Pielęgniarstwo neurologiczne

mgr Gabriela Pastucha

Pielęgniarstwo neurologiczne

Neurologia – nauki neurologiczne-

dział medycyny , którego

przedmiotem zainteresowania są

choroby układu nerwowego (mózg,

móżdżek, rdzeń kręgowy, nerwy

obwodowe, układ wegetatywny,

niektóre choroby mięśni, częściowo

nerwice), ich etiopatogeneza,

symptomatologia, rozpoznanie i

leczenie.

Choroby organiczne – anatomiczne

uszkodzenie tkanki nerwowej)

Choroby czynnościowe – zaburzenia

funkcji bez zmian anatomicznych.

Pielęgniarstwo neurologiczne

Hospitalizacje neurologiczne obejmują:

Oddziały neurologiczne z częścią

rehabilitacyjną
Pododdziały leczenia udarów, w tym

część z łóżkami intensywnego nadzoru

neurologicznego
Pododdziały wczesnej rehabilitacji

poudarowej
Pododddziały leczenia SM
Neurologię dziecięcą
Neurochirurgię
Inne – oddziały intensywnej opieki

medycznej, kardiologiczne, zakaźne,

leczenia nerwic, psychiatryczne,

ortopedii

Pielęgniarstwo neurologiczne

Specyfika opieki nad pacjentem z

chorobą neurologiczną wynika z

faktu:
Gwałtownej i trwałej zmiany

sytuacji zdrowotnej i

psychospołecznej chorego

prowadzącej do ograniczeń w

sferze rodzinnej, zawodowej,

towarzyskiej
Niepełnosprawności
Wzrostu poziomu lęku o zdrowie
Depresji
Zmian osobowości

Postępującego charakteru choroby

Postępującego charakteru choroby

Długotrwałego przebiegu procesu

Długotrwałego przebiegu procesu

leczenia

leczenia

i rehabilitacji, który wymaga

i rehabilitacji, który wymaga

wysiłku chorego

wysiłku chorego

i jego najbliższych

i jego najbliższych

Niechęci najbliższych do

Niechęci najbliższych do

zrozumienia chorego (nieznajomość

zrozumienia chorego (nieznajomość

istoty choroby) i trudności

istoty choroby) i trudności

adaptacyjnych do nowej sytuacji

adaptacyjnych do nowej sytuacji

Pielęgniarstwo neurologiczne

Proces kompleksowego leczenia

pacjenta neurologicznego wymaga

współpracy:

Lekarza
Pielęgniarki
Rehabilitanta
Logopedy
Psychologa klinicznego
Psychiatry
Pracownika socjalnego, terapeuta

zajęciowy
Rodziny / przyjaciół
Opiekuna duchowego

Pielęgniarstwo neurologiczne

Praca pielęgniarki w opiece nad

chorym neurologicznie opiera się

na modelach pielęgnowania:
F. Nightingale
V. Henderson
D. Orem
C. Roy
B. Neuman
innych

Pielęgniarstwo neurologiczne

Pielęgniarka przyjmując do oddziału

pacjenta z chorobą neurologiczną

powinna zwrócić uwagę na:
1. Stan przytomności

Świadomość – zdolność interaktywnego

przeżywania

doznań,świadomych

działań i przeżyć psychicznych
Przytomność

–

czysto

fizyczne

odbieranie i przekazywanie bodźców

przez komórki nerwowe
A. Prusiński “Świadomość jest

terminem zasadniczym i nadrzednym,

przytomność to zewnętrzny wykładnik

świadomości”

Pielęgniarstwo neurologiczne

Pielęgniarka przyjmując do oddziału pacjenta z chorobą

neurologiczną powinna zwrócić uwagę na (c.d.):

2. Postawę chorego:

chód chorego
napięcie mięśniowe
Zborność ruchów,ruchy mimowolne
niedowłady i porażenia
przykurcze

Pielęgniarstwo neurologiczne

Pielęgniarka przyjmując do oddziału pacjenta z chorobą

neurologiczną powinna zwrócić uwagę na (c.d.):

3.

Stan ogólny chorego:

samopoczucie, dolegliwości
wydolność poszczególnych układów
krążenia
oddechowy
pokarmowy
wydalniczy
stan skóry

Pielęgniarstwo neurologiczne

Pielęgniarka przyjmując do oddziału pacjenta z chorobą

neurologiczną powinna zwrócić uwagę na (c.d.):

4. stan narządów zmysłu – słuch,

wzrok
5. mowę i nastrój
6. stwierdzone schorzenia
W oparciu o zebrane informacje

pielęgniarka

określa

zapotrzebowanie chorego na opiekę

pielęgniarską

stosując

tzw.

kategoryzację, stawia diagnozę

pielęgniarską i prowadzi proces

pielęgnowania.

Pielęgniarstwo neurologiczne

Podsumowując:

Specyfika pracy na oddziale

neurologicznym wiąże się z wykonywaniem

działań pielęgnacyjnych, profilaktycznych nad

chorymi, u których doszło do uszkodzenia

układu nerwowego i wiążących się z tym

zaburzeń:
- świadomości – ilościowych, jakościowych,
- zaburzeń motoryki i koordynacji ruchowej
(niedowłady, porażenia, zaburzenia
równowagi),
- mowy – afazja; agnozja- zaburz. funkcji
poznawczych
- pamięci (amnezja, otępienia)

Pielęgniarstwo neurologiczne

●

zaburzeń funkcji zwieraczy – niemożność

oddawania lub utrzymania moczu i stolca,

●

zaburzeń podstawowych funkcji życiowych

(oddech, ciśnienie krwi, temperatura),

●

zaburzeń układu informacyjno-

poznawczego:

(parestezja – spaczone odczuwanie bodźców,

analgezja – stan niewrażliwości na bodźce

bólowe).

Pielęgniarstwo neurologiczne

Działania pielęgniarskie w opiece nad

pacjentem z neurologicznym:

●

- wspomaganie lub zastępowanie

zaburzonych funkcji organizmu,

●

- ochrona przed powikłaniami, będącymi

następstwem choroby i unieruchomienia

(odleżyny, zakażenia dróg moczowych,

zakrzepica żył głębokich),

●

- przygotowanie do samoopieki i życia

pacjenta ze zmienioną lub ograniczoną

wydolnością; edukacja prozdrowotna,

●

- aktywizowanie pacjenta + sprawowanie

funkcji psychoterapeutycznej.

Pielęgniarstwo neurologiczne

Powstająca w wyniku choroby

niepełnosprawność najsilniej narusza

równowagę emocjonalną pacjenta, osłabia jego

poczucie własnej wartości, uzależnia go od

pomocy innych osób.

Psychoterapia elementarna:
• terapeutyczna postawa w kontakcie i w

komunikowaniu, tworzenie właściwej

atmosfery, zdolność empatii.

Psychoterapia wspierająca:

• korekta niewłaściwych postaw pacjenta wobec

choroby i jej następstw poprzez: informację

(dot. trybu życia, planów dotyczących

diagnostyki, leczenia szpitalnego), korekta

postaw rodziny wobec zaistniałej nowej

sytuacji,

• wyjaśnianie – każde nowe zjawisko dotyczące

chorego,

• pomoc w samoakceptacji,

• rozmowa zgodna z zasadami aktywnego

słuchania.

Pielęgniarstwo neurologiczne

Rola pielęgniarki w aktywizacji

pacjenta:

- pomoc niepełnosprawnym w

podniesieniu poziomu samooceny

przez wskazanie na sprawności, które

utrzymują się mimo choroby i

dysfunkcji i mogą stanowić o

usamodzielnieniu się pacjenta,

- wsparcie emocjonalne,

- motywowanie do działań

rehabilitacyjnych i pracy nad sobą w

celu kształtowania zachowań

prozdrowotnych,

- informowanie o możliwości

zatrudnienia w zakładach pracy

chronionej,

- uczestnictwie w grupach samopomocy.