Pompy wykorzystywane w

ratownictwie chemicznym-rodzaje,

parametry, zastosowanie



Wykonali:



pchor. Michał Ilnicki



pchor. Arkadiusz Florczak



pchor. Marek Kąkol



pchor. Michał Krzeszowski



pchor. Radosław Sidor



pchor. Sławomir

Włoszczyński

Zagrożenia chemiczno-

ekologiczne:



zakłady chemiczne



przewóz substancji chemicznych, w tym

toksycznych środków przemysłowych(TSP)

transportem kolejowym oraz drogowym (w

ogólnym obrocie około 80% stanowią

produkty ropopochodne a w grupie

szczególnie niebezpiecznych około 87%

kwas siarkowy)



transport rurociągami



kolizje drogowe, w których uczestniczą

pojazdy przewożące materiały

niebezpieczne

PODSTAWOWE POJĘCIA, DEFINICJE

I OZNACZENIA ZWIĄZANE Z EKSPLOATACJĄ POMP

CHEMICZNYCH



Materiał niebezpieczny - materiał, który ze względu na swe

właściwości chemiczne, fizyczne lub biologiczne w wyniku

nieprawidłowego obchodzenia się lub awarii może

spowodować zagrożenie dla człowieka lub środowiska



materiały niebezpieczne można podzielić na 4 grupy:

I grupa - materiały wybuchowe zdolne wytworzyć w krótkim

czasie tak dużą ilość ciepła i gazów, które spowodują

detonacje z silnym podmuchem powietrza niszcząc na swej

drodze wszystkie przeszkody



II grupa - materiały przedstawiające zagrożenie pożarowe,



III grupa - materiały przedstawiające zagrożenie toksyczne lub

żrące,



IV grupa - materiały przedstawiające zagrożenie

promieniotwórcze

Granice wybuchowości



a) dolna granica wybuchowości (zapalności) DGW

- jest to najniższe stężenie substancji palnej (gazów,

par, pyłów) w mieszaninie z powietrzem przy którym

może nastąpić zapalenie się tej substancji (wybuch)

pod wpływem bodźca termicznego,



b) górna granica wybuchowości (zapalności) GGW

- jest to najwyższe stężenie substancji palnej w

mieszaninie z powietrzem, przy którym jeszcze może

nastąpić zapalenie się tej substancji (wybuch) pod

wpływem bodźca termicznego

Strefa zagrożenia wybuchem - przestrzeń, w której może

występować mieszanina substancji palnej z

powietrzem o stężeniu zawartym miedzy dolną i górna

granicą

wybuchowości

Strefy zagrożenia



a) strefa zagrożenia „O" (O).

Strefa ta obejmuje przestrzeń, w której stale lub w

długich okresach występuje atmosfera wybuchowa

np. wnętrze zbiorników, beczek, kanały ściekowe do

których dostały się substancje niebezpieczne, itp.



b) strefa zagrożenia I (1).

Strefa ta obejmuje przestrzeń, w której czasami

występuje atmosfera wybuchowa,



c) strefa zagrożenia II (2).

Strefa ta obejmuje przestrzeń, w której atmosfera

wybuchowa występuje bardzo rzadko i w krótkim

czasie.

Temperatura zapłonu



Temperatura zapłonu jest to najniższa temperatura

przy której wytworzona mieszanina par cieczy z

powietrzem pod wpływem czynnika inicjującego

ulegnie zapaleniu. Temperatura zapłonu cieczy jest

najważniejszym parametrem pożarowym dla cieczy.

Jest ona podstawą klasyfikacji cieczy na trzy klasy

niebezpieczeństwa pożarowego. Są to następujące

klasy:



Klasa I - ciecze o temperaturze zapłonu do 21° C.



Klasa II - ciecze o temperaturze zapłonu > 21° C do

55° C.



Klasa III - ciecze o temperaturze zapłonu > 55° C do

100° C.

Ciecze mające temperaturę zapłonu do 55 °C są

klasyfikowane jako ciecze niebezpiecz ne pożarowo.

Grupy samozapalenia



Za temperaturę samozapalenia danego materiału

przyjmuje się najniższą temperaturę, w której materiał

palny ulega zapaleniu bez dodatkowego bodźca

energetycznego (np. w postaci iskry lub płomienia)



Dla urządzeń elektrycznych podaje się maksymalną

temperaturę powierzchni zewnęt rznej w formie klasy

temperaturowej:



T 1 - temperatura powierzchni zewnętrznej nie może przekraczać

450° C



T 2 - temperatura powierzchni zewnętrznej nie może przekraczać

300° C



T 3 - temperatura powierzchni zewnętrznej nie może przekraczać

200° C



T 4 - temperatura powierzchni zewnętrznej nie może przekraczać

135° C



T 5 - temperatura powierzchni zewnętrznej me może przekraczać

100° C



T 6 - temperatura powierzchni zewnętrznej nie może przekraczać

85° C

Klasa wybuchowości



I (typowy gaz: metan)



IIA (propan)



IIB (etylen)



IIC (wodór, acetylen)

Urządzenia i aparaty instalowane w pomieszczeniach i

przestrzeniach zewnętrznych zagrożonych wybuchem poza

spełnieniem warunków temperaturowych wg grup

samozapalenia powinny być w wykonaniu

przeciwwybuchowym (Ex)

Przykłady:



a) pompa chemiczna posiadająca osłonę EEx II B T 3 może

być stosowana w atmosferach substancji zakwalifikowanych

do klas wybuchowości II B i IIA i posiadających grupy

samozapalenia T l do T 3,



b) pompa chemiczna posiadająca osłonę EEx II C T 4 może

być stosowana w atmosferach substancji zakwalifikowanych

do klas wybuchowości II C, IIB, II A i posiadających grupy

samozapalenia od T l do T 4

Podział na strefy przy pompowaniu cieczy palnych z

beczki lub zbiorników



wewnątrz beczki lub zbiornika występuje

zawsze strefa "O"



miejsce podziału miedzy strefą "O" a strefą

1 ustala się w otworze beczki lub przy

górnej krawędzi zbiornika

POWSTAWANIE ŁADUNKÓW

ELEKTRYCZNOŚCI STATYCZNEJ PODCZAS

PRZEPŁYWU CIECZYŁATWOPALNYCH



Ciecze łatwopalne są na ogół dobrymi dielektrykami w związku z

czym zdolne są one do gromadzenia ładunków

elektrostatycznych

Warunki powstania ładunków elektryczności statycznej:



przetłaczanie cieczy łatwopalnych rurociągami metalowymi i

wężami gumowymi



podczas filtrowania przez filtry porowate



swobodnym przelewaniu cieczy łatwopalnych

Szczególnie łatwo ulegają elektryzacji takie ciecze

palne jak: eter, dwusiarczek węgla, benzen i jego

pochodne, benzyna, nafta, niektóre

chlorowcopochodne, estry, ketony i alkohole

Samozapobieganie gromadzeniu się

ładunków elektrostatycznych

a) Zwiększenie wilgotności powietrza (utrzymanie

wilgotności względnej powietrza na poziomie 70

do 75% wystarcza do zabezpieczenia przed

gromadzeniem się większych ładunków

b) Jonizacja powietrza (szczególnie przydatna do

usuwania ładunków zbierających się na

materiałach izolacyjnych, nie dających się zwilżać,

a wiec wszędzie tam, gdzie nawilgocenie

powietrza nie daje właściwych efektów)

c) Preparaty antystatyczne (do przerabianych w

czasie produkcji materiałów izolacyjnych (np.

gumy) wprowadza się środki nie pozwalające na

gromadzenie się na nich ładunków

elektrostatycznych

UZIEMIENIE



najpowszechniej i od dawna stosowanym

sposobem zapobiegania gromadzeniu się

ładunków elektrostatycznych jest uziemianie ciał



oddzielnie rozpatrywać usuwanie ładunków

elektrostatycznych z materiałów przewodzących i

materiałów nieprzewodzących



dla odprowadzania ładunków elektryczności

statycznej w zakładach przemysłowych

wykorzystuje się najczęściej instalację uziemień

przeciwporażeniowych i przewody wodociągowe



W wielu przypadkach zachodzi konieczność

stosowania uziemień w połączeniu z innymi

urządzeniami, zapobiegającymi gromadzeniu się

ładunków elektrostatycznych

ZASADY PRZEPOMPOWYWANIA CIECZY

NIEBEZPIECZNYCH

Przed przystąpieniem do zasadniczych czynności

przepompowywania cieczy niebezpiecznych należy:



jeśli istnieje taka możliwość przetransportować cysternę w

miejsce bardziej bezpieczne

od terenu na którym zaistniała

awaria (np. boczny tor, inna droga, plac). Może się t odbyć tylko

na polecenie kierującego akcją,



określić i oznakować tablicami informacyjnymi i ostrzegawczymi

strefę niebezpieczną oraz ochronną. W nocy strefy oznakować

lampami w wykonaniu przeciwwybuchowym,



zadysponować odpowiednią i sprawną technicznie cysternę na

miejsce akcji celem przepompowania do niej substancji

niebezpiecznej (mimo to należy sprawdzić jej stan techniczny po

dostarczeniu na miejsce zdarzenia),



ze strefy niebezpiecznej usunąć wszelkie urządzenia

powodujące iskrzenie, na terenie PKP nie może odbywać się

ruch pociągów po torze sąsiednim. Stanowisko do

przepompowywania nie powinno się znajdować pod siecią

trakcyjną



usunąć ze strefy niebezpiecznej wszystkie osoby postronne

oraz zbędny sprzęt (należy uważać na ewentualnie mogące

wystąpić zagrożenia podczas usuwania sprzętu),



teren akcji zabezpieczyć samochodami gaśniczymi w

zależności od potrzeb,



przy stosowaniu pomp turbinowych zabezpieczyć

odpowiednie zasilanie wodne,



przygotować odpowiedni system użycia wodnych kurtyn

neutralizująco-zabezpieczających,



ustalić w oparciu o dokumentację odporności chemicznej,

grup eksplozywności i klas temperaturowych, rodzaj pompy,

która zostanie użyta do pompowania,



przygotować w strefie ochronnej miejsce dekontaminacji

ratowników i sprzętu,



przygotować do ewentualnego użycia odpowiednią ilość

neutralizatorów i sorbentów,



cysterny uszkodzone zabezpieczyć odpowiednimi „foliami"

chemicznymi podwiesza nymi lub zbiornikami i pojemnikami,



ratownicy biorący bezpośredni udział w operacji

przepompowywania muszą posiadać odpowiednią odzież

ochronną (przy pompowaniu cieczy palnych powinna to być

odzież i obuwie ochronne nieelektryzujące),



w czasie burzy nie wolno przepompowywać cieczy palnych,



podczas wysokich temperatur i silnego nasłonecznienia należy

cały czas prowadzić chłodzenie cysterny (rozproszone prądy

wodne



podczas przepompowywania substancji palnych należy cały

układ uziemić.

Uziemieniu podlegają:



zbiorniki cystern z układem jezdnym,



pompa użyta do pompowania (w zależności od sytuacji),



korpus autopompy gdy jest używana pompa turbinowa,



rura ssawna i wylewowa. Do przepompowywania stosować węże

przewodzące.



cysternę (przewożącą ciecz palną) która uległa wypadkowi

należy pokryć pianą. Stanowi to zabezpieczenie przed

ewentualnym zapaleniem się cieczy palnej podczas

wykonywania innych prac technicznych przy cysternie.



jeśli zdarzenie ma miejsce na terenie zabudowanym należy

zamknąć wszystkie przyległe ulice i rozważyć możliwość

ewakuacji mieszkańców domów położonych najbliżej

miejsca awarii,



najbliższe tereny i obiekty należy zabezpieczyć przed

przedostaniem się par i cieczy substancji niebezpiecznej

(np. obwałować teren ziemią lub sorbentami),



samochody pożarnicze należy ustawić w bezpiecznej

odległości od miejsca awarii,



zachowanie bezpośredniego dystansu jest warunkiem

bezpiecznego przebiegu operacji przepompowywania,



podczas stawiania cysterny po cieczach palnych należy

uważać aby liny stalowe nie były ciągnięte po kamieniach i

nie zaczepiały o przedmioty, które mogą spowodować

zaiskrzenie.

Rodzaje pomp chemicznych

omówionych w opracowaniu:



wielozadaniowa (wirnikowa),



perystaltyczna (wężowa),



zanurzeniowa (wirnikowa),



turbinowa,



beczkowa,



ręczna membranowa,



odsysacz

WIRNIKOWE POMPY

WIELOZADANlOWE

MAST TUP 3-1,5 E

Zastosowanie:

Za pomocą pompy można

przetłaczać:

-oleje mineralne

-benzyny

-benzol

-płyny agresywne (kwasy, ługi),

-brudną wodę

Budowa:



jednostopniowa pompa wirnikowa



zabezpieczona przed suchobiegiem



wykonane ze stali stopowej



posiada puszkę podłączeniową

oświetlenia na 220 V (zabezpieczona

przed eksplozją) do podłączenia

przenośnych lamp oświetleniowych.

Zasady eksploatacji pompy



-pompą nie wolno pracować w strefie „O”



-należy ją ustawiać najbliżej miejsca zasysania,



-przed rozpoczęciem pompowania zalać korpus

pompy odsysaną cieczą



-stosować urządzenia pomocnicze (np. pompę

ręczną) do wytworzona podciśnienia w układzie

ssawnym,



-źródło prądu musi mieć układ biegunów z

„polem wirującym prawym”,



-należy wykonać układ odprowadzający ładunki

elektryczności statycznej podczas pompowania

cieczy palnych (w atmosferach wybuchowych),



-silnik elektryczny załączyć na krótko i

porównać jego kierunek obrotów ze

strzałką przy wentylatorze,



-kierunek obrotów silnika musi być zgodny

ze strzałką, przy nieprawidłowym obrocie

zastosować przełącznik zmiany

biegunowości,



-po załączeniu silnika kontrolować

ciśnienie na manometrze,



-nie wolno pompować bez podłączonego

kosza lub sita ssącego (maksymalnie

oczka sita powinny mieć średnicę 10mm)

Charakterystyka:

Q(l/min)

P(bar)

620

0,50

600

0,75

460

1,25

340

1,50

200

1,75

2,0



Silnik – zasilany prądem zmiennym 380V,

50Hz



Rodzaj ochrony – w wykonaniu seryjnym

EExe II T 3



w wykonaniu specjalnym – EExde II CT 4



Moc – 3 KW



Liczba obrotów – 2875/min



Prąd nominalny 5A



Wymiary – 620x390x460



masa – 69 kg

Zasady konserwacji



Po akcji pompę należy opróżnić i

oczyścić. Po czyszczeniu należy

odkręcić pokrywę pompy i

kierownicę.

POMPA ZANURZENIOWA (KWASOWA)

MAST IN (Ex) 7 - 3 D



Zastosowanie:



Pompa służy do pompowania wody brudnej w

przestrzeniach zagrożonych wybuchem oraz kwasów.



Nie można jej stosować w strefie „O” oraz pompować

cieczy palnych.



Nie dopuszcza się jej do stosowania w atmosferach

gazów, mgieł dwusiarczku węgla i acetylenu.



Temperatura otaczającego powietrza oraz

przetłaczanej

cieczy nie może być wyższa niż 40° C.



Szyby i naroża zbierania powinny mieć powierzchnię

co najmniej 500x500 m

a głębokość 500 mm.

Zasady eksploatacji:



Przy podłączaniu przewodu tłocznego zwracać

uwagę na jego średnicę, która nie powinna być

mniejsza od króćca tłocznego pompy.



Przed uruchomieniem pompy należy sprawdzić

kierunek obrotów (patrząc od góry

powinien być prawy).



Pompę należy zawsze nosić za uchwyty, nigdy za

kabel.



Zanurzeniowa pompa silnikowa może być

użytkowana zarówno w calkowitym zanurzeniu jak

też z wynurzeniem (część silnikowa w powietrzu).

Jest możliwy suchobieg pompy.

Charakterystyka

Q(l/min)

P(bar)

380

0,2

340

0,4

280

0,6

240

0,8

180

1,0

1,4



silnik - prąd zmienny 380 V 50 Hz



moc - l kW



prąd nominalny - 2,3A



maksymalna średnica przepływu

ziarna - 8 mm



głębokość zatopienia - max 5 m



ciężar - 45 kg

Zastosowanie



Pompy wężowe mogą być stosowane do:



- pompowania substancji palnych i żrących,



- przepompowywania i usuwania olejów, odpadów

olejowych i ich mieszanin,



- usuwania ścieków i błota,



- opróżniania zbiorników,



- pobierania próbek,



- obniżania poziomu wód gruntowych,



- przetłaczania substancji kleistych (klej, farba, itp.),



- przepompowywania syropów, dżemów, musztardy itp.

Budowa pomp



Pompy mogą być napędzane:



- silnikiem benzynowym,



- silnikiem elektrycznym (normalnym

lub Ex),



- turbiną wodną.

Wewnątrz pomp są montowane perystaltyczne pompowe

węże, przez które są przetłaczane substancje

niebezpieczne. Pompy wężowe są jednym z najstarszych

systemów do pompowania. W porównaniu do innych pomp

mają takie zalety jak:



- swobodny przepływ cieczy pompowanej,



- brak zaworów ssących lub ciśnieniowych,



- brak ruchomych uszczelnień na zewnątrz,



- łatwość czyszczenia, pompowana substancja styka się

tylko z wnętrzem węża perystaltycznego,



- nie wymagają zalewania, posiadają bardzo dobre

parametry ssania. Doskonałe możliwości ssące wszystkich

pomp wężowych wynikają ze zdolności powrotu węża

perystaltycznego do swego normalnego kształtu po

ściśnięciu go wirującym rotorem (wirnikiem).

Węże perystaltyczne są

wykonane z:



- poliuretanu (PUR),



- naturalnej gumy (NR),



- nitrylu (NBR), butylu (IIR),



- hypalonu (CSM),



- teflonu (PTFE).

W skład wyposażenia pompy

zawsze powinno wchodzić:



- sito podciśnieniowe



- sito - kosz



- sito dyskowe



- specjalna rura ssąca.

Praktyczna wymiana węża

perystaltycznego (pompującego)

w warunkach akcji



Pompa musi być wyłączona i oddzielona od instalacji elektrycznej.

Z węża należy opróżnić całkowicie ciecz pompowaną. Agregat

pompowy ustawić tak, aby pokrywa pompy znalazła się na górze.

Następnie należy odkręcić nakrętki przy pokrywie pompy i zdjąć

pokrywę. Wykręcić śrubę przytrzymującą wirnik (w razie potrzeby

zdjąć wirnik). Zdjąć oba przytrzymywacze węża pompującego. Po

wyjęciu zabudować nowy wąż. Nie wolno skręcić węża wokół jego

osi podłużnej. Nałożyć oba przytrzymywacze i dociągnąć je.

Wstawić i dokręcić wirnik. Obudowę napełnić olejem silikonowym i

nałożyć pokrywę pompy.



Podczas wymiany węża należy zawsze skontrolować część

oddzielającą i potem wbudować wąż.



Obudowa pompy jest napełniona olejem silikonowym. Ze względu

na starzenie się oleju celowe jest wymienianie go co trzy lata. Przy

pokrywie obudowy znajduje się śruba wlewu. Obudowa przekładni

jest napełniona olejem na czas żywotności pompy.

Charakterystyka techniczna

pompy MASTR GP 20/10 Ex

I stopień

II stopień



nominalna wydajność

150 l/min

300 l/min



ciśnienie tłoczenia

3 atm

2 atm



liczba obrotów

120/min

240/min



- czas zassania na wysokość 7,5m

10 s 5 s



- moc silnika

2,1 kW 2,9 kW



- napięcie prądu przemiennego

380 V



- rodzaj ochrony:

silnik

EExe II T 3

włącznik ochronny

EExde II C T 6



- kierunek obrotów

prawy



- wymiary LxBxH

620 x 390 x 520 mm



- waga

90 kg

Praca pompy z wykorzystaniem

specjalnych beczek

transportowych

Beczki transportowe ze stali szlachetnej służą do

przechowywaniu materiału niebez piecznego na

terenie akcji. Przy pomocy pompy ratowniczej

podczas akcji beczki zostają opróżnione a materiał

niebezpieczny zostaje przepompowany do beczek

transportowych. Nie potrzeba tutaj sita lub kosza

ssawnego. Zanieczyszczenia w materiale

przepompowywanym (błoto, kamyki, liście, papier,

itp) nie przeszkadzają pracy pompy.

Przykłady zastosowania:

- Przy chwytaniu małych ilości cieczy, zanieczyszczonych

przez ciała stałe, pompa ELROMASTR GP 20/10 Ex jest

stosowana jako pompa próżniowa dla beczki

transportowej. Zanieczyszczona ciecz zostanie wessana

przez próżnię bezpośrednio do beczki transportowej.

Pompa nie wchodzi w bezpośredni kontakt z cieczą.

- Kiedy cysterna do odtransportowania materiału

szkodliwego stoi do dyspozycji, beczka transpor towa z

urządzeniem rurowym zbierająco - odprowadzającym

użyta jest jako oddzielacz błota. Ciała obce i

zanieczyszczenia zostają w beczce oddzielone nie

dochodząc ani do pompy, ani do cysterny. Materiał

szkodliwy może być bez obaw wessany do ostatniej

drobiny.

Schemat

przepompowywania

cieczy palnych z

cysterny uszkodzonej

do zbiornika

1 - cysterna uszkodzona 2 - pompa

wężowa 3 – zbiornik 4 - węże chemiczne

5 – uziemienie 6 – zasilanie elektryczne

pompy 7 - agregat prądotwórczy S -

samochód gaśniczy 9 - samochód

ekologiczny

10 - samochód ratownictwa technicznego

Schemat

przepompowani,

cieczy żrących z

cysterny

uszkodzonej do

zbiornika

1 - cysterna uszkodzona 2 - pompa

wężowa 3 – zbiornik 4 - węże

chemiczne 5 - zasilanie elektryczne

pompy 6 - agregat prądotwórczy 7 -

samochód gaśniczy 8 - samochód

ekologiczny 9 - samochód ratownictwa

technicznego

Wykaz odporności chemicznej

pomp wężowych DEPA/ELRO



Pompy wężowe DEPA/ELRO służą do pompowania różnych cieczy. W związku z

powyższym niezbędnym jest posiadanie wykazu odporności chemicznej dla różnych

materiałów z których są wykonane węże pompowe.



Wykaz stanowi zbiór informacji o zachowaniu się wewnętrznej warstwy węża

względem chemicznego oddziaływania tłoczonej substancji przy pracy ciągłej pompy

w warunkach normalnych (praca pompy przy zwykłych handlowych koncentracjach

cieczy i temperaturze nie wyższej niż 20° C).



Oceny odporności są wynikiem doświadczeń praktycznych, badań laboratoryjnych

oraz danych literaturowych.



W wykazie zastosowano następującą skalę odporności chemicznej:

- dobra odporność

- praktycznie odporny

- warunkowo odporny (z ograniczeniami)

- nieodporny

- nie sprawdzano



Poszczególne materiały, z których są wykonane węże pompowe posiadają

następujące oznaczenia:

- guma naturalna

PUR

- poliuretan

CSM

- hypalon

NBR

- kauczuk nitrylowy (perbunan)

II R

- kauczuk butylowy

PTFE

- teflon

FKM

- viton



Pompa zanurzeniowa turbinowa Turbinat TU 65 jest

wykonana ze stali stopowej

Przeznaczona jest do przepompowywania agresywnych

i palnych cieczy podczas wypadków i awarii

chemicznych. Nie można jej stosować w strefie "O".



Pompa jest napędzana za pomocą motopompy lub

autopompy. Turbina napędowa pompy podaje wodę

napędową z powrotem do zbiornika wody.



W związku z powyższym obieg wody jest zamknięty. Po

zamontowaniu odpowiednich węży do pompy

turbinowej należy ją zawiesić za ucha na linie i

umieścić w położeniu do pracy.



Pompa tłoczy substancję przy minimalnym ciśnieniu

wody napędowej wynoszącym 0,4 MPa. Wysokość

tłoczenia i wydajność pompowania jest uzależniona od

liczby obrotów turbiny. Te zaś od ciśnienia wody

napędzającej. Koło turbiny i wirnik pompy zostały

osadzone na tym samym wale. Nie wymaga się

specjalnych prac konserwacyjnych.

Schemat przepompowywania cieczy

palnych z uszkodzonej cysterny

Ręczna pompa

membranowa

Jest ona wykonana ze stali szlachetnej i

chemicznie odpornej membrany. Może być

stosowana do pompowania substancji palnych

oraz żrących. Jest także wykorzystywana do

wytwarzania podciśnienia w układach

pompowych ( np. współdziałania z pompa

uniwersalną Mast).

Maksymalna wydajność waha się w granicach

150l/min tj. 3,5 l na pełny ruch dźwignią.

wysokość tłoczenia wynosi 6 m a ssania 5 m .

pompa nie wymaga większej konserwacji. Na

wyposażeniu powinny się znajdować zapasowe

membrany.



Przykładową konstrukcję pompy membranowej pokazuje rysunek. Membrana (1) napędzana cięgnem (2) na

przemian powiększa lub pomniejsza objętość komory roboczej (3). Samoczynnie zamykające lub

otwierające się zawory: ssawny (4) i tłoczny (5) - pozwalają przepompowywać ciecz z rurociągu ssawnego

do tłocznego.

Odsysacz turbo 1001 AE



Odsysacz służy do oczyszczania

terenu po przeprowadzeniu akcji

ratownictwa chemiczno-

ekologicznego. Może zassać , olej

oraz inne płynne czynniki z

zabrudzeniami.



Odsysacz posiada silne podwozie, duże koła,

dwie rolki kierunkowe z hamulcami oraz

zbiornik ze stali stopowej o dużej pojemności.

Silnik elektryczny z dwustopniowa turbiną jest

odpowiednio zabezpieczony przed rozbryzgami

wody. Wewnątrz odsysacza jest umiejscowione

specjalne sito filtrujące ze stali stopowej.

Odsysacz posiada wbudowaną na stałe pompę

zbiornikową do odpompowywania. Po

dłuższym używaniu odsysacza należy oczyści

sito filtrujące oraz wypłukać zbiornik.

Nie

wolno odsysać bez sita filtrującego –

może dojść do uszkodzenia silnika.

Charakterystyka techniczna



napięcie 220 V



moc 1500 W



wydajność powietrza 3400 l/min



wydajność odsysacza wody 205l/min



wydajność odpompowywania wody 210l/min



wydajność odpompowywania wody na

odległość 3m- 175 l/min



maksymalna wysokość ssania 7m



pojemność zbiornika 48l

WĘŻE STOSOWANE W

RATOWNICTWIE CHEMICZNYM



Wąż z oznakowaniem w kolorze liliowym (kwasoodporny)

Jest to wąż ssawno - tłoczący odporny na kwasy. Ciśnienie

robocze do 10 atm. Wąż przewodzi elektryczność.Jest wykonany

z specjalnego komponentu syntetycznego na bazie

butylokauczuku Posiada taką samą odporność chemiczną

wewnątrz i na zewnątrz. Można nim pompować około 75%

substancji chemicznych min. takich jak:

—

gorącą wodę i powietrze

—

stężone ługi i kwasy

—

roztwory soli

—

estry

—

ketony

—

alkohole

—

fenole i krezole

Nie

jest olejoodporny.

Może być stosowany dla cieczy o

temperaturach od - 40° C do 90° C (w krótkim czasie do 110°

C). Jest koloru czarnego ze znakami fioletowymi. Łączniki są

kwasoodporne.



Wąż dla chemikalii Viton

Wąż jest ssąco - ciśnieniowy. Jest znakomicie

przystosowany do agresywnych chemikami. Może być

stosowany w zakresie temperatur od - 35° C do + 120oC.

Jest koloru czarnego i posiada wkładkę ze specjalnego

kordu. Posiada odporną na ścieranie powłokę. Złącza są

zatłoczone w tulejkach ze stali stopowych.



Wąż ciśnieniowy „OL - Favorit„

Jest to wąż całkowicie syntetyczny przeznaczony do

przepompowywania olejów mineralnych. Posiada

specjalny oplot ze 100% poliestru. Wewnątrz posiada wy

kładzinę z wysokogatunkowego syntetycznego kauczuku,

która jest łączona w bezpośrednim procesie

wulkanizowania z oplotem.Węże są długości 15 m i 20 m.

Łączniki są kwasoodporne. Waż przewodzi elektryczność



Wąż

polichlorku winylu

(PCV)

Jest to wąż ssąco - tłoczący odporny na oleje i

rozcieńczone kwasy. Przewodzi elektryczność.

Można go stosować dla cieczy o temperaturach od

-10° C do + 60° C. Posiada łączniki kwasoodporne.

Ciśnienie robocze wynosi maksymalnie 7 atm.



Wąż w oplocie ze stali szlachetnej

Jest to wąż ssawno - tłoczący o ciśnieniu

roboczym do 30 atm. Łączniki są kwasoodporne.

Jest przeznaczony do przepompowywania

węglowodorów i zasad. Wąż przewodzi

elektryczność. Jest wykonany ze stali szlachetnej.

Nie nadaje się do przepompowywania

chlorowcopochodnych.

POMPY BECZKOWE

Jest to generacja pomp służących do przetłaczania cieczy
żrących i wybuchowych z pojemników, beczek i zbiorników.
Rodzaje pomp beczkowych:

•B-2 – laboratoryjna pompa do beczek o napędzie
elektrycznym

•B-4/DA – pompa do beczek i zbiorników napędzana
sprężonym powietrzem

•B-70/D – mimośrodowo-ślimakowa pompa do beczek o
napędzie elektrycznym

•MEIIEx – pompa do beczek i zbiorników o napędzie
elektrycznym i klasie Ex

•MA II - pompa do beczek i zbiorników o napędzie
elektrycznym

Pompa B-2

Laboratoryjna pompa do beczek jest odporna na kwasy i zasady,
nadaje się szczególni, do opróżniania pojemników z wąskimi szyjkami.
Pompa waży ok. 2 kg. Charakteryzuje się dużą lekkością i
funkcjonalnością. Posiada następujące dane techniczno-eksploatacyjne:
— wydajność do 70 l/min
— wysokość podnoszenia do 7 m słupa cieczy
— temperatura pompowanego czynnika do 100° C
— głębokość zanurzeniowa 620 - 900 mm
— rura ssąca o średnicy 25, 28, 32 mm

Jest napędzana silnikiem elektrycznym (220 V, 50 Hz, 180 W). Korpus
pompy posiada bezuszczelkową budowę, jest wykonany z polipropylenu
(PP) lub stali kwasoodpornej.

Pompa B-4/DA

Można ją stosować przy przepompowywaniu cieczy palnych i
agresywnych charakteryzujących się niską lepkością. Do jej
podstawowych danych techniczno-eksploatacyjnych można zaliczyć:
— wydajność do 70 l/min
— wysokość podnoszenia do 14 m słupa cieczy
— temperatura czynnika pompowanego nie powinna przekraczać 120°
C.

Na uwagę zasługuje silnik na sprężone powietrze o mocy 300 W przy
ciśnieniu roboczym 6 atm. Pompa sprawdziła się w praktyce podczas
przepompowywania wody, benzyn, olejów, rozpuszczalników, ługów i
kwasów. Do różnego rodzaju czynników stosowane są alternatywnie
pompy z:
— polipropylenu (PP)
— polifluorku winylidenu (PV DF)
— stopów aluminium (Al)
— stali kwasoodpornej (Niro 1.4571)
— stali kwasoodpornej Hastelloy C (H C)

Pompa B-70/D

Jest wykorzystywana przy pompowaniu cieczy o średniej i
podwyższonej lepkości z beczek i różnego rodzaju zbiorników. Cechują
ją następujące dane eksploatacyjne:
— wydajność do 50 l/min
— wysokość podnoszenia do 8 m słupa cieczy
— temperatura czynnika pompowanego do 140° C

Pompa może być stosowana do przepompowywania takich substancji
jak:
— szampony
— tworzywa sztuczne
— lakiery i farby
— kleje
— mydła
Rura ssąca może posiadać średnicę do 54 mm. Głębokość zanurzenia
od 1000 do 1100 mm. Waga pompy wraz z silnikiem wynosi od 17 do
26 kg.

Pompa MA II

Jest lekką i poręczną pompą o dużej wydajności
przeznaczoną do pompowania cieczy żrących.
Podwójna izolacja z przyłączem przewodu
ochronnego zwiększa stopień bezpieczeństwa
eksploatacji całego zespołu pompy i silnika. Pompa
posiada uniwersalny silnik elektryczny, na napięcie
220 V, 110 V, 42 V lub 24 V. Moc silnika w zależności
od wersji wynosi 395, 550 i 750 W.
Najczęściej stosowaną pompą przez służby
ratownictwa chemicznego jest pompa ME II/Ex/JP 54.

Budowa (mechanizmy pomp)

Mechanizmy pomp wykonanych z polipropylenu (PP), aluminium (Al)
lub stali stopowej (Niro 1.4571) zostały w zależności od
charakterystyki technicznej wyposażone w koło osiowe (symbol R)
lub koło centryfugowe (symbol L).

W związku z tym zostały wykonane bez uszczelnienia lub posiadają
uszczelnienie pierścieniowe ślizgowe. Mechanizmy pomp z polifluorku
winylidenu (PV DF) są bezuszczelnieniowe i posiadają promieniowo
działający wirnik (L). Mechanizmy pompy z Hastelloy C (HC)
posiadają uszczelnienie pierścieniowe ślizgowe i wirnik osiowy (R).
Bezuszczelnieniowe mechanizmy pomp zostały przewidziane do
pracy w pionie. Podczas pompowania maksymalne temperatury i
lepkości pompowanych cieczy nie mogą być przekroczone. Materiały
z których są wykonane mechanizmy pomp muszą być odporne
chemicznie na pompowane ciecze. W każdym przypadku
pompowania cieczy o dużej lepkości i gęstości należy się upewnić czy
silnik nie będzie przeciążony. Dla płynów kleistych, wydzielających
kryształy, utwardzających się lub zabrudzających bardziej nadają się
mechanizmy pomp z pierścieniem ślizgowym.

Przy zastosowaniu pomp w obszarach zagrożonych wybuchem lub
podczas pompowania cieczy palnych, musi być zastosowany silnik
typu ME z mechanizmem pompy do strefy „0”. Są to mechanizmy
pomp z Niro i HC.

Uruchamianie

Silnik nasadza się na
mechanizm pompy. Zbierak
silnika należy włożyć do
sprzęgła pompy. Następnie
za pomocą ręcznego kółka
należy połączyć silnik i
pompę.

Rys. 1

BHP podczas stosowania pompy

Przed pompowaniem cieczy palnych lub
przed uruchomieniem pompy w
obszarach zagrożonych wybuchem
należy sprawdzić czy:

•Mechanizm pompy jest dopuszczony do
strefy „0”

•Silnik jest zabezpieczony przed
wybuchem

•Wykonano wyrównanie potencjałów

•Zastosowano węże przewodzące (rys.2)

•Użyto zabezpieczone przed eksplozją
wtyczki i gniazdka (rys.3)

•Układ wężowy jest zakończony kurkiem
pistoletowym

•Silnik pompy został umieszczony poza
zbiornikiem (rys.4)

Stosowanie zabezpieczonych przed
wybuchem silników w strefie „0”
jest niedopuszczalne!

Rys. 2 - Węże przewodzące

Rys. 3 – Wtyczki i gniazdka

zabezpieczone przed

wybuchem

Rys. 4 – Silnik pompy umieszczać

poza zbiornikiem

Wyrównywanie potencjałów

Rys. 5 – Wyrównywanie potencjałów w systemie

pompa-opróżniany zbiornik-napełniany zbiornik

Wyrównywanie potencjałów

Przed uruchomieniem pompy należy zmontować wyrównanie
potencjałów w systemie pompa-opróżniany zbiornik-napełniany
zbiornik. (Rys.5)

Równy potencjał między pompą a opróżnianym zbiornikiem uzyskuje się
poprzez zamontowanie kabla do wyrównywanie potencjałów w układzie
pompa-opróżniany zbiornik.

Przewodzące połączenie pomiędzy opróżnianym zbiornikiem a
napełnianym zbiornikiem może być zapewnione przez przewodzące
podłoże. Musi być jednak zapewniona dobra przewodność między
zbiornikiem a podłożem. Omowy opór między mechanizmem pompy a
kurkiem pistoletowym musi być niższy niż 10

omów. Podłączenie

wężowe musi tworzyć dobrze przewodzącą trasę między wężem a
mechanizmem pompy oraz między wężem a kurkiem pistoletowym.

Stacjonarne zabudowanie pompy beczkowej w obszarach
zagrożonych wybuchem jest niedozwolone!

Dotyczy to również zastosowania przystawki beczkowej.

Konserwacja

Dla cieczy z grubymi mechanicznymi
zanieczyszczeniami należy stosować sito
napływowe. Materiały włókniste, które mogą
spowodować

unieruchomienie

części

obrotowych muszą zostać w odpowiedni
sposób

odgrodzone

elementu

pompującego pompy (Rys. 6)
Po

pompowaniu

cieczy

agresywnych,

kleistych, wydzielających kryształy lub
brudnych należy przepłukać i oczyścić
mechanizm pompy. Dla zagwarantowanie
bezusterkowej pracy pompy trzeba zwracać
uwagę na otwory w stopie pompy (powinny
mieć wolny przepływ). Celem zapobieżenia
powstawania elektryczności statycznej na
obudowie silnika należy go czyścić mokrą
ścierką (obudowa wykonana jest z tworzywa
sztucznego).
Szczotki silnika powinny być sprawdzane po
około

500

godzinach

pracy

autoryzowanym

warsztaczie

lub

producenta.
Mechanizm

pompy

powinien

być

przechowywany na wieszaku w pozycji
poziomej.

WIRNIKOWE

POMPY

GŁĘBINOWE

DO POMPOWANIA

WODY

ZANIECZYSZCZONE

J MAST

Przenośna pompa głębinowa

przeznaczona jest do pompowania

wody zanieczyszczonej.

Nie może być stosowana do

pompowania cieczy palnych oraz

w obszarze zagrożonym

wybuchem

Budowa

Jest to jednostopniowa pompa wirnikowa, która

została zmontowana z silnikiem elektrycznym w

jeden zespół.

Pompa może pracować jako zanurzona lub zatopiona,

można ją stosować w pozycji stojącej lub leżącej.

Materiały: wał pompowy, wirnik kierownica,

uszczelnienie, uszczelnienie wału inne części

stal

nierdzewna

żelazo stopowe

olej

odporny elastomer węgiel (ceramika spiek)

aluminium odporne na wodę morską

Pompy zostały wyposażone w układy

elektroniczne, które nadzorują zmianę

faz (pole wirujące), temperaturę

silnika, napięcie, częstotliwość i

"wypadnięcie faz". Przy zakłóceniach

system elektroniczny wyłącza silnik, Z

chwilą przywrócenia stanu normalnego

pompa załącza się samoczynnie.

Zasady eksploatacji pompy i bhp

pompę wolno podłączyć tylko do sprawnego elektrycznie i

gniazdka sieci

- przed rozpoczęciem pompowania należy podłączyć wąż

przepływowy

lub zatopić pompę w zasysaną ciecz

- dzięki wbudowanej automatyce kierunku obrotów silnik

będzie zawsze

z właściwym zwrotem

— przy wszelkich pracach z pompą zawsze wyjmować wtyczkę

z gniazdka

— nigdy nie ustawiać pompy na szlamistym podłożu

— przy akcjach w wodach z włóknistymi materiałami należy

wstawić pompę w kosz wiklinowy,

— pompa jest zabezpieczona przed suchobiegiem, dłuższej

pracy na sucho jednak zapobiegać z powodu zwiększonego

zużywania się materiału

POMPA

T -

12/TP 8 –l

a) wydajność

b) napięcie zasilania— 380 V

c) moc— 3kW

d) prąd nominalny— 5,5 A

e) maksymalna temperatura cieczy— 50°

gęstość cieczy - maksymalnie— 1,1

kg/dm

g) wartość pH cieczy h) — 5-8

h)głębokość zanurzenia— maksymalnie 20

POMPA T- 16

a) wydajność

b) napięcie zasilania — 380 V

c) moc — 3,7 kW

d) prąd nominalny — 6,5 A

e) maksymalna temperatura cieczy — 50° C

f) gęstość cieczy - maksymalnie — 1,1 kg/dm

g) wartość pH cieczy — 5 . g h)

h)głębokość zanurzenia - maksymalnie - 20 m

POMPA

T - 20/TP 15-1

a) wydajność

b) napięcie zasilania— 380 V

c) moc— 5,3 kW

d) prąd nominalny— 9,3 A

e) maksymalna temperatura cieczy — 50° C

f) gęstość cieczy - maksymalnie — 1,1

kg/dm

g) wartość pH cieczy— 5-8

DZIĘKUJEMY

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43
Slide 44
Slide 45
Slide 46
Slide 47
Slide 48
Slide 49
Slide 50
Slide 51
Slide 52
Slide 53
Slide 54
Slide 55
Slide 56
Slide 57
Slide 58
Slide 59
Slide 60
Slide 61
Slide 62
Slide 63
Slide 64
Slide 65
Slide 66
Slide 67
Slide 68
Slide 69
Slide 70
Slide 71
Slide 72
Slide 73
Slide 74
Slide 75
Slide 76

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Obróbka cieplno chemiczn Dobór rodzaju i parametrów hartowania, odpuszczania i wyżarzania a także ut
Od?rdzo?wna ludzie wykorzystują substancje chemiczne w życiu codziennym
Badanie własności, parametrów i zastosowań oscyloskopu, Klasa
II 8 ?ramika budowlana Rodzaje, właściwości, zastosowanie
Drewno, szkło, metale – rodzaje, właściwości, zastosowanie
52 Wpływ składu chemicznego na właściwości i zastosowanie stali ppt
17 Światłowody rodzaje, właściwości, zastosowania
Szkol Dekontaminacja ratownictwo chemiczne
Organizacja działań ratownictwa chemicznego
7 Zadania 7. Przetworniki CA i AC, parametry i zastosowanie w pomiarach
7 Zadania 7 Przetworniki CA i AC parametry i zastosowanie w pomiarach
Charakterystyka, rodzaje oraz zastosowanie osi i wałów
Pamięć wewnętrzna komputera – podstawowe rodzaje i parametry
Ratownictwo chemiczno ekologiczne
01 historia ratownictwa chemicznego
1 Rozpoznanie w ratownictwie chemicznym

więcej podobnych podstron

Pompy wykorzystywane w ratownictwie chemicznym rodzaje, parametry, zastosowanie

Document Outline