Funkcjonowanie

w rolach

Czy płeć to rola społeczna ?

Teorie rozwoju ról płciowych

• Etologiczna

• Uczenia się

• Poznawczo-rozwojowa, w tym

przetwarzania informacji

Teoria etologiczna

• 1. Wrodzone, genetycznie

uwarunkowane różnice w:

• - budowie ( w tym, przede wszystkim

mózgu);

• - funkcjonowaniu (przede wszystkim

hormony)

• 2. Wpływ oczekiwań społecznych

Teorie uczenia się

• 1. Zróżnicowanie biologiczne nie jest

podstawową przyczyną zróżnicowania

• 2. Podstawą tworzenia ról jest

modelowanie

• 3. Proces uczenia się, wzmacnianie

konkretnych zachowań, powoduje
modyfikację zgodną ze stereotypem
płciowym obowiązującym w danej
kulturze

Teoria poznawczo-

rozwojowa

• 1. Powstawanie różnic odbywa się

poprzez proces tworzenia
charakterystycznego dla danej płci
schematu poznawczego, także
dotyczącego Ja

• 2. Rozwój ról płciowych odbywa się w

sposób stadialny

Pojęcie płci w oczach

dziecka

• Różnicowanie twarzy mężczyzn kobiet i

mężczyzn – późny okres niemowlęcy

• Określanie własnej płci – 1-2 rok życia
• Stereotypy dotyczące zabawek – ok. 3 lat
• Preferencje w zabawie dla tej samej płci – od

3-4 lat

• Sztywne stereotypy dotyczące ról

zawodowych – ok. 4 lat

• Przypisanie cech zgodnych z płcią – ok. 6 lat

Stadialny rozwój schematu

własnej płci

• 1. Tożsamość płciowa – zewnętrzny

opis

• 2. Ciągłość płci – dziś dziewczynka –

jutro też dziewczynka

• 3. Niezmienność płci – chłopiec i

mężczyzna to ta sama płeć

• Płeć jako integralna część Ja -

dojrzewanie

Metody socjalizacji

• 1. Wybór zabawek – od 2 roku życia
• 2. Rodzaj zabaw – od 3-4 roku życia
• 3. Kształtowanie zależności –

dziewczynki i eksploracji – chłopcy
(przedszkole)

• 4. Podział obowiązków domowych (od

okresu szkolnego)

• 5. Zróżnicowanie zakresu kontroli

Źródła stereotypów

• 1. Środki masowego przekazu, w tym

przede wszystkim reklama

• 2. Podręczniki szkolne

• 3. Obserwacja otoczenia

Reklamy

• 1. Różnice w reklamowanych dobrach
• (proszki do prania kontra komputery)
• 2. Różnice w rolach osób reklamujących
• (matka i nauczycielka kontra

zróżnicowane role zawodowe)

• 3. Różnice w miejscu
• ( dom i przedszkole kontra

zróżnicowane miejsca)

Nieprawdziwe stereotypy

związane z płcią

• Samobójstwa
• - proporcje: kobiety ok.17%
• - przyczyny: podobne dla obu płci
• Edukacja
• Kobiety lepiej wykształcone:
• Średnie - kobiety 54,8%, mężczyźni

35,4%

• Wyższe - kobiety 11,1%, mężczyźni 9%

Różnice psychologiczne

• 1. język i zdolności werbalne
• 2. zdolności przestrzenne
• 3. aktywność i eksploracja
• 4. formy agresji

• Brak różnic w: poziomie

agresywności, zdolnościach
matematycznych

Złe i dobre strony stereotypów

związanych z płcią

• Negatywy:
• A. nie uwzględniają zróżnicowania
• B. stwarzają uproszczenia nie

uwzględniając płci psychologicznej

• C. ograniczają możliwości
• Pozytywy:
• A. zapewniają poczucie

bezpieczeństwa