ODMIENNE CZĘŚCI
MOWY
Aneta
Woźniak
CZĘŚCI
MOWY
ODMIENNE
- Czasownik
- Rzeczownik
- Przymiotnik
- Liczebnik
- Zaimek
rzeczowny, przymiotny, liczebny
NIEODMIENNE
- Przysłówek
- Przyimek
-Spójnik
- Wykrzyknik
- Partykuła
- Zaimek przysłowny
CZASOWNIK
oznacza czynności lub stany.
Odpowiada na pytania:
co robi? (np. śpiewa, maluje,
chodzi); co się z nim dzieje?
(np. błyska się, dnieje, świta,
spada).
Odmienia się przez osoby, liczby,
rodzaje, czasy, tryby i strony.
Tworzy w zdaniu orzeczenie.
BEZOKOLICZNIK
to
podstawowa, nieosobowa forma
czasownika, która nie mówi o
tym ani kto ani kiedy wykonuje
czynność. Charakterystyczne
końcówki: „-ć”,
„-c” (np. stać, biec).
Odmiana czasownika przez
osoby, liczby, czasy, tryby i
strony to
koniugacja.
RZECZOWNIK
oznacza:
- przedmioty (stół, szafa,
książka),
- osoby (Antek, mama, pisarz),
- zwierzęta (pies, Azor, mucha),
- rośliny (topola, drzewo, kwiat),
- pojęcia (dobro, zło, piękno),
- czynności (pisanie, czytanie),
- cechy (młodość, głębokość).
Odpowiada na pytanie: kto?
co?
Rzeczownik odmienia się
przez przypadki i liczby i MA
rodzaj.
Odmiana rzeczownika przez
przypadki to deklinacja.
PRZYMIOTNIK
oznacza cechy i właściwości
rzeczowników, np. mały domek,
jasny kolor, wysokie drzewo,
dobry zawodnik, ciężki kamień.
Odpowiada na pytania:
jaki? jaka? jakie? który? która?
które? czyj? czyja? czyje?
Odmienia się przez przypadki,
liczby i rodzaje. Ulega
stopniowaniu.
LICZEBNIK
jest częścią mowy oznaczającą
liczbę lub kolejność.
Odpowiada na pytania: ile?
który z kolei?
Wyróżniamy następujące
rodzaje liczebników:
-
główne: jeden, trzy, tysiąc, sto;
- porządkowe: pierwszy, trzeci,
tysięczny, setny;
- ułamkowe: pół, półtora, dwie
trzecie, jedna piąta;
- zbiorowe: dwoje, troje, czworo,
ośmioro;
- nieokreślone: kilka,
kilkanaście, kilkaset, niewiele;
ZAIMEK
jest częścią mowy zastępującą
rzeczownik (np. ja), przymiotnik
(np. mój), liczebnik (np. tyle),
przysłówek (np. tam).
Odpowiada na pytania tych części
mowy, które zastępuje.
Odmienia się przez przypadki,
liczby i rodzaje.
ZAIMKI
RZECZOWNE
odp. na pytania:
kto? co?
np. ja, ty, my, oni,
ktoś, coś, nic
PRZYMIOTNE
odp. na pytania
przymiotnika;
np. twój, nasz,
wasz, tamten,
ci, te, który, inny
LICZEBNE
odp. na pyt. ile?
który z kolei?
np. ile, tyle
PRZYSŁOWNE
odp. na pyt. jak?
gdzie? kiedy?
np. tu, gdzieś, tu,
wtedy, tak, dokąd
NIEODMIENNE
DZIĘKUJĘ!
Bibliografia:
Gramatyka na bardzo dobry
Wikipedia