. 11

Po kliknięciu jego ikony wskazujemy bez klikania linie, które chcemy przedłużyć.
Inventor automatycznie wskazuje odcinek, który może zostać przedłużony.

Rys. 12

Jak widać, przedłużenie jest widoczne jedynie po jednej stronie. Program pokazuje
odcinek do przedłużenia z zastosowaniem pewnego algorytmu. Algorytm ten
określa, że jeśli wskażemy miejsce po lewej stronie środka wydłużanego odcinka, to
wydłuży się on w lewą stronę, jeśli po prawej -- w prawą.

Rys. 13

Po wykonaniu niezbędnych wydłużeń krawędzi możemy przejść do rysowania
docelowego szkicu. Wybieramy w tym celu opcję rysowania szkicu:

Rys. 14

i rozpoczynamy jego tworzenie. Zaczniemy od narysowania najdłuższej linii
pionowej.

Rys. 15

Kolejnym etapem będzie zastosowanie jednej z podstawowych technik szkicowania
specjalnego. Za pomocą narzędzia linii można wykonywać łuki styczne do
odcinków. Podczas wykonywania szkicu będziemy mieli okazję przetestować tę
funkcję Inventora. Aby narysować łuk, zawieszamy linię w punkcie zakończenia
poprzedniej linii pionowej, a następnie, nie puszczając przycisku myszy,
przeciągamy nią w kierunku kolejnego punktu charakterystycznego.

Rys. 16

Stosując tę metodę do utworzenia każdego łuku, który mamy uzyskać w szkicu, na
pewno dojdziemy do wprawy w posługiwaniu się tym narzędziem.

Szkice można również wykonywać, wpisując z klawiatury odpowiednie
współrzędne punktów. Z menu

View

wybieramy

Toolbar

->

Precise input

. Pojawi

się wtedy nowy pasek narzędzi, dzięki któremu można wykonywać rysunki z
wykorzystaniem współrzędnych wprowadzanych bezpośrednio z klawiatury.

Rys. 17

Ponieważ jednak uważam rysowanie elementów za pomocą współrzędnych za
marnowanie czasu, na tym zakończę dzisiejszą lekcję. Jednocześnie zapraszam na
następną, podczas której będziemy mogli pobawić się więzami geometrycznymi w
szkicach.

Lekcja 4 -- Nak adanie wi zów geometrycznych

ł

ę

Podczas ostatniej lekcji nauczyliśmy się korzystać z linii konstrukcyjnych oraz
stosować specjalne techniki szkicowania. Dzisiejsza przybliży nam tematykę
więzów geometrycznych stosowanych w szkicu. Co to są więzy? Mówiąc
najprostszym językiem, są to ograniczenia, jakie nadajemy szkicowi po to, aby przy
zmianie wartości wymiaru szkic zachowywał zadany kształt. Najłatwiej będzie
przedstawić więzy na konkretnych przykładach, co też uczynię.

Na początek proponuję narysować dwie linie w sposób podobny do
przedstawionego poniżej.

Rys. 1

W odniesieniu do tych linii zastosujemy pierwszy rodzaj więzów, jaki przyszedł mi
do głowy, a mianowicie więzy prostopadłości. Klikamy więc odpowiednią ikonę:

Rys. 2

a następnie wskazujemy linie w dowolnej kolejności -- np. najpierw dolną, potem
górną. Po wykonaniu tych czynności linie powinny wyglądać następująco:

Rys. 3

Jak widać, pomiędzy liniami powstał kąt prosty, ale nie wyglądają one jeszcze tak,
jak to sobie wymyśliliśmy. Skorzystajmy dodatkowo z więzów, które wypoziomują
nasz szkic. Klikamy więc ikonę więzów horyzontalnych:

Rys. 4

i wskazujemy dolny odcinek -- narysowany szkic zostanie automatycznie
"wyprostowany", przy czym nie straci założonych wcześniej więzów prostopadłości.

Rys. 5

Teraz mamy już wprawę w stosowaniu więzów, możemy więc wykonać kolejne
ćwiczenie -- tym razem z nieco większym obiektem. Załóżmy, że narysujemy
element podobny do tego, jaki rysowaliśmy podczas poprzedniej lekcji. Zacznijmy
więc od naszkicowania go -- teraz wiemy już, że możemy tworzyć ten element
niejako "od ręki", a następnie "wyprostować" go za pomocą więzów.

Rys. 6

Wykonany przeze mnie szkic celowo jest bardzo niedokładny. Proponuję postąpić
tak samo, aby zmiany dokonujące się na rysunku były łatwo dostrzegalne.
Zacznijmy od zastosowania nowego rodzaju wiązania, a mianowicie od więzów
równoległości.

Rys. 7

Po kliknięciu widocznej powyżej ikony wskazujemy elementy, które mają być do
siebie równoległe. W wyniku naszych działań powinien powstać szkic podobny do
poniższego.

Rys. 8

Teraz zastosujemy kolejny rodzaj więzów -- więzy wertykalne, które umożliwią
nam dokończenie szkicu. Należy więc kliknąć ikonę więzów wertykalnych:

Rys. 9

a następnie wskazać jedną z krawędzi pionowych. Po tych działaniach szkic
powinien wyglądać następująco:

Rys. 10

W końcowym etapie tworzenia szkicu dokonamy jeszcze jednego związania, a
mianowicie porównamy krawędzie za pomocą więzów przyrównania. Klikamy
zatem ikonę więzów porównawczych:

Rys. 11

a następnie wskazujemy krawędzie, które mają mieć równe długości -- np. dwie
najdłuższe. Po tych zabiegach rysunek powinien wyglądać następująco:

Rys. 12

Więzy, które zaprezentowałem, powinny wystarczyć do narysowania 90% szkiców.
Istnieje jednak jeszcze jedno wiązanie, które będzie niejako dopełnieniem dzisiejszej
lekcji -- mam tu na myśli więzy współśrodkowości.

Bardzo często zdarza się, że chcemy, aby na nasz szkic składały się okręgi
współśrodkowe. Wtedy rysujemy dwa okręgi w pobliżu siebie

Rys. 13

następnie klikamy ikonę reprezentującą koncentryczność:

Rys. 14

i wskazujemy kolejno okręgi. Po naszych działaniach szkic powinien wyglądać
następująco:

Rys. 15

Na tym zakończymy dzisiejszą lekcję. Moglibyśmy razem wykonać jeszcze kilka
przykładów, aby lepiej ugruntować wiedzę. Uważam jednak, że nie jest to
konieczne, gdyż wszystkie zaprezentowane rodzaje więzów zostaną przećwiczone w
trakcie kolejnych lekcji. Na następnej omówię, w jaki sposób wiązać szkic
wymiarami oraz jak wymiarować szkice podczas ich tworzenia -- będzie to swego
rodzaju kontynuacja dotychczasowych lekcji, więc proszę o przećwiczenie całego
materiału. Powodzenia!

Lekcja 5 -- Nak adanie wi zów wymiarowych i wymiarowanie szkicu

ł

ę

Podczas ostatniej lekcji poznaliśmy nowe narzędzia pozwalające na dokonywanie
korekt szkicu i powiązanie ich z odpowiednimi właściwościami. Z dzisiejszej będzie
można się dowiedzieć, w jaki sposób stworzyć szkic z wykorzystaniem więzów
docelowych wymiarów. Poznamy również sposoby edycji wymiarów
poszczególnych fragmentów szkicu w zależności od potrzeb. Lekcja będzie w
całości oparta na przykładach wykonywanych krok po kroku. Proponuję
narysowanie na początek elementu przypominającego prostokąt.

Rys. 1

Kolejnym etapem będzie nadanie naszemu szkicowi odpowiednich więzów --
rozpocznijmy od nadania więzów horyzontalnych dolnej krawędzi szkicu.

Rys. 2

Następnie górną i dolną krawędź szkicu zwiążemy więzami równoległości.

Rys. 3

Potem określimy, że pochylona krawędź ma być prostopadła do krawędzi podstawy.

Rys. 4

Jak widać, uzyskaliśmy ładny prostokąt, lecz nie ma on jeszcze wymiarów. Teraz
zajmiemy się ich dodaniem. Zaczniemy od nadawania wymiarów liniowych, co
ułatwi nam narysowany szkic. Aby nadać szkicom odpowiedni wymiar, klikamy
ikonę

General Dimension

:

Rys. 5

a następnie wskazujemy krawędzie do wymiarowania -- po wskazaniu odpowiednia
krawędź zostanie wyróżniona na czerwono.

Rys. 6

Aby zatwierdzić wybór, klikamy lewym przyciskiem myszy, co spowoduje, że do

kursora zostanie automatycznie dołączony wymiar.

Rys. 7

Następnie odsuwamy go na odpowiednią odległość i klikamy w celu potwierdzenia
jego położenia -- w odpowiedzi na nasze działania zostanie otwarte okno dialogowe
umożliwiające podanie docelowej wartości wymiaru.

Rys. 8

Przypomnę jeszcze w tym miejscu, że jeśli po otwarciu nowego szkicu nie
zaznaczymy opcji:

Rys. 9

na zakładce

Sketch

w oknie opcji aplikacji, to wstawiony zostanie wymiar właśnie

ustalony. Edycja będzie możliwa dopiero po jego ponownym dwukrotnym
kliknięciu. Po zwymiarowaniu nasz prostokąt powinien wyglądać następująco:

Rys. 10

Jak widać, wymiarowanie linii nie nastręcza większych problemów, narysujmy
zatem okrąg w środku naszego zwymiarowanego już prostokąta. Proponuję
zastosować poznaną już metodę rysowania z zastosowaniem linii konstrukcyjnych w
celu wyznaczenia środka prostokąta. Przejdźmy więc do trybu rysowania linii
konstrukcyjnych i wyznaczmy środek prostokąta w celu narysowania w nim okręgu.
Po narysowaniu linii konstrukcyjnych nasz szkic powinien wyglądać następująco:

Rys. 11

Teraz przechodzimy z powrotem do trybu szkicowania i na przecięciu linii
konstrukcyjnych kreślimy okrąg.

Rys. 12

Kolejnym krokiem, jaki wykonamy, będzie nadanie naszemu okręgowi
odpowiedniego wymiaru -- włączmy zatem narzędzie

General Dimension

i

kliknijmy na krawędzi okręgu. Następnie należy ustawić wymiar w odpowiednim
miejscu i w otwartym oknie wpisać jego wartość.

Rys. 13

Jak widać, wymiarowanie poszczególnych składników szkicu jest banalnie proste --
naniesienie dowolnego wymiaru na edytowany szkic jest bardzo intuicyjne i nauka
wymiarowania szkicu może właściwie zakończyć się w tym miejscu. Proponuję
przećwiczenie wymiarowania szkicu -- dodatkowym ułatwieniem szkicowania i
wymiarowania szkicu jest to, że niektóre narzędzia, jak np.

Filet

, automatycznie

wstawiają wartość wymiaru danego elementu.

Rys. 14

W tej chwili pozostaje mi jedynie podziękować za wspólnie spędzony czas i
zaprosić do kolejnej lekcji.

Lekcja 6 -- P aszczyzny szkicu

ł

Podczas ostatnich kilku lekcji omawialiśmy szkicowanie elementów, nadawanie
wymiaru poszczególnym szkicom oraz wiązanie szkicu. Robiliśmy to, aby
przygotować wszystko, co jest potrzebne do nadania szkicowi trzeciego wymiaru.
Aby jednak móc efektywnie pracować nad modelami 3D, należy poznać kilka pojęć
dotyczących płaszczyzn szkicowania. Jak zapewne się domyślasz, powierzchnia, na
której tworzymy szkic, nosi nazwę płaszczyzny szkicowania. Trzeba teraz napisać
kilka nudnych zdań na temat teorii płaszczyzn szkicowania.

Płaszczyzny szkicowania mogą być tworzone w sposób standardowy za pomocą
przeglądarki obiektów. Takie ich tworzenie pozwala na usytuowanie płaszczyzny
szkicu na płaszczyznach układu współrzędnych. Płaszczyzny tego typu będziemy
nazywać nieparametrycznymi płaszczyznami szkicu. Płaszczyzny nieparametryczne
nie zmieniają położenia po zmianie geometrii modelu 3D.

Aby urozmaicić trochę ten wywód teoretyczny, proponuję wykonanie prostego
ćwiczenia. Narysujmy kilka niezależnych szkiców na różnych płaszczyznach
konstrukcyjnych usytuowanych w różnych płaszczyznach układu współrzędnych.
Powinno powstać coś podobnego do tego, co widać na poniższym rysunku.

Rys. 1

Pokażę teraz, jak narysować podobny element -- ale bez omawiania, w jaki sposób
używać takiego czy innego narzędzia, ponieważ to już wiemy z poprzednich lekcji.

Do pracy! Tworzymy nowy rysunek szkicu i jak zwykle usuwamy szkic powstający
domyślnie. Teraz otwieramy folder

Origin

i klikamy jedną z "płaszczyzn" układu

współrzędnych.

Rys. 2

Zarys wybranej płaszczyzny jest wyraźnie widoczny w obszarze szkicowania, co
zapewnia nam lepszą orientację.

Rys. 3

Proponuję teraz utworzenie trzech szkiców, dla każdej z płaszczyzn. Następnie,
korzystając na przemian ze szkiców, rysujemy okręgi zawieszone w początku
układu współrzędnych i nadajemy im odpowiednie więzy wymiarowe. Jak widać,
tworzenie samych nieparametrycznych płaszczyzn szkicu jest proste i przeważnie od
takiej płaszczyzny zaczynamy tworzenie elementu 3D.

Jeśli stosujemy płaszczyzny nieparametryczne, to nasuwają się również na myśl
płaszczyzny parametryczne. Oczywiście, w takie płaszczyzny Inventor również
został wyposażony. Płaszczyzny parametryczne szkicu to takie, które zmieniają
swoje usytuowanie w wyniku zmian powstałych w geometrii elementu bryłowego, z
którym są one parametrycznie związane. Najlepszym przykładem płaszczyzny
parametrycznej może być np. jedna ze ścian bryły. Na poniższym rysunku jest
widoczna zdefiniowana płaszczyzna parametryczna, w postaci jednego z boków
elementu 3D, wraz z narysowanym na niej szkicem.

Rys. 4

Aby przećwiczyć tworzenie konstrukcyjnych płaszczyzn parametrycznych,
proponuję wykonanie poniższego ćwiczenia. Pomoże ono zrozumieć ideę tworzenia
płaszczyzn konstrukcyjnych. Przy okazji, wyprzedzając nieco materiał, pokażę
wyciągnięcie proste, które wykonamy w celu otrzymania obiektu 3D z naszego
szkicu. Następnie utworzymy odpowiednie szkice na definiowanych płaszczyznach
rysunkowych.

Na początek wykonajmy prosty szkic.

Rys. 5

Następnie zwiążmy go odpowiednimi więzami wymiarowymi.

Rys. 6

Z tak przygotowanego szkicu możemy bez problemu utworzyć element 3D. W tym
celu wejdźmy do trybu modelowania, wyłączając tryb szkicowania.

Rys. 7

Następnie proponuję ustawienie szkicu w taki sposób, aby łatwiej było obejrzeć
otrzymany obiekt 3D. W tym celu należy kliknąć w obszarze rysunkowym prawym
przyciskiem myszy i wybrać

Isometric view

.

Rys. 8

Teraz nasz szkic powinien wyglądać następująco:

Rys. 9

Gdy mamy już przygotowaną podstawę elementu 3D, możemy nadać mu trzeci
wymiaru. W tym celu użyjmy narzędzia

Extrude

-- jego funkcje zostaną dokładnie

opisane podczas lekcji ósmej, teraz jedynie posłużymy się nim do szybkiego
wykonania bryły 3D.

Rys. 10

Po kliknięciu tego narzędzia zostanie otwarte poniższe okno dialogowe -- proponuję
ustawienie wszystkich jego opcji zgodnie z rysunkiem.

Rys. 11

Następnie kliknijmy przycisk opisany jako

Profile

.

Rys. 12

i wybierzmy przygotowany wcześniej profil -- zmieni on automatycznie kolory.

Rys. 13

Teraz pozostaje wcisnąć przycisk

OK

-- bryła 3D jest gotowa.

Rys. 14

Uff. Gdy mamy już takie cudo, czas na nim narysować kilka ciekawych rzeczy.
Proponuję utworzenie płaszczyzn konstrukcyjnych na widocznych płaszczyznach
bryły -- na początek narysujmy okrąg na górnej powierzchni. W tym celu klikamy tę
powierzchnię -- automatycznie zostanie ona wyróżniona.

Rys. 15

Następnie naciskamy przycisk

Sketch

i możemy rysować do woli.

Rys. 16

Jak widać, nie takie płaszczyzny straszne, jak je malują :). Celem dzisiejszej lekcji
nie było szczegółowe omówienie płaszczyzn i metod ich tworzenia, lecz taczej
pokazanie metod posługiwania się nimi. Płaszczyzny będą wykorzystywane
praktycznie podczas każdej lekcji, więc warto poćwiczyć trochę ich stosowanie.
Zachęcam do eksperymentowania.

Lekcja 7 -- P aszczyzny konstrukcyjne i pozosta e narz dzia konstrukcyjne

ł

ł

ę

Ostatnia lekcja opisywała płaszczyzny szkicu -- pokazałem, jak tworzyć
płaszczyzny szkicu oraz jak na nich szkicować. Dzisiejsza lekcja będzie traktowała
na temat płaszczyzn konstrukcyjnych oraz innych narzędzi konstrukcyjnych. A więc
do dzieła.

Jak zapewne drogi Czytelniku zauważyłeś -- tworzenie płaszczyzn szkicu na
elemencie płaskim nie jest wielką filozofią ale szkicowanie na elemencie walcowym
czy kulistym jest wręcz niemożliwe. Aby takie sztuki były możliwe, twórcy
Inventora zastosowali narzędzie, które zwie się płaszczyzną konstrukcyjną.

W czasie ostatniej lekcji pokazałem, jak wykonać prostą bryłę poprzez proste
wyciągnięcie szkicu poleceniem

Extrude

. Proponuję wykorzystać teraz tą wiedze i

narysować sobie szkic podobny do tego przedstawionego na rysunku poniżej.

Rys. 1

Po dokonaniu wyciągnięcia przedstawionego szkicu powinniśmy otrzymać obiekt
podobny do poniższego.

Rys. 2

Teraz, mając przygotowany model, możemy pobawić się w tworzenie płaszczyzn
konstrukcyjnych, za pomocą których dokonamy wywiercenia kilku otworów na
walcowej powierzchni modelu. A zatem stwórzmy naszą pierwszą płaszczyznę
konstrukcyjną. W tym celu klikamy na narzędziu

Work Plane

znajdującym się w

palecie

Features

,

Rys. 3

a następnie znajdujemy odpowiednią istniejącą ścianę. Płaszczyzna konstrukcyjna w
naszym przypadku będzie prostopadła do wybranej przez nas ściany. Proponuję
wybrać następującą:

Rys. 4

Po wskazaniu ściany klikamy ją -- automatycznie zmieni się jej kolor.

Rys. 5

następnie klikamy ją raz jeszcze, lecz tym razem nie zwalniamy klawisza ale
przytrzymujemy go i przesuwamy w dół ekranu, obserwując, o jaką odległość
przesuwa się nasza płaszczyzna -- widać to w okienku przedstawionym na
poniższym rysunku

Rys. 6

Oczywiście możemy podać "z palca" wartość przesunięcia płaszczyzny od modelu
-- proponuję wprowadzić wartość 10 -- płaszczyzna została utworzona.

Rys. 7

Teraz powiększymy naszą płaszczyznę konstrukcyjną, tak aby
nachodziła ona na nasz element walcowy. Dokonamy tego za
pomocą narzędzia podobnego do AutoCAD-owych uchwytów. A
zatem najeżdżamy myszą na krawędź nowo wykonanej
płaszczyzny konstrukcyjnej -- jej narożniki automatycznie
zmieniają wygląd.

Rys. 8

Łapiemy za jeden z uchwytów i przeciągamy go.

Rys. 9

Po zwolnieniu przycisku myszy nasza płaszczyzna konstrukcyjna jest gotowa.

Rys. 10

Teraz możemy wskazać, że chcemy, aby wykonana płaszczyzna konstrukcyjna była
nasza płaszczyzną szkicu i możemy naszkicować na niej dowolny profil

Rys. 11

oraz dokonać jego wyciągnięcia -- na temat tworzenia wyciągnięć będę pisał
podczas następnej lekcji.

Rys. 12

Jak widać, tworzenie płaszczyzny konstrukcyjnej nie jest trudne ani też zbyt
pracochłonne. Przydatność tego narzędzia jest jednak bezsprzeczna.

Inventor dysponuje także narzędziami osi konstrukcyjnej oraz punktu
konstrukcyjnego, lecz pojęcia te omówię przy okazji tworzenia otworów w bryłach
oraz tworzenia brył obrotowych.

Na dziś dziękuję za przestudiowanie lekcji i zapraszam na dalsze odcinki zmagań z
Inventorem.

Lekcja 8 -- Wyci ganie proste

ą

Podczas ostatnich lekcji nauczyliśmy się szkicować oraz korzystać z różnego
rodzaju płaszczyzn pozwalających na odpowiednie modelowanie elementu. Podczas
dzisiejszej lekcji zajmiemy się nieco dokładniej wyciąganiem prostym (Extrude)
szkicu. Uzyskanie obiektu nazywanego w żargonie "extrudowanym" uzyskujemy
poprzez przesunięcie płaskiego szkicu prostopadle do jego płaszczyzny o zadaną
odległość w górę, w dół, czy w obie strony poprzez odpowiednie podzielenie
zadanej odległości. Starczy teorii, nadszedł czas na wykonanie modelu 3D poprzez
proste wyciągnięcie przygotowanego wcześniej szkicu. Proponuję, w celach
szkoleniowych, wykonanie prostego szkicu. Ja dokonam wyciągnięcia szkicu
przedstawionego na poniższym rysunku.

Rys. 1

Jeśli mamy już utworzony szkic, możemy zamknąć obszar szkicowania i ustawić
szkic w rzucie izometrycznym -- przypomnę, że w tym celu klikamy prawym
przyciskiem myszy w obszarze rysowania i wybieramy z rozwiniętego menu opcję

Isometric View

.

Rys. 2

Teraz nasz szkic powinien wyglądać następująco:

Rys. 3

Kolejnym krokiem przy wykonywaniu wyciągnięcia będzie wybranie polecenia

Extrude

w zakładce

Features

.

Rys. 4

Po wybraniu tego polecenia Inventor natychmiast wygeneruje pokazane poniżej
okno dialogowe pozwalające na wykonanie zamierzonych przez nas zabiegów
związanych z nadaniem szkicowi trzeciego wymiaru.

Rys. 5

Program automatycznie ustawia opcje wyciągnięcia w taki sposób, że podajemy
odpowiednią odległość do wyciągnięcia (

Distance

) i daje nam możliwość wybrania

strony, w którą ma być wyciągnięty nasz profil.

Wyciągnięcie "w górę":

Rys. 6

Wyciągniecie "w dół":

Rys. 7

Wyciągniecie w obie strony -- odległość wyciągnięcia rozkłada się proporcjonalnie
w kierunku górnym i dolnym profilu:

Rys. 8

Jeśli w naszym obszarze mamy więcej niż jeden profil szkicu, Inventor daje nam
możliwość wyboru za pomocą narzędzia wyboru

Profile

.

Rys. 9

Bardzo często zdarza się, że musimy dodatkowo, wraz z wyciągnięciem profilu,
dokonać nieznacznego ukosowania krawędzi powstałych pomiędzy górną i dolna
podstawą elementu. Służy do tego narzędzie umieszczone w oknie dialogowym
polecenia

Extrude

--

Taper

.

Rys. 10

W polu dialogowym tego polecenia podajemy odpowiednią wartość przewężenia i
Inventor natychmiast uwzględnia zadane wartości.

Rys. 11

Po dokonaniu odpowiednich wpisów w okienku dialogowym narzędzia

Extrude

Inventor generuje odpowiednią bryłę.

Rys. 12

Mając już pewną wiedzę dotyczącą tworzenia brył oraz definiowania płaszczyzn
szkicu, spróbujmy nasze umiejętności połączyć i dokonajmy kolejnego wyciągnięcia
-- tym razem w taki sposób, aby w tworzonym obiekcie powstał otwór. Wskażmy
zatem nową płaszczyznę szkicu,

Rys. 13

a następnie naszkicujmy w środku naszego elementu okrąg o odpowiedniej średnicy.

Rys. 14

Teraz znów możemy skorzystać z narzędzia

Extrude

i dokonać wyciągnięcia nowo

wykonanego profilu z zastosowaniem opcji

Cut

pozwalającej na wycięcie jednej

bryły za pomocą drugiej.

Rys. 15

Nasze działanie powinno przynieść efekt przedstawiony na poniższym rysunku.

Rys. 16

Odwrotne działanie ma opcja

Intersect

, pozwalająca na uzyskanie części wspólnej

dwóch elementów po wyciągnięciu.

Rys. 17

Wyciągnięcie profilu z zastosowaniem pierwszej z omawianych opcji --

Join

--

pozwala na wykonanie połączenia pomiędzy profilami

Rys. 18

Jak widać, możemy nieźle kombinować podczas tworzenia wyciągnięć. Jestem
zdania, że możemy na tym zakończyć naszą lekcję. Proponuje raz jeszcze
przećwiczyć poznany materiał dotyczący zastosowania płaszczyzn szkicu oraz
płaszczyzn konstrukcyjnych.

Lekcja 9 -- Obrót profilem

Podczas ostatniej lekcji przećwiczyliśmy tworzenie brył za pomocą wyciągnięcia
prostego profilu. Podczas tej lekcji pokażę, jak wykonywać bryły obrotowe. Aby nie
przedłużać wstępu, powiem, że bryła obrotowa to taka, którą otrzymujemy poprzez
obrót wcześniej przygotowanego szkicu względem jakiegoś elementu odniesienia,
np. jednej z krawędzi profilu. Ktoś może powiedzieć: po co mam się uczyć nowej
opcji,, skoro opcja

Extrude

jest taka dobra i pozwala na wykonanie połączeń oraz

odpowiednich wykrojeń wykonywanych profili. Jest to prawdą, ale proponuję
narysowanie elementu podobnego do tego pokazanego na poniższym rysunku.

Rys. 1

Jak widać, narysowanie go za pomocą polecenia

Extrude

jest możliwe, lecz nakład

pracy związany z przygotowaniem takiego modelu jest tak duży, że przez
kilkadziesiąt minut trwa walka z modelem, a nie widać końca pracy (proponuję dla
wprawy wykonać takie ćwiczonko). Ponadto poprawienie modelu wiąże się z dalszą
pracą przy modelu -- często z różnym skutkiem. Z tego względu warto poświęcić
czas na przeczytanie kilku zdań na temat tworzenia brył obrotowych. Aby
przećwiczyć ich tworzenie, musimy zacząć od stworzenia profilu który będziemy
obracali względem jednej z jego krawędzi. Proponuję przygotować profil podobny
do pokazanego na poniższym rysunku.

Rys. 2

Następnie dodajemy do niego standardowe więzy wymiarowe oraz geometryczne --
tak przygotowany model możemy spokojnie poddać obracaniu

Revolve

.

Przechodzimy na rzut izometryczny

Rys. 3

i włączamy narzędzie obracania profilem

Revolve

. Narzędzie to znajduje się w

palecie

Fearures

.

Rys. 4

Po uruchomienia narzędzia Inventor automatycznie generuje okno dialogowe
pozwalające na odpowiednie korzystanie z funkcji

Revolve

.

Rys. 5

Jak widać, okno dialogowe polecenia Revolve nie różni się zbytnio
od okna polecenia Extrude, tak więc nie będziemy zagubieni podczas
korzystania z tego narzędzia. Zobaczmy, co możemy zrobić z tym
narzędziem. Jak widać w polu nazwanym Extents, polecenie Revolve
ustala się od razu na Full -- mówi nam to, że nasz profil
automatycznie zostanie obrócony o 360º względem wybranej krawędzi.
Ponadto w polu shape automatycznie uruchamiane jest polecenie Axis,
co informuje nas, że od razu możemy wskazać krawędź, względem
której Inventor dokona odpowiedniego obrotu profilu, tworząc bryłę
obrotową. Tak więc wskażmy jedną z krawędzi, a automatycznie
otrzymamy szkic modelu 3D do zaakceptowania.

Rys. 6

Teraz możemy nacisnąć klawisz OK i nasza bryła zostanie stworzona.

Rys. 7

Co zrobić, jeśli chcemy, aby nasz profil nie obrócił się o 360º,
lecz np. o 180º. Wystarczy przełączyć na zakładce Extents opcję

Full na Angle.

Rys. 8

Po tym zabiegu wygląd okna dialogowego nieznacznie się zmieni,

dostosowując się do obsługi opcji Angle.

Rys. 9

Jak widać, możemy podać wartość kąta, o jaki chcemy obrócić profil

i, podobnie jak w poleceniu Extrude, możemy sterować kierunkiem
obrotu profilu. Oczywiście możemy również dokonywać podobnych

sztuczek jak przy tworzeniu wyciągnięcia poleceniem Extrude, czyli
możemy dodawać obracane profile (Join).

Rys. 10

Możemy je bez problemu od siebie odejmować czy wycinać poprzez

obrót profilu.

Jak widać, narzędzie jest bardzo przydatne i, jak już mówiłem,

potrafi zaoszczędzić pracy podczas tworzenia modelu i późniejszej
jego edycji. Wiele modeli podstawowych jest tworzonych za pomocą

tego polecenia, a następnie w odpowiedni sposób formowanych w celu
otrzymania odpowiedniego kształtu. Proponuję w ramach ćwiczenia

połączenie poleceń Extrude i Revolve. Powodzenia.

Lekcja 10 -- Fazy i zaokr glenia

ą

W poprzednich dwóch lekcjach zawarłem komplet informacji, które pomagają
wymodelować bryłę podstawową. Możemy tego dokonać za pomocą poleceń

Extrude

i

Revolve

. Podczas dzisiejszej lekcji przećwiczymy te polecenia w celu

zbudowania odpowiedniego modelu, w którym następnie dokonamy zfazowania i
zaokrąglenia odpowiednich krawędzi. Po naszych zabiegach otrzymamy
profesjonalnie wyglądający model, podobny do przedstawionego na poniższym
rysunku.

Rys. 1

Zacznijmy zatem od narysowania profilu i nadania mu odpowiednich więzów i

wymiarów.

Rys. 2

Następnie, za pomocą polecenia

Revolve

dokonajmy obrotu naszego profilu

względem najdłuższej krawędzi z zachowaniem ustawień pokazanych na poniższym
rysunku.

Rys. 3

Mając przygotowaną bryłę podstawową, możemy spokojnie zabrać się za jej edycję.
Proponuję na początek wycięcie otworu w jej środku za pomocą polecenia

Extrude

(oczywiście mogliśmy dokonać obrotu w taki sposób, żeby powstał otwór, ale ile
zabawy by nas ominęło). A więc szkicujemy okrąg w środku jednej z podstaw,

Rys. 4

a następnie dokonujemy jego wyciągnięcia poleceniem

Extrude

. Proponuję

dokonać tego, korzystając z ustawień.

Rys. 5

W kolejnym kroku, znów za pomocą narzędzia

Extrude

, wytniemy otworki w

największym pierścieniu naszego modelu. Oczywiście tworzymy na nim

płaszczyznę szkicu, następnie kreślimy odpowiednie okręgi, pamiętając o
możliwości korzystania z osnapu.

Rys. 6

Dysponując tak przygotowanymi szkicami, możemy spokojnie powycinać otworki.
Uruchamiamy więc narzędzie

Extrude

, wskazujemy oba profile i dokonujemy

ustawień pokazanych na poniższym rysunku.

Rys. 7

Teraz mając już nasz model przygotowany w odpowiedni sposób, możemy
spokojnie zastosować względem niego kolejnych, nowych narzędzi edycyjnych --

mam tu na myśli wykonywanie zaokrągleń i zfazowań krawędzi modelu.
Nauczyliśmy się fazować odpowiednie krawędzie w płaskich szkicach -- kolej na
modele 3D. A więc do pracy -- zaczniemy od zaokrąglania krawędzi. Do tego celu
użyjemy narzędzia

Fillet

Rys. 8

Po wybraniu tego polecenia Inventor automatycznie uruchamia okienko dialogowe
pozwalające na dostosowanie parametrów tego narzędzia do własnych potrzeb.

Rys. 9

Jak widać, istnieje wiele metod dokonywania zaokrągleń krawędzi pomiędzy
dwoma płaszczyznami.

Zaokrąglenie stałe --

constant

pozwala na wykonanie zaokrąglenia o jednakowym

promieniu na całej długości.

Rys. 10

Zaokrąglenie zmienne --

variable

pozwala na wykonanie zaokrąglenia o

zmiennym promieniu na zadanej długości.

Rys. 11

Ostatnia opcja pozwala wykonać różne zaokrąglenia pomiędzy krawędziami.

Rys. 12

Tak więc teraz, jeśli wiemy co w trawie piszczy, możemy spokojnie dokonać
odpowiednich zaokrągleń w naszym modelu -- wstawiamy odpowiednie wartości i
zaokrąglamy, zaokrąglamy...

Rys. 13

W podobny sposób wykonamy fazowanie krawędzi. W tym celu użyjemy narzędzia

Chamfer

.

Rys. 14

Po uruchomieniu tego polecenia Inventor automatycznie uruchamia okno fazowania.

Rys. 15

Jak widać, okno jest opisane w sposób bardzo intuicyjny i wykonanie takiej czy
innej fazy nie powinno nastręczać kłopotów. Proponuję zatem dodać odpowiednie
fazy do naszego modelu.

Rys. 16

Proponuję przećwiczenie całego opisanego materiału. Podczas następnej lekcji
pokażę kolejne metody modelowania.

Lekcja 11 -- Przeci gni cia i pochylenia

ą

ę

Podczas poprzedniej lekcji pobawiliśmy się troszkę fazami i zaokrągleniami; ale co
zrobić, jeśli chcemy, aby na krawędzi naszej bryły było co innego niż zaokrąglenie
czy faza? Jeśli chcemy, aby krawędź miała wycięcie wykonane np. profilem
kwadratowym czy też okrągłym? Uważny czytelnik użyje

Extrude'a

. Tak, ale to

kombinowanie i obchodzenie dookoła -- można to zrobić szybciej i prościej za
pomocą jednej opcji.

Tak więc, mając już rozbudzone ambicje, możemy zacząć rzeźbić naszą bryłę.
Proponuję jak zwykle zacząć od wykonania nader prostej bryłki, np. podobnej do tej
pokazanej poniżej.

Rys. 1

Teraz, mając przygotowaną bryłę bazową, możemy zająć się odpowiednim jej
wycinaniem poprzez przeciągnięcie odpowiedniego profilu po zadanej ścieżce. Aby
mieć czym wycinać, proponuję przygotowanie odpowiedniego profilu do wycinania.
Ja przygotowałem sobie profil pokazany na poniższym rysunku.

Rys. 2

Jak widać, profil został tak przygotowany, aby można nim było wyciąć ładny rowek
pod uszczelkę. Teraz, mając już przygotowaną bryłę i profil, możemy przygotować
ścieżkę do cięcia. Proponuję narysować ją na oddzielnej płaszczyźnie rysunkowej --
nie jest to konieczne, lecz po prostu będzie łatwiej taką ścieżkę wybrać.

Rys. 3

Tak więc mamy już teraz wszystko, co jest nam niezbędne do użycia naszego
tajemniczego narzędzia. Narzędziem tym będzie

Sweep

.

Rys. 4

Po jego wybraniu Inventor automatycznie otworzy przypisane do tego narzędzia
okno dialogowe.

Rys. 5

Okno to posiada cechy znane już z innych narzędzi, więc nie ma potrzeby opisywać
ich po raz kolejny. Proponuję zatem zgodnie z podpowiedzią wskazać profil, którym
będziemy wycinali w naszej bryle. Następnie należy przycisnąć przycisk

Patch

w

oknie dialogowym i wskazać profil, który będzie ścieżką cięcia bryły. Ostatnim
krokiem będzie wybranie opcji

Cut

.

Inventor automatycznie pokaże, w jaki sposób nasza bryła zostanie wycięta
przygotowanym profilem wzdłuż przygotowanej ścieżki.

Rys. 6

Teraz wystarczy zatwierdzić wykonaną operację. Przygotowana przeze mnie ścieżka
nie zawiera się w bryle ani nie przechodzi centralnie przez profil, więc Inventor
przywitał mnie następującym komunikatem:

Rys. 7

Ponieważ zdaję sobie z tego sprawę, wybieram

Tak

-- i

Sweep

dokonuje dzieła

rzeźbienia.

Rys. 8

Kolejnym narzędziem, jakie chciałbym omówić na tej lekcji, będzie narzędzie
pozwalające na wykonanie pochylenia ścianek edytowanej bryły pod odpowiednim
kątem w stosunku do płaszczyzny odniesienia. Narzędzie to przydaje się, jeśli
chcemy pochylić tylko jedną ściankę bryły poddanej już poprzednio jakimś

modyfikacjom. Powiedzmy, że mamy np. taką bryłę:

Rys. 9

Bryłę taką najłatwiej uzyskać poprzez zastosowanie narzędzia

Shell

na

narysowanej prostopadłościennej bryle.

Rys. 10

Po wybraniu tego narzędzia w oknie dialogowym ustalamy szerokość
pozostawionych ścianek oraz wskazujemy ścianki do usunięcia.

Rys. 11

Narządzie jest bardzo intuicyjne, więc jego szczegółowy opis byłby stratą czasu.
Wróćmy zatem do naszego pochylania ścianek. Mając przygotowaną bryłę, możemy
teraz wykonać pochylenia interesujących nas ścianek. Klikamy więc ikonę narzędzia

Face Draft

:

Rys. 12

i Inventor automatycznie otworzy stosowne okno dialogowe:

Rys. 13

Za jego pomocą możemy ustawić kąt pochylenia i przystąpić do dzieła. W
pierwszym kroku pokazujemy powierzchnię normalną do pochylanej i ustawiamy
jej zwrot.

Rys. 14

Następnie wskazujemy powierzchnie, które mają zostać pochylone. Poniższy
rysunek pokazuje, jak powinien wyglądać efekt naszej pracy.

Rys. 15

Na dzisiejszej lekcji można było się przekonać, jak bardzo intuicyjne są narzędzia
Inventora. Na następnej pokażę wykonywanie

loftów

i otworów w wykonanych za

ich pomocą bryłach. Na dziś to tyle. Teraz tylko trzeba dużo ćwiczyć i próbować
korzystać z nie omówionych jeszcze funkcji przedstawionych narzędzi.

Lekcja 12 -- Tworzenie otworów

Jak obiecałem w ostatniej lekcji, dzisiaj zajmiemy się tworzeniem otworów.
Wykorzystamy do tego celu model zbudowany za pomocą polecenia

Loft

.

Loft

to

nic innego, jak powierzchnia rozpięta pomiędzy odpowiednimi przekrojami
modelowanej bryły lub modelu powierzchniowego. Pierwszą rzeczą, jaką zrobimy,
będzie narysowanie odpowiednich przekrojów dla naszego modelu. Każdy przekrój
będzie rysowany na oddzielnej płaszczyźnie rysunkowej, odsuniętej od poprzedniej
o zadaną odległość i kąt. Zacznijmy zatem przygotowywać odpowiednie szkice.

Tworzenie płaszczyzn zaczniemy od utworzenia pierwszej płaszczyzny bazowej.
Rysujemy linię w przestrzeni szkicu (na tej linii będą usytuowane kolejne
płaszczyzny rysunkowe) i przełączamy do trybu modelowania. Tu wybieramy
narzędzie

Work Plane

i wskazujemy narysowaną poprzednio linię, a następnie

jeden z jej punktów początkowych. W punkcie tym powstanie pierwsza płaszczyzna
rysunkowa prostopadła do narysowanej linii.

Rys. 1

Następnie przesuniemy równolegle tę płaszczyznę, tworząc jej kolejne kopie.

Rys. 2

Aby przesunąć płaszczyznę równolegle, włączamy narzędzie

Work Plane

,

wskazujemy płaszczyznę do przesunięcia, przesuwamy i wstawiamy odpowiednią
odległość w otwartym okienku dialogowym.

Rys. 3

Mając przygotowane płaszczyzny, możemy narysować na nich odpowiednie szkice.

Rys. 4

Teraz wystarczy użyć narzędzia

Loft

Rys. 5

i wskazać kolejno wszystkie narysowane profile, tak aby okienko i

rezultat wyglądały następująco.

Rys. 6

Teraz klikamy OK i już nasz loft jest w pełni gotowy. Proponuję

wyłączenie widoczności naszych płaszczyzn rysunkowych, aby nie
zaciemniały obrazu

Rys. 7

i możemy spokojnie podziurawić nasz element.

Najprościej jest wykonać otwory na płaskich powierzchniach naszego

obiektu i tak też zrobimy. Wywiercimy otwór w górnej podstawie
naszego elementu. Aby to zrobić, zaznaczmy powierzchnie szkicu na

tej ściance i narysujmy na niej Point, Hole Center.

Rys. 8

Oczywiście, możemy go odpowiednio wycentrować za pomocą np. więzów.

Rys. 9

Teraz nie pozostaje nic innego, jak włączyć narzędzie Hole.

Rys. 10

Inventor uruchomi okno dialogowe odpowiadające za wykonywanie

otworów.

Rys. 11

Jak widać, korzystanie z okna jest bardzo proste. Powiem tylko

tytułem wyjaśnienia, że dane dotyczące wielkości otworu, jego
wysokości czy średnicy możemy wprowadzać bezpośrednio na jego

reprezentacji rysunkowej.

Rys. 12

Oczywiście po wstawieniu otworu możemy przeprowadzić jego pełną
edycję (dodając np. podcięcie pod łeb śruby), zmienić jego

głębokość, średnicę czy dodać gwint. Wystarczy kliknąć prawym
przyciskiem myszy jego reprezentację w przeglądarce obiektów i

wybrać opcję Edit Feature.

Rys. 13

Oczywiście, do wycinania otworów możemy użyć również znanych już

narzędzi Extrude, Sweep, czy Shell, jednak mimo wszystko warto
stosować narzędzie Hole, choćby ze względu na możliwość łatwej

edycji gwintu czy podcięć technologicznych.

Jako ćwiczenie proponuję wykonanie prostych elementów i wiercenie w

nich maksymalnej ilości otworów. Pokażę jeden z modeli, jakie
przygotowałem, aby zobaczyć reprezentację gwintu.

Rys. 14

Zapraszam więc na następną lekcję, którą w całości poświęcę

tworzeniu szyków elementów.

Lekcja 13 -- Tworzenie szyków

Podczas ostatniej lekcji pokazałem, jak w prosty sposób wstawiać otwory do
wykonywanego modelu. Teraz pokażę, w jaki sposób tworzyć szyki zarówno
kołowe, jak i prostokątne, odnoszące się do otworów oraz innych elementów
rysunku. Zacznijmy zatem od wykonania jakiegoś elementu bazowego, pamiętając o
wymiarach i odpowiednich więzach. Ja przygotowałem sobie następującą bryłę.

Rys. 1

Kolejnym krokiem będzie narysowanie odpowiedniego profilu, który zostanie
następnie skopiowany w szyku prostokątnym na początek. Proponuję narysowanie
zwykłego kwadratu na jednej z prostokątnych ścianek.

Rys. 2

Mając tak przygotowane elementy, możemy wykonać operację ekstrudowania
przygotowanego szkicu z opcją

Cut

, pamiętając, aby profil całkowicie przeciął

ściankę. W wyniku tej operacji powinniśmy otrzymać efekt podobny do

przedstawionego na poniższym rysunku.

Rys. 3

Teraz nie pozostaje nic innego, jak tylko zastosować szyk prostokątny w celu
uzyskania efektu siatki na modelowanej powierzchni. Wybieramy zatem narzędzie

Rectangular Pattern

Rys. 4

co spowoduje otwarcie okna służącego do obsługi tego narzędzia.

Rys. 5

Jak widać, okno zostało zbudowane -- jak zresztą każde w Inventorze -- w taki
sposób, aby niedoświadczony użytkownik oprogramowania mógł swobodnie się w
nim poruszać. Tak więc wybieramy teraz profil (wciśnięty klawisz

Features

w

oknie dialogowym), a następnie kierunki rozchodzenia się szyku oraz liczbę

elementów.

Rys. 6

Teraz wciskamy przycisk

OK

w celu zaakceptowania wyboru. Nasz element

powinien wyglądać następująco:

Rys. 7

Proponuję, aby w ramach ćwiczenia wykonać dokładnie taką samą operację także na
drugiej ściance. Teraz natomiast zajmiemy się wykonaniem szyku kołowego na
podstawie naszego elementu. Zaczniemy od narysowania odpowiedniego otworu,
który będziemy następnie powielali w szyku kołowym.

Rys. 8

Teraz nie pozostaje nic innego, jak uruchomić narzędzie

Circular Pattern

Rys. 9

i dokonać odpowiednich zmian w otwartym oknie dialogowym, służącym do
obsługi tego narzędzia.

Rys. 10

Jak widać, okno to jest jeszcze prostsze od okna szyku prostokątnego i jego obsługa
nie powinna być przeszkodą przy używaniu tego narzędzia. Zaczynamy więc od
wskazania elementu, z którego powstanie szyk (

Features

), następnie wybieramy

linię lub krawędź, względem której będzie tworzony szyk (

Rotation Axis

).

Podajemy liczbę elementów i kąt, na którym będzie rozpięty szyk.

Rys. 11

Naciskamy

OK

i już możemy podziwiać nasze dzieło.

Rys. 12

Proponuję, aby w ramach ćwiczeń wykonać kilka rzędów otworów w naszym
przykładowym elemencie.

Jak widać, Inventor posiada bardzo proste w obsłudze narzędzia, co powoduje, że
praca z nim nie jest stresująca i szybko widzimy postępy naszych poczynań.
Proponuję przećwiczenie poznanych opcji na trochę bardziej skomplikowanych
modelach. To na dziś wszystko. Następnym razem pokażę, jak kopiować elementy
oraz tworzyć ich odbicia lustrzane.

Lekcja 14 -- Kopiowanie elementów tworzenie odbi lustrzanych

ć

Ostatnią lekcję poświęciliśmy nauce stosowania szyków, które znacznie ułatwiają
pracę podczas wielokrotnego kopiowania tych samych elementów. W dzisiejszej
lekcji zajmiemy się kopiowaniem elementów oraz tworzeniem ich odbić
lustrzanych. Jak zwykle, najpierw wykonamy przykładowy model. Proponuję, aby
wyglądał on następująco:

Rys. 1

Przy naszym stanie wiedzy wykonanie takiego modelu nie powinno nastręczać
większych trudności. Dla przypomnienia powiem tylko, że zastosowałem operację
wyciągnięcia szkicu (

Extrude

), a następnie zaokrągliłem krawędzie. Wykonanie

takiego modelu nie powinno zająć więcej niż 5 -- 10 minut.

Proces tworzenia odbicia lustrzanego naszego modelu rozpoczynamy od kliknięcia
ikony Mirror Feature:

Rys. 2

Zostanie wyświetlone okno dialogowe służące do obsługi tego narzędzia:

Rys. 3

W wyświetlonym oknie należy wskazać obiekt, który chcemy odbić -- w naszym
przypadku jest to narysowana wcześniej bryła -- a następnie wskazać płaszczyznę
odbicia elementu.

Rys. 4

Po zatwierdzeniu wyborów program wykonuje lustrzane odbicie elementu. Model
po odbiciu prezentuje się następująco:

Rys. 5

Teraz zastosujemy kolejną modyfikację -- użyjemy narzędzia

Shell

, aby usunąć

górną krawędź modelu.

Rys. 6

Pora na naukę kopiowania elementów. Aby zobrazować procedurę kopiowania
elementów, wykonałem otwór na bocznej ściance naszego modelu.

Rys. 7

Skopiujemy otwór, umieszczając go na przeciwległej ściance. W tym celu
zaznaczamy otwór kliknięciem prawym klawiszem myszy i wybieramy opcję

Copy

.

Rys. 8

Następnie wskazujemy ściankę, na której chcemy umieścić skopiowany otwór.

Rys. 9

Zatwierdzamy wybór, klikając prawym klawiszem myszy i wybierając z

rozwiniętego menu polecenie

Paste

.

Rys. 10

Inventor wyświetli okno dialogowe umożliwiające umieszczenie kopii otworu na
ściance.

Rys. 11

Jedną z ważniejszych funkcji dostępnych w tym oknie dialogowym jest opcja

Parameters

. Umożliwia ona określenie powiązania wklejanego obiektu z

oryginałem:

•

Dependent -- zmiana wymiarów lub innych parametrów

oryginału powoduje analogiczną zmianę kopii;

•

Independent -- zmiany wymiarów lub innych parametrów

oryginału nie zostają odzwierciedlone w kopii.

Po skopiowaniu można odpowiednio dostosować położenie otworu poprzez edycję
szkicu. Kiedy włączymy tryb edycji szkicu, możemy zmienić nadane przez program
podczas kopiowania więzy wymiarowe i ustalić położenie otworu na ściance.

Rys. 12

Jak widać, stosowanie modyfikatorów w programie Inventor nie jest trudnym
zadaniem. W następnych lekcjach omówimy pokrótce zasady tworzenia złożeń
elementów.

Lekcja 15 -- Wstawianie i usuwanie sk adników

ł

Dzisiejsza lekcja będzie pierwszą z cyklu lekcji poświęconych złożeniom. Potrafimy
już modelować bryły -- teraz nauczymy się je składać w całe zespoły. Zacznijmy
jednak od wymodelowania dwóch niezależnych elementów, które posłużą nam jako
elementy złożenia. Zatem za pomocą znanych technik zakładamy nowy projekt i
rysujemy w nim dwa elementy podobne do tych pokazanych na poniższym rysunku.

Rys. 1 część 1

Rys. 2 część 2

Mając już gotowe elementy złożenia, możemy otworzyć nowy plik, w którym
będziemy je składać. Zatem klikamy kolejno opcje

File

->

New

i z otwartego okienka

dialogowego wybieramy pozycję

Standard(mm).iam

.

Rys. 3

Teraz najlepiej byłoby zapisać na dysku puste jeszcze złożenie, nadając mu
odpowiednią nazwę, np. zlozenie001.iam.

Mając już wstępnie przygotowane środowisko pracy, możemy przyjrzeć się
spokojnie zmianom, jakie nastąpiły w wyglądzie naszego oprogramowania. A
mianowicie zmieniły się znacząco dwie rzeczy. Pierwszą z nich jest zmiana palety
narzędzi na narzędzia służące do złożeń elementów.

Rys. 4

Kolejną zmianą jest pojawienie się w przeglądarce obiektów nazwy złożenia, a nie
pojedynczej części. Oznacza to, że teraz rozpatrujemy nasz obiekt w kontekście
złożenia i wszystkie operacje będą temu podporządkowane.

Rys. 5

Jako że tematem przewodnim dzisiejszej lekcji jest procedura wstawiania i
usuwania składników, dokonajmy teraz wstawienia poszczególnych składników
naszego złożenia. Proponuję każdy z tych składników wstawić w dwóch
niezależnych kopiach.

Zatem klikamy narzędzie

Place Component

z palety

Assembly

Rys. 6

i w otwartym oknie dialogowym wybieramy pierwszą część, którą chcemy wstawić
do naszego złożenia.

Rys. 7

Klikamy przycisk

Otwórz

i możemy już bez przeszkód wstawić dowolną liczbę

naszych elementów, pamiętając, że pierwsza kopia wstawia się automatycznie. Aby
zakończyć wstawianie, naciskamy klawisz Esc. Teraz możemy wstawić drugi
element, powtarzając poprzednią procedurę.

Mając już wstawione elementy do złożenia, możemy takie złożenie bez przeszkód
zapisać na dysku. Warto teraz przyjrzeć się z bliska przeglądarce obiektów. Jak
widać na poniższym rysunku, jeden ze składników (ten wstawiany na samym
początku) ma obok swojej nazwy ikonkę pineski.

Oznacza to, że element ten jest teraz elementem bazowym i ma odebrane wszystkie
możliwe stopnie swobody (krótko mówiąc, nie da się nim ruszać). Jego stan można
jednak zmienić, więc nie ogranicza nas to w żaden sposób.

Rys. 8

Wstawienie elementów w dwóch kopiach było zabiegiem celowym, ponieważ
kolejnym krokiem będzie usunięcie po jednej kopii każdego elementu z obszaru
złożenia. Wykonuje się to bardzo prosto -- klikamy prawym klawiszem myszy
reprezentację danego elementu w przeglądarce obiektów, a następnie wybieramy
opcję

Delete

.

Rys. 9

Oczywiście można rysować poszczególne części bezpośrednio w obszarze złożenia.
W tym celu wybieramy opcję Create Component,

Rys. 10

Pojawi się okno dialogowe, w którym należy podać rodzaj wstawianego
komponentu i jego nazwę.

Rys. 11

Po wybraniu przycisku

OK

wskazujemy płaszczyznę, na której chcemy rozpocząć

szkicowanie. Możemy automatycznie wykonać odpowiednie działania mające na
celu wstawienie kolejnego elementu do naszego złożenia, czyli wykonać szkic.

Rys. 12

Następnie szkic taki możemy zamienić na odpowiedni model bryłowy,

Rys. 13

by ponownie przejść w obszar złożenia.

Rys. 14

Teraz wiemy już, jak dodawać elementy do obszaru złożenia oraz jak je usuwać. W
następnej lekcji nauczymy się wiązać poszczególne części ze sobą za pomocą
odpowiednich więzów konstrukcyjnych.

Lekcja 16 -- Wstawianie wi zów

ę

Podczas ostatniej lekcji pokazałem, w jaki sposób dołączać modele do edytowanego
złożenia. Pokazałem również możliwości tworzenia modeli bezpośrednio w
przestrzeni złożenia, co pozwalało na dorysowywanie elementów bezpośrednio w
złożeniu. Podczas dzisiejszej lekcji pokażę drogę, jaką należy podążać, aby wstawić
więzy montażowe do złożenia. Samo wstawienie elementów do obszaru złożenia nie
wywołuje akcji składającej je w jedną całość -- tej sztuki musi dokonać konstruktor.
Musi on określić, które elementy mają zostać złożone i w jaki sposób. Aby nie
modelować od nowa elementów złożenia, skorzystam z pliku, który przygotowałem

podczas poprzedniej lekcji -- czytelnikom również proponuję otwarcie tego pliku.

Rys. 1

Mając otwarty rysunek, możemy przystąpić do wykonania pierwszego złożenia
elementów. Składanie elementów polega na odbieraniu im poszczególnych stopni
swobody zależnie od potrzeb. Proponuję, aby na wstępie zablokować jedną z części,
tworząc z niej element bazowy (z pineską), ja zablokuję element o nazwie

czesc002

. Aby tego dokonać, klikam na elemencie prawym klawiszem myszy i

wybieram opcję

Grounded.

Rys. 2

Obok reprezentacji obiektu pojawi się ikonka pineski. Teraz
dokonamy złożenia elementów -- nie będę omawiał wszystkich opcji

więzów, ponieważ nie wszystkie będą nam potrzebne w tym akurat

ćwiczeniu. Na tym etapie zaawansowania każdy użytkownik na pewno

przećwiczy pozostałe funkcje samodzielnie. Wracajmy zatem do
lekcji. Nasze elementy zostały tak skonstruowane, że jeden z nich

powinien wchodzić w drugi. Aby tego dokonać, powinniśmy zastosować
odpowiednie więzy. W tym celu klikamy narzędzie Place Constraint.

Rys. 3

Przyjrzyjmy się teraz, jakie narzędzia udostępnia nam Inventor w
wyświetlonym oknie dialogowym.

Rys. 4

Jako że nakładanie więzów nie jest rzeczą prostą i wymaga sporego

doświadczenia, jak również wielu prób zakończonych porażką,
proponuję złożenie naszych elementów według zawartych poniżej

wskazówek.

Najpierw nadamy naszemu złożeniu więzy typu Mate, pozwalające

powiązać czop w elemencie czesc001 z otworem w elemencie czesc002.
Proponuję pozostawić powyższe ustawienia w oknie narzędzia Place

Constraint. Następnie wskazujemy czop

Rys. 5

i w kolejnym kroku wskazujemy otwór.

Rys. 6

Inventor dokona teraz automatycznego złożenia elementów. Jednak to
nie koniec pracy, w dalszym ciągu nie uzyskaliśmy tego, na czym nam

zależało, ponieważ może się zdarzyć, że otwory na pierścieniach
mocujących nie będą współśrodkowe lub wręcz elementy mogą na siebie

nachodzić w sposób nienaturalny -- jak w naszym przypadku.
Najlepszym rozwiązaniem jest więc nadanie kolejnych więzów.

Wybieramy znów narzędzie Place Constraint i wskazujemy kolejno
zarys otworu na górnej krawędzi czopa

Rys. 7

oraz zarys otworu na dolnej krawędzi obsadki.

Rys. 8

Proponuję jeszcze, aby dokładnie obejrzeć, jak zostało wykonane
złożenie poprzez dodanie odsunięcia Offset o np. 5 mm.

Rys. 9

Po tej operacji nasze złożenie powinno wyglądać następująco:

Rys. 10

Oczywiście teraz możemy dodawać kolejne więzy oraz dokonywać zmian

naszych poszczególnych elementów -- jak mówiłem, wiązanie elementów
więzami montażowymi nie jest proste i wymaga sporego doświadczenia,

więc proponuję sporo ćwiczyć i nie zrażać się przy kolejnych

niepowodzeniach. Podczas kolejnej lekcji pokażę, w jaki sposób

sprawdzić kolizje w łączonych elementach.

Lekcja 17 -- Analizy poprawno ci monta u sk adników

ś

ż

ł

W trakcie ostatnich lekcji uczyliśmy się modelować i składać elementy. Już teraz
wiemy, że wiele rzeczy można zrobić na wiele sposobów i w zasadzie nie jest
istotne, w jaki sposób wykonamy taki czy inny model lub złożenie, gdyż liczy się
jedynie efekt końcowy. I właśnie efekt końcowy będzie tematem dzisiejszej lekcji.
Jeżeli modele są tworzone przez kilku niezależnych projektantów, może się zdarzyć,
że niektóre części nie będą do siebie pasowały. Niestety, taka sytuacja występuje
bardzo często podczas wykonywania zadań projektowych. Tu z pomocą przychodzi
nam narzędzie o nazwie

Analyze Interface

, które umożliwia sprawdzenie

poprawności złożenia i wyświetlenie wszelkich anomalii w postaci graficznej.

Stwórzmy dwa dowolne elementy, które następnie złożymy. Ja wykonałem te
widoczne poniżej.

Rys. 1

Już na pierwszy rzut oka widać, że elementy te nie pasują do siebie. Mimo to
spróbujemy je złożyć. W tym celu klikamy ikonę poznanego ostatnio narzędzia

Place Constraint

i następnie w otwartym oknie dialogowym wybieramy więzy

typu

Insert

. Proponuję dodatkowo kliknąć ikonę Aligned.

Rys. 2

Następnie wskazujemy wewnętrzną powierzchnię otworu...

Rys. 3

... po czym wskazujemy dolną krawędź tulei.

Rys. 4

Po wykonaniu powyższych czynności elementów zostaną automatycznie złożone.

Rys. 5

Zanim przejdę do analizowania złożenia, pragnę zwrócić uwagę na strzałki, jakie
pojawiały się podczas wskazywania kolejnych powierzchni przy składaniu --
strzałki te obrazują kierunek wykonania złożenia.

Kiedy już mamy wykonane złożenie, możemy bez przeszkód dokonać jego analizy
pod kątem poprawności złożenia i dopasowania elementów. Wybieramy więc
narzędzie

Analyze Interface

z menu

Tools

(w kontekście złożenia)...

Rys. 6

... a wówczas zostanie wyświetlone okno dialogowe umożliwiające
przeprowadzenie analizy złożenia. W tym oknie możemy dokonać wyboru
analizowanych elementów.

Rys. 7

W naszym przypadku wybór jest prosty -- wybieramy dwa elementy zamieszczone
na rysunku.

Rys. 8

Po zatwierdzeniu wyboru Inventor wyświetla obszar kolizji pomiędzy składanymi
elementami...

Rys. 9

... a także generuje okno dialogowe, które informuje nas o kolizjach pomiędzy
interesującymi nas elementami.

Rys. 10

Jak widać, sprawdzenie kolizji pomiędzy elementami nie nastręcza wielu kłopotów,
a forma prezentacji obszaru kolizji jest bardzo czytelna nawet dla
niedoświadczonego projektanta. Poprawienie wielkości wymiarowych elementów
nie sprawia nam już większych kłopotów. Jeżeli elementy nie kolidują ze sobą,
Inventor informuje nas o tym za pomocą następującego okna dialogowego:

Rys. 11

Proponuję przećwiczenie działania tego narzędzia na innych przykładach, ponieważ
jego zastosowanie jest bardzo wskazane podczas wszelakich akcji montażowych.

Kolejne lekcje będą w całości poświęcone tworzeniu dokumentacji rysunkowej
elementów projektu.

Lekcja 18 -- Konfigurowanie rodowiska pracy

ś

Jak wiemy, zwieńczeniem pracy konstruktora jest wykonanie dokumentacji płaskiej
projektowanych elementów. Dokumentacja taka jest następnie drukowana i
przesyłana do sprawdzenia bądź bezpośrednio do warsztatu. Podczas dzisiejszej

lekcji pokażę, jak przygotować środowisko pracy pomocne przy wykonywaniu
dokumentacji płaskiej. Tak więc, aby nie przedłużać wstępu teoretycznego,
zacznijmy od otwarcia Inventora, a następnie otwórzmy plik ISO.idw dostępny za
pomocą zakładki

Metric

.

Rys. 1

Inventor uruchomi automatycznie domyślną formatkę wraz z domyślną tabliczką
rysunkową.

Rys. 2

Mając tak przygotowaną do tworzenia dokumentacji rysunkowej powierzchnię,
możemy ją bez przeszkód dostosować do własnych potrzeb. Na początek możemy
wybrać formatkę papieru. W tym celu klikamy prawym przyciskiem myszy ikonę
Sheet:1 w przeglądarce obiektów i z rozwiniętego menu wybieramy opcję Edit

Sheet...

Rys. 3

Pojawi się okno dialogowe umożliwiające zmianę nazwy formatu, rozmiaru papieru
oraz orientacji.

Rys. 4

Następnie możemy dokonać zmian związanych ze standardem rysunkowym i
dopasować go do własnych potrzeb i wymagań. Jako że ustawienia nowego
standardu rysunkowego obowiązują dla wszystkich elementów powstałych po jego
wybraniu, warto zmiany te przeprowadzić przed wstawianiem do rysunku
jakichkolwiek obiektów. A zatem z menu Format wybieramy opcję Standards... i
przeglądamy otwarte okno dialogowe.

Rys. 5

Okno to umożliwia przeprowadzenie wszelkich niezbędnych zmian i ustawień
dotyczących standardów rysunkowych. Możemy w nim ustawić grubości
poszczególnych linii, ich kolory, style tekstu oraz rodzaje symboli specjalnych
wstawianych do rysunku.

Teraz pokażę, w jaki sposób zapisać wprowadzone zmiany w pliku *.idw, aby móc
go używać jako własnego szablonu rysunkowego. Nie będę rozwodził się nad
poszczególnymi zakładkami okna Drafting Standards, ponieważ okno jest bardzo
rozbudowane, natomiast jego obsługa jest bardzo prosta, więc nie będę odbierał
Czytelnikom przyjemności wyszukiwania ciekawych elementów w tym oknie.

W celu dodania nowego stylu rysunkowego klikamy napis

click to add new

standard...

Rys. 6

Następnie w otwartym oknie dialogowym podajemy nazwę nowego standardu oraz
standard bazowy, na którym oprzemy nasz własny standard rysunkowy.

Rys. 7

Następnie zatwierdzamy zmiany i zapisujemy powstały plik jako np. ISO-KK.idw.
Możemy go teraz traktować jako szablon. Proponuję jeszcze dokonać zmian w stylu
wymiarowania. Wybieramy więc

Format/Dimension Style...

i w otwartym

oknie stylu wymiarowania wprowadzamy interesujące nas ustawienia.

Rys. 8

Oczywiście możemy tu dodać kilka nowych stylów wymiarowania, zależnie od
potrzeb.

Inventor umożliwia również edycję tabliczek rysunkowych oraz ramek wokół
rysunku, lecz jest to temat na osobną lekcję. Na zakończenie pokażę jeszcze, w jaki
sposób możemy wypełnić tabliczkę rysunkową. Najłatwiej dokonać tego poprzez
właściwości części, którą będziemy przedstawiali w formie dokumentacji płaskiej.

Wystarczy kliknąć w polu reprezentacji części w przeglądarce obiektów i wybrać

Properties...

Rys. 9

...po czym wpisać dane w otwartym oknie dialogowym.

Rys. 10

Po tych zabiegach nasza tabliczka rysunkowa powinna wyglądać następująco:

Rys. 11

W następnej lekcji przedstawię sposoby tworzenia płaskich rzutów obiektów 3D w
programie Inventor.

Lekcja 19 -- Tworzenie rzutów

W poprzedniej lekcji pokazałem, jak utworzyć plik zawierający ustawienia
niezbędne do wykonania dokumentacji rysunkowej tworzonego projektu. W
dzisiejszej przedstawię, w jaki sposób można wykonać rzuty naszego modelu 3D na
płaską powierzchnię arkusza rysunkowego. Przygotowałem wstępnie następujący
model:

Rys. 1

Jak widać, model nie jest ani zbyt prosty, ani nazbyt skomplikowany -- w sam raz na
potrzeby tego ćwiczenia. Wykorzystując go, nauczymy się wykonywać
dokumentację rysunkową, która następnie będzie mogła zostać oddana np. do
sprawdzenia kierownictwu pracowni.

Wybierzmy kolejno

File/New

, następnie kliknijmy zakładkę

Metric

i wybierzmy

jeden z szablonów z rozszerzeniem

IDW

-- np. może to być przygotowany podczas

poprzedniej lekcji szablon oparty na

ISO

-- ja wybieram standardowy szablon

ISO.IDW.

Po wybraniu odpowiedniego pliku rysunkowego program wyświetli, obok
poznanego już arkusza rysunkowego oraz nowych elementów w przeglądarce
obiektów, nowe menu wyposażone w szereg narzędzi przeznaczonych do tworzenia
dokumentacji rysunkowej --

Drawing Management

.

Rys. 2

Przedstawiona powyżej paleta narzędzi umożliwia wykonanie wszelkich
potrzebnych rzutów, przekrojów itd.

Teraz przejdziemy do tematu dzisiejszej lekcji, czyli do tworzenia rzutów płaskich.
Pierwszą czynnością, jaką musimy wykonać, jest stworzenie rzutu bazowego. Jako
że przedstawienie bryły na płaszczyźnie odbywa się najczęściej poprzez wykonanie
odpowiednich rzutów prostokątnych oraz odpowiedniej liczby przekrojów i
wyrwań, mamy możliwość wybrania odpowiedniego rzutu bazowego. Aby wykonać
rzut bazowy, wybieramy kliknięciem narzędzie

Create View

.

Rys. 3

Następnie ustawiamy parametry rzutu w przedstawionym poniżej oknie
dialogowym.

Rys. 4

Okno jest zaprojektowane w bardzo prosty sposób, co cechuje wszystkie narzędzia
Inventora, więc jego obsługa nie powinna nastręczać większych problemów. Jest
jednak kilka zagadnień, na które chciałbym zwrócić uwagę, występujących przy
wybieraniu odpowiedniego rzutu bazowego poprzez wskazanie odpowiedniej opcji
w okienku

View

.

Rys. 5

Inventor automatycznie generuje podgląd elementu na płaszczyźnie arkusza.

Rys. 6

Ponadto, poprzez wskazanie odpowiedniej ikony na zakładce

Style

, możemy

definiować styl wyświetlania elementu bazowego.

Rys. 7

Za pomocą okna dialogowego

Create View

możemy również określać skalę

wyświetlanego obiektu bazowego.

Rys. 8

Teraz, kiedy już potrafimy korzystać z okna dialogowego

Create View

, możemy

bez przeszkód wstawić nasz rzut bazowy do rysunku z właściwymi parametrami --
ja ustawiłem parametry w sposób pokazany na poniższym rysunku.

Rys. 9

Kiedy już mamy wstawiony rzut bazowy, możemy z powodzeniem wykonać
pozostałe rzuty prostokątne oraz np. rzut izometryczny bryły. Wykonamy to za
pomocą narzędzia

Projected View

.

Rys. 10

Po jego uaktywnieniu wskazujemy na arkuszu rzut bazowy, względem którego
będziemy tworzyć kolejne rzuty prostokątne i rozmieszczamy je w zależności od
potrzeb. Istotne jest, że program najpierw wyświetla kolejne wybrane przez nas
rzuty, które następnie możemy zatwierdzić poprzez kliknięcie prawym przyciskiem
myszy w przestrzeni arkusza i wybranie opcji

Create

.

Rys. 11

Po tych zabiegach nasze rzuty prostokątne są już gotowe.

Rys. 12

W następnej lekcji przedstawię sposoby wykonywania przekrojów oraz
umieszczania wymiarów w arkuszu.

Lekcja 20 -- Przekroje

W trakcie poprzedniej lekcji przedstawiłem sposoby tworzenia rzutów modeli 3D na
płaszczyźnie. Dzisiaj wyjaśnię, w jaki sposób można wykonywać przekroje
poszczególnych elementów oraz dodawać brakujące wymiary do rysunku. W
ćwiczeniu wykorzystamy element przygotowany na potrzeby poprzedniej lekcji.

Rys. 1

Najpierw musimy przygotować rzut bazowy. Proponuję, abyśmy wykonali rzut z
góry, korzystając z poniższych ustawień.

Rys. 2

Kiedy już mamy przygotowany rzut bazowy, możemy przystąpić do krojenia bryły i
demonstrowania jej przekrojów i wyrwań na płaszczyźnie arkusza. W tym celu
skorzystamy z narzędzia

Section View

znajdującego się w palecie narzędzi

Drawing Management

.

Rys. 3

Po wybraniu tego narzędzia wskazujemy widok (rzut), który chcemy zastosować w
celu uzyskania interesującego nas przekroju.

Rys. 4

Po kliknięciu wybranego widoku ramka wokół niego zmieni wygląd.

Rys. 5

Następnie (bez kliknięcia) wskazujemy pierwszy punkt linii cięcia naszego widoku
-- punkt będzie oznaczony w następujący sposób:

Rys. 6

Jeśli po wybraniu odpowiedniego początku linii cięcia klikniemy w danym miejscu,
program automatycznie uaktywni linię cięcia.

Rys. 7

Proponuję na początek zrobić przekrój przez środek elementu, prowadząc linię
cięcia prostopadle do wskazanego punktu. Po przesunięciu kursora do miejsca, w
którym linia cięcia całkowicie przecina nasz widok bazowy...

Rys. 8

...klikamy prawym przyciskiem myszy i z podręcznego menu wybieramy opcję

Continue

.

Rys. 9

Po tej akcji wyświetlone zostanie okno dialogowe

Section View

, w którym

możemy niejako poprawić (czy może lepiej "ustawić") parametry wyświetlania
tworzonego przekroju.

Rys. 10

Proponuję, aby parametry ustawione w tym oknie pozostały bez zmian podczas
tworzenia pierwszego przekroju, natomiast każdy następny powinien być
"poligonem ćwiczebnym". Inventor umożliwia pozycjonowanie wykonanego
przekroju. Wystarczy teraz kliknąć w wybranym miejscu i przekrój zostanie
automatycznie wykonany względem zadanej linii cięcia.

Rys. 11

Przekroje wcale nie muszą być wykonywane według linii prostej. Inventor
umożliwia również wykonywanie przekrojów przy wykorzystaniu linii łamanych.

Rys. 12

Teraz wiemy już, jak wykonać przekrój danego elementu. Możemy zatem wykonać
detalowanie -- przedstawienie pewnego wycinka z zastosowaniem odpowiedniej
skali w celu pokazania zawiłości konstrukcyjnych. Służy do tego narzędzie

Detail

View

.

Rys. 13

Po jego wybraniu musimy wskazać rzut, który będzie detalowany -- ja wybrałem
wykonany przed chwilą przekrój. Po kliknięciu odpowiedniego widoku program
wyświetla okno dialogowe

Detail View

.

Rys. 14

Jak widać, jest ono podobne do innych okien, np. tych związanych z przekrojami.
Kolejno wskazujemy środek okręgu otaczającego detal i jego promień.

Rys. 15

Wykonany detal zostaje "przyczepiony" do kursora -- można teraz wskazać miejsce
jego wstawienia. Jeśli nie odpowiadają nam jakieś ustawienia detalu, takie jak np.
skala czy sposób jego wyświetlania (

Style

), możemy je w prosty sposób zmienić.

Po wskazaniu punktu wstawienia detal i jego oznaczenie powinny wyglądać
następująco:

Rys. 16

Jak widać, nie mamy na rysunku żadnych wymiarów -- zatem trzeba je dodać.
Zacznijmy od wstawienia wymiarów, które nadaliśmy szkicom podczas tworzenia
bryły. Powinny one zostać automatycznie dodane po kliknięciu rzutu prawym
przyciskiem myszy i wybraniu opcji

Get Model Dimensions

.

Rys. 17

Po włączeniu tej opcji widok powinien zostać wstępnie zwymiarowany.

Rys. 18

Oczywiście, istnieje możliwość dodawania wymiarów do rysunku -- wykonujemy to
za pomocą palety

Drawing Annotation

.

Rys. 19

Korzystanie z palety jest proste. Proponuję dla nabrania wprawy zwymiarować
detal, który wykonaliśmy, z wykorzystaniem naszego przekroju.

Rys. 20

I to było już ostatnie narzędzie, jakie omówiłem w tym cyklu lekcji. Bardzo
dziękuję za czas poświęcony na naukę oraz zapraszam do studiowania kolejnych
lekcji zamieszczanych na stronach naszego serwisu.