Rymarz
(753703)
Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Rymarz (753703)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-270-6 (270)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach.................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................
4
2. Opis zawodu................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie.............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
8
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Wykonywanie wyrobów rymarskich Kz1 ......................... 10
3.2. Naprawianie i renowacja wyrobów rymarskich Kz2 ........ 11
3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 13
5. Słownik ....................................................................................... 14
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy
(KZiS 2010):
753703 Rymarz
Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy, ISCED
2011 (w Mi
ę
dzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych
ISCED 2011 – poziom 3).
Grupa elementarna 7537 – Kaletnicy, rymarze i pokrewni (w Mi
ę
-
dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada
grupie 7537 Shoemakers and related workers).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 15. Produkcja skór
i wyrobów ze skór wyprawionych, Grupa 15.1. Wyprawa skór, gar-
bowanie; wyprawa i barwienie skór futerkowych; produkcja toreb
baga
ż
owych, toreb r
ę
cznych i podobnych wyrobów kaletniczych;
produkcja wyrobów rymarskich, Klasa 15.12., Podklasa 15.12.Z.
Produkcja toreb baga
ż
owych, toreb r
ę
cznych i podobnych wyrobów
kaletniczych; produkcja wyrobów rymarskich.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe)
oraz głównie wyników bada
ń
analitycznych na 16 stanowiskach pracy
w 16 przedsi
ę
biorstwach (
ś
rednie – 1, małe − 4, mikro − 11, w tym pro-
dukcyjne − 6, produkcyjno-usługowo-handlowe – 7, usługowe – 3)
przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Zofia G
ą
sior – Spółdzielnia Pracy „Post
ę
p” w Elbl
ą
gu,
•
Jerzy Pydo – Usługowy Zakład Rymarski Jerzy Pydo w Legiono-
wie,
•
Stanisław Tekieli – Pracownia Kaletnicza TES w Radomiu,
•
Jadwiga Rudecka – Zakład Materiałoznawstwa, Technologii
Obuwia i Odzie
ż
y, Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny
w Radomiu.
5
Ewaluatorzy:
•
Zbigniew D
ą
browski – Usługi Rymarsko-Siodlarskie VIATOR
w Warszawie,
•
Lidia Mnich – były nauczyciel zawodu w Zespole Szkół Zawodo-
wych w Radomiu.
Recenzenci:
•
Janina
Ż
urek – Zespół Szkół Skórzano-Odzie
ż
owych, Stylizacji
i Usług w Radomiu,
•
Tadeusz Sadowski – Instytut Przemysłu Skórzanego, Oddział
w Krakowie.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Kazimierz Klepaczewski (przewodnicz
ą
cy) – Ogólnopolska Izba
Bran
ż
y Skórzanej w Radomiu,
•
Norbert Bro
ż
ek – Forum Zwi
ą
zków Zawodowych w Warszawie,
•
Zbigniew Kaniewski – Federacja Niezale
ż
nych Samorz
ą
dnych
Zwi
ą
zków Zawodowych Przemysłu Lekkiego w Łodzi.
Data zatwierdzenia:
•
07.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Rymarz wytwarza i naprawia wyroby ze skóry naturalnej, głównie
uprz
ęż
e dla koni, artykuły je
ź
dzieckie, my
ś
liwskie itp.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Rymarz jest zawodem o charakterze usługowo-produkcyjnym. Ce-
lem pracy rymarza jest wykonanie lub naprawienie wyrobu rymarskie-
go. Do typowych wyrobów rymarskich nale
żą
: uprz
ęż
e, siodła, sprz
ę
t
je
ź
dziecki, sprz
ę
t my
ś
liwski, artykuły sportowe i turystyczne, artykuły
ochronne, artykuły techniczne, pasy i paski, kabury na bro
ń
, futerały na
instrumenty, galanteria dla zwierz
ą
t, artykuły dla wojska oraz repliki
historyczne. Podstawowym materiałem w rymarstwie jest skóra natu-
ralna. Rymarz przygotowuje wzorniki do wykonania wyrobu, dobiera
skóry i materiały pomocnicze, przyjmuje i ocenia jako
ść
materiałów,
wykonuje rozkrój, uwzgl
ę
dniaj
ą
c dopuszczalne kierunki ci
ą
gliwo
ś
ci
w wykrawanych elementach oraz topografi
ę
skóry naturalnej, wykonuje
operacje pomocnicze (
ś
cienia elementy, podkleja wzmocnienia, barwi
brzegi), przygotowuje do zszycia, szyje, montuje okucia i wyka
ń
cza
oraz naprawia wyroby rymarskie. Odpowiedzialny jest za wła
ś
ciwe
wykorzystanie materiałów, jako
ść
wykonania wyrobów rymarskich oraz
prawidłowe eksploatowanie maszyn i urz
ą
dze
ń
.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy rymarza jest zakład rzemie
ś
lniczy lub produkcyjny.
Rozkrój elementów na wyrób rymarski odbywa si
ę
r
ę
cznie za pomoc
ą
no
ż
a, w wi
ę
kszych zakładach u
ż
ywa si
ę
wykrojników i wycinarek elek-
trohydraulicznych. Prace monta
ż
owe wykonuje si
ę
r
ę
cznie z u
ż
yciem
narz
ę
dzi i przyborów, tj.: koników rymarskich, no
ż
y, szydeł, igieł rymar-
skich, wybijaków, puncy. Rymarz obsługuje maszyny szyj
ą
ce płaskie
lub ramienne,
ś
cieniarki, krajarki wielono
ż
owe. Praca rymarza mo
ż
e
by
ć
indywidualna w małych zakładach, w których sam wykonuje wyroby
rymarskie lub zespołowa. Rymarz wykonuje prac
ę
w pozycji stoj
ą
cej
lub siedz
ą
cej. Podczas pracy na stanowiskach maszynowych wyst
ę
pu-
je niewielki hałas. Ze wzgl
ę
du na kontakt z ró
ż
nymi skórami i
ś
rodkami
pomocniczymi, np. klejami, apreturami, woskami u rymarza mog
ą
wy-
7
st
ę
powa
ć
choroby dróg oddechowych oraz alergie. Praca w zakładzie
rymarza mo
ż
e by
ć
jedno- lub dwuzmianowa. W zale
ż
no
ś
ci od wielko
ś
ci
zakładu rymarz mo
ż
e pełni
ć
rol
ę
podwładnego lub zwierzchnika, a gdy
prowadzi własny, jednoosobowy zakład, pracuje bez zale
ż
no
ś
ci organi-
zacyjnej.
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Wykonywanie zawodu rymarza wymaga umiej
ę
tno
ś
ci oceny organo-
leptycznej materiałów (skór, oku
ć
). Rymarz powinien posiada
ć
zdolno-
ś
ci manualne oraz wyobra
ź
ni
ę
przestrzenn
ą
, dobry wzrok, rozró
ż
nia
ć
barwy i uziarnienia skór, mie
ć
sprawny zmysł dotyku. Sprawno
ść
na-
rz
ą
du słuchu umo
ż
liwia ocen
ę
pracy maszyn. Podczas rozkroju i szycia
bardzo wa
ż
na jest zdolno
ść
koncentracji i podzielno
ść
uwagi. Praca
rymarza wymaga dokładno
ś
ci, rzetelno
ś
ci oraz odpowiedzialno
ś
ci za
jako
ś
ciowe i terminowe wykonanie wyrobu. Specyfika zawodu wymaga
umiej
ę
tno
ś
ci nawi
ą
zywania kontaktów z klientami, łatwo
ś
ci w komuni-
kowaniu si
ę
z nimi, a tak
ż
e współdziałania w zespole. W zawodzie nie
mo
ż
e pracowa
ć
osoba, która ma upo
ś
ledzenie wzroku i słuchu niepod-
legaj
ą
ce korekcie i niesprawno
ść
ruchow
ą
r
ą
k.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Zawód rymarza zdobywany jest w systemie kształcenia rzemie
ś
lni-
czego. Pracodawcy zatrudniaj
ą
te
ż
na stanowisku rymarza osoby z wy-
kształceniem zasadniczym zawodowym w kierunkach zwi
ą
zanych
z przemysłem skórzanym. Mo
ż
liwe jest równie
ż
szkolenie praktyczne
na stanowisku pracy i zdobywanie do
ś
wiadczenia w trakcie pracy.
Przydatna jest umiej
ę
tno
ść
obsługi komputera. Rymarz powinien bra
ć
udział w szkoleniach organizowanych w przedsi
ę
biorstwie i poza nim
poprzez stowarzyszenia, organizacje bran
ż
owe oraz wyspecjalizowane
o
ś
rodki szkoleniowe.
8
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Uzyskane w procesie pracy kompetencje zawodowe mo
ż
na po-
twierdzi
ć
w systemie rzemiosła egzaminem czeladniczym i mistrzow-
skim dla zawodu rymarza. Pracodawcy ch
ę
tnie zatrudniaj
ą
do pracy
w zawodzie rymarza absolwentów zasadniczych szkół zawodowych,
szczególnie w zawodach 753702 Kaletnik, 753402 Tapicer. Pracownik
zwykle zaczyna prac
ę
jako ucze
ń
rymarza, nast
ę
pnie mo
ż
e awanso-
wa
ć
na stanowisko czeladnicze rymarza oraz po zdanym egzaminie
zdoby
ć
tytuł mistrza w zawodzie rymarza. Posiadaj
ą
c kompetencje
w zawodzie rymarza, mo
ż
na pracowa
ć
na równorz
ę
dnych stanowiskach
w zawodach 753702 Kaletnik, 753402 Tapicer, 753403 Tapicer meblo-
wy.
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Organizowanie pracy na własnym stanowisku zgodnie z zasa-
dami BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii i ochrony
ś
rodowiska (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z2.
Przyjmowanie zamówienia na wyrób rymarski i ustalanie z klien-
tem wymaga
ń
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z3.
Sporz
ą
dzanie dokumentacji techniczno-technologicznej wykona-
nia wyrobu rymarskiego (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z4.
Wykonywanie rozkroju materiałów i przygotowywanie elementów
do szycia wyrobu rymarskiego (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1,
KzS).
Z5.
Montowanie i wyka
ń
czanie wyrobu rymarskiego (niezb
ę
dne
kompetencje: Kz1, KzS).
Z6.
Wykonywanie napraw i renowacji wyrobów rymarskich (niezb
ę
d-
ne kompetencje: Kz2, KzS).
Z7.
Kontrolowanie jako
ś
ci półproduktów i gotowych wyrobów rymar-
skich (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Wykonywanie wyrobów rymarskich (potrzebne do wykonywania
zada
ń
: Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z7).
Kz2 – Naprawianie i renowacja wyrobów rymarskich (potrzebne do wyko-
nywania zada
ń
: Z1, Z2, Z6, Z7).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1÷Z7).
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w za-
wodzie sugeruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 3
wła
ś
ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-
skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (gru-
pa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód rymarza:
1) w zakresie wiedzy: zna i rozumie podstawowe fakty, poj
ę
cia, zasa-
dy, procesy i zale
ż
no
ś
ci towarzysz
ą
ce wykonywaniu, naprawianiu
i renowacji wyrobów rymarskich oraz w szerszym zakresie elemen-
tarne uwarunkowania prowadzonej działalno
ś
ci w bran
ż
y skórzanej;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: ma umiej
ę
tno
ś
ci wymagane do realizacji
zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów poprzez wybieranie podstawo-
wych metod, narz
ę
dzi, materiałów i informacji podczas wykonywa-
nia, naprawiania i renowacji wyrobów rymarskich, potrafi wykony-
wa
ć
zadania według ogólnej instrukcji, w cz
ęś
ciowo zmiennych wa-
runkach, umie rozwi
ą
zywa
ć
typowe problemy, wyst
ę
puj
ą
ce w reali-
zacji zada
ń
w zawodzie.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z7 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Wykonywanie wyrobów rymarskich Kz1
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj
ę
cia ogólne i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zane z wykonywaniem wyrobów
rymarskich oraz ze współprac
ą
z klientami w tym obszarze pracy,
w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ergonomii i ochrony
ś
ro-
dowiska obowi
ą
zuj
ą
ce przy wy-
konywaniu wyrobów rymarskich;
−
rodzaje wyrobów rymarskich;
−
budow
ę
anatomiczn
ą
konia,
podstawowe cz
ęś
ci jego ciała;
−
materiały
podstawowe,
po-
mocnicze, okucia, ozdoby i do-
datki do wyrobów rymarskich;
−
techniki sporz
ą
dzania wzorni-
ków cz
ęś
ci składowych wyro-
bów rymarskich;
−
technologie wykonania wyro-
bów rymarskich: uprz
ęż
y, sio-
deł, sprz
ę
tu my
ś
liwskiego, pa-
sów i pasków, artykułów tech-
nicznych, sportowych itp.;
−
maszyny, urz
ą
dzenia i narz
ę
-
dzia stosowane w rymarstwie;
−
sposoby konserwacji i zasady
magazynowania wyrobów ry-
marskich;
−
zasady kontroli jako
ś
ci wyko-
nania wyrobów rymarskich;
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z wyko-
nywaniem wyrobów rymarskich
według
okre
ś
lonej
instrukcji
w cz
ęś
ciowo zmiennych warun-
kach, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepi-
sów BHP, ochrony ppo
ż
., er-
gonomii i ochrony
ś
rodowiska
podczas wykonywania wyro-
bów rymarskich;
−
rozpoznawa
ć
elementy uprz
ę
-
ż
y, okre
ś
la
ć
ich poło
ż
enie
i przeznaczenie w zale
ż
no
ś
ci
od typu;
−
rozró
ż
nia
ć
podstawowe typy
siodeł, okre
ś
la
ć
ich przezna-
czenie oraz charakteryzowa
ć
poszczególne elementy skła-
dowe;
−
charakteryzowa
ć
poszczególne
cz
ęś
ci ciała konia;
−
wykonywa
ć
pomiary koni;
−
dobiera
ć
materiały,
okucia,
ozdoby i dodatki do wykonania
wyrobu rymarskiego;
−
opracowywa
ć
wzorniki cz
ęś
ci
składowych wyrobu rymarskie-
go;
−
wykonywa
ć
rozkrój skór i mate-
riałów pomocniczych metod
ą
r
ę
czn
ą
lub maszynow
ą
;
11
−
zasady sporz
ą
dzania kalkulacji
kosztów wykonania oraz pro-
wadzenia dokumentacji pro-
dukcji;
−
historyczne wyroby rymarskie.
−
przygotowywa
ć
elementy wy-
robu rymarskiego do szycia
zgodnie z dokumentacj
ą
;
−
ł
ą
czy
ć
elementy
składowe
w gotowy wyrób rymarski;
−
wykonywa
ć
repliki i rekon-
strukcje historycznych wyro-
bów rymarskich;
−
dobiera
ć
i posługiwa
ć
si
ę
na-
rz
ę
dziami r
ę
cznymi, urz
ą
dze-
niami i maszynami rymarskimi;
−
konserwowa
ć
wyroby rymar-
skie;
−
kontrolowa
ć
jako
ść
wykonania
na poszczególnych etapach
wytwarzania wyrobu rymar-
skiego;
−
kontrolowa
ć
gotowy
wyrób
rymarski;
−
sporz
ą
dza
ć
kalkulacj
ę
kosztów
wykonania wyrobu rymarskie-
go oraz wypełnia
ć
dokumenta-
cj
ę
produkcji.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z6, Z7 wymaga posiadania
kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Naprawianie i renowacja wyrobów rymarskich Kz2
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj
ę
cia ogólne i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zane z naprawianiem i renowacj
ą
wyrobów rymarskich oraz
ze
współprac
ą
z klientami w tym
obszarze pracy, w szczególno
ś
ci
zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii i ochrony
ś
rodowiska obowi
ą
zuj
ą
ce przy
naprawie i renowacji wyrobów
rymarskich;
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z na-
prawianiem i renowacj
ą
wyrobów
rymarskich
według
okre
ś
lonej
instrukcji, w cz
ęś
ciowo zmiennych
warunkach, w szczególno
ś
ci po-
trafi:
−
organizowa
ć
prac
ę
na stano-
wisku naprawy i renowacji wy-
robów
rymarskich
zgodnie
z zasadami
BHP,
ochrony
ppo
ż
., ergonomii i ochrony
ś
rodowiska;
12
−
zasady i sposoby wykonywania
napraw wyrobów rymarskich;
−
rodzaje materiałów stosowa-
nych na wyroby rymarskie;
−
zasady i sposoby wykonywania
renowacji wyrobów rymarskich;
−
rodzaje
ś
rodków stosowanych
do renowacji wyrobów rymar-
skich;
−
rodzaje i przeznaczenie narz
ę
-
dzi i maszyn rymarskich;
−
zasady kontroli jako
ś
ci wyko-
nania naprawy i renowacji.
−
okre
ś
la
ć
zakres prac napraw-
czych wyrobu rymarskiego;
−
rozpoznawa
ć
rodzaje materia-
łów zastosowanych w wyrobie
rymarskim;
−
dobiera
ć
materiały i dodatki do
wykonania naprawy i renowacji
wyrobu rymarskiego;
−
dobiera
ć
i posługiwa
ć
si
ę
na-
rz
ę
dziami r
ę
cznymi, urz
ą
dze-
niami i maszynami rymarskimi;
−
demontowa
ć
uszkodzone ele-
menty w wyrobie rymarskim
oraz montowa
ć
elementy skła-
dowe w wyj
ś
ciowy układ wyro-
bu;
−
wykonywa
ć
renowacj
ę
wyro-
bów rymarskich;
−
kontrolowa
ć
jako
ść
wykonania
naprawy i renowacji wyrobu
rymarskiego.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za wykonanie, naprawianie i renowacj
ę
wyrobów rymarskich,
−
dostosowuje zachowanie do zmian w
ś
rodowisku pracy zakładu
rzemie
ś
lniczego lub produkcyjnego,
−
pracuje samodzielnie i podejmuje współprac
ę
w zorganizowanych
warunkach pracy zakładu rzemie
ś
lniczego lub produkcyjnego,
−
ocenia wpływ swoich działa
ń
realizowanych w ramach współpracy
zespołowej w zakładzie rzemie
ś
lniczym lub produkcyjnym i ponosi
odpowiedzialno
ść
za ich skutki.
13
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu rymarza
przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 753703 Rymarz
14
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.