Szkol Płynoterapia

background image

PŁYNOTERAPIA

background image

Bilans wodny

Bilans wodny

Pobór wody

Pobór wody

1.woda

1.woda

spożywana:

spożywana:

płyny

płyny

1500 ml

1500 ml

woda z pokarmów

woda z pokarmów

stałych

stałych

700 ml

700 ml

2

2

. woda

. woda

oksydacyjna

oksydacyjna

300ml

300ml

Razem 2500ml

Razem 2500ml

Utrata wody

Utrata wody

1.

1.

z moczem

z moczem

1500ml

1500ml

2.

2.

perspiratio

perspiratio

insensibilis

insensibilis

utrata przez płuca

utrata przez płuca

300ml

300ml

utrata przez skórę

utrata przez skórę

600ml

600ml

3

3

. z kałem

. z kałem

100ml

100ml

Razem 2500ml

Razem 2500ml

background image

Woda oksydacyjna

Woda oksydacyjna
W czasie spalania
:
100 węglowodanów powstaje 60 ml wody oksydacyjnej
100g tłuszczów powstaje 110 ml wody oksydacyjnej
100g białek powstaje 44 ml wody oksydacyjnej

background image

Dla ustroju najważniejsze jest

Dla ustroju najważniejsze jest

zachowanie wolemii

zachowanie wolemii

Wszystkie procesy zyciowe

Wszystkie procesy zyciowe

zachodzą

zachodzą

w środowisku wodnym

w środowisku wodnym

background image

Dobowe zapotrzebowanie na wodę

Pierwsze 10 kg masy ciała 100 ml/kg
Następne 10 kg masy ciała 50 ml/kg
Na każdy następny kilogram 20 ml/kg

Przy założeniu, że: utrata poprzez parowanie
w warunkach fizjologicznych wynosi:

15 x masa ciała = ilość (w ml) wody utraconej

drogą perspiratio insensibilis

background image

Dobowe, podstawowe

Dobowe, podstawowe

zapotrzebowanie na płyny i

zapotrzebowanie na płyny i

elektrolity u dorosłego/kg m.

elektrolity u dorosłego/kg m.

c.

c.

Woda

Woda

30 – 35 ml.

30 – 35 ml.

Sód

Sód

1 – 2 mmol

1 – 2 mmol

Potas

Potas

0,5 – 1 mmol

0,5 – 1 mmol

Chlor

Chlor

1 – 2 mmol

1 – 2 mmol

background image

I. W przypadku gorączki należy
dodać:

ok. 500 ml na każdy

o

C > 37

o

II.Chorym oparzonym należy dodać to, co tracą
przez uszkodzoną skórę:

utrata (ml/h) =
= (25 + powierzchnia oparzenia w %) x BSA (m

2

)

III. Chorym z niedrożnością

należy uzupełnić

utratę wynikającą z przechodzenia wody
do “trzeciej przestrzeni”, uwzględniając
skład jonowy traconych płynów.

background image

Niedostrzegalna utrata

Niedostrzegalna utrata

wody podczas operacji

wody podczas operacji

Operacje ortopedyczne

Operacje ortopedyczne

150-200 ml/h

150-200 ml/h

Operacje brzuszne

Operacje brzuszne

250-350 ml/h

250-350 ml/h

Operacje na kl.piersiowej

Operacje na kl.piersiowej

450-500 ml/h

450-500 ml/h

Duże operacje brzuszne

Duże operacje brzuszne

450-500 ml/h

450-500 ml/h

background image

Objętość dobowa oraz stężenie poszczególnych

jonów w wydzielinach i wydalinach przewodu

pokarmowego

objętość

Na

K

Cl

HCO

3

ślina

sok
żołądkowy

żółć

sok
trzustkowy

1500

2500

500

700

10-15

20-90

130-155

110-150

15-20

5-15

4-8

3-10

10-40

20-150

80-110

40-90

2-10

-

25-40

70-110

background image

Wymioty

Wymioty

zasadowica

zasadowica

hipochloremia

hipochloremia

hipokaliemia

hipokaliemia

hiponatremia

hiponatremia

Biegunka

Biegunka

kwasica

kwasica

hiperkaliemia

hiperkaliemia

hiperchloremia

hiperchloremia

(utrata HCO

(utrata HCO

3

3

)

)

hipernatremia

hipernatremia

background image

I.

PŁYNY KRYSTALOIDOWE

.

.IZOTONICZNE

.

.HIPERTONICZNE

II. PŁYNY KOLOIDOWE

.

.DEKSTRANY

.

.ŻELATYNY

.

.HES

.

.ALBUMINY, BIAŁKA OSOCZA

KREW I PREPARATY KRWIOPOCHODNE

background image

Krystaloidy

Krystaloidy

Są płynami z wyboru w początkowej fazie
wyrównywania niedoborów lub przy utracie
<20%

Pod

względem

zawartości

czynników

nieorganicznych skład chemiczny podobny do
składu chemicznego osocza

5% Glu jest równomiernie dystrybuowana w
obrębie całkowitej wody w organizmie(łatwo
przechodzi

przez

wszystkie

przedziały

płynowe),

jest

więc

nieskuteczna

w

zastępowaniu utrat objętości śródnaczyniowej.

background image

Izotoniczne

Izotoniczne

1ml krwi utraconej = 3ml krystaloidu
czas redystrybucji po podaniu i.v. 20-40 min.- po

jego upływie w przestrzeni śródnaczyniowej
pozostaje 20% podanej objętości, pozostała część
gromadzi się w tkankach o dużej podatności, co
może spowodować: obrzęk tkanki łącznej i skóry
(pogarsza

utlenowania,

opóźnia

gojenie

,zwiększa stopień uwodnienia płuc (zwiększenie
wentylacji mech., wzrost powikłwń płucnych, a
nawet obrzęk płuc)

płyn Ringera

0.9% NaCl

PWE

background image

K

K

rystaloidy

rystaloidy

0,9% NaCl ; PWE ; Pł.żołądkowy;

0,9% NaCl ; PWE ; Pł.żołądkowy;

Pł.Ringera

Pł.Ringera

podstawowe płyny w wyrównywaniu

podstawowe płyny w wyrównywaniu

hipowolemii

hipowolemii

osmolarność 270 - 300 mOsm/l,skład

osmolarność 270 - 300 mOsm/l,skład

zbliżony do płynu śródmiąższowego,pH-7,4

zbliżony do płynu śródmiąższowego,pH-7,4

są płynami z wyboru w początkowej fazie

są płynami z wyboru w początkowej fazie

wyrównywania niedoborów lub przy

wyrównywania niedoborów lub przy

utracie krwi nie przekraczającej 20%

utracie krwi nie przekraczającej 20%

background image

Hipertoniczne

Hipertoniczne

przywracają obj. Krwi krążącej na podstawie efektu

osmotycznego:

7.5% NaCl daje ok. 30 min. zwiększenie obj.

Śródnaczyniowej 7 razy przekraczające ilość podaną.

Przesunięcia płynowe z przestrzeni śródkomórkowej do

śródmiąższowej i śródnaczyniowej

Powodują: wzrost ciś tęt.
Zwiększenie rzutu serca

Obwodowe rozszerzenie naczyń (osmoreceptory
w krążeniu płucnym)

Wzrost przepływu w krążeniu trzewnym, nerkowym,

wieńcowym)

Zmniejszenie ciś. Śródczaszkowego

background image

Hipertoniczny roztwór

Hipertoniczny roztwór

NaCl(7,5%) w

NaCl(7,5%) w

resuscytacji

resuscytacji

Podanie niewielkiej objętości w

Podanie niewielkiej objętości w

krótkim czasie - szybki przyrost

krótkim czasie - szybki przyrost

objętości

objętości

śródnaczyniowej,kosztem

śródnaczyniowej,kosztem

płynu śródkomórkowego

płynu śródkomórkowego

( 2400

( 2400

mOsm/kg H2O )

mOsm/kg H2O )

dawka - 4ml/kg w ciągu 5 min.,

dawka - 4ml/kg w ciągu 5 min.,

co powoduje przyrost

co powoduje przyrost

objętości, 8 - 12 ml/kg

objętości, 8 - 12 ml/kg

background image

Hipertoniczny roztwór

Hipertoniczny roztwór

NaCl(7,5%) w

NaCl(7,5%) w

resuscytacji

resuscytacji

30-minutowe zwiększenie objętości

30-minutowe zwiększenie objętości

śródnaczyniowej 7x większe od

śródnaczyniowej 7x większe od

podanei objętości

podanei objętości

wzrost ciś. Tęt., rzutu serca,

wzrost ciś. Tęt., rzutu serca,

obwodowe rozszerzenie naczyń-

obwodowe rozszerzenie naczyń-

osmoreceptory w krążeniu

osmoreceptory w krążeniu

płucnym

płucnym

background image

Roztwory

Roztwory

koloidowe

koloidowe

Dekstran

Dekstran

10% 40 tys

10% 40 tys

ciś onkotyczne 68 mmHg - wywołuje

ciś onkotyczne 68 mmHg - wywołuje

odwodnienie przestrzeni

odwodnienie przestrzeni

pozanaczyniowej

pozanaczyniowej

500 ml daje przyrost objętości

500 ml daje przyrost objętości

po 1h 750 ml

po 1h 750 ml

2 h 1000 ml

2 h 1000 ml

4 h 250 ml

4 h 250 ml

background image

Roztwory

Roztwory

koloidowe

koloidowe

Dekstran 6 % 70 tys.

Dekstran 6 % 70 tys.

Ciś.onkotyczne nieznacznie tylko wyższe

Ciś.onkotyczne nieznacznie tylko wyższe

od osocza

od osocza

przyrost objętości równy objętości podanej

przyrost objętości równy objętości podanej

dłużej utrzymuje się w krążeniu niż

dłużej utrzymuje się w krążeniu niż

dekstran 40

dekstran 40

wskazany we wstrząsie hipowolemicznym

wskazany we wstrząsie hipowolemicznym

i w profilaktyce p/zakrzepowej

i w profilaktyce p/zakrzepowej

background image

Roztwory

Roztwory

koloidowe

koloidowe

Dekstran

Dekstran

10% 40 tys

10% 40 tys

zwiększa rzut serca

zwiększa rzut serca

zmniejsza lepkość krwi

zmniejsza lepkość krwi

zmniejsza agregację i adhezję płytek

zmniejsza agregację i adhezję płytek

korzystnie działa na mikrokrążenie

korzystnie działa na mikrokrążenie

dawka 1-1,5 g/kg m.c.- dłuższe podawanie

dawka 1-1,5 g/kg m.c.- dłuższe podawanie

ryzyko wydłużenia czasu krzepnięcia

ryzyko wydłużenia czasu krzepnięcia

background image

Roztwory

Roztwory

koloidowe

koloidowe

Dekstrany - objawy uboczne

Dekstrany - objawy uboczne

wstrząs anafilaktyczny

wstrząs anafilaktyczny

(reakcja

(reakcja

krzyżowa z antygenem polisacharydowym

krzyżowa z antygenem polisacharydowym

bakterii)

bakterii)

zapobieganie -

zapobieganie -

podanie haptenu-PROMITEN(20

podanie haptenu-PROMITEN(20

ml),bezpośrednio przed przetoczeniem.

ml),bezpośrednio przed przetoczeniem.

Obecność dekstranu

Obecność dekstranu

we krwi może

we krwi może

fałszować wyniki glukozy,białka,a także

fałszować wyniki glukozy,białka,a także

utrudniać wykonanie próby krzyżowej

utrudniać wykonanie próby krzyżowej

background image

HES

HES

Hydroksyetylowana skrobia-
syntetyczny polimer uzyskiwany z
amylopektyny

Ogranicza aktywność komórek
śródbłonka : zmniejsza stopień
pszepuszczalności, zmniejsza
adherencję leukocytów

Szybciej niż albuminy obniża
zapotrzebowanie na aminy presyjne

Powikłania: zaburzenia krzepnięcia,
świąd, rzadko reakcja anafilaktyczna

background image

Hydroksyetylowana

Hydroksyetylowana

skrobia

skrobia

HAES Plasmasteril

HAES Plasmasteril

Plasmasteril

Plasmasteril

-

-

wysokocząsteczkowy roztwór

wysokocząsteczkowy roztwór

skrobi

skrobi

HAES 6% i 10%

HAES 6% i 10%

-

-

niskocząsteczkowy roztwór

niskocząsteczkowy roztwór

skrobi

skrobi

background image

Hydroksyetylowana

Hydroksyetylowana

skrobia

skrobia

HAES Plasmasteril

HAES Plasmasteril

Syntetyczny polimer z amylopektyny

Syntetyczny polimer z amylopektyny

ulega degradacji do mniejszych

ulega degradacji do mniejszych

fragmentów(50 kD) i eliminacji

fragmentów(50 kD) i eliminacji

nerkowej lub dalszej przemiany do

nerkowej lub dalszej przemiany do

glukozy

glukozy

efekt utrzymuje się do 24 h

efekt utrzymuje się do 24 h

szybciej niż albuminy obniża

szybciej niż albuminy obniża

zapotrzebowanie na aminy presyjne

zapotrzebowanie na aminy presyjne

background image

Preparaty skrobi

Preparaty skrobi

c.cz.

ciś.onk.

mmHg

przyrost

objętości

wydala

dawka

Plasmasteril 450

tys.

25

obj.

podana

nerki

1,2

g/kg

6%HAES

200

tys

32

obj.

podana

nerki

1,2

g/kg

10%HAES

200

tys

61

30%

większa

nerki

2g/kg

c.cz.

ciś.onk.

mmHg

przyrost

objętości

wydala

dawka

Plasmasteril 450

tys.

25

obj.

podana

nerki

1,2

g/kg

6%HAES

200

tys

32

obj.

podana

nerki

1,2

g/kg

10%HAES

200

tys

61

30%

większa

nerki

2g/kg

background image

Albuminy

Albuminy

Duży koszt

Nie ma badań klinicznych
potwierdzających związek z mniejszą
śmiertelnością czy ilością powikłań

W hipoalbuminemii

background image

ALBUMINA

ALBUMINA

PRZETOCZENIE:

PRZETOCZENIE:

100 ml 25% wzrost obj.osocza o 450

100 ml 25% wzrost obj.osocza o 450

ml

ml

500 ml 5% „ „ „ o 250

500 ml 5% „ „ „ o 250

ml

ml

Spadek poziomu Albumin poniżej 2,5 g

Spadek poziomu Albumin poniżej 2,5 g

% to 4x więcej powikłań i 6 x większa

% to 4x więcej powikłań i 6 x większa

śmiertelność

śmiertelność

background image

ALBUMINA

ALBUMINA

Syntetyzowana

Syntetyzowana

w wątrobie 180 - 300

w wątrobie 180 - 300

mg/kg/dobę

mg/kg/dobę

w 60% obecna w przestrzeni

w 60% obecna w przestrzeni

zewnątrzkomórkowej

zewnątrzkomórkowej

ciśnienie onkotyczne

ciśnienie onkotyczne

:

:

5% 20 mmHg

5% 20 mmHg

20% 80 mmHg

20% 80 mmHg

25% 100 mmHg

25% 100 mmHg

background image

Żelatyny

Żelatyny

Uzyskiwane z hydrolizy białek bydlęcych-
kolagenu

Zawierają roztwory żelatyn w soli fizjologicznej

Tani

Wykazuje słabszy efekt osmotyczny i krócej
pozostaje w krążrniu niż dekstran i HES

Nie działa przeciwzakrzepowo

Do 30% === płyny

>> 30%=== krew( dostarczanie tlenu do tkanek)

background image

Roztwór ŻELATYNY -

Roztwór ŻELATYNY -

Gelafundin

Gelafundin

Stosunkowo tani

Stosunkowo tani

Wykazuje słabszy efekt osmotyczny i

Wykazuje słabszy efekt osmotyczny i

krócej pozostaje w krążeniu niż

krócej pozostaje w krążeniu niż

Dekstran i HES

Dekstran i HES

Względnie bezpieczny u chorych z

Względnie bezpieczny u chorych z

niewydolnością krążenia

niewydolnością krążenia

W całości wydalany przez nerki

W całości wydalany przez nerki

background image

Charakterystyka

Charakterystyka

farmakologiczna roztworów

farmakologiczna roztworów

koloidów

koloidów

Przyros

Przyros

t

t

objętoś

objętoś

ci

ci

Czas

Czas

pozosta

pozosta

wa-nia

wa-nia

w

w

krążeniu

krążeniu

Hamowa

Hamowa

nie

nie

Kaskady

Kaskady

krzepnięc

krzepnięc

ia

ia

Efekt

Efekt

reologicz

reologicz

ny

ny

Reakcja

Reakcja

anafilaks

anafilaks

ji

ji

Osocze

Osocze

++

++

++

++

-

-

+

+

+

+

Albumina

Albumina

++

++

++

++

+

+

+

+

+

+

+

+

Żelatyna

Żelatyna

+

+

+

+

--

--

+

+

+

+

+

+

Dekstran

Dekstran

++

++

+

+

+++

+++

+

+

+

+

++

++

+

+

+++

+++

HES

HES

++

++

+

+

+++

+++

+

+

+

+

+

+

+

+

background image

Roztwory bezelektrolitowe

Roztwory bezelektrolitowe

5% glukoza

5% glukoza

łatwo przechodzą przez wszystkie

łatwo przechodzą przez wszystkie

przedziały płynowe

przedziały płynowe

nie nadają się do uzupełniania

nie nadają się do uzupełniania

hipowolemii

hipowolemii

stosowane w odwodnieniu,kiedy utrata

stosowane w odwodnieniu,kiedy utrata

wody przewyższa utratę elektrolitów

wody przewyższa utratę elektrolitów

background image

Ustrój broni stałej osmolalności

płynów ustrojowych

Każdy wzrost ciśnienia osmotycznego osocza powoduje
odwodnienie komórek. Błony komórkowe są przepuszczalne
dla wody.

background image

Ustrój dąży do stałego składu elektrolitowego
przestrzeni wodnych

Płyny ustrojowe są elektroobojętne,
czyli suma K

+

= suma A

-

w danym płynie.

Jest to możliwe dzięki właściwościom
półprzepuszczalnych błon komórkowych
i pomp błonowych

background image

Badanie pacjenta

Badanie pacjenta

RR

RR

(zmiany wartości przy zmianie

(zmiany wartości przy zmianie

pozycji ciała)

pozycji ciała)

Tętno

Tętno

Wskaźnik Allgowera

Wskaźnik Allgowera

background image

Badanie pacjenta

Badanie pacjenta

Diureza godzinowa

Diureza godzinowa

(spadek diurezy

(spadek diurezy

utrata ok.. 6% m.c.)

utrata ok.. 6% m.c.)

OCŻ

OCŻ

Wypełnienie naczyń żylnych

Wypełnienie naczyń żylnych

background image

Badanie pacjenta

Badanie pacjenta

Elastyczność skóry

Elastyczność skóry

Temperatura dystalnych części ciała

Temperatura dystalnych części ciała

Suchość błony śluzowej

Suchość błony śluzowej

Uczucie pragnienia

Uczucie pragnienia

(utrata ok.2% m.c)

(utrata ok.2% m.c)

background image

Orientacyjne straty

Orientacyjne straty

Ramię: 100-800ml

Ramię: 100-800ml

Przedramię: 50-400ml

Przedramię: 50-400ml

Miednica: 500-5000ml

Miednica: 500-5000ml

Udo: 300-2000ml

Udo: 300-2000ml

Podudzie: 100-1000ml

Podudzie: 100-1000ml

background image

Objetość utraconej

krwi

Klasa

wstrząsu wg

ATLS

(ml)

(% )

Tętno na

minutę

Oddechy

na minutę

Stan

świadomości

Spadek

ciśnienia

tetniczego

(mm Hg)

Objawy kliniczne

I

500

1000

10

20

<90

>90

<20

Norma

10

5 – 15

Blada, chłodna skóra,

pokryta potem

II

1250

1500

25

30

>100

>120

<30

Pobudzony

10 – 30

25 – 50

Żyły szyjne

zapadnięte,

Pragnienie,

skąpomocz, uczucie

chłodu, pobudzenie

III

1750

35

>150

<40

Apatyczny

30 – 60

Zaburzenia

świadomości z

szerokimi źrenicami,

bezmocz, bóle

brzucha, nudności

IV

> 2000

> 40

Nie

wyczuwalne

>40

Splątany

Senny

>60

Az do utraty

przytomności

background image

Postępowanie

Postępowanie

Klasa I

Klasa I

- krystaloidy

- krystaloidy

Klasa II

Klasa II

- krystaloidy + koloidy

- krystaloidy + koloidy

Klasa III

Klasa III

- krystaloidy+koloidy +ME

- krystaloidy+koloidy +ME

Klasa IV

Klasa IV

- krystaloidy + koloidy +

- krystaloidy + koloidy +

ME +FFP + płytki

ME +FFP + płytki

background image

Zasady wyrównywania strat

Zasady wyrównywania strat

związanych z krwawieniem

związanych z krwawieniem

Płyn Ringera lub 0,9%

Płyn Ringera lub 0,9%

NaCl

NaCl

W krążeniu pozostaje

W krążeniu pozostaje

1/5, wyrównanie

1/5, wyrównanie

niewielkiego

niewielkiego

krwawienia 500-1000

krwawienia 500-1000

ml

ml

Roztwory koloidowe

Roztwory koloidowe

dekstran,żelatyna,skrob

dekstran,żelatyna,skrob

ia

ia

Utrzymanie obj.krwi

Utrzymanie obj.krwi

krążącej przy dużym

krążącej przy dużym

krwawieniu

krwawieniu

ME

ME

Zapewnienie zdolności

Zapewnienie zdolności

przenoszenia tlenu(

przenoszenia tlenu(

Ht-

Ht-

30;Hb-10 g%)

30;Hb-10 g%)

Osocze świeżo mrożone

Osocze świeżo mrożone

Utrzymanie czynników

Utrzymanie czynników

krzepnięcia

krzepnięcia

Masa płytkowa

Masa płytkowa

Liczba płytek poniżej 50

Liczba płytek poniżej 50

tys.

tys.

background image

Najważniejsza jest wolemia.
W przypadku krwawienia z utratą krwi < 15 %
należy przetoczyć

czterokrotną

objętość utraty

w postaci krystaloidów i koloidów.

Płynoterapia nie jest celem sama w sobie.
Należy pamiętać o istnieniu obciążenia wstępnego serca,
którego wzrost

tylko do pewnego momentu

poprawia rzut serca.

background image

Podstawowe zasady

Podstawowe zasady

płynoterapii

płynoterapii

1.

1.

Zapewnić dobowe

Zapewnić dobowe

zapotrzebowanie na płyny +

zapotrzebowanie na płyny +

zapotrzebowanie związane z

zapotrzebowanie związane z

podstawową chorobą

podstawową chorobą

2.

2.

Pokryć ponadplanowe straty

Pokryć ponadplanowe straty

3.

3.

Stopniowo uzupełnić istniejące

Stopniowo uzupełnić istniejące

uprzednio niedobory

uprzednio niedobory

background image

Zlecając choremu płyny należy

Zlecając choremu płyny należy

uzyskać odpowiedź na

uzyskać odpowiedź na

następujące pytania :

następujące pytania :

Czy leczenie wymaga wzmożonego

Czy leczenie wymaga wzmożonego

nadzoru ?

nadzoru ?

Jak długo będą wyrównywane niedobory ?

Jak długo będą wyrównywane niedobory ?

Jak długo prowadzona będzie płynoterapia?

Jak długo prowadzona będzie płynoterapia?

Czy konieczna jest kaniulacja naczynia

Czy konieczna jest kaniulacja naczynia

centralnego?

centralnego?

Czy konieczne jest rozszerzenie

Czy konieczne jest rozszerzenie

monitorowania o diurezę ,OCŻ a może jest

monitorowania o diurezę ,OCŻ a może jest

konieczność założenia cewnika Swana-

konieczność założenia cewnika Swana-

Ganza ?

Ganza ?

background image

Hipowolemia

Hipowolemia

1. Utrata krwi pełnej

W wyniku urazu:

krew może gromadzić

się w jamach ciała, jak i w uszkodzonych
tkankach (mięśnie, tkanka podskórna,
okolica zaotrzewnowa, okolice złamań)

Bez urazu:

krwawienie

z

przewodu

pokarmowego, pęknięcie
ciąży pozamacicznej szybciej wywoła wstrząs

pęknięcie tętniaka aorty

2. Utrata osocza

2. Utrata osocza

background image

WSTRZĄS KRWOTOCZNY

WSTRZĄS KRWOTOCZNY

Odpowiedź ustroju na krwotok

Odpowiedź ustroju na krwotok

zależy od:

zależy od:

Objętości traconej krwi

Objętości traconej krwi

Szybkości utraty

Szybkości utraty

Wieku chorego

Wieku chorego

Stanu zdrowia chorego

Stanu zdrowia chorego

background image

WSTRZĄS KRWOTOCZNY

WSTRZĄS KRWOTOCZNY

Odpowiedź ustroju na krwotok

Odpowiedź ustroju na krwotok

jest dwufazowa:

jest dwufazowa:

Faza krwotoku kompensowanego

Faza krwotoku kompensowanego

z tachykardią;zwiększonym oporem naczyń

z tachykardią;zwiększonym oporem naczyń

systemowych

systemowych

i utrzymanym ciśnieniem tętniczym

i utrzymanym ciśnieniem tętniczym

Faza dekompensacji

Faza dekompensacji

z hipotensją tętniczą i bradykardią

z hipotensją tętniczą i bradykardią

background image

WSTRZĄS KRWOTOCZNY

WSTRZĄS KRWOTOCZNY

Diagnostyka:

Diagnostyka:

Pomiar

Pomiar

RR i tętna

RR i tętna

Wskaźnik Allgowera

Wskaźnik Allgowera

wstrząsowy tętno/RR s

wstrząsowy tętno/RR s

n.0,5-0,7 w krwotoku wzrasta

n.0,5-0,7 w krwotoku wzrasta

OCŻ

OCŻ

n.4 – 12 cm H2O

n.4 – 12 cm H2O

PCWP

PCWP

n.8-12 mmHg

n.8-12 mmHg

Ht

Ht

Diureza godzinowa

Diureza godzinowa

Gradient temperatur

Gradient temperatur

(rectum – paluch) różnica 3-

(rectum – paluch) różnica 3-

5 wskazuje na centralizację krążenia

5 wskazuje na centralizację krążenia

background image

WSTRZĄS KRWOTOCZNY

WSTRZĄS KRWOTOCZNY

Leczenie

Leczenie

Określenie i zatamowanie krwawienia

Określenie i zatamowanie krwawienia

Resuscytacja objętościowa

Resuscytacja objętościowa

Resuscytacja inotropowa

Resuscytacja inotropowa

Resuscytacja oddechowa

Resuscytacja oddechowa

background image

WSTRZĄS KRWOTOCZNY

WSTRZĄS KRWOTOCZNY

Leczenie

Leczenie

Utrata Postępowanie

Utrata Postępowanie

500-750

500-750

podłączyć kroplówkę ,skrzyżować krew

podłączyć kroplówkę ,skrzyżować krew

750-1000

750-1000

przetoczyć HES albo żelatynę

przetoczyć HES albo żelatynę

1000-1500

1000-1500

przetoczyć wyjściowo HES albo żelatynę,po

przetoczyć wyjściowo HES albo żelatynę,po

po skrzyżowaniu przetoczyć krew w stosunku

po skrzyżowaniu przetoczyć krew w stosunku

1:2

1:2

1500-2000

1500-2000

przywrócić jak najszybciej objętość krwi

przywrócić jak najszybciej objętość krwi

stosunek krwi do płynów 1:1

stosunek krwi do płynów 1:1

Ponad 2000

Ponad 2000

można toczyć krew jednoimienną bez krzyżówki

można toczyć krew jednoimienną bez krzyżówki

background image

Leczenie wstrząsu

Leczenie wstrząsu

hipowolemicznego

hipowolemicznego

Przywrócenie wymaganej

Przywrócenie wymaganej

objętości krwi krążącej

objętości krwi krążącej

Optymalny Ht

Optymalny Ht

33% , Hb

33% , Hb

11g%

11g%

background image

WYRÓWNYWANIE

WYRÓWNYWANIE

STRAT PŁYNOWYCH

STRAT PŁYNOWYCH

Płyny „białe” :

Płyny „białe” :

wieloelektrolitowe;0,9%NaCl;5%glu

wieloelektrolitowe;0,9%NaCl;5%glu

koza

koza

Syntetyczne roztwory koloidowe:

Syntetyczne roztwory koloidowe:

10% Dekstran 40;6% Dekstran 70;

10% Dekstran 40;6% Dekstran 70;

roztwór żelatyny;roztwór skrobii

roztwór żelatyny;roztwór skrobii

Naturalne roztwory koloidowe:

Naturalne roztwory koloidowe:

albumina ludzka ;białka osocza

albumina ludzka ;białka osocza

background image

LECZENIE HIPOWOLEMII-

LECZENIE HIPOWOLEMII-

płyn elektrolitowy czy

płyn elektrolitowy czy

koloidowy ?

koloidowy ?

Objętość krwi krążącej u dorosłego wynosi

Objętość krwi krążącej u dorosłego wynosi

6-7 % m.c.(5 l/kg m.c.)

6-7 % m.c.(5 l/kg m.c.)

Utrata do 25% objętości może być

Utrata do 25% objętości może być

kompensowana za pomocą płynów

kompensowana za pomocą płynów

elektrolitowych i koloidowych

elektrolitowych i koloidowych

Przy większej utracie krwi ( 1,5 – 2 l) niezbędne

Przy większej utracie krwi ( 1,5 – 2 l) niezbędne

jest przetoczenie ME,osocza św.mrożonego itp..

jest przetoczenie ME,osocza św.mrożonego itp..

Przy dużej utracie krwi wskazane jest łączenie

Przy dużej utracie krwi wskazane jest łączenie

preparatów krwiopochodnych oraz płynów

preparatów krwiopochodnych oraz płynów

elektrolitowych i koloidowych

elektrolitowych i koloidowych

background image

PŁYNY INFUZYJNE

PŁYNY INFUZYJNE

Płyny

Płyny

podstawowe

podstawowe

5-10% glukoza,z

5-10% glukoza,z

dodatkiem Na i

dodatkiem Na i

K

K

Pokrycie

Pokrycie

podstawowego

podstawowego

zapotrzebowan

zapotrzebowan

ia

ia

Płyny

Płyny

wyrównawcze

wyrównawcze

Płyn

Płyn

Ringera,płyn

Ringera,płyn

żołądkowy

żołądkowy

Wyrównanie

Wyrównanie

strat płynów

strat płynów

Kwasica

Kwasica

NaHCO3;

NaHCO3;

Diuretyki

Diuretyki

osmotyczne

osmotyczne

10-20%

10-20%

mannitol

mannitol

Płyny

Płyny

koloidowe

koloidowe

Dekstran;żelaty

Dekstran;żelaty

na;

na;

skrobia

skrobia

hipowolemia,pr

hipowolemia,pr

ofilaktyka

ofilaktyka

zakrzepów

zakrzepów

Płyny

Płyny

odżywcze

odżywcze

AA,ETł

AA,ETł

CŻP

CŻP

background image

Reakcje anafilaktyczne

Reakcje anafilaktyczne

Każdy roztwór koloidowy może

Każdy roztwór koloidowy może

wywołać reakcję anafilaktyczną –

wywołać reakcję anafilaktyczną –

częstość występowania

częstość występowania

Białka osocza 0,014%

Białka osocza 0,014%

Dekstrany 0,032%

Dekstrany 0,032%

Żelatyny 0,066%

Żelatyny 0,066%

background image

Objawy i leczenie

Objawy i leczenie

odczynów anafilaktycznych

odczynów anafilaktycznych

OBJAWY KLINICZNE

OBJAWY KLINICZNE

Reakcje skórne

Reakcje skórne

Tachykardia,spadek

Tachykardia,spadek

RR,nudności,wymioty

RR,nudności,wymioty

Wstrząs,skurcz

Wstrząs,skurcz

oskrzeli

oskrzeli

NZK

NZK

LECZENIE

LECZENIE

Leki

Leki

p/histaminowe

p/histaminowe

Leki

Leki

p/histaminowe +

p/histaminowe +

kortykosteroidy

kortykosteroidy

Reanimacja

Reanimacja

background image

Charakterystyka najczęściej

Charakterystyka najczęściej

stosowanych płynów

stosowanych płynów

infuzyjnych

infuzyjnych

Płyn

Płyn

Śr.m.c

Śr.m.c

z

z

dalton

dalton

Ciś.kol-

Ciś.kol-

osm.

osm.

cm H2O

cm H2O

Wiązanie

Wiązanie

H2O

H2O

ml/g

ml/g

subs.

subs.

Czas

Czas

działania

działania

(h)

(h)

Wzrost

Wzrost

objętości

objętości

%

%

podanej

podanej

objętości

objętości

10%Deks

10%Deks

tran40

tran40

40

40

tys.

tys.

260

260

20-25

20-25

3-4

3-4

140

140

6%

6%

Dekstran

Dekstran

7

7

70tys

70tys

92

92

20-25

20-25

6-8

6-8

100

100

3%żelaty

3%żelaty

na

na

35tys

35tys

.

.

30

30

ok. 14

ok. 14

3-4

3-4

80

80

5%

5%

albumina

albumina

69tys

69tys

.

.

40

40

14-18

14-18

16

16

100

100

background image

PERFLUOROKARBONY

PERFLUOROKARBONY

Węglowodory ,których atom wodoru

Węglowodory ,których atom wodoru

został zastąpiony

został zastąpiony

fluorem

fluorem

(FLUOSOL)

(FLUOSOL)

Cechuje je :

Cechuje je :

zdolność do przenoszenia tlenu

zdolność do przenoszenia tlenu

bezbarwność

bezbarwność

bezwonność

bezwonność

background image

SZTUCZNE NOŚNIKI

SZTUCZNE NOŚNIKI

TLENU

TLENU

Roztwory preparatowej hemoglobiny ( SFH

Roztwory preparatowej hemoglobiny ( SFH

)

)

Modyfikowana hemoglobina

Modyfikowana hemoglobina

Rekombinowana hemoglobina ( rHgB )

Rekombinowana hemoglobina ( rHgB )

Roztwory fluorokarbonów

Roztwory fluorokarbonów

background image

PREPARATY

PREPARATY

KRWIOPOCHODNE

KRWIOPOCHODNE

Osocze mrożone

Osocze mrożone

Masa erytrocytarna

Masa erytrocytarna

Koncentrat płytek krwi

Koncentrat płytek krwi

Koncentraty czynników krzepnięcia

Koncentraty czynników krzepnięcia

Koncentrat granulocytów

Koncentrat granulocytów

Albumina

Albumina

background image

Osmoterapia

Osmoterapia

Wymuszanie diurezy poprzez

Wymuszanie diurezy poprzez

podnoszenie osmolarności płynu

podnoszenie osmolarności płynu

pozakomórkowego za pomocą

pozakomórkowego za pomocą

substancji niejonowych (mannitol)

substancji niejonowych (mannitol)

Zastosowanie:

Zastosowanie:

Profilaktyka ostrej niewydolności nerek

Profilaktyka ostrej niewydolności nerek

Wymuszanie diurezy w zatruciach

Wymuszanie diurezy w zatruciach

Obniżenie ciśnienia śródczaszkowego

Obniżenie ciśnienia śródczaszkowego

Obniżenie ciśnienia śródocznego

Obniżenie ciśnienia śródocznego

background image

D Z I Ę K U J Ę

D Z I Ę K U J Ę

background image

background image

OSOCZE MROŻONE

OSOCZE MROŻONE

Uzupełnia deficyt czynników

Uzupełnia deficyt czynników

krzepnięcia

krzepnięcia

Odwraca działanie antykoagulantów

Odwraca działanie antykoagulantów

Dostarcza naturalnych inhibitorów

Dostarcza naturalnych inhibitorów

krzepnięcia

krzepnięcia

w temp (-30) zachowuje swą wartość 12

w temp (-30) zachowuje swą wartość 12

miesięcy

miesięcy

w temp.(-20) 6 miesięcy

w temp.(-20) 6 miesięcy

background image

Zależność między grupą

Zależność między grupą

krwi dawcy i biorcy osocza

krwi dawcy i biorcy osocza

BIORCA DAWCA

BIORCA DAWCA

A A ; AB

A A ; AB

B B ; AB

B B ; AB

AB AB

AB AB

0 0 ;A ;B ;AB

0 0 ;A ;B ;AB

jednostka FFP - 200 ml

jednostka FFP - 200 ml

background image

KREW PEŁNA

KREW PEŁNA

Krew pobierana na

Krew pobierana na

ACD

ACD

(cytrynian sodu

(cytrynian sodu

+ glukoza)

+ glukoza)

może być przechowywana

może być przechowywana

24 dni

24 dni

Krew pobrana na

Krew pobrana na

CPD

CPD

(cytrynian+fosforan + glukoza)

(cytrynian+fosforan + glukoza)

może być

może być

przechowywana do 28 dni

przechowywana do 28 dni

Krew pobrana na

Krew pobrana na

SAGM

SAGM

(chlorek sodu +

(chlorek sodu +

adenina + glukoza + mannitol)

adenina + glukoza + mannitol)

może być

może być

przechowywana 42 dni

przechowywana 42 dni

background image

IDEALNY „DAWCA”

IDEALNY „DAWCA”

Krwinki grupy „0”

Krwinki grupy „0”

zawieszone w osoczu

zawieszone w osoczu

grupy „AB”

grupy „AB”

background image

MASA ERYTROCYTARNA

MASA ERYTROCYTARNA

Główne wskazanie to wyrównanie

Główne wskazanie to wyrównanie

poziomu hemoglobiny

poziomu hemoglobiny

przetoczenie jednej jednostki ME

przetoczenie jednej jednostki ME

powoduje wzrost HB o 1 g% ; a Ht o 3%

powoduje wzrost HB o 1 g% ; a Ht o 3%

SFH

SFH

(stroma free hemoglobin)

(stroma free hemoglobin)

erytrocyty

erytrocyty

pozbawione otoczki

pozbawione otoczki

wady

wady

:brak 2,3 DPG ; blokuje

:brak 2,3 DPG ; blokuje

ukł.immunologiczny;toksyczna dla nerek

ukł.immunologiczny;toksyczna dla nerek

background image

MASA PŁYTKOWA

MASA PŁYTKOWA

Prawidłową hemostazę zapewnia l.płytek-

Prawidłową hemostazę zapewnia l.płytek-

70 tys do 100 tys

70 tys do 100 tys

( cz.krwawienia-norma)

( cz.krwawienia-norma)

Wartość graniczna 50 tys.

Wartość graniczna 50 tys.

Profilaktyczne podanie płytek 15-20 tys.

Profilaktyczne podanie płytek 15-20 tys.

Płytki powinny być toczone w ciągu 6-ciu

Płytki powinny być toczone w ciągu 6-ciu

godz. od pobrania.

godz. od pobrania.

Przetoczenie 1 j. powoduje wzrost o 5-10

Przetoczenie 1 j. powoduje wzrost o 5-10

tys.

tys.

background image

Preparaty osoczopochodne:

Preparaty osoczopochodne:

albuminy, osocze

albuminy, osocze

Preparaty krwi

Preparaty krwi

Masywne przetoczenie to: 2,5l/h

Masywne przetoczenie to: 2,5l/h

lub 5l/24h

lub 5l/24h

background image

Objawy uboczne

Objawy uboczne

przetaczania

przetaczania

preparatów krwi

preparatów krwi

:

:

ostra skaza krwotoczna,

ostra skaza krwotoczna,

ostra kwasica,

ostra kwasica,

hiperkaliemia potransfuzyjna,

hiperkaliemia potransfuzyjna,

zatrucie cytrynianem,

zatrucie cytrynianem,

niedobór 2,3DPG,

niedobór 2,3DPG,

mikroembolizacja płuc,

mikroembolizacja płuc,

background image

CZĘSTOŚĆ ZAKAŻEŃ

CZĘSTOŚĆ ZAKAŻEŃ

KRWIOPOCHODNYCH wynosi

KRWIOPOCHODNYCH wynosi

w USA

w USA

Dla hepatitis B 1 : 200 tys.

Dla hepatitis B 1 : 200 tys.

Przetoczeń

Przetoczeń

Dla hepatitis C 1 : 3 tys.

Dla hepatitis C 1 : 3 tys.

Dla HIV 1 : 100 tys.

Dla HIV 1 : 100 tys.

background image

Sód - miernik zaburzeń
równowagi wolnej wody

Stężenie tego jonu bardziej
zależy od całkowitej objętości
wody w ustroju (TBW) niż od
zasobów tego pierwiastka w
organizmie

background image

Hipernatremia z

odwodnieniem -

najczęstsza sytuacja

Wywiady:

Wywiady:

wymioty, biegunka

wymioty, biegunka

niedostateczna

niedostateczna

podaż płynów

podaż płynów

leki moczopędne

leki moczopędne

współistniejąca

współistniejąca

niewydolność

niewydolność

nerek

nerek

Objawy

Objawy

subiektywne:

subiektywne:

wzmożone

wzmożone

pragnienie

pragnienie

osłabienie

osłabienie

brak apetytu

brak apetytu

apatia

apatia

omdlenia

omdlenia

ortostatyczne

ortostatyczne

background image

Hipernatremia z

odwodnieniem

Objawy kliniczne:

Objawy kliniczne:

zmniejszenie masy

zmniejszenie masy

ciała

ciała

suchość błon śluzowych

suchość błon śluzowych

zmniejszone napięcie

zmniejszone napięcie

skóry

skóry

zmniejszone napięcie

zmniejszone napięcie

gałek ocznych

gałek ocznych

ortostatyczne zmiany

ortostatyczne zmiany

tętna i ciśnienia

tętna i ciśnienia

tachykardia

tachykardia

Objawy

Objawy

laboratoryjne”

laboratoryjne”

zwiększona

zwiększona

osmolalność moczu

osmolalność moczu

zmniejszona diureza

zmniejszona diureza

mocznika,

mocznika,

białko

białko

Ht

Ht

background image

Hipernatremia z

Hipernatremia z

odwodnieniem

odwodnieniem

• 1/2 deficytu uzupełnia się w 12 h

(dłużej jeżeli hipernatremia trwa kilka dni)

Cały deficyt uzupełnia się w 48h.

Szybsze uzupełnianie może spowodować obrzęk mózgu

Leczenie :

uzupełnia się 5% glukozą

background image

Hipernatremia z

Hipernatremia z

odwodnieniem

odwodnieniem

Moczówka prosta

( ADH) m.in. pacjenci po urazie głowy

• ośrodkowa

• nerkopochodna

Leczenie

: ADH do nosa - 5-10j. co 4-6h.

background image

Hiponatremia z

Hiponatremia z

przewodnieniem -

przewodnieniem -

sytuacja stosunkowo rzadka

sytuacja stosunkowo rzadka

• zespół TUR
• Niewydolność serca,
• Niewydolność nerek (niektóre

typy),
• Niewydolność wątroby.

Występuje w następujących sytuacjach:

background image

Hiponatremia z

Hiponatremia z

prawidłową ECV-

prawidłową ECV-

sytuacja

sytuacja

częsta

częsta

Niebezpieczeństwo wiąże się z przewodnieniem
komórek

• Najczęściej problem ten dotyczy chorych
odwodnionych uzupełnianych płynami
niezawierającymi Na+

• lub pacjentów w okresie pooperacyjnym, którym
przetoczono płyny niezawierające Na+ w okresie
zwiększonej sekrecji ADH

background image

Hiponatremia z

Hiponatremia z

prawidłową lub

prawidłową lub

zwiększoną ECV

zwiększoną ECV

Leczenie:

Gdy nie ma objawów : stymulowanie diurezy

ograniczenie wolnej wody
(należy uzupełniać straty wynikające
z perspiratio insensibilis)

W przypadku wystąpienia objawów

- drgawek, śpiączki

(Na <120): należy przetaczać 3% NaCl, uzupełnić K+

background image

Hiponatremia z

Hiponatremia z

odwodnieniem -

odwodnieniem -

częsta

częsta

sytuacja

sytuacja

biegunka,

• cukrzyca,
• stosowanie leków moczopędnych,
• odwodnienie wyrównywane płynami
niezawierającymi Na

+

.

background image

LECZENIE HIPOWOLEMII-

LECZENIE HIPOWOLEMII-

płyn elektrolitowy czy

płyn elektrolitowy czy

koloidowy ?

koloidowy ?

Objętość krwi krążącej u dorosłego wynosi

Objętość krwi krążącej u dorosłego wynosi

6-7 % m.c.(5 l/kg m.c.)

6-7 % m.c.(5 l/kg m.c.)

Utrata do 25% objętości może być

Utrata do 25% objętości może być

kompensowana za pomocą płynów

kompensowana za pomocą płynów

elektrolitowych i koloidowych

elektrolitowych i koloidowych

Przy większej utracie krwi ( 1,5 – 2 l) niezbędne

Przy większej utracie krwi ( 1,5 – 2 l) niezbędne

jest przetoczenie ME,osocza św.mrożonego itp..

jest przetoczenie ME,osocza św.mrożonego itp..

Przy dużej utracie krwi wskazane jest łączenie

Przy dużej utracie krwi wskazane jest łączenie

preparatów krwiopochodnych oraz płynów

preparatów krwiopochodnych oraz płynów

elektrolitowych i koloidowych

elektrolitowych i koloidowych

background image

ROZMIESZCZENIE

ROZMIESZCZENIE

PŁYNÓW USTROJOWYCH

PŁYNÓW USTROJOWYCH

( m.c. 70

( m.c. 70

kg.)

kg.)

Przestrzeń

Przestrzeń

międzykomórkowa

międzykomórkowa

11 litrów(15%

11 litrów(15%

m.c

m.c

.)

.)

Przestrzeń

Przestrzeń

wewnątrzkomórkow

wewnątrzkomórkow

a

a

28 litrów ( 40% m.

28 litrów ( 40% m.

c.)

c.)

Osocze

Osocze

3 litry (5%

3 litry (5%

m.c.)

m.c.)

Erytrocyty

Erytrocyty

2 litry

2 litry

Płyn pozakomórkowy 20 %

Płyn pozakomórkowy 20 %

m.c.

m.c.

Płyn wewnątrzkomórkowy 40

Płyn wewnątrzkomórkowy 40

% m.c.

% m.c.

background image

Wchłanianie w jelicie

Wchłanianie w jelicie

Jelito czcze

2/3

Jelito kręte

1/3

Jelito cienkie

6/7

Wchłanianie wody

Jelito grube

1/7

background image

Niedrożność

Niedrożność

Jelito czcze

Jelito czcze

- utrata soku żołądkowego,

- utrata soku żołądkowego,

żółci, soku trzustkowego, zawartości

żółci, soku trzustkowego, zawartości

jelita

jelita

Jelito kręte

Jelito kręte

- j.w.

- j.w.

Hipowolemia (utrata do „trzeciej

Hipowolemia (utrata do „trzeciej

przestrzeni”, utrata Na, Cl, K, HCO

przestrzeni”, utrata Na, Cl, K, HCO

3

3

background image

Niedrożność

Niedrożność

Jelito grube

Jelito grube

Ponieważ do okrężnicy dociera

Ponieważ do okrężnicy dociera

zaledwie ok.500 ml treści,

zaledwie ok.500 ml treści,

niedrożność przez pewien czas

niedrożność przez pewien czas

może nie wywoływać

może nie wywoływać

poważniejszych zaburzeń.

poważniejszych zaburzeń.

background image

Przetoki

Przetoki

Wysokie

Wysokie

- zasadowica,

- zasadowica,

hiponatremia

hiponatremia

Wysokie bogate w żółć i sok

Wysokie bogate w żółć i sok

trzustkowy

trzustkowy

- kwasica, hiponatremia

- kwasica, hiponatremia

Niskie

Niskie

- kwasica, hipokaliemia

- kwasica, hipokaliemia

background image

Prowadzenie płynoterapii w

Prowadzenie płynoterapii w

okresie

okresie

okołooperacyjnym zależy

okołooperacyjnym zależy

od :

od :

zapotrzebowania podstawowego

zapotrzebowania podstawowego

utraty śródoperacyjnej

utraty śródoperacyjnej

wydzielania ADH

wydzielania ADH

(należy przetaczać płyny

(należy przetaczać płyny

zawierające Na)

zawierające Na)


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Szkol Wykład do Or
Szkol Ppoż środki gaśnicze
Szkol Wymagania sanit higieniczne w szpitalu
Szkol Biologiczne w środowisku pracy
Szkol Okres Pracodawcy 07 Koszty wypadków
Szkol Sposoby podawania leków w stanach nagłych
Szkol Lampy bakteriobójcze
Szkol Wymagania budynków i pomieszczeń pracy 2
Szkol Metodyka szkolenia Bhp

więcej podobnych podstron