1

Formy działalności

gospodarczej dla

początkujących

Krzysztof Joachimczak

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

PRZEDSIĘBIORCA

Osoba fizyczna

Definicję

osoby fizycznej należy wyprowadzić

z

przepisów kodeksu cywilnego. Elementem istotnym
dla

oceny,

czy

osoba

fizyczna

może

być

przedsiębiorcą, jest zdolność do czynności prawnych
tej osoby. Przedsiębiorcą może być, osoba fizyczna
pełnoletnia, która nie została ograniczona w swojej
zdolności do czynności prawnych - posiada, więc
pełnię

praw, w szczególności dla zaciągania

zobowiązań.

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

Osoba prawna

Osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki

organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają
osobowość prawną. Powstanie, ustrój i ustanie osób
prawnych określają właściwe przepisy (np. kodeks
spółek handlowych - w odniesieniu do spółek
kapitałowych,

ustawa

o

przedsiębiorstwach

państwowych - w odniesieniu do przedsiębiorstw
państwowych,

2

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

prawo spółdzielcze - w odniesieniu do spółdzielni itp.).

W wypadkach i w zakresie w przepisach tych
przewidzianych organizację i sposób działania osoby
prawnej może regulować także jej statut. Jednostka
organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą
jej wpisania do właściwego rejestru, chyba, że
przepisy szczególne stanowią inaczej.

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

Spółki prawa handlowego nie mające osobowości

prawnej to:

•

spółka jawna

•

spółka partnerska

•

spółka komandytowa

•

spółka komandytowo-akcyjna

Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki

cywilnej w zakresie wykonywanej

przez nich

działalności gospodarczej.

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

PRZEDSIĘBIORSTWO

(K.C. art.. 55)

jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i

materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności
gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

•

nazwę przedsiębiorstwa

•

własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń,

materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe
do nieruchomości i ruchomości

•

prawa

wynikające

z

umów

najmu

i dzierżawy

nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z
nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych
stosunków prawnych

3

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

•

wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i

środki pieniężne

•

koncesje, licencje i zezwolenia

•

patenty i inne prawa własności przemysłowej

majątkowe

prawa

autorskie

i majątkowe

prawa

pokrewne

•

tajemnice przedsiębiorstwa

•

księgi i dokumenty związane z prowadzeniem

działalności gospodarczej.

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

TYPY PRZEDSIĘBIORCÓW

1. Osoba fizyczna prowadząca indywidualnie działalność

gospodarczą

2. Spółka cywilna
3. Spółka jawna
4. Spółka partnerska
5. Spółka komandytowa
6. Spółka komandytowo-akcyjna
7. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
8. Spółka akcyjna
9. Spółka cicha

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

WARUNKI

PODEJMOWANIA

DZIAŁALNOSCI

GOSPODARCZEJ

SZCZEGÓLNE OBOWIĄZKI PRZEDSIĘBIORCY

1. Rejestracja

2. Regon

3. Obowiązek podatkowy

4. Ubezpieczenie społeczne

5. Prowadzenie ksiąg i ewidencji

6. Wystawianie rachunków

7. Posiadanie rachunku bankowego

4

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

DETERMINANTY WYBORU FORMY

DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ:

1. Przedmiot

2. Zakres

3. Zasoby finansowe przyszłego przedsiębiorcy

4. Know how (wiedzieć jak)

5. Zaplecze lokalowe

6. Rynki zbytu

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

Podejmujący działalność gospodarczą mogą swobodnie

podejmować decyzję, w jakiej formie organizacyjnej ma
być ona prowadzona.

Niekiedy przepisy wymagają, aby określona działalność

gospodarcza była prowadzona w określonej formie prawnej
(np. banki tworzone są w formie spółek akcyjnych).

Prowadzenie niektórych rodzajów działalności wymaga
uzyskania zezwolenia lub koncesji - regulują to przepisy
Prawa działalności gospodarczej i innych ustaw, które
wymagają różnego rodzaju pozwoleń, upoważnień, zgód i
licencji.

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

CHARAKTERYSTYKA INDYWIDUALNEJ

DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Pod pojęciem działalności gospodarczej jest rozumiana

zarobkowa

działalność

wytwórcza,

handlowa,

budowlana,

usługowa

oraz

poszukiwanie,

rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych,

wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Osoba, która zawodowo, we własnym imieniu ją

podejmuje i wykonuje zwana jest przedsiębiorcą.

5

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

Aby rozpocząć prowadzenie indywidualnej

działalność gospodarczą należy dokonać:

1. Wpisu do ewidencji działalności gospodarczej
organem ewidencyjnym jest:
•

wójt,

•

burmistrz lub

•

prezydent miasta

- właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub

adres przedsiębiorcy

.

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

Wykonanie obowiązków związanych z

ewidencjonowaniem składa się z trzech etapów:

1) zgłoszenie zamiaru prowadzenia działalności -

przedsiębiorca,

2) zarejestrowanie działalności gospodarczej zgodnie

ze zgłoszeniem - urząd,

3) wydanie zaświadczenia o wpisie do ewidencji -

urząd.

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

W celu zgłoszenia wniosku o dokonanie wpisu do ww.

ewidencji w formularzu zgłoszeniowym, uzyskanym
w urzędzie miasta lub gminy trzeba:

•

podać nazwę przyszłej firmy,

•

wskazać miejsce zamieszkania przedsiębiorcy i

adres firmy, a jeżeli działalność będzie wykonywana
poza miejscem zamieszkania - również adres zakładu
głównego i ewentualnie oddziału firmy,

•

określić

przedmiot

wykonywanej

działalności

gospodarczej,

6

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

•

określić datę rozpoczęcia działalności,

•

do zgłoszenia należy dołączyć dokument

potwierdzający tytuł prawny przedsiębiorcy do
lokalu (nieruchomości) stałego miejsca wykonywania
działalności (np. akt własności lub umowę najmu
lokalu).

W toku działania przedsiębiorca ma obowiązek zgłaszać

organowi ewidencyjnemu zmiany stanu faktycznego
i prawnego odnoszące się

do wykonywanej

działalności gospodarczej.

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

2. Rejestracja w Sądowym Rejestrze Przedsiębiorców

Przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który rozpoczyna

działalność gospodarczą po dniu 1 stycznia 2004 r., jest
obowiązany uzyskać

wpis do sądowego rejestru

przedsiębiorców (część Krajowego Rejestru Sądowego)
z zastrzeżeniem przepisów o koncesji i zezwoleniach.
Wniosek o wpis do rejestru przedsiębiorców składny jest
w sądzie rejestrowym właściwym ze względu na miejsce
zamieszkania lub siedzibę przedsiębiorcy na urzędowym
formularzu które są dostępne w urzędach gminy i sądach
rejestrowych.

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

Rejestr prowadzą w systemie informatycznym sądy,

zwane sądami rejestrowymi.

Wydziały Krajowego Rejestru Sądowego utworzone

zostały w 20 Sądach Rejonowych.

Informacji na temat tego, do którego sądu należy się

zgłosić, a także jakie są opłaty z tego tytułu, powinna

udzielić gmina.

7

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

3. Rejestracja w Wojewódzkim Urzędzie Statystycznym
zaświadczenie o numerze identyfikacyjnym REGON

Każdy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą

musi uzyskać wpis do rejestru REGON prowadzonego
przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

W celu rejestracji należy przedłożyć

w Urzedzie

Statystycznym kopię zaświadczenia o wpisie do
ewidencji działalności gospodarczej

Zaświadczenie o numerze REGON otrzymuje się w

bezpłatnie.

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

3. Wyrobienie pieczątki, która powinna zawierać:

•

nazwę oraz imię i nazwisko przedsiębiorcy

•

dokładny adres siedziby firmy

•

numer telefonu

•

NIP

•

REGON

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

4. Założenie firmowego konta bankowego

Rozpoczynający działalność gospodarczą obowiązany jest

posiadać rachunek bankowy.

Wymóg ten podyktowany jest koniecznością dokonywania

płatności za pośrednictwem rachunku bankowego w
każdym przypadku, gdy stroną transakcji jest inny
przedsiębiorca, a jednorazowa wartość należności lub
zobowiązań przekracza równowartość 3.000 EURO
albo równowartość 1.000 EURO, gdy suma wartości
tych należności i zobowiązań powstałych w miesiącu
poprzednim przekracza równowartość 10.000 EURO.

8

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

5.

OBOWIĄZEK ZGŁOSZENIA DZIAŁALNOŚCI W

ZUS

(w ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia działalności gospodarczej określonej

na zaświadczeniu o dokonaniu wpisu do ewidencji działalności
gospodarczej)

Osoba rozpoczynająca działalność gospodarczą podlega

obowiązkowemu ubezpieczeniu:

•

emerytalnemu

•

rentowemu

•

wypadkowemu

•

zdrowotnemu

•

chorobowemu (dobrowolne)

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

6. Rejestracja w Urzędzie Skarbowym

•

aktualizacja NIP (Numer Identyfikacji Podatkowej)

•

zgłoszenie dla celów podatku dochodowego

•

zgłoszenie dla celów podatku VAT

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

NIP (NUMER IDENTYFIKACJI PODATKOWEJ)

Przedsiębiorca jeszcze przed rozpoczęciem faktycznej

działalności ma obowiązek złożyć do właściwego ze

względu na swą siedzibę urzędu skarbowego wniosek

o nadanie NIP. Zgłoszenia dokonuje się raz, bez

względu na rodzaj i liczbę płaconych podatków,

formę

opodatkowania,

rodzaje

prowadzonej

działalności gospodarczej, liczbę przedsiębiorstw.

9

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

PODATEK DOCHODOWY

 Przedsiębiorca rozpoczynający działalność ma możliwość

wyboru opodatkowania w formie:

•

karty podatkowej

•

ryczałtu

•

na zasadach ogólnych tj. rozliczenia na podstawie

podatkowej księgi przychodów i rozchodów

•

prowadzenia ksiąg rachunkowych - jeśli szczególne

przepisy określają taki obowiązek.

O dokonanym wyborze formy opodatkowania, przedsiębiorca

ma obowiązek zawiadomić urząd skarbowy w ciągu
siedmiu dni.

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

VAT (PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG)







 Rejestracja na potrzeby podatku od towarów i usług

VAT - tylko w przypadku przedsiębiorców, krórzy
przewidują, iż w danym roku podatkowym osiągną
przychody przewyższające kwotę 10.000 EUR (tj. w
2004 roku - 45.700 PLN).

Do momentu przekroczenia tej kwoty przedsiębiorca

(przed dokonaniem pierwszej sprzedaży) musi złożyć
w urzędzie skarbowym pisemne oświadczenie o
wyborze zwolnienia z VAT.

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

Po przekroczeniu tej kwoty przedsiębiorca traci

zwolnienie z VAT i jest zobowiązany dokonać
rejestracji na druku VAT-R.

Później rozlicza się (w zależności od dokonanego

wyboru przy rejestracji - VAT-R) w okresach
miesięcznych na deklaracji VAT-7 lub kwartalnych
VAT-7K.

10

Administracyjno-prawne aspekty
prowadzenia działalności gospodarczej

Jeżeli przedsiębiorca jest osobą fizyczną mającą miejsce

zamieszkania na obszarze działania innego urzędu
skarbowego, niż ten na terenie, którego prowadzona
jest działalność gospodarcza - musi złożyć formularz
w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na
miejsce zamieszkania oraz w urzędzie właściwym ze
względu na miejsce prowadzenia działalności
gospodarczej.

W pierwszym będzie rozliczał podatek dochodowy, w

drugim VAT.

Dziękuję za uwagę