Kości kończyny górnej

Kości obręczy piersiowej

Łopatka

W łopatce wyróżnić można:

kąt górny łopatki (angulus superior)
[1],

brzeg przyśrodkowy (margo
medialis)[2]

kąt dolny (angulus inferior)[3].

brzeg boczny (margo lateralis)[4].

szyjkę łopatki (collum scapulae)[5] -
w przedłużeniu brzegu bocznego,

grzebień łopatki (spina scapulae)[6]

guzek naramienny (tuberculum
deltoideum)[7].

kąt wyrostka barkowego (angulus
acromii)[8].

wyrostek barkowy (acromion)

dół nadgrzebieniowy i
podgrzebieniowy

wyrostek kruczy (processus
coracoideus)[9].

Kości obręczy piersiowej

• Obojczyk:

 trzon obojczyka (corpus

claviculae)[10],

 koniec mostkowy

(extremitas sternalis)[11]

-przyśrodkowy

 koniec barkowy (extremitas

acromialis)[12] –boczny

 Na obu końcach znajdują

się powierzchnie stawowe –

na końcu mostkowym dla

połączenia z mostkiem, na

końcu barkowy dla

wyrostka barkowego

Kości części wolnej. Kość ramienna

( humerus )

• Trzon

kości ma trzy

powierzchnie -

przednią

boczną, przednią

przyśrodkową i tylną

,

które są ograniczone

brzegami. Na powierzchni

przednio-bocznej

(facies anterior lateralis)

w górnej części

występuje wyraźna

guzowatość

naramienna

(tuberositas deltoidea).

Powierzchnia tylna (facies

posterior)

jest

przedzielona

bruzdą

nerwu promieniowego

(sulcus nerui radialis).

Kość ramienna ( humerus )

Koniec bliższy ma głowę kości
ramieniowej (caput humeri), na której
znajduje się powierzchnia stawowa do
połączenia z wydrążeniem stawowym
łopatki. Poniżej głowy występuje szyjka
anatomiczna (collum anatomicum),
wzdłuż której przyczepia się torebka
stawowa. Poniżej szyjki (bocznie i z
przodu głowy) są dwa wyraźne guzki;
guzek większy (tuberculum majus),
leżący po strome zewnętrznej, i guzek
mniejszy (tuberculum minus) - po
strome wewnętrznej. Od guzków
zbiegają w dół grzebienie. Jest to
grzebień guzka większego (crista
tuberculi majoris) i grzebień guzka
mniejszego (crista tuber-culi minoris).
Między guzkami i grzebieniami znajduje
się bruzda międzyguzkowa (sulcus
intertubercularis), w której mieści się
ścięgno mięśnia dwugłowego ramienia.
Poniżej guzków znajduje się
przewężeni^ tzw szyjka chirurgiczna
(collum chirurgicum). W tym miejscu
kość łatwo ulega złamaniu.

Kość ramienna ( humerus )

Koniec dalszy jest wyraźnie spłaszczony
i poszerzony w kierunku poprzecznym.
Tworzy on kłykieć kości ramieniowej
(condylus humeri). Po obu stronach
kłykcia znajdują się nadkłykcie -
boczny (epicondylus lateralis) i
przyśrodkowy (epicondylus medialis).
Na kłykciu kości ramieniowej występują
dwie powierzchnie stawowe do
połączenia z kośćmi łokciową i
promieniową. Powierzchnia łokciowa ma
kształt bloczka (trochlea humeri), a
promieniowa kształt główki (capitulum
humeri). Nad bloczkiem od strony
przedniej znajduje się dół dziobiasty
(fossa corono-idea), a od strony tylnej -
dół wyrostka łokciowego (fossa
olecranii). Nad główką kości
ramieniowej, tylko od strony przedniej,
występuje dół promieniowy (fossa
radialis). Doły te spełniają ważną rolę w
czasie zginania i prostowania wstawię
łokciowym (od głębokości dołów zależy
zakres tych ruchów).

Kość łokciowa (ulna)

Trójgraniasty trzon kości
łokciowej ma brzegi
przedni, tylny i między-
kostny (lub boczny) oraz
powierzchnie przednią,
tylną i przyśrodkową. ;
Na końcu bliższym
wyróżnia się: wyrostek
łokciowy
( olecranon ), wyrostek
dziobiasty
( p.coronoideus ),
powierzchnie stawowe
tworzące wcięcie
bloczkowe i wcięcie
promieniowe.

• Wyrostek łokciowy (olecranon)

jest

duży, zagięty i wyczuwalny przez skórę.

Jego przednia powierzchnia (od strony

bloczka kości ramieniowej) ist gładka i

tworzy część górną wcięcia bloczkowego.

• Wyrostek dziobiasty (processus

coronoideus)

znajduje się po przeciwnej

stronie wyrostka łokciowego i jego

powierzchnia górna, która jest wklęsla i

gładka, tworzy dolną część wcięcia

bloczkowego. Poniżej wyrostka dzio-

biastego występuje guzowatość kości

łokciowej (tuberositas ulnae), a po stronie

przyśrodkowej - wcięcie promieniowe

(incisura radialis). Wcięcie bloczkowe

(incisura trochlearis) to głęboko wklęsła

powierzchnia stawowa między

wyrostkami łokciowym i dziobiastym,

odpowiadająca powierzchni stawowej

bloczka kości ramieniowej.

• Na końcu dalszym kości łokciowej

wyróżnia się

głowę kości łokciowej

( caput ulnae) i

wyrostek rylcowaty

(processus styloideus).

Głowa ma

powierzchnię stawową służącą do

połączenia z chrząstką trójkątbą

oddzielającą kość łokciową od

nadgarstka, oraz obwód stawowy do

stawowego połączenia z kością

promieniową.

Kość promieniowa ( radius )

Jest to kość długa, w której wyróżnia się trzon i

dwa końce. Trzon ma kształt trójścienny, z

wyraźnie zaznaczonym w części środkowej

brzegiem międzykostnym.

• Na końcu bliższym wyróżnia się głowę,

szyjkę i guzowatość kości promieniowej.

• Głowa (caput radii)

kości promieniowej

pokryta jest chrząstką szklistą i posiada

płytki

dołek głowy (fovea capitis)

służący

do połączenia z główką kości ramieniowej.

Dookoła głowy układa się obwód

stawowy

głowy (circumferentia articularis capitis)

stanowiący ruchome połączenie z kością

łokciową. Poniżej głowy znajduje się szyjka

kości promieniowej (collum radii),

a

poniżej szyjki, od strony kości łokciowej

występuje silnie rozwinięta guzowatość

kości promieniowej (tuberositas radli).

• Koniec dalszy jest grubszy i szerszy. Ma

powierzchnię stawową nadgarstka

(facies articularis carpea),

umożliwiającą

połączenie z kośćmi nadgarstka, oraz

powierzchnię stawową, służącą do

połączenia z kością łokciową,

czyli

wcięcie łokciowe (incisura uinaris).

Na

bocznej stronie kości promieniowej

występuje

wyrostek rylcowaty

(processus styloideus).

Na tylnej

powierzchni końca dalszego kości

promieniowej znajdują się trzy podłużne

rowki, w których układają się mięśnie

prostujące nadgarstek i palce.

Kości nadgarstka

• Nadgarstek

składa się z ośmiu

kości ułożonych w dwa szeregi

po cztery kości. W skład szeregu

bliższego wchodzą :

⇒ k. łódeczkowata (os

scaphoideum)

⇒

k. księżycowata (os

lunatum)

⇒ k. trójgraniasta (os

triquetrum)

⇒ k. grochowata (os pisiforme)

Szereg dalszy (również licząc od

strony promieniowej do

łokciowej) jest utworzony przez :

⇒ k. czworoboczną większą

(os trapezium)

⇒ k. czworoboczną mniejszą

(os trapezoideum)

⇒ k. główkowatą (os

capitatum)

⇒ k. haczykowatą (os

hamatum

)

Kości nadgarstka

• Łódka płynie, księżyc świeci,

trójgraniasty groszek leci,
Na trapezie, trapeziku, główka wisi na
haczyku.

Kości śródręcza i palców

Śródręcze (metacarpus) składa

się z 5 kości śródręcza, z których

każda składa się z trzonu, końca

bliższego (podstawy) i końca

dalszego (głowy).

Kości palców ręki (ossa

digitorum manus) składają się z

paliczków (phalanges). Cztery

palce strony łokciowej mają po

trzy paliczki : bliższy, środkowy i

dalszy, palec pierwszy - kciuk

(polex) ma dwa paliczki : bliższy i

dalszy. W każdym paliczku

wyróżniamy trzon, koniec bliższy

(podstawę) i koniec dalszy

(głowę - in. guzowatość

paliczka dalszego).

Połączenia kości obręczy kończyny

górnej

• Staw mostkowo-obojczykowy

(articulatio sternoclavicularis)

Powierzchnie stawowe:
Powierzchnia stawowa na końcu

mostkowym obojczyka, powierzchnia
stawowa na krawędzi rękojeści mostka i
przylegająca do niej część chrząstki I
żebra. Między powierzchniami
stawowymi znajduje się krążek stawowy,
który dzieli jamę stawową na 2 części.

Wzmocnienia:
 Więzadło mostkowo-obojczykowe

przednie i tylne

 Więzadło międzyobojczykowe
 Więzadło żebrowo-obojczykowe

Ruchy: ruchy obojczyka do przodu i tyłu, ku

dołowi i górze oraz ruchy obrotowe
dookoła długie osi

Staw barkowo-obojczykowy

Powierzchnie stawowe: pow.
stawowa na barkowym końcu
obojczyka, powierzchnia stawowa na
wyrostku barkowym łopatki. Między
powierzchniami znajduje się krążek
stawowy

Wzmocnienia:
Więzadło barkowo-obojczykowe
Więzadło kruczo-obojczykowe
Więzadło kruczo-barkowe
Więzadło poprzeczne łopatki

Ruchy: dookoła wszytskich trzech
osi(staw kulisty)

Połączenia kości ramienia i

przedramienia

• Staw ramienny

Powierzchnie stawowe: pow. stawowa

głowy k. ramiennej, wydrążenie
stawowe łopatki pogłębione
obrąbkiem stawowym.

Kaletki maziowe:
k. m. podłopatkowego
k. podbarkowa
k. m. kruczo-ramiennego
Wzmocnienia:
Więzadło kruczo – ramienne
Ruchy: odwodzenie i przywodzenie

ramienia, zginanie ramienia,
obwodzenie, obrót do wewnątrz
(nawracanie) i odwracanie

Staw łokciowy

Staw złożony z trzech stawów:
 ramienno łokciowego
 ramienno-promieniowego
 promieniowo-łokciowego

bliższego

Staw ramienno-łokciowy.
Główkę tworzy bloczek kości
ramiennej, a panewkę wcięcie
bloczkowe kości łokciowej między
wyrostkiem łokciowym, a wyrostkiem
dziobiastym.
Staw ramienno-promieniowy:
Utworzony jest przez główkę kości
ramiennej i tworzący panewkę dołek
głowy kości promieniowej.
Stawy te tworzą „właściwy staw
łokciowy”.
Staw promieniowo-łokciowy
bliższy.
Główka stawowa jest utworzona przez
obwód stawowy głowy kości
promieniowej, panewkę tworzy
wcięcie promieniowe kości łokciowej i
więzadło pierścieniowate.

• Więzadła:

• Najważniejsze więzadła stawu to:

1. więzadło poboczne łokciowe od

strony przyśrodkowej,

2. więzadło poboczne promieniowe

od strony bocznej,

3. więzadło pierścieniowate.

• Mechanika:

• Staw ramienno-łokciowy + Staw

ramienno-promieniowy:

zgięcie, wyprost często, szczególnie

u kobiet możliwy jest przeprost.

Zgięcie stawu powoduje mięsień

dwugłowy ramienia i mięsień

ramienny. Wyprost powoduje

głównie mięsień trójgłowy ramienia

i mięsień łokciowy.

Staw promieniowo-łokciowy

bliższy:

Zachodzą w nim ruchy rotacyjne

(zawsze łącznie z ruchem w stawie

promieniowo- łokciowym dalszym):

nawracania przy udziale mięśnia

nawrotnego obłego i

czworobocznego oraz odwracania

poprzez mięsień odwracacz i

mięsień dwugłowy ramienia.

Staw promieniowo-łokciowy dalszy

Powierzchnie stawowe:
wcięcie łokciowe kości

promieniowej i obwód
stawowy głowy kości
łokciowej

Ruchy rotacyjne:
nawracania przy udziale

mięśnia nawrotnego
obłego i czworobocznego
oraz odwracania poprzez
mięsień odwracacz i
mięsień dwugłowy
ramienia.

Połączenia kości ręki

• Staw promieniowo - nadgrastkowy

Powierzchnie stawowe: panewka –przednia powierzchnia stawowa

nadgarstkowa k. promieniowej i krążek stawowy. Główka- bliższe

powierzchnie stawowe kości łódeczkowatej, księżycowatej i

trójgraniastej

• Stawy międzynadgarstkowe:

Powierzchnie stawowe:powierzchnie stawowe łokciowe i

promieniowe poszczególnych kości I i I szeregu nadgarstka

• Staw śródnadgarstkowy:

Powierzchnie stawowe: dalsze powierzchnie stawowe kości I szeregu

nadgarstka( z wyjątkiem kości grochowatej) oraz bliższe

powierzchnie czterech kości drugiego szeregu nadgarstka

• Stawy nadgarstkowo-śródręczne

Powierzchnie stawowe: dalsze powierzchnie stawowe kości II szeregu

nadgarstka, bliższe powierzchnie stawowe II - V kości śródręcza

• Staw nadgarstkowo-śródręczny kciuka:

Powierzchnie stawowe; powierzchnia stawowa k. wielokątnej

większej, pow. Stawowa bliższa I kości śródręcza