background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

11.  Techniczne 

ś

rodki zapewnienia bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy 

Wprowadzenie 



  In

Ŝ

ynier bezpiecze

ń

stwa pracy mo

Ŝ

e wpływa

ć

 na obni

Ŝ

enie poziomu ryzyka wypadku lub choroby zawodowej  

na stanowiskach pracy poprzez wykorzystanie odpowiednich 

ś

rodków: 

organizacyjnych i technicznych

Stanowisko pracy to miejsce wynikaj

ą

ce z organizacji pracy, w którym pracownik wykonuje czynno

ś

ci zawodowe stale 

lub okresowo. (PN 89/Z- 01001/06) 

Stanowisko pracy - przestrze

ń

 pracy wraz z wyposa

Ŝ

eniem w 

ś

rodki i przedmioty pracy, w której pracownik lub zespół 

pracowników wykonuj

ą

 prac

ę

. (Bogdan R

ą

czkowski - "BHP w praktyce") 

Ś

rodki pracy to cz

ęść

 kapitału rzeczowego uczestnicz

ą

ca w procesie produkcji, obejmuj

ą

ca dobra materialne,  

przy pomocy których człowiek oddziałuje na przedmioty pracy w celu wytworzenia produktów.  

W

ś

ród 

ś

rodków pracy wyró

Ŝ

nia si

ę

  urz

ą

dzenia (maszyny, narz

ę

dzia, sprz

ę

t) bezpo

ś

rednio słu

Ŝą

ce do przekształcenia przedmioty pracy oraz  

  materialne warunki produkcji (hale fabryczne, budynki administracyjne, infrastruktur

ę

 techniczn

ą

),  

które nie bior

ą

 bezpo

ś

redniego udziału w wytwarzaniu produktów, ale s

ą

 niezb

ę

dne do ich powstawania. 

Ś

rodki pracy dzieli si

ę

 na 

ś

rodki trwałe, podlegaj

ą

ce amortyzacji (o warto

ś

ci przekraczaj

ą

cej okre

ś

lony przepisami 

poziom i okresie u

Ŝ

ytkowania dłu

Ŝ

szym ni

Ŝ

 jeden rok) oraz przedmioty nietrwałe, nie podlegaj

ą

ce amortyzacji. 

Przedmioty pracy to surowce, materiały, czynniki energetyczne, ziemia, na które skierowana jest praca człowieka. 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

Urz

ą

dzenie to obiekt materialny umo

Ŝ

liwiaj

ą

cy przeprowadzenie okre

ś

lonego procesu, cz

ę

sto stanowi

ą

cy zespół 

poł

ą

czonych ze sob

ą

 cz

ęś

ci stanowi

ą

cych funkcjonaln

ą

 cało

ść

, słu

Ŝą

cy do okre

ś

lonego celu, np. do przetwarzania 

energii, wykonywania okre

ś

lonej pracy mechanicznej lub przetwarzania informacji. 

Urz

ą

dzenia dziel

ą

 si

ę

 na: 

maszyny, narz

ę

dzia, sprz

ę

t,  osprz

ę

t.    

Maszyna to urz

ą

dzenie zawieraj

ą

ce mechanizm (lub zespół mechanizmów), słu

Ŝą

cy do przetwarzania energii  

lub wykonywania pracy mechanicznej. 

Maszyny dziel

ą

 si

ę

 na:  

 

maszyny nap

ę

dowe, które charakteryzuj

ą

 si

ę

 tym, 

Ŝ

e przetwarzaj

ą

 jeden rodzaj energii na inny (np. silniki); 

 

maszyny robocze, które charakteryzuj

ą

 si

ę

 tym, 

Ŝ

e pobieraj

ą

 energi

ę

 mechaniczn

ą

 z maszyn nap

ę

dowych 

(silników) i zamieniaj

ą

ca j

ą

 na inny rodzaj energii, np. energi

ę

 potencjaln

ą

, energi

ę

 wewn

ę

trzn

ą

, itd.  

(np. samochody, koparki, pompy, spr

ęŜ

arki, chłodziarki).  

Narz

ę

dzie to urz

ą

dzenie słu

Ŝą

ce do bezpo

ś

redniego oddziaływania w procesie pracy na przedmiot pracy stanowi

ą

ce 

wyposa

Ŝ

enie człowieka lub maszyny.  

Narz

ę

dzie pozwala wykona

ć

 to, czego przeci

ę

tny człowiek nie byłby w stanie wykona

ć

 "gołymi r

ę

kami"  

lub ułatwia to, co mo

Ŝ

e wykona

ć

 sam.  

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 



  Z pozycji zadaniowej in

Ŝ

yniera bezpiecze

ń

stwa pracy przedsi

ę

biorstwo produkcyjne mo

Ŝ

na traktowa

ć

 jako zbiór 

stanowisk pracy dotycz

ą

cych działa

ń

1.  wytwórczych (bezpo

ś

rednio produkcyjnych); 

2.  wspieraj

ą

cych produkcj

ę

, np. działów utrzymania ruchu, remontowego, zaopatrzenia, magazynowania, gospodarki 

odpadami, narz

ę

dziowni;  

3.  z obszaru zarz

ą

dzania (prace o charakterze biurowym).  

 

W  przypadku  produkcji  materialnej,  o  specyfice  technicznych 

ś

rodków  zapewnienia  bhp  w  przedsi

ę

biorstwie  decyduj

ą

 

głównie wytwórcze stanowiska pracy oraz stanowiska wspieraj

ą

ce produkcj

ę

 

Techniczne 

ś

rodki zapewnienia bhp w przedsi

ę

biorstwie zwi

ą

zane s

ą

 z: 

a)  terenem oraz jego infrastruktur

ą

 drogow

ą

, o

ś

wietleniow

ą

, budowlan

ą

, elektryczn

ą

, wodno-kanalizacyjn

ą

, ... ; 

b)  wyposa

Ŝ

eniem w urz

ą

dzenia stacjonarne (przypisane do okre

ś

lonych obiektów – placów, hal, warsztatów, 

innych pomieszcze

ń

); 

c)  wyposa

Ŝ

eniem w urz

ą

dzenia niestacjonane (np. samochody, wózki widłowe, rusztowania, drabiny, ...).  

 

 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 



 W

ś

ród urz

ą

dze

ń

 mo

Ŝ

na wyró

Ŝ

ni

ć

 te, które s

ą

 typowymi technicznymi 

ś

rodkami bezpiecze

ń

stwa.  

Oznacza to, 

Ŝ

e działalno

ść

 wytwórcza mogłaby odbywa

ć

 si

ę

 bez ich udziału, ale wi

ą

załoby si

ę

 to z wi

ę

kszym 

nara

Ŝ

eniem na wypadki i choroby zawodowe (ryzykiem zawodowym). 

 

Zadanie: Poda

ć

 przykłady tego rodzaju urz

ą

dze

ń

 wskazuj

ą

c ich funkcj

ę

 w zapewnieniu bezpiecze

ń

stwa  

                                                                               (w nawi

ą

zaniu do podziału przedstawionego na nast

ę

pnej stronie)

 



 W infrastrukturze drogowej, o

ś

wietleniowej, budowlanej, elektrycznej i wodno-kanalizacyjnej, oprócz elementów 

technicznych słu

Ŝą

cych do wypełnienia ich zasadniczych funkcji, mo

Ŝ

na wskaza

ć

 rozwi

ą

zania, które jednoznacznie 

przyczyniaj

ą

 si

ę

 do poprawy bezpiecze

ń

stwa osób znajduj

ą

cych si

ę

 w przedsi

ę

biorstwie.  

Ten pomocniczy aspekt elementów infrastruktury powinien by

ć

 uwzgl

ę

dniany fazie jej projektowania. 

Analogicznie  przedstawia  si

ę

  problematyka  bezpiecze

ń

stwa  w  odniesieniu  do  projektowania  urz

ą

dze

ń

  do  produkcji 

i do wspierania produkcji (w tym ochrony 

ś

rodowiska).      

   

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

Podziały 

ś

rodków bezpiecze

ń

stwa 

Ze wzgl

ę

du na funkcj

ę

 

ś

rodka w zapewnieniu bezpiecze

ń

stwa 

Jest to podział kluczowy przy analizach i ocenach ryzyka zawodowego. 

1. 

Ś

rodki zapobiegania wypadkom, awariom, nara

Ŝ

eniom 

2. 

Ś

rodki powstrzymania krytycznego rozwoju scenariusza wypadkowego, awaryjnego 

3. 

Ś

rodki ratownictwa, zmniejszania strat 



  Przy analizach i ocenach ryzyka zawodowego nale

Ŝ

y bra

ć

 pod uwag

ę

 ograniczon

ą

 skuteczno

ść

 wszelkiego rodzaju 

ś

rodków bezpiecze

ń

stwa.  



  Niezawodno

ść

 technicznego 

ś

rodka bezpiecze

ń

stwa (zdolno

ść

 do odegrania oczekiwanej roli w zapewnieniu 

bezpiecze

ń

stwa) jest w szczególno

ś

ci uzale

Ŝ

niona od odpowiedniego doboru 

ś

rodka, sposobu i warunków u

Ŝ

ywania 

ś

rodka, jego starannej konserwacji oraz okresowego testowania sprawno

ś

ci.  

 

Ze wzgl

ę

du na podmiotowy zakres 

ś

rodka w zapewnieniu bezpiecze

ń

stwa 

Jest to podział istotny z punktu widzenia  efektywno

ś

ci w zapewnienia bezpiecze

ń

stwa. 

1. 

Ś

rodki ochrony zbiorowej, 

2. 

Ś

rodki ochrony indywidualnej.  

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

W sytuacji gdy ograniczenie ryzyka w wyniku zastosowania organizacyjnych i technicznych 

ś

rodków ochrony 

zbiorowej nie jest wystarczaj

ą

ce, pracodawca jest obowi

ą

zany zapewni

ć

 pracownikom odpowiednie 

ś

rodki ochrony 

indywidualnej. 

Ś

rodki ochrony zbiorowej to 

ś

rodki przeznaczone do jednoczesnej ochrony grupy ludzi, w tym i pojedynczych osób, 

przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami wyst

ę

puj

ą

cymi pojedynczo lub ł

ą

cznie w 

ś

rodowisku pracy, b

ę

d

ą

ce 

rozwi

ą

zaniami technicznymi stosowanymi na terenie przedsi

ę

biorstwa, w obiektach, w pomieszczeniach oraz 

w urz

ą

dzeniach. 



  Do 

ś

rodków ochrony zbiorowej mo

Ŝ

na, przykładowo, zaliczy

ć

- bariery ochronne, oznakowanie, systemy wentylacji mechanicznej ogólnej, instalacje i urz

ą

dzenia wentylacji 

mechanicznej miejscowej wyposa

Ŝ

one w układy filtracyjne, kabiny izoluj

ą

ce od hałasu, strefy ochronne, urz

ą

dzenia 

detekcji czynników szkodliwych i niebezpiecznych oraz urz

ą

dzenia do pomiaru stanów szkodliwych 

i niebezpiecznych, badania okresowe pracowników, alarmy, blokady, 

ś

rodki ł

ą

czno

ś

ci, systemy awaryjnego 

ą

czenia, systemy i instalacje przeciwpo

Ŝ

arowe.  

Ś

rodki ochrony indywidualnej to urz

ą

dzenia lub wyposa

Ŝ

enie przeznaczone do noszenia b

ą

d

ź

 trzymania przez 

pracownika przeznaczone do ochrony przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami wyst

ę

puj

ą

cymi pojedynczo 

lub ł

ą

cznie w 

ś

rodowisku pracy.  



  Do 

ś

rodków ochrony indywidualnej zalicza si

ę

 odzie

Ŝ

 ochronn

ą

 oraz 

ś

rodki ochrony: ko

ń

czyn dolnych i górnych, 

głowy, twarzy i oczu, układu oddechowego, słuchu, sprz

ę

t chroni

ą

cy przed upadkiem pracownika z wysoko

ś

ci oraz 

ś

rodki izoluj

ą

ce cały organizm. 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

Ś

rodki ochrony indywidualnej 

Rozporz

ą

dzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymaga

ń

 dla 

ś

rodków ochrony 

indywidualnej (Dz. U. nr 259  poz.2173 z 2005 r.) 

Rozporz

ą

dzenie okre

ś

la: 

  1)   zasadnicze wymagania dla 

ś

rodków ochrony indywidualnej; 

  2)   procedury oceny zgodno

ś

ci; 

  3)   sposób oznakowania 

ś

rodków ochrony indywidualnej; 

  4)   wzór znaku CE. 

 

Ś

rodki ochrony indywidualnej powinny (za ww. Rozporz

ą

dzeniem): 

  zapewnia

ć

 wystarczaj

ą

c

ą

 ochron

ę

 przed wyst

ę

puj

ą

cymi zagro

Ŝ

eniami; 

  by

ć

 zaprojektowane oraz wykonane zgodnie z wymaganiami ergonomii w taki sposób, aby w przewidywanych warunkach u

Ŝ

ywania, 

do których s

ą

 przeznaczone, u

Ŝ

ytkownik mógł normalnie wykonywa

ć

 wszystkie czynno

ś

ci w przypadku zagro

Ŝ

enia, korzystaj

ą

równocze

ś

nie z odpowiedniej ochrony na mo

Ŝ

liwie najwy

Ŝ

szym osi

ą

galnym poziomie. 

Przez  ochron

ę

  na  mo

Ŝ

liwie  najwy

Ŝ

szym  osi

ą

galnym  poziomie,  który  powinien  by

ć

  wzi

ę

ty  pod  uwag

ę

  przy  projektowaniu 

ś

rodków 

ochrony  indywidualnej,  nale

Ŝ

y  rozumie

ć

  poziom,  powy

Ŝ

ej  którego  niedogodno

ś

ci  zwi

ą

zane  z  ich  noszeniem  uniemo

Ŝ

liwiaj

ą

  ich 

skuteczne u

Ŝ

ywanie podczas nara

Ŝ

enia na zagro

Ŝ

enia lub uniemo

Ŝ

liwiaj

ą

 normalne wykonywanie czynno

ś

ci. 

Projektuj

ą

ś

rodki  ochrony  indywidualnej,  do  przewidywanych,  zró

Ŝ

nicowanych  warunków  u

Ŝ

ytkowania,  w  których  mo

Ŝ

na  wydzieli

ć

  kilka 

poziomów zagro

Ŝ

e

ń

, nale

Ŝ

y uwzgl

ę

dni

ć

 odpowiednie klasy ochrony. 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

Ś

rodki  ochrony  indywidualnej  powinny  by

ć

  tak  zaprojektowane  i  wykonane,  aby  wykluczały  zagro

Ŝ

enia  i  inne  niedogodno

ś

ci 

w przewidywanych warunkach u

Ŝ

ytkowania: 

  materiały, z których s

ą

 wyprodukowane cz

ęś

ci i materiały u

Ŝ

yte do produkcji 

ś

rodków ochrony indywidualnej, ł

ą

cznie z produktami ich 

rozkładu, nie powinny wpływa

ć

 niekorzystnie na zdrowie lub higien

ę

 u

Ŝ

ytkownika; 

  wła

ś

ciwy stan powierzchni cz

ęś

ci składowych; ka

Ŝ

da cz

ęść

 składowa 

ś

rodków ochrony indywidualnej, która ma kontakt lub te

Ŝ

 która 

potencjalnie mo

Ŝ

e mie

ć

 kontakt z u

Ŝ

ytkownikiem podczas ich u

Ŝ

ywania, powinna by

ć

 gładka, pozbawiona ostrych brzegów, wyst

ę

pów 

i kraw

ę

dzi zagra

Ŝ

aj

ą

cych okaleczeniem u

Ŝ

ytkownika; 

  zminimalizowanie utrudnie

ń

 dla u

Ŝ

ytkownika; wszelkie utrudnienia zwi

ą

zane z poruszaniem si

ę

, zmian

ą

 pozycji ciała i postrzeganiem 

zmysłami w wyniku u

Ŝ

ywania 

ś

rodków ochrony indywidualnej powinny by

ć

 zminimalizowane; jednocze

ś

nie nie mog

ą

 one powodowa

ć

 

wykonywania ruchów niebezpiecznych dla u

Ŝ

ytkownika lub innych osób. 

Ś

rodki  ochrony  indywidualnej  powinny  by

ć

  tak  zaprojektowane  i  wykonane,  aby  mo

Ŝ

liwe  było  ich  łatwe  i  prawidłowe  zało

Ŝ

enie  na 

u

Ŝ

ytkownika  oraz  pozostawienie  ich  na  wła

ś

ciwym  miejscu  przez  przewidywany  okres  u

Ŝ

ytkowania,  z  uwzgl

ę

dnieniem  panuj

ą

cych  wokół 

warunków,  wykonywanych  ruchów  i  przyjmowanych  pozycji  ciała.  Z  tego  wzgl

ę

du  nale

Ŝ

y  zapewni

ć

  mo

Ŝ

liwo

ść

  optymalnego  dostosowania 

tych 

ś

rodków do budowy ciała u

Ŝ

ytkownika za pomoc

ą

 wszelkich wła

ś

ciwych 

ś

rodków, w szczególno

ś

ci odpowiednich systemów regulacji i 

mocowania lub przez zapewnienie odpowiedniego zakresu rozmiarów. 

Ś

rodki ochrony indywidualnej powinny by

ć

 mo

Ŝ

liwie jak najl

Ŝ

ejsze, z zachowaniem wymaganej wytrzymało

ś

ci i skuteczno

ś

ci ich działania. 

Niezale

Ŝ

nie  od  zasadniczych  wymaga

ń

ś

rodki  ochrony  indywidualnej  powinny  by

ć

  odporne  na  działanie  czynników  otoczenia, 

w przewidywanych warunkach ich u

Ŝ

ywania. 

 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 



    Producent  lub  jego  upowa

Ŝ

niony  przedstawiciel,  wprowadzaj

ą

ś

rodki  ochrony  indywidualnej  do  obrotu,  powinien 

dostarczy

ć

 instrukcj

ę

 ich u

Ŝ

ytkowania.  Instrukcja u

Ŝ

ytkowania powinna zawiera

ć

1. nazw

ę

 i adres producenta lub jego upowa

Ŝ

nionego przedstawiciela,  

2. sposób przechowywania, u

Ŝ

ywania, czyszczenia, konserwacji, obsługi i dezynfekcji 

ś

rodków,  

3. informacj

ę

 o:  

o

 

zalecanych przez producenta 

ś

rodkach czyszcz

ą

cych, konserwuj

ą

cych i dezynfekuj

ą

cych, które 

nie b

ę

d

ą

 negatywnie oddziaływa

ć

 na u

Ŝ

ytkownika 

ś

rodków ochrony indywidualnej oraz na te 

ś

rodki, je

ś

li b

ę

d

ą

 stosowane zgodnie z odpowiednimi instrukcjami, 

o

 

skuteczno

ś

ci ochrony wynikaj

ą

cej z bada

ń

 technicznych wykonanych w celu sprawdzenia 

poziomów lub klas ochrony, którymi charakteryzuj

ą

 si

ę

 

ś

rodki ochrony indywidualnej, 

o

 

odpowiednim dodatkowym wyposa

Ŝ

eniu 

ś

rodków i charakterystyce ich cz

ęś

ci zamiennych, 

o

 

klasie ochrony dla ró

Ŝ

nych poziomów zagro

Ŝ

e

ń

 i zwi

ą

zanych z tym ogranicze

ń

 u

Ŝ

ywania 

ś

rodków, 

o

 

rodzaju opakowania wła

ś

ciwego do ich bezpiecznego transportu.  

4. dat

ę

 wa

Ŝ

no

ś

ci lub okres trwało

ś

ci 

ś

rodków lub ich okre

ś

lonych cz

ęś

ci składowych,  

5. obja

ś

nienie wszelkich oznacze

ń

,  

6. nazw

ę

, adres i numer identyfikacyjny jednostki notyfikowanej uczestnicz

ą

cej w procesie oceny 

zgodno

ś

ci 

ś

rodków ochrony indywidualnej.  

 Instrukcja powinna by

ć

 opracowana dokładnie i zrozumiale w j

ę

zyku polskim oraz w j

ę

zykach urz

ę

dowych pa

ń

stw 

przeznaczenia 

ś

rodków ochrony indywidualnej.

 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

10 

Klasyfikacja 

ś

rodków ochrony indywidualnej 



  Zgodnie z norm

ą

 PN-Z-08053:1998 

ś

rodki ochrony indywidualnej pod wzgl

ę

dem konstrukcji oraz ich ogólnego 

przeznaczenia mo

Ŝ

na podzieli

ć

 na 9 grup: 

 

Nazwa grupy 

ś

rodków ochrony indywidualnej 

Symbol oznaczenia 

Odzie

Ŝ

 ochronna 

Ś

rodki ochrony ko

ń

czyn dolnych  

Sprz

ę

t ochrony głowy  

Sprz

ę

t ochrony twarzy i oczu  

Sprz

ę

t ochrony układu oddechowego  

Sprz

ę

t ochrony słuchu  

Sprz

ę

t chroni

ą

cy przed upadkiem z wysoko

ś

ci  

Ś

rodki izoluj

ą

ce cały organizm  

Ś

rodki ochrony ko

ń

czyn górnych  

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

11 

Odzie

Ŝ

 ochronna 

Do odzie

Ŝ

y ochronnej zalicza si

ę

 odzie

Ŝ

,  która okrywa lub zast

ę

puje odzie

Ŝ

 osobist

ą

 i chroni pracownika przed jednym 

lub wieloma czynnikami.  

Odzie

Ŝ

 ochronn

ą

 mo

Ŝ

na podzieli

ć

 w zale

Ŝ

no

ś

ci od:  

1.  czynników szkodliwych, przed którymi chroni, 

2.  zapewnianego przez ni

ą

 obszaru chronionego. 

Ze wzgl

ę

du na rodzaj czynnika szkodliwego / niebezpiecznego odzie

Ŝ

 mo

Ŝ

na podzieli

ć

 na:  

  odzie

Ŝ

 chroni

ą

c

ą

 przed czynnikami chemicznymi, 

  odzie

Ŝ

 chroni

ą

c

ą

 przed czynnikami biologicznymi, 

  odzie

Ŝ

 chroni

ą

c

ą

 przed czynnikami mechanicznymi, 

  odzie

Ŝ

 chroni

ą

ca przed czynnikami termicznymi, 

  odzie

Ŝ

 chroni

ą

ca przed promieniowaniem elektromagnetycznym i pora

Ŝ

eniem pr

ą

dem, 

  odzie

Ŝ

 chroni

ą

ca przed czynnikami atmosferycznymi i wod

ą

 , 

  odzie

Ŝ

 przeznaczona do stosowania w atmosferze zagro

Ŝ

onej wybuchem, 

  odzie

Ŝ

 chroni

ą

ca przed promieniowaniem elektromagnetycznym i pora

Ŝ

eniem pr

ą

dem.  

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

12 

Ze wzgl

ę

du na rodzaj obszaru chronionego odzie

Ŝ

 mo

Ŝ

na podzieli

ć

 na:   

  odzie

Ŝ

 chroni

ą

ca tułów - płaszcze, peleryny, kurtki, kombinezony, fartuchy, fartuchy przednie, bluzy, ubrania, 

spodnie, kamizelki; 

  ochraniacze cz

ęś

ci tułowia - ochraniacze barku, ochraniacze klatki piersiowej, ochraniacze brzucha, ochraniacze 

po

ś

ladków, ochraniacze przedramienia; 

  nakrycia głowy - kaptury, kapelusze, czapki, berety. 

Odzie

Ŝ

 ochronna powinna by

ć

 prawidłowo dobrana do wymiarów ciała u

Ŝ

ytkownika w nawi

ą

zaniu do systemu wielko

ś

ci 

uwzgl

ę

dniaj

ą

cemu wzrost, obwód klatki piersiowej i obwód pasa u

Ŝ

ytkownika. 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

13 

Obuwie ochronne 

Obuwie  ochronne  produkowane  jest  w  szerokim  asortymencie  i  jest  przeznaczone  zwykle  do  ochrony  przed  kilkoma 

rodzajami  zagro

Ŝ

e

ń

  jednocze

ś

nie.  Jego  parametry  ochronne  zale

Ŝą

  głównie  od  materiałów  u

Ŝ

ytych  do  ich  produkcji,  a 

tak

Ŝ

e  konstrukcji  i  ewentualnego  wyposa

Ŝ

enia  w  dodatkowe  elementy  (np.  podnoski  stalowe,  wkładki  stalowe,  ochrony 

ś

ródstopia, ochrony kostki).  

Ze wzgl

ę

du na przeznaczenie obuwie ochronne mo

Ŝ

na podzieli

ć

 na:  

  obuwie chroni

ą

ce przed czynnikami chemicznymi, 

  obuwie chroni

ą

ce przed czynnikami biologicznymi, 

  obuwie chroni

ą

ce przed czynnikami mechanicznymi, 

  obuwie chroni

ą

ce przed czynnikami termicznymi, 

  obuwie chroni

ą

ce przed pora

Ŝ

eniem pr

ą

dem elektrycznym, 

  obuwie chroni

ą

ce przed czynnikami atmosferycznymi, 

  obuwie przeznaczone do stosowania w atmosferze zagro

Ŝ

onej wybuchem.  

Wszystkie rodzaje obuwia o cechach ochronnych ze wzgl

ę

du na rodzaj zastosowanego materiału i technologie 

wytwarzania mo

Ŝ

na podzieli

ć

 na obuwie  

  klasyfikacji I (wykonane ze skóry i innych materiałów, z wył

ą

czeniem obuwia całogumowego lub 

całotworzywowego), 

  obuwie klasyfikacji II (całogumowe - całkowicie wulkanizowane lub całotworzywowe - całkowicie formowane). 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

14 

Ze wzgl

ę

du na konstrukcj

ę

 wyró

Ŝ

nia si

ę

 5 typów obuwia: - półbuty, trzewiki, buty, buty do kolan,  

      buty z przedłu

Ŝ

on

ą

 cholewk

ą

 

 

Ze wzgl

ę

du na ci

ęŜ

ko

ść

 zagro

Ŝ

e

ń

 obuwie ochronne jest dzielone na 3 kategorie:  

  obuwie bezpieczne (podnoski zaprojektowane tak, aby zapewniały ochron

ę

 przed uderzeniem podczas badania  

                                  z energi

ą

 równ

ą

 co najmniej 200 J i przed 

ś

ciskaniem podczas badania pod obci

ąŜ

eniem  

                                   

ś

ciskaj

ą

cym równym co najmniej 15 kN);  

  obuwie ochronne  (podnoski o wła

ś

ciwo

ś

ciach odpowiednio: 100 J i 10 kN).; 

  obuwie zawodowe

 

Obuwie o cechach ochronnych, tj. obuwie bezpieczne, ochronne i zawodowe, mo

Ŝ

e wyst

ę

powa

ć

 w sze

ś

ciu 

kategoriach, w zale

Ŝ

no

ś

ci od spełnienia podstawowych oraz dodatkowych wymaga

ń

 okre

ś

lonych w normach PN-EN 

ISO 20345 (SB, S1 – S5), PN-EN ISO 20346 (PB, P1 – P5) i PN-EN ISO 20347 (OB, O1 – O5).

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

15 

 

Trzewiki robocze BROPTIREIS

 

Dwuwarstwowa olejoodporna podeszwa 

PU/TPU, absorpcja energii pi

ę

ty, mi

ę

kka 

wy

ś

ciółka; oznaczenie CE. 

 

Trzewiki ochronne REIS SB

 

Podnosek, dwuwarstwowa olejoodporna 

podeszwa PU/TPU, absorpcja energii pi

ę

ty, 

mi

ę

kka wy

ś

ciółka; stopie

ń

 ochrony SB; 

oznaczenie CE. 

 

Trzewiki ochronne TOP-REIS S3

 

Podnosek, dwuwarstwowa olejoodporna 

podeszwa PU/TPU, wkładka p/przebiciowa, 

absorpcja energii pi

ę

ty, mi

ę

kka wy

ś

ciółka, 

stopie

ń

 ochrony S3, oznaczenie CE. 

 

Trzewiki ochronne SAULT S3

 

Skóra wodoodporna; podeszwa wtryskiwana 

2-warstwowa PU/TPU zachodz

ą

ca na nosek 

– odporna na przebicie; podnosek stalowy; 

antyelektrostatyczne; CE.

 

 

Trzewiki ochronne AURIBEAU S1P HRO

 

Podeszwa pylon + kauczuk – odporna na 

temp. do 300

o

C i na przebicie; podnosek 

stalowy; antyelektrostatyczne; CE.

 

 

Trzewiki ochronne spawalnicze  

COBRA II S1P

 

Trzewiki ochronne kat. S1P; skóra; 

podeszwa wtryskiwana 2-warstwowa 

PU/TPU odporna na przebicie; podnosek 

stalowy; antyelektrostatyczne; CE.

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

16 

 

Trzewiki ochronne ocieplane  

CADEROUSE S3

 

Skóra - wodoodporna; ocieplenie z akrylu; 

podeszwa wtryskiwana 2-warstwowa PU/TPU 

– odporna na przebicie; podnosek stalowy; 

antyelektrostatyczne; CE.

 

 

Trzewiki ochronne ocieplane  

BRWINTER SB

 

Trzewiki zimowe ochronne kat. SB; skóra 

licowa; ocieplenie - ko

Ŝ

uszek z akrylu; 

podeszwa wtryskiwana 2-warstwowa 

PU/TPU; podnosek stalowy; CE.

 

 

Półbuty ochronne POLSTAR-POINT S1

 

Metalowy podnosek, dwuwarstwowa 

podeszwa o zwi

ę

kszonej odporno

ś

ci na 

ś

cieranie PU/TPU, absorpcja energii pi

ę

ty, 

dobra wentylacja, mi

ę

kka wy

ś

ciółka, stopie

ń

 

ochrony S1, oznaczenie CE.

 

 

Półbuty ochronne POLSTAR-CLASS

 

Metalowy podnosek, dwuwarstwowa 

podeszwa o zwi

ę

kszonej odporno

ś

ci na 

ś

cieranie PU/TPU, absorpcja energii pi

ę

ty, 

dobra wentylacja, mi

ę

kka wy

ś

ciółka, stopie

ń

 

ochrony SB, oznaczenie CE.

 

 

Półbuty ochronne PERTUIS S1P HRO

 

Welur skórzany; podeszwa pylon + kauczuk 

– odporna na temperatur

ę

 do 300C i na 

przebicie, przeciwpo

ś

lizgowa, olejo- i 

benzynoodporna; podnosek stalowy; 

antyelektrostatyczne; CE, rozmiary 36-46.

 

 

Półbuty ochronne MAZAN S1P SRC

 

Półbuty ochronne kat. S1P SRC; welur 

skórzany i tkanina nylonowa; podeszwa 

dwuwarstwowa PU/TPU – odporna na 

przebicie, przeciwpo

ś

lizgowa, olejo- i 

benzynoodporna; podnosek stalowy; 

antyelektrostatyczne; CE.

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

17 

 

Półbuty ochronne BRXREIS S1P

 

Półbuty ochronne kat. S1P; welur skórzany 

i tkanina nylonowa; podeszwa 

dwuwarstwowa PU/TPU – odporna na 

przebicie, przeciwpo

ś

lizgowa, olejo- i 

benzynoodporna; podnosek stalowy; 

antyelektrostatyczne; CE.

 

 

Buty gumowe m

ę

skie

 

Buty gumowe m

ę

skie FAGUM 6187. 

Materiał: guma; wysoko

ść

 37cm; CE.

 

 

Buty PCV wzmacniane

 

Buty wykonane z wysokiej jako

ś

ci PCV; 

wzmacniane na palcach, na podbiciu i na 

wysoko

ś

ci stawu skokowego oraz na 

kostkach, podeszwa o gł

ę

bokim 

urze

ź

bieniu; wysoko

ść

 do kolan.

 

 

Buty filcowo-PCV

 

 

Buty filcowo-gumowe

 

 

Drewniaki P-2

 

Drewniaki ortopedyczne, cholewka z dwoiny 

powlekanej (wodoodporna), perforacja 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

18 

 

 

 

Buty gumowe ochronne TYTAN SB+P

 

Buty wykonane gumy; FAGUM 62570, 

wyposa

Ŝ

one w stalowe podnoski i wkładki 

przeciwprzebiciowe, podeszwa olejoodporna 

o gł

ę

bokim urze

ź

bieniu; wysoko

ść

 36cm; CE; 

spełniaj

ą

 wymagania normy EN 345 – stopie

ń

 

ochrony SB+P.

 

 

Wodery PROS WR02

 

Buty wykonane z PCV poł

ą

czone szczelnie z 

nogawicami z mocnej dzianiny poliestrowej 

powleczonej PCV; wysoko

ść

 do pachwin, 

mocowane do pasa zaczepami na 

elastycznej ta

ś

mie; podeszwa o gł

ę

bokim 

urze

ź

bieniu; CE.

 

 

Spodniobuty PROS SB01

 

Buty wykonane z PCV poł

ą

czone szczelnie 

ze spodniami z mocnej dzianiny 

poliestrowej powleczonej PCV; wysoko

ść

 

pod pachy, na elastycznych szelkach; 

podeszwa o gł

ę

bokim urze

ź

bieniu; CE.

 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

19 

 

Buty PCV wysokie

 

Buty wykonane z PCV; podeszwa o gł

ę

bokim 

urze

ź

bieniu; wysoko

ść

 do kolan; CE.

 

 

Buty PCV niskie

 

Buty wykonane z PCV; podeszwa o gł

ę

bokim 

urze

ź

bieniu; wysoko

ść

 do połowy łydki; CE.

 

 

Buty PCV KOSMOS

 

Buty wykonane z PCV; podeszwa o 

ę

bokim urze

ź

bieniu; wysoko

ść

 do połowy 

łydki; CE.

 

 

Aktualne normy 

1.  PN-EN ISO 20344:2007 

Ś

rodki ochrony indywidualnej – Metody badania obuwia (identyczna z EN ISO 20344:2004) 

2.  PN-EN ISO 20345:2007 

Ś

rodki ochrony indywidualnej – Obuwie bezpieczne (identyczna z EN ISO 20345:2004) 

3.  PN-EN ISO 20346:2007 

Ś

rodki ochrony indywidualnej – Obuwie ochronne (identyczna z EN ISO 20346:2004) 

4.  PN-EN ISO 20347:2007 

Ś

rodki ochrony indywidualnej – Obuwie zawodowe (identyczna z EN ISO 20347:2004)  

5.  PN-EN 13287:2006 

Ś

rodki ochrony indywidualnej – Obuwie – Metoda badania odporno

ś

ci na po

ś

lizg  

                                                                                                                                       (identyczna z EN 13287:2004)

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

20 

Przemysłowe hełmy ochronne 

Przemysłowe  hełmy  ochronne  pozwalaj

ą

  na  skuteczn

ą

  ochron

ę

  przed  urazami  mechanicznymi  głowy,  które  mog

ą

 

powodowa

ć

 obra

Ŝ

enia skóry głowy, ko

ś

ci czaszki, kr

ę

gów szyi oraz mózgu a ponadto w zale

Ŝ

no

ś

ci od konstrukcji mog

ą

 

dodatkowo chroni

ć

 przed odpryskami stopionego metalu, pora

Ŝ

eniem pr

ą

dem elektrycznym,  wysok

ą

 temperatur

ą

. (Wiele 

stanowisk  pracy  stwarza  tego  rodzaju  zagro

Ŝ

enia.)  Stanowi

ą

  ochron

ę

  przed  spadaj

ą

cymi  przedmiotami,  uderzeniami 

głow

ą

  o  wystaj

ą

ce  elementy  konstrukcyjne  stanowiska  pracy  oraz  przemieszczaj

ą

ce  si

ę

  obiekty.  Przemysłowe  hełmy 

ochronne musz

ą

 spełnia

ć

 wymagania normy PN-EN 397:1997.  

 

1 - skorupa, 2 - wi

ęź

ba, 3 - pas główny, 4 - potnik,   5 - zaczep paska podbródkowego, 6 - zaczep pasa wi

ęź

by 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

21 

Przykład konstrukcji typowego hełmu ochronnego 

Skorupa  stanowi

ą

ca  zewn

ę

trzn

ą

  cz

ęść

  hełmu  (najcz

ęś

ciej  z  polietylenu,  akrylonitrylo-butadieno-styrenu  (ABS)  lub 

laminatów  poliestrowo-szklanych)  nadaje  mu  zasadniczy  kształt.  Jej  główn

ą

  rol

ą

  jest  przej

ę

cie  uderzenia,  cz

ęś

ciowe 

pochłoni

ę

cie  jego  energii  oraz  przekazanie  pozostałej  cz

ęś

ci  energii  na  wi

ęź

b

ę

.  Drug

ą

  rol

ą

  skorupy  jest 

niedopuszczenie do kontaktu obiektów o ostrych kształtach z głow

ą

 u

Ŝ

ytkownika.  

W  zale

Ŝ

no

ś

ci  od  typu  hełmu  skorupa  mo

Ŝ

e  by

ć

  wyposa

Ŝ

ona  w  daszek,  rondo,  rynienk

ę

  obciekow

ą

,  otwory 

wentylacyjne, uchwyty do mocowania nauszników przeciwhałasowych lub osłony twarzy, itp.  

Wi

ęź

ba  stanowi  wewn

ę

trzn

ą

  cz

ęść

  hełmu,  przymocowan

ą

  do  skorupy  i  stykaj

ą

c

ą

  si

ę

  bezpo

ś

rednio  z  głow

ą

 

u

Ŝ

ytkownika.  Jej  rola  polega  na  amortyzowaniu  uderzenia  przyj

ę

tego  przez  skorup

ę

  oraz  rozło

Ŝ

enie  działaj

ą

cych 

wówczas sił na mo

Ŝ

liwie najwi

ę

ksz

ą

 powierzchni

ę

 górnej cz

ęś

ci głowy.  

Pasy no

ś

ne wi

ęź

by s

ą

 najcz

ęś

ciej wykonywane z tkanych ta

ś

m poliamidowych lub poliestrowych.  

Pas  główny  obejmuje  głow

ę

  u

Ŝ

ytkownika  na  wysoko

ś

ci  czoła  i  podstawy  czaszki  i  w  powi

ą

zaniu  z  wi

ęź

b

ą

  umo

Ŝ

liwia 

stabilne osadzenie hełmu na głowie.  

Zadaniem  potnika,  mocowanego  po  wewn

ę

trznej  stronie  pasa  głównego,  jest  wchłanianie  potu  wydzielanego  przez 

skór

ę

 w okolicy czoła.  

Pasek  podbródkowy  jest  dodatkowym  elementem  zabezpieczaj

ą

cym  przed  spadaniem  hełmu  z  głowy  i  mo

Ŝ

e  by

ć

 

wyeliminowany w przypadku odpowiedniego ukształtowania pasa głównego oraz wi

ęź

by.  

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

22 

Warunkiem  koniecznym  osi

ą

gni

ę

cia  skutecznej  ochrony  głowy  jest  prawidłowy  dobór  hełmu  ochronnego  dla  danego 

stanowiska pracy. 

Przemysłowe hełmy ochronne musz

ą

 spełnia

ć

 szereg wymaga

ń

. Najwa

Ŝ

niejsze z nich dotycz

ą

:  

  materiałów stosowanych do ich produkcji, 

  geometrycznych parametrów konstrukcyjnych, 

  zdolno

ś

ci amortyzacji, 

  odporno

ś

ci na przebicie, 

  odporno

ś

ci na działanie płomienia. 

 

Dla hełmów specjalnego przeznaczenia wyst

ę

puj

ą

 dodatkowe wymagania dotycz

ą

ce:  

  wytrzymało

ś

ci na zerwanie punktów mocowania paska podbródkowego, 

  własno

ś

ci elektroizolacyjnych, 

  odporno

ś

ci na zgniatanie boczne, 

  odporno

ś

ci na działanie odprysków stopionego metalu. 

 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

23 

Sprz

ę

t ochrony oczu i twarzy 

 

Sprz

ę

t ochrony oczu i twarzy osłania oczy wraz z ich najbli

Ŝ

szym otoczeniem oraz twarz lub jej cz

ęść

 (czasami 

ł

ą

czonej z ochron

ą

 szyi, uszu, karku i głowy).  

Do tej grupy 

ś

rodków zaliczane s

ą

:  



  okulary ochronne; 



  gogle ochronne; 



  osłony twarzy; 



  przyłbice spawalnicze; 



  tarcze spawalnicze. 

 

Ze wzgl

ę

du na przeznaczenie sprz

ę

t ochrony oczu i twarzy mo

Ŝ

na podzieli

ć

 na:  

  chroni

ą

cy przed czynnikami chemicznymi, 

  chroni

ą

cy przed czynnikami biologicznymi,  

  chroni

ą

cy przed czynnikami mechanicznymi,  

  chroni

ą

cy przed czynnikami termicznymi,  

  chroni

ą

cy przed promieniowaniem optycznym,  

  chroni

ą

cy przed łukiem powstaj

ą

cym przy zwarciu elektrycznym,  

  przeznaczony do stosowania w atmosferze zagro

Ŝ

onej wybuchem.  

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

24 

Sprz

ę

t ochrony oczu i twarzy chroni

ą

cy przed czynnikami chemicznymi i pyłami  

Sprz

ę

t ten stosuje si

ę

 w przypadku czynników chemicznych i pyłów, które mog

ą

 działa

ć

 dra

Ŝ

ni

ą

co na błon

ę

 

ś

luzow

ą

 

oczu i twarz oraz mog

ą

 w drastycznych przypadkach prowadzi

ć

 do oparzenia gałki ocznej i skóry, a tak

Ŝ

e do urazów 

chemicznych - ze wzgl

ę

du na stopie

ń

 toksyczno

ś

ci i st

ęŜ

enia czynników na stanowisku pracy.  

U

Ŝ

ywa si

ę

 go w przypadku wyst

ę

powania: 

  substancji ciekłych jednorodnych, roztworów rozpuszczalnych w wodzie lub w rozpuszczalnikach organicznych, 

  gazów, 

  ciał stałych (np. granulatów w postaci granulek wytwarzanych ze sproszkowanych substancji), 

  mieszanin z powietrzem par substancji chemicznych, 

  aerozoli przemysłowych w postaci pyłów (mineralnych, zwierz

ę

cych, ro

ś

linnych i z tworzyw sztucznych), 

  aerozoli ciekłych – układów koloidalnych (cieczy rozproszonych  w powietrzu). 

 

Do ochrony przed czynnikami chemicznymi i pyłami nie mo

Ŝ

na u

Ŝ

ywa

ć

 okularów ochronnych.  

W zale

Ŝ

no

ś

ci od formy wyst

ę

powania czynników chemicznych i pyłów powinny by

ć

 stosowane gogle ochronne lub 

osłony twarzy. 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

25 

Gogle, w zale

Ŝ

no

ś

ci od konstrukcji oprawy, mog

ą

 by

ć

 przeznaczone do ochrony przed:  

  kroplami cieczy; 

  „grubymi” pyłami, o 

ś

rednicy  ziarna wi

ę

kszymi ni

Ŝ

  5 

µ

m; 

  „drobnymi” pyłami, o 

ś

rednicy  ziarna mniejszymi ni

Ŝ

  5 

µ

m oraz gazami. 

 

Osłony twarzy chroni

ą

 cał

ą

 twarz z przodu, z boków. Mog

ą

 by

ć

 one  wyposa

Ŝ

one w dodatkowe elementy zapewniaj

ą

ce 

równie

Ŝ

 ochron

ę

 twarzy z góry oraz ochron

ę

 szyi i uszu.  

 

 

 

 

Gogle ochronne stosowane do ochrony oczu 

przed niebezpiecznymi lub szkodliwymi  dla zdrowia gazami, 

aerozolami, dymami  

i pyłami o wymiarze cz

ą

stek mniejszych od 5 

µ

m

 

 

 

 

Osłona twarzy stosowana do ochrony oczu i twarzy przed 

rozbryzgami cieczy 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

26 

Znakowanie sprz

ę

tu ochrony oczu i twarzy 

Na oprawie gogli lub korpusie osłony twarzy, chroni

ą

cych przed czynnikami chemicznymi i pyłami powinny by

ć

 

umieszczone symbole:  

o

  numer normy - PN-EN 166, (PN-EN 166:2005 Ochrona indywidualna oczu. Wymagania. ) 

o

  symbol odporno

ś

ci na penetracj

ę

 cieczy – liczba „3” (stosowany do gogli - ochrona przed kroplami cieczy i do 

osłon twarzy – ochrona przed rozbryzgami cieczy); 

o

  symbol odporno

ś

ci na grube cz

ą

stki pyłu – liczba „4” (stosowany tylko do gogli); 

o

  symbol odporno

ś

ci na gaz i drobne cz

ą

stki pyłu (gazy, pary, aerozole, dymy i pyły o rozmiarze cz

ą

stek 

mniejszych ni

Ŝ

 5 

µ

m) – liczba „5” (stosowany tylko do gogli); 

o

  znak certyfikacji – litery „CE” („B”). 

 

Dodatkowo mog

ą

 by

ć

 umieszczone symbole: klasy optycznej, odporno

ś

ci na zamglenie (zaroszenie) i odporno

ś

ci na 

uszkodzenie powierzchni szybki przez drobne cz

ą

stki.  

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

27 

Sprz

ę

t ochrony układu oddechowego 

Substancje  niebezpieczne  lub  szkodliwe  wchłaniane  do  organizmu  człowieka  drog

ą

  oddechow

ą

  stanowi

ą

  grup

ę

 

czynników  wysokiego  ryzyka,  staj

ą

c  si

ę

  przyczyn

ą

  przewlekłych  chorób  zawodowych,  cz

ę

sto  o  charakterze 

nowotworowym oraz nagłych wypadków przy pracy.  

Powietrze wdychane przez pracownika musi spełnia

ć

 jednocze

ś

nie trzy warunki:  

  ilo

ść

 zanieczyszcze

ń

 wchodz

ą

cych w skład tego powietrza jest poni

Ŝ

ej warto

ś

ci Najwy

Ŝ

szych Dopuszczalnych 

St

ęŜ

e

ń

 wyznaczonych dla tych substancji, 

  zawarto

ść

 tlenu w powietrzu do oddychania jest powy

Ŝ

ej 19%, 

  temperatura powietrza oddechowego odpowiada maksymalnej dopuszczalnej ze wzgl

ę

dów fizjologicznych 

temperaturze, w której mo

Ŝ

e pracowa

ć

 człowiek. 

W  niektórych  przypadkach  stosowania  sprz

ę

tu  ochrony  układu  oddechowego  (np.  po

Ŝ

arnictwo,  atomistyka, 

wyst

ę

powanie palnej atmosfery, ekstremalne warunki klimatyczne), mog

ą

 pojawi

ć

 si

ę

 dodatkowe wymagania.  

 

Nale

Ŝ

y wyró

Ŝ

ni

ć

 dwa rodzaje zagro

Ŝ

e

ń

 dla układu oddechowego:  

1. Zanieczyszczone powietrze (wyst

ę

powanie szkodliwych substancji w postaci: aerozoli, gazów, par) 

2. Niedobór tlenu (zawarto

ść

 poni

Ŝ

ej 19%). 

Determinuj

ą

 one sposób ochrony układu oddechowego.  

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

28 

Mo

Ŝ

liwe s

ą

  dwie metody ochrony:  

  przez oczyszczenie powietrza (sprz

ę

t oczyszczaj

ą

cy),  

  przez doprowadzenie powietrza lub tlenu ze 

ź

ródła wolnego od zanieczyszcze

ń

 (sprz

ę

t izoluj

ą

cy).  

Sprz

ę

t ochrony układu oddechowego przeznaczony jest do pracy ci

ą

głej, wykonywanej w mo

Ŝ

liwie najkrótszym czasie. 

Wynika  to  głównie  ze  znacznych  uci

ąŜ

liwo

ś

ci  spowodowanych:  ograniczeniami  w  odbiorze  niektórych  bod

ź

ców, 

trudno

ś

ciami w porozumiewaniu si

ę

, ograniczeniami pola widzenia.  

Wyró

Ŝ

nia si

ę

:  

  sprz

ę

t do wykonywania lekkiej pracy - mo

Ŝ

liwo

ść

 stosowania przez 8-godzinny dzie

ń

 pracy, 

  sprz

ę

t do wykonywania ci

ęŜ

kiej pracy - nale

Ŝ

y stosowa

ć

 do 2-godzin ci

ą

głej pracy. 

Sprz

ę

t oczyszczaj

ą

cy oraz izoluj

ą

cy ochrony układu oddechowego mog

ą

 by

ć

 zaprojektowane w wersji ucieczkowej.  

Przed stosowaniem sprz

ę

tu ochrony układu oddechowego u

Ŝ

ytkownicy powinni by

ć

 przeszkoleni przez specjalistyczne 

przygotowany personel w zakresie u

Ŝ

ytkowania i wyj

ą

tkowych sytuacji, które mog

ą

 nast

ą

pi

ć

 podczas pracy w sprz

ę

cie 

(np. nadmierny wzrost oporów oddychania, pojawienia si

ę

 charakterystycznych zapachów).  

U

Ŝ

ytkownicy  sprz

ę

tu  ochrony  układu  oddechowego  podlegali  obowi

ą

zkowym,  specjalistycznym  badaniom  lekarskim. 

Zaleca si

ę

, aby badania te przeprowadza

ć

 w nast

ę

puj

ą

cych przedziałach czasowych:  

  co trzy lata pracy dla pracowników do 35 lat, co dwa lata dla pracowników w wieku od 35 do 45, co roku dla 

pracowników powy

Ŝ

ej 45 lat. 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

29 

W  celu  prawidłowego  funkcjonowania  w  przedsi

ę

biorstwie  sprz

ę

tu    ochrony  układu  oddechowego  nale

Ŝ

y  prowadzi

ć

 

systematyczne  kontrole  stanu  technicznego  (przegl

ą

dy  okresowe),  sposobu  przechowywania  sprz

ę

tu,  wła

ś

ciwego 

dopasowywania  przez  u

Ŝ

ytkowników.  Kontrole  te  powinny  by

ć

  powtarzane    regularnie.  Wdro

Ŝ

enie  systemu  kontroli 

powinno  obejmowa

ć

  przygotowanie  przez  pracodawc

ę

  dla  ka

Ŝ

dego  u

Ŝ

ytkownika  sprz

ę

tu  ochronnego  „kart 

kontrolnych”,  pozwalaj

ą

cych  na  szybkie  sprawdzenie  sposobu  jego  u

Ŝ

ytkowania.  Karty  te  powinny    by

ć

  tak

Ŝ

przygotowane dla stref, gdzie wyst

ę

puj

ą

 szczególne zagro

Ŝ

enia.  

 

 

 
 

 

 

Maska pełnotwarzowa 

 

 

 

 

 

Półmaska 

 

 

 

 

 

 

Półmaska filtruj

ą

ca

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

30 

Aparat tlenowy izoluj

ą

cy ucieczkowy 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

31 

Ochronniki słuchu 

Ochronniki  słuchu  s

ą

  najprostszym  i  najszybszym  sposobem  ochrony  narz

ą

du  słuchu  przed  skutkami  oddziaływania 

hałasu.  

Zgodnie  z  Rozporz

ą

dzeniem  MPiPS  z  dnia  26  wrze

ś

nia  1997  r.  w  sprawie  ogólnych  przepisów  bezpiecze

ń

stwa  i 

higieny  pracy  (Dz.  U.  nr  129,  poz.  844)  pracodawca  ma  obowi

ą

zek  „zapewni

ć

  ochron

ę

  pracowników  przed 

zagro

Ŝ

eniami zwi

ą

zanymi z nara

Ŝ

eniem na hałas”.  

Pracodawca ma obowi

ą

zek w pierwszej kolejno

ś

ci zastosowa

ć

 odpowiednie 

ś

rodki techniczne (np. wyciszy

ć

 hała

ś

liwe 

maszyny,  wykona

ć

  odpowiedni

ą

  adaptacj

ę

  hali,  zastosowa

ć

  ekrany)  i  organizacyjne  (np.  skróci

ć

  czas  pracy  na 

hała

ś

liwych  stanowiskach  pracy),  a  po  ich  wyczerpaniu,  gdy  w  dalszym  ci

ą

gu  stwierdza  si

ę

  przekroczenie 

dopuszczalnych wielko

ś

ci hałasu, ma obowi

ą

zek „zaopatrzy

ć

 pracowników w indywidualne ochrony słuchu, dobrane do 

wielko

ś

ci charakteryzuj

ą

cych hałas i do cech indywidualnych pracowników oraz zapewni

ć

 ich stosowanie”.  

Ochronniki słuchu dzieli si

ę

 na:  

  nauszniki przeciwhałasowe 

  wkładki przeciwhałasowe. 

Wszystkie  nauszniki  przeciwhałasowe  powinny  by

ć

  oznakowane  trwale  w  taki  sposób,  aby  u

Ŝ

ytkownik  mógł  odczyta

ć

 

nazw

ę

  producenta,  oznaczenie  wzoru,  numer  normy  (EN  352-1  lub  EN  352-3),  której  wymagania    spełnia  dany 

nausznik.  W  przypadku  nauszników,  których  konstrukcja  umo

Ŝ

liwia  ró

Ŝ

ne  ustawienie  czasz  tłumi

ą

cych  niezb

ę

dne  jest 

dodatkowe trwałe oznaczanie sposobu prawidłowego ustawienia czasz (np. napisy: „góra”, „dół”, „prawa”, „lewa”).  

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

32 

Nauszniki przeciwhałasowe 

Nauszniki przeciwhałasowe mog

ą

 wyst

ę

powa

ć

 w trzech rozmiarach: małym, du

Ŝ

ym i normalnym.  

Nauszniki przeciwhałasowe mog

ą

 by

ć

 niezale

Ŝ

ne lub mocowane do hełmów ochronnych. 

 

 

 

Niezale

Ŝ

ne nauszniki przeciwhałasowe 

 

 

 

 

Nahełmowe nauszniki przeciwhałasowe

 

 

Nahełmowe  nauszniki  przeciwhałasowe  mog

ą

  by

ć

  mocowane  jedynie  do  tych  przemysłowych  hełmów  ochronnych, 

z którymi były badane zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 352-3.  

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

33 

Wkładki przeciwhałasowe s

ą

 to ochronniki słuchu noszone w zewn

ę

trznym kanale słuchowym lub w mał

Ŝ

owinie usznej. 

S

ą

 one przeznaczone do szczelnego zamkni

ę

cia kanału słuchowego.  

Wkładki dzielimy na jednorazowego u

Ŝ

ytku i wielokrotnego u

Ŝ

ytku.  

Wkładki  przeciwhałasowe  mog

ą

  by

ć

  kształtowane  przez  producenta,  kształtowane  przez  u

Ŝ

ytkownika  lub  formowane 

indywidualnie dla ka

Ŝ

dego u

Ŝ

ytkownika, z uwzgl

ę

dnieniem specyfiki budowy jego przewodu słuchowego.  

Rozmiar  wkładek  powinien  by

ć

  starannie  dobrany  dla  ka

Ŝ

dego  u

Ŝ

ytkownika. 

Ź

le  dobrane  wkładki  mog

ą

  powodowa

ć

 

uczucie niewygody, sw

ę

dzenia i podra

Ŝ

nienie przewodu słuchowego.  

Stosowanie wkładek przeciwhałasowych powinno by

ć

 poprzedzone badaniem laryngologicznym i stwierdzeniem przez 

laryngologa braku przeciwwskaza

ń

 do noszenia wkładek.  

 

Wkładki przeciwhałasowe 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

34 

Sprz

ę

t chroni

ą

cy przed upadkiem z wysoko

ś

ci 

Systemy, w które jest zestawiany indywidualny sprz

ę

t chroni

ą

cy przed upadkiem z wysoko

ś

ci mo

Ŝ

na podzieli

ć

 na dwa 

podstawowe rodzaje:  

  powstrzymuj

ą

ce spadanie z wysoko

ś

ci,  

  uniemo

Ŝ

liwiaj

ą

ce rozpocz

ę

cie spadania z wysoko

ś

ci.  

Sprz

ę

t chroni

ą

cy przed upadkiem z wysoko

ś

ci, aby prawidłowo spełniał swoje funkcje, musi by

ć

 odpowiednio dobrany 

do stanowiska, na którym jest stosowany.  

Szelki, amortyzatory i linki  

  Szelki bezpiecze

ń

stwa s

ą

 podstawowym składnikiem sprz

ę

tu chroni

ą

cego przed upadkiem z wysoko

ś

ci, 

zgodnym z norm

ą

 PN-EN 361. Urz

ą

dzenie musi posiada

ć

 certyfikat CE. 

  Amortyzatory bezpiecze

ń

stwa s

ą

 składnikiem osobistego sprz

ę

tu chroni

ą

cego przed upadkiem z wysoko

ś

ci 

zgodnym z norm

ą

 PN-EN 355. 

  Uniwersalna linka bezpiecze

ń

stwa stanowi:  

1) wraz z amortyzatorem zespół ł

ą

cz

ą

co-amortyzuj

ą

cy - składnik sprz

ę

tu chroni

ą

cego przed upadkiem  

     z wysoko

ś

ci - zgodnie z PN-EN 354;  

2) uzupełnienie sprz

ę

tu chroni

ą

cego - urz

ą

dzenia do nadawania pozycji podczas pracy na wysoko

ś

ci - zgodnie  

     z PN-N 358. 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

35 

 

 

 

 

 

Szelki bezpiecze

ń

stwa P-01 

 

Szelki wyposa

Ŝ

one w tyln

ą

 klamr

ę

 zaczepow

ą

;  

Regulacja pasów udowych i pasa piersiowego 

 

 

 

Szelki bezpiecze

ń

stwa P-20 

 

Szelki wyposa

Ŝ

one w tyln

ą

 klamr

ę

 zaczepow

ą

Regulacja pasów udowych, pasów barkowych i pasa piersiowego;  

Pas do pracy „w podparciu” z bocznymi klamrami zaczepowymi 

zgodny z norm

ą

 PN-EN 358. 

 

 

 

 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

36 

 

 

 

 

 

Szelki bezpiecze

ń

stwa P-50 

 

Szelki wyposa

Ŝ

one w tylny i przedni punkt zaczepowy;  

Regulacja pasów udowych, pasów barkowych i pasa 

piersiowego;  

Pas do pracy „w podparciu” z bocznymi klamrami 

zaczepowymi zgodny z norm

ą

 PN-EN 358. 

 

 

 

Szelki bezpiecze

ń

stwa P-60 

 

Szelki wyposa

Ŝ

one w tylny i przedni punkt zaczepowy; 

Regulacja pasów udowych, pasów barkowych i pasa 

piersiowego;  

Pas do pracy „w podparciu” z bocznymi klamrami 

zaczepowymi zgodny z norm

ą

 PN-EN 358; 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

37 

 

 

 

Amortyzatory bezpiecze

ń

stwa ABM/LB 100  

z zatrza

ś

nikami AZ 002 

 

Amortyzatory bezpiecze

ń

stwa z uniwersaln

ą

 link

ą

 

bezpiecze

ń

stwa regulowan

ą

 poliamidow

ą

 LB 100. 

Całkowita długo

ść

 urz

ą

dzenia 2m.  

Amortyzatory wykonane s

ą

 z ta

ś

my poliamidowej. 

Wymiary amortyzatorów: 160 x 35 x 45mm. 

Maksymalne wydłu

Ŝ

enie amortyzatora: ~1m. 

 

 

 

 

Linki bezpiecze

ń

stwa LB 100  

z zatrza

ś

nikami AZ 002 

 

Uniwersalne linki bezpiecze

ń

stwa z regulacj

ą

 długo

ś

ci. 

Materiał: lina poliamidowa w oplocie o 

ś

rednicy 12 mm.  

Typowe długo

ś

ci: 1,4m, 1,6m, 1,9m, 2,0m. 

 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

38 

 

 

Liny poziome kotwicz

ą

ce LP 100 LT  

z zatrza

ś

nikiem AZ 002 

 

Do stosowania podczas wykonywania prac, które wymagaj

ą

 

cz

ę

stego przemieszczania si

ę

 w płaszczy

ź

nie poziomej

Liny tego rodzaju spełniaj

ą

 wymagania normy PN-EN 795 

(przeno

ś

ne punkty kotwiczenia sprz

ę

tu).  

 

Poziome liny kotwicz

ą

ce poliamidowe w oplocie o 

ś

rednicy 

10,5mm zako

ń

czona p

ę

tl

ą

 i kausz

ą

Do poł

ą

czenia liny LP 100 LT z szelkami bezpiecze

ń

stwa 

nale

Ŝ

y stosowa

ć

 wył

ą

cznie amortyzatory z link

ą

 

bezpiecze

ń

stwa.  

Typowe długo

ś

ci: 2,5 m, 5 m, 8 m, 10 m, 15 m, 20 m, 25 m, 30 m.

 

 

 

Liny poziome kotwicz

ą

ce LP 100 TT  

z zatrza

ś

nikiem AZ 002 

 

Do stosowania podczas wykonywania prac, które wymagaj

ą

 

cz

ę

stego przemieszczania si

ę

 w płaszczy

ź

nie poziomej

Liny tego rodzaju spełniaj

ą

 wymagania normy PN-EN 795 

(przeno

ś

ne punkty kotwiczenia sprz

ę

tu).  

 

Poziome liny kotwicz

ą

ce poliamidowe w oplocie o 

ś

rednicy 

10,5mm.  

Do poł

ą

czenia liny LP 100 TT z szelkami bezpiecze

ń

stwa 

nale

Ŝ

y stosowa

ć

 wył

ą

cznie amortyzator z link

ą

 

bezpiecze

ń

stwa. 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

39 

 

 

Urz

ą

dzenie samohamowne CR 200 10 

 

Urz

ą

dzenie przeznaczone do prac wymagaj

ą

cych znacznego 

przemieszczania w stosunku do punktu zaczepienia. 

Urz

ą

dzenie samohamowne CR 200 10 z rozwijan

ą

 lin

ą

 stalow

ą

 

o długo

ś

ci 10 m. 

Ś

rednica linki 4 mm.  

Brak konieczno

ś

ci stosowania amortyzatora bezpiecze

ń

stwa. 

Urz

ą

dzenie samohamowne CR 200 10 jest składnikiem 

indywidualnego sprz

ę

tu chroni

ą

cego przed upadkiem z 

wysoko

ś

ci zgodnym z norm

ą

 PN-EN 360.

 

 

 

 

Urz

ą

dzenie samozaciskowe LINOSTOP II 

 

Urz

ą

dzenie  samozaciskowe  przesuwne  LINOSTOP  II  z  lin

ą

 

poliamidow

ą

 o 

ś

rednicy 12 mm. Urz

ą

dzenie składa si

ę

 z: 

1) liny roboczej z jednej strony zako

ń

czona p

ę

tl

ą

 z kausz

ą

,  

     a z drugiej zaplotem ko

ń

cowym;  

2) mechanizmu zaciskowo-przesuwnego wykonanego ze stali  

     nierdzewnej, montowanego na stałe na lin

ę

 robocz

ą

,  

      bez mo

Ŝ

liwo

ś

ci zdejmowania go z liny;  

3) mikroamortyzatora bezpiecze

ń

stwa;  

4) zatrza

ś

nika mikroamortyzatora.  

Urz

ą

dzenie LINOSTOP jest składnikiem indywidualnego sprz

ę

tu 

chroni

ą

cego przed upadkiem z wysoko

ś

ci zgodnym z norm

ą

  

PN-EN 353-2. 

Długo

ś

ci: 5 m, 10 m, 15 m, 20 m, 25 m, 30 m, 35 m, 40 m, 45 m, 50 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

40 

Ś

rodki ochrony r

ą

Ś

rodki ochrony r

ą

k to głównie r

ę

kawice ochronne.  

Ze wzgl

ę

du na wła

ś

ciwo

ś

ci ochronne r

ę

kawice ochronne mo

Ŝ

na podzieli

ć

 na:  

 

r

ę

kawice chroni

ą

ce przed czynnikami chemicznymi  

 

r

ę

kawice chroni

ą

ce przed czynnikami biologicznymi  

 

r

ę

kawice chroni

ą

ce przed czynnikami mechanicznymi  

 

r

ę

kawice chroni

ą

ce przed czynnikami termicznymi  

 

r

ę

kawice elektroizolacyjne  

 

r

ę

kawice przeznaczone do stosowania w atmosferze zagro

Ŝ

onej wybuchem  

 

r

ę

kawice antywibracyjne. 

 

Oprócz r

ę

kawic wyró

Ŝ

nia si

ę

:   

ochraniacze palców, ochraniacze dłoni, ochraniacze nadgarstka i przedramienia, 

ochraniacze łokcia, ochraniacze przedramienia i ramienia  

 

 

background image

(11) Andrzej Cie

ś

lak 

 

    

 

 

 

   

                       20.01.2014 r.

 

41 

Ostateczny dobór 

ś

rodków ochrony indywidualnej 



    Zasada  bezkolizyjno

ś

ci  stosowania 

ś

rodków  ochrony  indywidualnej,  dotyczy  eliminowania  zestawów 

ś

rodków, 

które nie mog

ą

 by

ć

 stosowane jednocze

ś

nie w sytuacji, gdy konieczne jest zastosowanie kilku ró

Ŝ

nych 

ś

rodków 

ochrony (np chroni

ą

cych ró

Ŝ

ne cz

ęś

ci ciała pracownika).