Koncerty brandenburskie (BWV 1046–1051) – zbiór sze ciu koncertów orkiestrowych Jana

ś

Sebastiana Bacha ofiarowanych margrabiemu Brandenburgii Christianowi Ludwigowi w 1721, a
skomponowanych prawdopodobnie w latach 1718-1721.

I Koncert brandenburski F-Dur BWV 1046
1.Allegro

2.Adagio

3.Allegro

4.Menuetto (Trio I , Polacca, Trio II)

Obsada: 2 rogi, 3 oboje, fagot, oraz skrzypce piccolo solo, dwoje skrzypiec, wiolonczela i basso
continuo dla akompaniamentu. Jedyny koncert w tym zbiorze składaj cy si nie z trzech lecz z

ą

ę

czterech cz ci, który po pierwszych trzech cz ciach zamienia si w mał suit . Ostatnia cz

to

ęś

ęś

ę

ą

ę

ęść

rozbudowana i relaksacyjna sekwencja składaj ca si z menuet wykonywanego czterokrotnie z

ą

ę

oddzielnym trio lub polk dla ka dego z tych interwałów. Wcze niejsza wersja tego koncertu

ą

ż

ś

zachowała si jako Sinfonia BWV 1046a.

ę

II Koncert brandenburski F-Dur BWV 1047
1.Allegro

2.Andante 3.Allegro assai

Koncert ten jest w formie concerto grosso i wymaga nieco prostszego lecz mniej spotykanego

zespołu składaj cego si z tr bki, fletu prostego, oboju i skrzypiec solo, z par skrzypiec,

ą

ę

ą

ą

wiolonczel i basso continuo w roli akompaniamentu. Współczesnych badaczy zdumiewa, e tr bacz

ą

ż

ę

w zespole Bacha był w stanie wykona szybkie pasa e tej cz ci graj c na instrumencie, który nie

ć

ż

ęś

ą

posiadał zaworów. Nawet dzisiaj gdy cz sto u ywa si specjalnej małej tr bki z zaworami, partia ta

ę

ż

ę

ą

jest uwa ana za bardzo wymagaj c .

ż

ą ą

III Koncert brandenburski G-Dur BWV 1048
1.Allegro moderato 2.Adagio (Kadenz) 3.Allegro

Ten koncert cz sto jest cytowany jako pierwowzór współczesnego kwartetu smyczkowego, jako e

ę

ż

Bach wymaga tu jedynie instrumentów smyczkowych. Troje skrzypiec, trzy altówki, i trzy

wiolonczele, którym towarzyszy basso continuo. Druga cz

zawiera jedynie dwa akordy, które

ęść

tworz kadencj frygijsk i chocia nie ma na to bezpo redniego dowodu prawdopodobnie akordy

ą

ę

ą

ż

ś

te otaczała lub nast powała po nich kadencja improwizowana przez graj cego na klawesynie lub na

ę

ą

skrzypcach. Czasami druga cz

tego koncertu (Largo) zast powana jest drug cz ci Sonaty na

ęść

ę

ą ęś ą

skrzypce i basso continuo G-dur , BWV. 1021, jako e zawiera ona w akordach ko cz cych

ż

ń ą

identyczn kadencj frygijsk .

ą

ę

ą

IV Koncert brandenburski G-Dur BWV 1049
1.Allegro

2.Andante 3.Presto

Koncert ten na skrzypce i dwa flety proste z towarzyszeniem dwojga skrzypiec, wiolonczeli i basso

continuo. Bach wykorzystuje te typowe instrumenty w do nietypowy sposób. Wymagaj ca partia

ść

ą

solowa skrzypiec momentami na laduje akompaniament basu przenosz c to co tradycyjnie jest

ś

ą

fundamentem do sopranu. We współczesnych wykonaniach flet poprzeczny zast puje czasami flet

ę

prosty.

V Koncert brandenburski D-Dur BWV 1050
1.Allegro

2.Affettuoso 3.Allegro

Koncert napisany na flet, skrzypce i klawesyn, z towarzyszeniem skrzypiec, wiolonczeli i basso
continuo. Wykorzystuje popularn konfiguracj zespołu kameralnego (flet, skrzypce, i klawesyn).

ą

ę

Uwa a si , e koncert ten został napisany w 1719, wkrótce po sprowadzeniu przez Bacha z Berlina

ż

ę ż

nowego klawesynu dla zespołu w Cöthen. Koncert ten jest predysponowany do ukazania pi kna gry

ę

na klawesynie, ale szczególnie w długiej i ozdobnej solowej kadencji pierwszej cz ci. Wydaje si

ęś

ę

prawie pewnym, e Bach uwa any za wielkiego wirtuoza w swoich czasach, był solist w trakcie

ż

ż

ą

premierowego wykonania. Badacze widz w tym dziele pierwszy koncert fortepianowy w historii

ą

muzyki, form rozwini t pó niej we własnych dziełach Bacha jak równie w koncertach

ę

ę ą

ź

ż

fortepianowych Mozart and Beethoven. Dodatkowo na sposób solowy daj si tu usłysze skrzypce i

ą ę

ć

flet poprzeczny. Koncert ten idzie w lad za tradycj concerto grosso. Partia solowa skrzypiec jest

ś

ą

bardzo wirtuozowsko poprowadzona. W cz ci ko cowej znajduje si znakomicie uło ona fuga.

ęś

ń

ę

ż

VI Koncert brandenburski B-Dur BWV 1051
1.Allegro

2.Adagio ma non tanto

3.Allegro

Ten koncert przeciwstawia dwa tria. Po jednej stronie zasiadaj "współczesne" instrumenty: dwie

ą

altówki i wiolonczela, podczas gdy po drugiej s "staromodne" viole da gamba i kontrabas. Te

ą

przeciwstawione niskie tria przedstawiaj seri z motywów z wezwaniem i odpowiedzi . Koncert ten

ą

ę

ą

ze swoj ciemn barw pozbawion d wi ku skrzypiec przypomina wczesn muzyk konsortów.

ą

ą

ą

ą ź ę

ą

ę

Orkiestra: The Zurich Baroque Ensemble
Dyryguje: Carl Schuricht
Wykonawcy:

Klawesyn: C. Jaccottet
Kontrabas: R. Frei

Rogi: W. Speth
Fagot: M. Sax

Flety: R. Meylan, M. Pinguet, C. Lange
Flet poprzeczny: R. Meylan

Oboje: H. Hollinger, A. Raoult, M. Pinguet
Tr bka:

ą

M. Andre

Viola da gamba: H. Mueller, B. Baenziger
Altówki: M. Lesueur, J.-M. Hayoz, J. Schoop, F. Erb, B. Langbein

Skrzypce: B. Langbein, E. Glanz, M. Halioua
Wiolonczele: C. Starck, R Weitz, S. Langmeier

© Edito Service S.A. Geneve