Małe i średnie przedsiębiorstwa

w Polsce - raport

Prowadzący:
Dr Sebastian Stępień

2

•

Sektor małych i średnich przedsiębiorstw

Sektor małych i średnich przedsiębiorstw

(MSP) odgrywa istotną rolę w rozwoju

(MSP) odgrywa istotną rolę w rozwoju

gospodarczym państw unijnych.

gospodarczym państw unijnych.

•

Szacuje się, że w Unii Europejskiej jest około

Szacuje się, że w Unii Europejskiej jest około

20 milionów przedsiębiorstw uznawanych za

20 milionów przedsiębiorstw uznawanych za

małe lub średnie i stanowią one 99,8%

małe lub średnie i stanowią one 99,8%

wszystkich firm działających w UE.

wszystkich firm działających w UE.

•

Zatrudniają one 66% siły roboczej, co w

Zatrudniają one 66% siły roboczej, co w

liczbach bezwzględnych przekłada się na ponad

liczbach bezwzględnych przekłada się na ponad

70 milionów miejsc pracy.

70 milionów miejsc pracy.

Sektor małych i średnich firm

3

Determinanty powstania MSP



Zmiany technik wytwarzania



Specjalizacja produkcji



Rozwój sektora usług



Spadek międzynarodowej
konkurencyjności dużych firm



Zmiany preferencji konsumentów

4

Charakterystyka polskich

Charakterystyka polskich

przedsiębiorstw

przedsiębiorstw

Liczba i struktura polskich przedsiębiorstw

Liczba i struktura polskich przedsiębiorstw

Na koniec 2006 roku w systemie REGON

Na koniec 2006 roku w systemie REGON

zarejestrowanych było

zarejestrowanych było

3.636

3.636

tys. podmiotów, z

tys. podmiotów, z

czego aktywnych jest ok. 60%.

czego aktywnych jest ok. 60%.

Spośród zarejestrowanych

Spośród zarejestrowanych

138,7

138,7

tys. należało

tys. należało

do sektora publicznego, zaś

do sektora publicznego, zaś

3.497,3

3.497,3

tys. do

tys. do

sektora prywatnego.

sektora prywatnego.

Liczba przedsiębiorstw państwowych

Liczba przedsiębiorstw państwowych

mniej niż

mniej niż

tysiąc.

tysiąc.

Liczba podmiotów zarejestrowanych jako osoby

Liczba podmiotów zarejestrowanych jako osoby

fizyczne to

fizyczne to

2.765

2.765

tys., a liczba spółek -

tys., a liczba spółek -

523

523

tys.

tys.

5

6

Sektor MSP w Polsce



Udział MSP w tworzeniu produktu
krajowego brutto wyniósł w 2004 roku
47,9%, z tego małych przedsiębiorstw –
38,3%, a średnich – 9,6%



Udział przedsiębiorstw mikro w
tworzeniu produktu krajowego brutto
spadł w latach 2003-2004 z 32,1% do
31,4%.

7

8

9

10

11

12

13

Najbardziej przedsiębiorczy są

Najbardziej przedsiębiorczy są

mieszkańcy Polski zachodniej i

mieszkańcy Polski zachodniej i

północnej, najmniej zaś mieszkańcy

północnej, najmniej zaś mieszkańcy

województw wschodnich i południowych.

województw wschodnich i południowych.

W województwach:

W województwach:

zachodniopomorskim, lubuskim i

zachodniopomorskim, lubuskim i

dolnośląskim liczba nowo

dolnośląskim liczba nowo

zarejestrowanych firm w przeliczeniu na

zarejestrowanych firm w przeliczeniu na

tysiąc mieszkańców wynosiła w 2006

tysiąc mieszkańców wynosiła w 2006

roku około 10, natomiast w

roku około 10, natomiast w

podkarpackim,

podkarpackim,

lubelskim i podlaskim niecałe 6.

lubelskim i podlaskim niecałe 6.

14

Liczba MSP w regionach

15

Liczba MSP na 100 mieszkańców

16

II. Sytuacja ekonomiczno-finansowa

II. Sytuacja ekonomiczno-finansowa

polskich przedsiębiorstw

polskich przedsiębiorstw

W

2006 roku wynik finansowy brutto w

2006 roku wynik finansowy brutto w

przedsiębiorstwach ogółem był o 30%

przedsiębiorstwach ogółem był o 30%

wyższy niż

wyższy niż

w roku 2005.

w roku 2005.

W grupie firm sektora prywatnego wyniósł

W grupie firm sektora prywatnego wyniósł

on 87 mld zł i był aż o 20 mld zł wyższy niż

on 87 mld zł i był aż o 20 mld zł wyższy niż

w roku 2005.

w roku 2005.

Firmy z sektora publicznego odnotowały

Firmy z sektora publicznego odnotowały

zaś wynik finansowy na poziomie 14 mld zł

zaś wynik finansowy na poziomie 14 mld zł

– o 2 mld więcej niż w roku poprzednim.

– o 2 mld więcej niż w roku poprzednim.

17

Wynik finansowy wzrósł najbardziej w

Wynik finansowy wzrósł najbardziej w

sekcjach:

sekcjach:

budownictwo (aż o 90%)

budownictwo (aż o 90%)

energia elektryczna (57%)

energia elektryczna (57%)

handel hurtowy i detaliczny (47%)

handel hurtowy i detaliczny (47%)

Największy spadek (dwukrotny)

Największy spadek (dwukrotny)

zanotowano w:

zanotowano w:

pośrednictwo

pośrednictwo

finansowe

finansowe

rolnictwo i rybactwo

rolnictwo i rybactwo

18

19

20

Nakłady inwestycyjne



MSP generują około 45% nakładów
inwestycyjnych przedsiębiorstw Polski



Nakłady inwestycyjne na 1 pracującego
w 2005 r. wyniosły 4,8 tys. zł w małych
firmach i 11,7 tys. zł w średnich

21

Źródła finansowania inwestycji



Środki własne



Małe firmy – 68,3%



Średnie firmy – 72,6%



Kredyty krajowe



Małe firmy – 18,4%



Średnie firmy – 17,1%



Źródła zagraniczne



Małe firmy – 7,3%



Średnie firmy – 3,6%

22

Działalność eksportowa

Trwałą tendencją w strukturze

Trwałą tendencją w strukturze

sprzedaży polskich przedsiębiorstw jest

sprzedaży polskich przedsiębiorstw jest

wzrost udziału przychodów ze sprzedaży

wzrost udziału przychodów ze sprzedaży

na eksport w przychodach ze sprzedaży

na eksport w przychodach ze sprzedaży

ogółem.

ogółem.

W porównaniu z rokiem 2005 udział ten

W porównaniu z rokiem 2005 udział ten

wzrósł o 1% i wyniósł 17%.

wzrósł o 1% i wyniósł 17%.

23

Działalność eksportowa

Przedsiębiorstwa zlokalizowane w

Przedsiębiorstwa zlokalizowane w

województwach Polski zachodniej mają

województwach Polski zachodniej mają

znacznie wyższy udział przychodów ze

znacznie wyższy udział przychodów ze

sprzedaży na eksport w przychodach ze

sprzedaży na eksport w przychodach ze

sprzedaży ogółem.

sprzedaży ogółem.

Najwyższy jest on w województwie lubuskim

Najwyższy jest on w województwie lubuskim

oraz dolnośląskim (odpowiednio 32% oraz

oraz dolnośląskim (odpowiednio 32% oraz

30%).

30%).

Najniższy w podlaskim (11%) oraz

Najniższy w podlaskim (11%) oraz

mazowieckim (12%).

mazowieckim (12%).

Podobnie jak w latach poprzednich, w roku

Podobnie jak w latach poprzednich, w roku

2006 zdecydowaną większość eksportu (90%

2006 zdecydowaną większość eksportu (90%

wartości sprzedaży) zrealizowały

wartości sprzedaży) zrealizowały

przedsiębiorstwa przemysłowe

przedsiębiorstwa przemysłowe.

24

Zatrudnienie

Liczba pracujących w przedsiębiorstwach

Liczba pracujących w przedsiębiorstwach

zatrudniających powyżej 9 pracowników wyniosła w

zatrudniających powyżej 9 pracowników wyniosła w

2006 roku 4,6 mln i była wyższa o 5% niż w roku 2005.

2006 roku 4,6 mln i była wyższa o 5% niż w roku 2005.

Największy wzrost liczby pracujących miał miejsce w:

Największy wzrost liczby pracujących miał miejsce w:

pośrednictwie finansowym (wzrost o 20%)

pośrednictwie finansowym (wzrost o 20%)

budownictwie (11%)

budownictwie (11%)

hotelarstwie (9%)

hotelarstwie (9%)

W porównaniu z rokiem 2005 liczba pracujących w 2006

W porównaniu z rokiem 2005 liczba pracujących w 2006

roku spadła w:

roku spadła w:

rolnictwie (o 10%)

rolnictwie (o 10%)

górnictwie (o 3%)

górnictwie (o 3%)

energetyka (o 1%).

energetyka (o 1%).

25

Wydatki firm na wynagrodzenia w 2006 r. wzrosły o 10%.

Wydatki firm na wynagrodzenia w 2006 r. wzrosły o 10%.

Przeciętne wynagrodzenie wyniosło 2.678 zł i było o 4%

Przeciętne wynagrodzenie wyniosło 2.678 zł i było o 4%

wyższe niż w roku poprzednim.

wyższe niż w roku poprzednim.

Najwyższą płacę zanotowano w województwie mazowieckim

Najwyższą płacę zanotowano w województwie mazowieckim

(3.300 zł), najniższą zaś w warmińsko-mazurskim oraz

(3.300 zł), najniższą zaś w warmińsko-mazurskim oraz

lubuskim (odpowiednio 2.056 i 2.100 zł).

lubuskim (odpowiednio 2.056 i 2.100 zł).

W ujęciu sektorowym najwyższy poziom płac zanotowano

W ujęciu sektorowym najwyższy poziom płac zanotowano

w górnictwie (4.552 zł) oraz energetyce (3.558 zł),

w górnictwie (4.552 zł) oraz energetyce (3.558 zł),

najniższy zaś w hotelarstwie (1.952 zł), ochronie zdrowia

najniższy zaś w hotelarstwie (1.952 zł), ochronie zdrowia

(2.232 zł)

(2.232 zł)

i handlu (2.279 zł).

i handlu (2.279 zł).

Wynagrodzenia

26

Wykształcenie zarządzającego MSP

27

Innowacyjność MSP



W latach 2002-2004 innowacje
wdrożyło:



17% małych firm



40% średnich firm



67% dużych firm

28

Działalność innowacyjna firm w regionach

29

Działalność B+R



Głównym problemem polskiego
systemu innowacji jest słaba
działalność badawczo-rozwojowa



Obecnie nakłady na B+R wynoszą
około 0,6% PKB, podczas gdy średnio
w UE około 1,8%, z czego

30

Struktura nakładów na innowacje



Nakłady inwestycyjne – 87%



Działalność B+R – 6%



Oprogramowanie – 2%



Marketing – 2%



Zakup nowej technologii – 1%



Szkolenie personelu – 0,5%

31

Sektor mikroprzedsiębiorstw

W 2005 roku liczba aktywnych

W 2005 roku liczba aktywnych

przedsiębiorstw zatrudniających do 9

przedsiębiorstw zatrudniających do 9

pracowników wyniosła 1,61 mln, co oznacza

pracowników wyniosła 1,61 mln, co oznacza

spadek w stosunku do poprzedniego roku o

spadek w stosunku do poprzedniego roku o

2,5%.

2,5%.

W porównaniu z rokiem 2000 liczba ta jest

W porównaniu z rokiem 2000 liczba ta jest

już niższa o blisko 100 tys.

już niższa o blisko 100 tys.

W 2005 roku w mikroprzedsiębiorstwach

W 2005 roku w mikroprzedsiębiorstwach

pracowało ok. 3,37 mln osób, a więc o 20 tys.

pracowało ok. 3,37 mln osób, a więc o 20 tys.

mniej niż rok wcześniej

mniej niż rok wcześniej

32

Sektor mikroprzedsiębiorstw

33

Sektor mikroprzedsiębiorstw

34

Sektor mikroprzedsiębiorstw



Źródła finansowania podjętej

Źródła finansowania podjętej

działalności:

działalności:



środki własne (86%)

środki własne (86%)



pożyczka od rodziny (6%)

pożyczka od rodziny (6%)



kredyt bankowy (4%)

kredyt bankowy (4%)



inne (4%)

inne (4%)

35

Sektor mikroprzedsiębiorstw



Wskaźnik przeżywalności

Wskaźnik przeżywalności

przedsiębiorstw w 2005 roku - 62,3%

przedsiębiorstw w 2005 roku - 62,3%



Najwyższy wskaźnik przeżywalności:

Najwyższy wskaźnik przeżywalności:



ochrona zdrowia (79,1%)

ochrona zdrowia (79,1%)



przemysł (68,9%)

przemysł (68,9%)



obsługa nieruchomości i firm (65,8%)

obsługa nieruchomości i firm (65,8%)



Najniższy wskaźnik:

Najniższy wskaźnik:



hotelarstwo (jedynie 55%)

hotelarstwo (jedynie 55%)

36

Dziękuję za uwagę