Laboratorium Odnawialnych Źródeł Energii
1
Ćwiczenie 2
WSPÓŁPRACA JEDNAKOWYCH OGNIW FOTOWOLTAICZNYCH
W RÓŻNYCH KONFIGURACJACH POŁĄCZEŃ
Opis stanowiska pomiarowego
Stanowisko do analizy współpracy jednakowych ogniw fotowoltaicznych w różnych
konfiguracjach składa się z:
z dwóch jednakowych paneli
fotowoltaicznych, krzemowych, polikrystalicznych,
każde o mocy 5 W,
zestawu żarówek, zapewniających sztuczne oświetlenie, zastępujące światło
słoneczne,
obciążenia (oporniki),
woltomierzy i amperomierzy cyfrowych, luksomierza, piranometru - miernika do
pomiaru gęstości mocy promieniowania (W/m
2
) oraz bezdotykowego termometru na
podczerwień.
Przebieg ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest wyznaczenie parametrów eksploatacyjnych i charakterystyk
prądowo – napięciowych paneli fotowoltaicznych pracujących w różnych konfiguracjach
połączeń.
Pomiary przeprowadza się w warunkach sztucznego oświetlenia halogenowego (o
typowej temperaturze barwowej 2700 K), umieszczonego prostopadle do powierzchni paneli.
Na rysunku 2.1 przedstawiono schematy zastępcze układów z połączeniem szeregowym i
równoległym modułów.
A
R
PV1
PV2
V
A
R
PV1
PV2
V
Rys.2.1. Konfiguracje połączeń paneli fotowoltaicznych. Oznaczenia: szeregowa (a), równoległa (b)
Zakres ćwiczenia obejmuje wyznaczenie charakterystyk prądowo – napięciowych
poszczególnych paneli oraz paneli w różnych konfiguracjach połączeń.
Laboratorium Odnawialnych Źródeł Energii
2
Przykładowe wyniki dla identycznych modułów pokazano na rysunku 2.2 i rysunku 2.3.
Napięcie ogniwa [V]
P
rą
d
o
gn
iw
a
[
A
]
E=const
T=const
Isc
0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
0
1
2
3
4
Uoc
2Uoc
+
-
Rys.2.2. Wpływ połączenia szeregowego identycznych modułów
na charakterystykę prądowo – napięciową
Napięcie ogniwa [V]
P
rą
d
o
gn
iw
a
[
A
]
E=const
T=const
Isc
2Isc
0
0,2
0,4
0
2
4
Uoc
+
-
6
8
0,1
0,3
0,5
Rys.2.3. Wpływ połączenia równoległego identycznych modułów
na charakterystykę prądowo – napięciową
Należy jednak mieć na uwadze, że w rzeczywistości, wskutek występujących
odchyłek konstrukcyjno – technologicznych badane moduły nie mają identycznych
charakterystyk.
W pierwszej części ćwiczenia wyznaczyć należy charakterystyki prądowo – napięciowe
modułów składowych, jak w ćwiczeniu 1, a następnie układy połączyć odpowiednio:
1. do wyznaczania wypadkowej charakterystyki prądowo – napięciowej modułów
połączonych szeregowo (rys.2.1a),
Laboratorium Odnawialnych Źródeł Energii
3
2. do wyznaczania wypadkowej charakterystyki prądowo – napięciowej modułów
połączonych równolegle (rys.2.1b).
Wyniki pomiarów należy zapisać w tablicy 2.3.
Sprawozdanie z przebiegu ćwiczenia
Sprawozdanie z przebiegu ćwiczenia powinno zawierać:
schematy połączeń układów pomiarowych,
przykładowe obliczenia (dla każdej tablicy) z pełną dyskusją jednostek,
wszystkie wyniki pomiarów i obliczeń (w postaci tablic 2.1-2.3),
wykresy charakterystyk prądowo – napięciowych I=f(U) poszczególnych modułów,
wykresy wypadkowych charakterystyk prądowo – napięciowych modułów w obu
konfiguracjach, wyznaczone zarówno z pomiarów jak i metodą graficzną (superpozycja
charakterystyk składowych we wspólnych układach współrzędnych z wynikami
pomiarów),
wnioski.
Tablica 2.1. Warunki pracy (zmierzone na początku ćwiczenia) - wyniki uzyskane
z pomiarów i obliczeń
Numer
punktu
pomiarowego
Gęstość mocy
promieniowania
E [W/m
2
]
Średnia gęstość
mocy
promieniowania
E
śr
[W/m
2
]
Natężenie
światła
E
św
[lx]
Średnie
natężenie
światła
E
św
[lx]
-
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Tablica 2.2. Temperatura powierzchni modułów (mierzona w trakcie wykonywania pomiarów prądu i
napięcia dla danej konfiguracji) - wyniki uzyskane z pomiarów i obliczeń
Numer
punktu
pomiarowego
Temperatura T [ C]
Średnia temperatura T [ C]
-
1
moduł
2
moduł
szereg.
równol.
1
2
szereg.
równol.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Laboratorium Odnawialnych Źródeł Energii
4
Tablica 2.3. Konfiguracje połączeń- wyniki pomiarów i obliczeń
L.p.
Średnia gęstość
mocy
promieniowania
E
śr
[W/m
2
]
Średnia
temperatura
T [ C]
Napięcie U
[V]
Prąd I
[A]
Moc P
[W]
Współczynnik
wypełnienia FF
Sprawność
η
[%]
MODUŁ PIERWSZY
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
…
…
…
…
MODUŁ DRUGI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
…
…
…
…
KONFIGURACJA SZEREGOWA MODUŁÓW
1
2
3
4
5
6
7
8
Laboratorium Odnawialnych Źródeł Energii
5
9
10
11
12
…
…
…
…
KONFIGURACJA RÓWNOLEGŁA MODUŁÓW
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
…
…
…
…
Bibliografia
1. Jastrzębska G.: Odnawialne źródła energii i pojazdy proekologiczne, Wydawnictwa Naukowo-
Techniczne, wyd. II, Warszawa 2009.
2. Kandyda A., Rodacki T.: Przetwarzanie energii w elektrowniach słonecznych, Wydawnictwo
Politechniki Śląskiej, Gliwice 2000.
3. Pluta Z.: Słoneczne instalacje energetyczne, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej,
Warszawa, 2003.
4. Sarniak M.T.: Podstawy fotowoltaiki, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa
2008.