1. ZADANIA ORGANÓW ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W ZAKRESIE UDOSTĘPNIANIA INFORMACJI O ŚRODOWISKU.

Regułą jest to, że każdy może żądać od organów administracji publicznej udostępnienia informacji o środowisku i jego ochronie w których organy są posiadaniu lub które są dla nich przeznaczone.

W urzędach organów administracji wyznacza się osoby, które zajmują się udostępnianiem informacji o środowisku i jego ochronie.

Organ administracji udostępniając informacje o środowisku i jego ochronie przekazane przez osoby trzecie, wskazuje źródło ich pochodzenia.

Od podmiotu żądającego informacji o środowisku i jego ochronie nie wymaga się wykazania interesu prawnego lub faktycznego.

Udostępnieniu podlegają informacje dotyczące:

1. - stanu elementów środowiska oraz wzajemnego oddziaływania między tymi elementami (powietrze, woda, kopaliny, klimat, krajobraz, obszary morskie, itd.),

2. - emisji zanieczyszczeń oddziałujących lub mogących oddziaływać na środowisko,

3. - środków tj. środki administracyjne, polityki, przepisy prawne dot. środowiska i gospodarki wodnej, plany, porozumienia w sprawie ochrony środowiska wpływające lub mogące wpływać na elementy środowiska,

4. - raporty na temat realizacji przepisów dot. ochrony środowiska,

5. - analiz kosztów i korzyści oraz innych analiz gospodarczych i założeń wykorzystanych w ramach środków i działań dot. Ochrony środowiska,

6. - stanu zdrowia, bezpieczeństwa i warunków życia ludzi w zakresie w jakim oddziałują na nie lub mogą oddziaływać elementy środowiska

Informacje takie udostępnia się w formie ustnej, pisemnej, wizualnej, dźwiękowej, elektronicznej lub innej formie.

Organ może odmówić udzielenia informacji w drodze decyzji administracyjnej.

Są dwie kategorie odmowy udzielenia informacji:

• tzw. przypadki odmowy obligatoryjnej;

katalog tych przypadków jest dość rozbudowany, np.:

  1)   danych jednostkowych uzyskiwanych w badaniach statystycznych chronionych tajemnicą statystyczną,

  2)   spraw objętych toczącym się postępowaniem sądowym, dyscyplinarnym lub karnym, jeżeli udostępnienie informacji mogłoby zakłócić przebieg postępowania;

  3)   spraw będących przedmiotem praw autorskich, jeżeli udostępnienie informacji mogłoby naruszyć te prawa;

  4)   danych osobowych, dotyczących osób trzecich, jeżeli udostępnienie informacji mogłoby naruszać przepisy o ochronie danych osobowych;

  5)   dokumentów lub danych dostarczonych przez osoby trzecie, jeżeli osoby te, nie mając obowiązku ich dostarczenia i nie mogąc być takim obowiązkiem obciążone, dostarczyły je dobrowolnie i złożyły zastrzeżenie o ich nieudostępnianiu;

  6)   dokumentów lub danych, których udostępnienie mogłoby spowodować zagrożenie dla środowiska lub bezpieczeństwa ekologicznego kraju;

  7)   informacji o wartości handlowej, dostarczonych przez osoby trzecie i objętych tajemnicą przedsiębiorstwa, jeżeli udostępnienie tych informacji mogłoby pogorszyć konkurencyjną pozycję tych osób i złożyły one uzasadniony wniosek o wyłączenie tych informacji z udostępniania;

  8)   przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, realizowanych na terenach zamkniętych, co do których nie prowadzi się postępowania z udziałem społeczeństwa,

  9)   obronności i bezpieczeństwa państwa.

• przypadki odmowy fakultatywnej;

1. wymagałoby to dostarczenia dokumentów lub danych będących w trakcie opracowywania;

2. wymagałoby to dostarczenia dokumentów lub danych przeznaczonych do wewnętrznego komunikowania się;

3. wniosek jest w sposób oczywisty niemożliwy do zrealizowania;

4. wniosek jest sformułowany w sposób zbyt ogólny - wówczas organ wzywa wnioskodawcę do sprecyzowania wniosku w terminie 14 dni a jeśli wniosek nie zostanie sprecyzowany wydaje decyzję o odmowie udzielenia informacji.

Mamy dwa tryby uzyskiwania informacji:

1. dot. danych które wymagają poszukiwania. Organ jest zobowiązany do udzielenia informacji w ciągu 1 miesiąca, jeżeli jest to nie możliwe w tym terminie wówczas organ zawiadamia Wnioskodawcę o tym i może przedłużyć termin do 2 miesięcy. Od takiego wniosku pobierana jest opłata odzwierciedlająca koszty ( koszty pokrycia liczby stron i koszty wysyłki.)

2. Dot. informacji znajdujących się w tzw. publicznie dostępnych wykazach danych. Przeglądanie tych danych jest bezpłatne, zaś informacja powinna zostać udzielona w tym samym dniu.

2. ZADANIA ORGANÓW ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W ZAKRESIE ZAPEWNIENIA UDZIAŁU SPOŁECZEŃSTWA W POSTĘPOWANIACH DOTYCZĄCYCH ŚRODOWISKA.

Przepisy prawa ochrony środowiska przewidują, że przed wydaniem niektórych rozstrzygnięć w sprawach indywidualnych ale również przy tworzeniu aktów generalnych konieczne jest przeprowadzenie tzw. postępowania z udziałem społeczeństwa.

Taki udział społeczeństwa będzie wymagany m.in. przed wydaniem:

1. decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przy wydawaniu której jest przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko;

2. decyzji zatwierdzającej zewnętrzny plan operacyjno-ratowniczy;

3. udział społeczeństwa powinien być zapewniony przy przyjmowaniu niektórych dokumentów o charakterze programowym.

Prawo polskie przewiduje trzy formy tzw. partycypacji publicznej, są to:

1. Procedura składania uwag i wniosków;

2. Przeprowadzenie rozprawy otwartej dla społeczeństwa;

3. Udział w postępowaniu tzw. organizacji ekologicznych;

Ad 1 - Wszczynając postępowanie organ administracji publicznej podaje do publicznej wiadomości informację o wszczęciu postępowania. Jednocześnie zawiadamia społeczeństwo o możliwości zapoznania się z dokumentacją sprawy oraz wyznacza 21-dniowy termin w którym każdy może składać swoje uwagi i wnioski. Uwagi to jakieś zastrzeżenia a wnioski to propozycje. Uwagi można wnosić pisemnie, ustnie do protokołu bądź też w drodze elektronicznej, przy czym nie jest wymagany tu bezpieczny podpis elektroniczny. Uwagi i wnioski dla organu prowadzącego postępowanie są niewiążące ale powinien on je rozpatrzeć a następie w uzasadnieniu decyzji powinien wskazać jakie uwagi i wnioski wpłynęły oraz jak się do nich ustosunkował.

Ad. 2 - Rozprawa otwarta dla społeczeństwa. Jednym ze środków gwarantujących społeczeństwu udział w postępowaniach z zakresu ochrony środowiska jest rozprawa administracyjna, jeżeli organ administracji prowadzący postępowanie jej przeprowadzenie uzna za uzasadnione. Aktywność społeczeństwa ogranicza się do udziału w rozprawie bez prawa głosu.

Ad. 3 - Organizacja ekologiczna to zorganizowana grupa ludzi, której statutowym celem jest ochrona środowiska). Tymi organizacjami będą stowarzyszenia, organizacje powołane na mocy ustawy takie jak Polski Związek Łowiecki, Polski Związek Wędkarski, społeczno zawodowe organizacje rolników czyli Kółka Rolnicze, Koła Gospodyń Wiejskich. Jest to specyficzna forma, o ile pozostałe formy partycypacji publicznej miały charakter przede wszystkim konsultacyjny, to w przypadku organizacji ekologicznych mamy do czynienia z występowaniem na prawach strony ze wszystkimi tego konsekwencjami. Aby organizacja ekologiczna uczestniczyła w postępowaniu na prawach strony musi zgłosić chęć uczestniczenia w określonym postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa.

Uczestnictwo organizacji ekologicznej w procedurze nie będzie uzależniane od dopuszczenia przez organ. Organizacje ekologiczne mają bardzo silną pozycję o charakterze procesowym ponieważ mogą odwoływać się od decyzji oraz skarżyć decyzję do Sądu Administracyjnego nawet wtedy jeśli nie bały udziału w postępowaniu. Uprawnienia organizacji ekologicznych to wszystkie uprawnienia przysługujące stronom postępowania, za wyjątkiem tego, iż nie mogą same wnieść o wszczęcie postępowania, o zawieszenie postępowania, a także nie mogą wstrzymać postępowania.

3. ZADANIA ORGANÓW ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W ZAKRESIE OCEN ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO.

W zależności od rozmiaru prowadzonej czy planowanej przez człowieka działalności jego niekorzystne oddziaływanie na środowisko może być większe lub mniejsze. Ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie szczególnych procedur, których celem jest ustalenie potencjalnie niekorzystnych skutków pewnych działań człowieka dla środowiska oraz umożliwiających podjęcie odpowiednich środków zapobiegawczych czy też zaradczych. Procedury te noszą wspólną nazwę ocen oddziaływania na środowisko.

Jest to pojęcie zbiorcze obejmujące przynajmniej trzy procedury:

I procedura ocen oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć;

II procedura oddziaływania na środowisko niektórych planów i programów;

III ocena oddziaływania na obszary „Natura 2000”

Ad I - ocena oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć

Przedsięwzięcia - ingerencja w środowisko polegająca na zmianie wykorzystania terenu tj. budowa, wydobywanie kopalin ze złóż, piętrzenie wód i inne działania wymagające jednego z pozwoleń o których mowa w art. 72 ust. 1 ustawy z dn. 03.10.2008 r. (UioŚ)

Do tych pozwoleń zaliczamy m.in.:

1. - pozwolenia na budowę,

2. decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,

3. - koncesje regulowane ustawą prawo geologiczne i górnicze

4. - pozwolenia na realizację inwestycji związanych z Euro 2012

5. - budowa terminalu regazyfikacyjnego w Świnoujściu.

Ocena oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć obejmuje dwie kategorię przedsięwzięć:

1. przedsięwzięcia zawsze mogące znacząco oddziaływać na środowisko;

2. przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.;

Ad a) Przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko w odniesieniu do których negatywne następstwa są znaczne - to przedsięwzięcia grupy I. Cechą charakterystyczną jest to że w stosunku do nich przeprowadzenie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko jest obligatoryjne.

Ad b) przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko są to przedsięwzięcia grupy II. W odniesieniu do nich przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko ma charakter fakultatywny czyli decyzje czy w danym przypadku przeprowadzić ocenę oddziaływania na środowisko będzie podejmował organ prowadzący postępowanie.

Wykaz przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko zarówno gr I jak i gr. II zawiera rozporządzenie Rady Ministrów z 2004 r & 1 i 2.

Ocena oddziaływania na środowisko jest przeprowadzana przy wydawaniu szczególnego aktu administracyjnego - decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach. Jeśli chcemy uzyskać pozwolenie na realizację przedsięwzięcia wymienionego w tym rozporządzenia gr. I albo gr. II to przed wystąpieniem np. o pozwolenie na budowę będziemy musieli uzyskać tę decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach. Podstawowym jej zadaniem jest określenie środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia. W tej decyzji organ ją wydający określi pod jakimi warunkami można wydać pozwolenie na realizację danego przedsięwzięcia.

Decyzja o środowiskach uwarunkowaniach będzie wymagana zarówno w odniesieniu do przedsięwzięć grupy I jak i grupy II.
Ocena oddziaływania na środowisko będzie wymagana obligatoryjnie w odniesieniu do przedsięwzięć grupy I natomiast do grupy II fakultatywnie - jeśli organ prowadzący postępowanie tak postanowi.

Takie decyzje wydaje:

1. Wójt, burmistrz, prezydent miasta;

2. Regionalny dyrektor ochrony środowiska;

3. Dyrektor regionalnej dyrekcji lasów państwowych;

4. Starosta w postępowaniu poprzedzającym przed wydaniem decyzji zatwierdzającej projekt scalania bądź wymiany gruntu.

Na czym polega to postępowanie?

Jeżeli organ postanowił, że ocena nie będzie przeprowadzona to wówczas wydaje się tzw. pustą decyzję środowiskową. Jeśli jednak w ramach postępowania jest przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko to przede wszystkim konieczne jest przygotowanie specjalnego dokumentu który nazywa się raportem o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Ten raport to opracowanie o charakterze inżyniersko-przyrodniczym. Raport powinien zawierać (streszczenie w języku niespecjalistycznym) warianty realizacji przedsięwzięcia oraz ewentualne skutki dla środowiska jakie realizacja przedsięwzięcia może spowodować.

Raport musi zawierać tzw. warianty realizacji przedsięwzięcia, czyli musi być napisany w 3 wariantach:

1. wariant proponowany czyli wariant, który zaproponował inwestor

2. tzw. wariant ekologiczny czyli realizacja tego przedsięwzięcia, ale w sposób najbardziej korzystny dla środowiska

3. tzw. wariant zerowy czyli wariant polegający na niepodejmowaniu przedsięwzięcia

Procedury ooś oprócz sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko wymagają jeszcze dwóch rodzajów czynności:

1. będzie to konieczność zapewnienia tzw. partycypacji publicznej

2. dokonanie współdziałania z innymi organami (decyzja wymaga zawsze uzgodnienia przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska oraz współdziałania z innymi organami przede wszystkim z powiatowym inspektorem sanitarnym.

Ad II Procedura oddziaływania na środowisko niektórych planów i programów

Określana jest mianem „strategicznych ocen oddziaływania na środowisko. Te oceny dot. wszystkich dokumentów planistyczno -programowych, których realizacja może wpłynąć na środowisko. Z tego zakresu ustawodawca wyłączył miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Nie ma katalogu takich dokumentów planistyczno-programowych co do których w sposób wyraźny wskazuje się iż przeprowadzenie oceny oddziaływania jest konieczne. Takich dokumentów w naszym kraju jest niezwykle dużo np.:

• programy ochrony środowiska,

• plany gospodarki odpadami,

• plany rozwoju energetyki,

• plany rozwoju infrastruktury komunikacyjnej itd.

Procedura strategicznej oceny oddziaływania na środowisko jest bardzo prosta. Składa się ona z trzech etapów:

1. organ przygotowujący projekt takiego dokumentu jest zobowiązany do opracowania tzw. prognozy oddziaływania na środowisko.

2. Ta prognoza jest następnie poddawana procedurze konsultacyjnej w której udział biorą zarówno inne organy administracji publicznej jak również społeczeństwo.

3. Wyniki tych konsultacji nie mają charakteru wiążącego jednakże organ przyjmujący projekt dokumentu powinien wziąć je pod uwagę.

Ad. III Ocena oddziaływania na obszary „Natura 2000” (Dolina Rospudy)

Procedura oceny oddziaływania na obszary Natura 2000 jest inna niż procedura wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

Uczestniczy w niej organ właściwy do wydania pozwolenia na realizację przedsięwzięcia oraz Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska.

Przed rozpoczęciem realizacji przedsięwzięcia, innego niż mogącego znacząco oddziaływać na środowisko :
- które nie jest bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000,
- nie wynika z tej ochrony
organ wydający decyzję jest obowiązany rozważyć czy planowane przedsięwzięcie może potencjalnie znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000.

 Jeżeli organ uzna, że przedsięwzięcie może potencjalnie znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, wydaje postanowienie w sprawie nałożenia obowiązku przedłożenia właściwemu miejscowo RDOŚ wniosku o uzgodnienie decyzji.

W przypadku stwierdzenia, że przedsięwzięcie może znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 RDOŚ stwierdza obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, która jest następnie poddawana konsultacjom z

udziałem społeczeństwa.

RDOŚ w wyniku przeprowadzonego postępowania wydaje postanowienie (na które nie przysługuje zażalenie) uzgadniające lub nie uzgadniające decyzji. Na skutek podjętego przez RDOŚ postanowienia właściwy organ wydaje decyzję. Jeśli strona będzie z niej niezadowolona, wówczas zażalenie w takim przypadku będzie mogła wnieść dopiero w odwołaniu od decyzji wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w danej sprawie.

Jeżeli Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska stwierdzi, że przedsięwzięcie może negatywnie wpłynąć na obszary Natura 2000 wydaje postanowienie odmowne.

Zgoda na przedsięwzięcie mogące negatywnie wpłynąć na obszar Natura 2000 możliwa jest tylko wtedy, gdy jest to uzasadnione nadrzędnym interesem społeczno-gospodarczym i brak jest rozwiązań alternatywnych, ponadto trzeba przeprowadzić kompensację przyrodniczą.

Obszary Natura 2000 to ciało obce w naszym systemie prawnym, zostały wprowadzone na mocy dyrektywy siedliskowej w związku z przystąpieniem naszego kraju do UE. Ochronie tu podlega nie obszar ale podlegają genotypy (gatunki roślin i zwierząt ze względu na występowanie w którym utworzono ten obszar).

Organizacje pozarządowe zgłaszają RDOŚ propozycje obszaru do objęcia ochroną. RDOŚ prowadzi wykaz takich obszarów - lista cieni. Zamieszczenie danego terenu na liście wymaga opinii właściwej gminy. Następnie lista cieni jest zatwierdzana przez Radę Ministrów, oraz wysyłana do Komisji Europejskiej, która zatwierdza ją w drodze decyzji. Lista wraca do Polski a obszar Natura 2000 tworzy Minister środowiska w drodze rozporządzenia. Ochronie podlegają także projektowane obszary „Natura 2000”.

4. ZADANIA ORGANÓW ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W ZAKRESIE OCHRONY PRZYRODY.

I . Zadania organów gminy w zakresie ochrony przyrody - określa ustawa o ochronie przyrody.

Zadania te dzielimy na dwie grupy:

1. - zadania w zakresie tzw. powszechnej ochronie drzew i krzewów oraz terenów zieleni

2. - kompetencje w zakresie stosowania przepisów wprowadzających tzw. formy ochrony przyrody.

Ad. 1. Zieleń (drzewa i krzewy) mogą spełniać dwojakiego rodzaju funkcje: np. drzewa rosnące w lesie są sadzone w celu pozyskania drewna - reguluje ustawa o lasach, ustawa o gruntach rolnych i leśnych; zaś ochrona o charakterze powszechnym dotyczy tych drzew i krzewów, sadzonych nie w celu gospodarczego wykorzystania, ale rosnących w celu estetycznym, przyrodniczym.

Regułą jest, że właściciel nieruchomości musi dbać o rosnące na niej drzewa lub krzewy.
W głównej mierze, ten obowiązek realizowany jest:

- poprzez dokonywanie odpowiednich zabiegów pielęgnacyjnych, ale też

- poprzez wprowadzenie zakazu usuwania drzew i krzewów bez wymaganego zezwolenia właściwego organu.

Jeżeli chcemy usunąć drzewo lub krzew objęte tzw. powszechną ochroną musimy na to uzyskać stosowne zezwolenie. Zezwolenia na usunięcie wymaga każde drzewo i krzew, za wyjątkiem przewidzianym w ustawie; czyli nie jest wymagane zezwolenie:

1. na usunięcie drzewa młodszego niż 5 lat

2. na usunięcia drzew i krzewów owocowych [drzewo owocowe to drzewo powszechnie uznawane za drzewo owocowe, które zostało posadzone w celu pozyskiwania owoców]

3. na usunięcie drzew i krzewów stanowiących przeszkody lotnicze usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu

4. na usuniecie drzew i krzewów z wałów powodziowych i międzywałów usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu

5. które utrudniają widoczność sygnalizatorów i pociągów usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu

Zezwolenie jest wymagane również:

- w przypadku drzew obumarłych

- w przypadku drzew stanowiących zagrożenie

Zezwolenia na wycięcie wydaje: wójt, burmistrz, prezydent miasta, ale są wyjątki:

1. jeżeli drzewo rośnie na nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków, zezwolenie na wycięcie wydaje wojewódzki konserwator zabytków, w takiej sytuacji konieczne jest także zezwolenie na wycięcie drzewa owocowego

2. jeśli drzewo rośnie na nieruchomościach będących własnością gminy - wtedy organem wydającym zezwolenie jest starosta.

Za usunięcie drzew i krzewów są ponoszone opłaty. Opłat tych nie ponoszą osoby fizyczne, chyba że usuwają drzewa w celu prowadzenia działalności gospodarczej.

Za usunięcie drzewa bez zezwolenia grozi kara pieniężna. Jest obliczana jako 3 krotność stawki opłaty za usunięcie. Opłatę za usunięcie oblicza się na podstawie obwodu drzewa
w pierśnicy.

Kompetencje gminy w zakresie ochrony przyrody, to kompetencje wójta, ale w tym zakresie kompetencje ma również organ stanowiący gminy - Rada Gminy.

Rada Gminy:

- na nieruchomości stanowiącej jej własność, a w przypadku gdy nieruchomość nie jest własnością gminy - na wniosek lub za zgodą właściciela nieruchomości - może ustanowić tzw. park gminny. Jednocześnie określa zasady korzystania z tego parku

Gmina posiada też kompetencje w zakresie wykorzystania niektórych instrumentów ochrony przyrody, chodzi o tworzenie tzw. form ochrony przyrody.

Radę Gminy w drodze uchwały może tworzyć:

1. obszary chronionego krajobrazu

2. stanowiska dokumentacyjne

3. użytki ekologiczne

4. pomniki przyrody.

II. Kompetencje w zakresie ochrony przed odpadami oraz utrzymania czystości - najważniejszą grupą z tych kompetencji są kompetencje w zakresie utrzymania czystości
i porządku na terenie gminy. Mamy tu do czynienia z zadaniami własnymi gminy.

OBOWIĄZKI DOT. OCHRONY PRZYRODY

Obowiązkiem organów administracji publicznej, osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych oraz osób fizycznych jest dbałość o przyrodę będącą dziedzictwem i bogactwem narodowym.

Organy administracji publicznej są obowiązane do zapewnienia warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych dla ochrony przyrody.

Organ administracji publicznej podejmując pewne działania, których celem jest ochrona środowiska stosuje tzw. instrumenty prawne. Instrument prawny jest to pewne narzędzie przewidziane przepisem prawa materialnego, które przy zastosowaniu przepisów proceduralnych służy ochronie środowiska.

Instrumenty te można podzielić na kilka grup:

I grupa - są to instrumenty o charakterze reglamentacyjnym, ich cechą charakterystyczną jest to, że za ich pomocą organ administracji publicznej jednostronnie określa sytuację prawną adresata takiego instrumentu - są to rożnego rodzaju decyzje administracyjne nakazujące, zakazujące, ustalające, z urzędu czy na wniosek strony) które określają sposób korzystania ze środowiska (np. zezwolenia na ścięcie drzewa).

Często te instrumenty są nieskuteczne.

II grupa - są to instrumenty o charakterze generalnym czyli nie są kierowane do określonego adresata ale najczęściej określają sytuację prawną na danym obszarze, dot. aktów prawa miejscowego (np. plan zagospodarowania odpadami).

III grupa - są to instrumenty o charakterze ekonomicznym (rożnego rodzaju opłaty, kary pieniężne) np. kara za wyrzucony sprzęt elektroniczny.

IV grupa - są to instrumenty zakładające dobrowolne ich zastosowanie tzw. soft lov - miękkie prawo. Sami ludzie są zachęcani lub sami się decydują na ochronę środowiska.
np. kampanie promocyjne, pewne działania o charakterze organizatorskim (np. segregacja odpadów do pojemników.

Organy ochrony przyrody

Art. 91. Organami w zakresie ochrony przyrody są:

  1)   minister właściwy do spraw środowiska;

  1a)  Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska;

  2)   wojewoda;

  2a)  regionalny dyrektor ochrony środowiska;

  3)   starosta;

  4)   wójt, burmistrz albo prezydent miasta.

Art. 95. Organami opiniodawczo-doradczymi w zakresie ochrony przyrody są:

  1)   Państwowa Rada Ochrony Przyrody,;

  2)   regionalna rada ochrony przyrody,;

  3)   rada naukowa parku narodowego,;

  4)   rada parku krajobrazowego lub rada zespołu parków krajobrazowych,.

5. ZADANIA STAROSTY I MARSZAŁKA WOJEWÓDZTWA W ZAKRESIE WYDAWANIA POZWOLEŃ NA KORZYSTANIE ZE ŚRODOWISKA.

Prowadzenie działalności w której występuje ponadnormatywne oddziaływanie na środowisko w świetle prawa polskiego wymaga uzyskania stosownego pozwolenia. To pozwolenie w drodze decyzji jest wydawane przez właściwy organ ochrony środowiska i co do zasady tym organem może być:

- albo starosta;

- albo Marszałek Województwa.

Marszałek zawsze jest właściwy w odniesieniu do tzw. przedsięwzięć zawsze mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Rozporządzenie Rady Ministrów z 2004 określa m.in. te przedsięwzięcia oddziałujące na środowisko (tzw. przedsięwzięcia I grupy).

Rodzaje działalności wymagające zezwolenia:

1. wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza

2. wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi,

3. wytwarzanie odpadów w ilości większej niż 5 tys. ton odpadów rocznie;

Pozwolenie może zostać udzielone w dwóch formach:

1. tzw. pozwolenie sektorowe; na każdą czynność z osobna, a więc osobno na wprowadzanie gazów i płynów do powietrza; osobno na wprowadzanie ścieków do wód lub ziemi; osobno na wytwarzanie odpadów,

2. albo jako tzw. pozwolenie zintegrowane; (z ang. IPC - Integrated Pollution Control)

Cechą charakterystyczną tego ostatniego - IPC jest to, że zawiera ono w sobie wszystkie pozwolenia sektorowe a dodatkowo powinno ono określać dopuszczalny poziom hałasu do środowiska. Rozporządzenie Ministra Środowiska określa, które instalacje muszą posiadać pozwolenie zintegrowane - są to przede wszystkim duże zakłady chemiczne, czy też zakłady prowadzące działalność polegającą na przetwarzaniu paliw. Aby uzyskać takie pozwolenie prowadzący instalację musi wykazać, iż eksploatowana przez niego instalacja spełnia wymagania wynikające z tzw. standardów BAT (najlepsza dostępna technika). Jednocześnie wnioskodawca jest zobowiązany do uiszczenia tzw. opłaty rejestracyjnej, której wysokość określa w drodze rozporządzenia minister właściwy do spraw środowiska a jej wysokość nie może być wyższa niż równowartość 3 tys. euro.

Każde pozwolenie jest wydawane na czas określony nie dłuższy niż 10 lat.

Pozwolenie na wprowadzenie gazów i pyłów do powietrza.

Regułą jest, że pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza wymaga eksploatacja instalacji. Instalacja to stacjonarne urządzenie techniczne, zespół stacjonarnych urządzeń technicznych bądź budowla której eksploatacja powoduje wprowadzanie zanieczyszczeń do środowiska. Na podstawie ustawy Minister Środowiska wydał Rozporządzenie określające te przypadki kiedy uzyskanie pozwolenia nie jest wymagane. Przede wszystkim wskazano tam instalacje służące do energetycznego spalania paliw o mocy nominalnej w zależności od paliwa nie większej niż 5 MW_t (megawatów termicznych). To Rozporządzeni Ministra środowiska zostało wydane po to a żeby wyłączyć konieczność uzyskiwania pozwoleń emisyjnych w odniesieniu do źródeł zaliczanych do tzw. niskiej emisji.

Zgłoszenia - notyfikacje:
Gdy nie jest wymagane pozwolenie to ustawodawca zakłada konieczność przed rozpoczęciem eksploatacji niektórych instalacji dokonania tzw. zgłoszenia.
Wykaz tych instalacji zawiera Rozporządzenia Ministra Środowiska i tak np. będą to:

- instalacje energetycznego spalania paliw o mocy powyżej 1MWt;

- instalacje służące do wprowadzania do wód lub do ziemi podczyszczonych ścieków w ilości nie większej niż 5 m³ na dobę (np. przydomowa oczyszczalnia ścieków).

Nie musimy mieć na jej eksploatacje pozwolenia na budowę ale musimy przed eksploatacją dokonać zgłoszenia i w terminie 30 dni od daty zgłoszenia właściwy organ w drodze decyzji może wyrazić swój sprzeciw - nie będziemy w tedy mogli rozpocząć eksploatacji instalacji.

Notyfikacji dokonujemy staroście a jeśli korzystanie ze środowiska będzie dokonywane przez osobę fizyczną wówczas organem właściwym do przyjęcia zgłoszenia będzie wójt, burmistrz, prezydent miasta.

6. OPŁATY ZA KORZYSTANIE ZE ŚRODOWISKA - KOMPETENCJE MARSZAŁKA.

Do ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska zobowiązane są tzw. podmioty korzystające ze środowiska. Określenie „podmiot korzystający ze środowiska” nie ma charakteru opisowego tylko charakter normatywny. Podmiot korzystający ze środowiska ponoszący opłaty to:

- przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej;

- jednostki organizacyjne nie będące przedsiębiorstwami np. szkoły wyższe, urzędy administracji publicznej, wojsko, policja;

- osoby wykonujące zawody medyczne w ramach indywidualnej praktyki medycznej;

- rolnicy;

- osoby fizyczne ale tylko w tedy kiedy korzystają ze środowiska w takim zakresie kiedy wymaga to uzyskania pozwolenia.

Za co są te opłaty:

• za wprowadzenie gazów i pyłów do powietrza;

• składowanie odpadów;

• wprowadzenie ścieków do wód lub do ziemi;

• za pobór wód;

System naliczenia opłat za korzystanie ze środowiska opiera się na mechanizmie samo naliczania. Po upływie okresu rozrachunkowego (6 miesięcy) podmiot korzystający ze środowiska samodzielnie we własnym zakresie ustala opłatę i wnosi ją na rachunek właściwego Urzędu Marszałkowskiego.

Co do zasady jest to Marszałek Województwa właściwy ze względu na miejsce korzystania ze środowiska.

Jest jeden wyjątek dotyczy on wprowadzania zanieczyszczeń do powietrza. Otóż w tym przypadku marszałkiem właściwym jest marszałek województwa właściwy dla miejsca rejestracji przedsiębiorcy.

Marszałek Województwa jest organem właściwym do przeprowadzenia kontroli czy wyliczenie dokonane przez podmiot korzystający ze środowiska jest prawidłowe i jeśli uzna on, że wyliczenie to budzi wątpliwości wówczas w drodze decyzji określi wysokość należnej opłaty. Do pewnego stopnia kompetencją w tym zakresie Marszałka Województwa jest również możliwość podejmowania decyzji w przedmiocie odroczenia terminu płatności czy też rozłożenia na raty tzw. podwyższonej opłaty za korzystanie ze środowiska.

Wpływy z opłat stanowią dochód Funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej czyli Narodowego Funduszu, wojewódzkich funduszy a do końca roku 2009 powiatowych i gminnych funduszy. Od 01.01.2010 r. likwidacji uległy fundusze powiatowe i gminne.

7. ZADANIA STAROSTY I MARSZAŁKA WOJEWÓDZTWA W ZAKRESIE GOSPODAROWANIA ODPADAMI.

Zadania marszałka województwa:

1. - marszałek województwa zatwierdza program gospodarki odpadami niebezpiecznymi dla przedsięwzięć lub instalacji o których mowa w art. 378 ust. 2a ustawy Prawo ochrony środowiska,

1. przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zakładów, gdzie jest eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko;

2. przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, realizowanego na terenach innych niż wymienione w pkt 1)

Program ten zatwierdzony jest po zasięgnięciu opinii wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce wytwarzania odpadów niebezpiecznych,

2. -marszałkowi województwa składa się informacje o wytwarzanych odpadach oraz sposobach gospodarowania wytworzonych odpadów w terminie 30 dni przed rozpoczęciem działalności w zakresie przedsięwzięć lub instalacji,

3. - marszałek województwa wydaje zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwienia odpadów na czas nie dłuższy niż 10 lat dla przedsięwzięć lub instalacji określonych w art. 378 ust. 2a ustawy Prawo ochrony środowiska. Pozwolenie to jest wydawane po zasięgnięciu opinii wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwienie odpadów,

4. - marszałek województwa może zobowiązać posiadacza odpadów lub prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów do przedłożenia dokumentów ewidencji odpadów.

5. - realizuje zadania z zakresu spraw związanych z opłatami za korzystanie ze środowiska tj. składowanie odpadów,

6. -przeprowadzanie kontroli podmiotów korzystających ze środowiska w zakresie wywiązywania się z obowiązków odnośnie opłat za składowanie odpadów,

7. - prowadzenie komisji do spraw stwierdzenia kwalifikacji w zakresie gospodarowania odpadami i wydawania świadectw stwierdzających kwalifikacje w tym zakresie.

Zadania starosty :

1. - wydaje zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie zbierania lub transportu odpadów,

2. - przekazuje Marszalkowi województwa łączne zestawienie rejestrów w terminie do końca pierwszego kwartału za poprzedni rok kalendarzowy,

3. - starosta może skreślić z rejestru posiadacza odpadów lub prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów w przypadku: upływu terminu wstrzymania działalności określonego w decyzji o wstrzymaniu działalności oraz śmierci posiadacza odpadów,

4. - starosta może nałożyć na wytwórcę odpadów powstających z wypadków obowiązki dot. gospodarowania tymi odpadami , w tym obowiązku przekazania ich właściwemu posiadaczowi odpadów,

5. - starosta dokonuje gospodarowania odpadami z wypadków jeżeli:

• nie może wszcząć postępowania egzekucyjnego dot. obowiązku zagospodarowania odpadów z wypadków

• gdy egzekucja stała się bezskuteczna

• gdy konieczne jest natychmiastowe zagospodarowanie tych odpadów ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia ludzi,

6. - na wniosek starosty w przypadku braku ustalenia sprawcy koszty gospodarowania odpadów z wypadków pokrywane są ze środków finansowych wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska,

8. ZADANIA ORGANÓW GMINY W ZAKRESIE UTRZYMANIA CZYSTOŚCI I PORZĄDKU.

Problematyka ta uregulowana jest ustawą z 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku, akt ten reguluje zasadniczo trzy główne problemy:

1. zadania gmin w zakresie utrzymania czystości i porządku;

2. obowiązki właścicieli nieruchomości w zakresie utrzymania czystości i porządku;

3. problematykę wydawania zezwoleń na prowadzenie działalności regulowanej ustawą;

Ad 1. - Pierwszy zakres regulacji to zadania gmin w zakresie utrzymania czystości i porządku.

Zadania te można podzielić na:

1. zadania o charakterze organizatorskim;

2. zadania gminy jako właściciela nieruchomości;

3. zadania rady gminy w zakresie wydawania aktów prawa miejscowego określających sposób utrzymania czystości i porządku.

Do sfery organizatorskiej należy zapewnienie utrzymania czystości i porządku przede wszystkim poprzez umożliwienie wykonywania obowiązków przez właścicieli nieruchomości.
Do tego typu zadań będziemy zaliczali:

• Zapewnienie możliwości usuwania odpadów komunalnych przez właścicieli nieruchomości gdzie zadanie to może być realizowane zarówno przez gminne jednostki organizacyjne jak również przez podmioty prywatne posiadające stosowne zezwolenie wójta, burmistrza, prezydenta miasta (wywóz śmieci).

• Ochronę przed bezdomnymi zwierzętami (hycel).

• Zapobieganie zanieczyszczaniu terenów otwartych (ustawianie koszy na śmieci w rejonach intensywnego ruchu pieszego, organizowanie selektywnych zbiórek odpadów komunalnych);

Nie są to działania władcze ale działania organizatorskie.

Druga grupa zadań to zadania Rady gminy w zakresie wydawania aktów prawa miejscowego określających sposób utrzymania czystości i porządku. Stosowanie przez Radę Gminy aktów prawa miejscowego określających zasady utrzymania czystości i porządku. W zakresie regulowanym tą ustawą Rada Gminy może podjąć przynajmniej cztery uchwały, przy czym jedna z nich ma charakter obligatoryjny. Mowa tu o uchwale w sprawie regulaminu utrzymania czystości i porządku (na terenie każdej gminy w naszym kraju taka uchwała musi zostać podjęta). Powszechnie uchwałę tę określa się mianem uchwały śmieciowej. Uchwała taka jest podejmowana w porozumieniu z Powiatowym Inspektorem Sanitarnym. Określa ona podstawowe zasady obowiązujące na terenie gminy dot. utrzymania czystości i porządku.

Wskazuje się tam m.in. :
- rodzaje pojemników na odpady w które swoje nieruchomości muszą wyposażyć właściciele nieruchomości,

- określa się tam terminy i harmonogram usuwania odpadów komunalnych.

- określa zasady utrzymywania zwierząt domowych.

- można w niej określić zakaz utrzymywania zwierząt gospodarskich na terenach nie związanych z produkcją rolną,

- określa się np. terminy przeprowadzania przez właścicieli nieruchomości deratyzacji obowiązkowej itd.

II uchwała to uchwała określająca górne stawki opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości m.in. :
- za usuwanie odpadów komunalnych,

- wywóz nieczystości ciekłych ze zbiorników bezodpływowych.

III uchwała określa sposób dokumentowania przez właścicieli nieruchomości korzystania z usług firm prowadzących działalność regulowanych ustawą (wywóz odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych).

IV uchwała jej podjęcie poprzedza referendum, w którym to referendum mieszkańcy gminy wyrażają zgodę na przyjęcie takiej uchwały. Na mocy tej uchwały gmina przejmuje od właścicieli nieruchomości wszystkie bądź też wskazane obowiązki w zakresie utrzymania czystości i porządku.

Ad 2 - obowiązki właścicieli nieruchomości w zakresie utrzymania czystości i porządku

Właściciele nieruchomości (nie tylko właściciele prawa własności) ale także władającym prawami własności, mają obowiązek zapewnić porządek i czystość na terenie nieruchomości poprzez:

• Zaopatrzenie się w odpowiedni pojemnik na odpady komunalne,

• Utrzymywanie tego pojemnika w należytej czystości;

• Umieszczanie odpadów komunalnych w tymże pojemniku;

• Usuwanie odpadów poprzez przekazanie ich podmiotowi świadczącymi usługi w zakresie utrzymania czystości i porządku.

Na żądanie organów gminy (wójta, burmistrza, prezydenta miasta) właściciel nieruchomości powinien wykazać się zawarciem umowy z tego typu podmiotem oraz dowodach płacenia za te usługi tejże firmie. W sytuacji jeśli nie udokumentujemy korzystania z usług takiego podmiotu obowiązki w zakresie utrzymania czystości porządku przejmuje gmina pobierając od nas z tego tytułu stosowną opłatę.

Obowiązek uprzątania z nieczystości oraz z śniegu i błota chodników położonych wzdłuż nieruchomości (przylegający do nieruchomości). Nie można zwolnić się z tego obowiązku chyba, że jest to odpłatny parking przechodzący na administratora. Zakaz pławienia śniegu do wody (topniejący śnieg to ściek). Obowiązek podłączenia istniejącej nieruchomości do kanalizacji sanitarnej.

Ad. 3 - problematyka wydawania zezwoleń na prowadzenie działalności regulowanej ustawą

Prowadzenie działalności w zakresie usług regulowanych ustawą, wskazanych w ustawie takich jak:

• Odbiór odpadów komunalnych;

• Usuwanie nieczystości ciekłych;

• Prowadzenie schronisk dla bezdomnych zwierząt;

• Prowadzenie grzebowisk bądź spalarni zwłok zwierzęcych bądź ich części;

Jeżeli chcemy prowadzić działalność w jednym z tych zakresów musimy uzyskać stosowne zezwolenie. Tego zezwolenia udziela wójt, burmistrz, prezydent miasta w drodze decyzji. Od uzyskania tego zezwolenia są zwolnione jedynie gminne jednostki organizacyjne, przy czym muszą one spełniać te same kryteria jakie stawia się podmiotom, które muszą uzyskać zezwolenie.

9. ZADANIA ORGANÓW WYDAJĄCYCH KONCESJĘ NA DZIŁALNOSĆ REGULOWANĄ PRAWEM GEOLOGICZNYM I GÓRNICZYM.

USTAWA z dnia 04.02.1994 r. prawo geologiczne i górnicze reguluje wszystkie aspekty związane z gospodarowaniem geologicznymi zasobami środowiska. Reguluje problematykę własności złóż kopalni, opłat za korzystanie ze środowiska. W świetle art. 15 koncesji wymaga:

1. - poszukiwanie i rozpoznawanie złóż kopalni;( są to prace geologiczne, które służą bądź odkryciu złoża bądź jego udokumentowaniu;)

2. - wydobywanie kopalin ze złóż;( koncesjonowana działalność gospodarcza.)

3. - bezzbiornikowe magazynowanie substancji w górotworze;

4. -składowanie odpadów w górotworze w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych;

Mamy trzy organy koncesyjne:

1. Minister właściwy ds. środowiska;

2. Marszałek Województwa;

3. Starosta;

Ad 1 - Minister jest właściwy do wydawania koncesji:

• na wszytko co się dzieje na obszarach morskich RP (1,2,3,4)

• bezzbiornikowe magazynowanie i składowanie zawsze;

• poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie części kopalin tzw. podstawowych przede wszystkim paliw kopalnych oraz rud metali (węgiel brunatny);

Ad 2 - Marszałek Województwa jest organem właściwym do wydawania koncesji na poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie pozostałych kopalin podstawowych oraz wszystkich tzw. kopalin pospolitych za wyjątkiem tych sytuacji gdy organem koncesyjnym jest starosta.

Ad 3 - Starosta jest organem właściwym do wydawania koncesji na poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin pospolitych w sytuacji jeśli obszar planowanej działalności jest nie większy niż 2 ha, planowane roczne wydobycie kopaliny nie przekroczy 20 tys. m³ oraz gdy działalność będzie prowadzona bez wykorzystywania materiałów wybuchowych.

Koncesję może uzyskać ten, kto jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie wydania koncesji na działalność regulowaną prawem geologicznym i górniczym nigdy nie jest samodzielnym rozstrzygnięciem organu koncesyjnego, zawsze wydanie takiej koncesji następuje w drodze odpowiedniego współdziałania.

To współdziałanie może przyjąć dwie formy:

- opinia albo

- uzgodnienie;

Obydwie te formy będą następować na podstawie art. 106 kpa (jest to postanowienie na które służy zażalenie). Art. 106 zakłada że dokonanie współdziałania musi nastąpić w terminie 14 dni (jeżeli organ współdziałający w tym czasie nie dokona współdziałania wówczas stronie przysługuje zażalenie na bezczynność do organu wyższej instancji). Jednakże rozwiązanie to było nieprzydatne, gdyż organy gminy potrafiły miesiącami przedłużać postępowanie żeby nie dokonać uzgodnienia. Na mocy art. 105 a ustawy - Prawo geologiczne i górnicze, jeżeli rozstrzygnięcie organu administracji geologicznej jest uzależnione od zajęcia stanowiska przez inny organ to stanowisko powinno zostać zajęte w terminie 14 dni od dnia doręczenia projektu rozstrzygnięcia. Nie zajęcie stanowiska w tym terminie uznaje się za zgodę na proponowane rozstrzygnięcie. Tego terminu nie można przedłużyć.

Pod względem podmiotowym współdziałanie przy wydawaniu koncesji można podzielić na dwie grupy:

1. Na współdziałanie z organami administracji rządowej;

2. Na współdziałanie z organami samorządu terytorialnego.

Ad 1 I tak np. w przypadku kopalin podstawowych uzgodnienie z Ministrem właściwym ds. gospodarki, lecznicze minister właściwy ds. zdrowia i to są wszystko uzgodnienia. Na obszarach morskich minister właściwy ds. gospodarki morskiej. A np. poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie rud pierwiastków promieniotwórczych opinia prezesa Państwowej Agencji Atomistyki.

Ad 2 Wydanie koncesji wymaga opinii lub uzgodnienia właściwego wójta, burmistrza, prezydenta miasta.

Regułą jest to, że w przypadku koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż i kopalin potrzebna jest opinia wójta (burmistrza, prezydenta miasta), natomiast w przypadku wydobywania kopalin oraz pozostałych przypadków przewidziana została forma uzgodnienia z wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta).

W praktyce najwięcej problemów występuje w właśnie w obszarze uzgodnień. W świetle ustawy uzgodnienie następuje na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Należy tu rozróżnić dwie sytuacje:

• w przypadku eksploatacji podziemnej wystarczy brak sprzeczności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego

• w przypadku eksploatacji odkrywkowej konieczna jest pełna zgodność z uwagi na to, że eksploatacja odkrywkowa nierozerwalnie wiąże się z dziurami w ziemi

W sytuacji, gdy nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego uzgodnienia dokonuje się na podstawie studium uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego.

Koncesja traci swą moc w przypadku:

1. cofnięcia

2. wygaśnięcia

Organ koncesyjny cofa koncesję (bez odszkodowania), jeżeli:

1. wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności objętej koncesją

2. mimo wezwania przedsiębiorca nie podjął działalności lub trwale zaprzestał jej wykonywania

3. istnieje zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub innego ważnego interesu publicznego

4. przedsiębiorca rażąco narusza warunki określone koncesją bądź przepisami prawa.

Koncesja gaśnie:

1. z upływem okresu, na jaki została udzielona

2. jeżeli stała się bezprzedmiotowa

3. w razie likwidacji przedsiębiorcy

4. w razie jej zrzeczenia.

Wygaśnięcie wymaga stwierdzenia organu koncesyjnego w drodze decyzji.

10. ZADANIA ORGANÓW ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W ZAKRESIE PLANOWANIA W OCHRONIE ŚRODOWISKA.

Prawo ochrony środowiska i ustawy szczegółowe przewidują sporządzanie różnego rodzaju planów (programów) ochrony środowiska, polityk bądź strategii. Prawo ochrony środowiska przewiduje więc m.in. obowiązek opracowania tzw. polityki ekologicznej państwa. Ma ona na celu stworzenie warunków niezbędnych do realizacji ochrony środowiska. Projekt ten opracowuje minister właściwy do spraw środowiska, zapewniając możliwość udziału społeczeństwa. Uchwala ją Sejm na wniosek Rady Ministrów na 4 lata, z tym że przedstawione w niej działania w perspektywie obejmują kolejne 4 lata.

Polityka ekologiczna państwa ma określać:

- cele ekologiczne

- priorytety ekologiczne

- poziomy celów długoterminowych

- rodzaj i harmonogram działań proekologicznych

- środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i środki finansowe.

Polityka ekologiczna ma w obecnym stanie prawnym postać Uchwał Sejmu stanowi więc wytyczne pod adresem organów państwa a nie stanowi prawa o charakterze powszechnie obowiązującym. Ale tak ustalona polityka ekologiczna w myśl założeń prawa o ochronie środowiska ma mieć wiążący charakter w stosunku do programów ochrony środowiska opracowywanych przez gminy, powiaty i województwa.

W celu realizacji polityki ekologicznej państwa Organy wykonawcze województwa, powiatu i gminy sporządzają wojewódzkie, powiatowe i gminne programy ochrony środowiska(lokalne programy ochrony środowiska) Programy uchwalane są przez odpowiedni sejmik województwa, rady powiatów oraz gmin.

Przykładami mogą być plany:

1. -gospodarki odpadami (plan szczegółowy)

2. -ochrony przeciwpowodziowej oraz przeciwdziałania skutkom suszy, gospodarowania zasobami wodnymi na obszarze dorzecza

Projekty programów ochrony środowiska opiniowane są przez:

1. -ministra właściwego do spraw ochrony środowiska (programy wojewódzkie)

2. - organ wykonawczy województwa (programy powiatowe)

3. - organ wykonawczy powiatu (programy gminne)

Właściwe organy wykonawcze co dwa lata sporządzają raporty z wykonania programów i przedstawiają je organom stanowiącym.

11. KOMPETENCJE WOJEWÓDZKIEGO INSPEKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA - W TYM WYDAWANIE KAR PIENIĘŻNYCH ZA NARUSZENIE WYMAGAŃ OCHRONY ŚRODOWISKA.

Wojewódzki inspektor ochrony środowiska wykonuje w imieniu wojewody zadania i kompetencje Inspekcji Ochrony Środowiska określone w ustawie i przepisach odrębnych. Działa na obszarze województwa i jest powoływany przez wojewodę spośród kandydatów wskazanych przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.

WIOŚ informuje wójta, burmistrza (prezydenta miasta), zarząd powiatu i zarząd województwa o wynikach kontroli obiektów o podstawowym znaczeniu dla danego terenu.

Wojewódzki inspektor ochrony środowiska przedkłada Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska informacje o realizacji zadań Inspekcji za dany rok w terminie do 15 lutego roku następnego.

Na podstawie ustaleń kontroli wojewódzki inspektor ochrony środowiska może:

  1)   wydać zarządzenie pokontrolne do kierownika kontrolowanej jednostki organizacyjnej lub osoby fizycznej;

  2)   wydać na podstawie odrębnych przepisów decyzję administracyjną;

  3)   wszcząć egzekucję, jeżeli obowiązek wynika z mocy prawa lub decyzji administracyjnej.

WIOŚ może zażądać od kierownika kontrolowanej jednostki organizacyjnej przeprowadzenia postępowania służbowego lub innego przewidzianego prawem postępowania przeciwko osobom winnym dopuszczenia do uchybień i poinformowania go o wynikach tego postępowania i o podjętych działaniach.

Zadania:

• koordynacja działań inspekcji na terenie województwa,

• kontrolowanie przestrzegania wymagań ochrony środowiska,

• kontrolowanie przestrzegania decyzji określających sposób korzystania ze środowiska (uczestniczenie w czynnościach związanych z oddawaniem do użytku bądź zamykaniem niektórych obiektów przede wszystkim stanowiących zagrożenie dla środowiska),

• możliwość uczestniczenia na prawach w niektórych postępowaniach związanych z ochroną środowiska.

Wojewódzki inspektor ochrony środowiska pozostaje jedynym organem, uprawnionym do wymierzania administracyjnych kar pieniężnych za:

1. przekroczenie określonych w pozwoleniach ilości lub rodzaju gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza, 

2. przekroczenie określonych w pozwoleniach ilości stanu lub składu ścieków, 

3. przekroczenie określonej w pozwoleniach ilości pobranej wody, 

4. naruszenie warunków decyzji zatwierdzającej instrukcję eksploatacji składowiska odpadów albo decyzji określającej miejsce i sposób magazynowania odpadów, co do rodzaju i sposobów składowania lub magazynowania odpadów, 

5. przekroczenie określonych w pozwoleniach poziomów hałasu.

WIOŚ wymierza administracyjne kary pieniężne poprzez ustalenie wymiaru kary biegnącej lub wymierzenie kary za okres, w którym trwało naruszenie lub przekroczenie. Kara jest wymierzana na podstawie wyników kontroli organów ochrony środowiska lub pomiarów prowadzonych przez podmiot korzystający ze środowiska.

Kara jednorazowa - kiedy wyniki zostały wykazane za pomocą urządzenia pomiarowego (licznika)

Kara biegnąca - kary te są liczone najczęściej jako 10-krotność stawki opłaty albo też pochodna procentowa opłaty za umieszczenie odpadów na składowisku. Tylko w przypadku hałasu kara jest liczona kwotowo wg ustawy i rozporządzenia z uwagi na to, że w przypadku hałasu nie ma opłat za korzystanie ze środowiska. Kara ta liczona jest w stosunku godzinowym albo w stosunku dobowym. Kary mogą podlegać restrukturyzacji.

WIOŚ jest również uprawniony do kontroli prawidłowości wnoszenia opłat za korzystanie ze środowiska.

12. STRUKTURA DYREKCJI OCHRONY ŚRODOWISKA - KOMPETENCJE RDOŚ.

W skład Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wchodzą następujące departamenty

1. Departament Ocen Oddziaływania na Środowisko;

2. Departament Ochrony Przyrody;

3. Departament Obszarów Natura 2000;

4. Departament Kontroli Szkód w Środowisku, Ekozarządzania, Promocji i Informacji o

Środowisku;

5. Biuro Prawne;

6. Biuro Dyrektora Generalnego Urzędu.

Regionalne dyrekcje ochrony środowiska posiadać będą podobną strukturę:

1. Wydział Ocen Oddziaływania na Środowisko;

2. Wydział Ochrony Przyrody i Obszarów Natura 2000;

3. Wydział Zapobiegania i Naprawy Szkód w Środowisku oraz Informacji o Środowisku i

Zarządzania Środowiskiem;

4. Wydziały Spraw Terenowych (jeden lub kilka);

5. Wydział Organizacyjno-Finansowy.

Komórki organizacyjne kierowane są przez naczelników.

Przy Regionalnym Dyrektorze działają:

-Regionalna Rada Ochrony Przyrody — realizując zadania określone w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody

-Regionalna Komisja do spraw Ocen Oddziaływania na Środowisko — realizując zadania określone w ustawie. 

 Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska powołuje regionalnych dyrektorów ochrony środowiska spośród osób posiadających dyplom ukończenia studiów wyższych na kierunku dającym kwalifikacje do wykonywania zadań określonych w ustawie oraz posiadających co najmniej 5-letni staż pracy na stanowisku kierowniczym w zakresie ochrony środowiska.

Do zadań Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska należy:

4. -udział w strategicznych ocenach oddziaływania na środowisko;

5. -przeprowadzanie ocen oddziaływania przedsięwzięć na środowisko lub udział w tych ocenach;

6. -tworzenie i likwidacja form ochrony przyrody

7. -ochrona i zarządzanie obszarami Natura 2000 i innymi obszarami przyrodniczo cennymi objętymi formami ochrony

8. -wydawanie decyzji

9. -przeprowadzanie postępowań i wykonywanie innych zadań, o których mowa w ustawie z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie;

10. -przekazywanie danych do bazy

11. -wykonywanie zadań związanych z udziałem organizacji w systemie ekozarządzania i audytu

12. -współpraca z organami samorządu terytorialnego w sprawach ocen oddziaływania na środowisko i ochrony przyrody;

---