Struktura organów administracji publicznej.
-podział: rządowe
1. centralne-urzędy centralne(Generalny Inspektor kontroli skarbowej), urzędy naczelne(Prezes RM itp.)
2. terenowe
-wojewodowie, kierownicy urzędów rejonowych, oraz US, IS, inspektor kontroli skarb.
-samorządowa
1. wójt, rada gminy, zarząd gminy
2. jednostki pomocnicze: sołtys, rada sołecka itp.
Decyzja akt stosowania normy prawa material. Według reguł określ. Przez prawo procesowe, dokonany przez organ ad. pub. na podst. przysł. mu kompeten.
Tryby post. adm. - przed org. I inst., przed org. II instancji.-zwyczajne, nadzwyczajne.
Zakres k.p.a.: post. ogólne i dwa szczególne: podatkowe i z zakresu ZUS, w sprawie sporów między organami adm, a sądami; spory o właściwość adm, sądowej i samorządowej; w sprawach wydawania zaświadczeń, w spr. skarg i wniosków.
Zasady ogólne post. adm.:
-praworządności-działanie na podst. przepisów prawa.
-uwzględniania interesu społecznego i słusznego interesu strony.
-pogłębiania zaufania obywateli do organów,
-udzielania informacji stronom,
-czynnego udziału strony w postępowaniu,
-przekonywania
-wnikliwego i szybkiego postępowania
-ugodowego załatwiania spraw,
-pisemności,
-dwuinstancyjności postępowania- prawo dwukrotnego merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy przez dwa różne organy.
-trwałości decyzji ostatecznych,
-sądowej kontroli procesowych aktów administracyjnych.
Wyłączenie:
Pracownika:
-z mocy ustawy (pokrewieństwo itp.)
-na żądanie strony,
-z urzędu
odbywa się przez post., na które nie przysługuje zażalenie.
Organu:
-jeżeli sprawa tyczy interesów majątkowych kierownika organu lub jego krewnych,
-osoby zajmującej stanowisko kier. w org. bezpośrednio wyższego stopnia
W przypadku wyłączenia sprawę załatwia organ wyższego stopnia nad org. załatwiającym, w drugim przypadku org. wyższego stopnia nad org. w którym określona osoba zajmuje stanowisko kierownicze.
TERMINY:
ustawowe
urzędowe
odwołanie 2 tygodnie, postępowanie trwać powinno 1 miesiąc, szczególnie skomplikowane 2 miesiące, w sprawach skarbowych termin rozpatrzenia odwołania wynosi dwa miesiące.
Można wnieść zażalenie na bezczynność do organu wyższego stopnia, oraz skargę na milczenie władzy do NSA.
Przywrócenie terminu odbywa się na podst. wniesienia w ciągu 7 dni od końca terminu prośby o jego przywrócenie, wykazanie braku winy w niedochowaniu, dopełnienie czynności dla której określony był termin.
Doręczenia:
-zwykłe,
-zastępcze np. sąsiadowi,
-fikcje doręczenia
za pokwitowaniem, przez pocztę.
Wszczęcie postępowania:
-na wniosek
-z urzędu
Datą wszczęcia postępowania = datą doręczenia podania organowi, przy post. z urzędu jest to data dokonania pierwszej czynności urzędowej.
Postępowanie dowodowe;
-dowód ze światków
-z przesłuchania stron,
-z dokumentu
-z opinii biegłych,
-z oględzin, filmu, planów
-płyt i taśm dźwiękowych,
-z wypisów, wydruków np. wyciągów.
Zawieszenie postępowania:
-obligatoryjne(z urzędu)
-fakultatywne( na wniosek strony, przy braku sprzeciwu innych stron, do 3 lat - później następuje umorzenie)
Zawieszenie, odmowa i podjęcie zawieszonego post. następuje postanowieniem na które służy zażalenie.
Decyzja administracyjna:
-decyzje organu I inst.
-decyzje org. II instancji,
-nieostateczne
-ostateczne
-deklaratoryjne(stwierdzające istniejący stan rzeczy)
-konstytutywne(tworzące nową sytuacje prawną).
Pełnomocnictwo adm. - upoważnienie do wykonania kompetencji- z up.
Decyzje nie podlegają wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, chyba że mają rygor natychmiastowej wykonalności lub są zgodne z żądaniem wszystkich stron.
Postanowienie:
Wydawane są w toku postępowania np. post. o odmowie przeprowadzenia dowodu. Nie na wszystkie postanowienia przysługuje zażalenie, tylko na te gdzie przepisy prawa tak wyraźnie stanowią.
Środki prawne - zwyczajne (na decyzje nieostateczne); nadzwyczajne (na decyzje ostateczne);środki prawne rozpatrywane przez organy adm; śr. prawne rozpatrywane przez sądy.
ZWYCZAJNE: odwołanie, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, zażalenie.
NADZWYCZAJNE: żądanie wznowienia post, zakończonego decyzją ostat.; wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji, sprzeciw prokuratora od decyzji ostat,; skarga do NSA.
Odwołanie - w 14 dni od doręczenia lub ogłoszenia, do organu wyższego stopnia, odformalizowane, wnosi się za pośrednictwem org, który wydał decyzje, wstrzymuje wykonanie chyba, że ustawa lub decyzja podatkowa, lub pod rygorem natychmiastowym. Organ przekazuje w ciągu 7 dni do wyższego szczeblem. Od decyzji w pierwszej instancji nie ma odwołania, ale jest wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Reformationis in peius - organ odwoławczy nie może wydać decyzji na niekorzyść strony.
ZAŻALENIE - tylko do tych postanoweń o których mowa w k.p.a. , wniesienie nie wstrzymuje wykonania postanowienia, wnosi się je w terminie 7 dni, doręcza się na piśmie.
WZNOWIENIE POST. - jeżeli decyzja jest ostateczna, dowody zostały sfałszowane, decyzja jest wydana w wyniku przestępstwa, została wydana przez organ lub pracownika, który podlega wyłączeniu, strona nie brała udziału w post, pojawią się nowe okoliczności istotne dla sprawy, została wydana bez uzyskania stanowiska innego organu, zagadnienie wstępne było rozstrzygnięte inaczej niż w tej decyzji, została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie które zostało później uchylone.
Następuje z urzędu lub na rządnie strony. Podanie o wznowienie wnosi się do organu, który wydał decyzję w pierwszej instancji w terminie 1 miesiąca od dnia dowiedzenia się nowych okoliczności. Wznowienie następuje w formie postanowienia (nie ma na nie zażalenia), odmowa natomiast ma formę decyzji od której przysługuje odwołanie do wyższej instancji.
UCHYLENIE, ZMIANA - gdy żadna ze stron nie nabyła prawa a przemawia za tym ważny interes społeczny lub słuszny strony, gdy strona nabyła prawo, może być uchylona za zgodą strony przez organ który ją wydał jeśli przemawia za tym interes strony lub ważny społeczny, i nie przeszkadzają temu żądne przepisy. Uchylenie ma formę decyzji w I instancji (odwołanie zwyczajne).
NIEWAŻNOŚĆ DECYZJI - gdy nie spowodowała nieodwracalnych skutków prawnych, od dnia jej doręczenie upłynęło mniej niż 10 lat, i wystąpiło jedno z poniższych: naruszona przepisy o właściwości, bez podstawy prawnej lub z naruszeniem prawa, dotyczy sprawy już rozstrzygniętej inną decyzją, została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie, była niewykonalna w dniu wydania i jej niewykonalność ma char, trwały, w razie wykonania wywołała by czyn zagrożony karą , ma wadę prawną; wydana na podstawie przep pozaustawowych tzw. aktów samoistnych, wydane w sprawach które reguluje ustawa, wydane w sprawie nieadministracyjnej, wydane na podstawie przepisu, który został przez TK zmieniony lub uchylony, wydane w sprawach w których przepisy nie przewidują wydania decyzji adm.
Postępowanie podatkowe - inna właściwość miejscowa (rozporz z 18.02.1992), zawieszenie tylko gdy rozpatrzenie sprawy zależy od zagadnenia wstępnego, czynności kontrolne, księgi podatkowe stanowią dowód jeśli są rzetelne, odwołanie musi zawierać zarzuty i ich udowodnienie, organ ma 1 msc na przekazanie odwołania wyrzej, a rozpatrzenie trwa 2 msc, wniesienie odwołanai niw wstrzymuje decyzji, jest możliwość wymiaru uzupełniającego (przepis ten znosi zakaz zmiany na gorsze), przedawnienie od strony następuje po roku, organem odwoławczym w niektórych sprawach jest podatkowa komisja odwoławcza przy Izbie Skarbowej.
OPŁATY - ustawa z dn. 31.01.2989 o opłacie skarbowej i późniejsze. Opłacie podlegają podania, żądania, odwołania, zażalenia, czynności urzędowe na wniosek zainteresowanego, zaświadczenia wydawane na wniosek, zezwolenia wydawane na wniosek zaintere.
KOSZTY POSTĘPOWANIA - dojazdy, oględziny itp. Ustawowe obciążają organ, a te na życzenie strony lub z jej winy obciążają stronę. Z zasady powinny być wpłacone przed wszczęciem postępowania jeśli są stałe lub można je zryczałtować, inaczej organ żąda zaliczki. Na postanowienie w sprawie kosztów służy zażalenie.
Termin zapłaty z góry jest nie krótszy niż 7 dni i nie dłuższy niż 14 dni. Można ubiegać się o zwolnienie. Czasem sprawa jest rozpatrywana pomimo nie wniesienia opłaty, w sytuacji gdy wyznaczono dla niej termin, po upływie którego niemożliwe będzie jej rozpatrzenie.