

Utlenienie długołańcuchowych FA z wytworzeniem ATP



Matrix mitochondrialna



W cytozolu AKTYWACJ A kwasu tłuszczowego



Utworzenie wiązania tioestrowego z CoA



Transport przez wewnętrzną błonę mitochondrialną przy

udziale KARNITYNY



Krótkie i średniołańcuchowe (do 10C) przenikają



W cytozolu AKTYWACJ A kwasu tłuszczowego



Utworzenie wiązania tioestrowego z CoA

CPT-I

CPT-II



POWTARZAJĄCE SIĘ SEKWENCJ E 4 REAKCJ I

1.

Utlenienie

acylo-CoA przez FAD do trans-

2

-enolilo-CoA

Dehydrogenaza acylo-CoA

2.

Uwodnienie

do 3-hydroksyacetylo-CoA

Hydrataza enoilo-CoA

3.

Utlenienie

przez NAD+ do 3-ketoacylo-CoA

Dehydrogenaza hydroksyacylo-CoA

4.

Tioliza

przez HS-CoA i powstanie acetylo-CoA i acylo-CoA

skróconego o 2 węgle



-ketoliaza

palmitoilo-CoA + 7 FAD + 7 NAD

+

+ 7HS-CoA + 7 H

2

O



8 acetylo-CoA + 7 FADH

2

+ 7 NADH + 7 H

+



U ZWIERZĄT acetylo-CoA NIE może zostać przekształcony w
pirogronian lub szczawiooctan  GLUKOZĘ



obydwa atomy C ulegają utlenieniu do CO

2

w cyklu Krebsa



U ROŚLIN dodatkowo 2 enzymy:

liaza izocytrynianowa i syntaza jabłczanowa



umożliwiają wykorzystanie acetylo-CoA do syntezy szcza-

wioctanu w cyklu GLIOKSALOWYM w glioksysomach.



Kiełkujące siewki roślin w ten sposób wykorzystują

swoje rezerwy lipidow do syntezy węglowodanów



w

siateczce

śródplazmatycznej



substratami

wolne

kwasy

tłuszczowe



wytworzona

energia

(podobnie jak z utlenienia kwasów długo-

łańcuchowych w peroksysomach)

nie może być wiązana w

ATP



reakcje utleniena katalizowane przez

hydroksylazy

współ-

działające z cytochromem

p-450

,

NADPH+H

+

i

O

2



czynnikiem ułatwiającym jest

lecytyna



powstają kwasy

dwukarboksylowe

 mitochondrium  -oksydacja  aż do
utworzenia kwasu 6 lub 8-węglowego
 wydalenie z moczem



w tkance nerwowej i w wątrobie



długołańcuchowe

rozgałęzione

FA



hydroksylacja

C przu udziale hydroksylazy współdziałającej

z NADH+H

+

, cyt P-450, Fe

2+

, kwas askorbinowy



dekarboksylacja

-hydroksykwasu z równoczesnym utlenie-

niem

TŁUSZCZE SPALAJĄ SIĘ W OGNIU WĘGLOWODANÓW



kwasy tłuszczowe (FA) są uwalniane z TKANKI TŁUSZCZOWEJ



ich przekształcenie w jednostki acetylowe w WĄTROBIE



Acetylo-CoA powstający ze spalania kwasów tłuszczowych wchodzi

w cykl Krebsa; jego wejście zależy od DOSTĘPNOŚCI szczawioc-

tanu;



szczawioctan powstaje normalnie z pirogronianu z glikolizy



W okresie głodu lub w przypadku cukrzycy

SZCZAWIOCTAN

jest zużywany do

syntezy glukozy w glukoneogenezie;

jest

NIEDOSTĘPNY

dla kondensacji z acetylo-CoA



W tych warunkach tworzy się z niego

ACETOOCTAN

i

3

-

HYDROKSYMAŚLAN

;



acetooctan jest -ketokwasem i spontanicznie dekarboksyluje do

ACETONU

W warunkach fizjologicznych stężenie tych związków
we krwi

nie przekracza 10 mg/l (0,25 mmol/l)

Wątroba



ograniczenie

transportu

acylopochodnych-CoA

przez wewnętrzną

błonę mitochondrialną



nasilenie

syntezy TG

i wytwarzanie

VLDL



powstawanie

acetooctanu

w mitochondriach-

KETOGENEZA

Wątroba

TKANKI OBWODOWE

ACETOOCTAN

3-

HYDROKSYMAŚLAN

z wątroby do tkanek

+

SUKCYNYLO

-CoA

=

BURSZTYNYLO

-CoA

TRANSACETYLACJA

brak w wątrobie!!

transferaza 3-oksoacetoCoA

dużo: serce, nerka, mięśnie

szkieletowe, mózg

BURSZTYNIAN

ACETOACETYLO

C

O

A

+ C

O

A

ROZSZCZEPIENIE

TIOLITYCZNE

tiolaza

2

ACETYLO

C

O

A

CYKL

KREBSA

ACETYLOOCTAN WZBOGACONE PALIWO DLA TKANEK

Z ROZPADU KWASÓW TŁUSZCZOWYCH



MIĘSIEŃ SERCOWY I KORA NERKI – wykorzystują acetylooctan

JAKO ŹRÓDŁO ENERGII preferencyjnie nawet w stosunku do

glukozy



glukoza jest głównym związkiem odżywczym dla tkanki mózgowej o

erytrocytów ALE



M

ÓZG

– ma zdolność do adaptacji w przypadku głodu lub cukrzy-

cy; acetooctan pokrywa wtedy nawet w 75% zapotrzebowania ener-

getycznego

DZIAŁANIE PATOGENNE CIAŁ KETONOWYCH

 acetooctan jak i hydroksymaślan są dość

mocnymi

kwasami

; groma-

dząc się w surowicy wywołują

kwasicę

metaboliczną

 Wydalając się z moczem w postaci anionowej wiążą się z Na+ i K+ i

tym samym

zubożają organizm w sód i potas

.

 Kwasica metaboliczna prowadzi do zaburzeń w OUN, czego efektem

jest

śpiączka cukrzycowa

tzw.

śpiączka ketonowa