e-LOGISTYKA
Opracowanie:
Dr Wojciech
M.BANASIEWICZ
dr Wojciech M .Banasiewicz
2
e-LOGISTYKA
CHARAKTERYSTYKA INFORMACJI
O informacji mówimy, gdy mamy na myśli wynik uporządkowania,
przeanalizowanych danych, czyli surowych nie poddanych
analizie liczb i faktów dotyczących zjawisk lub wydarzeń.
w Słowniku Wyrazów Obcych:
1.
powiadomienie o czymś, zakomunikowanie czegoś;
wiadomość, wskazówka, pouczenie; informacja naukowa- dział
nauki zajmujący się opracowywaniem i rozpowszechnianiem
danych naukowych dotyczących aktualnego stanu wiedzy w
określonej dziedzinie;
2.
każdy czynnik, dzięki któremu ludzie lub urządzenia
automatyczne, mogą bardziej sprawnie, celowo działać.”
Słownik wyrazów obcych pod red. B. Pakosz, E. Sobol, C. Szkiłądź, M.
Zagrodzka Wydawnictwo PWN Warszawa
dr Wojciech M .Banasiewicz
3
e-LOGISTYKA
CHARAKTERYSTYKA INFORMACJI
Informację charakteryzują ściśle określone cechy,
a mianowicie:
informacja nie ma właściciela, ale ma autora;
każdy jest równy wobec informacji;
dostęp do informacji jest wyznacznikiem wolności;
informacja to towar;
informacja tworzy wiedzę;
naturalnym środowiskiem informacji jest sieć;
sieć jest nową formą organizacji społecznej;
sieć jest nową platformą aktywności życiowej
ludzi, gospodarczej, kulturalnej, handlowej,
naukowej;
dr Wojciech M .Banasiewicz
4
e-LOGISTYKA
CHARAKTERYSTYKA INFORMACJI
Omawiając zagadnienie informacji możemy
wyróżnić takie kategorie ekonomiczne jak:
produkcja informacji,
konsumpcja informacji,
popyt na informację,
podaż informacji,
rynek informacyjny,
cena informacji,
wartość informacji,
zasoby informacyjne,
efektywność ekonomiczna informacji.
dr Wojciech M .Banasiewicz
5
e-LOGISTYKA
CHARAKTERYSTYKA INFORMACJI
W rozważaniach o logistyce nieodzowne jest przyjęcie precyzyjnej
definicji informacji gospodarczej. Niestety nie ma takiej, którą można
przyjąć za powszechnie obowiązującą. Najczęściej posiłkujemy się
metodą opisową (kontekstową) np.:
informacja gospodarcza to wszelka informacja o systemach,
procesach i zdarzeniach zachodzących w gospodarce jako systemie
społeczno-ekonomicznym (kryterium zakresu przedmiotowego
informacji);
informacja gospodarcza to wszelka informacja służąca aktywnie
ekonomicznym podmiotom (ludziom, przedsiębiorstwom i innym
jednostkom organizacyjnym) do podejmowania decyzji
gospodarczych (kryterium użytkownika informacji);
informacja gospodarcza to wszelka informacja wykorzystywana do
sterowania procesami lub systemami gospodarczymi (kryterium
użytkownika informacji);
informacja gospodarcza to informacja obiegająca w systemach
gospodarczych, niezbędna do istnienia i funkcjonowania (kryterium
funkcji w systemie ekonomicznym);
informacja gospodarcza to informacja to informacja powodująca
skutki ekonomiczne (kryterium efektu informacji w systemie
ekonomicznym).
dr Wojciech M .Banasiewicz
6
e-LOGISTYKA
CHARAKTERYSTYKA INFORMACJI
… „informacją gospodarczą jest wszelka informacja, która
spełnia przynajmniej jeden z poniżej podanych warunków:
1.
Przedmiotem informacji gospodarczej są obiekty, procesy,
zdarzenia, czyli zjawiska gospodarcze.
2.
Podmiotem informacji gospodarczej, czyli użytkownikiem,
jest podmiot aktywny ekonomicznie, to znaczy prowadzący
działalność gospodarczą, podejmujący decyzje
ekonomiczne, będący obiektem oddziaływań o charakterze
ekonomicznym innych podmiotów społecznych lub
gospodarczych.
3.
Informacja gospodarcza jest wyrażona w języku
ekonomicznym.
4.
Informacja gospodarcza powoduje skutki o charakterze
gospodarczym.
5.
Informacja gospodarcza to wszelka informacja stanowiąca
integralną część systemu gospodarczego.”
Józef Oleński „Ekonomika Informacji” PWE Warszawa 2001
dr Wojciech M .Banasiewicz
7
e-LOGISTYKA
CHARAKTERYSTYKA INFORMACJI
Informacje wykorzystuje się do tworzenia
wiadomości, które charakteryzują się
czterema zasadniczymi funkcjami:
1.
informacyjną,
2.
decyzyjną,
3.
sterowania,
4.
konsumpcyjną.
dr Wojciech M .Banasiewicz
8
e-LOGISTYKA
CHARAKTERYSTYKA INFORMACJI
Z ekonomicznego punktu widzenia
proces powstania informacji
możemy rozpatrywać pod kątem:
kosztu informacji,
ceny informacji,
podaży informacji,
wartości informacji.
dr Wojciech M .Banasiewicz
9
e-LOGISTYKA
CHARAKTERYSTYKA INFORMACJI
„Informacja, na rynku, występuje jako wyrób (goods)
informacyjny lub jako usługa (services) informacyjna.(…)
Wyrobem informacyjnym (w sensie używanym w
systemie rachunków narodowych SNA/ESA) jest skończony
zbiór informacji odwzorowany w określonym języku na
względnie trwałym, wydzielonym, identyfikowalnym
nośniku materialnym informacji.
Typowe najczęściej występujące wyroby informacyjne
to książki, czasopisma, kasety i płyty kompaktowe z
zarejestrowanymi informacjami, a także obrazy, fotografie,
przestrzenne pomoce naukowe.
Przedmiot będący wyrobem informacyjnym jest
determinowany nie przez treść informacji, lecz przez
nośnik materialny informacji.
Informacja jako wyrób ma swoją specyfikę
odróżniającą ją od innych wyrobów materialnych”
Józef Oleński „Ekonomika Informacji” PWE Warszawa 2001
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
0
e-LOGISTYKA
CHARAKTERYSTYKA INFORMACJI
Procesy i
systemy
informacyj
ne w
gospodarce
są badane,
projektowa
ne i
eksploatow
ane
głównie
przez
informatyk
ów
.
Fazy procesu informacji:
1.
generowanie informacji (produkcja)
2.
gromadzenie informacji (zbieranie)
3.
przechowywanie informacji (pamiętanie,
archiwizowanie, magazynowanie)
4.
przekazywanie informacji (transmisja)
5.
przetwarzanie informacji
(przekształcanie, transformacja)
6.
udostępnianie informacji
(upowszechnianie)
7.
interpretacja informacji (translacja na
język użytkownika)
8.
wykorzystywanie informacji
(użytkowanie)
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
1
e-LOGISTYKA
CHARAKTERYSTYKA INFORMACJI
„Koordynacja informacji to kompleks działań służących
zapewnieniu odpowiedniej jakości informacji w
systemie, a w szczególności:
integralność
kompletność
ciągłość
porównywalność
dokładność
aktualność
transparentność
dostępność
zgodność z obowiązującymi standardami językowymi,
metodycznymi, technicznymi i prawnymi”
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
2
INFORMATYZACJA ZARZĄDZANIA
LOGISTYCZNEGO
Im dokładniejsza informacja tym wyższa
jej jakość a zatem i efekt działania
podjętego na podstawie informacji będzie
bardziej skuteczny i pewny.
Należy jednak pamiętać, że wraz ze
wzrostem jakości informacji wzrasta także
koszt jej uzyskania.
Istotne jest także by nie zgubić się w
natłoku mało istotnych informacji, które
mogą przysłonić rzeczywisty obraz
sytuacji.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
3
INFORMATYZACJA ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO
W zarządzaniu logistyką pojawia się bardzo duża ilość
danych dotyczących:
* lokalizacji klienta,
* wielkości zamówienia,
* lokalizacji zakładów produkcyjnych, składów i
centrów dystrybucyjnych,
* kosztów transportu z każdego składu, czy zakładu
produkcyjnego do każdego klienta,
* dostępnych przewoźników i poziomu oferowanych
przez nich usług,
* lokalizacji dostawców,
* poziomu zapasów utrzymywanych aktualnie w
każdym składzie i centrum dystrybucyjnym
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
4
INFORMATYZACJA ZARZĄDZANIA
LOGISTYCZNEGO
NADAWCA
ODBIORCA
przepływ dóbr
przepływ informacji
„Przepływy informacyjne tworzą „układ nerwowy” logistyki
umożliwiający efektywne zarządzanie zasobami magazynowymi oraz
sprawne sterowanie procesami transportu, magazynowania i
wytwarzania, opierając się na decyzjach menedżerskich
podejmowanych na podstawie przesłanej informacji. Nie
bezpodstawnie zatem, infor-mację uważa się za „katalizator
zarządzania”- czynnik, który scala funkcje zarządzania i warunkuje
jego skuteczność oraz traktuje się ją jako czynnik produkcji, na równi
z siłą roboczą, ziemią, kapitałem i przedsiębiorczością.”
„Kompendium wiedzy o logistyce” pod red. E. Gołembskiej PWN Warszawa-
Poznań 2002
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
5
INFORMATYZACJA ZARZĄDZANIA
LOGISTYCZNEGO
Bez względu na to jaki stopień skomplikowania
wykazuje system informacji musi on łączyć:
przedsiębiorstwo z klientami, dostawcami,
odbiorcami.
główne działy funkcjonowania
przedsiębiorstwa takie jak: księgowość,
marketing, produkcja itp.
różne sfery działań logistycznych np.:
obsługa klienta, transport, magazynowanie,
realizacja zamówień itd.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
6
INFORMATYZACJA ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO
LIS posiada zatem dwie podstawowe funkcje:
obsługa klienta i komunikacja zorientowana na
doskonalenie relacji klient- dostawca;
planowanie i sterowanie związane z
wyprzedzaniem w czasie wymagań klientów i
monitorowaniem przepływów fizycznych w celu
stwierdzenia odchyleń w stosunku do planu
„Kompendium wiedzy o logistyce” pod red. E. Gołembskiej PWN
Warszawa-Poznań 2002
Ze względu na złożoność procesu logistycznego i
na dużą ilość działań wymagających wzajemnej
koordynacji przedsiębiorstwo dąży do tworzenia
logistycznego systemu informacji- LIS (Logistics
Information System ). Jego główną rolą jest
gromadzenie i przetwarzanie danych oraz
udostępniania informacji w celu wykorzystania
ich do podejmowania decyzji menedżerskich.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
7
INFORMATYZACJA ZARZĄDZANIA
LOGISTYCZNEGO
Głównymi cechami jakie powinien
posiadać logistyczny system
informacyjny są:
niezawodność;
wydajność;
elastyczność;
otwartość;
efektywność.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
8
INFORMATYZACJA ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO
Logistyczny System Informacyjny
DECYZJE I STEROWANIE
LOGISTYCZNY
SYSTEM INFORMACJI
Magazynowanie
Produkcja
Transport
Sieci teleinformatyczne
Klienci i partnerzy EDI
Położenie taboru i
ładunku GPS
Klienci
MIS
Inny system
dosta-rczający
cennych
informacji
potrze-bnych
także w
procesie
logistycz-nym
to tzw. MIS
czyli Marketing
Information
System.
Swą budową
przy-pomina on
LIS-a z tym że
jego główną
funkcją jest
działal-ność
marketingowa.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
9
INFORMATYZACJA ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO
Logistyczny System Informacyjny
LIS to cztery podsystemy:
podsystem zbierania danych- z
różnych źródeł;
podsystem analizy danych zajmujący
się filtrowaniem danych i ich
przetwarzaniem, procedurami oceny i
prezentacji;
podsystem gromadzenia danych w
bazy danych oraz posiadający
mechanizmy wyszukiwania danych;
podsystem wspomagania decyzji- bazy
danych, bazy wiedzy, modele
analityczne, mechanizm wnioskujący.
dr Wojciech M .Banasiewicz
2
0
INFORMATYZACJA ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO
Logistyczny System Informacyjny
Najczęściej spotykane aplikacje systemów logistycznych:
• zagadnienie make or buy;
• planowanie produkcji, a w tym kształtowanie się asortymentu, planowanie
zagospodarowywania hali
produkcyjnej, kształtowanie przepływów materiałowych, szeregowanie zadań na
maszynach
produkcyjnych, minimalizacja zapasów produkcyjnych w toku;
• planowanie zaopatrzenia surowcowego, w tym wybór dostawcy, prognozowanie
podaży, planowanie
możliwości substytucji materiałów i podzespołów;
• obsługa klienta w tym określanie potrzeb i wymagań klientów;
• prognozowanie wielkości popytu – w zakresie czasowym i przestrzennym;
• planowanie dystrybucji, w tym planowanie kanałów dystrybucji;
• planowanie rozmieszczenia baz magazynowych, w tym określenie ich wielkości i
liczby;
• gospodarka magazynowa, w tym planowanie zagospodarowania magazynu,
planowanie przyjęć i
wydań, planowanie alokacji zapasów;
• sterowanie zapasami, w tym określenie bezpiecznego poziomu zapasów;
• modelowane sieci dystrybucyjnej, w tym lokalizacja centrów logistycznych baz
magazynowo-
transportowych, węzłów transportowych, kształtowanie połączeń
transportowych między nimi.;
• formowanie ładunków w tym rozmieszczanie towarów w jednostkach
ładunkowych;
• zarządzanie transportem, w tym kształtowanie struktury własności taboru,
wybór gałęzi transportu i
przewoźnika;
• zarządzanie taborem transportowym, w tym przyporządkowanie taboru do
zleceń przewozowych i
załóg do taboru;
• planowanie przewozów, w tym planowanie rozwozu ładunku i jego
kompletowania, planowanie
przemieszczeń.
dr Wojciech M .Banasiewicz
2
1
INFORMATYZACJA ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO
Logistyczny System Informacyjny
Najczęściej spotykane aplikacje systemów
logistycznych
:
zagadnienie make or buy;
planowanie produkcji, a w tym kształtowanie się
asortymentu, planowanie zagospodarowywania hali
produkcyjnej, kształtowanie przepływów
materiałowych, szeregowanie zadań na maszynach
produkcyjnych, minimalizacja zapasów
produkcyjnych w toku;
planowanie zaopatrzenia surowcowego, w tym
wybór dostawcy, prognozowanie podaży, planowanie
możliwości substytucji materiałów i podzespołów;
obsługa klienta w tym określanie potrzeb i
wymagań klientów;
……….
dr Wojciech M .Banasiewicz
2
2
INFORMATYZACJA ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO
Logistyczny System Informacyjny
Najczęściej spotykane aplikacje systemów
logistycznych:
......
prognozowanie wielkości popytu – w zakresie czasowym
i przestrzennym;
planowanie dystrybucji, w tym planowanie kanałów
dystrybucji;
planowanie rozmieszczenia baz magazynowych, w tym
określenie ich wielkości i liczby;
gospodarka magazynowa, w tym planowanie
zagospodarowania magazynu, planowanie przyjęć i
wydań, planowanie alokacji zapasów;
sterowanie zapasami, w tym określenie bezpiecznego
poziomu zapasów;
….
dr Wojciech M .Banasiewicz
2
3
INFORMATYZACJA ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO
Logistyczny System Informacyjny
Najczęściej spotykane aplikacje systemów
logistycznych:
….
modelowane sieci dystrybucyjnej, w tym lokalizacja
centrów logistycznych baz magazynowo-transportowych,
węzłów transportowych, kształtowanie połączeń
transportowych między nimi;
formowanie ładunków w tym rozmieszczanie towarów w
jednostkach ładunkowych;
zarządzanie transportem, w tym kształtowanie struktury
własności taboru, wybór gałęzi transportu i przewoźnika;
zarządzanie taborem transportowym, w tym
przyporządkowanie taboru do zleceń przewozowych i
załóg do taboru;
planowanie przewozów, w tym planowanie rozwozu
ładunku i jego kompletowania, planowanie przemieszczeń.
dr Wojciech M .Banasiewicz
2
4
INFORMATYZACJA ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO
ELEKTRONICZNA WYMIANA DOKUMENTACJI
Naturalną konsekwencją rozwoju
technologii i przechowywania
informacji o towarach w formie
elektronicznej jest stworzenie
systemu przepływu dokumentów
za pośrednictwem komputerów.
System taki nazywa się EDI
elektroniczna wymiana danych.
EDI
jest skrótem od
angielskich słów
Electronic
Data
Interchange,
dr Wojciech M .Banasiewicz
2
5
DOSTAWCA
KLIENT
RAPORTY
harmonogram dostaw
raport o zapasach
raport o sprzedaży
komunikat kontrolny
komunikat ogólny
DANE PODSTAWOWE
informacja adresowa
katalog/cennik
TRANSAKCJE HANDLOWE
prośba o ofertę
potwierdzenie zamówienia
zmiana w zamówieniu
instrukcja transportowa
awizo wysyłki
potwierdzenie dostawy
faktura
informacja o podatkach
awizo przelewu
Wymiana komunikatów EDI między partnerami
handlowymi
dr Wojciech M .Banasiewicz
2
6
e-LOGISTYKA
systemy kodowania
Duża różnorodność towarów oraz (stale
powiększająca się) rozległość systemu
logistycznego „wprowadziła” system
znakowania towarów i ich automatycznej
identyfikacji.
Polega on na „automatycznym identyfikowaniu
obiektów na podstawie odczytanej informacji,
dokonywanym w systemie komputerowym przy
użyciu wyspecjalizowanych urządzeń
elektronicznych (czytników), przy
wykorzystaniu bazy danych o tych obiektach.”
„Kompendium wiedzy o logistyce” pod red. E. Gołembskiej PWN Warszawa-Poznań 2002
dr Wojciech M .Banasiewicz
2
7
e-LOGISTYKA
systemy kodowania
automatyczna identyfikacja towarów
może odbywać się na podstawie:
kodu kreskowego;
ścieżki magnetycznej (magnetic stripe)
fal radiowych (RFID- Radio Frequency
Identification);
rozpoznawanie znaków (OCR- Optical
Character Recognition);
rozpoznawania obrazu (vision system).
dr Wojciech M .Banasiewicz
2
8
e-LOGISTYKA
e-rozwiązania
e-procurement (elektroniczne
zakupy)
Wszędzie tam, gdzie popyt
spotyka się z podażą przy
wykorzystaniu Internetu, mówi się
o elektronicznych rynkach (e-
marketplaces). Elektroniczne rynki
mogą dotyczyć usług i produktów.
Mogą być to rynki wertykalne
(jeden sektor) lub horyzontalne
(ogólny dostęp).
dr Wojciech M .Banasiewicz
2
9
e-LOGISTYKA
e-rozwiązania
e-procurement (elektroniczne zakupy) c.d.
Każde przedsiębiorstwo może także na w swoich
stronach stworzyć elementy elektronicznych
rynków z informacjami o poszukiwanych
towarach lub usługach. Można także
organizować elektroniczne przetargi zakupu lub
po prostu dokonywać zakupów przez Internet.
Ocenia się, że skumulowane oszczędności
wynikające z elektronicznych zakupów osiągają
nawet 50%. Oczywiście wysokie koszty
opracowania i wdrożenia modułu e-procurement
powodują, że jeszcze długo firmy trwać będą
przy tradycyjnych metodach zakupu. Duże
oszczędności przynoszą one tylko w globalnych
koncernach.
dr Wojciech M .Banasiewicz
3
0
NOWA EKONOMIA
/New Economy/
Wizja rynku, w którym wszystkie transakcje
odbywają się przy użyciu środków
elektronicznych, głównie Internetu.
Przyczółkami Nowej Ekonomii są platformy B2B
i witryny B2C.
Warunkami koniecznymi dla jej rozwoju są:
•
wysokoprzepustowe łącza internetowe,
•
wzrost świadomości przedsiębiorców,
•
przyzwyczajenie do korzystania z Internetu
•
oraz przekonanie o bezpieczeństwie transakcji
prowadzonych online.
dr Wojciech M .Banasiewicz
3
1
Co to jest Nowa Ekonomia?
Pojecie Nowa Ekonomia narodziło się
stosunkowo niedawno i nie jest jeszcze
jednoznacznie zdefiniowane.
Coraz więcej osób jednakże zgadza się z
poglądem, że rozwój i rozprzestrzenianie
się technologii teleinformatycznych
zmienia w sposób gruntowny teorię i
praktykę w takich dziedzinach, jak biznes,
zarządzanie, ekonomika i marketing.
dr Wojciech M .Banasiewicz
3
2
Co to jest Nowa Ekonomia?
"Wszystko co myśleliśmy, że wiemy o
biznesie, jest poddawane w wątpliwość"
pisał Robert D.Hof. Mr. Hof nie jest
odosobniony w tym poglądzie.
Wydaje się też, że Nowa Ekonomia, jak
każda chyba rewolucja, nie przybrała
jeszcze ostatecznego kształtu. Można
nawet wątpić, czy w ogóle przyjmie ona
kiedykolwiek jakąś ostateczną formę.
Wszak ciągła innowacja jest jedną z jej
najbardziej podstawowych cech
charakterystycznych.
dr Wojciech M .Banasiewicz
3
3
Co to jest Nowa Ekonomia?
Takie terminy jak telepraca, portal,
marketing wirusowy, globalizacja, efekt
sieciowy, e-handel, wirtualna korporacja,
prawo Moora, wchodzą na stałe do słownika
świata biznesu.
Określenia te powstały w celu opisania tego
nowego środowiska prowadzenia
działalności gospodarczej. Oznaczają one
zjawiska, które już zostały uchwycone w
aparat pojęciowy. Wiele innych zjawisk
oczekuje jeszcze na odpowiednie terminy
pozwalające nazwać ich istotę.
dr Wojciech M .Banasiewicz
3
4
Co to jest Nowa Ekonomia?
Pomimo tego, już dziś można wyodrębnić
pewne elementarne cechy tego nowego
paradygmatu, w który wchodzi gospodarka
światowa:
informatyzacja,
globalizacja,
łączność sieciowa wszystkiego i wszystkich,
suwerenność klientów oraz
kluczowa rola wiedzy.
dr Wojciech M .Banasiewicz
3
5
Co to jest Nowa Ekonomia?
Technologie teleinformatyczne stanowią szkielet i
podstawę Nowej Ekonomii. Systemy informatyczne
stosowane są w biznesie od długiego czasu, dotąd służyły
one jednak głównie usprawnieniu dotychczasowych
praktyk. Dopiero włączenie ich w zintegrowaną, globalną
sieć tworzy nową jakość.
Od dawna też przedsiębiorstwa, szczególnie te
największe, prowadziły operacje na międzynarodową
skalę. Relatywnie niskie koszty internetowej infrastruktury
umożliwiają obecnie podjecie takich operacji znacznie
większej ilości firm, nawet tych najmniejszych -
jednoosobowych. Bogactwo informacji i łatwość
dokonywania zakupów w Sieci dają klientom nieznaną
dotąd siłę. Wiedza może rozprzestrzeniać się
błyskawicznie, na duże odległości dzięki coraz tańszej i
coraz powszechniejszej infrastrukturze teleinformatycznej.
dr Wojciech M .Banasiewicz
3
6
Co to jest Nowa Ekonomia?
Ekonomia jest jednym z aspektów życia społecznego.
Społeczeństwa zaś istnieją dzięki komunikacji. Wszak nasz
gatunek nosi przydomek sapiens. W historii ludzkości postęp i
wzrost ekonomiczny wynikał z wytworów ludzkiego umysłu i
innowacji technologicznych.
Dostęp do informacji i wiedza o tym co ta informacja oznacza
stanowi podstawę rozwoju, również ekonomicznego. Zmiany w
stosowanych nośnikach komunikacji powodują daleko idące
przemiany cywilizacyjne.
Wynalazek pisma stworzył starożytne imperia, wynalazek
druku dał ludzkości renesans, państwa narodowe i krajowe
rynki. Media elektroniczne wprowadzają nas w globalna
wioskę, w której każdy jest sąsiadem każdego i w której
możemy komunikować się ze sobą interaktywnie.
Nowa Ekonomia jest więc próbą opisania tych aspektów życia
w globalnej, interaktywnej wiosce, które odnoszą się do
prowadzenia działalności gospodarczej.
dr Wojciech M .Banasiewicz
3
7
Co to jest Nowa Ekonomia?
Do niedawna informacja płynęła w zasadzie
tymi samymi kanałami i w tym samym tempie
co jej materialne nośniki - a więc stosunkowo
powoli i w sposób linearny, z punktu A do
punktu B.
Wynalazek mikroprocesora i połączenie
niezliczonych mikroprocesorów w globalną sieć
sprawia, że informacja oddziela się od nośników
materialnych i zaczyna przepływać we
wszystkich kierunkach, z tak duża prędkością,
że, podobnie jak elektryczność, bardziej jest niż
wędruje.
dr Wojciech M .Banasiewicz
3
8
Co to jest Nowa Ekonomia?
Nowa Ekonomia nie niweluje ludzkich potrzeb
materialnych. Jednakże wartość rynkowa produktów
zawsze łączyła się z informacją zawartą w samych
produktach, jak też informacji o produktach -
metodach ich wytwarzania, potrzebach klientów,
etc.
Rozwijające się nośniki teleinformatyczne pozwalają
na znacznie szersze wykorzystywanie dostępności
informacji dla celów biznesowych. Pojawia się nawet
cała gama wirtualnych dóbr i usług, które nie
istnieją w przestrzeni fizycznej, a pomimo tego
niejednokrotnie są bardzo wysoko wyceniane przez
mechanizmy rynkowe.
dr Wojciech M .Banasiewicz
3
9
Co to jest Nowa Ekonomia?
Nowa Ekonomia opisuje nowe środowisko
biznesu, w którym informacja i wiedza,
dzięki technologiom teleinformatycznym,
stają się podstawowym motorem rozwoju
ekonomicznego, jak też podstawowym
kryterium przesądzającym o biznesowym
sukcesie lub porażce jednostek, firm,
regionów i całych gospodarek. Informacja i
wiedza tworzą wartość dodaną, podnoszą
wydajność i efektywność gospodarowania.
dr Wojciech M .Banasiewicz
4
0
Co to jest Nowa Ekonomia?
W chwili obecnej najważniejszym czynnikiem w tej grze jest
Internet. Każda technologia łączy się z pewnymi
uwarunkowaniami i możliwościami. Technologie i
zastosowania Internetu otwierają nowe możliwości interakcji
pomiędzy konsumentami, firmami i partnerami handlowymi.
Relatywnie niskie koszty, rozpowszechnienie i otwarty
charakter Internetu pozwalają zakładać, że już wkrótce
stanie się on podstawowym narzędziem komunikacji
biznesowej. Każda firma, nawet jeżeli nie ma swojej strony
internetowej, powinna wziąć pod uwagę to nowe medium
komunikacji, jako bardzo ważny czynnik w konkurencyjnej
strategii i taktyce.
Błędem jednak byłoby przypuszczenie, że same inwestycje
w stacje komputerowe i internetową domenę przyniosą
firmie efekty w postaci wzrostu wydajności, ekonomiki
gospodarowania, zwiększenia przychodów i zysku.
Internetowa infrastruktura to jedynie narzędzie łączące ze
sobą ludzkie umysły. Jakość i wysiłek tych umysłów,
wspomaganych interaktywnymi mediami, może dopiero
przynieść pożądane owoce.
dr Wojciech M .Banasiewicz
4
1
Pojęcie nowej ekonomii, traktowane jako synonim
gospodarki elektronicznej, zdobywa coraz większą
popularność. W literaturze, ogłoszeniach i w życiu
codziennym coraz częściej spotykamy się z
rzeczownikami poprzedzonymi literką "e",
dotyczącymi problematyki gospodarczej. Prefiks
ten ma oznaczać nowatorskie podejście do
problemu. Oprócz licznych zwolenników takiej
praktyki istnieją również jej przeciwnicy, którzy
uważają, że jest to nadużycie, gdyż brakuje
symptomów, które zmieniałyby podstawowe,
ukształtowane prawa ekonomii.
NOWA EKONOMIA
dr Wojciech M .Banasiewicz
4
2
NOWA EKONOMIA
Ekonomia jest nauką społeczną, która zajmuje
się problematyką związaną z podejmowaniem
decyzji dotyczących sposobów zaspokajania
nieograniczonych potrzeb społeczeństwa w
sytuacjach niedoboru środków, takich jak:
ziemia, siła robocza, kapitał i przedsiębiorczość.
Dla zaspokojenia tych potrzeb, a więc dla
stawienia czoła problemowi niedoboru,
stosowane są różne procedury, które pozwalają
na podjęcie decyzji dotyczących alokacji tych
środków.
dr Wojciech M .Banasiewicz
4
3
NOWA EKONOMIA
Jak piszą H. Landreth i D. Colander
[*]
,
nowoczesna teoria ekonomiczna zajmuje się
badaniem, w jaki sposób współczesne
społeczeństwo stawia czoło problemom
wynikającym ze zjawisk względnego
niedoboru. Mechanizmem rozwiązywania
problemu niedoboru we współczesnym
świecie jest rynek
W nowoczesnej myśli ekonomicznej wyróżnia
się najczęściej dwa jej podstawowe rodzaje:
mikroekonomię, która rozpatruje kwestie
alokacji i podziału,
makroekonomię, a więc kwestie stabilności i
wzrostu.
[*] Landreth H., Colander D.C., "Historia myśli ekonomicznej", PWN, Warszawa 1998.
dr Wojciech M .Banasiewicz
4
4
NOWA EKONOMIA
Problemy alokacji to zagadnienia dotyczące tego, co i jak
produkować. Problemy podziału to: jak dochód podzielić
między członków społeczeństwa? jak w podstawowe
zasady ekonomii wpisuje się nowa ekonomia? i co
właściwie oznacza ten termin? Bo jeżeli przyjmiemy, że
jest nowa ekonomia, to jest też stara lub tradycyjna
ekonomia i tylko ci, którzy zajmują się nową ekonomią, są
nowocześni, a pozostali to tradycjonaliści. W tym
względzie nie ma jednoznaczności. Środowiska praktyków,
związanych z technologią informacyjną, lansują termin
"nowa ekonomia" jako coś nowego i rewolucyjnego.
Używając określeń reengineringu uważają, że pod
wpływem internetowej globalnej pajęczyny dokonały się
rewolucyjne zmiany i na fundamentach tradycyjnej
ekonomii powstała nowa nauka. Środowiska akademickie
uważają, że na naszych oczach dokonuje się następny etap
rozwoju nauk ekonomicznych. Dzięki rozwojowi technologii
informacyjnej powstały nowe narzędzia, które bardzo
dobrze wpisują się w istniejącą teorię ekonomii i mają
związki zarówno z makroekonomią, jak i mikroekonomią.
dr Wojciech M .Banasiewicz
4
5
NOWA EKONOMIA
Na czym polega istota nowej ekonomii? Jest to
zarządzanie informacją, w tym zarządzanie
wiedzą. Dzięki technologii informacyjnej i sieciom
komputerowym działamy w cyberprzestrzeni,
gdzie czas przesyłania informacji i proces
podejmowania decyzji jest bardzo krótki.
W konsekwencji problemy niedoboru
rozwiązywane są zarówno za pomocą powstałej
nowej formy rynku, czyli rynku elektronicznego,
jak też nowej formy organizacji, czyli organizacji
wirtualnych. Charakterystyce obu tych elementów
poświęcona będzie dalsza część wykładu.
4
6
NOWA EKONOMIA
Model gospodarki elektronicznej od infrastruktury do
ekstrastruktury
źródło: Jerzy Kisielnicki, Zdzisław Szyjewski
dr Wojciech M .Banasiewicz
4
7
NOWA EKONOMIA
Ekonomia zajmuje się wydarzeniami w realnym świecie.
W "Historii myśli ekonomicznej" H. Landreth i D.
Colandera piszą, że najnowszą myśl ekonomiczną można
scharakteryzować jako kierunek, w którym teraźniejszość
należy rozumieć na podstawie analizy przeszłości.
Przedstawiciele Nowej Ekonomii uważają, że obecne
tendencje w ekonomii można scharakteryzować jako
zrozumienie teraźniejszości na podstawie wiedzy o
przewidywanej przyszłości.
We współczesnej ekonomii znany jest termin
"nowoczesna ekonomia". Obejmuje ona między innymi
takie kierunki, jak: monetaryzm, ekonomia
matematyczna, statystyka i ekonometria. Można więc
założyć, że użycie terminu "nowa ekonomia" jest
zasadne.
Landreth H., Colander D.C., "Historia myśli ekonomicznej", PWN, Warszawa 1998.
dr Wojciech M .Banasiewicz
4
8
NOWA EKONOMIA
Zmieniające się środowisko prowadzenia działalności
gospodarczej zmusza do większego wysiłku
intelektualnego i nowych metod prowadzenia tej
działalności. Podstawowe prawa ekonomiczne nie
zmieniły się, ale zmiany otoczenia gospodarczego są tak
istotne, że zasadne jest mówienie o nowej ekonomii.
Źródłem tych fundamentalnych zmian jest technologia
informacyjna. Porównuje się wynalazek maszyny
parowej do wynalazku komputera. Maszyna parowa była
praprzyczyną istotnych zmian w gospodarowaniu,
wykorzystanie komputera i technologii informatycznych
również powoduje zasadnicze zmiany w
gospodarowaniu i ekonomii. Nie następują one nagle,
ale stale zmieniające się środowisko - szczególnie rozwój
Internetu - powoduje przyspieszenie zmian w sposobie
gospodarowania.
dr Wojciech M .Banasiewicz
4
9
NOWA EKONOMIA
technologie informatyczne
Zastosowanie komputera w działalności gospodarczej
umożliwia operowanie na większych zasobach
informacyjnych oraz wspomaga i zwiększa efektywność
procesów gospodarczych przez przyspieszenie procedur i
podniesienie jakości operacji.
Dopiero sieć komputerowa i wynikające z jej zastosowania
nowe możliwości powodują skokowy przyrost zmian w
procesach gospodarczych. Źródłem zmian w procesie
gospodarowania jest rozwój komunikacji [*].
Po etapach handlu żywnością, surowcami i usługami,
obserwujemy obecnie etap rozwoju informatyki i sieci
komputerowych wraz z metasiecią, jaką jest Internet, gdzie
przedmiotem handlu staje się informacja.
[*] W. Cellary, "Elektroniczny biznes - nowa gospodarka w mat. konf.
Gospodarka elektroniczna w Polsce", Wiosenna Szkoła PTI, Polskie
Towarzystwo Informatyczne, Międzyzdroje 2000.
dr Wojciech M .Banasiewicz
5
0
NOWA EKONOMIA
technologie informatyczne
Rozwój Internetu i jego dynamika były zaskoczeniem dla
wszystkich. Odnotowujemy dalszy dynamiczny wzrost
liczby użytkowników, mimo okresowych załamań
wynikających z osłabienia tempa wzrostu gospodarczego.
Umiędzynarodowienie życia gospodarczego i globalizacja
rynku stają się faktem, który nie może pozostać bez
wpływu na procesy gospodarcze. Sytuacja taka powoduje
"...że pojęcia i kategorie ekonomiczne, właściwe
klasycznej ekonomii narodowo-państwowej, w coraz
mniejszym stopniu pozwalają na zrozumienie i skuteczne
oddziaływanie na współczesne procesy życia
gospodarczego. Jest to jedna z podstawowych słabości
współczesnej ekonomii".
[*]
[*] "Przedsiębiorstwo przyszłości", praca zbiorowa pod red. W. Grudzewskiego oraz I.
Hejduka, Difin, Warszawa, 2000.
Jakie różnice decydują
o nowych warunkach gospodarowania?
dr Wojciech M .Banasiewicz
5
1
NOWA EKONOMIA
technologie informatyczne
Fenomen Internetu wynika z oczekiwań społecznych, co
obrazuje rysunek. Ze strony klientów obserwujemy
zapotrzebowanie na większą wygodę w korzystaniu z
zasobów. Tempo życia zmusza nas do dokonywania
zakupów w nietypowych dla handlu godzinach, często w
dni wolne od pracy lub w późnych godzinach nocnych.
Klient chciałby mieć możliwość łatwego i szybkiego
korzystania z pełnej oferty w danym asortymencie, nie
ograniczonej jedynie do zawartości półek sklepu. Nowe
kanały dystrybucji towaru to uniezależnienie się od sklepu
znajdującego się w najbliższym otoczeniu klienta. Szeroki
zakres oferty handlowej to kolejny wymóg klienta, który
nie chciałby tracić czasu na odwiedzanie różnych sklepów
w celu dokonania różnych zakupów.
Oczywistym oczekiwaniem wszystkich klientów jest niska
cena kupowanych towarów. Oczekiwania te są częściowo
realizowane przez supermarkety, co wyraża się wzrostem
zainteresowania klientów dokonywaniem zakupów właśnie
tam. Handel elektroniczny potęguje zalety korzystania z
zakupów w supermarkecie. Mówi się, że Internet to jeden
wielki supermarket obejmujący cały świat.
dr Wojciech M .Banasiewicz
5
2
NOWA EKONOMIA
technologie informatyczne
Ze strony dostawców obserwujemy dążenie do eliminowania
wszelkich barier. Bariery wynikają ze zbyt dużej odległości
od klienta, uwarunkowań środowiskowych (wynikających z
uregulowań prawnych czy zwyczajowych, takich jak
ograniczenie handlu w niedziele lub restrykcje w handlu
alkoholem w niektórych krajach), czy wreszcie bariery celne i
podatkowe.
Stałym dążeniem dostawców jest globalizacja rynku, która
gwarantuje obniżenie kosztów i wzrost obrotów. Globalizacja
to nie tylko dostęp do większej liczby klientów, ale również
szerszy krąg partnerów biznesowych, co zwiększa
konkurencyjność i skutkuje niższymi kosztami produkcji.
Szerszy krąg klientów i partnerów biznesowych to większa
innowacyjność gospodarowania. Obniżkę kosztów uzyskuje
się również przez centralizację niektórych procesów i dobrze
byłoby, aby centralizacja nie skutkowała obniżeniem jakości
dla części klientów.
dr Wojciech M .Banasiewicz
5
3
NOWA EKONOMIA
technologie informatyczne
Internet wychodzi naprzeciw tym oczekiwaniom zarówno ze
strony klientów, jak i dostawców. Komunikacja w warunkach sieci
komputerowej jest łatwiejsza i szybsza, gwarantuje dostępność
większej liczby odbiorców informacji. Stąd duża popularność
Internetu w obszarze reklamy i marketingu. Dzięki ułatwionej
komunikacji można nawiązywać współpracę z większą liczbą
partnerów, co dotychczas było uwarunkowane odległością.
Dostępność partnerów w działalności gospodarczej z
wykorzystaniem Internetu nie uwzględnia problemu odległości, a
jedynie dostępność sieci i wspólny interes gospodarczy.
Partnerem biznesowym w Internecie może być tak samo firma z
drugiej strony ulicy, jak również z odległego kraju. W tradycyjnej
gospodarce odległość od potencjalnego partnera biznesowego
wyznaczała często zakres współpracy lub decydowała o jej
braku. Jest to istotne novum w zwieraniu aliansów biznesowych.
dr Wojciech M .Banasiewicz
5
4
NOWA EKONOMIA
handel elektroniczny
Przedmiotem handlu w dobie Internetu staje się informacja.
Dotychczas w celu zdobycia informacji trzeba było kupić jej
nośnik. Była to gazeta, papier, abonament telewizyjny lub
radiowy albo jakiś inny nośnik, na którym była zapisana
poszukiwana informacja. Nie ma prostych metod
selekcjonowania i nabywania wybranej informacji bez zakupu
nośnika, na którym ta informacja jest przekazywana.
Internet łamie ten paradygmat tradycyjnego handlu. Można
nabyć wyselekcjonowaną informację nie kupując nośnika, na
którym jest dostarczana.
Jakie procesy biznesowe składają się na handel?
Oto one:
•
promocja i marketing,
•
zamówienie,
•
płatność,
•
dostawa.
dr Wojciech M .Banasiewicz
5
5
NOWA EKONOMIA
handel elektroniczny
Korzystając z Internetu mamy do dyspozycji globalny
rynek obejmujący swym zasięgiem cały świat. Powoduje
to, że nasza oferta handlowa jest stale dostępna dla
milionów użytkowników sieci. Tradycyjna reklama głosi,
że sklep jest czynny 24 godziny na dobę, przez 7 dni w
tygodniu. W Internecie jest to standard.
Reklamy sklepów internetowych głoszą, że gdy ty idziesz
spać, miliony twoich klientów właśnie się budzą. Jest to
istotna zmiana w dostępie do rynku klientów, co wpływa
nie tylko na obroty sklepu, ale również na ofertę
towarów. Łatwy i globalny dostęp do informacji
handlowej zwiększa siłę oddziaływania, o czym
przekonali się liczni dostawcy, którzy coraz chętniej
korzystają z udogodnień Internetu.
dr Wojciech M .Banasiewicz
5
6
NOWA EKONOMIA
handel elektroniczny
Analogiczne korzyści przyciągają
licznych klientów, dla których
szczególnie atrakcyjne jest to, że sklep
jest czynny w dogodnej dla nich porze
dnia i nocy. Oferta nie jest ograniczona
do półki sklepowej odwiedzanego
sklepu, ale na odległość "kliknięcia"
mamy możliwość korzystania z
zasobów sklepów odległych w sensie
geograficznym.
dr Wojciech M .Banasiewicz
5
7
NOWA EKONOMIA
handel elektroniczny
Kolejnym atutem sklepu internetowego jest szeroka
oferta produktów (związanych z poszukiwanym
towarem) i automatyzacja oferty (wynikająca z
komputerowej analizy dokonanych wcześniej zakupów).
Dodatkową atrakcję stanowi prosty sposób składania
zamówienia, które sprowadza się do jednego kliknięcia
po dokonaniu wyboru towarów wcześniej oglądanych i
włożonych do elektronicznego koszyka.
W praktyce dość często kupujemy stały zestaw
towarów, nieznacznie modyfikując skład pakietu lub
liczbę produktów. Zamówienie jest w dużej części
generowane automatycznie, na podstawie informacji
zapisanych w bazie danych podczas poprzedniej
transakcji. Płatność za wybrany zestaw towaru również
może być zrealizowana przez sieć komputerową.
dr Wojciech M .Banasiewicz
5
8
NOWA EKONOMIA
handel elektroniczny
Problemem, który stanowi dość istotną barierę
rozwoju płatności bezgotówkowych przez
Internet, jest bezpieczeństwo transakcji.
Prawne usankcjonowanie podpisu
elektronicznego da nowe możliwości, znacznie
zwiększające bezpieczeństwo transakcji
sieciowych.
Handel elektroniczny ma obecnie liczne wady,
które są sukcesywnie usuwane. Atrakcyjność
procedur i inne uwarunkowania prowadzenia
działalności gospodarczej będą powodowały, że
taka formuła handlu stanie się naturalna.
dr Wojciech M .Banasiewicz
5
9
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Stosowanie technologii informatycznych
zmienia procesy wytwarzania. W niektórych
obszarach, jak chociażby finanse, systemy
komputerowe są już normalnością, z którą się
oswoiliśmy i nie wyobrażamy sobie innego
sposobu pracy.
Inne obszary komputerowego wspomagania
procesu wytwarzania są na różnych etapach
rozwoju. Stosuje się wiele możliwości - od
wspomagania jedynie wybranych fragmentów
tego procesu do stosowania zintegrowanych
systemów informatycznych.
dr Wojciech M .Banasiewicz
6
0
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Komunikacja handlowa jest coraz
częściej wspomagana przez procedury
elektronicznej wymiany danych.
Praktyką staje się postrzeganie
działalności organizacji jako procesu.
Business Proces Reengineering (BPR)
jest stosowany przez firmy w celu
zwiększenia konkurencyjności rynkowej.
dr Wojciech M .Banasiewicz
6
1
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Dostosowywanie przedsiębiorstwa do procesowego
postrzegania własnej działalności może być efektywnie
wspomagane przez systemy informatyczne. Takie
traktowanie firmy pozostaje w sprzeczności z
hierarchicznymi strukturami zarządzania i wymaga
znacznie głębszego rozpoznania realizowanych w niej
procesów.
Zupełnie innego wymiaru nabiera problem relacji między
firmą a jej klientami*. Działania procesowe są
ukierunkowane na stabilizację. Procesowo są
obsługiwane sytuacje rutynowe, realizowane
wielokrotnie, powtarzalne. Realizacja rutynowego
procesu ma ściśle zdefiniowaną metodę wykonania ciągu
czynności, wielokrotnie sprawdzoną w codziennym
działaniu.
[*] Bill Chambers, Richard Medina, Kelley West, "Customer Relationship Management, The New
Battlefield for Workflow", Document World, AIIM International, July/August 1999, volume 4.
dr Wojciech M .Banasiewicz
6
2
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Informatyczna obsługa procesu sprowadza
się do automatyzacji procesu
informacyjnego i przetwarzania
dokumentów powstających w celu realizacji
kolejnych czynności procesowych*.
Rysunek będący ilustracją procesu
informacyjnego określa, jakie dokumenty
powstają i jak będą przetwarzane na
konkretnych stanowiskach.
* Zdzisław Szyjewski, "Automatyzacja procesów biznesowych - terminologia i klasy-
fikacje", Informatyka 1/99.
dr Wojciech M .Banasiewicz
6
3
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
W systemie informatycznym, wspomagającym
ten proces, można zapisać, jakie działania
należy wykonać na każdym stanowisku, przez
które przepływa dokument. Wynikiem tych
działań mogą być nowe dokumenty, a już
istniejące mogą być rozmnażane lub
archiwizowane. Czynności te, typowe dla
procesów biurowych, nie wymagają specjalnej
aktywności ludzkiej. Wykonywane są
komputerowo w takiej liczbie i jakości, aby
gwarantować sprawne przeprowadzenie
procesu.
dr Wojciech M .Banasiewicz
6
4
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Procesy biznesowe w firmie można zautomatyzować, definiując
automatyczną strukturę generowania i obiegu dokumentów
Proces realny
Proces informacyjny
dr Wojciech M .Banasiewicz
6
5
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Automatyzacja prac biurowych zwalnia pracownika z
wykonywania prostych czynności, a zarazem ułatwia
obsługę dokumentów i przeprowadzanie na nich działań.
Warunkiem poprawnej realizacji automatycznego przepływu
dokumentów jest jednoznaczne opisanie drogi przepływu i
specyfikacji czynności, wykonywanych na dokumencie, w
powiązaniu ze stanowiskami, przez które dokument
powinien przechodzić.
Informatyczna obsługa dokumentów jest nie tylko
sprawniejsza i szybsza, ale również znacznie oszczędniejsza
jeśli chodzi o wykorzystanie nośnika. Stale rosnące zużycie
papieru staje się problemem międzynarodowym. Statystyki
wskazują na dynamiczny przyrost zużycia papieru. W
przypadku stosowania systemu informatycznego
obsługującego proces informacyjny, wykorzystywany jest
dokument elektroniczny, znacznie oszczędniejszy w
użytkowaniu i bardziej podatny na procedury przetwarzania,
takie jak kopiowanie, wyszukiwanie czy archiwizowanie*.
* Zdzisław Szyjewski, "Zarządzanie dokumentami w mat. konf. Systemy
informacji zarządczej. Efekty wdrożeń projektów celowych", "Akademia
Techniczno-Rolnicza w Bydgoszczy, Bydgoszcz-Ciechocinek, 1999.
dr Wojciech M .Banasiewicz
6
6
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Zarządzanie tradycyjnym procesem
produkcyjnym sprowadzało się do budowy
hierarchicznych struktur organizacyjnych z
wieloma poziomami szczebli zarządzania.
Hierarchiczna dekompozycja wynikała z
możliwości komunikacyjnych i panowania nad
skomplikowanym procesem produkcji.
Dzięki obecnym możliwościom komunikacji
naturalne jest spłaszczenie struktur
organizacyjnych. Coraz większą popularność
zdobywają organizacje wirtualne, powstające w
celu przeprowadzenia pojedynczych transakcji.
dr Wojciech M .Banasiewicz
6
7
ANALIZA SWOT DLA TWORZENIA WO
Mocne strony – S
1.
Duża elastyczność działania, większa niż
organizacji tradycyjnej
2.
Duża szybkość realizacji transakcji w porównaniu
z większością organizacji tradycyjnych
3.
Prowadzenie wspólnej polityki w zakresie
działania organizacji
4.
Obniżenie kosztów realizacji transakcji w stosunku
do jej realizacji w organizacji tradycyjnej
5.
Obniżenie nakładów inwestycyjnych na rozwój
organizacji
6.
Zmniejszenie do koniecznego minimum prawnej
obsługi transakcji
Słabe strony – W
1.
Konieczność posiadania technologii informacyjnej,
która umożliwia realizację transakcji, a w tym
1.
globalnej sieci
2.
dużych baz danych
2.
Zaufanie do wszystkich organizacji
współpracujących w ramach wirtualnych
organizacji
3.
Możliwość udziału organizacji niekompetentnych i
niesprawdzonych
4.
Brak wzorców postępowania
Szansa - O
1.
Szybkie reakcje na pojawienie się tzw. niszy
2.
Realizacja transakcji mimo barier prawnych i
organizacyjnych
3.
Wnoszenie do wspólnej wirtualnej organizacji
najlepszych i najbardziej profesjonalnych cech
każdego z partnerów
4.
Możliwość zastosowania najbardziej
nowoczesnych metod i technik zarządzania
5.
Możliwość współpracy takich partnerów, którzy w
organizacji tradycyjnej nie współpracowali ze sobą
6.
W powiązaniach informacyjnych nie występują
celne granice państwowe
Zagrożenia – T
1.
Niewydolność urządzeń komputerowych
przejawiająca się tym, że obecnie większość z
nich nie jest przystosowana do transmisji danych
multimedialnych
2.
Brak uregulowań prawnych dla funkcjonowania
przedsiębiorstw, wchodzących w skład organizacji
wirtualnych, i ich odpowiedzialności względem
siebie oraz przed klientami
3.
Brak przygotowania firm i klientów do korzystania
z organizacji wirtualnych
4.
Brak zwierzchnictwa i związany z tym brak
koordynacji realizacji transakcji
NOWA
EKONOMIA
dr Wojciech M .Banasiewicz
6
8
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Pojęcie "organizacja wirtualna" jest rozumiane
w różnych aspektach. Jest to zupełnie nowy typ
organizacji, który mógł powstać dzięki
rozwojowi technologii informacyjnej, a
zwłaszcza dzięki funkcjonowaniu globalnych
sieci informacyjnych i dużych baz danych.
Ta „nowa forma” jest także odpowiedzią na
wymagania wolnego rynku i konieczność
dostosowania się do jego konkurencyjności.
Organizacja wirtualna jest jednym z najbardziej
istotnych elementów nowej ekonomii.
dr Wojciech M .Banasiewicz
6
9
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Pojęcie organizacji wirtualnej nie doczekało się dotychczas
ogólnie akceptowanej definicji. Jej wirtualny charakter
wyznacza charakterystyka własności, a nie cechy fizyczne. W
literaturze spotyka się następujące określenia wirtualnej
organizacji.
„Czasowa sieć niezależnych przedsiębiorstw (dostawców,
klientów, nawet wcześniejszych konkurentów) połączonych
technologią informacyjną w celu dzielenia umiejętności i
kosztów dostępu do nowych rynków”. *
„Sztuczny twór, który ze względu na maksymalną
użyteczność dla klienta i opierając się na indywidualnych
kompetencjach bazowych realizuje integrację niezależnych
przedsiębiorstw w procesach (łańcuchowych) kreowania
produktów, nie wymagając dodatkowego nakładu na
koordynację oraz nie uszczuplając przez swoją wirtualność
znaczenia klienta”.**
* Davidow W., Malone M., "The Virtual Corporation, HarperBusiness",
NJ, 1999
** Scholzch Ch.;"Virtuelle Unternehmen - Organisatorische Revolution
mit Strategischer Implikation", Management & Computer, 2/1996.
dr Wojciech M .Banasiewicz
7
0
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Organizacja wirtualna jest tworzona na zasadzie
dobrowolności, a jej uczestnicy wchodzą ze
sobą w różnego typu związki w celu realizacji
wspólnego celu.
Uczestnictwo w organizacji nie wymaga
zawarcia formalnych umów cywilnoprawnych.
Czas trwania związku jest ustalany przez
tworzących organizację. Decyzję o jej likwidacji
lub rekonstrukcji może podjąć każdy uczestnik,
który pierwszy uzna, że istnienie tego związku
jest dla niego niekorzystne.
Organizacja wirtualna działa w tak zwanej
cyberprzestrzeni, która powoduje, że okres
trwania tego związku może być bardzo krótki,
podobnie jak czas realizacji zadań.
dr Wojciech M .Banasiewicz
7
1
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Terminu "organizacja wirtualna"
używamy w dwóch znaczeniach:
organizacji, która spełnia wymienione
wcześniej zadania i realizuje
postawione przed nią cele;
modelu, który pozwala na
doskonalenie umiejętności
menedżerskich, a tym samym
rozwijanie przedsiębiorczości.
dr Wojciech M .Banasiewicz
7
2
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Wpływ organizacji wirtualnej na przedsiębiorczość
jest oczywisty, ponieważ jej stworzenie i uzyskanie
statusu przedsiębiorcy jest bardzo proste.
… wystarczy "siedzieć w domu i z sześcioma
komputerami sterować działalnością wartą 10
miliardów dolarów".
Wprawdzie to efektowne stwierdzenie jest nieco
przesadne, ale praktyka wykazuje, że aby zostać
przedsiębiorcą w modelu organizacji wirtualnej,
wystarczy mieć komputer z dostępem do Internetu
i taką wiedzę, której nie ma konkurencja.
dr Wojciech M .Banasiewicz
7
3
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Analiza nakładów inwestycyjnych i kosztów
eksploatacyjnych ponoszonych na utworzenie i
funkcjonowanie organizacji wirtualnej oraz tradycyjnych
organizacji ujawnia, że wielkości te kształtują się
odmiennie w organizacji tradycyjnej i w nowej ekonomii.
Charakterystyczną cechą organizacji wirtualnej jest
możliwość uzyskania przychodów w bardzo krótkim
czasie po uruchomieniu działalności. To teoria. W
praktyce czas ich uzyskania jest jednak dłuższy i,
podobnie jak w organizacjach tradycyjnych, zależy od
zaistnienia organizacji na rynku.
Badając funkcjonujące organizacje, wyodrębniono za
pomocą analizy strategicznej SWOT te czynniki, z
których istnieniem należy się liczyć, tworząc organizację
wirtualną.
dr Wojciech M .Banasiewicz
7
4
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Decyzja dotycząca tworzenia tradycyjnej organizacji
wiąże się z optymalną wielkością wyrobu. I tu,
podobnie jak w przypadku nakładów inwestycyjnych,
mamy do czynienia z nieco inną sytuacją w
organizacjach tradycyjnych i w nowej ekonomii.
Analizując jednostkowe koszty wytwarzania
produktu w organizacji tradycyjnej można określić
optimum, czyli taką wielkość produkcji, w przypadku
której koszty jednostkowe są minimalne.
W wypadku organizacji wirtualnej ilość produktu nie
ma wpływu na optymalną wielkość produkcji. Zależy
ona tylko od przedsiębiorczości, a jednostkowy koszt
wytwarzania może się stale zmniejszać.
dr Wojciech M .Banasiewicz
7
5
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Wielowątkowe obserwowanie otoczenia
gospodarczego jest efektywnie wspomagane przez
technologię informatyczną. Oczywiście technologia
informatyczna nie jest panaceum na wszystkie
problemy. Zarządzający musi w dalszym ciągu
wiedzieć, jakie wskaźniki ma obserwować i jakie
wartości stanowią zagrożenie i zmuszają do
podejmowania działań zapobiegawczych.
Zmiany w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa,
zmiany środowiska gospodarczego, zupełnie nowe
zachowania rynkowe - to tylko niektóre różnice
pomiędzy tradycyjnym stylem gospodarowania a
tym, co jest nazywane nową ekonomią. Zmiany te
są możliwe i równocześnie wymuszane przez coraz
szersze stosowanie technologii informatycznych.
dr Wojciech M .Banasiewicz
7
6
NOWA EKONOMIA
e-logistyka
Obecnie siła oddziaływania zmian technologicznych jest
już tak znacząca, że nie można poprzestać na
kosmetycznej modyfikacji stosowanych procedur i metod
działania. Technologia informatyczna wprowadza tak
istotne zmiany w działalności gospodarczej, że
modyfikacja sposobu działania jest niezbędna.
W zależności od rodzaju prowadzonej działalności
gospodarczej zmiany te mają różne natężenie, ale
wszędzie są odczuwalne. Zmiany środowiska
prowadzenia działalności wymuszają zmianę metod i
powodują nowe zachowania, zmierzające do zwiększenia
wydajności i poprawy jakości realizowanych procesów.
Tendencja tych zmian wydaje się stała i zmusza do
modyfikacji zachowań wszystkich osób działających w
handlu, produkcji, usługach i wszystkich innych formach
prowadzenia działalności gospodarczej. Oddziaływanie to
jest więc powszechne.
dr Wojciech M .Banasiewicz
7
7
w dobie
e-biznesu
Tradycyjna gospodarka, oparta na skali produkcji
i fascynacji wysoko wydajną techniką, ustępuje
miejsca rozwiązaniom zapewniającym wzrost
różnorodności oferty i szybkości realizacji
zamówienia (rys.1).
Konkurowanie w obecnych czasach nie jest
możliwe bez umiejętności radzenia sobie z
procesami globalizacji, szerokiego zastosowania
informatyki i uzyskania wysokiej elastyczności.
Niedoceniany jeszcze 10 lat temu Internet, staje
się niejednokrotnie jedyną szansą istnienia
przedsiębiorstwa.
Gospodarka elektroniczna obejmowała swoim
zasięgiem pod koniec 2001 roku blisko 460 mln.
ludzi na całym świecie.
dr Wojciech M .Banasiewicz
7
8
Rys.1: cykl życia w „starej” i „nowej” gospodarce („stara ekonomia”, „nowa
ekonomia”)
w dobie
e-biznesu
dr Wojciech M .Banasiewicz
7
9
w dobie
e-biznesu
Szeroko rozumiany e-biznes wywiera
coraz większy wpływ na strategie
konkurowania przedsiębiorstw. W
sensie operacyjnym mogą one
przyjmować cechy eSCM (electronic
Supply Chain Management –
elektronicznego Zarządzania
Łańcuchem Dostaw), ściśle
związanego z zastosowaniem Internetu
dr Wojciech M .Banasiewicz
8
0
w dobie
e-biznesu
Podstawowymi elementami eSCM są:
eHandel – sprzedaż produktów indywidualnym klientom za
pośrednictwem Internetu,
eProdukcja – wsparcie produkcji materialnej
przedsiębiorstwa przez outsourcing i wymianę informacji
w zintegrowanych systemach informatycznych
współpracujących jednostek,
eLogistyka – koordynowanie i integracja działań
logistycznych za pośrednictwem Internetu,
ePlanowanie – współpraca w planowaniu na każdym
odcinku łańcucha dostaw, odbywająca się poprzez
Internet,
eZaopatrzenie – pozyskiwanie towarów i usług przy użyciu
elektronicznych katalogów zamieszczanych w Internecie,
eProjektowanie – wspólne prowadzenie prac nad
nowościami przez kilku partnerów przy użyciu Internetu w
celu szybszego wprowadzania produktów na rynek.
dr Wojciech M .Banasiewicz
8
1
w dobie
e-biznesu
Zastosowanie eSCM stanowi
alternatywę dla tradycyjnych
systemów zarządzania łańcuchem
dostaw. W przypadku eSCM mamy
do czynienia z pewną wartością
dodaną, efektem synergicznym
połączenia nowoczesnych
rozwiązań w zakresie systemów
zarządzania z ich elektronizacją.
dr Wojciech M .Banasiewicz
8
2
w dobie
e-biznesu
Dzięki eSCM uzyskuje się m.in.:
usprawnienie kontaktów z klientami, dostawcami
i siecią sprzedaży,
obniżenie kosztów operacyjnych,
obniżenie kosztów obsługi przed- i posprzedażnej,
skrócenie czasu reakcji na zmiany popytu
rynkowego,
wzrost lojalności klientów przez zacieśnianie
współpracy,
obniżenie kosztów sprzedaży dzięki
wprowadzeniu nowych kanałów dystrybucji,
zwiększenie dostępności produktów.
dr Wojciech M .Banasiewicz
8
3
w dobie
e-biznesu
Procedura zwiększania konkurencyjności
Praktyczne zachowania przedsiębiorstw, pozwalają na
określenie procedury podnoszenia konkurencyjności
łańcucha dostaw. Bazuje ona na koncepcji koła PDCA
Deminga i szerokim zastosowaniu informatyki:
Identyfikacja pozycji konkurencyjnej i czynników
konkurencyjności firmy.
Ekonomizacja działalności podstawowej –
realizowana najczęściej drogą outsourcingu.
Informatyzacja wybranych obszarów działalności.
Ocena wdrożonych rozwiązań i ich usprawnianie.
dr Wojciech M .Banasiewicz
8
4
w dobie
e-biznesu
Identyfikacja pozycji
konkurencyjnej i czynników
konkurencyjności firmy Blisko 70%
badanych firm prowadzi badania
swojej pozycji w stosunku do
konkurentów (benchmarking). Za
podstawowe źródła przewagi
konkurencyjnej uznają one czynniki
wymienione w tabeli 1
dr Wojciech M .Banasiewicz
8
5
w dobie
e-biznesu
ZASADNICZA PRZEWAGA KONKURENCYJNA
FIRMY
%
ODPOWIED
ZI
Szybkość i elastyczność działania
100,0
Wysoka jakość produktów
85,7
Renoma firmy
81,0
Sieć i system sprzedaży
71,4
Nowoczesny produkt
57,1
Niskie ceny wyrobów
19,0
Tab.1. Przewaga konkurencyjna
dr Wojciech M .Banasiewicz
8
6
w dobie
e-biznesu
Dążąc do osiągnięcia właściwej pozycji
konkurencyjnej przedsiębiorstwa poświęcają
szczególną uwagę następującym parametrom
obsługi logistycznej klienta.
wielkość dostawy,
cykl realizacji zamówienia,
% niezrealizowanych zamówień,
% opóźnionych zamówień,
% reklamacji i % zwrotów,
rabaty / upusty,
warunki płatności (terminy),
koszty realizacji dostaw
dr Wojciech M .Banasiewicz
8
7
w dobie
e-biznesu
Ekonomizacja działalności
podstawowej – outsourcing
Obserwacje badawcze związane z
procesami zachodzącymi w polskich
przedsiębiorstwach na przełomie
ostatnich 5 lat, potwierdzają pewne
pozytywne tendencje zmian w ich
łańcuchach dostaw, przejawiające
niejednokrotnie cechy eSCM.
dr Wojciech M .Banasiewicz
8
8
w dobie
e-biznesu
do tych cech eSCM należą:
zerwanie kontaktów z wcześniejszym
kooperantem (dostawcą),
przejęcie (zorganizowanie) nowych
kanałów dystrybucji,
nawiązanie kooperacji z nowym
dostawcą (ew. odbiorcą),
wprowadzenie na rynek nowego wyrobu,
zmiany (spłaszczanie) struktury
organizacyjnej,
likwidacja przestarzałej produkcji oraz
technologii.
dr Wojciech M .Banasiewicz
8
9
w dobie
e-biznesu
Restrukturyzacja i wywoływane nią zmiany w
funkcjonowaniu łańcucha logistycznego
ankietowanych przedsiębiorstw, miały swój wyraz
także w postaci ich „odchudzania”. W
odpowiedziach dotyczących korzystania z usług
firm zewnętrznych, najczęściej wymieniano
obszary:
spedycji i transportu,
magazynowania,
produkcji podzespołów,
usług konsultingowych (badanie metod pracy,
opracowywanie programów restrukturyzacji,
wycena środków trwałych, ugody bankowe,
doradztwo finansowo-ekonomiczne i prawne, itp.),
badań rynku i prognozowania popytu na wyroby,
zbytu (dystrybucji) wyrobów.
dr Wojciech M .Banasiewicz
9
0
w dobie
e-biznesu
Informatyzacja wybranych
obszarów działalności
Jednocześnie przedsiębiorstwa coraz
szerzej korzystają z systemów
informatycznych. Z
przeprowadzonych badań wynika, iż
podstawowy nacisk kładziony jest na
następujące obszary (w kolejności od
najbardziej do najmniej
zinformatyzowanych):
dr Wojciech M .Banasiewicz
9
1
w dobie
e-biznesu
administracja (finanse i księgowość, kadry i płace,
środki trwałe),
zarządzanie zapasami / gospodarka materiałowa,
sieci komputerowe, • sterowanie komputerowe pracą
maszyn i urządzeń,
zintegrowany system zarządzania produkcją typu
MRP II,
elektroniczna wymiana dokumentów handlowych
(EDI), Internet,
zintegrowany system przygotowania i realizacji
produkcji oraz obsługi klienta (typu CALS),
FDC/BDE – automatyczna identyfikacja i zbieranie
danych (kody kreskowe, terminale przenośne itp.),
sterowane komputerowo magazyny wysokiego
składowania,
zarządzanie taborem transportowym i przewozami.
dr Wojciech M .Banasiewicz
9
2
w dobie
e-biznesu
Ocena wdrożonych
rozwiązań i ich
usprawnianie
W hierarchii ważności
czynników procesu obsługi
klienta, szczegółowo
analizowanych po dokonaniu
usprawnień, najczęściej
wymieniane są:
dr Wojciech M .Banasiewicz
9
3
w dobie
e-biznesu
1. ze strony klienta:
o stałość klienta (tj. systematyczny napływ zleceń
produkcyjnych dla przedsiębiorstwa),
o możliwość wspólnego ustalenia wielkości
zamówienia,
o warunki płatności dogodne dla przedsiębiorstwa,
o wymagania jakościowe stawiane przez klienta,
2. ze strony przedsiębiorstwa:
o konieczność terminowej realizacji zamówienia
klienta,
o dążenie do uzyskania wysokiej jakości produktów,
o ścisłe przestrzeganie wielkości zamówienia,
o upusty, rabaty oraz inne formy promocji
sprzedaży.
dr Wojciech M .Banasiewicz
9
4
w dobie
e-biznesu
Wtórne działania usprawniające
funkcjonowanie łańcucha dostaw
najczęściej oparte są na dążeniu do
poprawy standardów obsługi
klienta. Badane firmy wprowadzają
głównie korekty procesowe
umożliwiające poprawę standardów
wymienionych w tabeli 2.
dr Wojciech M .Banasiewicz
9
5
w dobie
e-biznesu
STANDARDY OBSŁUGI KLIENTA
STOSOWANE JAKO KRYTERIUM
%
ODPOWIEDZI
Krótki cykl realizacji zamówienia
100,0
Stały kontakt z klientem
100,0
Czas cyklu dostawy nie dłuższy niż „X” dni
85,7
Wygoda klienta (elastyczny system
obsługi)
85,7
Dogodne terminy i warunki płatności
81,0
Znaczenie klienta (wyższy poziom obsługi
81,0
Niski procent uszkodzeń w transporcie
38,1
Procent prawidłowo zrealizowanych
zamówień
38,1
Akceptacja zwrotów w ciągu „X” dni
23,8
Tab.2 Standardy obsługi klienta – kryteria usprawnień łańcucha
dostaw
dr Wojciech M .Banasiewicz
9
6
w dobie
e-biznesu
Co prawda wyniki zrealizowanych
badań nie upoważniają do
jednoznacznego stwierdzenia, że
systemy eSCM są w pełni stosowane
przez polskie przedsiębiorstwa, ale z
całą pewnością można stwierdzić, że
niektóre elementy tych systemów
stały się dla nich codzienną praktyką.
dr Wojciech M .Banasiewicz
9
7
w dobie
e-biznesu
Stwierdzenie to dotyczy:
•eHandlu – realizowanego najczęściej w postaci
fragmentarycznej, przez umożliwienie potencjalnym
klientom zapoznawania się z ofertą firmy na jej
stronie WWW,
•eProdukcji – polegającej (w zależności od specyfiki
przedsiębiorstwa) na zastosowaniu maszyn
sterowanych numerycznie, informatycznych
systemów zarządzania produkcją, systemów
elektronicznej identyfikacji produktów itp.,
•ePlanowania – realizowanego najczęściej przy
użyciu systemów komputerowych (własnych lub
specjalistycznych) opartych na koncepcjach MRP lub
MRP II,
•eZaopatrzenia – wykorzystującego efekty
ePlanowania i ograniczanego z reguły do
utrzymywania łączności elektronicznej z dostawcami
dr Wojciech M .Banasiewicz
9
8
e-LOGISTYKA
e-rozwiązania
e-manufacturing (elektroniczna
produkcja)
E-manufacturing daje możliwość przejrzystości
danych produkcyjnych (planowanie i status
produkcji) dla partnerów handlowych.
Klient może dowiedzieć się, czy jego
zamówienie właśnie zostało wyprodukowane,
czy czeka jeszcze w kolejce do produkcji, a
dostawca zdobyć informacje o tym, jak
przebiega produkcja i czy surowce
(komponenty) będą potrzebne we wskazanym
w zamówieniu terminie.
dr Wojciech M .Banasiewicz
9
9
e-LOGISTYKA
e-rozwiązania
Istnieje możliwość zintegrowania
rozwiązania e-manufacturing z systemem
ECR przedsiębiorstwa (Enterprice Resource
Planning). Jest to jednocześnie krok
naprzód w kierunku rozwiązań CRM
(Customer Relationship Management).
Klient wie dokładnie, kiedy zamówiony
towar będzie wyprodukowany.
Firma zyskuje jednocześnie większą
wiarygodność w oczach klienta, a co za
tym idzie jego przywiązanie. W Europie e-
manufacturing jest trochę inaczej
postrzegany niż w Stanach Zjednoczonych.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
0
0
e-LOGISTYKA
e-rozwiązania
Na Starym Kontynencie bardziej stawia się na
informację typowo produkcyjną (np.
informacja o terminie produkcji samochodu
dla danego salonu) niż na relacje dostawca-
klient. Wiąże się to także z mniejszą
przejrzystością danych i bezpieczeństwem
przepływu informacji.
W USA systemy te są bardziej nastawione na
obsługę klienta i zaspokojenie jego potrzeb w
zakresie informacji o zamówionym produkcie.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
0
1
e-LOGISTYKA
e-rozwiązania
elektroniczna sprzedaż
Zamówienie w Internecie można złożyć bardzo szybko.
Przy okazji unika się wielu błędów
wynikających z jakości przesyłania dokumentów.
Jednak po kliknięciu myszą zaczyna się cały proces logistyczny.
Trzeba zrealizować zamówienie,
co wielokrotnie odbywa się w sposób tradycyjny.
Tak obecnie wygląda składanie zamówień
na wielu stronach internetowych.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
0
2
e-LOGISTYKA
e-rozwiązania
e-commerce (elektroniczna sprzedaż)
Dana firma wdraża moduł e-commerce i integruje go ze swoim
systemem. Klient w czasie rzeczywistym może sprawdzić
dostępność produktu, otrzymuje odpowiednią informacje o
statucie jego zamówienia, a co najważniejsze zamówienie
wędruje bezpośrednio do realizacji bez potrzeby ponownego
wprowadzania do systemu.
Najbardziej widocznymi korzyściami z użytkowania systemu są:
eliminacja przygotowywania i wysyłania dokumentów w sposób
tradycyjny,
poprawa wiarygodności danych,
skrócenie czasu realizacji zamówień i zmniejszenie poziomu
zapasów,
obniżenie kosztów operacji,
zwiększenie efektywności systemu.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
0
3
e-ZAOPATRZENIE
Zaopatrzenie to proces nabywania
komponentów do produkcji, standardowych
surowców, indywidualnych materiałów i innych
towarów niezbędnych do funkcjonowania
przedsiębiorstwa. Proces ten obejmuje:
wybór dostawcy,
złożenie u dostawcy formalnego zamówienia na
towary i usługi,
uzyskanie akceptacji działu zaopatrzenia,
przetworzenie zlecenia zakupu,
realizację zlecenia,
dostawę,
przyjęcie,
płatność.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
0
4
e-ZAOPATRZENIE
W przypadku e-zaopatrzenia, czyli
zaopatrzenia realizowanego drogą
elektroniczną, proces zakupów w łańcuchu
dostaw jest realizowany z wykorzystaniem
technologii internetowych.
Z uwagi na nieustanne dążenie firm do
sprawniejszego zarządzania środkami
pieniężnymi i obniżania kosztów
administracyjnych,
e-zaopatrzenie jest czymś więcej, niż tylko
atrakcyjna opcją - staje się ono po prostu
koniecznością.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
0
5
e-ZAOPATRZENIE (c.d.)
e-zaopatrzenie to proces zakupów
przebiegający bez użycia dokumentów
papierowych, realizowany za pośrednictwem
Internetu. Rozwiązania w zakresie e-
zaopatrzenia są całkowicie
zautomatyzowanymi, samoobsługowymi
systemami internetowymi, które usprawniają
zawieranie transakcji pomiędzy nabywcami a
dostawcami, a także udostępniają istotne
dane ułatwiające podejmowanie lepszych
decyzji w sprawie zakupów.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
0
6
e-ZAOPATRZENIE (c.d.)
Możliwości e-zaopatrzenia ewoluują zwykle od prostego
kupowania online materiałów eksploatacyjnych i produkcyjnych aż
po pełne uczestnictwo w elektronicznych giełdach towarowych.
Ewolucja ta najczęściej przebiega w
czterech fazach:
1.
wewnętrzny system zakupów,
2.
system zakupów bezpośrednich,
3.
uczestnictwo w giełdach
elektronicznych,
4.
współpraca.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
0
7
e-zaopatrzenie - ewolucja
Wewnętrzny system zakupów:
W tej fazie dział zaopatrzenia realizuje
zadania związane z zakupami w trybie
online.
Zaopatrzeniowcy mogą korzystać ze
skonsolidowanych katalogów, obejmujących
produkty od wielu preferowanych
dostawców, a następnie realizować
transakcje poprzez sieć WWW.
W tej fazie tworzone są podstawy do
przyszłej ekspansji systemu e-zaopatrzenia.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
0
8
e-zaopatrzenie - ewolucja
System zakupów bezpośrednich:
W tej fazie następuje większe wzajemne
dopasowanie sieci nabywcy i sieci dostawcy.
Na podstawie zawartych wcześniej
kontraktów z dostawcami następuje wymiana
szczegółowych informacji poprzez sieć WWW,
w celu wyeliminowania zbędnych czynności
obejmujących potwierdzanie zlecenia
zakupu, sprawdzanie zdolności kredytowych i
weryfikację adresu dostawy.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
0
9
e-zaopatrzenie - ewolucja
Uczestnictwo w giełdach
elektronicznych:
W tej fazie firma dołącza do elektronicznej
giełdy towarowej lub sama tworzy taką
giełdę.
Ta internetowa platforma pośrednicząca łączy
nabywców, sprzedawców i pośredników,
zarówno w celu zwiększenia konkurencji
wśród dostawców, jak i uzyskania dostępu do
większej liczby nabywców.
Elektroniczne giełdy handlowe oferują
dynamiczne ustalanie cen, agregację zleceń,
składanie zleceń do wielu dostawców,
jawność cen poszczególnych dostawców oraz
możliwości współpracy.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
1
0
e-zaopatrzenie - ewolucja
Elektroniczne giełdy handlowe
umożliwiają wyszukiwanie
kwalifikowanych lub
zarejestrowanych nabywców i
sprzedawców. W ramach tych
giełd nabywcy i sprzedawcy
mogą określać ceny lub
organizować aukcje, a także
inicjować i finalizować
transakcje. Wiele giełd
elektronicznych udostępnia
także zarządzanie
płatnościami, rozliczenia,
obsługę klienta i inne usługi
administracyjne
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
1
1
e-zaopatrzenie - ewolucja
Podejmowane na elektronicznej giełdzie
czynności związane z e-zaopatrzeniem
mogą mieć jedną z dwóch form:
uczestnictwo w konsorcjum giełd
handlowych (Consortium of Trading
Exchanges - CTE),
tworzenie prywatnych giełd handlowych
(Private Trading Exchange - PTE)
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
1
2
e-zaopatrzenie - ewolucja
Współpraca:
W tej ostatniej fazie firma łączy wewnętrzne procesy i
systemy dotyczące zaopatrzenia z odpowiednimi
systemami swoich dostawców, poprzez partnerską sieć
ekstranetową - najczęściej jest to bezpieczne łącze
między systemami realizowane poprzez Internet.
Gdy potrzebne są materiały lub dostawy, te
współpracujące systemy automatycznie wymieniają
zlecenia, sprawdzają dostępność towaru, planują dostawę
i dokonują płatności - wszystko to bez konieczności
obsługi ze strony personelu działu zaopatrzenia.
Elektroniczne giełdy handlowe przyczyniają się do
powstawania wspólnych standardów e-zaopatrzenia i
mogą zaoferować łatwy sposób integracji systemów
wewnątrzfirmowych z systemami wielu dostawców.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
1
3
e-zaopatrzenie - ewolucja
współpraca (c.d.):
Uruchomienie systemu e-
zaopatrzenia może pomóc w
obniżeniu zarówno kosztów
bezpośrednich, jak i pośrednich.
Dzięki takiemu systemowi można
zwiększyć efektywność zakupów,
skrócić ogólny cykl produkcji oraz
usprawnić kontrolę nad zakupami.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
1
4
e-zaopatrzenie - korzyści
Podstawowe korzyści, jakie
niesie
e-zaopatrzenie, to:
1. lepsza obsługa dostawców,
2. redukcja kosztów i oszczędności
związane z zaopatrzeniem,
3. lepsze dokumentowanie działań,
4. krótszy cykl zakupów.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
1
5
e-zaopatrzenie - korzyści
1. Lepsza obsługa dostawców:
Systemy e-zaopatrzenia pozwalają
firmie wyszukiwać dostawców
oferujących najniższe ceny i
najwyższą jakość, pomagają też
usprawnić procesy negocjacji i
zawierania umów.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
1
6
e-zaopatrzenie - korzyści
2. Redukcja kosztów i oszczędności
związane z zaopatrzeniem:
System e-zaopatrzenia pomaga zwiększyć
produktywność oraz obniżyć koszty personelu
działu zaopatrzenia.
Pozwala zmniejszyć zależność od dokumentów
papierowych, takich jak zapytania ofertowe,
odpowiedzi i zlecenia zakupu.
Umożliwia także wykorzystanie potencjału
nabywczego na poziomie całego
przedsiębiorstwa, w celu uzyskania
dodatkowych upustów lub ofert specjalnych.
Zależnie od poziomu integracji, systemy e-
zaopatrzenia pozwalają obniżyć koszty i uzyskać
oszczędności średnio od 15 do 35%.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
1
7
e-zaopatrzenie - korzyści
3. Lepsze dokumentowanie działań:
System e-zaopatrzenia sprzyja lepszej
sprawozdawczości i dokumentacji, dzięki
elektronicznemu śledzeniu i
rejestrowaniu zawieranych transakcji.
Pomaga to w dokładniejszej realizacji
zleceń i eliminuje niewykryte przypadki
zakupów "na własną rękę".
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
1
8
e-zaopatrzenie - korzyści
4. Krótszy cykl zakupów:
System e-zaopatrzenia pozwala na
automatyzację wielu rutynowych
zadań związanych z zakupami,
eliminuje zadania powtarzające się
(takie jak akceptacja
zapotrzebowań) i zwiększa
efektywność zakupów.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
1
9
e-transport
Inteligentne Systemy Transportowe ITS
(Inteligent Transport Systems)
bazujące na wykorzystywaniu dostępnych informacji
i zaawansowanych technologii komunikacyjnych,
stanowią podstawę pracy nowoczesnych sieci
dystrybucyjnych o zasięgu globalnym oraz w sposób
znaczący wspomagają organizację sprawnego
zaopatrzenia miast i bezpiecznego transportu osób.
Nowoczesne technologie (GPS, GSM, RFID)
zastosowane w realizacji aplikacji śledzenia floty
pojazdów i wspomagania kierowców, w połączeniu z
zaawansowanymi systemami komputerowego
wspomagania (symulacje, śledzenie ruchu,
sterowanie) w sposób istotny zwiększają
bezpieczeństwo osób i transportowanych dóbr
konsumpcyjnych.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
2
0
e-transport
Inteligentne Systemy Transportowe ITS
Działalność systemów transportowych ułatwiająca
egzystencję społeczeństw i usprawniająca funkcjonowanie
gospodarki, ma swoje implikacje w szeregu dziedzinach
życia i w wielu wypadkach stanowi ona istotne zagrożenie
dla obywateli i środowiska naturalnego oraz może
powodować znaczące straty materialne.
Dodatkowo ułatwienia w kontaktach biznesowych
(Internet, łączność satelitarna) spowodowały wzmożony
przepływ towarów w skali globalnej.
Sytuacja polityczna (akcje terrorystyczne) i aktywność
grup przestępczych często o zasięgu międzynarodowym
(kradzieże, wymuszenia) spowodowały, że podniesienie
efektywności transportu i poziomu bezpieczeństwa oraz
zabezpieczeń stosowane w tym zakresie, stały się
priorytetowym zadaniem dla ekip rządzących i środowiska
lobby naukowo-przemysłowego.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
2
1
e-transport
Obszarami szczególnego
zainteresowania stały się:
Nawigacja satelitarna,
Informacja dla podróżujących,
Zarządzanie ruchem ulicznym,
Pomoc niepełnosprawnym,
Zarzadzanie flotą i ładunkiem,
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
2
2
e-transport
Nawigacja satelitarna
– wykorzystanie serwisów
bazujących na możliwościach
precyzyjnego określania aktualnej
lokalizacji śledzonego obiektu,
dostępnych w ramach systemów:
amerykańskiego GPS i
europejskiego Galileo.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
2
3
e-transport
Informacja dla podróżujących
– wspomaganie przemieszczania się
mieszkańców i turystów, zwiększające
ich bezpieczeństwo, polepszające
efektywność wykorzystania
dostępnych zasobów transportowych,
redukcja szkodliwych dla środowiska
emisji spalin.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
2
4
e-transport
Zarządzanie ruchem ulicznym
– zwiększenie przepustowości
skrzyżowań i ciągów
transportowych, wspomaganie
multimodalnych łańcuchów
dystrybucyjnych.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
2
5
e-transport
Pomoc niepełnosprawnym
– ułatwienie osobom starszym i
upośledzonym dostępu do instytucji
publicznych poprzez zmiany
techniczne w taborze i infrastrukturze
komunikacji publicznej oraz
systemach informowania.
dr Wojciech M .Banasiewicz
1
2
6
e-transport
Zarządzanie flotą i ładunkiem
– zwiększenie efektywności wykorzystania
dostępnych zasobów poprzez:
* redukcję przejazdów bez ładunku lub z
niepełnym wykorzystaniem możliwości
taboru,
* optymalizację tras przejazdów,
redukującą korki i zmniejszającą
niekorzystny wpływ na środowisko,