Budowa kostna

Budowa kostna

kręgosłupa

kręgosłupa

i klatki piersiowej

i klatki piersiowej

Kręgosłup

Kręgosłup

Długość kręgosłupa wynosi ok. 2/5

Długość kręgosłupa wynosi ok. 2/5

wysokości ciała (ok.40%), ¾ to

wysokości ciała (ok.40%), ¾ to

wysokość trzonów, ¼ to wysokość

wysokość trzonów, ¼ to wysokość

krążków międzykręgowych

krążków międzykręgowych

W pozycji leżącej kręgosłup jest o

W pozycji leżącej kręgosłup jest o

1,5 – 3,0 cm dłuższy niż w stojącej

1,5 – 3,0 cm dłuższy niż w stojącej

Wysokość trzonów kręgów od C3

Wysokość trzonów kręgów od C3

do L5 wzrasta dwukrotnie, wymiar

do L5 wzrasta dwukrotnie, wymiar

strzałkowy – mniej więcej dwa i pół

strzałkowy – mniej więcej dwa i pół

razy, poprzeczny – prawie

razy, poprzeczny – prawie

trzykrotnie

trzykrotnie

Krzywizny kręgosłupa

Krzywizny kręgosłupa

Wężowato wygięty kręgosłup człowieka

Wężowato wygięty kręgosłup człowieka

jest związany z jego pionową postawą

jest związany z jego pionową postawą

ciała.

ciała.

Mają istotne znaczenie w przenoszeniu

Mają istotne znaczenie w przenoszeniu

obciążeń i wstrząsów.

obciążeń i wstrząsów.

Wygięcie kręgosłupa do przodu to

Wygięcie kręgosłupa do przodu to

lordoza

lordoza

Wygięcie kręgosłupa ku tyłowi to

Wygięcie kręgosłupa ku tyłowi to

kifoza

kifoza

Wraz z dwunożnym chodem człowiek

Wraz z dwunożnym chodem człowiek

zdobył równowagę chwiejną, co wymaga

zdobył równowagę chwiejną, co wymaga

szeregu specjalnych urządzeń aparatu

szeregu specjalnych urządzeń aparatu

więzadłowego i mięśniowego.

więzadłowego i mięśniowego.

Czynność kręgosłupa

Czynność kręgosłupa

narząd ochronny rdzenia

narząd ochronny rdzenia

amortyzacja

amortyzacja

narząd podpory ciała

narząd podpory ciała

narząd ruchu

narząd ruchu

Funkcja ochronna

Funkcja ochronna

Wewnątrz kanału kręgowego,

Wewnątrz kanału kręgowego,

utworzonego przez nakładanie się

utworzonego przez nakładanie się

na siebie otworów kręgowych

na siebie otworów kręgowych

poszczególnych kręgów, przebiega

poszczególnych kręgów, przebiega

rdzeń kręgowy wraz z jego

rdzeń kręgowy wraz z jego

oponami, które muszą być dobrze

oponami, które muszą być dobrze

chronione przed uszkodzeniem.

chronione przed uszkodzeniem.

Funkcja amortyzacyjna

Funkcja amortyzacyjna

Kręgosłup pełni też

Kręgosłup pełni też

funkcję

funkcję

amortyzacyjną

amortyzacyjną

czyli wytłumia

czyli wytłumia

wstrząsy dzięki swojej budowie

wstrząsy dzięki swojej budowie

(chrząstki stawowe, krzywizny,

(chrząstki stawowe, krzywizny,

mięśnie, więzadła)

mięśnie, więzadła)

Funkcja podporowa

Funkcja podporowa

Kręgosłup stanowi podporę ciała

Kręgosłup stanowi podporę ciała

człowieka. Dźwiga on całą górną

człowieka. Dźwiga on całą górną

część ciała. Na nim spoczywa ciężar

część ciała. Na nim spoczywa ciężar

głowy, kończyn górnych, tułowia. Im

głowy, kończyn górnych, tułowia. Im

niżej, tym większy ciężar dźwigają

niżej, tym większy ciężar dźwigają

poszczególne kręgi, co ma wyraźne

poszczególne kręgi, co ma wyraźne

odzwierciedlenie w ich budowie.

odzwierciedlenie w ich budowie.

Funkcja kinetyczna

Funkcja kinetyczna

Kręgosłup jest częścią układu ruchu. Wszystkie

Kręgosłup jest częścią układu ruchu. Wszystkie

kręgi kręgosłupa przedkrzyżowego, tj. od

kręgi kręgosłupa przedkrzyżowego, tj. od

pierwszego kręgu szyjnego (C1) do ostatniego

pierwszego kręgu szyjnego (C1) do ostatniego

kręgu lędźwiowego L5) wykazują ruchomość w

kręgu lędźwiowego L5) wykazują ruchomość w

stosunku do kręgów sąsiednich. Ruchomość ta jest

stosunku do kręgów sąsiednich. Ruchomość ta jest

wprawdzie ograniczona przez aparat więzadłowy

wprawdzie ograniczona przez aparat więzadłowy

oraz krążki międzykręgowe, a także zależna od

oraz krążki międzykręgowe, a także zależna od

budowy poszczególnych odcinków, lecz mimo to

budowy poszczególnych odcinków, lecz mimo to

możliwe są ruchy kręgosłupa we wszystkich 3

możliwe są ruchy kręgosłupa we wszystkich 3

płaszczyznach:

płaszczyznach:

strzałkowej: zgięcie i wyprost;

strzałkowej: zgięcie i wyprost;

czołowej: zgięcia (skłony) boczne w lewo i w prawo;

czołowej: zgięcia (skłony) boczne w lewo i w prawo;

poprzecznej: rotacje (skręty) w lewo i w prawo.

poprzecznej: rotacje (skręty) w lewo i w prawo.

Kręgosłup jest również miejscem przyczepu bardzo

Kręgosłup jest również miejscem przyczepu bardzo

wielu mięśni.

wielu mięśni.

Rusztowanie kostne

Rusztowanie kostne

kręgosłupa

kręgosłupa

Kręgosłup zbudowany jest z 33-34

Kręgosłup zbudowany jest z 33-34

nieparzystych kręgów

nieparzystych kręgów

Rozmiary kręgów zwiększają się od

Rozmiary kręgów zwiększają się od

góry ku dołowi

góry ku dołowi

Trójkątny kształt kości krzyżowej

Trójkątny kształt kości krzyżowej

związany jest

związany jest

z brakiem udziału jej w dźwiganiu

z brakiem udziału jej w dźwiganiu

kręgosłupa. Siła ciężkości ciała przenosi

kręgosłupa. Siła ciężkości ciała przenosi

się przez kręgosłup lędźwiowy i stawy

się przez kręgosłup lędźwiowy i stawy

krzyżowo-biodrowe na kończyny dolne.

krzyżowo-biodrowe na kończyny dolne.

Budowa typowego kręgu

Budowa typowego kręgu

Trzon kręgu

Trzon kręgu

Łuk kręgu

Łuk kręgu

Otwór kręgowy

Otwór kręgowy

Od łuku odchodzą

Od łuku odchodzą

wyrostki:

wyrostki:

–

poprzeczne

poprzeczne

–

kolczysty

kolczysty

–

stawowe górne

stawowe górne

i dolne

i dolne

Budowa typowego kręgu

Budowa typowego kręgu

Składa się z trzonu, łuku od którego

Składa się z trzonu, łuku od którego

odchodzą wyrostki. Trzon znajduje się

odchodzą wyrostki. Trzon znajduje się

w części przedniej kręgu, jest kształtu

w części przedniej kręgu, jest kształtu

walcowatego swoją powierzchnią górną

walcowatego swoją powierzchnią górną

i dolną styka się z krążkami

i dolną styka się z krążkami

międzykręgowymi (

międzykręgowymi (

disci

disci

intervertebrales)

intervertebrales)

jest to połączenie

jest to połączenie

chrząstkozrostowe. Chrzęstne krążki

chrząstkozrostowe. Chrzęstne krążki

międzykręgowe oddzielają, a

międzykręgowe oddzielają, a

równocześnie zespalają wszystkie kręgi

równocześnie zespalają wszystkie kręgi

kręgosłupa oprócz kręgu szczytowego

kręgosłupa oprócz kręgu szczytowego

i obrotowego.

i obrotowego.

Budowa typowego kręgu

Budowa typowego kręgu

Łuk kręgu zbudowany jest z dwóch

Łuk kręgu zbudowany jest z dwóch

blaszek, w miejscu odejścia od

blaszek, w miejscu odejścia od

trzonu posiada wcięcie kręgowe

trzonu posiada wcięcie kręgowe

górne na górnej powierzchni łuku i

górne na górnej powierzchni łuku i

wcięcie kręgowe dolne na dolnej

wcięcie kręgowe dolne na dolnej

powierzchni łuku. Wcięcie kręgowe

powierzchni łuku. Wcięcie kręgowe

górne niżej leżącego kręgu i wcięcie

górne niżej leżącego kręgu i wcięcie

kręgowe dolne wyżej leżącego kręgu

kręgowe dolne wyżej leżącego kręgu

– tworzą otwór międzykręgowy.

– tworzą otwór międzykręgowy.

Otwór międzykręgowy jest miejscem

Otwór międzykręgowy jest miejscem

przejścia nerwów

przejścia nerwów

i naczyń.

i naczyń.

Budowa typowego kręgu

Budowa typowego kręgu

Tylna powierzchnia trzonu i łuk kręgu

Tylna powierzchnia trzonu i łuk kręgu

ograniczają otwór kręgowy. Otwory

ograniczają otwór kręgowy. Otwory

kręgowe wszystkich kręgów

kręgowe wszystkich kręgów

zestawionych razem tworzą kanał

zestawionych razem tworzą kanał

kręgowy, w którym znajduje się rdzeń

kręgowy, w którym znajduje się rdzeń

kręgowy – część ośrodkowego układu

kręgowy – część ośrodkowego układu

nerwowego.

nerwowego.

Od łuku kręgu odchodzą wyrostki. W

Od łuku kręgu odchodzą wyrostki. W

typowym kręgu znajduje się 7

typowym kręgu znajduje się 7

wyrostków: pojedynczy wyrostek

wyrostków: pojedynczy wyrostek

kolczysty – wystający

kolczysty – wystający

z tylnej części łuku, parzyste wyrostki

z tylnej części łuku, parzyste wyrostki

poprzeczne odchodzące bocznie od łuku

poprzeczne odchodzące bocznie od łuku

oraz parzyste wyrostki stawowe górne

oraz parzyste wyrostki stawowe górne

i wyrostki stawowe dolne.

i wyrostki stawowe dolne.

Kręgi szyjne

Kręgi szyjne

(vertebrae cervicales)

(vertebrae cervicales)

.

.

Siedem kręgów szyjnych są najmniejszymi z

Siedem kręgów szyjnych są najmniejszymi z

kręgów, trzony od drugiego do siódmego

kręgów, trzony od drugiego do siódmego

powiększają się na szerokości. Oznacza się je

powiększają się na szerokości. Oznacza się je

symbolami od

symbolami od

C1 do C7

C1 do C7

. Kręg trzeci, czwarty,

. Kręg trzeci, czwarty,

piąty i szósty mają budowę podobną. Otwory

piąty i szósty mają budowę podobną. Otwory

kręgowe są kształtu trójkątnego, wyrostek

kręgowe są kształtu trójkątnego, wyrostek

kolczysty jest na końcu rozdwojony, wyrostki

kolczysty jest na końcu rozdwojony, wyrostki

poprzeczne składają się z dwóch listewek

poprzeczne składają się z dwóch listewek

kostnych ograniczających otwór wyrostka

kostnych ograniczających otwór wyrostka

poprzecznego. Listewki zakończone są guzkami

poprzecznego. Listewki zakończone są guzkami

(przednim i tylnym) między tymi guzkami

(przednim i tylnym) między tymi guzkami

znajduje się bruzda nerwu rdzeniowego. Przez

znajduje się bruzda nerwu rdzeniowego. Przez

otwory wyrostków poprzecznych, począwszy od

otwory wyrostków poprzecznych, począwszy od

VI kręgu szyjnego ku górze przebiegają tętnice

VI kręgu szyjnego ku górze przebiegają tętnice

i żyły kręgowe oraz nerwy współczulne

i żyły kręgowe oraz nerwy współczulne

.

.

Kręgi szyjne

Kręgi szyjne

(vertebrae cervicales)

(vertebrae cervicales)

.

.

Trzony kręgów na górnej

Trzony kręgów na górnej

powierzchni mają haki lub wyrostki

powierzchni mają haki lub wyrostki

haczykowate. Powierzchnie

haczykowate. Powierzchnie

stawowe wyrostków stawowych

stawowe wyrostków stawowych

ustawione są skośnie pod kątem 45

ustawione są skośnie pod kątem 45

stopni i skierowane górne do góry i

stopni i skierowane górne do góry i

tyłu, dolne do dołu i ku przodowi.

tyłu, dolne do dołu i ku przodowi.

Wrostkami stawowymi kręgi łączą

Wrostkami stawowymi kręgi łączą

się między sobą stawowo.

się między sobą stawowo.

Pierwszy kręg szyjny

Pierwszy kręg szyjny

, kręg

, kręg

szczytowy (C1) (

szczytowy (C1) (

atlas

atlas

)

)

Nie posiada trzonu oraz wyraźnego wyrostka

Nie posiada trzonu oraz wyraźnego wyrostka

kolczystego. Składa się z dwóch łuków

kolczystego. Składa się z dwóch łuków

przedniego i tylnego oraz dwóch części

przedniego i tylnego oraz dwóch części

bocznych. Łuk przedni zakończony jest

bocznych. Łuk przedni zakończony jest

guzkiem przednim a na powierzchni

guzkiem przednim a na powierzchni

wewnętrznej występuje dołek zębowy jest to

wewnętrznej występuje dołek zębowy jest to

powierzchnia stawowa dla zęba kręgu C2.

powierzchnia stawowa dla zęba kręgu C2.

Właściwym łukiem jest łuk tylny, który

Właściwym łukiem jest łuk tylny, który

zakończony jest szczątkowym wyrostkiem

zakończony jest szczątkowym wyrostkiem

kolczystym w postaci guzka tylnego. Na

kolczystym w postaci guzka tylnego. Na

górnej powierzchni łuku tylnego leży bruzda

górnej powierzchni łuku tylnego leży bruzda

tętnicy kręgowej.

tętnicy kręgowej.

Pierwszy kręg szyjny

Pierwszy kręg szyjny

, kręg

, kręg

szczytowy (C1) (

szczytowy (C1) (

atlas

atlas

)

)

Kręg szczytowy nie posiada wyrostków

Kręg szczytowy nie posiada wyrostków

stawowych, a jedynie dołki stawowe leżące

stawowych, a jedynie dołki stawowe leżące

na górnych i dolnych powierzchniach części

na górnych i dolnych powierzchniach części

bocznych. Dołki stawowe górne służą do

bocznych. Dołki stawowe górne służą do

połączenia z kłykciami potylicznymi kości

połączenia z kłykciami potylicznymi kości

potylicznej, dołki stawowe dolne łączą się

potylicznej, dołki stawowe dolne łączą się

z powierzchniami stawowymi górnymi kręgu

z powierzchniami stawowymi górnymi kręgu

obrotowego. Wyrostki poprzeczne są dłuższe

obrotowego. Wyrostki poprzeczne są dłuższe

i bardziej bocznie rozstawione od pozostałych

i bardziej bocznie rozstawione od pozostałych

kręgów szyjnych. Są one wyczuwalne poniżej

kręgów szyjnych. Są one wyczuwalne poniżej

i do przodu od wyrostka sutkowatego kości

i do przodu od wyrostka sutkowatego kości

skroniowej.

skroniowej.

Drugi kręg szyjny

Drugi kręg szyjny

, kręg

, kręg

obrotowy (C2) (

obrotowy (C2) (

axis

axis

)

)

Posiada trzon na którym znajduje się

Posiada trzon na którym znajduje się

wystający ku górze ząb, wchodzący do kręgu

wystający ku górze ząb, wchodzący do kręgu

szczytowego. Ząb kończy się wierzchołkiem.

szczytowego. Ząb kończy się wierzchołkiem.

Na przedniej i tylnej powierzchni zęba leżą

Na przedniej i tylnej powierzchni zęba leżą

powierzchnie stawowe: przednia, łącząca się

powierzchnie stawowe: przednia, łącząca się

z dołkiem zębowym na łuku przednim kręgu

z dołkiem zębowym na łuku przednim kręgu

szczytowego i tylna – do której przylega

szczytowego i tylna – do której przylega

więzadło poprzeczne kręgu szczytowego.

więzadło poprzeczne kręgu szczytowego.

Kręg obrotowy nie posiada wyrostków

Kręg obrotowy nie posiada wyrostków

stawowych górnych, a jedynie powierzchnie

stawowych górnych, a jedynie powierzchnie

stawowe górne. Wyrostki stawowe dolne są

stawowe górne. Wyrostki stawowe dolne są

już wykształcone.

już wykształcone.

Siódmy kręg szyjny

Siódmy kręg szyjny

- kręg

- kręg

wystający (C7)

wystający (C7)

(

(

vertebra prominens

vertebra prominens

)

)

Posiada długi, łatwo wyczuwalny przez

Posiada długi, łatwo wyczuwalny przez

skórę wyrostek kolczysty. Tak jak każdy

skórę wyrostek kolczysty. Tak jak każdy

kręg przejściowy, tzn. ostatni kręg

kręg przejściowy, tzn. ostatni kręg

danego odcinka, posiada cechy kręgów

danego odcinka, posiada cechy kręgów

odcina niższego. Trzon siódmego kręgu

odcina niższego. Trzon siódmego kręgu

szyjnego jest więc wyższy i

szyjnego jest więc wyższy i

masywniejszy, zbliżony do kręgów

masywniejszy, zbliżony do kręgów

piersiowych. Wyrostek kolczysty jest nie

piersiowych. Wyrostek kolczysty jest nie

podzielony, długi

podzielony, długi

i przeważnie pierwszym dobrze

i przeważnie pierwszym dobrze

wyczuwalnym.

wyczuwalnym.

Kręgi piersiowe

Kręgi piersiowe

(vertebrae thoracicae)

(vertebrae thoracicae)

.

.

Jest ich 12 (Th1-Th12). Cechą

Jest ich 12 (Th1-Th12). Cechą

charakterystyczną tego odcinka jest

charakterystyczną tego odcinka jest

połączenie kręgów z żebrami. Na bocznych

połączenie kręgów z żebrami. Na bocznych

powierzchniach trzonów znajdują się dołki

powierzchniach trzonów znajdują się dołki

żebrowe, będące miejscem połączenia z

żebrowe, będące miejscem połączenia z

głowami żeber. Kręg XI

głowami żeber. Kręg XI

i XII mają po jednym dołku żebrowym z obu

i XII mają po jednym dołku żebrowym z obu

stron. Kręgi II-X mają z obydwu stron po 2

stron. Kręgi II-X mają z obydwu stron po 2

dołki żebrowe – na górnym i dolnym brzegu

dołki żebrowe – na górnym i dolnym brzegu

trzonu, które zestawione z kręgami wyżej i

trzonu, które zestawione z kręgami wyżej i

niżej leżącymi oraz leżącym między

niżej leżącymi oraz leżącym między

trzonami krążkiem międzykręgowym tworzą

trzonami krążkiem międzykręgowym tworzą

powierzchnię stawową dla głowy żebra.

powierzchnię stawową dla głowy żebra.

Kręgi piersiowe

Kręgi piersiowe

(vertebrae thoracicae)

(vertebrae thoracicae)

.

.

Na wyrostkach poprzecznych znajdują się

Na wyrostkach poprzecznych znajdują się

dołki żebrowe do połączenia z guzkami

dołki żebrowe do połączenia z guzkami

żeber. Typowy kręg piersiowy ma więc 10

żeber. Typowy kręg piersiowy ma więc 10

powierzchni stawowych:

powierzchni stawowych:

4 dołki żebrowe na bocznej części trzonu

4 dołki żebrowe na bocznej części trzonu

2 dołki żebrowe na wyrostkach poprzecznych

2 dołki żebrowe na wyrostkach poprzecznych

4 wyrostki stawowe

4 wyrostki stawowe

Kręg XI i XII nie ma dołków na wyrostkach

Kręg XI i XII nie ma dołków na wyrostkach

poprzecznych i ma tylko 2 dołki na trzonach.

poprzecznych i ma tylko 2 dołki na trzonach.

Trzony kręgów piersiowych są coraz wyższe i

Trzony kręgów piersiowych są coraz wyższe i

mocniejsze. Wyrostki kolczyste zachodzą na

mocniejsze. Wyrostki kolczyste zachodzą na

siebie dachówkowato. Otwór kręgowy jest

siebie dachówkowato. Otwór kręgowy jest

okrągły.

okrągły.

Kręgi lędźwiowe

Kręgi lędźwiowe

(vertebrae lumbales)

(vertebrae lumbales)

W liczbie 5 (L1-L5) cechują się brakiem typowego

W liczbie 5 (L1-L5) cechują się brakiem typowego

wyrostka poprzecznego, którego miejsce zajmuje

wyrostka poprzecznego, którego miejsce zajmuje

szczątkowe żebro, zwane tu wyrostkiem

szczątkowe żebro, zwane tu wyrostkiem

żebrowym. Wyrostkowi poprzecznemu wyższych

żebrowym. Wyrostkowi poprzecznemu wyższych

odcinków kręgosłupa odpowiada natomiast mały

odcinków kręgosłupa odpowiada natomiast mały

wyrostek dodatkowy. Na wyrostkach stawowych

wyrostek dodatkowy. Na wyrostkach stawowych

górnych znajdują się wyrostki suteczkowate.

górnych znajdują się wyrostki suteczkowate.

Powierzchnie stawowe wyrostków stawowych

Powierzchnie stawowe wyrostków stawowych

ustawione są w płaszczyźnie strzałkowej, górne

ustawione są w płaszczyźnie strzałkowej, górne

skierowane przyśrodkowo, a dolne bocznie.

skierowane przyśrodkowo, a dolne bocznie.

Wyrostki kolczyste ustawione są poziomo i mają

Wyrostki kolczyste ustawione są poziomo i mają

kształt płytki. Trzony kręgów lędźwiowych są

kształt płytki. Trzony kręgów lędźwiowych są

najwyższe ze wszystkich odcinków, ich przekrój

najwyższe ze wszystkich odcinków, ich przekrój

poprzeczny jest duży, kształtu nerkowatego.

poprzeczny jest duży, kształtu nerkowatego.

Otwory kręgowe są trójkątne.

Otwory kręgowe są trójkątne.

Kość krzyżowa

Kość krzyżowa

(os sacrum)

(os sacrum)

Utworzona jest z 5 kręgów krzyżowych

Utworzona jest z 5 kręgów krzyżowych

zrośniętych ze sobą i tworzących jedną

zrośniętych ze sobą i tworzących jedną

całość. Kość krzyżowa kształt klina, którego

całość. Kość krzyżowa kształt klina, którego

górna część łącząca się z 5 kręgiem

górna część łącząca się z 5 kręgiem

lędźwiowym nazywa się podstawą, a dolna

lędźwiowym nazywa się podstawą, a dolna

wierzchołkiem. Wyróżnia się dwie

wierzchołkiem. Wyróżnia się dwie

powierzchnie kości krzyżowej: przednią,

powierzchnie kości krzyżowej: przednią,

zwaną miedniczną i tylną – grzbietową. Na

zwaną miedniczną i tylną – grzbietową. Na

obydwu powierzchniach znajdują się otwory

obydwu powierzchniach znajdują się otwory

krzyżowe miedniczne i grzbietowe,

krzyżowe miedniczne i grzbietowe,

w liczbie 4 par. Na powierzchni miednicznej

w liczbie 4 par. Na powierzchni miednicznej

uwidaczniają się kresy poprzeczne, będące

uwidaczniają się kresy poprzeczne, będące

miejscem zrośnięcia trzonów kręgów.

miejscem zrośnięcia trzonów kręgów.

Kość krzyżowa

Kość krzyżowa

(os

(os

sacrum)

sacrum)

Na leżących w górnej, bocznej części kości

Na leżących w górnej, bocznej części kości

krzyżowej częściach bocznych znajdują się

krzyżowej częściach bocznych znajdują się

powierzchnie uchowate do połączenia z kością

powierzchnie uchowate do połączenia z kością

biodrową. Na powierzchni grzbietowej

biodrową. Na powierzchni grzbietowej

występują 3 grzebienie krzyżowe: pośrodkowy,

występują 3 grzebienie krzyżowe: pośrodkowy,

pośredni

pośredni

i boczny, powstałe ze zrośnięcia wyrostków

i boczny, powstałe ze zrośnięcia wyrostków

kręgów. Od wierzchołka odchodzą dwa rożki

kręgów. Od wierzchołka odchodzą dwa rożki

krzyżowe, będące pozostałością po wyrostkach

krzyżowe, będące pozostałością po wyrostkach

stawowych dolnych piątego kręgu krzyżowego.

stawowych dolnych piątego kręgu krzyżowego.

Na podstawie kości krzyżowej znajdują się

Na podstawie kości krzyżowej znajdują się

wyrostki stawowe górne. Wewnątrz przebiega

wyrostki stawowe górne. Wewnątrz przebiega

kanał krzyżowy będący przedłużeniem kanału

kanał krzyżowy będący przedłużeniem kanału

kręgowego. Jego ujście u wierzchołka kości

kręgowego. Jego ujście u wierzchołka kości

krzyżowej nazywa się rozworem krzyżowym.

krzyżowej nazywa się rozworem krzyżowym.

Kość guziczna

Kość guziczna

(os

(os

coccygis)

coccygis)

.

.

Inaczej zwana ogonową, zbudowana

Inaczej zwana ogonową, zbudowana

jest

jest

z 4-5 szczątkowych kręgów

z 4-5 szczątkowych kręgów

guzicznych, zrośniętych ze sobą. Z jej

guzicznych, zrośniętych ze sobą. Z jej

górnej powierzchni – podstawy

górnej powierzchni – podstawy

wystają rożki guziczne, łączące się z

wystają rożki guziczne, łączące się z

rożkami krzyżowymi. Dolna część

rożkami krzyżowymi. Dolna część

(wierzchołek) jest zakończeniem

(wierzchołek) jest zakończeniem

kręgosłupa.

kręgosłupa.

Budowa kostna klatki

Budowa kostna klatki

piersiowej

piersiowej

Kościec klatki piersiowej utworzony

Kościec klatki piersiowej utworzony

jest z 12 kręgów piersiowych,

jest z 12 kręgów piersiowych,

12 par żeber i mostka.

12 par żeber i mostka.

Klatka piersiowa spełnia ważną rolę

Klatka piersiowa spełnia ważną rolę

ochronną dla narządów leżących

ochronną dla narządów leżących

wewnątrz, głównie serca i płuc.

wewnątrz, głównie serca i płuc.

Bierze również udział w procesie

Bierze również udział w procesie

oddychania.

oddychania.

Żebra - costae

Żebra - costae

Są to listewki kostne, wygięte łukowato, wypukłością

Są to listewki kostne, wygięte łukowato, wypukłością

skierowane na zewnątrz, tworząc kąt żebra. Zbudowane

skierowane na zewnątrz, tworząc kąt żebra. Zbudowane

są z części kostnej i chrzęstnej. Jest ich 12 par.

są z części kostnej i chrzęstnej. Jest ich 12 par.

Żebro składa się z trzonu i z 2 końców: mostkowego

Żebro składa się z trzonu i z 2 końców: mostkowego

(chrzęstnego) i kręgosłupowego (kostnego). Wszystkie

(chrzęstnego) i kręgosłupowego (kostnego). Wszystkie

12 par żeber odchodzi od kręgosłupa. Bezpośrednio

12 par żeber odchodzi od kręgosłupa. Bezpośrednio

z mostkiem łączy się 7 górnych par żeber – są to żebra

z mostkiem łączy się 7 górnych par żeber – są to żebra

prawdziwe. Pozostałe 5 par to żebra rzekome. Trzy

prawdziwe. Pozostałe 5 par to żebra rzekome. Trzy

spośród nich, żebra 8, 9 i 10 łączą się z chrząstka

spośród nich, żebra 8, 9 i 10 łączą się z chrząstka

żebrową 7 żebra, tworząc łuk żebrowy. Dwie ostatnie

żebrową 7 żebra, tworząc łuk żebrowy. Dwie ostatnie

pary – żebra 11 i 12 nie dochodzą do mostka. Kończą

pary – żebra 11 i 12 nie dochodzą do mostka. Kończą

się wolno między mięśniami brzucha - są to żebra

się wolno między mięśniami brzucha - są to żebra

wolne.

wolne.

Na końcu kręgosłupowym występuje głowa żebra, guzek

Na końcu kręgosłupowym występuje głowa żebra, guzek

żebra i szyjka żebra.

żebra i szyjka żebra.

Mostek

Mostek

(

(

sternum

sternum

)

)

Jest kością płaską, leżącą na przedniej

Jest kością płaską, leżącą na przedniej

ścianie klatki piersiowej. Składa się

ścianie klatki piersiowej. Składa się

z rękojeści, trzonu i wyrostka

z rękojeści, trzonu i wyrostka

mieczykowatego, między którymi

mieczykowatego, między którymi

znajduje się warstwa chrząstki.

znajduje się warstwa chrząstki.

Rękojeść mostka posiada wcięcie szyjne,

Rękojeść mostka posiada wcięcie szyjne,

wcięcie obojczykowe do połączenia

wcięcie obojczykowe do połączenia

z obojczykiem i wcięcie żebrowe dla

z obojczykiem i wcięcie żebrowe dla

pierwszego żebra. Na bocznych brzegach

pierwszego żebra. Na bocznych brzegach

trzonu znajdują się wcięcia żebrowe

trzonu znajdują się wcięcia żebrowe

do połączenia z chrząstkami żebrowymi

do połączenia z chrząstkami żebrowymi

żeber II-VII.

żeber II-VII.