Wzrost

Wzrost

gospodarczy

gospodarczy

Czynniki

Czynniki

przyspieszające

przyspieszające

i ograniczające to

i ograniczające to

zjawisko.

zjawisko.

Wzrost gospodarczy

Wzrost gospodarczy

jest to stałe

jest to stałe

zwiększanie zdolności danego kraju do

zwiększanie zdolności danego kraju do

produkcji towarów i usług pożądanych

produkcji towarów i usług pożądanych

przez ludzi.

przez ludzi.

Wzrost gospodarczy mierzy się tempem

Wzrost gospodarczy mierzy się tempem

wzrostu dochodu narodowego.

wzrostu dochodu narodowego.

R - tempo wzrostu
gospodarczego
Delta Y - przyrost
dochodu narodowego w
ciągu roku
Y - poziom dochodu
narodowego osiągnięty
w poprzednim roku

Zanim rozpatrzymy czynniki określające tempo

wzrostu gospodarczego musimy wprowadzić

rozróżnienie miedzy wzrostem rzeczywistym i

potencjalnym.



Wzrost rzeczywisty - to wzrost faktycznej

produkcji mierzony zwykle w % w skali

rocznej.



Wzrost potencjalny - to maksymalne

tempo, w którym gospodarka może

wzrastać

jest

to

wzrost

zdolności

produkcyjnych gospodarki liczony w % w

skali rocznej, czyli stopa wzrostu produkcji

potencjalnej (poziom produkcji osiągalny

przy

pełnym

wykorzystaniu

zasobów

produkcyjnych w tem zasobów pracy).

Dwa główne czynniki

wzrostu potencjalnego to :



wzrost zasobów produkcyjnych ,
pracy, kapitału i zasobów naturalnych



wzrost efektywności, wykorzystania
zasobów wyniki postępu technicznego
podnoszenia poziomu kwalifikacji oraz
usprawnień organizacyjnych.

Czynniki wzrostu produkcji

rzeczywistej

Głównym czynnikiem określającym

wahania rzeczywistego tempa

wzrostu produkcji są zmiany w

tempie wzrostu ogólnego poziomu

popytu. Szybki wzrost popytu

globalnego wywołuje braki w

zaopatrzeniu rynku.

Produkcja potencjalna i

rzeczywista

Dopóki faktyczna produkcja kształtuje się poniżej

potencjalnego poziomu, może ona wzrastać w szybszym

tempie niż potencjalna produkcja. Jednak w momencie

gdy luka miedzy faktyczny a potencjalnym poziomem

produkcji zostanie wypełniona, produkcja może wzrastać,

tylko w tem tempie w jakim rośnie potencjał produkcyjny.

Krzywe faktycznej i potencjalnej produkcji nie mogą się

przecinać - rzeczywista produkcja nie może być większa

od potencjalnej.

Czynniki wzrostu produkcji

potencjalnej

Istnieją dwa główne czynniki określające

potencjalny poziom produkcji:



ilość dostępnych zasobów
produkcyjnych



ich wydajność

1. Wzrost ilości

zasobów :



Kapitał



Praca



Ziemia i
surowce



Prawo
malejących
przychodów

2. Wzrost

wydajności
zasobów :



Postęp

Postęp

techniczny

techniczny

Polityka wzrostu

gospodarczego

Polityka pobudzania wzrostu gospodarczego może

mieć różną orientacje:



Po pierwsze, polityka wzrostu gospodarczego
może mieć orientacje popytowa bądź podażową.



Po drugie, polityka wzrostu gospodarczego może
mieć

orientacje

prorynkową

lub

interwencjonalistyczną.

W jaki sposób rządy mogą wpływać
na tempo wzrostu gospodarczego ?

Mierzenie produktu i

dochodu narodowego

Trzy drogi

prowadzące do

jednego celu

1) produkcja

2)
dochody

3) wydatki

Suma produkcji

Suma produkcji

PKB Wielkiej

Brytanii w 1996 r.
według działów
produkcji

PKB = 642 916 mln funtów

Źródło: UK National Income and Expendiyure ( ONS 1997 )

Rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo

( 11 700 mln funtów )

Przemysł wydobywczy, produkcja

energii elektrycznej i dostawy wody

( 31 674 mln funtów )

Przemysł przetwórczy

(137 006 mln funtów )

Budownictwo (33 748 mln funtów )

Handel, hotele, gastronomia i

naprawy

( 93 091 mln funtów )

Transport i łączność

(54 056 mln funtów )

Banki, finanse, ubezpieczenie itp.

( 89 500 mln funtów )

Własność domów i mieszkań

( 47 814 mln funtów )

Administracja publiczna i obrona

narodowa

( 38 244 mln funtów )

Edukacja i ochrona zdrowia ( 81 876

mln funtów )

Błędy i opuszczenia ( - 594 mln

funtów )

Suma dochodów

Suma dochodów

PKB Wielkiej

Brytani w 1996 r.

według rodzajów

dochodów

PKB = 642 916 mln funtów

Źródło: UK National Income and Expendiyure ( ONS 1997 )

Nadwyżka brutto

przedsiębiorstw publicznych

( 4 627 mln funtów )

Płace i uposażenia

( 400 354 mln funtów )

Dochody z pracy na własny

rachunek

( 70 116 mln funtów )

Zyski brutto przedsiębiorstw

prywatnych

( 100 231 mln funtów )

Czynsze

( 63 850 mln funtów )

Inne dochody

( 3 738 mln funtów )

Suma wydatków

Suma wydatków

PKB Wielkiej

Brytanii w cenach

rynkowych według

grup wydatków w

1996 r.

Źródło: UK National Income and Expendiyure (ONS

1997 )

Wyszczególnienie

Mln £

Spożycie indywidualne

473

509

Spożycie zbiorowe

155

732

Akumulacja krajow brutto w

środkach

trwałych ( łącznie z

budownictwem

mieszkaniowym )

114

623

Przyrost zapasów i produkcji w

toku

2 917

Suma wydatków krajowych

746

781

Plus eksport dóbr i usług

217

147

Suma wydatków finalnych

963 928

Minus import dóbr i usług

- 222 603

Błędy i opuszczenia

975

975

PKB w cenach rynkowych

742 300

Minus podatki od towarów i

usług

- 108 484

Plus subsydia

9

10

PKB w cenach czynników

produkcji

642 916

Przejście z PKB do PKN

(produkt krajowy netto)



PNB ( Produkt Narodowy Brutto )

Dochód netto

PNB w cenach = PKB w cenach + z własności uzyskany
czynników produkcji czynników produkcji za granicą
(przekazany do kraju)



PNN ( produkt narodowy netto)

PNN w cenach czynników = PNB w cenach -
amortyzacja
produkcji ( dochód narodowy ) czynników produkcji

PKB, PNB i PNN Wielkiej Brytanii

w cenach czynników produkcji w 1996 r.

Źródło: UK National Income and Expendiyure ( ONS 1997 )

Wyszczególnienie

Mln

Mln

£

£

Produkt Krajowy Brutto

642 916

Plus dochód z własności netto za

granicą

9 652

Produkt Narodowy Brutto

652 568

Minus amortyzacja

- 77 372

Produkt Narodowy Netto ( dochód

narodowy )

375 196

Czynniki wzrostu

gospodarczego

W systematyce czynników wzrostu gospodarczego wyróżnia się ujęcia:

I.

Historyczne - według których głównymi czynnikami wzrostu

gospodarczego SA kapitał, ziemia i praca

II.

Modelowe - w których jako główne czynniki bezpośrednie

przedstawia się zatrudnienie i wydajność pracy, a jako głownie

czynniki pośrednie majątek produkcyjny i jego efektywność, oraz

inwestycje i ich efektywność

III.

Systemowe - w których na podstawie różnych kryteriów dzieli się

czynniki wzrostu gospodarczego miedzy innymi na:



Ekonomiczne- tradycyjne ( zasoby naturalne, majątek, zasoby

demograficzne )



Nowoczesne ( postęp naukowo - badawczy i organizacyjny )



Społeczne ( infrastruktura ekonomiczna i społeczne )



Rynkowe ( konkurencja i równowaga )



Specjalne ( proporcjonalność i dysproporcje rozwoju )

Czynniki przyspieszające i

ograniczające wzrost

gospodarczy

Jaki jest bilans korzyści

i kosztów, związanych

ze wzrostem

gospodarczym ??

Korzyści wzrostu

gospodarczego:



Wzrost konsumpcji



Rozwiązywanie problemów
gospodarczych



Redystrybucja dochodów



Ochrona środowiska

Czynniki

ograniczające

wzrost

gospodarczy



Koszty alternatywne

Konsumpcja przy wysokiej i niskiej ścieżce

wzrostu gospodarczego



Zwiększone roszczenia



Skutki społeczne



Niszczenie środowiska

Niszczenie środowiska



Nieodnawialne zasoby

Nieodnawialne zasoby

naturalne

naturalne



Wpływ na podział dochodów

Wpływ na podział dochodów



Bezrobocie

Bezrobocie



Luka organizacyjno -

Luka organizacyjno -

instytucjonalna

instytucjonalna

Czy należy więc dążyć do

dalszego wzrostu

gospodarczego??



“ Jestem za wzrostem gospodarczym, ponieważ przyczynia się

do zwiększenia ilości pieniędzy na rynku, dzięki czemu

konsument będzie mógł zakupić większość towaru przez co

producent zwiększy ilość wytwarzanego towaru”



“Przy wzroście gospodarczym podniesie się poziom życia

obywateli, ponieważ zwiększy się zatrudnienie w

przedsiębiorstwach”



“Przez zwiększenie wzrostu gospodarczego ( np. wzrost liczby

wytwarzanych towarów ) rosną wpływy z podatków do kasy

państwowej, przez co państwo ma więcej pieniędzy na dopłaty

do szkolnictwa, służby zdrowia”



“Poprzez zwiększenie wzrostu gospodarczego, przedsiębiorstwa

mają więcej środków na wdrażanie nowych technologii produkcji

( inwestycje )”

Dziękujemy za uwagę

Dziękujemy za uwagę



