T. ORGANIZACJA I ZAKRES PIERWSZEJ

POMOCY

Opracował:

Marek Garbacz

„

Ludzie żyją tak jakby nigdy

nie mieli umrzeć, a umierają

jakby nigdy nie żyli”.

Paulo

Coelho

Cele zajęć:

• 1. Zapoznanie z organizacją

ratownictwa w Polsce.

• 2. Zapoznanie z przepisami

prawnymi dotyczącymi udzielania
pierwszej pomocy.

• 3. Nauczenie ogniw łańcucha

przeżycia.

• 4. Kształtowanie umiejętności

zabezpieczania miejsca wypadku i
oceny stanu poszkodowanego.

Zagadnienia, literatura

1. Tradycje pierwszej pomocy.
2. Czas udzielania pierwszej pomocy w

konfliktach zbrojnych.

3. Podstawowe pojęcia i cele pierwszej pomocy.
4. Fazy akcji ratowniczej.
5. Zintegrowany System Ratownictwa.
6. Podstawowe przepisy o ochronie zdrowia.
Literatura uzupełniająca:
Podręcznik Przysposobienie obronne s. 5 - 13
S.Góra, Zarys chirurgii wojennej, Warszawa

1976,

J.Jakubaszko, Medycyna ratunkowa i medycyna
katastrof, Łódź 2004,

www.ratmed.pl

www.pierwszapomoc.pl

1. Tradycje pierwszej pomocy

Pierwszy w historii szpital założył grecki lekarz
Hipokrates na wyspie Kos w 400r.p.n.e.
Hipokrates jest również twórcą przysięgi lekarskiej
– „Przysięga Hipokratesa”.

Wymień innych znanych lekarzy mających wpływ
na tradycję pierwszej pomocy.

Pierwsze udokumentowane przypadki
udzielenia pierwszej pomocy na polu bitwy
miały miejsce w utworze: ……………..?
opisującym jakie wydarzenie?

Homer – Iliada – Wojna

Trojańska

1. Pojedynek Hektora z Teuklosem, którego Ajas
osłonił tarczą, a Mekistenes i Alastor wynoszą
rannego z pola bitwy na okręt.
2. Achilles udziela pomocy Trojance Bryzeidzie,
gdy zostaje pobita przez żołnierzy greckich.
3. Pojedynek Hektora z Menelaosem
(problematyczny), pomaga Hektorowi gdy

orientuje

się, że jego miecz jest zatruty, a Hektor traci

wzrok.

Znani lekarze:

Znani lekarze:
- Dominik Larrey – twórca chirurgii wojennej,
- Nikołaj Pirogow – twórca postępowania leczniczo-

ewakuacyjnego

- Władysław Opel – twórca systemu leczenia rannych
- F. W. Ahnefeld – twórca łańcucha ratunkowego

2. Czas udzielania pierwszej pomocy

w konfliktach zbrojnych

1. Wojny napoleońskie - 40 h, śmiertelność

46,0%

2. I wojna światowa -

12-18 h, śmiertelność

8,5%

3. II wojna światowa -

6-12 h, śmiertelność

5,8%

4. Wojna koreańska -

2-4 h, śmiertelność

2,4%

5. Wojna w Wietnamie - 1 h,

śmiertelność

1,7%

6. Wojna w Iraku - 15 min., śmiertelność

1,2%

7. Wojna w Afganistanie – 25 min., śmiertelność

2,5%

8. Nowy globalny konflikt światowy - ?

3. Podstawowe pojęcia i cele

pierwszej pomocy

• Pierwsza pomoc – to proste, natychmiastowe

czynności ratownicze wykonywane przez świadków
i/lub jej uczestników nagłego wypadku przed
przybyciem fachowych służb ratunkowych.

•

Rodzaje pierwszej pomocy:

• Pierwsza pomoc przedmedyczna (przedlekarska),
• Pomoc ambulatoryjna.
Pomoc kwalifikowana (specjalistyczna) – nie wchodzi

w zakres

pierwszej pomocy
• Cele udzielania pierwszej pomocy :
• ratowanie życia ludzkiego;
• ratowanie ludzkiego zdrowia;
• ograniczenie skutków urazów i nagłych zachorowań;
• zabezpieczenie miejsca wypadku,
• opieka nad poszkodowanym

Czy to jest pierwsza
pomoc?

Najcenniejsze metale

szlachetne

1. Rod (Rh) – 1 uncja (30 gram)

1880,00

(2080,00) USD

2. Platyna (Pt)

łeb konia

- 1 uncja 1900,00

(1551,00) USD

3. Złoto (Au)

głowa rycerza

– 1 uncja 1827,00

(1255,00) USD

4. Pallad (Pd)

łeb psa

– 1 uncja

(528,00) USD

5. Srebro (Ag)

głowa kobiety

– 1 uncja 43,00

(19,85) USD

6. Iryd (Ir)
7. Ruten (Ru)

8. Koltan – (Tantal) - metal wykorzystywany w

elektronice,

uzbrojeniu i kosmosie. Występuje w Kongo (70%),

Uganda,

Rwanda, Nigeria – 1 kg kosztuje w Europie

Rwanda, Nigeria – 1 kg kosztuje w Europie 400 $

400 $

w Afryce

w Afryce 3 $.

3 $.

4. Fazy akcji ratowniczej

I FAZA – 10-15

min.

II FAZA – 60

min.

III FAZA – 10-15

dni

„Platynowe

minuty”

IZOLACJA

„Złota

godzina”

RATUNEK

ODBUDOWA

Walka o

przeżycie:

• samopomoc

• pomoc

wzajemna

• zabiegi

natychmiastowe

• ewakuacja

punktów

pomocy

medycznej

Podtrzymanie

życia:

• segregacja

medyczna

• zabiegi doraźne

wykonywane

przez

ratowników

medycznych,

• ewakuacja do

szpitali i

zastępczych

miejsc

szpitalnych

Leczenie

końcowe:

• leczenie

specjalistyczne

w szpitalach

• rehabilitacja

medyczna

Łańcuch przeżycia

„ŁAŃCUCH PRZEŻYCIA” LUB „ZŁOTA GODZINA”

– pierwsza pomoc

do 5 min.

– wezwanie pomocy do 2 min.
– pomoc przedszpitalna

10 - 15 min.

– transport

20 – 60 min.

– pomoc szpitalna

60 min.

• Udzielenie pierwszej pomocy w czasie 5 min.:
odsetek przeżycia rannych wynosi - 85 %

85 %

• Udzielenie pierwszej pomocy w czasie 15 min.:
odsetek przeżycia rannych wynosi - 72 %

72 %

• Udzielenie pierwszej pomocy w czasie 20 min.:
odsetek przeżycia rannych wynosi - 60 %

60 %

5. Zintegrowany System

Ratownictwa

Tel. 112

Organizacja pierwszej pomocy w
miejscu katastrofy

Telefony ratownicze:

• 112

– Telefon ratowniczy – ponad 700 punktów

odbioru w Polsce, od 2012r. jeden główny CPR w
każdym województwie,

• 532

– Wojewódzkie Centrum Zarządzania

Kryzysowego;

• 601 100 300

– Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie

Ratunkowe TOPR;

• 601 100 300 lub 33985

– Górskie Ochotnicze

Pogotowie Ratunkowe GOPR – rejon całej Polski;

• 601 100 100

- Wodne Ochotnicze Pogotowie

Ratunkowe – główne centrum w Sopocie obejmuje
całą Polskę;

• 501 536 929

- Drużyna Ratownictwa

Specjalistycznego WOPR woj. Pomorskiego
(Gdańsk, Sopot);

• 999

– Pogotowie Ratunkowe,

998

– Straż Pożarna,

997

–

Policja,

• 992

– Pogotowie gazowe,

986

– Straż Miejska,

991

–

Pogotowie Energetyczne

• ICE MAMA –

tzn. natychmiast powiadomić,

Krew ABRH+

Zintegrowany System Ratownictwa

w Lublinie

CENTRUM POWIADAMIANIA RATUNKOWEGO –
LUBLIN ul. Szczerbowskiego 6 (budynek PSP) -

tel. 112

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO – LUBLIN ul. Lubomelska 1-3 –

tel. 532

SZPITALNE ODDZIAŁY RATUNKOWE w LUBLINIE:
1. DSK 1 ul. Chodźki 2
2. OKRĘGOWY SZPITAL KOLEJOWY
ul. Kruczkowskiego 21
3. SP SZPITAL KLINICZNY NR 1 ul. Staszica 16
4. SP SZPITAL KLINICZNY NR 4 ul. Jaczewskiego 8
5. WOJEWÓDZKI SZPITAL SPECJALISTYCZNY
ul. Kraśnicka 100
W województwie lubelskim – istnieje 20 SOR

WYJAZDOWE ZESPOŁY RATOWNICTWA
MEDYCZNEGO w LUBLINIE:

(zespoły rozmieszczone są w 3 Rejonach):
ul. Kompozytorów Polskich 8
ul. Spadochroniarzy 8
ul. Tetmajera 21
W województwie lubelskim istnieje – 55 rejonów

wyjazdowych ZRM

Zespół Lotnictwa Sanitarnego – ul. Kraśnicka 100
Zespoły Ratownictwa Specjalistycznego – ul.

Strażacka 7

(Wojewódzkie Stanowisko Koordynacji Ratownictwa

i Ochrony Ludności)

Odpowiedzialność karna
ratownika

Artykuł 162 KK paragraf 1

• § 1.

Kto człowiekowi znajdującemu się w

położeniu grożącym bezpośrednim
niebezpieczeństwem utraty życia, ciężkiego
uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju
zdrowia nie udziela pomocy, mogąc jej
udzielić bez narażenia siebie lub innej
osoby na niebezpieczeństwo utraty życia lub
poważnego uszerbku na zdrowiu, podlega

karze pozbawienia wolności do lat trzech.

• § 2. Nie podlega karze, kto nie udziela

pomocy, do której jest konieczne poddanie
się

zabiegowi lekarskiemu,

albo w

warunkach, w których możliwa jest
natychmiastowa pomoc ze strony instytucji
lub osoby bardziej do tego powołanej.

Odpowiedzialność prawna

Ustawa z dnia 1.01.2006 o

Państwowym Ratownictwie

Medycznym mówi:
Art. 4

kto zauważy osobę lub osoby

znajdujące się w stanie nagłego

zagrożenia zdrowotnego lub jest

świadkiem zdarzenia powodującego

taki stan w miarę posiadanych

możliwości i umiejętności

obowiązek niezwłocznego podjęcia

działań

zmierzających do skutecznego

powiadomienia o tym zdarzeniu

podmiotów ustawowo powołanych do

niesienia pomocy osobom w stanie

nagłego zagrożenia zdrowotnego.

Ochrona ratownika

Art. 5.1

osoba udzielająca

pierwszej pomocy, kwalifikowanej
pierwszej pomocy oraz
podejmująca medyczne czynności
ratunkowe

korzysta z ochrony

przewidzianej w ustawie z dnia 6
czerwca 1997 roku – Kodeks Karny
( Dz. U. Nr 88 , poz. 553 )

dla

funkcjonariuszy publicznych.

Podstawy prawne udzielania pierwszej
pomocy cd.

• Kodeks cywilny kwalifikuje udzielenie

pierwszej pomocy jako niezlecone
wykonanie zadania.

Wykonawca takiego

zadania odpowiada za szkody powstałe
w wyniku niewłaściwie wykonanych
czynności,

ale tylko wówczas, gdy

szkody te są następstwem

rozmyślnego

lub wyraźnie niedbałego wykonania
zadania.

Osoba udzielająca pomocy

pierwszej pomocy może żądać
odszkodowania za straty poniesione w
trakcie akcji ratowniczej (zabrudzone
ubranie, zużyte materiały itp.).

Odpowiedzialność karna

• Kodeks cywilny i karny wypowiadają się w

zasadzie tylko

w sprawie zaniechania udzielenia

pierwszej

pomocy,

nie zajmują natomiast

stanowiska w przypadku niewłaściwego jej
udzielenia

. Osoba udzielająca pierwszej pomocy

będzie odpowiadała za swój czyn, jeśli
spowoduje uszkodzenie ciała lub śmierć ofiary
wypadku na skutek rażącego zaniedbania bądź
umyślnego działania.

•

Wszystkie czynności wykonywane w

dobrej wierze, zgodnie z

obowiązującymi standardami i

posiadaną wiedzą nie doprowadzą osoby

udzielającej pomocy do konfliktu

z prawem.

6. Podstawowe przepisy o

ochronie zdrowia

1. USTAWA z dnia 8 września 2006 r. o
Państwowym Ratownictwie Medycznym
(Dz. U. Nr 191, poz. 1410)

2.USTAWA z dnia 25 sierpnia 2006 r. o

bezpieczeństwie żywności i żywienia

(Dz. U. Nr 171, poz. 1225)

3. USTAWA z dnia 29 lipca 2005

r. o przeciwdziałaniu narkomanii

(Dz. U. Nr 179, poz. 1485)

4. USTAWA z dnia 21.04.

2005 r. o

zmianie ustawy -

Prawo

farmaceutyczne

(Dz. U. Nr 94, poz. 787)

5. Ustawa z

26.04.2007r.

o zarządzaniu

kryzysowym

6. Ustawa z 18.04.2002

o stanie klęski żywiołowej

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22