Prawo Medyczne

Zgon – uregulowania

prawne w Polsce

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

W razie śmierci człowieka obowiązujące

przepisy przewidują dokonanie następujących

czynności:



stwierdzenie zgonu (w sposób niewątpliwy),



podjęcie decyzji o wykonaniu sekcji zwłok

bądź jej zaniechaniu,



wystawienie karty zgonu,



przygotowanie zwłok do pochówku lub inne

postępowanie z nimi przed pochówkiem,



pochówek zwłok,



ekshumacja

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Przepisy regulujące sposób dokonywania powyższych czynności

to:

Ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych (tekst jednolity – Dz.

U. 2000.23.295).

Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. 91.91.408 –

wielokrotnie nowelizowana).

Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie rozdajów

dokumentacji medycznej w zakładach opieki zdrowotnej… (Dz. U.

06.247.1819)

Kodeks postępowania karnego (Dz. U. 97.89.555).

Ustawa o zawodzie lekarza (tekst jednolity – Dz. U. 05.226.1943).

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie

stwierdzania zgonu i jego przyczyny (Dz. U. 61.39.202).

Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie postępowania ze

zwłokami i szczątkami ludzkimi (Dz. U. 2001.153.1783).

Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie wzoru karty zgonu

oraz sposobu jej wypełniania ( Dz. U. 2001.153.1782).

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Realizacja czynności, związanych

ze śmiercią człowieka

uzależniona jest od miejsca i

okoliczności zgonu a także

przyczyny śmierci człowieka.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Stwierdzenie zgonu:

Zgon człowieka może stwierdzić lekarz na

podstawie „osobiście wykonanych badań i

ustaleń” (art. 43 Ustawy o zawodzie lekarza).

Dokonuje tego w razie śmierci chorego w szpitalu

lub będąc „wezwany do nieszczęśliwego wypadku

lub nagłego zachorowania” (

3. Rozporządzenia

w sprawie stwierdzania zgonu i jego przyczyny).

Dopuszczalne jest także, w szczególnych

przypadkach, stwierdzenie zgonu przez felczera,

starszego felczera lub położną wiejską. Położna

może stwierdzić zgon jedynie u pozostającego pod

jej opieka noworodka przed upływem 7 dnia jego

życia w sytuacji, gdy najbliższa placówka służby

zdrowia oddalona jest o więcej niż 4 km.

(Rozporządzenie jw.).

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Stwierdzenie zgonu:

Obowiązek stwierdzenia śmierci nie łączy się

automatycznie z uprawnieniami do wystawienia karty

zgonu. Lekarz w większości przypadków, zwłaszcza po

stwierdzeniu zgonu wskutek działania gwałtownego

(samobójstwo, zabójstwo, nieszczęśliwy wypadek)

względnie stwierdzeniu zgonu w domu, na ulicy itp.

ma natomiast obowiązek wystawienia tzw. protokołu

stwierdzenia zgonu.

W razie śmierci w szpitalu człowieka, który może być

potencjalnym dawcą narządów – zgodnie z „Ustawą

transplantacyjną” (Dz. U. 05.169.1411 – Art. 9)

specjalnie powołana komisja stwierdza trwałe i

nieodwracalne ustanie czynności mózgu („śmierć pnia

mózgu”) postępując według specjalnych wytycznych

(„Kryteria i sposób stwierdzania trwałego i

nieodwracalnego ustania czynności mózgu…” – MP nr

46 poz. 547).

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Podjęcie decyzji o wykonaniu sekcji zwłok

bądź jej zaniechaniu:



Po stwierdzeniu śmierci człowieka lekarz

musi w pierwszym rzędzie dokonać analizy

okoliczności śmierci w celu wykluczenia

choćby najmniejszego podejrzenia, że śmierć

ta może mieć związek z działaniem

gwałtownym, a zwłaszcza może być

spowodowana działaniem przestępnym.



Jeżeli takiego podejrzenia nie może

wykluczyć, obowiązany jest zawiadomić o

przypadku prokuraturę lub Policję.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Podjęcie decyzji o wykonaniu sekcji zwłok

bądź jej zaniechaniu:



Także w razie śmierci chorego w szpitalu i

zgłaszaniu przez rodzinę zmarłego zarzutów co do

prawidłowości leczenia, ordynator oddziału winien o

przypadku powiadomić prokuraturę i jej pozostawić

decyzję co do dalszego postępowania. Jeżeli tego nie

uczyni (a tak się dzieje najczęściej w praktyce) uczyni

to rodzina, niekoniecznie w sposób obiektywny.



Prokurator (lub sąd, jak to określa Kodeks

postępowania karnego) ma bowiem „największe

prawo” do decydowania o postępowaniu ze zwłokami.

Jeżeli prokurator po zawiadomieniu go o

okolicznościach śmierci odstąpi od zarządzenia sekcji

sądowo-lekarskiej, dalsze decyzje należą do lekarza.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Podjęcie decyzji o wykonaniu sekcji zwłok

bądź jej zaniechaniu:



przy podjęciu decyzji o wykonaniu sekcji

sądowo-lekarskiej,

lekarz nie powinien

wystawić karty zgonu

, lecz wypełnić „protokół

stwierdzenia zgonu”, a w szpitalu sporządzić

„epikryzę zgonową” („Rozporządzenie w

sprawie dokumentacji w ZOZ” Art.15 i Art. 17)

– prokurator może zadecydować o

zabezpieczeniu całej dokumentacji lekarskiej.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Postępowanie w razie śmierci chorego w

szpitalu jest szczegółowo uregulowane przez

Ustawę o zakładach opieki zdrowotnej (art.

24). Ustawa podtrzymuje, obowiązująca już

wcześniej zasadę, że decyzja o wykonaniu

sekcji patomorfologicznej należy do lekarza.

Mimo jednoznaczności ustaleń prawnych,

ciągle lekarze uzależniają wykonanie tej sekcji

od zgody rodziny, pytają ją o zgodę, żądają

stosownych oświadczeń o braku zgody. Zdanie

rodziny i oświadczenia na piśmie nie mają

żadnej wartości prawnej, a opisane

zachowanie lekarza świadczy o nieznajomości

podstaw prawa medycznego.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Przywołany art. 24 ust. 3 nadał pacjentom nowe

prawo: przy przyjęciu do szpitala pacjent może złożyć

pisemne oświadczenie o braku zgody na wykonanie

patomorfologicznej sekcji zwłok w razie jego śmierci.

Oświadczenie to traci ważność w przypadkach:

1) określonych w Kodeksie postępowania karnego,

2) gdy przyczyny zgonu nie można ustalić w sposób

jednoznaczny,

- w takich przypadkach wykonanie sekcji

patomorfologicznej jest obligatoryjne, ponadto

oświadczenie traci moc w przypadkach:

3) określonych w przepisach o chorobach zakaźnych i

zakażeniach.

Zwłoki osoby zmarłej w szpitalu

mogą

być poddane

patomorfologicznej sekcji zwłok,

w szczególności

gdy

zgon pacjenta nastąpił przed upływem

12 godzin

przyjęcia do szpitala, ale gdy pacjent wyraził sprzeciw

na wykonanie sekcji – ww. okoliczność nie obliguje do

jej przeprowadzenia.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Art. 25a

(Przygotowanie zwłok przed

ich wydaniem):

1. W razie śmierci pacjenta w szpitalu, szpital

ma obowiązek należycie przygotować jego

zwłoki, w celu ich wydania osobom

uprawnionym do pochowania.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia określi,

w drodze rozporządzenia, sposób

postępowania szpitala w razie śmierci

pacjenta oraz zakres czynności należących

do obowiązków szpitala związanych z

przygotowaniem zwłok pacjenta do wydania

osobom uprawnionym do ich pochowania,

uwzględniając konieczność zachowania

godności należnej zmarłemu.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

W ostatnich latach obserwuje się coraz

rzadsze kierowanie zwłok zmarłych w

szpitalach chorych na sekcję. Oficjalne

przyznanie się, zwłaszcza w przypadku

dłuższego pobytu chorego we szpitalu, do

niepewności co do przyczyny jego śmierci,

sprawia lekarzom trudności.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Wielokrotnie w sprawach tzw. przeciwko

lekarzom, analiza dokumentacji

lekarskiej i samego przypadku wskazuje

na konieczność dokonania sekcji zwłok,

sekcja taka nie jest jednak zlecana, a

przyjęta przyczyna zgonu niezbyt

uzasadniona lub wręcz nieprawdziwa.

Niestety, trudności finansowe szpitali

mają także wpływ na ograniczanie

wydatków, związanych z badaniami

pośmiertnymi.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

W razie śmierci człowieka w domu, na ulicy i

innych miejscach decyzja lekarza zależy od

znajomości jego stanu zdrowia. Lekarz,

wezwany do takiego zgonu jest obowiązany,

nie później niż w ciągu 2 godzin do ustalenia:



tożsamości

zwłok,



okoliczności, w których nastąpił zgon na

podstawie wywiadu przeprowadzonego wśród

osób z otoczenia,



stanu zdrowia w okresie poprzedzającym

zgon w oparciu o przedłożoną dokumentacje

lekarską.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Ponadto jest obowiązany do

osobistego

dokonania

oględzin zwłok. Jeżeli człowiek ten leczył się na

schorzenia tłumaczące jego zgon, a nic nie wskazuje

na śmierć gwałtowną, nie ma wskazań do badań

pośmiertnych. Natomiast, gdy zmarły przed śmiercią

nie leczył się, lekarz może zażądać wykonania sekcji

zwłok „administracyjnej”. Taką możliwość

wprowadziła ustawa o zawodzie lekarza (ar

. 43. 2.

ustawy), jednak nie zapowiedziano rozporządzenia

wykonawczego do realizacji tego zapisu. W związku z

tym w wielu miastach (także we Wrocławiu) brak jest

reguł postępowania w takich przypadkach – nie

wiadomo gdzie, przez kogo, na czyje zlecenie i na czyj

koszt mają takie sekcje być wykonywane. Stan ten

długo może nie ulegać zmianie, ponieważ możliwe jest

wystawienie karty zgonu bez znajomości przyczyny

śmierci (przyczyna zgonu: „nieustalona”).

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Wystawienie karty zgonu:

Do wystawienia karty zgonu niezbędna jest znajomość

przyczyny śmierci, aczkolwiek i od tej zasady możliwe

są odstępstwa. Podstawowe reguły zawarte w

przepisach to:



Zgon i jego przyczyna powinny być ustalone przez

lekarza, leczącego chorego

w ostatniej chorobie

(art. 11 Ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych),



Wystawienie karty zgonu jest obowiązkiem lekarza,

który

ostatni w okresie 30 dni przed zgonem

udzielał świadczeń leczniczych

(

ozporządzenia w sprawie stwierdzania zgomu i jego

przyczyny).

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Wystawienie karty zgonu:



W razie sekcji sądowo-lekarskiej kartę zgonu

wystawia obducent, a w razie sekcji

patomorfologicznej – lekarz leczący po zapoznaniu się

z protokołem sekcji (

ozporządzenie w sprawie

stwierdzania zgonu jw.).



W uzasadnionych przypadkach lekarz może uzależnić

wystawienie karty zgonu od przeprowadzenia sekcji

zwłok (art. 43 Ustawy o zawodzie lekarza

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Według obowiązującego rozporządzenia

(w sprawie wzoru karty zgonu oraz

sposobu jej wypełniania) karta zgonu

jest wypełniana dla osób zmarłych i

dzieci martwo urodzonych (nowelizacja z

grudnia 2006 r. dodała słowa:

bez

względu na czas trwania ciąży

) na

wniosek osób uprawnionych do ich

pochowania.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

W karcie poza wypełnieniem części formalnej, podać

należy:



przyczynę zgonu wyjściową albo przyczynę

„zewnętrzną urazu lub zatrucia”, które

zapoczątkowały łańcuch zdarzeń chorobowych ,

prowadzących bezpośrednio do zgonu lub

„okoliczności wypadku lub użycia przemocy, które

spowodowały uraz śmiertelny”,



przyczynę zgonu wtórną tj. chorobę, która rozwinęła

się „jako skutek choroby, urazu, zatrucia, wypadku lub

użycia przemocy, będących wyjściową przyczyną

zgonu”,



przyczynę zgonu bezpośrednią tj. chorobę, która

„stała się ostateczną przyczyną zgonu, w następstwie

chorób, urazu, zatrucia, wypadku lub użycia przemocy,

będących przyczynami zgonu, wyjściową i wtórną”.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

W zasadzie bezpośrednią przyczyną zgonu, niezależnie

od przyczyny wyjściowej, jest zawsze ostra

niewydolność krążeniowo-oddechowa i taka przyczyna

jest najczęściej wpisywana. Jednakże zdarza się, że

jest ona wpisywana jak przyczyna wyjściowa, wtórna i

ostateczna i z takiej karty zgonu nie wynika, co było

przyczyną śmierci. Dotyczy to zazwyczaj zgonów osób

starszych, leczących się na schorzenia układu

krążenia, nadciśnienie, cukrzycę itp. W takich też

przypadkach, jako przyczyna wyjściowa zgonu

przyjmowane są bardzo często: zawał mięśnia

sercowego lub udar mózgowy, w zależności od

objawów poprzedzających zgon albo wręcz od

„przeczucia” lekarza. Ustalenia takie nie mają

oczywiście obiektywnych podstaw, jednakże tworzą

statystyki co do przyczyn umieralności Polaków.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Rozporządzenie (jw.) dopuszcza – niestety –

wystawienie karty zgonu bez ustalenia przyczyny

zgonu. Stanowi bowiem: „Jeżeli osoba stwierdzająca

zgon, po wyczerpaniu wszystkich stosownych

środków, nie może ustalić przyczyny zgonu oraz gdy

nie ma podstaw do podejrzewania zabójstwa lub

samobójstwa, osoba ta wpisuje w karcie zgonu, w

miejscach przeznaczonych na wpisanie przyczyn

zgonu, adnotacje „przyczyna zgonu nieustalona”. Nie

wiadomo jednakże, co oznaczają „stosowne środki”? .

W rozporządzeniu poprzednim środkiem takim były

oględziny zewnętrzne, oczywiście niewystarczające do

ustalenia przyczyny zgonu. Takim środkiem w obecnej

sytuacji prawnej jest sekcja „administracyjna” zwłok,

ale przepis o niej nie jest realizowany. Jego realizacja

spowodowałaby, że określanie przyczyny śmierci jako

nieznanej byłoby rzadkością i dotyczyłoby wyłącznie

tzw. „białych sekcji”.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Przygotowanie zwłok do pochówku lub inne

postępowanie z nimi przed pochówkiem:



po sporządzeniu karty zgonu pochówek

poprzedzić musi dokonanie formalności

administracyjnych,



w razie sekcji sądowo-lekarskiej zezwolenie

na wydanie zwłok do pochówku musi wydać na

piśmie prokurator.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Do czasu ukazania się stosownego

rozporządzenia (Rozporządzenie w sprawie

postępowania ze zwłokami i szczątkami

ludzkimi) brak było jakichkolwiek rozwiązań

dotyczących akceptowanych przez prawo

czynności dokonywanych na zwłokach.

Obecnie regulacje są klarowne, aczkolwiek

nie wyczerpujące problemów.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Przywoływane rozporządzenie określa pojęcie

zwłok, sposób postępowania ze zwłokami,

warunki ekshumacji oraz przewozu zwłok i

szczątków

Najważniejsze zapisy rozporządzenia:

2. „Za zwłoki uważa się ciała osób zmarłych

i dzieci martwo urodzonych (nowelizacja z

grudnia 2006 r. dodała słowa:

bez względu na

czas trwania ciąży

).”

ZGON – POCHÓWEK

PŁODÓW

Ww. nowelizacje rozporządzeń z grudnia 2006

r. – w sprawie postępowania ze zwłokami i

szczątkami ludzkimi oraz w sprawie wzoru

karty zgonu – dopuściły możliwość pochówku

płodów. Dotąd płody traktowano jako szczątki i

postępowano z nimi jak z „częściami ciała

odłączonymi od całości”.

Powyższe nowelizacje sprawiają, że decyzję w

sprawie ew. pochówku płodu podejmują osoby

uprawnione tj. rodzina.

Po poronieniu lekarz ma obowiązek (zgodnie z

Rozporządzeniem w sprawie pisemnego

zgłoszenia urodzenia dziecka – Dz. U. 2005.

27. 232) wystawić „Pisemne zgłoszenie

urodzenia dziecka” (odpowiednia karta) oraz

kartę zgonu – jak dla dziecka martwo

urodzonego.

ZGON – POCHÓWEK

PŁODÓW

Rodzice mają prawo do

zgłoszenia urodzenia dziecka

w USC, uzyskania, na

podstawie wspomnianych

dokumentów, skróconego aktu

urodzenia dziecka z adnotacją,

że urodziło się martwe oraz

dokonania na tej podstawie,

pochówku dziecka.

Problemy budzi konieczność

określenia płci dziecka np. u

kilkutygodniowych płodów.

Zgodnie z oficjalnym

stanowiskiem Biura Praw

Pacjenta Ministerstwa Zdrowia

dopuszczalne jest stosowanie

„uprawdopodobnienia płci” np.

w oparciu o odczucia matki.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Szczątki ludzkie to:



popioły, powstałe w wyniku spopielenia zwłok,



ozostałości zwłok wydobyte przy kopaniu grobu lub

w innych okolicznościach, np. przy wykopywaniu

fundamentów.

We Wrocławiu wykopywanie kości ludzkich w trakcie

np. Prac budowlanych jest bardzo częste i szczątki

takie dostarczane są w bardzo dużej ilości do Zakładu

Medycyny Sądowej.



części ciała ludzkiego odłączone od całości.

Takie części powstają przy zbrodniczych lub

wypadkowych (pojazdy szynowe, śruby statków,

maszyny) rozkawałkowaniach zwłok, a także jako

resztki zabiegów chirurgicznych.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

W celu wstrzymania rozkładu zwłok dozwolone

jest stosowanie zabiegów utrwalających. Jest

to prawna akceptacja zabiegów tanatopraksji i

balsamowania, które do tej pory w Polsce

przeprowadzane były bardzo rzadko.

Tłumaczyć to można brakiem tradycji i

niewiedzą społeczeństwa w tym zakresie.

Dopuszczalne jest spopielenie zwłok i

szczątków ludzkich.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

„

Po złożeniu zwłok w trumnie i przymocowaniu

wieka trumny nie wolno otwierać”.

Sposób używania trumien jest ściśle

określony: wolno złożyć w niej zwłoki tylko

jednej dorosłej osoby, matkę z dzieckiem

nowonarodzonym lub zwłoki dwojga dzieci w

wieku do lat 6.

Uregulowany został sposób transportowania

zwłok (tylko przez wyspecjalizowane podmioty

i odpowiednio zabezpieczone) w zależności od

odległości (powyżej 60 km i za granicę – za

zezwoleniem inspektora sanitarnego) oraz

sposób postępowania ze zwłokami osób

zmarłych na choroby zakaźne

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Również stosowna ustawa (Ustawa o

cmentarzach i chowaniu zmarłych) reguluje

sposób postępowania ze zwłokami. Stanowi

m.in., że (Art. 9):

Zwłoki osób zmarłych nie mogą być

pochowane przed upływem 24 godzin od

chwili zgonu, za wyjątkiem zmarłych na

choroby zakaźne.

W mieszkaniach zwłoki mogą przebywać

najdłużej do 72 godzin, a „od chwili zgonu aż

do pochowania powinny być przechowywane w

taki sposób, aby nie mogły powodować

szkodliwego wpływu na otoczenie”.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Pochówek:

Ustawa (o cmentarzach i chowaniu zmarłych)

stanowi, że prawo (a nie obowiązek)

pochowania zwłok ludzkich ma najbliższa

„pozostała” rodzina osoby zmarłej, a

mianowicie (Art. 10):

pozostały małżonek,

krewni zstępni,

krewni wstępni,

krewni boczni do 4 stopnia pokrewieństwa,

powinowaci w linii prostej do 1 stopnia.

a także osoby, które się do tego dobrowolnie

zobowiążą.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Prawo do pochówku mają także w określonych

sytuacjach organa państwowe, wojskowe,

instytucje i organizacje społeczne.

Zwłoki nie pochowane przez rodzinę lub wymienione

organa, mogą być przekazane szkołom wyższym do

celów naukowych (decyzję podejmuje właściwy

starosta), w pozostałych przypadkach powinny być

„pochowane przez ośrodek pomocy społecznej

miejsca zgonu”. Nie może zatem zdarzyć się

sytuacja, że zwłoki pozostają nie pochowane np. w

razie odmowy pochówku przez najbliższą rodzinę.

Takie przypadki zdarzają się, dotyczy to zazwyczaj

zgonów mężów i ojców, którzy przed wieloma laty

porzucili najbliższych i pierwszą wiadomością o

nich, po nieraz bardzo wielu latach, jest

zawiadomienie o śmierci i konieczności

pochowania ich zwłok.

Odrębne przepisy regulowały postępowanie ze

zwłokami osób zmarłych w więzieniach oraz osób

straconych.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

W Polsce zwłoki mogą być pochowane przez

złożenie w grobach ziemnych, w grobach

murowanych, na cmentarzach lub

katakumbach oraz zatopione w morzu –

zgodnie ze zwyczajami morskimi. Popioły,

po spopieleniu zwłok lub szczątków

ludzkich umieszcza się w urnach i

postępuje tak samo jak ze zwłokami. Nie

wolno zatem w Polsce pochować urny w

ogrodzie, przechowywać jej w mieszkaniu,

rozsypać prochów itp. W tym zakresie

nasze prawo odstępuje od standardów

światowych.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Ekshumacja:

Ekshumacja zwłok i szczątków może być dokonana

(Ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych –

Art. 15.):

na umotywowaną prośbę osób uprawnionych do

pochowania zwłok za zezwoleniem właściwego

inspektora sanitarnego,

na zarządzenie prokuratora lub sądu,

na podstawie właściwego inspektora

sanitarnego w razie zajęcia tereny cmentarza na

inny cel.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Ekshumacja jest dopuszczalna (Rozporz. w sprawie

postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi

12) w okresie od 16 października do 15

kwietnia. Dokonuje się jej we wczesnych

godzinach rannych, aczkolwiek dopuszczalne są i

inne terminy z zastrzeżeniem zachowania

szczególnych „środków ostrożności”.

Ekshumacje na wniosek sądu lub prokuratury mogą

być przeprowadzane poza ww. terminami. W

ekshumacjach ze wskazań prokuratorskich lub

sądowych biorą udział medycy sądowi. Udział w

takich czynnościach jest zawsze nowym

doświadczeniem zawodowym i dużym

przeżyciem psychicznym, które zasługują na

oddzielne opracowanie.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Przedstawione powyżej uregulowania prawne

dotyczące wszelkich czynności prawnych,

podejmowanych zwłaszcza przez lekarzy,

dotyczących śmierci człowieka i postępowania ze

zwłokami i szczątkami ludzkimi są jednoznaczne

i nie budzące wątpliwości. Być może w

przyszłości dojdzie do zmian w przepisach w

związku z rozpowszechnieniem spopielania

zwłok oraz wykonywania zabiegów tanatopraksji

i balsamowania zwłok ludzkich.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Sposób prowadzenia dokumentacji lekarskiej w

razie śmierci chorego w szpitalu reguluje

Rozporządzenie Ministra Zdrowia – Dz. U.

06.247.1819).

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

16.

Historia Choroby w razie zgonu pacjenta... zawiera:

datę zgonu pacjenta – ze wskazaniem roku,

miesiąca, dnia oraz godziny i minuty,

przyczyny zgonu i ich numery statystyczne,

protokół komisji stwierdzającej śmierć

mózgową, jeżeli taka sytuacja miała miejsce,

adnotację o wykonaniu lub niewykonaniu sekcji

zwłok wraz z uzasadnieniem podjętej decyzji,

adnotację o pobraniu ze zwłok komórek, tkanek

lub narządów.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

18.

1. W razie podjęcia decyzji o wykonaniu

sekcji zwłok, historię choroby po

wypełnieniu części dotyczącej wypisu

przekazuje się lekarzowi mającemu

wykonać sekcję.

2. Lekarz wykonujący sekcję zwłok

wystawia w dwóch egzemplarzach

protokół badania sekcyjnego z ustalonym

rozpoznaniem anatomopatologicznym.

Jeden egzemplarz protokołu badania

sekcyjnego pozostaje u lekarza

wykonującego sekcję.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

18.

Historię choroby wraz z oryginałem protokołu

sekcyjnego przekazuje się lekarzowi

prowadzącemu lub wyznaczonemu przez

ordynatora, który porównuje rozpoznanie

kliniczne i epikryzę z rozpoznaniem

anatomopatologicznym. W razie rozbieżności

między rozpoznaniem klinicznym i rozpoznaniem

anatomopatologicznym lekarz dokonuje zwięzłej

oceny przyczyn rozbieżności oraz ustala

ostateczne rozpoznanie choroby zasadniczej,

chorób współistniejących i powikłań.

Lekarz prowadzący lub wyznaczony przez

ordynatora przedstawia zakończoną i podpisaną

prze

siebie historię choroby do akceptacji i

podpisu ordynatorowi oddziału.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

W praktyce lekarze patomorfolodzy wyjątkowo

rzadko sporządzają po wykonaniu sekcji pełne

protokoły sekcyjne, mimo jednoznacznego

przepisu. Najczęściej sporządzają bardzo

skrótowe „Karty sekcyjne” bądź ograniczają się

wyłącznie do rozpoznania patomorfologicznego.

Coraz częściej, w związku z oszczędnościami,

odstępują od wykonywania badań

histopatologicznych, które są przecież

podstawowe do oceny stanu narządów. W tzw.

sprawach „przeciwko lekarzom” w przypadkach

śmierci chorego w szpitalu, medyk sądowy musi

korzystać z dokumentacji patomorfologicznej.

Wówczas żąda pełnego protokołu sekcji zwłok i

niejednokrotnie są one „tworzone”, czasem po

upływie znacznego czasu, w oparciu o

rozpoznania patomorfologiczne.

ZGON – UREGULOWNIA

PRAWNE W POLSCE

Również w sprawach „przeciwko lekarzom”

wyjątkowo często, mimo istnienia pełnych do

tego wskazań, ordynator odstępuje od wykonania

sekcji patomorfologicznej. Wówczas bardzo

często nie można w sposób pewny ustalić nie

tylko przyczyny śmierci, ale także prawidłowości

postępowania lekarskiego – wobec niemożności

obiektywnego ustalenia stanu narządów

wewnętrznych.

Sposób prowadzenia dokumentacji lekarskiej w

razie śmierci chorego w szpitalu i podjęcie

decyzji o wykonaniu sekcji patomorfologicznej

jest szczegółowo uregulowany w ww.

rozporządzeniu. Tryb ten nie jest przestrzegany z

powodu nieznajomości przepisów przez lekarzy.

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
zgon
Zgon - aspekty medyczne i prawne - mp, Ratownictwo medyczne
Wzory druków i umów, BIEGŁY- zgon, Sygnatura akt
Wzory druków i umów, BIEGŁY- zgon, Sygnatura akt
zgon pracownika był normalnym następstwem choroby zawodowej
8 Obowiązek ratowania życia Zgon uregulowania prawne Regu
01 Zgon uregulowania prawne
Automatyczny zewnętrzny?fibrylator a nagły zgon sercowy
zgon-uregulowania, AM, rozne, medycyna sądowa, med sadowa, MED sądowa, sadowka
zgon 4
zgon uregulowania prawne, AM, rozne, medycyna sądowa, med sadowa, MED sądowa, sadowka
8 obowi zek ratowania ycia zgon uregulowania prawne regu
nagly zgon sercowy
01 zgon 6id 3026 ppt
Prawo medyczne wykład VIII pełny Ratowanie życia zgon reguły op współpraca z wymiarem ppt
Zgon uregulowania prawne
zgon

więcej podobnych podstron

zgon 5

Document Outline