Zarządzanie
logistyczne w
produkcji
opracowanie:
dr Wojciech M. BANASIEWICZ
PRODUKCJA-definicja
Jest to użytkowanie różnego rodzaju surowców,
materiałów, wyposażenia technicznego oraz usług
dla wytwarzania produktów zaspakajających
potrzeby i wymagania nabywców.
[1]
Koncepcja produkcji (w orientacji
przedsiębiorstwa na rynek) jest jedną z
najstarszych. Według tej koncepcji
konsumenci
będą faworyzować te produkty, które są
szeroko dostępne i mają niską cenę.
Kierownicy organizacji zorientowanych
na produkcję, koncentrują się na
osiągnięciu wysokiej wydajności
produkcji i szerokiej dystrybucji
.
[2]
[1] Tadeusz Sztucki, Encyklopedia marketingu, Agencja Wydawnicza „Placet”,
Warszawa 1998
[2] Philip Kotler, Marketing, Warszawa, 1994
PRODUKT- określenie
Produkt -
jako element marketingu jest agregatem
pewnych właściwości. Podstawowym elementem
tych właściwości są funkcje podstawowe produktu.
Funkcje te są odzwierciedleniem relacji
zachodzących między pro-duktem a celem, któremu
on służy i który uzasadnia jego istnienie. Relacje
między produktem a celem, któremu on służy,
decydują o funkcjonalności produktu. Elementem
podstawowych funkcji produktu są dwie jego cechy:
funkcjonalność i wydajność.
Produkt -
należy traktować w najszerszym tego
słowa znaczeniu, rozumiejąc przezeń zarówno towar
jak i usługę.
PRODUKCJA- filozofia
IN PUT
OUT PUT
PROCESY
ZASILANIA
PROCESY
DYSTRYBUCJI
PROCESY
PRODUKCJI
PRODUKCJA- filozofia
Ostatnimi laty, w nieomal każdym przedsiębiorstwie coraz
więk-szą uwagę zwraca się na przebiegające w jego ramach
procesy. Pomimo tego, że procesy zawsze były nieodłącznym
elementem systemów gospodarczych, dopiero w ostatnich
latach zwrócono na nie baczną uwagę.
W tym nowym podejściu do tematyki procesów i zarządzania
nimi upatruje się możliwości usprawnienia działań
przedsiębiorstwa oraz zwiększenia jego efektywności.
Stwierdzić można, że proces towarzyszy każdej działalności
ludzkiej i zazwyczaj rozumiany jest jako „przebieg
następujących po sobie, powiązanych przyczyno-wo,
określonych zmian, stanowiących kolejne stadia, fazy, etapy
rozwoju czegoś; przebieg, rozwijanie, przeobrażanie się
czegoś
”[1].
[
1] Słownik języka polskiego, pod red. S. Szymczaka. PWN, Warszawa 1978, s. 926-927
PRODUKCJA- filozofia
Rozszerzając przyczynowo-skutkowy charakter powyższej
definicji, proces ująć można jako ciąg następujących po
sobie wydarzeń i wywołanych przez nie działań. Procesy
postrzegane jako łańcuchy działań stanowią istotę
funkcjonowania każdego systemu. Proces z gospodarczego
punktu widzenia postrzegać można jako „zestaw wzajemnie
powiązanych zasobów i działań, przekształcających stan
wejściowy w wyjściowy”[2]. Definicja ta zwraca uwagę na to,
że każdy proces kończy się stanem wyjściowym, czyli
rezultatem. Dla odbiorcy efektów procesów – na przykład
konsumenta oczekującego dobra, które zaspokoi jego
potrzeby – nieważny jest zwykle sam przebieg procesu, liczy
się natomiast jego efekt, stan wyjściowy.
[2] G. Gruchman: Jak rozpocząć Mapowanie Procesów?. Akademia Procesów
(E)Biznesowych 2000, http://www.gruchman.pl
PRODUKCJA- filozofia
Wychodząc z założenia, że celem działalności organizacji gospodarczych
funkcjonujących w otoczeniu konkurencyjnym jest zaspokojenie potrzeb klienta,
efekty końcowe procesów w postaci wytworzonych produktów i usług
charakteryzować powinny się jak największą war-tością dla konsumenta. Tworzące
procesy działania podzielić można na dodające wartość do końcowego produktu i na
te, które tej wartości nie dodają. Szacuje się, że czas, w którym produkt zyskuje
wartość dodaną, stanowi od 0,05 do 5% czasu, w którym przebywa on przed-
siębiorstwie. Pozostały czas przypada na oczekiwanie na ukończenie serii produkcji, w
którym wytwarzany jest półprodukt i usługa potrzebne do ukończenia danego
produktu, czas potrzebny na ukończenie innej czynności produkcyjnej lub
nieprodukcyjnej, lub też czas upływający na podjęcie decyzji o przesłaniu serii
produkcyjnej do następnego etapu wytwarzania[3].
Jednym z kluczowych aspektów zwiększenia efektywności procesów jest zmiana
ich w sposób, który pozwoli na zmniejszenie nakładów poświęcanych na działania nie
dodające wartości do końcowego efektu.
[
3] M. Chaberek: Makro- i mikroekonomiczne aspekty wsparcia logistycznego, wydawnictwo
Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2002, s. 16-17.
PRODUKCJA- filozofia
Odbiorca finalny zazwyczaj nie jest zainteresowany przebiegiem
procesów, za sprawą których wytwarzane i dostarczane są
potrzebne mu dobra. Interesuje go końcowy efekt, czyli produkty i
usługi, które zaspokajają jego potrzeby. Z kolei dla producenta
zwiększenie efektywności procesów, a tym samym organizacji jako
całości, jest jednym z kluczowych elementów osiągnięcia przewagi
nad konkurencyjnymi podmiotami. Za podstawowe kryteria
współczesnej konkurencji przyjmuje się trzy czynniki: czas, koszt i
jakość[4]. Patrząc na procesy z punktu widzenia działających na
rynku podmiotów te trzy czynniki mają decydujący wpływ na
efektywność ich działania.
Kryteria czasu, kosztu i jakości wzajemnie się subsydiują –
obniżenie kosztów wiąże się zazwyczaj ze zmniejszonym poziomem
jakości, podwyższenie jakości – z koniecznością zwiększenia
nakładów czasu. Zjawisko subsydiowania tych trzech kryteriów
określa się terminem trade-off.
Za zapewnienie satysfakcji odbiorcy wytwarzanych dóbr czy usług
odpowiedzialne jest kryterium jakości, koszt i czas decydują o
długoterminowych korzyściach, osiąganych przez organizację.
[4] M. Chaberek: Model systemu wsparcia logistycznego organizacji. Modelowanie procesów i
systemów logistycznych, Wydawnictwo UG, Gdańsk 2001, s. 14-15.
PRODUKCJA- filozofia
Jednym z możliwych podejść w analizie
działalności (funkcjonowaniu) organizacji
produkcyjnej jest identyfikacja procesów
składających się na efekt końcowy.
Wiąże się z tym konieczność
sprecyzowania co jest efektem końcowym
działania organizacji produkcyjnej
(przedsiębiorstwa produkcyjnego).
Kontekstem dwóch powyższych warunków
jest podejście zgodne z filozofią logistyki
(przepływy)
PRODUKCJA- filozofia, procesy
PROCES zestaw wzajemnie powiązanych lub wzajemnie
oddziałujących
działań, które przekształcają wejście w wyjście
proces
WEJŚCIE
WYJŚCIE
działanie - operacja, podproces, transformacja;
wejście - stan początkowy, przedmiot transformacji;
wyjście - stan końcowy, skutek transformacji.
Produkcja – procesy (logistyczne)
Pojęcie procesu nie jest jednoznaczne.
Inne znaczenia ma dla przedstawicieli
różnych dyscyplin naukowych
Cechą wspólną różnych interpretacji
jest następstwo pewnych zdarzeń
i do niego się odwołujemy przy
formułowaniu definicji procesu
– procesu biznesowego
PROCES
PROCES
to sekwencja lub częściowo
to sekwencja lub częściowo
uporządkowany zbiór powiązanych
uporządkowany zbiór powiązanych
ze sobą działań zintegrowanych przez:
ze sobą działań zintegrowanych przez:
•
czas,
czas,
•
koszty,
koszty,
•
łączną ocenę wykonania
łączną ocenę wykonania
i realizowanych, aby osiągnąć
i realizowanych, aby osiągnąć
określony cel organizacji.
określony cel organizacji.
proces logistyczny
podstawowe pojęcia
ŚRODOWISKO PROCESU
tworzy
zbiorowość biernych i aktywnych,
stymulujących lub utrudniających,
podmiotów, których istnienie i specy-ficzne
własności musimy uwzględniać w planowaniu
i realizacji procesu.
INFRASTRUKTURĘ PROCESU
określają wyróżnione w środowisku podmioty
za-angażowane w ten proces,
wykorzystywane obiekty oraz relacje między
podmiotami a obiektami.
Logistyka obejmuje planowanie koordynację i
sterowanie, zarówno w aspekcie czasu jak i
przestrzeni, przebiegiem procesów realnych,
których organizacja jest uczestnikiem, w celu
efektywnego osiągania celów tej organizacji.
Wymienione aktywności dotyczą w
szczególności przestrzennego i czasowego
rozmieszczenia,
stanu,
przepływu
dóbr będących składowymi tych procesów, a więc
ludzi, dóbr materialnych, informacji i środków
finansowych.
proces logistyczny
podstawowe pojęcia
proces logistyczny
podstawowe pojęcia
Prawidłowe określenie procesu wymaga:
wskazanie kto zarządza procesem;
określenie, co jest niezbędne do jego zapoczątkowania;
określenie pożądanych lub oczekiwanych wyników
końcowych;
wskazanie jednostek, które mają być odbiorcami wyników
(adresatami efektów);
identyfikacja czynników mogących stymulować względnie
utrudniać realizację;
przyporządkowanie niezbędnych wykonawców i środków
do realizacji;
przyporządkowanie uprawnień do kontrolowania i
sterowania przebiegiem procesu;
przemyślenia ewentualnych działań umożliwiających
odpowiednią reakcję na nieplanowane odchylenia.
S. Krawczyk, Logistyka w zarządzaniu marketingiem, AE, Wrocław, 1998.
PRODUKCJA- filozofia, procesy
L = O
L1
L2
L3
O1
O2
O3
L=f(O)
L1
L2
L3
O
O = f(L)
O1
O2
O3
L
L R O
L1
L2
L3
O1
O2
O3
O4
PRODUKCJA- filozofia, procesy
Rynek dostawców
Rynek użytkowników
pośrednicy
Magazyn surowców
Proces produkcji
Magazyn
wyrobów gotowych
pośrednicy
Logistyka
zaopatrzeni
a
Logistyka
produkcji
Logistyka
dystrybucji
LOGISTYKA PRODUKCJI
- filozofia, procesy
Zadanie logistyki produkcji
polega na zapewnieniu
optymalnego przepływu
materiałów i informacji w
procesie produkcji.
Jest to ujęcie bardzo skrótowe. Pełne rozwinięcie
obejmuje szerokie spektrum procesów
logistycznych wynikających z różnorodnych
rodzajów produkcji i celów, jakie ma ona spełniać.
LOGISTYKA PRODUKCJI
- typowe modele przepływów produkcyjnych.
Aktualnie, obserwowaną od lat 90’ fazą ewolucji
przepływów materiałowych jest tzw.
kanałowe
zarządzanie
(chanel management), zwane
także
łańcuchem dostaw.
[1]
Stopień wykorzystania zintegrowanego logistycznego podejścia do
zarządzania wspomnianym przepływem jest jednak uwarunkowany
rodzajem wykonywanej produkcji.
[1] P.W. Bolt, Zarządzanie przepływem produktów (Pipeline Management), „Problrmy
Magazynowania i Transportu”, 1992, zeszyt specjalny, s.33
LOGISTYKA PRODUKCJI
- typowe modele przepływów produkcyjnych.
Z punktu widzenia procesów
logistycznych produkcji i stopnia
złożoności nimi możemy wyróżnić
procesy produkcyjne:
aparaturowe;
obróbczo-montażowe;
LOGISTYKA PRODUKCJI
- typowe modele przepływów produkcyjnych
najczęściej spotykane rozwiązania
procesów obróbczo-montażowych:
linie potokowe stałe, zsynchronizowane;
linie potokowe stałe, niezsynchronizowane;
linie potokowe zmienne;
gniazda podmiotowe o produkcji
powtarzalnej;
gniazda o produkcji niepowtarzalnej.
LOGISTYKA PRODUKCJI
- typowe modele przepływów produkcyjnych
Metody międzykomórkowego
sterowania przepływem produkcji
(najważniejsze):
taktu produkcji;
okresu powtarzalności produkcji;
programu i zapasów,
poziomu minimum – maksimum zapasów;
poziomu zapasu krytycznego;
wyprzedzeń.
LOGISTYKA PRODUKCJI
-nowoczesne metody sterowania przepływami
Wzrost roli konsumenta (rynku) w procesach wytwórczych
powo-duje zmianę obowiązującej w nich dotychczas zasady:
„wytwórz produkt i poszukaj jego nabywcy”, na zasadę:
„znajdź nabywcę i wytwarzaj według jego życzenia”
[1]
Wygenerowało to dwa systemy: Just-in-Time oraz kanban
(jap: kartka, nalepka). E.A Silver i R. Peterson nazywają
system JIT sy-stemem JITM, czyli Just-in-Time-
Manufacturing [2], dla zazna-czenia jego zastosowania w
procesach wytwarzania (produkcji)
[1] R.Jansen, M. Hertlein, Kurs 2000 – Logistyka lat dziewięćdziesiątych – wymogi i rozwiązania,
„Problemy Magazynowania i Transportu” 1992, zeszyt specjalny.
[2] E.A Silver i R. Peterson, Decision Systems for Inventory Management and Production
Planning,
J. Willey & Sons, New York 1985.
LOGISTYKA PRODUKCJI
-nowoczesne metody sterowania przepływami
Podstawowymi założeniami systemu
kanban są zwłaszcza:
konieczność dotrzymania wysokiej
jakości produkowanych części,
podzespołów i zespołów;
maksymalne skracanie czasów
przygotowawczo-zakończeniowych (np.
w celu przezbrojenia linii);
minimalizacja liczebności partii
produkcyjnych (obowiązują ustalone
normatywy).
LOGISTYKA PRODUKCJI
-nowoczesne metody sterowania przepływami
W przytoczonym systemie, opartym na zasadzie
„ssania”, korzysta się z dwóch rodzajów kart kanban:
Kart przepływu (ruchu, transportu)
Są one sygnałem do przemieszczenia jednego pojemnika
z gniazda nadania (wytworzenia) do gniazda odbioru
(wykorzy-stania). Jedna karta odpowiada standardowej
liczbie części (pod-zespołów, zespołów) określonej dla
danego pojemnika i dwóch współpracujących ze sobą
gniazd.
Kart produkcji.
Sygnalizują one konieczność niezwłocznego wytworzenia
części (podzespołów, zespołów) w ustalonej ilości.
LOGISTYKA PRODUKCJI
-nowoczesne metody sterowania przepływami
System JIT nie powinien być traktowany tylko
jako system regulujący przepływ produkcji.
W gruncie rzeczy jest to nowa „filozofia”
podejścia do problemów gospodarczych
(problemów logistycznych).
Z tej „filozofii zdrowego rozsądku” w
zarządzaniu procesami (zarządzaniu logistyką)
wypływają dwie nieodłączne przesłanki:
nawyk doskonalenia;
eliminacja marnotrawnych praktyk
LOGISTYKA PRODUKCJI
-nowoczesne metody sterowania przepływami
Nawyk doskonalenia
musimy aktywnie i konsekwentnie
doskonalić wszelkie działania. W
systemie JIT akcent jest położony nie na
„musimy” a na „doskonalić”.
Eliminacja marnotrawnych praktyk
należy tu odróżnić cel „eliminacji
marnotrawnych praktyk” od celu
„minimalizacji kosztów”
LOGISTYKA PRODUKCJI
nowoczesne metody sterowania przepływami – proces
logistyczny z pozycji przedsiębiorstwa.
Należy wyróżnić następujące procesy:
A.
Pozyskiwania klienta,
w którym ofertą rynkową i promocją
produktów kierowaną do klientów znanych producentowi (hurtowni, sieci
sklepów) oraz klientów anonimowych zachęca się potencjalnych klientów
do zakupu;
B.
Gromadzenia informacji o popycie
zarówno przez
akwizycję zamówień, jak i prognozy popytu;
C.
Planowania produkcji,
w tym określenia zapotrzebowania na
dobra, które powinny być zakupione u dostawców;
D.
Zakupów,
w tym wyszukiwania i wyboru dostawców, składania
zamówień i samej transakcji zakupu;
E.
Dostaw
obejmujące organizację łańcuchów dostaw, w tym samego
transportu i przyjmowania dostaw wraz z magazynowaniem;
F.
Produkcji i dystrybucji wewnętrznej do własnych
centrów dystrybucji;
G.
Dystrybucji do klienta;
LOGISTYKA PRODUKCJI
nowoczesne metody sterowania przepływami – proces
logistyczny z pozycji przedsiębiorstwa.
Za procesy podstawowe w logistyce produkcji uznaje się:
1)
rozwój produktu –
od rozpoznania potrzeb rynkowych do
wprowadzenia produktu na rynek;
2)
sprzedaż –
od wskazania potencjalnych klientów do podjęcia
przez klienta decyzji o zakupie;
3)
realizację zamówienia –
od złożenia zamówienia do
otrzymania zapłaty;
4)
zaopatrzenie –
od identyfikacji zapotrzebowania na materiał do
jego otrzymania i uregulowania zobowiązania wobec dostawcy;
5)
produkcję –
od zidentyfikowania zapotrzebowania na produkt
do jego wykonania;
6)
dystrybucję –
od wyprodukowania wyrobu gotowego w
przedsiębiorstwie do dostarczenia go do klienta;
7)
obsługę posprzedażną –
celem jest utrzymanie klienta (od
momentu sprzedaży do nieskończoności).
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
WYMAGANIA STAWIANE PRZEZ
ŁAŃCUCH PODAŻY
PROJEKTOWANIE WYROBÓW DLA
ŁAŃCUCHA PODAŻY
STRATEGICZNE UJĘCIE PROCESÓW
WYTWARZANIA
RÓŻNE WARIANTY TECHNOLOGII
PRODUKCJI
NOWE KONCEPCJE PRODUKCJI
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
WYMAGANIA STAWIANE PRZEZ
ŁAŃCUCH PODAŻY
łańcuch procesów;
elastyczność produkcji;
środowisko produkcyjne;
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
WYMAGANIA STAWIANE PRZEZ ŁAŃCUCH PODAŻY
łańcuch procesów;
globalny charakter produkcji rozwój łańcucha podaży.
Inwestowanie w fabryki staje się strategią operującą kategoriami
czasu i dostępu do korzystnych możliwości.
Technologie produkcji są rozsiane po całym świecie, tak, że
wytwarzanie na rynku globalnym jeśli ma być konkurencyjne, z
konieczności wykazać się musi porównywalną do innych
skutecznością. Wiele nowych koncepcji produkowania wprowadza się
do nowo zbudowanych fabryk w krajach rozwijających się, gdzie nie
istnieją tradycje starszych systemów produkcji.
Globalny system produkcji stanowi sieć. System transportu
ostatecznie określa czas realizacji zamówień i możliwości sprawnego
reagowania na zmiany.
Niektóre fabryki rozmyślnie umiejscowiono na rynkach lokalnych,
mimo wyższych kosztów siły roboczej, po to, by szybko reagować na
tamtejsze zapotrzebowanie na wyroby.
Produkcja może przebiegać etapami następującymi kolejno po sobie
bądź też równoległymi.
Sieci globalne są poddawane naciskom, by tworzyły miejscowe źródła
podaży, zarówno w celu zaspokojenia potrzeb, jak i przekazywania
technologii.
Istotne są także dwa czynniki: infrastruktura i kultura.
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
WYMAGANIA STAWIANE PRZEZ ŁAŃCUCH PODAŻY
!!!!!!!!!!!!!!!!
elastyczność produkcji.
Klienci potrzebują wyrobów dla zaspokojenia swoich
indywidualnych potrzeb. Wymagania rynku globalnego
wzrastają zarówno w zakresie rodzaju wytwarzanych w
fabryce wyrobów jak i wielkości produkcji.
Cykle życia produktu ulegają skróceniu, kładzie się
nacisk na ograniczenie zapasów i większy popyt na
różnorodność wyrobów.
Zadaniem łańcucha podaży jest zwiększenie
elastyczności, szybsze przestawianie się oraz zdolności
zwiększania produkcji w obrębie fabryki.
Poza fabryką łańcuch podaży musi również organizować
elastyczne sieci produkcji w powiązaniu z dostawcami.
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
WYMAGANIA STAWIANE PRZEZ ŁAŃCUCH PODAŻY
Środowisko produkcyjne.
Przechodzenie od „popychania” do „pociągania” wywołuje zmiany w
harmonogramach produkcji i polityce składowania zapasów (uwzględnia się
zamówienia w miarę ich napływania i produkuje wyroby w krótkich seriach).
zapewnia elastyczność i możliwość spełnienia wymagań klienta,
ogranicza i całkowicie eliminuje zapasy między fabryką a klientem z wyjątkiem
towarów będących w trakcie transportowania.
Interakcja w czasie rzeczywistym między klientami a produkcją skraca czas
cyklu zamówień co pozwala na realizacje zamówień zindywidualizowanych.
Szerszy wachlarz wyrobów wymaga od systemów produkcji szybkiego
przestawienia się z jednego wyrobu na inny.
Pojęcie masowej indywidualizacji dostosowanie wyrobów do
jednostkowych wymagań klientów.
Komputery i inne wyroby techniki informacyjnej stają się istotną częścią
fabryki.
Jakość stanowiąca szczególne zainteresowanie fabryki, jest relatywnie
nowym zjawiskiem.
Systemami obywającymi się bez zapasów jest JIT oraz kanban.
Produkcja „dokładnie na czas” to także filozofia, której istota wykracza poza
problem zapasów, a mianowicie kaizen - ciągłe ulepszanie produkcji
poprzez tzw. kręgi jakości.
Organizacja fabryki również ulega zmianie.
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
PROJEKTOWANIE WYROBÓW DLA
ŁAŃCUCHA PODAŻY
wyroby modułowe;
równoległe opracowywanie wyrobu;
projektowanie uwzględniające możliwości
logistyki;
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
PROJEKTOWANIE WYROBÓW DLA ŁAŃCUCHA
PODAŻY
Wyroby modułowe.
Modułowość wyrobów nadaje łańcuchowi podaży elastyczność
pozwalają na wytwarzanie szerokiego wachlarza wyrobów bez
potrzeby wprowadzania wyspecjalizowanej produkcji
oddzielnych wyrobów.
Definicja modułu określa zarazem zakres partnerstwa w
łańcuchu podaży – ilu partnerów będzie w nim uczestniczyło.
Można wyróżnić trzy poziomy produkcji modułowej:
wyrób,
grupę wyrobów,
proces.
Moduły wyrobów to są to elementy jednostkowych wyrobów.
Moduły grupy wyrobów to znormalizowane moduły wymienne
w pewnym zbiorze wyrobów.
Modularność określa również kształty organizacji, wyznaczając
im poszczególne role, jakie mają pełnić w procesie
opracowywania wyrobów.
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
PROJEKTOWANIE WYROBÓW DLA ŁAŃCUCHA
PODAŻY
równoległe opracowywanie wyrobu
Istotne znaczenie dla rynku ma czas
mijający miedzy powstaniem koncepcji
wyrobu a wprowadzeniem tego wyrobu na
rynek.
Zmiana sekwencyjnych sposób
projektowania wyrobu na równoległą
metodę. W której zespoły zadaniowe
składają się z różnych specjalistów i
„równolegle” do siebie tworzą elementy
produktu.
Projektowanie za pomocą komputera.
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
PROJEKTOWANIE WYROBÓW DLA ŁAŃCUCHA
PODAŻY
projektowanie uwzględniające
możliwości logistyki;
Zagadnienie przemieszczania produktu,
Zagadnienie
składowania/magazynowania produktu,
Zagadnienie pakowania produktu,
Zagadnienie paletyzacji i konteneryzacji
produktu,
Zagadnienie ochrony środowiska,
Nasycenia wartością produktu,
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
STRATEGICZNE UJĘCIE PROCESÓW WYTWARZANIA
warianty strategiczne;
Pojedyncze przedsięwzięcia,
Roboty warsztatowe,
Wytwarzanie niewielkich partii wyrobów,
Produkcja całego asortymentu wyrobów,
Ciągły przepływ/procesy aparaturowe
(charakterystyczne dla procesów chemicznych)
Pojedyncze przedsięwzięcie
……..
Roboty warsztatowe
………
Wytwarzanie
niewielkich
partii towaru
Produkcja całego
asortymentu wyrobów ........
Proces
ciągłego
przepływu
WYTWÓR
PROCES
Nieliczne
jednostki
wyroby
Wiele wyrobów
w
małych
ilościach
Główne wyroby
w
dużych ilościach
Wyroby
znormalizowane
w
dużych ilościach
Przepływ
luźno
powiązany
Przepływ
przerywany
Przepływ
luźno
powiązany
Przepływ
ciągły
Wielkość produkcji a jej poziom
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
RÓŻNE WARIANTY TECHNOLOGII
PRODUKCJI
system produkcyjny Toyoty;
produkcja z „pomyślunkiem”;
wytwarzanie komórkowe;
wytwarzanie zintegrowane komputerowo;
elastyczne systemy wytwarzania;
system produkcji „dokładnie na czas” oraz
system kanban;
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
RÓŻNE WARIANTY TECHNOLOGII PRODUKCJI
system produkcyjny Toyoty
Opisywany jest jako wytwór społeczności uczonych,
stosujących rygorystyczne metody formułowania i sprawdzania
sposobów rozwiązywania problemów, które są głęboko
zakorzenione w organizacji. Opiera się on na czterech
zasadach:
1.
Cała praca jest ściśle określona i precyzyjnie mierzona, co
pozwala pracownikom badać zmienione metody i porównywać
je z metodami typowymi.
2.
Wszystkie związki miedzy dostawcami a klientami mają
charakter bezpośredni i jednoznaczny. (zarówno w układzie
wewnętrznym jak i zewnętrznym).
3.
Drogi, którymi porusza się każdy wyrób, powinny być
bezpośrednie i proste. W tym zarówno schemat fizycznej
produkcji, jak i obsługi, np. udzielanie pomocy na życzenie.
Wyroby przepływają do specjalnie przeznaczonych maszyn.
4.
Należy wprowadzać udoskonalenia oparte na metodach
naukowych na możliwie najniższym poziomie. Istnieje
precyzyjna procedura uczenia się, nastawiona na podważanie
ustalonych metod i założeń.
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
RÓŻNE WARIANTY TECHNOLOGII PRODUKCJI
W jaki sposób Toyota zdołała osiągnąć elastyczność,
dążąc do efektywności?
jednym z posunięć, które to umożliwiły jest stworzenie
znormalizowanego systemu rozwiązywania problemów
sprzyjającego twórczemu podchodzeniu do nich, przyjęcie
zasady wzbogacania przez pracę w celu zachęcenia robotników
do większej innowacyjności i elastyczności, przechodzenie od
zadań typowych do zadań nietypowych i na odwrót oraz
podział funkcji w celu umożliwienia robotnikom doskonalenia
własnych umiejętności.
W systemie Toyoty funkcjonującym w NUMMI, wspólnej fabryce
General Motors w Toyoty w Kalifornii, dostawcy biorą udział w
opracowywaniu wyrobów, zamiast zachować dystans
charakterystyczny dla Stanów Zjednoczonych. Robotnicy
uczestniczą w „zespołach pilotażowych” gdzie uczą się nowych
umiejętności zanim jeszcze rozpocznie się produkcja, biorą też
udział we wprowadzaniu ostatnich zmian konstrukcyjnych w
projekcie przed uruchomieniem produkcji.
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
RÓŻNE WARIANTY TECHNOLOGII PRODUKCJI
Produkcja „z pomyślunkiem” (reflektive production)
w Volvo w Udevalli i Kalmarze oraz w zakładach
montażowych Saab w Malmö stworzono filozofię produkcji
konkurencyjnej do produkcji „odchudzonej” – czyli „z
pomyślunkiem”. Odbiega ona od koncepcj
i taśmy montażowej stosowanej powszechnie przez
światowych producentów na a skupia się na wartościach
społeczeństwa przemysłowego takich jak: zadowolenie z
pracy i wzbogacanie przez pracę.
Główne zasady reflective production są następujące:
*
proces montażu oparty na uczeniu się całościowym, kładący
nacisk na sensowną spójność procesów pracy;
* równoległe przepływy organiczne, które zapewniają nadzór i
kontrolę;
* około dziesięcioosobowe zespoły montujące cały samochód, w
których skład wchodzi dwóch lub czterech robotników.
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
RÓŻNE WARIANTY TECHNOLOGII PRODUKCJI
Wytwarzanie komórkowe.
Metoda ta dzieli produkcję między
zespoły odpowiedzialne za wytworzenie
całego wyrobu bądź elementu
Stanowiska pracy ustawione są w
kształcie litery U, tak aby każdy członek
widział efekty działania zespołu.
Zadania produkcyjne różnią się między
sobą, lecz robotnicy mają
wszechstronne przygotowanie i mogą
się podjąć każdego zadania w komórce
Wytwarzanie komórkowe
Stanowisko
pracy
Taśma
montażowa
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
RÓŻNE WARIANTY TECHNOLOGII PRODUKCJI
Wytwarzanie zintegrowane komputerowo
Programy komputerowe zarządzają procesem produkcji od
projektu aż po pełną produkcję.
Istnieją systemy produkcji wspomaganej komputerowo, które
tworzą plany, harmonogramy oraz kontrolują proces produkcji.
Systemy produkcji wspomaganej komputerowo obejmują:
1.wykaz materiałowy, który wyszczególnia zespoły elementów,
składniki i materiały potrzebne do wytworzenia gotowego
wyrobu,
2.listę operacji niezbędnych do wyprodukowania poszczególnych
składników określonych w wykazie materiałowym, podzieloną na
pozycję według niezbędnego czasu pracy maszyn, narzędzi oraz
ludzi,
3.potrzebne ośrodki robocze wraz z ich zdolnościami
produkcyjnymi,
4.wymagania klientów dotyczące dostaw, oraz
5.dostępne składniki i materiały oraz wymagania dotyczące
zaopatrzenia.
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
RÓŻNE WARIANTY TECHNOLOGII PRODUKCJI
Elastyczne systemy wytwarzania.
Systemy te obejmują operacje przeprowadzane
wewnątrz fabryki, w przeciwieństwie do systemów
produkcji wspomaganej komputerowo, które są
nastawione na zarządzanie.
Elastyczny system wytwarzania nastawiony jest na
technikę grup, gdzie podobne grupy części są
gromadzone razem do produkcji, tworząc rodzaj
elektronicznie nadzorowanego warsztatu.
System produkcji „dokładnie na czas” oraz
system kanban (były omawiane wcześniej)
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
PLANOWANIE PRODUKCJI
* struktura planowania produkcji;
* planowanie potrzeb materiałowych
;
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
PLANOWANIE PRODUKCJI
struktura planowania produkcji
Prognoza zazwyczaj formułowana na podstawie
sprzedaży albo marketingu, stanowi podstawę
sporządzenia planu prowadzonej działalności oraz
planu produkcji.
Plan ten staje się punktem wyjścia do stworzenia
głównego harmonogramu produkcji. Harmonogram
ten może ulegać zmianom wskutek działań zarządu
zmierzających do modyfikacji popytu, np.
przydziału produkcji według wyrobów.
Główny harmonogram produkcji wywiera wpływ na
dystrybucję za pomocą planowania potrzeb
dystrybucyjnych.
Główny harmonogram produkcji pozwala następnie
na pierwsze oszacowanie zdolności produkcyjnych,
umożliwiające sprawdzeni jego wykonalności.
schemat
planowanie prowadzonej działalności
planowanie produkcji
prognozowanie
planowanie
potrzeb
dystrybucyjnych
zarządzanie popytem
główny harmonogram
produkcji
przybliżone
planowanie zdolności
produkcyjnych
planowanie
potrzeb materiałowych
planowanie potrzeb
związanych
ze zdolnościami
produkcyjnymi
Nadzór nad
produkcją
zaopatrzeni
e
PLANOWANIE
PRODUKCJI
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
PLANOWANIE PRODUKCJI
Planowanie potrzeb materiałowych
Logika takiego postępowania (materials requirements
planning - MRP) polega na tym, że prognoza wyznacza
harmonogram produkcji nałożonej na konkretne
rozplanowanie czasu.
Planowanie potrzeb materiałowych wymaga wykonania
trzech kroków:
1.
sporządzenia głównego harmonogramu produkcji,
2.
2. opracowanie wykazu materiałowego, oraz
3.
3. powiązania głównego harmonogramu produkcji z
wykazem materiałowym, w celu określenia potrzeb
wyjściowych produkcji.
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
NOWE KONCEPCJE PRODUKCJI
sporządzanie harmonogramów produkcji;
wytwarzanie wirtualne;
„sprawne wytwarzanie”;
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
NOWE KONCEPCJE PRODUKCJI
Sporządzanie harmonogramów produkcji
Produkcja wkroczyła w środowisko czasu rzeczywistego,
szybkiego przestawiania się na inne wyroby, zmian
wielkości i harmonogramów przeprowadzanych na
bieżąco, w miarę napływania zamówień.
Ważnym elementem jest rozwinięty system
opracowywania harmonogramów i planowania. Stał się
on czynnikiem ściśle powiązanym z innymi programami
zarządzającymi procesami a mianowicie z planowaniem
zasobów przedsiębiorstwa, które wykracza poza produkcję
i obejmuje całe przedsiębiorstwo.
Typowy rozwinięty program opracowywania
harmonogramów i planowania tworzy zbiór potencjalnych
harmonogramów produkcji za pomocą symulacji.
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
NOWE KONCEPCJE PRODUKCJI
Wytwarzanie wirtualne.
Zasadnicze znaczenie ma łącznośc komputerowa.
Najistotniejszymi elementami są:
1.
Możliwość nadania projektowi postaci
pozwalającej na przesyłanie go, przekazywanie
potrzeb produkcyjnych do produkcji miejscowej
prowadzonej gdziekolwiek na świecie oraz
2.
Sposoby szybkiego opracowywania wyrobów za
pomocą modelowania opartego na technice
komputerowej. Dzięki technice cyfrowej fizyczne
wyroby mogą zostać zastąpione bitami.
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
NOWE KONCEPCJE PRODUKCJI
Wytwarzanie wirtualne (2).
Wykonywanie masywnych modeli w końu zastąpi rysunki
kreskowe.
Współpraca przy projektowaniu modeli ma miejsce już obecnie
(ułatwia to specjalne oprogramowanie komputerowe do pacy
grupowej).
Szybkie konstruowanie prototypów oznacza tworzenie
komputerowych modeli wyrobów fizycznych oraz oprogramowania
komputerowego.
Wykonalność wytwarzania można badać za pomocą modelowania
procesów produkcji.
Symulacyjne wypróbowywanie procesów fabrycznych można
stosować w celu planowania operacji fabrycznych zapewniających
koordynację produkcji i przepływ wyrobów przed wdrożeniem tych
operacji.
Przekazywanie projektów do i od dostawców usprawnia
koordynację. Nabiera ono zasadniczego znaczenia przy produkcji
wyrobów modułowych oraz przy precyzowaniu i modyfikowaniu
cech wyrobu.
Produkcja zdalnie kierowana ogranicza koszty transportu i
usprawnia reakcje na zmiany zachodzące na rynku dzięki większej
jego bliskości. Staje się ona możliwa gdy rysunki, a nawet
komputerowe instrukcje do maszyn. Można przesyłać ze
wszystkimi szczegółami.
Zagadnienia produkcji w łańcuchu podaży
NOWE KONCEPCJE PRODUKCJI
„
sprawne wytwarzanie”
Zadaniem określenia
„SPRAWNE
WYTWARZANIE”
jest zwrócenie uwagi na zbiór
współcześnie dostępnych technik i ich zastosowań,
obrazujących zmianę nastawienia z produkcji
masowej na wytwarzanie wyrobów
zindywidualizowanych. Sprawne wytwarzanie ma
dominować w konkurencyjnym środowisku
przyszłości.
Na miejsce modelu samowystarczalnej fabryki – z
klientami dostawcami, marketingiem i
zaopatrzeniem – pojawia się model wzajemnych
zależności między wszystkimi tymi elementami.
Nowy model to model ścisłej integracji mającej na
celu zaspokojenie indywidualnych wymagań klienta i
realizacji strategii sięgającej poza granice produkcji.