POLICJA A PRAWA CZŁOWIEKA
art. 14 ust. 3. ustawy o Policji:
Policjanci w toku wykonywania czynności służbowych mają
obowiązek respektowania godności ludzkiej oraz przestrzegania i
ochrony praw człowieka.
art. 15 ust. 1 pkt 1. ustawy o Policji:
Policjanci wykonując czynności, o których mowa w art. 14, mają
prawo: legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości.
→ por.: rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2005 r. w
sprawie sposobu postępowania przy wykonywaniu niektórych
uprawnień policjantów →
LEGITYMOWANIE
§ 4. Policjant ustala tożsamość osoby legitymowanej na podstawie:
1) dowodu osobistego;
2) paszportu;
3) zagranicznego dokumentu tożsamości;
4) innego niebudzącego wątpliwości dokumentu zaopatrzonego w fotografię i
oznaczonego numerem lub serią;
5) oświadczenia innej osoby, której tożsamość została ustalona na podstawie
dokumentów, o których mowa w pkt 1-4.
§ 5 ust. 1. W przypadku legitymowania osoby znajdującej się w pojeździe,
policjant może, ze względów bezpieczeństwa, żądać opuszczenia pojazdu przez tę
osobę oraz inne osoby znajdujące się w pojeździe.
§ 6. Policjant może odstąpić od legitymowania osoby, która jest mu znana
osobiście.
LEGITYMOWANIE
por.: ustawa - Kodeks wykroczeń:
art. 65. § 1. Kto umyślnie wprowadza w błąd organ państwowy lub instytucję
upoważnioną z mocy ustawy do legitymowania:
1) co do tożsamości własnej lub innej osoby,
2) co do swego obywatelstwa, zawodu, miejsca zatrudnienia lub zamieszkania,
podlega karze grzywny.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto wbrew obowiązkowi nie udziela właściwemu
organowi państwowemu lub instytucji, upoważnionej z mocy ustawy do
legitymowania, wiadomości lub dokumentów co do okoliczności wymienionych
w § 1.
→ por.: ustawa – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia:
art. 45. § 1. Policja ma prawo zatrzymać osobę ujętą na gorącym uczynku
popełnienia wykroczenia lub bezpośrednio potem, jeżeli: (...) 2) nie można
ustalić jej tożsamości.
LEGITYMOWANIE
por.: art. 51 ust. 1 Konstytucji → Nikt nie może być obowiązany inaczej niż na
podstawie ustawy do ujawniania informacji dotyczących jego osoby.
por.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 października 2011 r., sygn. akt III KK
291/11 → Wykroczenia z art. 65 § 2 k.w. dopuszcza się osoba, która wbrew
obowiązkowi nie udziela właściwemu organowi państwowemu lub instytucji
upoważnionej z mocy ustawy do legitymowania, wiadomości lub dokumentów co do
tożsamości własnej lub innej osoby, swego obywatelstwa, zawodu, miejsca
zatrudnienia lub zamieszkania. Przy czym w doktrynie prawa wykroczeń
prezentowane są poglądy, że w przypadku, w którym funkcjonariusz organu
państwowego lub upoważnionej do legitymowania instytucji żąda podania
wskazanych w przepisie danych osobowych w sytuacji, gdy nie ma do tego podstawy
prawnej, obywatel może odmówić podania danych osobowych bez konsekwencji
prawnych.
LEGITYMOWANIE
1) PORZĄDKOWE
2) PROCESOWE (WŁAŚCIWE)
3) ADMINISTRACYJNE (DO WYTRZEŹWIENIA)
4) PENITENCJARNE
ZATRZYMANIE
art. 15 ust. 1 pkt 3. ustawy o Policji:
Policjanci wykonując czynności, o których mowa w art. 14, mają
prawo: zatrzymywania osób stwarzających w sposób oczywisty
bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także
dla mienia.
→ por.: rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2005 r. w
sprawie sposobu postępowania przy wykonywaniu niektórych
uprawnień policjantów →
ZATRZYMANIE PORZĄDKOWE
§ 8 ust. 1. Policjant przy zatrzymywaniu osoby jest obowiązany podjąć
wobec niej kolejno następujące czynności:
1) określone w § 2 ust. 1 [podanie stopnia, imienia i nazwiska w sposób
umożliwiający odnotowanie tych danych, a także podstawy prawnej i
przyczyny podjęcia czynności służbowej];
2) sprawdzić, czy osoba zatrzymywana posiada przy sobie broń lub inne
niebezpieczne przedmioty mogące służyć do popełnienia przestępstwa lub
wykroczenia albo przedmioty mogące stanowić dowody w postępowaniu
lub podlegające przepadkowi;
3) odebrać broń i przedmioty, o których mowa w pkt 2;
4) wylegitymować osobę zatrzymywaną;
5) poinformować osobę zatrzymywaną o zatrzymaniu oraz uprzedzić o
obowiązku podporządkowania się wydawanym poleceniom, a także o
możliwości użycia środków przymusu bezpośredniego w przypadku
niepodporządkowania się wydanym poleceniom;
6) doprowadzić osobę zatrzymaną do jednostki organizacyjnej Policji.
ZATRZYMANIE PORZĄDKOWE
§ 10 ust. 1. Po doprowadzeniu osoby zatrzymanej do jednostki organizacyjnej
Policji policjant wykonuje kolejno następujące czynności:
1) poucza osobę zatrzymaną z powodu stworzenia w sposób oczywisty
bezpośredniego zagrożenia życia, zdrowia ludzkiego lub mienia o prawie do:
a) wniesienia, w terminie 7 dni, zażalenia na zatrzymanie do sądu rejonowego
właściwego dla miejsca zatrzymania,
b) wypowiedzenia się co do przyczyn zatrzymania,
c) zawiadomienia o zatrzymaniu wskazanej osoby najbliższej oraz pracodawcy,
uczelni lub szkoły,
d) nawiązania w dostępnej formie kontaktu z adwokatem, a także bezpośredniej
z nim rozmowy w obecności policjanta [...]
2) wysłuchuje osoby zatrzymanej na okoliczność zatrzymania;
3) sporządza protokół zatrzymania osoby;
4) doręcza osobie zatrzymanej kopię protokołu zatrzymania, za potwierdzeniem
odbioru;
5) podejmuje czynności mające na celu realizację praw, o których mowa w pkt
1, jeżeli tego żądała osoba zatrzymana;
6) powiadamia o zatrzymaniu miejscowo właściwego prokuratora [...]
ZATRZYMANIE PORZĄDKOWE
art. 244 ustawy – Kodeks postępowania karnego:
§ 1. Policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione
przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a zachodzi obawa ucieczki lub
ukrycia się tej osoby albo zatarcia śladów przestępstwa bądź też nie można
ustalić jej tożsamości albo istnieją przesłanki do przeprowadzenia przeciwko tej
osobie postępowania w trybie przyspieszonym.
§ 1a. Policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione
przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo z użyciem przemocy na szkodę
osoby wspólnie zamieszkującej, a zachodzi obawa, że ponownie popełni
przestępstwo z użyciem przemocy wobec tej osoby, zwłaszcza gdy popełnieniem
takiego przestępstwa grozi.
§ 1b. Policja zatrzymuje osobę podejrzaną, jeśli przestępstwo, o którym mowa w
§ 1a, zostało popełnione przy użyciu broni palnej, noża lub innego
niebezpiecznego przedmiotu, a zachodzi obawa, że ponownie popełni ona
przestępstwo z użyciem przemocy wobec osoby wspólnie zamieszkującej,
zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa grozi.
ZATRZYMANIE PROCESOWE
→ poinformować o przyczynach zatrzymania i o przysługujących prawach,
→ sporządzić protokół,
→ skontaktować z adwokatem,
→ zawiadomić osobę najbliższą/pracodawcę, szkołę lub uczelnię itd.
ZATRZYMANIE PROCESOWE
art. 246. § 1. Zatrzymanemu przysługuje zażalenie do sądu. W zażaleniu
zatrzymany może się domagać zbadania zasadności, legalności oraz
prawidłowości jego zatrzymania.
art. 246. § 3. W razie uznania bezzasadności lub nielegalności zatrzymania sąd
zarządza natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego.
art. 248. § 1. Zatrzymanego należy natychmiast zwolnić, gdy ustanie przyczyna
zatrzymania, a także jeżeli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania przez
uprawniony organ nie zostanie on przekazany do dyspozycji sądu wraz z
wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania; należy go także zwolnić
na polecenie sądu lub prokuratora.
art. 248. § 3. Ponowne zatrzymanie osoby podejrzanej na podstawie tych samych
faktów i dowodów jest niedopuszczalne.
por. też: art. 552 § 4 k.p.k.
ZATRZYMANIE PROCESOWE
art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu
w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
Osoby w stanie nietrzeźwości, które swoim zachowaniem dają
powód do zgorszenia w miejscu publicznym lub w zakładzie pracy,
znajdują się w okolicznościach zagrażających ich życiu lub zdrowiu
albo zagrażają życiu lub zdrowiu innych osób, mogą zostać
doprowadzone do izby wytrzeźwień, podmiotu leczniczego lub
innej właściwej placówki utworzonej lub wskazanej przez
jednostkę samorządu terytorialnego albo do miejsca zamieszkania
lub pobytu.
ZATRZYMANIE ADMINISTRACYJNE
art. 40 ust. 3. Osoby doprowadzone do izby wytrzeźwień lub jednostki Policji
pozostają tam aż do wytrzeźwienia, nie dłużej niż 24 godziny. [...]
art. 40 ust. 3a. Osobie doprowadzonej do izby wytrzeźwień, jednostki Policji,
podmiotu leczniczego lub innej właściwej placówki utworzonej lub wskazanej
przez jednostkę samorządu terytorialnego w warunkach, o których mowa w ust.
1, przysługuje zażalenie do sądu. W zażaleniu osoba doprowadzona lub
zatrzymana może domagać się zbadania zasadności i legalności doprowadzenia,
jak również decyzji o zatrzymaniu oraz prawidłowości ich wykonania.
ZATRZYMANIE ADMINISTRACYJNE
art. 15 ust. 1 pkt 2a ustawy o Policji:
Policjanci wykonując czynności, o których mowa w art. 14, mają
prawo: zatrzymywania osób pozbawionych wolności, które na
podstawie zezwolenia właściwego organu opuściły areszt śledczy
albo zakład karny i w wyznaczonym terminie nie powróciły do
niego.
ZATRZYMANIE PENITENCJARNE
!!!
KONTROLA OSOBISTA / KONTROLA BAGAŻU
≠
PRZESZUKANIE
art. 15 ust. 1 pkt 5 ustawy o Policji:
Policjanci wykonując czynności, o których mowa w art. 14, mają
prawo: dokonywania kontroli osobistej, a także przeglądania
zawartości bagaży i sprawdzania ładunku w portach i na dworcach
oraz w środkach transportu lądowego, powietrznego i wodnego, w
razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu
zabronionego pod groźbą kary.
→ por.: rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2005 r. w
sprawie sposobu postępowania przy wykonywaniu niektórych
uprawnień policjantów
KONTROLA OSOBISTA / KONTROLA BAGAŻU
§ 16:
ust. 1. Policjant przy przeprowadzaniu kontroli osobistej wykonuje kolejno
następujące czynności:
1) określone w § 2 ust. 1 lub 2;
2) sprawdza zawartość odzieży osoby kontrolowanej i przedmioty, które
znajdują się na jej ciele, nie odsłaniając przykrytej odzieżą powierzchni ciała;
3) sprawdza zawartość podręcznego bagażu oraz innych przedmiotów, które
posiada przy sobie osoba kontrolowana;
4) odbiera osobie kontrolowanej posiadaną broń lub inne niebezpieczne
przedmioty mogące służyć do popełnienia przestępstwa lub wykroczenia albo
przedmioty mogące stanowić dowody w postępowaniu lub podlegające
przepadkowi;
5) legitymuje osobę kontrolowaną.
KONTROLA OSOBISTA / KONTROLA BAGAŻU
ust. 2. Kontrolę osobistą powinien przeprowadzać policjant:
1) tej samej płci, co osoba kontrolowana;
2) w miejscu niedostępnym w czasie wykonywania kontroli dla osób
postronnych.
ust. 3. Jeżeli kontrola osobista musi być przeprowadzona niezwłocznie, w
szczególności ze względu na okoliczności mogące stanowić zagrożenie dla życia,
zdrowia ludzkiego lub mienia, może jej dokonać policjant płci odmiennej (...).
ust. 4. Osoba poddana kontroli osobistej może przybrać do tej czynności osobę
przez siebie wskazaną. Policjant jest obowiązany dopuścić osobę wskazaną do
udziału w czynności, chyba że jej obecność utrudniałaby lub uniemożliwiałaby
przeprowadzenie czynności.
ust. 5. Policjant może przybrać do obecności przy kontroli osobistej osobę
trzecią, jeżeli uzna to za konieczne dla uzyskania celu kontroli.
KONTROLA OSOBISTA / KONTROLA BAGAŻU
art. 219 ustawy – Kodeks postępowania karnego:
§ 1. W celu wykrycia lub zatrzymania albo przymusowego
doprowadzenia osoby podejrzanej, a także w celu znalezienia
rzeczy mogących stanowić dowód w sprawie lub podlegających
zajęciu w postępowaniu karnym, można dokonać przeszukania
pomieszczeń i innych miejsc, jeżeli istnieją uzasadnione podstawy
do przypuszczenia, że osoba podejrzana lub wymienione rzeczy
tam się znajdują.
§ 2. W celu znalezienia rzeczy wymienionych w § 1 i pod
warunkiem określonym w tym przepisie można też dokonać
przeszukania osoby, jej odzieży i podręcznych przedmiotów.
PRZESZUKANIE
art. 220.
§ 1. Przeszukania może dokonać prokurator albo na polecenie sądu lub
prokuratora Policja (...)
§ 2. Postanowienie sądu lub prokuratora należy okazać osobie, u której
przeszukanie ma być przeprowadzone.
§ 3. W wypadkach nie cierpiących zwłoki, jeżeli postanowienie sądu lub
prokuratora nie mogło zostać wydane, organ dokonujący przeszukania okazuje
nakaz kierownika swojej jednostki lub legitymację służbową, a następnie zwraca
się niezwłocznie do sądu lub prokuratora o zatwierdzenie przeszukania.
Postanowienie sądu lub prokuratora w przedmiocie zatwierdzenia należy
doręczyć osobie, u której dokonano przeszukania, w terminie 7 dni od daty
czynności na zgłoszone do protokołu żądanie tej osoby. O prawie zgłoszenia
żądania należy ją pouczyć.
PRZESZUKANIE
art. 223. Przeszukania osoby i odzieży na niej należy dokonywać w miarę
możności za pośrednictwem osoby tej samej płci.
art. 224. § 1. Osobę, u której ma nastąpić przeszukanie, należy przed
rozpoczęciem czynności zawiadomić o jej celu i wezwać do wydania
poszukiwanych przedmiotów.
§ 2. Podczas przeszukania ma prawo być obecna osoba wymieniona w § 1 oraz
osoba przybrana przez prowadzącego czynność. Ponadto może być obecna
osoba wskazana przez tego, u kogo dokonuje się przeszukania, jeżeli nie
uniemożliwia to przeszukania albo nie utrudnia go w istotny sposób.
§ 3. Jeżeli przy przeszukaniu nie ma na miejscu gospodarza lokalu, należy do
przeszukania przywołać przynajmniej jednego dorosłego domownika lub
sąsiada.
PRZESZUKANIE
Por.: ETPCz → Rachwalski i Ferenc v. RP
PRZESZUKANIE
CZYNNOŚCI OPERACYJNO-ROZPOZNAWCZE
por.: ustawy o Policji (art. 14 ust. 1), o ABW i AW (art. 21
ust. 1), o SG (art. 9 ust. 1), o CBA (art. 13 ust. 1), o ŻW i
wojskowych organach porządkowych (art. 4 ust. 1 pkt 4), o
SWW i SKW (art. 25 i 26), o kontroli skarbowej (art. 36 ust.
4)
por.: art. 14 ust. 1 ustawy o Policji: W granicach swych zadań
Policja w celu rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania
przestępstw i wykroczeń wykonuje czynności: operacyjno-
rozpoznawcze, dochodzeniowo-śledcze i administracyjno-
porządkowe.
CZYNNOŚCI OPERACYJNO-ROZPOZNAWCZE
por.: art. 21 ust. 1 ustawy o ABW i AW: W granicach zadań, o
których mowa w art. 5 ust. 1, funkcjonariusze ABW wykonują:
1) czynności operacyjno-rozpoznawcze i dochodzeniowo-śledcze
w celu rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw
oraz ścigania ich sprawców; 2) czynności operacyjno-
rozpoznawcze i analityczno-informacyjne w celu uzyskiwania i
przetwarzania informacji istotnych dla ochrony bezpieczeństwa
państwa i jego porządku konstytucyjnego.
CZYNNOŚCI OPERACYJNO-ROZPOZNAWCZE
por.: art. 13 ust. 1 ustawy o CBA:
W granicach zadań, o których
mowa w art. 2, funkcjonariusze CBA wykonują: 1) czynności operacyjno-
rozpoznawcze w celu zapobiegania popełnieniu przestępstw, ich rozpoznania
i wykrywania oraz - jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia
przestępstwa - czynności dochodzeniowo-śledcze w celu ścigania sprawców
przestępstw; 2) czynności kontrolne w celu ujawniania przypadków korupcji
w instytucjach państwowych i samorządzie terytorialnym oraz nadużyć osób
pełniących funkcje publiczne, a także działalności godzącej w interesy
ekonomiczne państwa; 3) czynności operacyjno-rozpoznawcze i analityczno-
informacyjne w celu uzyskiwania i przetwarzania informacji istotnych dla
zwalczania korupcji w instytucjach państwowych i samorządzie
terytorialnym oraz działalności godzącej w interesy ekonomiczne państwa.
CZYNNOŚCI OPERACYJNO-ROZPOZNAWCZE
prof. S. Owczarski → zespół tajnych lub poufnych, pozaprocesowych, lecz
praworządnych działań organów ścigania, opartych na poufnych osobowych
źródłach informacji i środkach technicznych, dokonywanych na podstawie
przepisów ustaw normujących działalność organów ścigania, aktów
wykonawczych do tych ustaw, a także przepisów wewnętrznych poszczególnych
organów
prof. T. Hanausek: odrębny system poufnych lub tajnych działań organów
ścigania, prowadzonych poza procesem karnym, lecz zazwyczaj służących
aktualnym bądź przyszłym celom tego procesu, wykonywanych dla
zapobiegania i zwalczania przestępczości oraz innych prawnie określonych
negatywnych zjawisk społecznych
prof. J. Konieczny: umocowane ustawowo, z reguły niejawne, działania organów
państwowych realizowane w celach informacyjnych, prewencyjnych,
wykrywczych lub dowodowych, a w przypadku służb wywiadowczych mające
nadto znaczenie polityczne, militarne lub gospodarcze
CZYNNOŚCI OPERACYJNO-ROZPOZNAWCZE
Ustawa o Policji → art. 19. ust. 1. Przy wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych,
podejmowanych przez Policję w celu zapobieżenia, wykrycia, ustalenia sprawców, a także uzyskania
i utrwalenia dowodów ściganych z oskarżenia publicznego, umyślnych przestępstw:
1) przeciwko życiu, określonych w art. 148-150 Kodeksu karnego (…)
3) przeciwko obrotowi gospodarczemu, określonych w art. 297-306 Kodeksu karnego, powodujących
szkodę majątkową lub skierowanych przeciwko mieniu, jeżeli wysokość szkody lub wartość mienia
przekracza pięćdziesięciokrotną wysokość najniższego wynagrodzenia za pracę określonego na
podstawie odrębnych przepisów (…)
5) nielegalnego wytwarzania, posiadania lub obrotu bronią, amunicją, materiałami wybuchowymi,
środkami odurzającymi lub substancjami psychotropowymi albo ich prekursorami oraz materiałami
jądrowymi i promieniotwórczymi (…)
8) ściganych na mocy umów i porozumień międzynarodowych,
gdy inne środki okazały się bezskuteczne albo zachodzi wysokie prawdopodobieństwo, że będą
nieskuteczne lub nieprzydatne, sąd okręgowy, na pisemny wniosek Komendanta Głównego Policji,
złożony po uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego albo na pisemny wniosek
komendanta wojewódzkiego Policji, złożony po uzyskaniu pisemnej zgody właściwego miejscowo
prokuratora okręgowego, może, w drodze postanowienia, zarządzić kontrolę operacyjną.
CZYNNOŚCI OPERACYJNO-ROZPOZNAWCZE
Ustawa o Policji
→ art. 19. ust. 6. Kontrola operacyjna prowadzona jest niejawnie i polega na:
1) kontrolowaniu treści korespondencji;
2) kontrolowaniu zawartości przesyłek;
3) stosowaniu środków technicznych umożliwiających uzyskiwanie w sposób niejawny
informacji i dowodów oraz ich utrwalanie, a w szczególności treści rozmów
telefonicznych
i
innych
informacji
przekazywanych
za
pomocą
sieci
telekomunikacyjnych.
→ art. 19a. ust. 1 i 2.
W sprawach o przestępstwa określone w art. 19 ust. 1 czynności operacyjno-
rozpoznawcze zmierzające do sprawdzenia uzyskanych wcześniej wiarygodnych
informacji o przestępstwie oraz ustalenia sprawców i uzyskania dowodów przestępstwa
mogą polegać na dokonaniu w sposób niejawny nabycia, zbycia lub przejęcia
przedmiotów pochodzących z przestępstwa, ulegających przepadkowi, albo których
wytwarzanie, posiadanie, przewożenie lub którymi obrót są zabronione, a także przyjęciu
lub wręczeniu korzyści majątkowej.
Czynności operacyjno-rozpoznawcze, o których mowa w ust. 1, mogą polegać także na
złożeniu propozycji nabycia, zbycia lub przejęcia przedmiotów pochodzących z
przestępstwa, ulegających przepadkowi, albo których wytwarzanie, posiadanie,
przewożenie lub którymi obrót są zabronione, a także przyjęcia lub wręczenia korzyści
majątkowej.
CZYNNOŚCI OPERACYJNO-ROZPOZNAWCZE
Ustawa o Policji
→ art. 20a. ust. 2. Przy wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych
policjanci mogą posługiwać się dokumentami, które uniemożliwiają ustalenie
danych identyfikujących policjanta oraz środków, którymi posługuje się przy
wykonywaniu zadań służbowych.
→ art. 20c. ust. 1. W celu zapobiegania lub wykrywania przestępstw Policja
może mieć udostępniane dane, o których mowa w art. 180c i 180d ustawy z dnia
16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (…) oraz może je przetwarzać.
art. 20d. ust. 1. Dane dotyczące osób korzystających z usług pocztowych oraz
dane dotyczące faktu i okoliczności świadczenia lub korzystania z tych usług
mogą być ujawnione Policji i przez nią przetwarzane wyłącznie w celu
zapobiegania lub wykrywania przestępstw oraz ich sprawców.
art. 22. ust. 1. Policja przy wykonywaniu swych zadań może korzystać z pomocy
osób niebędących policjantami. Zabronione jest ujawnianie danych o osobie
udzielającej pomocy Policji, w zakresie czynności operacyjno-rozpoznawczych.
KATALOG CZYNNOŚCI OPERACYJNO-
ROZPOZNAWCZYCH W USTAWIE O POLICJI
1) kontrolowanie treści korespondencji
2) kontrolowanie zawartości przesyłek
3) stosowanie środków technicznych umożliwiających uzyskiwanie w sposób niejawny
informacji i dowodów oraz ich utrwalanie
4) dokonanie w sposób niejawny nabycia, zbycia lub przejęcia przedmiotów
pochodzących z przestępstwa, ulegających przepadkowi, albo których wytwarzanie,
posiadanie, przewożenie lub którymi obrót są zabronione
5) przyjęcie lub wręczenie korzyści majątkowej
6) niejawne nadzorowanie wytwarzania, przemieszczania, przechowywania i obrotu
przedmiotami przestępstwa
7) posługiwanie się dokumentami, które uniemożliwiają ustalenie danych
identyfikujących policjanta oraz środków, którymi posługuje się przy wykonywaniu
zadań służbowych
8) ujawnienie bez wiedzy zainteresowanego tajemnicy telekomunikacyjnej lub pocztowej
9) korzystanie z pomocy osób niebędących policjantami.
CZYNNOŚCI OPERACYJNO-ROZPOZNAWCZE
Informacje uzyskane w toku czynności
operacyjno-rozpoznawczych
– dowód w sprawie karnej?
CZYNNOŚCI OPERACYJNO ROZPOZNAWCZE -
KONTROLA
KONTROLA
WEWNĘTRZNA
ZEWNĘTRZNA
TZW. INNE FORMY
KONTROLI
1) KARNA → por. w szczególności: art. 231 § 1 k.k.: Funkcjonariusz
publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając
obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega
karze pozbawienia wolności do lat 3.
2) DYSCYPLINARNA → por.: art. 132 ust. 1. ustawy o Policji: Policjant
odpowiada dyscyplinarnie za popełnienie przewinienia dyscyplinarnego
polegającego na naruszeniu dyscypliny służbowej lub nieprzestrzeganiu zasad
etyki zawodowej.
3) CYWILNA → por. ustawa z dnia 7 maja 1999 r. o odpowiedzialności
majątkowej funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Służby Celnej,
Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej,
Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby
Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego i
Centralnego Biura Antykorupcyjnego
ODPOWIEDZIALNOŚĆ POLICJANTÓW
Art. 9 ustawy:
ust. 1. W razie wyrządzenia szkody osobie trzeciej przez funkcjonariusza
przy wykonywaniu obowiązków służbowych, wyłącznie obowiązany do
naprawienia szkody, na zasadach określonych przepisami Kodeksu
cywilnego, jest Skarb Państwa reprezentowany przez organ lub
jednostkę, (…) w których funkcjonariusz pełnił służbę w chwili
wyrządzenia szkody.
ust. 2. Funkcjonariusz ponosi przewidzianą w przepisach ustawy
odpowiedzialność wobec Skarbu Państwa, który naprawił szkodę, o
której mowa w ust. 1.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA
por.: instytucja pełnomocników ds. ochrony praw człowieka.
Babieracki G., Konewko J., Młynarski S., Sprawdzenie osoby, kontrola osobista a
przeszukanie w codziennej służbie policjanta, Wydawnictwo Szkoły Policji w Słupsku,
Słupsk 2011
Czapska J., Wójcikiewicz J., Policja w społeczeństwie obywatelskim → Rozdział V. Prawa
człowieka a policja, s. 69-119, Zakamycze, Kraków 1999
Kłosek A., Interwencje policyjne (analiza przypadków), Wydawnictwo Szkoły Policji w
Katowicach, Katowice 2010
Kowalczyk B., Czynności operacyjno-rozpoznawcze [w:] Edukacja prawnicza, nr 3/2010
[on-line]
Rauhut R., Etyka zawodowa, Wydawnictwo Szkoły Policji w Słupsku, Słupsk 2008
Szawelski M., Thiel A., Legitymowanie, Wydawnictwo Szkoły Policji w Słupsku, Słupsk
2011
Szymaniak A., Ciepiela W. (red.), Policja w Polsce. Stan obecny i perspektywy → Etyka
polskiej Policji, s. 249-278, Wydawnictwo Naukowe INPiD UAM, Poznań, 2007
BIBLIOGRAFIA