NORMALIZACJA W
RYSUNKU
TECHNICZNYM.
RODZAJE RYSUNKÓW
WPROWADZENIE
Rysunek to graficzne odtworzenie, np. na papierze,
widoku przedmiotu istniejącego lub projektowanego
z uwzględnieniem jego położenia, kształtu i wymiarów.
W zależności od przeznaczenia lub techniki wykonania
rozróżnia się trzy zasadnicze rodzaje rysunku:
artystyczny, ilustracyjny i techniczny.
Rysunek techniczny w sposób zwięzły i przejrzysty
wyraża kształty i wymiary przedmiotów istniejących
lub projektowanych do celów produkcyjnych w
przemyśle. Rysunek techniczny, wykonany zarówno
jako szkic – odręcznie - jak i za pomocą przyborów
kreślarskich, musi odpowiadać pewnym przepisom,
które umożliwiają jednoznaczne zrozumienie jego
treści.
Rysunek techniczny jest rysunkiem
znormalizowanym.
Obecnie niemal wszystkie elementy rysunku
podlegają ogólnopaństwowym przepisom nazywanym
Polskimi Normami PN. Opracowuje je Polski Komitet
Normalizacyjny PKN.
Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna ISO
skupia narodowe komitety normalizacyjne i zajmuje
się ich ujednoliceniem – wydaje międzynarodowe
normy ISO.
Istnieją ponadto normy branżowe BN i zakładowe ZN.
Normy rysunkowe zawierają szczegółowo opracowane
przepisy dotyczące wszystkich zagadnień związanych
z wykonaniem rysunku technicznego.
W normie PN-ISO 10209-1:1994 ustalono i zdefiniowano terminy
stosowane w dokumentacji technicznej wyrobów:
–
KŁAD jest to przedstawienie rysunkowe pokazujące tylko
zarysy przedmiotu leżące w jednej lub kilku płaszczyznach przekroju.
–
PRZEKRÓJ jest to kład przedstawiający dodatkowo zarysy
leżące poza płaszczyzną przekroju.
–
WIDOK jest to rzut prostokątny przedstawiający widoczną
część przedmiotu, a także w miarę potrzeby jego zarysy niewidoczne.
–
RZUT PIONOWY jest to widok w płaszczyźnie pionowej.
–
WIDOK Z GÓRY jest to widok, kład lub przekrój w płaszczyźnie
poziomej, widziany z góry.
-
RYSUNEK TECHNICZNY; RYSUNEK jest to informacja
Techniczna podana na nośniku informacji, przedstawiona
graficznie zgodnie z przyjętymi zasadami i zwykle w podziałce.
–
SZKIC jest to rysunek, wykonany na ogół odręcznie
i niekoniecznie w podziałce.
–
RYSUNEK WYKONAWCZY jest to rysunek, na ogół opracowany
na podstawie danych projektowych, zawierający wszystkie informacje
potrzebna do wykonania elementu.
–
RYSUNEK ZŁOŻENIOWY jest to rysunek przedstawiający
wzajemne usytuowanie i/lub kształt zespołu na wyższym poziomie
strukturalnym zestawianych części.
–
RYSUNEK ELEMENTU jest to rysunek przedstawiający
pojedynczy element składowy, zawierający wszystkie informacje
wymagane do określenia tego elementu.
Rysunek złożeniowy i
wykonawczy
Rysunek złożeniowy przedstawia złożenie poszczególnych części
mechanizmu,
maszyny lub urządzenia oraz ich wzajemne usytuowanie.
Wszystkie części wchodzące w skład mechanizmu przedstawionego
na rysunku złożeniowym muszą być ponumerowane zgodnie
z wykazem części. Numer części podkreśla się linią grubą,
łącząc ją cienką linią odniesienia z odpowiednią częścią na rysunku
złożeniowym.
Rysunki złożeniowe są zasadniczo rysunkami bezwymiarowymi.
Niemniej rysunek złożeniowy może zawierać pewne wymiary będące
charakterystycznymi wymiarami dla danej maszyny czy urządzenia
lub też określające żądne i konieczne wzajemne położenie części po
zmontowaniu.