background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 175

PROBLEMY OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ

I OCHRONY ŚRODOWISKA NATURALNEGO

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 176

Odporność pożarowa budynków

odporność

pożarowa

budynków

wysokość

obiektu

kategoria 

zagrożenia 

ludzi

gęstość

obciążenia 

ogniowego

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 177

Kategorie zagrożenia ludzi

Obiekty użyteczności publicznej, mieszkalne i zamieszkania zbiorowego 
kwalifikuje się do kategorii zagrożenia ludzi (ZL):

ZL I

zawierające pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego 
przebywania ponad 50 osób niebędących ich stałymi 
użytkownikami, a nieprzeznaczone przede wszystkim do 
użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się (np. 
teatry, hale widowiskowo-sportowe, duże obiekty handlowe)

ZL II

przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi
o ograniczonej zdolności poruszania się (np. szpitale, żłobki, 
przedszkola, hospicja)

ZL III

użyteczności publicznej niezakwalifikowane do ZL I i ZL II

ZL IV

mieszkalne

ZL V

zamieszkania zbiorowego niezakwalifikowane do ZL I i ZL II 
(np. hotele, motele, domy wypoczynkowe)

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 178

Gęstość obciążenia ogniowego

gęstość obciążenia ogniowego   =

całkowita energia cieplna mogąca 

powstać przy spaleniu materiałów 

w pomieszczeniu

jednostka powierzchni 

pomieszczenia

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 179

Grupy wysokości budynków

Grupy wysokości budynków:

wysokie (W) – od 25 do 55 m włącznie nad poziomem
terenu lub mieszkalne o wysokości od 9 do 18 
kondygnacji nadziemnych włącznie

niskie (N) – do 12 m wysokości włącznie
nad poziomem terenu lub mieszkalne
o wysokości do 4 kondygnacji
nadziemnych włącznie

średniowysokie (SW) – od 12 do 25 m włącznie
nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości
do 9 kondygnacji nadziemnych włącznie

wysokościowe (WW) – powyżej 55 m nad poziomem terenu

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 180

Odporność pożarowa budynków

Elementy budynku, odpowiednio do jego klasy odporności pożarowej, 

powinny spełniać co najmniej następujące wymagania odporności ogniowej:

Klasa odporności ogniowej elementów

Klasa 

odporności 

pożarowej 

budynku

główna 

konstrukcja 

nośna

konstrukcja 

dachu

strop

ściana 

zewnętrzna

ściana 

wewnętrzna

przekrycie 

dachu

A

R  240

R  30

REI  120

EI  120

EI  60

E  30

B

R  120

R  30

REI  60

EI  60

EI  30

E  30

C

R  60

R  15

REI  60

EI  30

EI  15

E  15

D

R  30

(-)

REI  30

EI  30

(-)

(-)

E

(-)

(-)

(-)

(-)

(-)

(-)

Oznaczenia w tabeli:
R  – nośność ogniowa w minutach
E  – szczelność ogniowa w minutach
I    – izolacyjność ogniowa w minutach
(-) – nie stawia się wymagań

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 181

Trójkąt ognia pożaru

TRÓJKĄT  OGNIA  POŻARU

CIEPŁO

PALIWO

TLEN

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 182

Materiały pożarowo niebezpieczne

Materiały pożarowo niebezpieczne

• gazy palne
• ciecze palne o temperaturze zapłonu poniżej 328,15 K

(55°C) 

• materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne
• materiały zapalające się samorzutnie na powietrzu
• materiały wybuchowe i pirotechniczne
• materiały ulegające samorzutnemu rozkładowi lub

polimeryzacji

• materiały mające skłonności do samozapalenia

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 183

Źródła zapłonu

Źródła zapłonu:

• otwarty płomień (np. zapałki, zapalniczki, świece)
• żar papierosowy
• paleniska
• żarówki
• płomień palników gazowych
• rozżarzone cząstki metalu podczas spawania, cięcia i lutowania
• łuk elektryczny i wyładowania atmosferyczne
• nagrzane powierzchnie zewnętrzne urządzeń grzewczych (np. kuchenek,

piecyków, grzałek, patelni, frytkownic)

• uszkodzona lub wadliwie eksploatowana instalacja elektryczna (wystąpienie

przeciążenia, zwarcia, nagrzania styków osprzętu elektrycznego)

• ciepło powstające podczas tarcia (np. bębnów hamulcowych, łożysk)
• iskry mechaniczne
• iskry udarowe
• wyładowania elektryczności statycznej
• spalanie wybuchowe środków pirotechnicznych

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 184

Techniczne systemy zabezpieczeń przeciwpożarowych

Techniczne systemy

zabezpieczeń przeciwpożarowych

systemy sygnalizacji 

pożarowej

tryskaczowe 

urządzenia gaśnicze

gazowe urządzenia 

gaśnicze

wentylacja pożarowa 

(klapy dymowe)

czujka dymowa

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 185

Zasady zachowania się w sytuacji pożaru

Procedury działania w sytuacji pożaru przyjęte w danym zakładzie 

pracy powinny odpowiadać na pytania: 

• Jaki jest tryb podejmowania decyzji w sytuacjach awaryjnych,

zagrożenia? 

• Jaki jest obieg informacji? 

• Jakie ustalono sygnały alarmowania i ostrzegania?

• Jakie  są zadania kadry kierowniczej, personelu 

inżynieryjno-technicznego, służby ochrony, pracowników?

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 186

Rodzaje gaśnic

Rodzaje gaśnic powinny być dostosowane do gaszenia grup 

pożarów, które mogą wystąpić w obiekcie.

Grupa 

pożarów

Charakterystyka materiałów

A

pożary ciał stałych pochodzenia organicznego, przy których 
spalaniu obok innych zjawisk powstaje zjawisko żarzenia, np. 
drewno, papier, węgiel, tworzywo sztuczne, tkaniny, słoma

B

pożary cieczy palnych i substancji stałych topiących się
wskutek ciepła wytworzonego podczas pożaru, np. benzyna, 
alkohole, aceton

C

pożary gazów, np. wodór, acetylen, gaz ziemny

D

pożary metali lekkich, np. magnez, glin, potas, sód

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 187

Typy gaśnic

TYPY GAŚNIC

gaśnice śniegowe

gaśnice proszkowe

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 188

Rozmieszczenie sprzętu gaśniczego

Zasady rozmieszczania sprzętu gaśniczego

9

Sprzęt powinien być umieszczony w miejscach łatwo dostępnych,

widocznych, przy wejściach i klatkach schodowych, przy przejściach
i korytarzach, przy wyjściach na zewnątrz pomieszczeń.

9

W obiektach wielokondygnacyjnych sprzęt należy rozmieszczać w tych

samych miejscach na każdej kondygnacji, jeżeli istniejące warunki na
to pozwalają.

9

Do sprzętu powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej

1 m.

9

Odległość dojścia do sprzętu nie powinna być większa niż 30 m.

9

Sprzęt należy umieszczać w miejscach nienarażonych na uszkodzenie

mechaniczne oraz działanie źródeł ciepła.

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 189

Środowisko - definicja

Pod pojęciem środowiska przyjmuje się ogół elementów przyrodniczych, 
w szczególności:

ƒ

powierzchnię ziemi

ƒ

kopaliny

ƒ

wody

ƒ

powietrze

ƒ

zwierzęta i rośliny

ƒ

klimat

ƒ

a także krajobraz

zarówno w stanie naturalnym, jak i przekształcony w wyniku działalności człowieka.

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 190

Ochrona środowiska

Ochrona  środowiska

jest rozumiana jako działania lub zaniechanie działań, których 

celem jest zachowanie lub przywracanie równowagi przyrodniczej.

Ochrona środowiska polega w szczególności na:

racjonalnym kształtowaniu środowiska

i gospodarowaniu jego zasobami

przeciwdziałaniu zanieczyszczeniom

przywracaniu elementów przyrodniczych

do stanu właściwego

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 191

Zanieczyszczenie środowiska

Zanieczyszczenie środowiska to:

wprowadzenie do środowiska (bezpośrednio lub pośrednio)

przez człowieka, w wyniku prowadzonej przez niego działalności

substancji stałych, ciekłych lub gazowych, energii takiej jak: ciepło, hałas, 

wibracje lub pola elektromagnetyczne

w takich ilościach lub w takim składzie, że emisja ta może być

szkodliwa dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 192

Korzystający ze środowiska

ƒ

przedsiębiorca w rozumieniu ustawy Prawo działalności gospodarczej

ƒ

osoba prowadząca działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw

rolnych, chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa

i rybactwa śródlądowego

ƒ

osoba wykonująca zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki

lub indywidualnej specjalistycznej praktyki

ƒ

jednostka organizacyjna niebędąca przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy

Prawo działalności gospodarczej

ƒ

osoba fizyczna korzystająca ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie

ze środowiska wymaga pozwolenia

Podmiotem korzystającym ze środowiska jest każdy:

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 193

Obowiązki pracodawcy

podejmowanie działań zapobiegających zanieczyszczeniu środowiska 
w przyszłości

odpowiednią organizację pracy

zapewnienie osób zajmujących się ochroną środowiska i posiadających 
odpowiednie kwalifikacje zawodowe do wykonywania zadań w tym zakresie

zapoznanie pracowników z wymaganiami ochrony środowiska, jeżeli praca 
przez nich wykonywana może mieć wpływ na środowisko

podejmowanie działań mających na celu eliminację lub ograniczenie szkód 
w środowisku, które mogą powstać w wyniku nieprzestrzegania przez 
pracowników wymagań ochrony środowiska

Każdy podmiot (w tym pracodawca) ma obowiązek zapewnić przestrzeganie 
wymagań ochrony środowiska, w szczególności przez:

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 194

Obowiązki pracodawcy cd.

Każdy, kto prowadzi działalność mogącą negatywnie oddziaływać na środowisko, 

zobowiązany jest do zapobiegania takiemu oddziaływaniu.

Każdy przedsiębiorca (z wyjątkiem zwolnionych przepisami prawa) prowadzący 
zarówno zakład produkcyjny, jak i przedsiębiorstwo handlowo-usługowe jest 
zobowiązany posiadać pozwolenie:

‰

na wprowadzanie 

gazów lub pyłów

do powietrza lub zgłoszenie instalacji

emitującej substancje do powietrza

‰

na wprowadzanie 

ścieków

do wód lub do ziemi

‰

na wytwarzanie 

odpadów 

lub decyzję zatwierdzającą program gospodarki

odpadami niebezpiecznymi oraz/lub potwierdzenie przedłożenia informacji
o wytwarzanych odpadach oraz sposobach gospodarowania wytworzonymi
odpadami

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 195

Pozwolenie na eksploatację instalacji

Eksploatacja instalacji mającej negatywny wpływ na środowisko (jeżeli pozwolenie 

na jej użytkowanie jest wymagane) jest dozwolona jedynie po uzyskaniu 

pozwolenia.

Rodzaje instalacji, dla których nie jest wymagane pozwolenie, a jedynie 
zgłoszenie

właściwemu organowi ochrony środowiska,

zostały 

określone przepisami prawa. 

Są to m.in.:

9

instalacje energetyczne opalane paliwem gazowym, węglem

kamiennym, olejem napędowym, olejem opałowym jeżeli ich moc
cieplna nie przekracza 15 MW

9

instalacje do przesyłu, przeładunku lub magazynowania paliw

płynnych

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 196

Obowiązek prowadzenia ewidencji

wielkości, rodzaju i sposobie zagospodarowania terenu, z którego odprowadzane są ścieki 
oraz prowadzenia ewidencji odpadów w postaci:

ƒ

karty ewidencji odpadów

ƒ

karty przekazania odpadu

ilości i rodzajach gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza oraz dane, na podstawie 
których określono te ilości

ilości i jakości pobranej wody powierzchniowej i podziemnej

ilości, stanie i składzie ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi

Każdy przedsiębiorca jest zobowiązany do prowadzenia ilościowych i jakościowych ewidencji 
zawierających informacje o:

W przypadku małych i średnich przedsiębiorstw może być prowadzona uproszczona ewidencja odpadów
jedynie w postaci Karty odpadów, ale tylko w przypadku gdy wytwarzają one odpady niebezpieczne 
ilości do 100 kg rocznie lub inne odpady niż niebezpieczne, niebędące odpadami komunalnymi, w ilości 
do 5 ton rocznie.

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 197

Opłaty za korzystanie ze środowiska

Każdy podmiot ma obowiązek ponosić opłaty za korzystanie ze środowiska,

które są pobierane za następujące rodzaje korzystania ze środowiska:

·

wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza

wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi

pobór wód

składowanie odpadów

Wysokość należnej opłaty ustala we własnym zakresie podmiot korzystający ze 
środowiska i przekazuje je na rachunek właściwego urzędu marszałkowskiego.

background image

Szkolenia bhp w firmie ©

szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 198

Kontrola przestrzegania przepisów

Kontrolę przestrzegania przepisów prawa o ochronie środowiska, 

badanie stanu środowiska oraz przeciwdziałanie nadzwyczajnym 

zagrożeniom środowiska (poważnym awariom) wykonuje

Inspekcja Ochrony Środowiska. 

Za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących przekroczenia 
określonych w pozwoleniach wartości dopuszczalnych w zakresie 
korzystania ze środowiska wojewódzki inspektor ochrony środowiska 
wymierza w drodze decyzji kary pieniężne.


Document Outline