- 1 -

Chirurgia wykład 3 (część I) – Historia chirurgii naczyniowej

Ś

w. Kosma i Damian patroni chirurgii

Odnaleziony w 1872 r. przez niemieckiego egiptologa Georga Ebersa papirus z 1550 r. p. n. e.
wspomina o badaniu tętna na kończynach, żylakach kończyn dolnych.

Pierwsze znane opisy tętniaków pochodzą z II w. n. e. – opisane przez rzymskiego lekarza
Antyllosa.

Galen (130—200) pracując jako lekarz gladiatorów miał sposobność leczyć urazy naczyń
zalecając ucisk za pomocą bandaża.

Aetius z Amidy (502—575) bizantyjski lekarz, operował tętniaki powstałe w dole łokciowym
w wyniku upustów krwi.

Andreas Vesalius (1514—1564) jako pierwszy rozpoznał tętniaki aorty brzusznej.

Ambroise Pare (1510—1590) jako pierwszy w epoce nowożytnej podwiązywał tętnice
w przypadku ich zranienia.

William Harley (1578—1657) pierwszy opisał we właściwy sposób układ krwionośny
człowieka.

W 1817 r. sir Astley Cooper operując bez znieczulenia podwiązał z dostępu
przezotrzewnowego aortę brzuszną (pęknięty tętniak t. biodrowej).

W 1847 r. Rudolph Virchow wprowadził pojęcie zatoru.

Pod koniec XIX w. podwiązywanie naczyń często doprowadzające do zgorzeli kończyny
zaczęto zastępować chirurgią rekonstrukcyjną.

W 1902 r. ukazała się we Francji praca Pt. „Technika operacyjna zespoleń naczyniowych
i transplantacji narządów” napisana przez Alexisa Carrela (1873—1944). W 1912 r.
otrzymał za swoje badania nagrodę Nobla.

Pierwszy przeszczep naczyniowy u człowieka 1906 r. dr Jose Goyanes po usunięciu tętniaka
tętnicy podkolanowej wszył w jego miejsce odcinek żyły podkolanowej.

1914—1917 Romuald Węgłowski u pięćdziesięciu pięciu rannych z uszkodzeniem naczyń
wszczepił własnopochodny odcinek żyły.

23 stycznia 1896 (Wiedeń) Edward Haschek, Otto Lindenthal – mikstura Reichmanna (kreda,
cynober, ropa naftowa).

1911 r. pierwsze zakończone powodzeniem usunięcie zatoru z tętnicy udowej Georges
Labey (1873—1952).

Cid dos Santos pierwsza endarteriectomia.

- 2 -

Reynaldo dos Santos wprowadził do praktyki aortografię z bezpośredniego nakłucia.

Dr Frossman – badania nad kaniulacją komór serca (pierwsze badania wykonywał na sobie)

1948 Jean Kunlin wykonał pomost udowopodkolanowy u pacjenta z niedrożnością
pochodzenia miażdżycowego (wcześniej wykonywano wyłącznie z przyczyn urazowych).

Sven—Ivar Selinger 1953 – technika przezskórnego nakłucia naczynia krwionośnego.

1951 Charles Dubost u 50—letniego chorego wyciął tętniaka aorty brzusznej a ubytek
uzupełnił allograftem tętniczym.

1952 Amerykanie AB Voorhes, A. Jareczki i AH Blakemore wprowadzili do użycia protezy
naczyń z tworzywa sztucznego.

1964 Charles Dotter wykonał pierwszą przezskórną wewnątrznaczyniową plastykę tętnicy
udowej.

1974 A. Gruntzig i W. Hopff wprowadzili do użycia balon do angioplastyki przezskórnej.

To tube or not to tube?:

• What is the fate of iliac arteries after tube graft implantation?
• Should implantation of tube graft prothesis in AAA reconstruction be routinely

recommended?

1

Treatment options (surgical):

• by—pass aortobifemoralis
• by—pass aortobiliacealis
• straight “tube” protesis

2

1992 N. Volodos zademonstrował metodę protezowania tętniaków aorty przy użyciu stentów.

Każdy kto nie udostępnia posiadanych materiałów jest kurwą

3

!

1

Protezować czy nie protezować:

•

Jaki jest los tętnic biodrowych po wszczepieniu protez?

•

Czy implantacja protez powinna być rutynowo rekomendowana w rekonstrukcji AAA?

2

Możliwości leczenia (chirurgicznego):

•

by pass aortoudowy

•

by pass aortopęcherzykowy (?)

•

prosta „rurowata” proteza

3

kutwą