System oparty na
samorządności młodzieży

Nowatorskimi instytucjami tego systemu

były republiki młodzieżowe. Polegały one
na całkowitej samodzielności i inicjatywie
młodzieży

Pierwowzorem tego typu instytucji stały

się:



Koedukacyjna Republika Młodzieży
Wykolejonej we Freeville założona w 1895
r. przez George’a



Miasto Chłopców w Omaha założone w
1917 r. i prowadzone przez Flanagana

Koedukacyjna Republika
Młodzieży Wykolejonej we
Freeville

•

Przeznaczona dla młodzieży przestępczej,

•

Przebywało w niej 100 chłopców i 70

dziewcząt,

•

35% dzieci zostało skierowanych przez sądy

•

Reszta została posłana przez rodziców i

opiekunów

•

20 % dzieci z rodzin zamożnych

•

Wiek przebywających od 14 do 21 lat

•

Niedorozwinięci umysłowo i epileptycy nie

mogli być tam przyjęci.

•

Freeville nie podlegał władzy państwowej

•

Był zakładem prywatnym

•

Finansowane było przez prywatnych
protektorów, przyjaciół republiki

•

Oni też opiekowali się wychowankami
zwolnionymi z Freeville

•

Dwa podstawowe założenia tej organizacji
to zupełna wolność i praca

•

Początkowo nie sprawdzało się takie
podejście, zanotowano liczne ucieczki.

•

George po pewnym czasie urzeczywistnił
zupełny samorząd

•

odpowiedzialność za opinię republiki
przeniósł na młodzież

•

Ucieczki ustały

•

Nieletni stali się „obywatelami republiki”

•

George stał się tylko życzliwym doradcą i
przywódcą

•

W placówce wytworzyła się następująca

organizacja:

–

Agendy rządowe podzielone na trzy części:

•

Legislatywę

•

Egzekutywę

•

Sądownictwo

Naśladowało to ustrój Stanów Zjednoczonych.
Prawo do wydawania ustaw należało do zebrania

gminnego.

Mogli brać w nim udział wszyscy obywatele którzy

ukończyli

16 r.ż.

Zebrania odbywały się raz w miesiącu.
Prawo weta przysługiwało dyrektorowi.
Dwa z ważniejszych praw powstałych w ten sposób

dotyczące wszystkich obywateli republiki to:

–

Zakaz palenia tytoniu

–

Przedłużenie obowiązku szkolnego do 21 r.ż. (zwolniony mógł

być tylko dyrektor)

Egzekutywa

•

Egzekutywa należała do gabinetu
wybieranego na jeden rok przez
zgromadzenie gminne.

•

Gabinet składał się z prezydenta,
wiceprezydenta, sekretarza stanu i
sekretarza skarbu.

•

Gabinet mianował pozostałych urzędników
republiki: sędziów, prokuratora,
policjantów i strażników więziennych.

Władza sądowa

•

Władza ta leżała w rękach wychowanków.

•

Dorośli opiekunowie pełnili tam tylko
funkcje rzeczoznawców.

•

Sąd wymierzał kary pieniężne i
pozbawienia wolności (do 3 m-c.)

•

Więźniowie musieli wykonywać
przymusowe roboty.

•

Mieli skąpe wyżywienie i obowiązywało
ich ścisłe milczenie.

Gospodarka

•

Organizacja gospodarcza republiki polegała na

utrzymywaniu się samemu przez

wychowanków,

•

Musieli oni uprawiać ziemie, budować nowe

domy, uczyć rzemiosła, organizować warsztaty,

•

Każdy wybierał samodzielnie zawód jaki chce

wykonywać, wg swoich uzdolnień upodobań i

możliwości zarobkowych,

•

W zakładzie obowiązywała specjalna moneta,

•

Wychowankowie ponosili wszystkie koszty

związane z pobytem w zakładzie.

•

Wychowankowie byli traktowani jak dorośli,

•

Mieszkali w jednopiętrowych domkach,
kierowanych przez osoby dorosłe zwane
„matkami domu”.

•

Organizacja domów była podobna do
organizacji pensjonatów.

•

Opiekun ustalał porządek i wysokość opłaty
za utrzymanie.

•

W jednym domku mieszkało 12-15 os.

•

Nie było żadnych mundurków, a ubrania
wychowankowie mieli własne, kupione w
domu towarowym republiki.

•

Byli też na terenie republiki
wychowankowie, którzy nie chcieli
pracować. Mogli oni tak żyć dopóki nie
zabrakło im pieniędzy na podstawowe
potrzeby.

•

Gdy pieniędzy zabrakło wychowankowie za
włóczęgostwo i żebranie byli skazywani na
8-14 dni przymusowych robót.

Miasto chłopców w Omaha

•

Dla chłopców bez względu na rasę, pochodzenie i

wyznanie

•

Nie uznawano podziału na dzieci dobre i złe

•

Za objaw braku wychowania obwiniał rodziców i

otoczenie

•

W swoim systemie starał się zapewnić

przygotowanie zawodowe i warunki zbliżone do

rodzinnych

•

Chłopcy mieli nabrać przekonania, że wszystko co

robią ma sens, cel i wartość

•

Skupienie się na śpiewie, sporcie i muzyce

•

Ciągła rozbudowa osady- szkoły, warsztaty, biblioteki

•

Podział wychowanków na grupy – 100
wychowanków

•

Miasto chłopców otrzymało od władz
państwowych prawa odrębnego miasta
wraz z władzą administracyjną

•

Poczta

•

Zarząd miejski w rękach chłopców

•

Burmistrzem wychowanek wybierany na
rok

•

Organizacje, które mają przygotować do
udziału w życiu publicznym (zespoły,
chóry).

Kolonie dla młodzieży bezdomnej i
wykolejonej - Makarenko

•

Kolektywa jako centralne zagadnienie

•

Wychowanie przez pracę i do pracy (praca
na roli, w warsztatach przemysłowych,
fabryce)

•

Przez pacę zapomnienie o przestępczości

•

Wojskowe formy życia zbiorowego

•

Podział wychowanków na oddziały z
dowódcami na czele, stałe i robocze – do
wykonania określonych prac

•

Funkcję dowódcy pełnił wychowanek

Włoska republika chłopców
Republica de Ragazii
Założona przez Rivolta

•

Początkowo przeznaczona dla chłopców

bezdomnych,

•

Potem przyjmowano chłopców w wieku 10-13 lat,

którym groziło niebezpieczeństwo upadku

moralnego, dzieci pozbawione opieki i oparcia w

rodzinie,

•

Republika składa się z trzech autonomicznych

wiosek leżących po obu stronach drogi Via

Aurelia, połączonych mostem zawieszonym nad tą

drogą.

•

Nadmorską wioskę zamieszkiwali najmłodsi

chłopcy wieku 10-13 lat (kształcili się oni na

rybaków i marynarzy)

•

Od strony lądu mieszkali starsi chłopcy, którzy uczyli

się rzemiosła,

•

Na łagodnych stokach najstarsi uczyli się hodowli i

rolnictwa

•

Uczyli się przedmiotów ogólnokształcących w

zakresie szkoły podstawowej (mogli się kształcić

dalej ale poza republiką

•

Najważniejszą władzą w republice było

Zgromadzenie Ludowe (zbierało się codziennie

wieczorami w celu omówienia najważniejszych

spraw)

•

Zgromadzenie na 1 m-c wybierało wójta i sędziego

•

Podstawowe założenia republiki: swoboda, samorząd

wychowanków, samowychowanie i samoutrzymanie

•

Wychowankowie opłacali koszty pobytu, resztę

wpłacali na książeczkę oszczędnościową

•

Za pracę - wynagrodzenie

•

Prowadzono bank, sklep, posiadano
urządzenia sportowe, wydawano gazetę
„Most nad Drogą”

•

Dorośli nauczali, mogli jedynie doradzać,

•

W republice włoskiej większa swoboda niż
w amerykańskiej

•

Eksperyment trwał wiele lat dzięki
selekcji przy przyjmowaniu nowych
wychowanków

Zalety

•

System stawia na samodzielność i
inicjatywę młodzieży

•

Postawienie na wolność

•

Odpowiedzialność za opinię spoczywa na
młodzieży

•

Uczy życia w społeczeństwie, poprzez
wprowadzenie systemu zarządzania na
wzór ustroju politycznego kraju, w którym
się znajduje

•

Za wykonywaną pracę wychowankowie

otrzymują wynagrodzenie

•

Pełna odpowiedzialność za własny los

spoczywa na wychowankach

•

Prawo do posiadania własnych rzeczy

•

Brak przymusu pracy – wyjątek, gdy jest to

forma kary za włóczęgostwo

•

Dorośli pełnią rolę doradców, nie zarządców

•

W wioskach Rivolta pisano własną gazetę

•

W miastach Omaha, brak podziału na dobrych

i złych, oraz brak selekcji na tle rasowym

Wady

•

Odcięcie od społeczeństwa –
wychowankowie żyli tylko w obrębie
własnej wioski, posiadali własną monetę

•

W systemie opracowanym przez
Makarenko, wojskowy styl życia

Podsumowanie

•

System oparty na samorządności
młodzieży wierzy w człowieka i jego
możliwość zmiany, stawia na
indywidualizm i samodzielność.

Wykonali:

•

Karolina Jankowska

•

Katarzyna Nawrocka

•

Wioletta Wasiak

•

Rafał Przerwa