Prawo

dewizowe



Katarzyna Jachna, Małgorzata Kowalczyk, Katarzyna
Niedzielko, Agnieszka Stanisławska, Edyta Świetlik,
Aleksandra Turadek

Co reguluje swoimi

przepisami ustawa Prawo

dewizowe?

Określa:

•

obrót dewizowy z zagranicą oraz obrót

wartościami dewizowymi w kraju

•

działalność gospodarczą w zakresie

kupna i sprzedaży wartości
dewizowych oraz pośrednictwa w ich
kupnie i sprzedaży.

Definicje najważniejszych

pojęć prawa dewizowego

rezydentami są:



osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania w

kraju oraz osoby prawne mające siedzibę w kraju,

a także inne podmioty mające siedzibę w kraju,

posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i

nabywania praw we własnym imieniu; rezydentami

są również znajdujące się w kraju oddziały,

przedstawicielstwa i przedsiębiorstwa utworzone

przez nierezydentów,



polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne,

urzędy konsularne i inne polskie

przedstawicielstwa oraz misje specjalne,

korzystające z immunitetów i przywilejów

dyplomatycznych lub konsularnych,

nierezydentami są:



osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania za

granicą oraz osoby prawne mające siedzibę za granicą,
a także inne podmioty mające siedzibę za granicą,
posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i
nabywania praw we własnym imieniu; nierezydentami
są również znajdują-ce się za granicą oddziały,
przedstawicielstwa i przedsiębiorstwa utworzone przez
rezydentów,



obce przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy

konsularne i inne obce przedstawicielstwa oraz misje
specjalne i organizacje międzynarodowe, korzystające z
immunitetów i przywilejów dyplomatycznych lub
konsularnych

wartościami dewizowymi

są zagraniczne

środki płatnicze oraz złoto dewizowe i platyna

dewizowa;

walutami

obcymi

są znaki pieniężne (banknoty i monety)

będące poza krajem prawnym środkiem

płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz

podlegające wymianie; na równi z walutami

obcymi traktuje się wymienialne rozrachunkowe

jednostki pieniężne stosowane w rozliczeniach

międzynarodowych, w szczególności jednostkę

rozrachunkową Międzynarodowego Funduszu

Walutowego (SDR)

dewizami

są papiery wartościowe i inne dokumenty pełniące

funkcję środka płatniczego, wystawione w walutach obcych

obrotem dewizowym z zagranicą jest:



zawarcie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej,

powodującej lub mogącej powodować dokonywanie między

rezydentem i nierezydentem rozliczeń pieniężnych lub

przeniesienie między rezydentem i nierezydentem własności

wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, a

także wykonywanie takich umów lub czynności,



zawarcie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej,

powodującej lub mogącej powodować przeniesienie między

rezydentami rzeczy lub prawa, których nabycie nastąpiło w

obrocie dewizowym z zagranicą, a także wykonywanie takich

umów,



dokonywanie wywozu, przekazywanie oraz wysyłanie za

granicę wartości dewizowych lub krajowych środków

płatniczych, a także dokonywanie ich przywozu, przekazywanie

oraz nadsyłanie z zagranicy do kraju

Obrót bieżący

- obrót dewizowy z zagranicą,

którego przedmiotem są:



umowy o nabywanie towarów (z wyłączeniem

wartości dewizowych i krajowych środków

płatniczych), świadczenie usług oraz nabywanie

lub ustanawianie praw na dobrach materialnych,



odroczenia płatności za świadczenia

niepieniężne, udzielane i zaciągane w ramach

powyższych umów,



pożyczki i kredyty przeznaczone na

finansowanie świadczeń pieniężnych w ramach

powyższych umów,



przychody z prowadzenia przedsiębiorstwa, z

uczestnictwa w zysku spółki, z tytułu odsetek od

pożyczek i kredytów oraz od kwot

zdeponowanych na rachunkach,

Obrót bieżący

- obrót dewizowy z zagranicą, którego

przedmiotem są (cd):

•

świadczenia na utrzymanie członków rodziny,

należących do I i II grupy podatkowej w rozumieniu

przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn,

•

emerytury, świadczenia o charakterze rentowym,

świadczenia społeczne oraz alimenty,

•

nagrody oraz wygrane w konkursach lub grach

losowych, organizowanych na podstawie przepisów

kraju, w którym się odbywają,

•

płatności z tytułu świadczeń publicznoprawnych, w

tym podatków, oraz należności celnych przywozowych

i wywozowych, a także świadczenia z tytułu ich

zwrotu, dokonywane przez właściwe organy oraz

upoważnione podmioty,

Obrót bieżący

- obrót dewizowy z zagranicą,

którego przedmiotem są (cd):

•

roszczenia odszkodowawcze i odszkodowania,

•

roszczenia i należności z tytułu bezpodstawnego

wzbogacenia, związane z obrotem dewizowym za

granicą, którego dokonywanie nie wymaga

zezwolenia dewizowego, a w pozostałym zakresie,

o ile zostaną stwierdzone prawomocnym

orzeczeniem sądowym,

•

płatności, przeniesienie własności i transfer

wartości dewizowych lub krajowych środków

płatniczych, wynikające z czynności, o których

mowa w poprzednich punktach.

Co to są międzynarodowe

jednostki rozrachunkowe –

definicja i przykłady

Międzynarodowe jednostki
rozrachunkowe - wymienialne jednostki
rozrachunkowe stosowane w
rozliczeniach międzynarodowych, w
tym:

•

SDR - jednostka rozrachunkowa

Międzynarodowego Funduszu
Walutowego

•

ECU - europejska jednostka walutowa,

SDR -Specjalne prawa ciągnienia
(ang. Special Drawing Rights, ) –
międzynarodowa jednostka
rozrachunkowa, umowna jednostka
moneterna, mająca charakter
pieniądza bezgotówkowego, czyli
istniejącego wyłącznie w postaci
zapisów księgowych na bankowych
rachunkach depozytowych.

ECU - europejska jednostka walutowa. W
Europejskim Systemie Walut ECU spełniała
funkcję jednostki rozliczeniowej (miernika
wartości), środka płatniczego między bankami
centralnymi i składnika rezerw walutowych w
poszczególnych krajach. ECU charakteryzowała
się wysoką płynnością, małym ryzykiem
kursowym oraz brakiem restrykcji w
odniesieniu do stosowania jej w rozliczeniach.
Została zastąpiona przez wspólną walutę Euro

.

Pieniądz międzynarodowy — pieniądz

akceptowany poza granicami kraju, który go

emituje, używany w transakcjach

międzynarodowych; do czasu wielkiego

kryzysu gospodarczego 1929–33

zobowiązania międzynarodowe regulowano

przepływami złota; po II wojnie światowej

funkcję pieniądza międzynarodowego

spełniał dolar USA, po 1958 również inne

waluty zachodnie, od lat 70. XX w. pełnią ją

także międzynarodowe jednostki

rozrachunkowe — SDR i ECU (do 2002).

Co rozumiemy pod pojęciem

krajowych środków

płatniczych?

Krajowymi środkami płatniczymi są waluta polska

oraz papiery wartościowe i inne dokumenty, pełniące

funkcję środka płatniczego, wystawione w walucie

polskiej.
Walutą polską są znaki pieniężne (banknoty i monety)

będące w kraju prawnym środkiem płatniczym, a także

wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie.

Papierami wartościowymi są papiery wartościowe

udziałowe, w szczególności akcje i prawa poboru

nowych akcji oraz papiery wartościowe dłużne, w

szczególności obligacje, wyemitowane lub wystawione

na podstawie przepisów państwa, w którym emitent lub

wystawca ma swoją siedzibę albo w którym dokonano

ich emisji lub wystawienia.

Jakie czynności składają się

na transfer wartości

dewizowych?

Wywóz, przywóz, wysyłanie,
przysyłanie, sprowadzanie,
dokonywanie międzynarodowych
przekazów oraz wszelkie inne sposoby
przemieszczania wartości dewizowych
lub krajowych środków płatniczych
przez granicę Rzeczpospolitej Polskiej.

Jakie są podstawowe zasady

udzielania zezwoleń

dewizowych – rodzaje zezwoleń

dewizowych, kto i w jakim

trybie jest uprawniony do ich

udzielania?

Wprowadzone  ustawą ograniczenia w
obrocie dewizowym  i obowiązki mogą być
znoszone w drodze zezwoleń dewizowych
ogólnych i indywidualnych w zakresie i na
zasadach określonych w takim zezwoleniu.

Rodzaj zezwoleń

dewizowych

Ogólne - zezwolenia takie mogą
dotyczyć wszystkich lub rodzajowo
określonej kategorii podmiotów prawa
dewizowego np. tylko rezydentów czy
tylko nierezydentów albo np.
poszczególnych ugrupowań
zawodowych oraz wszystkich lub
rodzajowo określonych czynności.

Indywidualne - potrzeba ich uzyskania
zachodzi wówczas, gdy podmiot prawa
dewizowego zamierza dokonać czynności
wymagającej zezwolenia ,a czynność taka
nie była objęta zezwoleniem ogólnym ale
także wówczas, gdy podmiot prawa
dewizowego pragnie uzyskać możliwość
dokonania czynności dewizowej na innych
warunkach niż, te które zostały określone
w zezwoleniu ogólnym.

Kto udziela zezwoleń

dewizowych?

Ogólne zezwolenia dewizowe- udzielane są

przez ministra właściwego do spraw finansów

publicznych, którym jest Minister Finansów w

drodze rozporządzenia.

Indywidualne zezwolenia dewizowe – w

przypadkach nieobjętych  wyjątkami określonymi w

ustawie lub w rozporządzeniu  Ministra Finansów na

wniosek mogą być wydawane indywidualne

zezwolenia dewizowe w drodze  decyzji

administracyjnej Prezesa Narodowego Banku

Polskiego  lub upoważnionych  do wydawania w

jego imieniu dyrektorów departamentów Centrali

NBP, dyrektorów oddziałów terenowych NBP lub

jednostek równorzędnych.

Indywidualne zezwolenie –

przebieg procedury

1.

Złożenie wniosku wraz z załącznikami o wydanie

indywidualnego zezwolenia dewizowego,

2.

Weryfikacja wniosku –Formalne sprawdzenie

wniosku, (niezwłocznie)

3.

Wydanie indywidualnego zezwolenia

dewizowego.(bez zbędnej zwłoki, gdy 

wymagane postępowanie wyjaśniające-miesiąc,

sprawy szczególnie skomplikowane -2 miesiące.

Decyzje odmowna powinna zawierać uzasadnienie

faktyczne, wskazujące powiązanie odmowy z

zagrożeniem interesu publicznego lub

wiążących Polskę zobowiązań 

międzynarodowych.  

Ograniczeniom podlega:



1) wywóz, wysyłanie oraz przekazywanie przez
rezydentów do krajów trzecich krajowych lub
zagranicznych środków płatniczych, z przeznaczeniem
na podjęcie lub rozszerzenie w tych krajach działalności
gospodarczej, w tym na nabycie nieruchomości na
potrzeby tej działalności, z wyjątkiem przekazywania do
krajów trzecich krajowych lub zagranicznych środków
płatniczych na pokrycie kosztów działalności
polegającej na bezpośrednim świadczeniu usług w
wykonaniu zawartej umowy lub promocji i reklamie
działalności gospodarczej prowadzonej przez rezydenta
w kraju;



2) zbywanie w kraju przez nierezydentów z krajów
trzecich, a także przez organizacje międzynarodowe, do
których nie należy Rzeczpospolita Polska, zarówno
bezpośrednio, jak i za pośrednictwem innych
podmiotów: a) papierów wartościowych dłużnych o
terminie wykupu krótszym niż rok, z wyjątkiem
nabytych w kraju, b) wierzytelności i innych praw,
których wykonywanie następuje poprzez dokonywanie
rozliczeń pieniężnych, z wyjątkiem nabytych w kraju lub
powstałych w obrocie z rezydentami w zakresie
niewymagającym zezwolenia dewizowego;



3) nabywanie przez rezydentów, zarówno bezpośrednio,
jak i za pośrednictwem innych podmiotów: a) udziałów i
akcji w spółkach mających siedzibę w krajach trzecich,
a także obejmowanie udziałów i akcji w takich spółkach,
b) jednostek uczestnictwa w funduszach zbiorowego
inwestowania mających siedzibę w krajach trzecich, c)
papierów wartościowych dłużnych wyemitowanych
bądź wystawionych przez nierezydentów z krajów
trzecich, d) wartości dewizowych zbywanych przez
nierezydentów z krajów trzecich, w zamian za inne
wartości dewizowe lub krajowe środki płatnicze, e)
wierzytelności i innych praw, których wykonywanie
następuje poprzez dokonywanie rozliczeń pieniężnych,
zbywanych przez nierezydentów z krajów trzecich;



4) zbywanie przez rezydentów, zarówno bezpośrednio,
jak i za pośrednictwem innych podmiotów, w krajach
trzecich: a) papierów wartościowych dłużnych o
terminie wykupu krótszym niż rok, z wyjątkiem
nabytych w tych krajach na podstawie zezwolenia
dewizowego, b) wierzytelności i innych praw, których
wykonywanie następuje poprzez dokonywanie rozliczeń
pieniężnych, z wyjątkiem nabytych w tych krajach na
podstawie zezwolenia dewizowego lub powstałych w
obrocie z nierezydentami z krajów trzecich w zakresie
niewymagającym zezwolenia dewizowego;



5) otwieranie przez rezydentów, zarówno bezpośrednio,
jak i za pośrednictwem innych podmiotów, rachunków
w bankach i oddziałach banków, mających siedzibę w
krajach trzecich, z wyjątkiem ich otwierania w czasie
pobytu w tych krajach, a także w związku z
działalnością określoną w pkt 4, z zastrzeżeniem
nieutrzymywania takich rachunków dłużej niż 2
miesiące od zakończenia pobytu lub działalności;



6) dokonywanie przez rezydentów i nierezydentów z
krajów trzecich rozliczeń pieniężnych w wykonaniu
czynności określonych w pkt 5 i 7-9, z wyłączeniem
czynności, których dokonywanie nie wymaga
zezwolenia dewizowego;



Art. 10. 1. W zakresie obrotu dewizowego z zagranicą
mogą być wprowadzane szczególne ograniczenia, o ile
są one niezbędne w celu:



1) wykonania decyzji organów organizacji
międzynarodowych, których członkiem jest
Rzeczpospolita Polska;



2) zapewnienia porządku publicznego lub
bezpieczeństwa publicznego;



3) zapewnienia równowagi bilansu płatniczego, w razie
ogólnej jego nierównowagi lub nagłego załamania albo
powstałego w tym zakresie zagrożenia;



4) zapewnienia stabilności waluty polskiej, w razie
nagłych wahań jej kursu albo powstałego w tym
zakresie zagrożenia.



Ograniczenia wprowadza: · Rada Ministrów może, w
drodze rozporządzenia, wprowadzać ograniczenia w
celach, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2. · Rada
Ministrów, po zasięgnięciu opinii Rady Polityki
Pieniężnej, może, w drodze rozporządzenia,
wprowadzać ograniczenia w celach, o których mowa w
ust. 1 pkt 3 i 4. Ograniczenia takie mogą obowiązywać
do czasu przezwyciężenia powstałych trudności z
bilansem płatniczym lub stabilnością waluty polskiej lub
ustania powstałego w tym zakresie zagrożenia, nie
dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia ich wejścia w
życie, z zastrzeżeniem art. 62.

Charakterystyka

działalności kantorowej w

świetle prawa dewizowego

Działalność kantorową jest działalnością
gospodarczą regulowaną w rozumieniu
przepisów ustawy z 2 lipca 2004 polegającą
na kupnie i sprzedaży wartości dewizowych
oraz pośrednictwie w ich kupnie i sprzedaży.
Zezwolenie może być udzielone osobie
fizycznej, osobie prawnej, a także spółce
niemającej osobowości prawnej (art.12)

Udzielenie zezwolenia na

działalność kantorową

Udzielenie zezwolenia na prowadzenie

działalności kantorowej następuje na wniosek

złożony wraz z dołączonym:

1.

Zaświadczeniem o niekaralności (przesłanka

negatywna):



osoba nie została prawomocnie skazana za

przestępstwo skarbowe, albo za przestępstwo

popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej

lub osobistej.



żaden odpowiednio członek władz lub wspólnik nie

został skazany za takie przestępstwo (osoba prawna

oraz spółka niemająca osobowości prawnej).

2.

Świadectwem ukończenia kursu albo

świadectwem pracy i oświadczeniem, o

fachowym przygotowaniu (art.13)

Obowiązki prowadzącego

działalność kantorową

a) Ustawa przewiduje zakres obowiązków, do spełnienia, których obowiązana jest
osoba, która uzyskała zezwolenia na prowadzenie działalności kantorowej. Na
obowiązki takiej osoby składają się:



Obowiązek prowadzenia w sposób trwały i ciągły ewidencji wszystkich operacji

powodujących zmianę stanu wartości dewizowych i waluty polskiej,



Obowiązek prowadzenia, w godzinach działalności kantoru, ciągłego kupna i

sprzedaży wartości dewizowych, będących przedmiotem obrotu,



Obowiązek wydawania dowodów kupna i sprzedaży, imiennych lub na okaziciela,

przy każdej transakcji kupna lub sprzedaży wartości dewizowych, będących
przedmiotem obrotu,



Osoba, która uzyskała zezwolenia jest obowiązana uzyskiwać, z upływem każdego

roku działalności, zaświadczenie o niekaralności za przestępstwa (m.in. skarbowe)
 
Czynności określone w zezwoleniu mogą być wykonywane tylko przez osoby, które
nie zostały skazane prawomocne za przestępstwo (m.in.. skarbowe), i które
posiadają fachowe przygotowanie do wykonywania tych czynności. (art.14)

b) Kontrola wykonywana w zakresie działalności

kantorowej polega na sprawdzeniu czy:



1) przedsiębiorca wykonuje działalność kantorową

zgodnie z warunkami określonymi w ustawie i

przepisach szczególnych wydanych na jej podstawie;



3) obowiązek, o którym mowa w art. 30 ust. 1, jest

wykonywany przez rezydentów oraz przedsiębiorców

wykonujących działalność kantorową, oraz czy dane

przekazywane w wykonaniu tego obowiązku są zgodne

ze stanem faktycznym.

Kontrolę przeprowadzają pracownicy Narodowego

Banku Polskiego, zwani dalej "kontrolerami", w siedzibie

jednostki kontrolowanej albo w siedzibie

kontrolowanego przedsiębiorcy lub siedzibie

Narodowego Banku Polskiego, po okazaniu legitymacji

służbowej i doręczeniu upoważnienia, z zastrzeżeniem

ust. 2.

c) Prezes Narodowego Banku Polskiego

może w każdej chwili uchylić udzielone
zezwolenie, jeśli osoba, która uzyskała
zezwolenie, przestały spełniać
określone w zezwoleniu lub przepisach
warunki, lub jeśli działalność kantorowa
jest prowadzona wbrew warunkom
określonym w zezwoleniu albo wbrew
ustawie lub przepisom wydanym na jej
podstawie. (art. 40c i art. 41)

 

Charakterystyka obowiązków

wynikających z prawa

dewizowego

Obowiązki dotyczące przywozu i wywozu wartości dewizowych lub krajowych środków

płatniczych (rozdział 5 Ustawy)

Art. 18 Rezydenci i nierezydenci, którzy przekraczają granicę państwa, mają obowiązek zgłosić

pisemnie organom celnym lub organom Straży Granicznej przywóz do kraju oraz wywóz za

granicę:



złota dewizowego lub platyny dewizowej – bez względu na ilość



krajowych lub zagranicznych środków płatniczych – jeśli ich wartość przekracza łącznie

równowartość 10 000 euro
Podanie nieprawdziwych danych nie stanowi wykonania obowiązku zgłoszenia.

Art. 20 Rezydenci i nierezydenci mają obowiązek przedstawić organom celnym lub organom

Straży Granicznej – na ich żądanie - przywożone do kraju lub wywożone zeń wartości dewizowe

oraz krajowe środki płatnicze. W celu sprawdzenia, czy przywóz/wywóz odbywa się zgodnie z

przepisami ustawy, organy celnej oraz organy Straży Granicznej mogą podejmować czynności

kontrolne na zasadach i w trybie określonych w przepisach o kontroli celnej lub kontroli granicznej.

Art. 21 Mając na uwadze zapewnienie informacji o wywozie/przywozie wartości dewizowych lub

krajowych środków płatniczych na potrzeby współpracy z organami informacji finansowej,

określonej w odrębnych przepisach, minister właściwy do spraw finansów publicznych, w

porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych określi w drodze rozporządzenia:



sposób dokonywania potwierdzenia przywozu/wywozu



wzory zgłoszenia przywozu/wywozu

Obowiązki dotyczące wysyłania za granicę wartości dewizowych i
krajowych środków płatniczych (rozdział 7 Ustawy)

Art. 25 Jeżeli kwota przekazu lub rozliczenia przekracza równowartość 15 000
euro, rezydenci i nierezydenci mają obowiązek dokonywania przekazów
pieniężnych za granicę oraz rozliczeń w kraju związanych z obrotem
dewizowym za pośrednictwem:



uprawnionych banków lub



instytucji płatniczych oraz instytucji pieniądza elektronicznego uprawnionych

do świadczenia usług płatniczych, a w przypadku dokonywania rozliczeń w
kraju również biur usług płatniczych

Obowiązek dokonywania takich rozliczeń nie dotyczy przypadków, w których
stroną rozliczenia jest uprawniony bank, krajowa instytucja płatnicza, oddział
unijnej instytucji płatniczej, krajowa instytucja pieniądza elektronicznego lub
oddział unijnej instytucji pieniądza elektronicznego.

Obowiązki dotyczące zgłaszania danych o obrocie dewizowym z zagranicą (rozdział 8 Ustawy)
 
Art. 30 Rezydenci dokonujący obrotu dewizowego oraz przedsiębiorcy wykonujący działalność kantorową

mają obowiązek przekazywać do NBP dane w zakresie niezbędnym do sporządzania bilansu płatniczego

oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej – dane te są przekazywane w postaci elektronicznej z

wykorzystaniem odpowiednich certyfikatów wydanych przez NBP lub innych form uwierzytelniania

stosowanych przez NBP (wyjątek: rezydenci będący osobami fizycznymi mogą przekazywać te dane

również w formie dokumentu papierowego zgodnie z ustalonym wzorem). Przekazanie danych w sposób

niezgodny z powyższymi wymaganiami jest równoznaczny z nieprzekazaniem tych danych.



Przepisów dotyczących przekazywania danych w postaci elektronicznej z uwierzytelnieniami NBP nie

stosuje się do banków, oddziałów banków zagranicznych oraz oddziałów instytucji kredytowych.



Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi w drodze rozporządzenia sposób, zakres i terminy

wykonywania obowiązku przekazania danych do NBP oraz wysokość kwot, których przekroczenie powoduje

powstanie tego obowiązku, mając na uwadze zapewnienie danych niezbędnych do sporządzenia bilansu

płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej.

Art. 31 NBP ma obowiązek przestrzegania tajemnicy w zakresie danych uzyskanych od banków i

rezydentów w wykonaniu obowiązków określonych powyżej, na zasadach określonych w art. 23 ustawy z

dnia 29 sierpnia 1997 o Narodowym Banku Polskim

Art. 32 Rezydenci mają obowiązek - na żądanie uprawnionego banku, obowiązanego do przekazywania

(na podstawie odrębnych przepisów) danych niezbędnych do sporządzenia przez NBP bilansu płatniczego

oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej –udzielać temu bankowi informacji o dokonywanym za jego

pośrednictwem obrocie dewizowym, w szczególności dotyczących przeznaczenia środków pieniężnych

będących przedmiotem takiego obrotu.

Art. 32a Przedsiębiorcy wykonujący działalność kantorową, rezydenci i nierezydenci dokonujący czynności

obrotu dewizowego, które podlegają ograniczeniom lub obowiązkom określonym w ustawie, mają

obowiązek przechowywania dokumentów związanych z tą działalnością lub tymi czynnościami przez okres

5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym wykonywali działalność kantorową lub dokonali danej

czynności obrotu dewizowego – na potrzeby kontroli skarbowej oraz kontroli wykonywanej przez Prezesa

NBP.

Kontrola ruchu dewizowego

– jakie podmioty i w jakim

zakresie przeprowadzają tę

kontrolę?

W ustawie Prawo Dewizowe zapisy dotyczące kontroli ruchu dewizowego zawarte są

przede wszystkim w rozdziale dziewiątym dokumentu, opisującym zakres i sposób

przeprowadzania kontroli przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego. W artykule

pierwszym i drugim zdefiniowano zakres jego uprawnień kontrolnych, obejmujący

kontrolę:



przestrzegania warunków indywidualnych zezwoleń dewizowych



wykonywania działalności kantorowej 



wykonywania przez rezydentów dokonujących obrotu dewizowego i przedsiębiorców

prowadzących działalność kantorową obowiązków sprawozdawczych wobec Narodowego

Banku Polskiego, polegających na przekazywaniu danych niezbędnych do sporządzenia

bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej
Kontrola ta przeprowadzana jest przez pracowników Narodowego Banku Polskiego, w

dalszych artykułach rozdziału dziewiątego szczegółowo opisano tryb przeprowadzania

kontroli oraz uprawnienia i obowiązki kontrolerów i podmiotów kontrolowanych
Dodatkowo w artykule trzydziestym rozdziału piątego wymieniono uprawnienia

organów celnych i Straży Granicznej do kontroli przywozu do kraju i wywozu za granicę

wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych. Kontrola ta odbywa się na

zasadach określonych w przepisach o kontroli celnej i kontroli granicznej.