- 1 -

Chirurgia wykład 3 (część III) – Zasady postępowania z zakażeniami szpitalnymi

Antybiogram:
Laboratoryjne metody ustalania, które antybiotyki działają na poszczególne bakterie
wywołujące zakażenia.

Audyt antybiotyków:
Analiza przydatności indywidualnie zlecanych antybiotyków.

Polityka stosowanych antybiotyków:
Wskazówki dla lekarzy zlecających antybiotyki.

Receptariusz antybiotyków:
Wykaz antybiotyków zwykle stosowanych w szpitalu.

Gospodarka antybiotykami:
Ogólne strategiczne zarządzanie zlecaniem antybiotyków.

Drobnoustroje alarmowe (alertowe):

• patogeny bakteryjne oporne na antybiotyki, mające znaczenie kliniczne oraz ważne dla

programów zwalczania zakażeń

• lista drobnoustrojów alarmowych została określona w załączniku numer 1 do

rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 11 marca 2005 roku

• gronkowiec złocisty oporny na metycylinę (MRSA) lub glikopeptydy (VISA – średniej

wrażliwości na wankomycynę lub VRSA – oporny na wankomycynę)

• częstość występowania gronkowców opornych na metycylinę waha się od 1% w Danii do

35% we Włoszech.

• W Polsce 10—13% zakażeń gronkowcowych powodują MRSA

MRSA – postępowanie z zakażeniem:
• szybka identyfikacja – posiewy
• monitorowanie pacjentów wysokiego ryzyka nosicielstwa MRSA
• identyfikacja pacjentów przy ponownym przyjęciu do szpitala
• wdrażanie izolacji kontaktowej
• agresywne leczenie zakażenia (wankomycyna w skojarzeniu z rifampicyną lub

gentamycyną lub linezolid)

VISA, VRSA – postępowanie z zakażeniami:
• oporność gronkowców na wankomycynę po raz pierwszy była rozpoznana w Japonii

i USA

• wysłanie do Krajowego Ośrodka Referencyjnego ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów
• postępowanie jak w przypadku rozpoznania MRSA izolacja, agresywne leczenie itd.

VRE Vancomycin – Resistant Enterococcus:

• powodują zakażenia krwi (zapalenie wsierdzia), zakażenia ran, układu moczowego
• powinno się przebadać pacjentów z Sali chorych, gdzie wykryto obecność zakażenia na

nosicielstwo

• ścisła izolacja pacjentów zakażonych
• szerokie stosowanie cefalosporyn sprzyja powstawaniu tego typu zakażeń

- 2 -

Streptococcus pyogenes:

• obraz kliniczny najczęściej zapalenia gardła, w warunkach szpitalnych inwazyjne

zakażenia skóry tkanek miękkich, róża, martwicze zapalenie powięzi

• w przypadku powtarzających się infekcji na oddziale, powinno się przebadać personel na

nosicielstwo

Rekomendacje postępowania Amerykańskiego Stowarzyszenia Epidemiologicznego
w Ochronie Zdrowia SHEA:

• aktywne poszukiwanie rezerwuarów drobnoustrojów
• posiewy kontrolne pobierane przy przyjęciu do szpitala
• cykliczne posiewy kontrolne u pacjentów pozostających na oddziałach wysokiego ryzyka

OIOM (raz w tygodniu)

• w celu wykrycia enterokoków VRE posiewy stolca lub wymaz z odbytu, w celu wykrycia

MRSA posiewy z gardła

• eradykacja nosicielstwa
• bariery transmisji drobnoustrojów alarmowych – powinno się wdrożyć we wszystkich

szpitalach

• system mycia i dezynfekcji rąk, oraz stosowania rękawic jednorazowych zgodny ze

ś

wiatowymi standardami tj. mycie wodą i mydłem gdy ręce są widocznie

zanieczyszczone, dezynfekcja rąk środkiem alkoholowym przed i po kontakcie
z pacjentem lub skażonymi powierzchniami i sprzętem medycznym

• rękawice jednorazowe przy każdym kontakcie z pacjentem
• fartuchy ochronne i maski w trakcie wykonywania procedur u pacjentów z podejrzeniem

lub potwierdzonym nosicielstwem

• drobny sprzęt medyczny powinien być dedykowany dla pacjentów poddawanych izolacji
• kontrola stosowania antybiotyków i środków dezynfekujących
• systemy kontroli stosowania antybiotyków, środków dezynfekujących
• niedozwolone jest niekontrolowane stosowanie antybiotyków w profilaktyce i terapii
• stosowanie wybranych antybiotyków strategicznych 9wankomycyna, teikoplanina,

imipenem, meropenem) jest kontrolowane przez kierownika jednostki za pośrednictwem
zespołu kontroli zakażen szpitalnych

• w oddziałach o stwierdzonym ryzyku zakażenia drobnoustrojami alarmowymi stosowanie

antybiotyków opiera się na bieżących analizach mikrobiologicznych i epidemiologicznych

• w przypadku występowania enterokoków VRE konieczne jest ograniczenie stosowania

cefalosporyn III i IV generacji oraz leków przeciw bakteriom beztlenowym

• w przypadku występowania gronkowców MRSA konieczne jest ograniczenie stosowania

wszystkich antybiotyków ze szczególnym naciskiem na fluorochinolony (ciprofloksacyna)

• kontrola skuteczności dezynfekcji – kontrola roztworów roboczych i procedur

dezynfekcyjnych

Każdy kto nie udostępnia posiadanych materiałów jest kurwą

1

!

1

kutwą