Małgorzata Bylica 1 TL W10
Uzupełnianie zapasu w systemie opartym na poziomie
informacyjnym polega na składaniu zamówień w stałej,
wcześniej określonej wielkości, gdy zapas którym
dysponujemy zrówna się lub zejdzie poniżej tzw. poziomu
informacyjnego zapasu.
Poziom informacyjny zapasu to zapas
będący w dyspozycji zamawiającego w
chwili składania zamówienia , musi
pokryć zapotrzebowanie ze strony
odbiorców do momentu, w którym będzie
można dysponować zamówioną dostawą.
Poziom ten zależy od:
-Średniego popytu
-Odchylenia standardowego tego
popytu(standardowego błędu prognozy)
-Współczynnika bezpieczeństwa,
zależnego od ustalonego poziomu obsługi
klienta.
T
T
T
WD
WD
ZI
WD
System oparty na poziomie
informacyjnym
WD- stała wielkośc zamówień
T- czas
ZI- poziom ponownego zamówienia
Model zamawiania oparty na poziomie informacyjnym
funkcjonuje w oparciu o proste zasady:
• zamówienie może być złożone w dowolnym momencie
• zamówienie zostaje złożone w chwili, gdy wolny
(dysponowany) zapas jest mniejszy lub równy
wyliczonemu wcześniej poziomowi zapasu
informacyjnego
• zapas informacyjny wyznaczany jest z następującego
wzoru:
ZI = P • T + ZB
gdzie:
P – średnie zapotrzebowanie (popyt) w przyjętej jednostce
czasu (na przykład dzień),
T – średni czas cyklu uzupełnienia zapasu (wyrażony w
tych jednostkach),
ZB – zapas zabezpieczający.
•
zapas zabezpieczający, w podstawowym modelu, jest
wyznaczany zgodnie z formułą:
ZB = ω • σPT
gdzie:
ω – współczynnik bezpieczeństwa zależny od przyjętego
poziomu obsługi oraz typu rozkładu częstości występowania
wielkości popytu,
σPT – odchylenie standardowe zapotrzebowania w czasie
trwania cyklu uzupełnienia zapasu.
• wartość σPT zależy od zmienności zapotrzebowania
(popytu) i zmienności czasu cyklu uzupełnienia zapasu.
W ogólnym przypadku:
• zatem ogólna postać wzoru na poziom informacyjny zapasu
to:
Wielkość dostawy jest stała i odpowiada wcześniej określonej
wielkości (na przykład ekonomicznej wielkości zamówienia).
Cechy systemu opartego na poziomie
informacyjnym:
•stała wielkość zamówień i dostaw
•zmienny cykl pomiędzy zamówieniami
• znajomość stanu zapasu wolnego po każdej
transakcji magazynowej
• obliczony poziom informacyjny (poziom
ponownego zamówienia
•decyzja o zamówieniu jako wynik
porównania zapasu wolnego Z z poziomem
informacyjnym (ZI); zamówienie następuje w
przypadku gdy Z<ZI
•Wielkość dostawy jest stała i odpowiada
wcześniej określonej wielkości (na przykład
ekonomicznej wielkości zamówienia).
Podstawowe elementy systemu odnawiania
zapasów opartego na poziomie informacyjnym
• Zapas wolny (ZW)
• Zapas informacyjny(ZI)
• Zapas zabezpieczający (ZB)
•Składanie zamówienia (ZW<ZI)
•Wielkość zamówienia (WD)
ZW=ZM+ZZ–ZR
Bardzo ważne w funkcjonowaniu
tego systemu jest kontrolowanie
tzw. zapasu wolnego, które można
obliczyć następująco:
ZW –zapas wolny
ZM –zapas w magazynie
ZZ –zamówienia będące w realizacji
ZRzapas zarezerwowany
Zapas zabezpieczający to zapas, który przy określonej zmienności
popytu i czasu cyklu uzupełnienia oraz średniej długotrwałości tego
cyklu, zapewnia ustalony poziom obsługi, zwiększanie zapasu
zabezpieczającego powoduje wzrost kosztów utrzymania, ale
jednocześnie zmniejsza ryzyko wystąpienia braku, co oznacza spadek
kosztów braku w zapasie.
ω
– współczynnik bezpieczeństwa, zależny od przyjętego poziomu obsługi i typu
rozkładu popytu (dla dóbr szybko rotujących będzie to zazwyczaj rozkład
normalny, dla wolno rotujących – rozkłady: Poissona lub wykładniczy [2]),
Ρ
– średnia wartość losowej składowej popytu w przyjętej jednostce czasu,
σP
– odchylenie standardowe popytu lub standardowy błąd prognoz wygasłych,
T
– średni czas trwania cyklu uzupełniania zapasu (wyrażony w tej samej
jednostce, dla której wyznaczono popyt P),
To
– czas cyklu przeglądu zapasu (w przypadku systemu opartego na poziomie
informacyjnym To = 0),
σP
– odchylenie standardowe czasu cyklu uzupełnienia zapasu.
Jeśli chodzi o ustalanie
optymalnej wielkości dostaw (co
ma zasadniczy wpływ na poziom
zapasu cyklicznego), to głównym
problemem jest tu – obok
opisywanych w literaturze
modyfikacjach formuły,
uwzględniających na przykład
rabaty cenowe, koszty braku
zapasu, czy też inflację –właściwe
określenie wartości: kosztów
uzupełniania zapasu(koszty
zamawiania) i kosztów utrzymania
jednostki w zapasie.
Typowe błędy, popełniane przy określaniu poziomu informacyjnego
• błędne oszacowanie czasu cyklu uzupełnienia
• zawyżenie rzeczywistej wartości odchylenia standardowego
popytu przez uwzględnienie w jego obliczeniach nie
tylko zmian losowych, ale także zmian systematycznych
(trendów, sezonowości)
• wyznaczanie wartości współczynnika bezpieczeństwa
z funkcji właściwych rozkładowi normalnemu, tam, gdzie
zastosowanie tego współczynnika jest nieuzasadnione (na
przykład dla pozycji wolno rotujących)
• nie uwzględnianie faktu, że zazwyczaj nie jest możliwe złożenie zamówienia natychmiast po
osiągnięciu lub przekroczeniu poziomu informacyjnego
• nie uwzględnianie faktu, że w przypadku dużych wydań
jednostkowych, po przekroczeniu poziomu informacyjnego
wielkością zapasu dysponowanego może być znacznie
mniejsza od tego poziomu
• błędnie interpretowanie przyjętego jako wymagany poziomu
obsługi.