Ogólna charakterystyka

Ogólna charakterystyka

hodowli zwierząt

hodowli zwierząt

futerkowych

futerkowych

-

pochodzenie zwierz

pochodzenie zwierz

ą

ą

t futerkowych

t futerkowych

-

postanowienia Komisji Stałej Europejskiej

postanowienia Komisji Stałej Europejskiej

Konwencji o Ochronie Zwierząt

Konwencji o Ochronie Zwierząt

Hodowlanych

Hodowlanych

-

hodowla mi

hodowla mi

ę

ę

sożernych zwierząt

sożernych zwierząt

futerkowych

futerkowych

w Polsce i na

w Polsce i na

ś

ś

wiecie

wiecie

Gromada: Ssaki (

Gromada: Ssaki (

Mammalia

Mammalia

)

)

Rząd: Zaj

Rząd: Zaj

ę

ę

cokształtne (

cokształtne (

Lagomorpha

Lagomorpha

)

)

zając szarak

zając szarak

Lepus europaeus

Lepus europaeus

królik

królik

Oryctolagus cuniculus

Oryctolagus cuniculus

Rząd: Drapieżne (

Rząd: Drapieżne (

Camivora

Camivora

)

)

Rodzina: psowate (

Rodzina: psowate (

Canidae

Canidae

)

)

lis polarny

lis polarny

Alopex lagopus

Alopex lagopus

lis pospolity

lis pospolity

Vulpes vulpes

Vulpes vulpes

jenot

jenot

Nyctereutes procyonoides

Nyctereutes procyonoides

Rodzina: łasicowate (

Rodzina: łasicowate (

Mustelidae

Mustelidae

)

)

norka amerykańska

norka amerykańska

Mustela vison

Mustela vison

tchórzofretka

tchórzofretka

Mustela putorius

Mustela putorius

Rząd:

Rząd:

Gryzonie

Gryzonie

(

(

Rodentia

Rodentia

)

)

Rodzina:

Rodzina:

nutriowate

nutriowate

(

(

C

C

apromyidae

apromyidae

)

)

nutria

nutria

Myocastor

Myocastor

coypus

coypus

Rodzina:

Rodzina:

szynszylowate

szynszylowate

(

(

Chinchillidae)

Chinchillidae)

szynszyla duża

szynszyla duża

Chinchilla

Chinchilla

laniger

laniger

Lis pospolity (

Lis pospolity (

Vulpes vulpes

Vulpes vulpes

)

)

ssak łożyskowy

ssak łożyskowy

z rodziny

z rodziny

psowatych

psowatych

,

,

rzędu drapieżnych

rzędu drapieżnych

wyst

wyst

ę

ę

puje na półkuli północnej,

puje na półkuli północnej,

w cz

w cz

ęś

ęś

ci

ci

Azji

Azji

,

,

Europie

Europie

i północnej

i północnej

Afryce

Afryce

w

w

górach si

górach si

ę

ę

ga w Europie do 2700 m n.p.m., a w

ga w Europie do 2700 m n.p.m., a w

Azji do

Azji do

4000-5000 m n.p.m.

4000-5000 m n.p.m.

w

w

Polsce rozpowszechniony jest w całym kraju

Polsce rozpowszechniony jest w całym kraju

w

w

XIX wieku został wprowadzony do

XIX wieku został wprowadzony do

Australii

Australii

, gdzie

, gdzie

jest obecnie jednym z najwi

jest obecnie jednym z najwi

ę

ę

kszych szkodników

kszych szkodników

Biotop

Biotop

- b

- b

iotopem lisa są lasy, pola, łąki

iotopem lisa są lasy, pola, łąki

- w

- w

dużych kompleksach-trzyma się raczej

dużych kompleksach-trzyma się raczej

na obrzeżach lub w enklawach śródleśnych

na obrzeżach lub w enklawach śródleśnych

Pokarm

Pokarm

-

-

Lis jest zwierz

Lis jest zwierz

ę

ę

ciem wszystko

ciem wszystko

ż

ż

ernym z przewag

ernym z przewag

ą

ą

.

.

pokarmu mi

pokarmu mi

ę

ę

snego.

snego.

-

-

Rodzaj pokarmu jest dostosowany do dynamiki

Rodzaj pokarmu jest dostosowany do dynamiki

populacji

populacji

ofiar i waha si

ofiar i waha si

ę

ę

w zależności od biotopu i typu

w zależności od biotopu i typu

krajobrazu.

krajobrazu.

-

-

Podstawowym pokarmem lisa s

Podstawowym pokarmem lisa s

ą

ą

gryzonie myszowate,

gryzonie myszowate,

ale

ale

ż

ż

ywi si

ywi si

ę

ę

równie

równie

ż

ż

owadami,

owadami,

ś

ś

limakami,

limakami,

robakami,

robakami,

okazyjnie zaj

okazyjnie zaj

ą

ą

cami lub królikami, ptakami, padliną,

cami lub królikami, ptakami, padliną,

jagodami i innymi

jagodami i innymi

owocami.

owocami.

Dojrzało

Dojrzało

ść

ść

płciow

płciow

ą

ą

lisy

lisy

osi

osi

ą

ą

gaj

gaj

ą

ą

pod koniec 1 roku

pod koniec 1 roku

ż

ż

ycia.

ycia.

Okres godowy przypada

Okres godowy przypada

na styczeń-luty

na styczeń-luty

C

C

i

i

ą

ą

ża trwa około 51-54 dni, w miocie najcz

ża trwa około 51-54 dni, w miocie najcz

ę

ę

ściej 4-

ściej 4-

6 młodych, które rodz

6 młodych, które rodz

ą

ą

si

si

ę

ę

wczesn

wczesn

ą

ą

wiosn

wiosn

ą

ą

ś

ś

lepe i

lepe i

głuche, z ciemnym wełnistym futrem

głuche, z ciemnym wełnistym futrem

Niekiedy

s

Niekiedy

s

amiec

pomaga

w

wychowaniu

amiec

pomaga

w

wychowaniu

przynosz

przynosz

ą

ą

c upolowane zwierz

c upolowane zwierz

ę

ę

ta.

ta.

Młode ss

Młode ss

ą

ą

do 8 tygodnia, samodzielno

do 8 tygodnia, samodzielno

ść

ść

osi

osi

ą

ą

gaj

gaj

ą

ą

po 3-5 miesi

po 3-5 miesi

ą

ą

cach.

cach.

D

D

ojrzało

ojrzało

ść

ść

płciow

płciow

ą uzyskują

ą uzyskują

w

w

9-10 miesi

9-10 miesi

ą

ą

c

c

u ż

u ż

ycia.

ycia.

Długo

Długo

ść

ść

ż

ż

ycia lisa na

ycia lisa na

swobodzie wynosi około

swobodzie wynosi około

10-12 lat.

10-12 lat.

Wiek do 2 lat można

Wiek do 2 lat można

ocenić

po

starciu

ocenić

po

starciu

górnego

z

górnego

z

ę

ę

ba

ba

trzonowego

(M')

i

trzonowego

(M')

i

siekaczy w

siekaczy w

ż

ż

uchwie.

uchwie.

Ustalenie

dokładnego

Ustalenie

dokładnego

wieku lisów jest możliwe

wieku lisów jest możliwe

na podstawie liczenia

na podstawie liczenia

(pierścieni) cementu i

(pierścieni) cementu i

z

z

ę

ę

biny na szlifach z

biny na szlifach z

ę

ę

bów.

bów.

Behawior:

Behawior:

Lis prowadzi życie samotne,

Lis prowadzi życie samotne,

łączenie w pary jest raczej sezonowe,

łączenie w pary jest raczej sezonowe,

chociaż obserwowano już

chociaż obserwowano już

wielokrotnie udział samca

wielokrotnie udział samca

w karmieniu nie tylko samicy, ale

w karmieniu nie tylko samicy, ale

i młodych w pierwszych tygodniach życia.

i młodych w pierwszych tygodniach życia.

W ci

W ci

ą

ą

gu wiosny i lata lis prowadzi życie raczej osiadłe, jesienią i

gu wiosny i lata lis prowadzi życie raczej osiadłe, jesienią i

zimą -

zimą -

koczownicze.

koczownicze.

Ma bardzo dobrze rozwinięte zmysły słuchu, wzroku, węchu i

Ma bardzo dobrze rozwinięte zmysły słuchu, wzroku, węchu i

dotyku, co ułatwia mu polowanie na drobne gryzonie i owady.

dotyku, co ułatwia mu polowanie na drobne gryzonie i owady.

Zarejestrowano 28 różnych głosów wydawanych przez lisy, z

Zarejestrowano 28 różnych głosów wydawanych przez lisy, z

których najbardziej znane jest ich poszczekiwanie w czasie

których najbardziej znane jest ich poszczekiwanie w czasie

cieczki.

cieczki.

Vulpes vulpes vulpes

Vulpes vulpes vulpes

Lis

Lis

o mocnej budowie,

o mocnej budowie,

długim włosie, intensywnie

długim włosie, intensywnie

rudej sier

rudej sier

ś

ś

ci i cienkich

ci i cienkich

nogach

nogach

(Skandynawia)

(Skandynawia)

Vulpes vulpes crucigera

Vulpes vulpes crucigera

B

B

ardzo zmienny kolorystycznie

ardzo zmienny kolorystycznie

Europa Środkowa

Europa Środkowa

Vulpes vulpes silacea

Vulpes vulpes silacea

Lis

ś

Lis

ś

redniej

redniej

wielko

wielko

ś

ś

ci,

ci,

jaskraworudy,

jaskraworudy,

srebrzystoszary

srebrzystoszary

ogon

ogon

(Półwysep

(Półwysep

Iberyjski)

Iberyjski)

Vulpes vulpes

Vulpes vulpes

montana

montana

Lis o bardzo gęstym,

Lis o bardzo gęstym,

jasnym futrze

jasnym futrze

(Alpy, Himalaje

(Alpy, Himalaje

)

)

Vulpes vulpes

Vulpes vulpes

fulva

fulva

du

du

ż

ż

y, intensywnie

y, intensywnie

rudoczerwony, stopy

rudoczerwony, stopy

owłosione

owłosione

(Kanada, USA)

(Kanada, USA)

V.v. atlantica

V.v. atlantica

- stosunkowo mały

- stosunkowo mały

(Algieria)

(Algieria)

V.v.

caucasica

V.v.

caucasica

-

duża

zmienność,

futro

-

duża

zmienność,

futro

srebrzystoszare

srebrzystoszare

(Kaukaz)

(Kaukaz)

V.v. alpherakyi

V.v. alpherakyi

- futro rudobrązowe lub szare

- futro rudobrązowe lub szare

(południowo-zachodnie wybrzeże

(południowo-zachodnie wybrzeże

M. Kaspijskiego)

M. Kaspijskiego)

V.v. flavescens

V.v. flavescens

- futro szarożółte

- futro szarożółte

(Iran, Pakistan)

(Iran, Pakistan)

V.v. tobolica

V.v. tobolica

- sierść długa, miękka, o dużej

- sierść długa, miękka, o dużej

zmienności barwy (północno-zachodnia

zmienności barwy (północno-zachodnia

Syberia)

Syberia)

Rozród hodowlanych lisów pospolitych rozpoczyna się w

Rozród hodowlanych lisów pospolitych rozpoczyna się w

styczniu i trwa do marca.

styczniu i trwa do marca.



Faza przedrujowa (styczeń)

Faza przedrujowa (styczeń)



Faza rujowa (styczeń/marzec)

Faza rujowa (styczeń/marzec)

- ruja właściwa trwa 1-3 dni

- ruja właściwa trwa 1-3 dni



Faza porujowa

Faza porujowa



Faza spokoju (polowa maja/koniec grudnia)

Faza spokoju (polowa maja/koniec grudnia)

- zdolność rozrodcza samic utrzymuje się do 7 roku życia

- zdolność rozrodcza samic utrzymuje się do 7 roku życia

- ciąża trwa 50-56 dni (średnio 53 dni)

- ciąża trwa 50-56 dni (średnio 53 dni)

- liczebność zwierząt w miocie: 4-6

- liczebność zwierząt w miocie: 4-6

Lis pospolity srebrzysty

Lis pospolity srebrzysty

Lis pospolity białopyski

Lis pospolity białopyski

Lis pospolity odmiana pastel

Lis pospolity odmiana pastel

Lis pospolity platynowy

Lis pospolity platynowy

Lis pospolity białoszyjny

Lis pospolity białoszyjny

Lis pospolity pastelowy

Lis pospolity pastelowy

Lis polarny, piesiec (

Lis polarny, piesiec (

Alopex

Alopex

lagopus

lagopus

)

)

Ssak

Ssak

z rodziny

z rodziny

psowatych

psowatych

,

,

występuj

występuj

ą

ą

cy na

cy na

obszarach na północ

obszarach na północ

od

od

kręgu polarnego

kręgu polarnego

.

.

Najcz

Najcz

ęś

ęś

ciej wyst

ciej wyst

ę

ę

puje

puje

w ubarwieniu letnim

w ubarwieniu letnim

br

br

ą

ą

zowo-szarym, a

zowo-szarym, a

zim

zim

ą

ą

ś

ś

nie

nie

ż

ż

nobiałym lub

nobiałym lub

stalowoniebieskim

stalowoniebieskim

.

.

Lis polarny

Lis polarny

Posiada dobrze rozwinięty

Posiada dobrze rozwinięty

zmysł węchu, wzroku i słuchu.

zmysł węchu, wzroku i słuchu.

Bardzo wytrzymały na zimno,

Bardzo wytrzymały na zimno,

aktywny przy temperaturze

aktywny przy temperaturze

dochodz

dochodz

ą

ą

cej do minus 70°C.

cej do minus 70°C.

Okres godowy trwa

Okres godowy trwa

od lutego do kwietnia.

od lutego do kwietnia.

Ciąża trwa 49-57 dni.

Ciąża trwa 49-57 dni.

Porody przypadają na maj/czerwiec.

Porody przypadają na maj/czerwiec.

Samica rodzi 2-12 (przeciętnie 3-5) młodych,

Samica rodzi 2-12 (przeciętnie 3-5) młodych,

które osiągają dojrzałość płciową

które osiągają dojrzałość płciową

w wieku 10-11 miesięcy.

w wieku 10-11 miesięcy.

Młode lisy polarne

Młode lisy polarne

Hodowla

Hodowla

Lis polarny hodowany jest na fermach

Lis polarny hodowany jest na fermach

lisich od ponad 50 lat.

lisich od ponad 50 lat.

Nazywany jest potocznie lisem niebieskim.

Nazywany jest potocznie lisem niebieskim.

W wyniku selekcji i krzyżowania otrzymano szereg odmian

W wyniku selekcji i krzyżowania otrzymano szereg odmian

barwnych.

barwnych.

Obecnie hoduje się następujące odmiany:

Obecnie hoduje się następujące odmiany:

lis polarny niebieski

lis polarny niebieski

lis polarny biały

lis polarny biały

lis polarny białopyski

lis polarny białopyski

lis polarny cienisty

lis polarny cienisty

Lis polarny

Lis polarny

Wygląd:

Wygląd:



długość ciała 65-72 cm

długość ciała 65-72 cm



ciężar ciała:

ciężar ciała:

samice

samice

12-15

12-15

kg

kg

samce

samce

13

13

-

-

17

17

kg

kg

Na jesieni ciężar ciała lisów

Na jesieni ciężar ciała lisów

niebieskich jest największy i

niebieskich jest największy i

może on wynosić ponad 30 kg

może on wynosić ponad 30 kg

(lisy fińskie)

(lisy fińskie)



Rozród lisów polarnych przypada

Rozród lisów polarnych przypada

na połowę lutego i trwa

na połowę lutego i trwa

do końca kwietnia.

do końca kwietnia.



Faza przedrujowa (luty)

Faza przedrujowa (luty)



Faza rujowa (luty/ koniec kwietnia:

Faza rujowa (luty/ koniec kwietnia:

niekiedy I dekada maja)

niekiedy I dekada maja)

- ruja właściwa trwa 4-5 dni

- ruja właściwa trwa 4-5 dni



Faza porujowa

Faza porujowa



Faza spokoju (polowa maja/koniec grudnia)

Faza spokoju (polowa maja/koniec grudnia)

- Zdolność rozrodcza samic utrzymuje się do 6 roku życia.

- Zdolność rozrodcza samic utrzymuje się do 6 roku życia.

- Ciąża trwa 50-56 dni (średnio 53 dni)

- Ciąża trwa 50-56 dni (średnio 53 dni)

- Liczebność miotu: 8-10 (niekiedy 16-17).

- Liczebność miotu: 8-10 (niekiedy 16-17).

Lis polarny niebieski

Lis polarny niebieski

Lis polarny cienisty

Lis polarny cienisty

Lis polarny cienisty

Lis polarny cienisty

Jenot (

Jenot (

Nyctereutes

Nyctereutes

procyonoides

procyonoides

)

)

ssak

ssak

należący do rzędu

należący do rzędu

drapieżnych

drapieżnych

i rodziny

i rodziny

psowatych

psowatych

.

.

i

i

nne nazwy: szop

nne nazwy: szop

usuryjski, junat, lis

usuryjski, junat, lis

japo

japo

ń

ń

ski

ski

Wyst

Wyst

ę

ę

powanie:

powanie:

Wyst

Wyst

ę

ę

puje w

puje w

Azji i Europie

Azji i Europie

, cho

, cho

ć

ć

jego

pierwotnym

obszarem

jego

pierwotnym

obszarem

wyst

wyst

ę

ę

powania był

powania był

Daleki Wschód

Daleki Wschód

.

.

Ze wzgl

Ze wzgl

ę

ę

du na swoje warto

du na swoje warto

ś

ś

ciowe

ciowe

futro zosta

futro zosta

ł

ł

zaklimatyzowany na

zaklimatyzowany na

Ukrainie, Białorusi i Litwie.

Ukrainie, Białorusi i Litwie.

Stąd

Stąd

samorzutnie rozprzestrzenił

samorzutnie rozprzestrzenił

si

si

ę

ę

po Polsce i Europie.

po Polsce i Europie.

Obecnie spotykany również w

Obecnie spotykany również w

Skandynawii, Rumunii

Skandynawii, Rumunii

,

,

Niemczech.

Niemczech.

W

W

Polsce wyst

Polsce wyst

ę

ę

puje stosunkowo

puje stosunkowo

od

od

niedawna.

niedawna.

J

J

ego

obecność

w

środowisku

ego

obecność

w

środowisku

naturalnym

naturalnym

stwierdzono

stwierdzono

po raz

po raz

pierwszy w

pierwszy w

1955

1955

roku.

roku.

Występuje na terenie całego kraju,

Występuje na terenie całego kraju,

najliczniej

w

północno-

najliczniej

w

północno-

wschodnich

województwach

wschodnich

województwach

,

,

populacja

populacja

jenotów

jenotów

ma

tu

ma

tu

charakter trwały i zwarty

charakter trwały i zwarty

.

.

Tryb życia:

Tryb życia:

Jest

Jest

drapieżnikiem

drapieżnikiem

,

,

ale dużą część jego pożywienia

ale dużą część jego pożywienia

stanowią też rośliny.

stanowią też rośliny.

Odżywia

się

głównie

pokarmem

pochodzenia

Odżywia

się

głównie

pokarmem

pochodzenia

zwierzęcego

zwierzęcego

(gryzonie

(gryzonie

oraz jaja i piskl

oraz jaja i piskl

ę

ę

ta ptaków

ta ptaków

gniazdujących na ziemi

gniazdujących na ziemi

,

,

ślimaki, owad

ślimaki, owad

y

y

, skorupiaki i

, skorupiaki i

drobn

drobn

e

e

kręgowc

kręgowc

e)

e)

, pobiera także, zwłaszcza jesienią,

, pobiera także, zwłaszcza jesienią,

znaczne ilości pokarmu roślinnego.

znaczne ilości pokarmu roślinnego.

Poluje głównie nocą. W dzień ukrywa się w norach.

Poluje głównie nocą. W dzień ukrywa się w norach.

Rzadko jednak kopie je sam, przeważnie wykorzystuje

Rzadko jednak kopie je sam, przeważnie wykorzystuje

nory wykopane przez

nory wykopane przez

borsuka lub lisa.

borsuka lub lisa.

Biotop:

Biotop:

Jenot

zajmuje

najchętniej

Jenot

zajmuje

najchętniej

tereny

lasów

liściastych

tereny

lasów

liściastych

położone w pobliżu zbiorników

położone w pobliżu zbiorników

wodnych.

wodnych.

Spotkać go też można w lasach

Spotkać go też można w lasach

mieszanych i przybrzeżnych

mieszanych i przybrzeżnych

zaroślach.

zaroślach.

W zasadzie bytuje do wysokości

W zasadzie bytuje do wysokości

300 m n.p.m. choć spotykano

300 m n.p.m. choć spotykano

go na wysokości 700 m n.p.m.

go na wysokości 700 m n.p.m.

Behawior:

Behawior:

Jenoty są aktywne nocą, tylko w czasie

Jenoty są aktywne nocą, tylko w czasie

lata można je

lata można je

spotkać rano

spotkać rano

i wieczorem.

i wieczorem.

Dnie spędzają w norach

Dnie spędzają w norach

,

,

legowiskach w gęstych trzcinach czy zaroślach.

legowiskach w gęstych trzcinach czy zaroślach.

W czasie żerowania przeszukują brzegi zbiorników wodnych, chodzą

W czasie żerowania przeszukują brzegi zbiorników wodnych, chodzą

po płyciznach.

po płyciznach.

W razie niebezpieczeństwa warują, starając się wtopić w tło

W razie niebezpieczeństwa warują, starając się wtopić w tło

otoczenia. Czasem zamykają oczy i udają martwe

otoczenia. Czasem zamykają oczy i udają martwe

.

.

Węch mają doskonały, wzrok i słuch dość słaby.

Węch mają doskonały, wzrok i słuch dość słaby.

Część zimy jenoty przesypiają, mniej więcej od końca grudnia do

Część zimy jenoty przesypiają, mniej więcej od końca grudnia do

końca stycznia, czasem lutego.

końca stycznia, czasem lutego.

Na zimę jenoty tyją, zwierzęta, które nie zgromadziły dostatecznego

Na zimę jenoty tyją, zwierzęta, które nie zgromadziły dostatecznego

zapasu tłuszczu nie zasypiają na zimę i zazwyczaj giną.

zapasu tłuszczu nie zasypiają na zimę i zazwyczaj giną.

Rozród:

Rozród:

Młode jenoty osiągają dojrzałość

Młode jenoty osiągają dojrzałość

płciową w wieku 8-10 miesięcy.

płciową w wieku 8-10 miesięcy.

Są to zwierzęta monogamiczne.

Są to zwierzęta monogamiczne.

Sezon godowy rozpoczyna się

Sezon godowy rozpoczyna się

w początkach lutego i w

w początkach lutego i w

zależności od klimatu i pogody w różnych strefach

zależności od klimatu i pogody w różnych strefach

geograficznych trwa do końca kwietnia.

geograficznych trwa do końca kwietnia.

Kopulacja ma miejsce w nocy lub wczesnym rankiem i

Kopulacja ma miejsce w nocy lub wczesnym rankiem i

trwa od 6-7 do 20 min.

trwa od 6-7 do 20 min.

Cieczka u suk trwa od kilku godzin do 6 dni. W czasie

Cieczka u suk trwa od kilku godzin do 6 dni. W czasie

cieczki dochodzi do 2-3 (maksymalnie 5) kopulacji.

cieczki dochodzi do 2-3 (maksymalnie 5) kopulacji.

Ciąża trwa 5

Ciąża trwa 5

7

7

-

-

65

65

dni

dni

(średnio 61 dni)

(średnio 61 dni)

.

.

W ciągu roku bywa tylko 1 miot

W ciągu roku bywa tylko 1 miot

-

-

w kwietniu i maju.

w kwietniu i maju.

W miocie rodzi się 6-7 szczeniąt,

W miocie rodzi się 6-7 szczeniąt,

maksymalnie 15-16 .

maksymalnie 15-16 .

Laktacja trwa 45-60 dni, lecz młode już w wieku 1 miesiąca

Laktacja trwa 45-60 dni, lecz młode już w wieku 1 miesiąca

zaczynają korzystać z pokarmu dostarczonego przez dorosłe

zaczynają korzystać z pokarmu dostarczonego przez dorosłe

zwierzęta.

zwierzęta.

M

M

łode

rodzą

się

ślepe,

pokryte

krótkim,

gęstym,

łode

rodzą

się

ślepe,

pokryte

krótkim,

gęstym,

ciemnobrunatnym włosem puchowym.

ciemnobrunatnym włosem puchowym.

Dwumiesięczne jenoty mają już umaszczenie zbliżone do

Dwumiesięczne jenoty mają już umaszczenie zbliżone do

dorosłych.

dorosłych.

Jenoty żyją przeciętnie 1,5-2,0 lat, maksymalnie

Jenoty żyją przeciętnie 1,5-2,0 lat, maksymalnie

10-11 lat.

10-11 lat.

Naturalnymi wrogami jenota s

Naturalnymi wrogami jenota s

ą

ą

:

:

wilk

wilk

ry

ry

ś

ś

o

o

rzeł bielik i lis (dla szczeniąt)

rzeł bielik i lis (dla szczeniąt)

Podgatunki

Podgatunki

N. p. procyonoides

N. p. procyonoides

-

-

A

A

zja

zja

N. p. koreensis

N. p. koreensis

- Korea

- Korea

N. p. orestes

N. p. orestes

- Yunnan

- Yunnan

N. p. ussuriensis

N. p. ussuriensis

- R

- R

osja

osja

N. p. viverrinus

N. p. viverrinus

- Jap

- Jap

onia

onia

N. p. albus

N. p. albus

- Jap

- Jap

onia

onia

Cechy biologiczne rodziny

Cechy biologiczne rodziny

psowatych

psowatych

LIS POSPOLITY

LIS POSPOLITY

LIS POLARNY

LIS POLARNY

JENOT

JENOT

Ciężar ciała

Ciężar ciała

F: 4,0-6,0

F: 4,0-6,0

M: 4,4-7,0

M: 4,4-7,0

F: 3,0

F: 3,0

M: 3,5

M: 3,5

Lato: 4,0-6,0

Lato: 4,0-6,0

Zima: 6,0-10,0

Zima: 6,0-10,0

Zasięg

Zasięg

terytorialny

terytorialny

F: 0,54-8,8

F: 0,54-8,8

km

km

2

2

M: 0,63-10

M: 0,63-10

km

km

2

2

20-30

20-30

km

km

2

2

(do 120

(do 120

km

km

2

2

)

)

10

10

km

km

2

2

Aktywność

Aktywność

biologiczna

biologiczna

zmierzch/noc

zmierzch/noc

zmienna

zmienna

nocna

nocna

Tryb życia

Tryb życia

dowolny,

dowolny,

(poligamia/monoga

(poligamia/monoga

mia, okres godowy,

mia, okres godowy,

opieka rodzicielska

opieka rodzicielska

2 lub 1

2 lub 1

samotniczy, w

samotniczy, w

okresie rozrodu

okresie rozrodu

poligamia,

poligamia,

opieka

opieka

rodzicielska 2

rodzicielska 2

lub 1

lub 1

pary/rodziny,

pary/rodziny,

monogamia,

monogamia,

opieka

opieka

rodzicielska 2

rodzicielska 2

Cechy biologiczne rodziny

Cechy biologiczne rodziny

psowatych

psowatych

LIS

LIS

POSPOLITY

POSPOLITY

LIS

LIS

POLARNY

POLARNY

JENOT

JENOT

Wielkość

Wielkość

miotu

miotu

2-7

2-7

1-11

1-11

5-7

5-7

Termin

Termin

odsadzania

odsadzania

2-3 miesiąc

2-3 miesiąc

5-9 tydzień

5-9 tydzień

7-9 tydzień

7-9 tydzień

Odłączenie

Odłączenie

od stada

od stada

5-7 miesiąc

5-7 miesiąc

życia

życia

2 tyg.-3

2 tyg.-3

miesiąc

miesiąc

życia

życia

6 miesiąc

6 miesiąc

życia

życia

Łasica (Mustela nivalis)

Gronostaj (Mustela erminea)

Łasica (Mustela frenata)

Rodzina łasicowate

Rodzina łasicowate

Rodzina łasicowate

Rodzina łasicowate

Kuna świerkowa

Kuna świerkowa

Martes

Martes

americana

americana

Kuna domowa

Kuna domowa

Martes foin

Martes foin

a

a

Rodzina łasicowate

Rodzina łasicowate

Kuna wodna

Kuna wodna

Martes pennanti

Martes pennanti

Tchórz

czarnołapy

(Mustela

nigripes)

Tchórz stepowy

(Mustela putorius

eversmanii)

Norka amerykańska

Mustela vison

Rodzina łasicowate

Rodzina łasicowate

Norka amerykańska -

Norka amerykańska -

Mustela

Mustela

vison

vison

Rozmieszczenie geograficzne

Rozmieszczenie geograficzne

norki obejmuje prawie cały

norki obejmuje prawie cały

kontynent Ameryki Północnej,

kontynent Ameryki Północnej,

od Alaski po Florydę.

od Alaski po Florydę.

Sprowadzona została do Europy jako

Sprowadzona została do Europy jako

zwierzę fermowe około 1925 r. do Niemiec.

zwierzę fermowe około 1925 r. do Niemiec.

Zbiegłe z hodowli osobniki dały

Zbiegłe z hodowli osobniki dały

początek wolnym populacjom w wielu

początek wolnym populacjom w wielu

krajach Europy Środkowej i Skandynawii.

krajach Europy Środkowej i Skandynawii.

Norka żyje w zarośniętych brzegach

Norka żyje w zarośniętych brzegach

zbiorników wodnych zarówno

zbiorników wodnych zarówno

stojących jak i płynących

stojących jak i płynących

.

.

W górach dochodzi do 1500 m n.p.m

W górach dochodzi do 1500 m n.p.m

.

.

Podstawowy pokarm norki stanowią drobne ssaki, żaby, raki, ryby, owady wodne, w lecie okazyjnie także dzikie ptactwo wodne i domowe.

Podstawowy pokarm norki stanowią drobne ssaki, żaby, raki, ryby, owady wodne, w lecie okazyjnie także dzikie ptactwo wodne i domowe.

Norka znakomicie pływa i nurkuje, pod wodą

Norka znakomicie pływa i nurkuje, pod wodą

przebywa około 1-2 minut.

przebywa około 1-2 minut.

Wrogiem norki jest wydra, poza tym

Wrogiem norki jest wydra, poza tym

włóczące się psy i ptaki drapieżne

włóczące się psy i ptaki drapieżne

.

.

Niszę ekologiczną norki europejskiej zajmuje w większości krajów europejskich norka amerykańska -

Niszę ekologiczną norki europejskiej zajmuje w większości krajów europejskich norka amerykańska -

Mustela vison

Mustela vison

Na fermach norka

Na fermach norka

ameryka

ameryka

ń

ń

ska może

ska może

ż

ż

y

y

ć

ć

do 7-10 lat.

do 7-10 lat.

W wolnej przyrodzie

W wolnej przyrodzie

ż

ż

yje znacznie krócej

yje znacznie krócej

.

.

Okres

krycia

u

Okres

krycia

u

norek

norek

amerykańskich

amerykańskich

przypada na

przypada na

marzec

(owulacja

marzec

(owulacja

indukowana).

indukowana).

Ciąża trwa od

Ciąża trwa od

4

4

6 do 7

6 do 7

1

1

dni

dni

(średnio 49 dni)

(średnio 49 dni)

.

.

Liczba młodych w miocie

Liczba młodych w miocie

wynosi

wynosi

4

4

-

-

6

6

sztuk

sztuk

, nawet do

, nawet do

10

10

.

.

Okres laktacji trwa 2-2,5

Okres laktacji trwa 2-2,5

miesiąca, wcześniej jednak,

miesiąca, wcześniej jednak,

bo

już

pod

koniec

bo

już

pod

koniec

pierwszego miesiąca życia,

pierwszego miesiąca życia,

młode zaczynają próbować

młode zaczynają próbować

pokarm mięsny

pokarm mięsny

.

.

Odmiany barwne (mutacyjne)

Odmiany barwne (mutacyjne)

norek

norek

NORKA STANDARDOWA

NORKA STANDARDOWA

grupy barwne:

grupy barwne:

czarne

czarne

brązowe

brązowe

białe

białe

niebieskie

niebieskie

plamiste

plamiste

Czarne odmiany norek

Czarne odmiany norek

Duże natężenie barwnika czarnego

Duże natężenie barwnika czarnego

we włosach, natomiast barwnik brązowy

we włosach, natomiast barwnik brązowy

jest całkowicie wyeliminowany.

jest całkowicie wyeliminowany.

Silny melanizm występuje również w naskórku płytki

Silny melanizm występuje również w naskórku płytki

nosowej, błon śluzowych, podniebienia i pazurów.

nosowej, błon śluzowych, podniebienia i pazurów.

Przedstawiciel:

Przedstawiciel:

norka Jet black (NN)

norka Jet black (NN)

– homozygotyczna, co jest

– homozygotyczna, co jest

przyczyną do osłabionej żywotności.

przyczyną do osłabionej żywotności.

Niebieskie odmiany norek

Niebieskie odmiany norek

Brak brązowego barwnika

Brak brązowego barwnika

we włosach, natomiast

we włosach, natomiast

pigment czarny występuje w

pigment czarny występuje w

różnym nasileniu dając

różnym nasileniu dając

wrażenie niebieskości lub

wrażenie niebieskości lub

zabarwienie

zabarwienie

szarometaliczne.

szarometaliczne.

Przedstawiciele

Przedstawiciele

odmiana jasnoniebieska:

odmiana jasnoniebieska:

platyn srebrzystoniebieski

platyn srebrzystoniebieski

platyn stalowoniebieski

platyn stalowoniebieski

Norka platynowa

Norka platynowa

Niebieskie odmiany norek

Niebieskie odmiany norek

Przedstawiciele

Przedstawiciele

odmiana

odmiana

ciemnoniebieska:

ciemnoniebieska:

norka aleucka

norka aleucka

–

–

włos pokrywowy czarny z

włos pokrywowy czarny z

odcieniem granatu,

odcieniem granatu,

podszycie niebieskie

podszycie niebieskie

–

–

niekorzystna cecha:

niekorzystna cecha:

obniżona odporność na

obniżona odporność na

wirus AMDV

wirus AMDV

Brązowe odmiany norek

Brązowe odmiany norek

Zróżnicowana koncentracja

Zróżnicowana koncentracja

barwnika brązowego, z

barwnika brązowego, z

całkowitym brakiem barwnika

całkowitym brakiem barwnika

czarnego.

czarnego.

Zależnie od koncentracji

Zależnie od koncentracji

barwnika we włosach występuje

barwnika we włosach występuje

znaczne zróżnicowanie barwne

znaczne zróżnicowanie barwne

od ciemnego brązu (pastele) do

od ciemnego brązu (pastele) do

jasnego beżu (palomino).

jasnego beżu (palomino).

Wśród pasteli występuje dość

Wśród pasteli występuje dość

często pewna anomalia

często pewna anomalia

polegająca na skłonności do

polegająca na skłonności do

śrubowego skręcania głowy.

śrubowego skręcania głowy.

Swedish palomino

Swedish palomino

Finnish topaze, Soklotpastel

Finnish topaze, Soklotpastel

Brązowe odmiany norek

Brązowe odmiany norek

Pastel brązowooki

Pastel brązowooki

(królewski)

(królewski)

Najczęściej hodowana

Najczęściej hodowana

brązowa odmiana norek.

brązowa odmiana norek.

Barwa włosów

Barwa włosów

pokrywowych jest

pokrywowych jest

ciemno-orzechowo-

ciemno-orzechowo-

brązowa, a barwa

brązowa, a barwa

podszycia niebiesko-

podszycia niebiesko-

szara.

szara.

Zwierzęta tej odmiany są

Zwierzęta tej odmiany są

duże, plenne i żywotne.

duże, plenne i żywotne.

Pastel królewski

Pastel królewski

Plamiste odmiany norek

Plamiste odmiany norek

Do tej grupy należą

Do tej grupy należą

odmiany o

odmiany o

nierównomiernym

nierównomiernym

rozmieszczeniu

rozmieszczeniu

barwnika we włosach

barwnika we włosach

w poszczególnych

w poszczególnych

partiach skóry.

partiach skóry.

Royal silver

Royal silver

Heggedal, Shadow

Heggedal, Shadow

Plamiste odmiany norek

Plamiste odmiany norek

Należą tu również

Należą tu również

odmiany, u których

odmiany, u których

występuje duży

występuje duży

kontrast barwny

kontrast barwny

pomiędzy pokrywą a

pomiędzy pokrywą a

podszyciem.

podszyciem.

Karelskaya spotted

Karelskaya spotted

Roshchinskaya

Roshchinskaya

white and black

white and black

Do plamistych odmian

Do plamistych odmian

barwnych hodowanych

barwnych hodowanych

w Polsce należą krzyżaki

w Polsce należą krzyżaki

(Black cross):

(Black cross):

pigmentowane włosy

pigmentowane włosy

występują na głowie

występują na głowie

wzdłuż linii grzbietowej

wzdłuż linii grzbietowej

aż do nasady ogona

aż do nasady ogona

oraz w poprzek ciała

oraz w poprzek ciała

przez kończyny

przez kończyny

przednie.

przednie.

Tak symetrycznie

Tak symetrycznie

rozmieszczone włosy

rozmieszczone włosy

tworzą znak krzyża

tworzą znak krzyża

Black cross

Black cross

Plamiste odmiany norek

Plamiste odmiany norek

Black crystal

Black crystal

Gletcher

Gletcher

Białe odmiany norek

Białe odmiany norek

Pearl

Pearl

W tej grupie mutantów we

W tej grupie mutantów we

włosach zostały

włosach zostały

wyeliminowane oba typy

wyeliminowane oba typy

barwników.

barwników.

Wyróżniamy odmiany:

Wyróżniamy odmiany:

białe niealbinotyczne – brak

białe niealbinotyczne – brak

barwników we włosach a ich

barwników we włosach a ich

obecność w skórze (białe

obecność w skórze (białe

ciemnookie)

ciemnookie)

albinosy (białe czerwonookie)

albinosy (białe czerwonookie)

Norka biała niealbinotyczna

Norka biała niealbinotyczna

Biała Hedlunda

Biała Hedlunda

śnieżnobiała, czarnooka

śnieżnobiała, czarnooka

o doskonałej strukturze

o doskonałej strukturze

okrywy włosowej

okrywy włosowej

norki należące do tej

norki należące do tej

odmiany są

odmiany są

prawdopodobnie

prawdopodobnie

głuche i mają słabo

głuche i mają słabo

rozwinięty zmysł

rozwinięty zmysł

powonienia

powonienia

Hedlund white

Hedlund white

Fretka (

Fretka (

Mustela putorius

Mustela putorius

furo

furo

)

)

niewielki drapieżnik z rodziny

niewielki drapieżnik z rodziny

łasicowatych

łasicowatych

f

f

retka jest udomowioną formą

retka jest udomowioną formą

tchórza (prawdopodobnie

tchórza (prawdopodobnie

tchórza

tchórza

zwyczajnego

zwyczajnego

, choć nie wyklucza

, choć nie wyklucza

si

si

ę tchórza stepowego

ę tchórza stepowego

krzyżówka

krzyżówka

fretki

z

tchórzem

fretki

z

tchórzem

zwyczajnym znana jest pod nazwą

zwyczajnym znana jest pod nazwą

tchórzofretka

tchórzofretka

tchórz, fretka i tchórzofretka -

tchórz, fretka i tchórzofretka -

krzyżują się swobodnie wydając

krzyżują się swobodnie wydając

płodne potomstwo

płodne potomstwo

Od lat 80. XX-wieku rośnie

Od lat 80. XX-wieku rośnie

popularność fretki jako

popularność fretki jako

zwierzęcia domowego.

zwierzęcia domowego.

Znalazło to wyraz we włączeniu

Znalazło to wyraz we włączeniu

fretek (obok psów i kotów)

fretek (obok psów i kotów)

do grupy zwierząt podróżujących z paszportami

do grupy zwierząt podróżujących z paszportami

dla zwierząt domowych w krajach

dla zwierząt domowych w krajach

UE.

UE.

W Portugalii obowiązuje zakaz hodowania (bez

W Portugalii obowiązuje zakaz hodowania (bez

odpowiedniej zgody) i przewożenia fretek ze

odpowiedniej zgody) i przewożenia fretek ze

względu na ryzyko hybrydyzacji pomiędzy fretkami

względu na ryzyko hybrydyzacji pomiędzy fretkami

domowymi i dzikimi.

domowymi i dzikimi.

Fretka występuje w wielu odmianach barwnych.

Fretka występuje w wielu odmianach barwnych.

Najczęściej spotykane to:

Najczęściej spotykane to:

tchórzowata

tchórzowata

czyli ciemnobrązowe łapki, maska oraz

czyli ciemnobrązowe łapki, maska oraz

włosy okrywowe, podszycie białe. Odmiana ta jest z

włosy okrywowe, podszycie białe. Odmiana ta jest z

wyglądu najbardziej zbliżona do tchórza dzikiego

wyglądu najbardziej zbliżona do tchórza dzikiego

pastelowa

pastelowa

- często, mylnie określana jako cynamonowa

- często, mylnie określana jako cynamonowa

to fretka jasnobrązowa z kremowym lub białym

to fretka jasnobrązowa z kremowym lub białym

podszerstkiem

podszerstkiem

cynamonowa

cynamonowa

- o rudym ubarwieniu

- o rudym ubarwieniu

albinos

albinos

- biała z czerwonymi oczami

- biała z czerwonymi oczami

panda

panda

- biała głowa i tułów w kontrastowym kolorze

- biała głowa i tułów w kontrastowym kolorze

r

r

zadziej spotykane są fretki łaciate, jednobarwne (poza

zadziej spotykane są fretki łaciate, jednobarwne (poza

albinosem) oraz syjamskie

albinosem) oraz syjamskie

c

c

iąża trwa ok 42 dni

iąża trwa ok 42 dni

w miocie ok. 10 młodych

w miocie ok. 10 młodych

s

s

amica może mieć do

amica może mieć do

dwóch miotów rocznie

dwóch miotów rocznie

f

f

retki żyją przeciętnie 6-

retki żyją przeciętnie 6-

10 lat, a w sprzyjających

10 lat, a w sprzyjających

warunkach 8-12 lat.

warunkach 8-12 lat.

Podobnie jak pozostałe

Podobnie jak pozostałe

gatunki rodzaju

gatunki rodzaju

Mustela

Mustela

fretka była i nadal jest

fretka była i nadal jest

cennym zwierzęciem

cennym zwierzęciem

futerkowym

futerkowym

.

.

B

B

ywa również wykorzystywana

ywa również wykorzystywana

jako zwierz

jako zwierz

ę

ę

laboratoryjne.

laboratoryjne.

Fretki od wieków u

Fretki od wieków u

ż

ż

ywane były do polowań na

ywane były do polowań na

króliki.

króliki.

Były również hodowane w

Były również hodowane w

Europie

Europie

przed upowszechnieniem si

przed upowszechnieniem si

ę

ę

kota

kota

domowego jako zwierzęta domowe tępiące myszy.

domowego jako zwierzęta domowe tępiące myszy.

Samiec fretki

Samiec fretki

(albinos)

(albinos)

widnieje na słynnym

widnieje na słynnym

obrazie

obrazie

Leonarda da

Leonarda da

Vinci „Dama z

Vinci „Dama z

łasiczką”.

łasiczką”.

Cechy biologiczne rodziny

Cechy biologiczne rodziny

łasicowatych

łasicowatych

NORKA

NORKA

TCHÓRZOFRETKA

TCHÓRZOFRETKA

Ciężar

Ciężar

ciała

ciała

F: 0,6 kg

F: 0,6 kg

M: 1,2 kg

M: 1,2 kg

F: 0,8 kg

F: 0,8 kg

M: 1,25

M: 1,25

Zasięg

Zasięg

terytorialn

terytorialn

y

y

F: 0,5-3,0

F: 0,5-3,0

km

km

2

2

M: 2,5-6,0

M: 2,5-6,0

km

km

2

2

F: 0,3-0,8

F: 0,3-0,8

km

km

2

2

M: 0,2-3,55

M: 0,2-3,55

km

km

2

2

Aktywność

Aktywność

biologiczna

biologiczna

zmierzch/noc

zmierzch/noc

noc

noc

Tryb życia

Tryb życia

samotniczy,

samotniczy,

poligamia, okres

poligamia, okres

godowy

godowy

samotniczy,

samotniczy,

poligamia, okres

poligamia, okres

godowy

godowy

Cechy biologiczne rodziny

Cechy biologiczne rodziny

łasicowatych

łasicowatych

NORKA

NORKA

TCHÓRZOFRETK

TCHÓRZOFRETK

A

A

Wielkość

Wielkość

miotu

miotu

4-6

4-6

5-10

5-10

Termin

Termin

odsadzania

odsadzania

6 tydzień życia

6 tydzień życia

3 tydzień życia

3 tydzień życia

Odłączenie

Odłączenie

od stada

od stada

3-4 miesiąc

3-4 miesiąc

(niektóre

(niektóre

samice 11

samice 11

miesiąc życia)

miesiąc życia)

2-3 miesiąc

2-3 miesiąc

życia

życia

Nutria (

Nutria (

Myocast

Myocast

o

o

r coypus

r coypus

)

)

Gryzoń,

Gryzoń,

przedstawiciel

przedstawiciel

licz

licz

ą

ą

cej 8 gatunków

cej 8 gatunków

rodziny

rodziny

nutriowatych

nutriowatych

(

(

Capromyidae

Capromyidae

).

).

Region

Region

biogeograficzny, z

biogeograficzny, z

którego pochodzi

którego pochodzi

gatunek: Ameryka

gatunek: Ameryka

Południowa

Południowa

W Europie i Stanach Zjednoczonych hodowana jako cenne zwierzę futerkowe.

W Europie i Stanach Zjednoczonych hodowana jako cenne zwierzę futerkowe.

W Polsce

W Polsce

hodowana

hodowana

od

od

1926 roku.

1926 roku.

Obecne rozmieszczenie w Polsce

Obecne rozmieszczenie w Polsce

: p

: p

unktowe

unktowe

.

.

Rozmieszczenie koreluje z występowaniem ferm hodowlanych.

Rozmieszczenie koreluje z występowaniem ferm hodowlanych.

Liczebność dzikiej populacji trudna do oceny ze względu na częste ucieczki z hodowli; surowe zimy

Liczebność dzikiej populacji trudna do oceny ze względu na częste ucieczki z hodowli; surowe zimy

najprawdopodobniej redukują liczebność dzikiej populacji do zera.

najprawdopodobniej redukują liczebność dzikiej populacji do zera.

Rozmnaża się w ciągu

Rozmnaża się w ciągu

całego roku.

całego roku.

Ciąża trwa 128-135 dni

Ciąża trwa 128-135 dni

.

.

S

S

amica rodzi najczęściej 4-7

amica rodzi najczęściej 4-7

młodych. Mają one otwarte

młodych. Mają one otwarte

oczy i są dość samodzielne.

oczy i są dość samodzielne.

Zazwyczaj 2 mioty rocznie.

Zazwyczaj 2 mioty rocznie.

Żyje

Żyje

parami

parami

do 10 lat.

do 10 lat.

Występując licznie może wyrządzać szkody, uszkadzając

Występując licznie może wyrządzać szkody, uszkadzając

groble, niszcząc przybrzeżną roślinność, szkółki leśne i sady.

groble, niszcząc przybrzeżną roślinność, szkółki leśne i sady.

Mroźne zimy radykalni

Mroźne zimy radykalni

e

e

redukują liczebność zdziczałych

redukują liczebność zdziczałych

osobników.

osobników.

Szynszyla (

Szynszyla (

Chinchilla laniger

Chinchilla laniger

)

)

Żyje w koloniach

Żyje w koloniach

zamieszkuj

zamieszkuj

ą

ą

cych tereny

cych tereny

skaliste w górach

skaliste w górach

Chile

Chile

,

,

Argentyny

Argentyny

i

i

Boliwii

Boliwii

,

,

gdzie

gdzie

ż

ż

ywi si

ywi si

ę

ę

ro

ro

ś

ś

linno

linno

ś

ś

ci

ci

ą

ą

wysokogórsk

wysokogórsk

ą.

ą.

Dziś istnieje 14 odmian

Dziś istnieje 14 odmian

mutacyjnych, z tego

mutacyjnych, z tego

ponad 12 mieszańców

ponad 12 mieszańców

mi

mi

ę

ę

dzyodmianowych.

dzyodmianowych.

Z czasem może ich by

Z czasem może ich by

ć

ć

wi

wi

ę

ę

cej.

cej.

Szynszyle żyją na wysokości

Szynszyle żyją na wysokości

od 3000 do 5000 m. n.p.m

od 3000 do 5000 m. n.p.m

-

-

wyżej od

wyżej od

świnek morskich

świnek morskich

.

.

Ich nazwa pochodzi od plemienia

Ich nazwa pochodzi od plemienia

Indian

Indian

Chinchila,

Chinchila,

którzy na nie polowali.

którzy na nie polowali.

Po pewnym czasie Chinchlilów podbili

Po pewnym czasie Chinchlilów podbili

Inkowie

Inkowie

a tych potem

a tych potem

Hiszpanie

Hiszpanie

.

.

Konkwiskadorzy

Konkwiskadorzy

zauważyli niezwykłe właściwości szynszylich

zauważyli niezwykłe właściwości szynszylich

skór, co spotęgowało zabijanie tych zwierząt.

skór, co spotęgowało zabijanie tych zwierząt.

Dodatkowo na

Dodatkowo na

szynszyle

szynszyle

polowały

polowały

lisy i węże

lisy i węże

co omal nie

co omal nie

doprowadziło do wyginięcia szynszyli pod koniec

doprowadziło do wyginięcia szynszyli pod koniec

XIX wieku

XIX wieku

.

.

W

W

1918

1918

zakazano polowania na

zakazano polowania na

te

te

gryzonie

gryzonie

.

.

Pięć lat potem do

Pięć lat potem do

USA

USA

powrócił

powrócił

pasjonat i badacz szynszyli

pasjonat i badacz szynszyli

Mathias

Chapman

z

Mathias

Chapman

z

jedenastoma osobnikami –

jedenastoma osobnikami –

co

co

uważa się

uważa się

za początek ferm

za początek ferm

szynszyli.

szynszyli.

Pierwsza hodowla

Pierwsza hodowla

szynszyli

szynszyli

w Polsce

w Polsce

powstała w 1956 roku

powstała w 1956 roku

.

.

Szynszyla polska

Szynszyla polska

Szynszyla

Szynszyla

Szynszyla

Szynszyla

Szynszyle

Szynszyle

samiec samica

samiec samica

Cechy biologiczne roślinożernych

Cechy biologiczne roślinożernych

zwierząt futerkowych

zwierząt futerkowych

NUTRIE

NUTRIE

SZYNSZYLE

SZYNSZYLE

Ciężar ciała

Ciężar ciała

F: 5-6 kg

F: 5-6 kg

M: 6-7 kg

M: 6-7 kg

F: 0,8 kg

F: 0,8 kg

M: 0,5 kg

M: 0,5 kg

Aktywność

Aktywność

biologiczna

biologiczna

zmierzch/noc

zmierzch/noc

noc

noc

Tryb życia

Tryb życia

gromadny - 2-15

gromadny - 2-15

zwierząt

zwierząt

w stadzie, poligamia

w stadzie, poligamia

gromadny,

gromadny,

monogamia

monogamia

Wielkość miotu

Wielkość miotu

5-6

5-6

2-3

2-3

Termin

Termin

odsadzenia

odsadzenia

8 tydzień

8 tydzień

6-8 tydzień

6-8 tydzień

Dojrzałość

Dojrzałość

płciowa

płciowa

6 miesiąc

6 miesiąc

8 miesiąc

8 miesiąc

Długość życia

Długość życia

powyżej 7 lat

powyżej 7 lat

powyżej 10 lat

powyżej 10 lat

Hodowla zwierząt

Hodowla zwierząt

futerkowych i produkcja skór

futerkowych i produkcja skór

Hodowla

zwierząt

futerkowych

jest

obecnie

Hodowla

zwierząt

futerkowych

jest

obecnie

dochodowym zajęciem będącym jedynym źródłem

dochodowym zajęciem będącym jedynym źródłem

utrzymania dla wielu hodowców.

utrzymania dla wielu hodowców.

Produkcja skór skoncentrowana jest głównie w krajach

Produkcja skór skoncentrowana jest głównie w krajach

Europy Północnej (64%) i Ameryki Północnej (11%).

Europy Północnej (64%) i Ameryki Północnej (11%).

Lisy i norki są najczęściej hodowanymi zwierzętami w

Lisy i norki są najczęściej hodowanymi zwierzętami w

celu pozyskania skór.

celu pozyskania skór.

Każdego roku produkowanych jest około 27 milionów

Każdego roku produkowanych jest około 27 milionów

skór, z czego 80% stanowią skóry norek, a 20% lisów.

skór, z czego 80% stanowią skóry norek, a 20% lisów.

Hodowle zwierząt

Hodowle zwierząt

futerkowych

futerkowych

Hodowla lisów

Hodowla lisów

Powstanie pierwszej fermy lisów datuje się na rok

Powstanie pierwszej fermy lisów datuje się na rok

1895, ferma powstała w Kanadzie i zajmowała się

1895, ferma powstała w Kanadzie i zajmowała się

hodowlą lisów srebrzystych.

hodowlą lisów srebrzystych.

Hodowla norek

Hodowla norek

Przyjmuje się, że rozpoczęcie hodowli norek

Przyjmuje się, że rozpoczęcie hodowli norek

nastąpiło w roku 1866, również w Kanadzie.

nastąpiło w roku 1866, również w Kanadzie.

Hodowla zwierząt futerkowych w Europie rozpoczęła

Hodowla zwierząt futerkowych w Europie rozpoczęła

się na początku XX wieku. Pierwsze fermy powstały

się na początku XX wieku. Pierwsze fermy powstały

na północy Europy.

na północy Europy.

Kontrowersje związane ze statusem

Kontrowersje związane ze statusem

hodowlanych zwierząt futerkowych

hodowlanych zwierząt futerkowych

Udomowienie:

Udomowienie:

hodowlane zwierzęta futerkowe nie należą

hodowlane zwierzęta futerkowe nie należą

do zwierząt dzikich

do zwierząt dzikich

Cykl życiowy:

Cykl życiowy:

jeden miot rocznie

jeden miot rocznie

Zdrowotność:

Zdrowotność:

hodowane zwierzęta są w dobrej kondycji zdrowotnej

hodowane zwierzęta są w dobrej kondycji zdrowotnej

Warunki hodowlane:

Warunki hodowlane:

poszukiwanie najlepszych rozwiązań zapewniających

poszukiwanie najlepszych rozwiązań zapewniających

zwierzętom najlepsze warunki higieniczne

zwierzętom najlepsze warunki higieniczne

Kontrowersje związane ze

Kontrowersje związane ze

statusem hodowlanych zwierząt

statusem hodowlanych zwierząt

futerkowych

futerkowych

Eutanazja:

Eutanazja:

szybka, możliwie bezbolesna, pozbawiona

szybka, możliwie bezbolesna, pozbawiona

stresu transportowego

stresu transportowego

Stereotypie:

Stereotypie:

pre-feeding phenomen

pre-feeding phenomen

Bojaźliwość zwierząt

Bojaźliwość zwierząt

Wywołana zwykle obecnością na fermie osób

Wywołana zwykle obecnością na fermie osób

nie należących do stałego personelu fermy

nie należących do stałego personelu fermy

Postulaty Rady Europy dotyczące zwierząt

Postulaty Rady Europy dotyczące zwierząt

futerkowych przyjęte przez Komisję Stałej

futerkowych przyjęte przez Komisję Stałej

Europejskiej Konwencji o Ochronie Zwierząt

Europejskiej Konwencji o Ochronie Zwierząt

Hodowlanych 1999 r.

Hodowlanych 1999 r.

Zalecenia dla zwierząt futerkowych

Zalecenia dla zwierząt futerkowych

Postanowienia ogólne

Postanowienia ogólne

Artykuł 1

Artykuł 1

Zwierzęta urodzone w stanie dzikim nie będą utrzymywane w

Zwierzęta urodzone w stanie dzikim nie będą utrzymywane w

warunkach fermowych

warunkach fermowych

Opieka i nadzór na zwierzętami futerkowymi

Opieka i nadzór na zwierzętami futerkowymi

Artykuł 3

Artykuł 3

Właściciele zwierząt futerkowych, osoby sprawujące nadzór oraz

Właściciele zwierząt futerkowych, osoby sprawujące nadzór oraz

wszystkie osoby zajmujące się chowem, hodowlą lub ubojem

wszystkie osoby zajmujące się chowem, hodowlą lub ubojem

podejmą wszystkie niezbędne kroki służące ochronie zdrowia i

podejmą wszystkie niezbędne kroki służące ochronie zdrowia i

dobrostanu wymienionych gatunków zwierząt futerkowych.

dobrostanu wymienionych gatunków zwierząt futerkowych.

Hodowla zwierząt futerkowych będzie prowadzona przez

Hodowla zwierząt futerkowych będzie prowadzona przez

odpowiednią ilość przeszkolonego personelu zdolnego do

odpowiednią ilość przeszkolonego personelu zdolnego do

odróżnienia stanu zdrowia od stanu choroby, ze znajomością

odróżnienia stanu zdrowia od stanu choroby, ze znajomością

zachowań behawioralnych.

zachowań behawioralnych.

W celu rozwinięcia pozytywnych relacji, osoba bezpośrednio

W celu rozwinięcia pozytywnych relacji, osoba bezpośrednio

zajmująca się zwierzętami powinna mieć z nimi kontakt już we

zajmująca się zwierzętami powinna mieć z nimi kontakt już we

wczesnym okresie po urodzeniu

wczesnym okresie po urodzeniu

Artykuł 5

Artykuł 5

Podczas dokonywania oględzin należy pamiętać że o złej kondycji

Podczas dokonywania oględzin należy pamiętać że o złej kondycji

zwierząt świadczą: apatia, brak apetytu, wydzieliny z nozdrzy lub

zwierząt świadczą: apatia, brak apetytu, wydzieliny z nozdrzy lub

oczu, nadmierne ślinienie, nieustający kaszel, spuchnięte stawy,

oczu, nadmierne ślinienie, nieustający kaszel, spuchnięte stawy,

zaburzenia behawioralne. Należy również zwrócić uwagę na

zaburzenia behawioralne. Należy również zwrócić uwagę na

obecność pasożytów zewnętrznych, wygląd odchodów oraz ilość

obecność pasożytów zewnętrznych, wygląd odchodów oraz ilość

spożywanego pokarmu i wody.

spożywanego pokarmu i wody.

W przypadku osobników wyglądających na chore lub

W przypadku osobników wyglądających na chore lub

wykazujących

objawy

zaburzeń

behawioralnych,

wykazujących

objawy

zaburzeń

behawioralnych,

odpowiedzialna za nie osoba spróbuje niezwłocznie

odpowiedzialna za nie osoba spróbuje niezwłocznie

ustalić przyczyny i podejmie odpowiednie kroki

ustalić przyczyny i podejmie odpowiednie kroki

zaradcze.

zaradcze.

Gdy działania doraźne nie przyniosą skutku, należy

Gdy działania doraźne nie przyniosą skutku, należy

zasięgnąć porady lekarza wet. – specjalisty.

zasięgnąć porady lekarza wet. – specjalisty.

Zwierzęta chore, ranione lub zestresowane będą

Zwierzęta chore, ranione lub zestresowane będą

leczone bez zwłoki a w razie potrzeby zostaną

leczone bez zwłoki a w razie potrzeby zostaną

odizolowane w odpowiednim pomieszczeniu lub ubite.

odizolowane w odpowiednim pomieszczeniu lub ubite.

Ogrodzenia, pomieszczenia,

Ogrodzenia, pomieszczenia,

wyposażenie

wyposażenie

Artykuł 7

Artykuł 7

Przed przystąpieniem do budowy lub modyfikacji

Przed przystąpieniem do budowy lub modyfikacji

ogrodzeń, pomieszczeń czy wyposażenia należy

ogrodzeń, pomieszczeń czy wyposażenia należy

zasięgnąć profesjonalnych porad w aspekcie

zasięgnąć profesjonalnych porad w aspekcie

zdrowia i dobrostanu zwierząt.

zdrowia i dobrostanu zwierząt.

Nowe metody hodowli, nowe projekty ferm, nowe

Nowe metody hodowli, nowe projekty ferm, nowe

wyposażenie

powinno

być

dokładnie

wyposażenie

powinno

być

dokładnie

przetestowane z punktu widzenia zdrowia i

przetestowane z punktu widzenia zdrowia i

dobrostanu zwierząt.

dobrostanu zwierząt.

Ogrodzenia, pomieszczenia,

Ogrodzenia, pomieszczenia,

wyposażenie

wyposażenie

Artykuł 8

Artykuł 8

Planowanie nowych pomieszczeń dla zwierząt powinno

Planowanie nowych pomieszczeń dla zwierząt powinno

uwzględniać obecność środowiskowych czynników

uwzględniać obecność środowiskowych czynników

ryzyka

jak

hałas,

wibracje,

zanieczyszczenie

ryzyka

jak

hałas,

wibracje,

zanieczyszczenie

powietrza

oraz

niesprzyjających

warunków

powietrza

oraz

niesprzyjających

warunków

atmosferycznych (np.wiatr, nasłonecznienie).

atmosferycznych (np.wiatr, nasłonecznienie).

Artykuł 9

Artykuł 9

Warunki utrzymania zwierząt powinny uwzględniać ich

Warunki utrzymania zwierząt powinny uwzględniać ich

wymogi fizjologiczne ustalone na podstawie wiedzy i

wymogi fizjologiczne ustalone na podstawie wiedzy i

doświadczenia z natury i ferm hodowlanych.

doświadczenia z natury i ferm hodowlanych.

Ogrodzenia, pomieszczenia,

Ogrodzenia, pomieszczenia,

wyposażenie

wyposażenie

Pomieszczenia, klatki i inne konstrukcje powinny

Pomieszczenia, klatki i inne konstrukcje powinny

zapewniać

schronienie

przed

niekorzystnymi

zapewniać

schronienie

przed

niekorzystnymi

warunkami

środowiskowymi,

spełniać

potrzeby

warunkami

środowiskowymi,

spełniać

potrzeby

biologiczne zwierząt, utrzymywać dobry stan higieny,

biologiczne zwierząt, utrzymywać dobry stan higieny,

co ograniczy ryzyko wystąpienia chorób, zaburzeń

co ograniczy ryzyko wystąpienia chorób, zaburzeń

behawioralnych, urazów.

behawioralnych, urazów.

Ponadto pomieszczenia dla zwierząt powinny spełniać

Ponadto pomieszczenia dla zwierząt powinny spełniać

zasady bezpieczeństwa przeciwpożarowego.

zasady bezpieczeństwa przeciwpożarowego.

Ogrodzenia, pomieszczenia,

Ogrodzenia, pomieszczenia,

wyposażenie

wyposażenie

Konstrukcja klatki powinna zapewniać inspekcję

Konstrukcja klatki powinna zapewniać inspekcję

zwierząt oraz łatwe wyciąganie zwierząt.

zwierząt oraz łatwe wyciąganie zwierząt.

Konstrukcja ogrodzeń i pomieszczeń dla zwierząt

Konstrukcja ogrodzeń i pomieszczeń dla zwierząt

powinna ograniczać przedostawanie się na fermę

powinna ograniczać przedostawanie się na fermę

gryzoni i ptaków.

gryzoni i ptaków.

Każde zwierzę powinno mieć zapewniony obszar

Każde zwierzę powinno mieć zapewniony obszar

gdzie może się skryć przed ludźmi lub innymi

gdzie może się skryć przed ludźmi lub innymi

zwierzętami z sąsiednich klatek.

zwierzętami z sąsiednich klatek.

Warunki utrzymywania zwierząt

Warunki utrzymywania zwierząt

Artykuł 11

Artykuł 11

Przestrzeń życiowa zwierząt powinna być ustalona

Przestrzeń życiowa zwierząt powinna być ustalona

w odniesieniu do wymagań gatunkowych, wieku,

w odniesieniu do wymagań gatunkowych, wieku,

płci i masy ciała.

płci i masy ciała.

Warunki utrzymywania zwierząt

Warunki utrzymywania zwierząt

Artykuł 13

Artykuł 13

Nie zezwala się na rutynowe lub systematyczne używanie

Nie zezwala się na rutynowe lub systematyczne używanie

środków

farmakologicznych

kompensujących

niewłaściwe

środków

farmakologicznych

kompensujących

niewłaściwe

warunki sanitarne lub stosowanie niewłaściwych metod

warunki sanitarne lub stosowanie niewłaściwych metod

utrzymania. Używanie stymulatorów wzrostu i substancji

utrzymania. Używanie stymulatorów wzrostu i substancji

przyspieszających dojrzewanie futra jest zabronione.

przyspieszających dojrzewanie futra jest zabronione.

Zwierzętom nie wolno podawać pożywienia i płynów

Zwierzętom nie wolno podawać pożywienia i płynów

zawierających substancje, które mogą powodować niepotrzebne

zawierających substancje, które mogą powodować niepotrzebne

cierpienie i urazy.

cierpienie i urazy.

Zwierzętom nie wolno podawać żadnych substancji oprócz tych

Zwierzętom nie wolno podawać żadnych substancji oprócz tych

o działaniu leczniczym i profilaktycznym, chyba ze wyniki badań

o działaniu leczniczym i profilaktycznym, chyba ze wyniki badań

naukowych lub praktyczne doświadczenie wskazują, że taka

naukowych lub praktyczne doświadczenie wskazują, że taka

substancja nie ma negatywnego wpływu na zdrowie i dobrostan

substancja nie ma negatywnego wpływu na zdrowie i dobrostan

zwierząt.

zwierząt.

Specjalne zalecenia dla norek i

Specjalne zalecenia dla norek i

fretek

fretek

Domki wykotowe powinny być wykonane z materiału

Domki wykotowe powinny być wykonane z materiału

termoizolacyjnego, nie stanowiącego zagrożenia dla

termoizolacyjnego, nie stanowiącego zagrożenia dla

zdrowia zwierząt. Otwarcie domku nie może

zdrowia zwierząt. Otwarcie domku nie może

powodować wypadnięcia nowonarodzonych zwierząt.

powodować wypadnięcia nowonarodzonych zwierząt.

Zwierzęta

należy

regularnie

zaopatrywać

w

Zwierzęta

należy

regularnie

zaopatrywać

w

odpowiednią ilość dobrej jakości siana, zwłaszcza w

odpowiednią ilość dobrej jakości siana, zwłaszcza w

zimie i okresie wykotów.

zimie i okresie wykotów.

Stabilne stosunki między zwierzętami można łatwiej

Stabilne stosunki między zwierzętami można łatwiej

uzyskać gdy zwierzęta wychowywane są w grupie.

uzyskać gdy zwierzęta wychowywane są w grupie.

Specjalne zalecenia dla norek i

Specjalne zalecenia dla norek i

fretek

fretek

Odsadzanie zwierząt powinno nastąpić nie wcześniej niż

Odsadzanie zwierząt powinno nastąpić nie wcześniej niż

w 8 tygodniu życia.

w 8 tygodniu życia.

Odsadzone norki nie powinny znajdować się w bliskim

Odsadzone norki nie powinny znajdować się w bliskim

sąsiedztwie z matką.

sąsiedztwie z matką.

Klatki ze zwierzętami powinny znajdować się na

Klatki ze zwierzętami powinny znajdować się na

odpowiedniej wysokości od podłoża, zaś grunt pod

odpowiedniej wysokości od podłoża, zaś grunt pod

klatkami należy posypać piaskiem, żużlem, żwirem lub

klatkami należy posypać piaskiem, żużlem, żwirem lub

innym materiałem pozwalającym na łatwe utrzymanie w

innym materiałem pozwalającym na łatwe utrzymanie w

czystości miejsc pod klatkami.

czystości miejsc pod klatkami.

Klatki nie należy stawiać jedna nad drugą.

Klatki nie należy stawiać jedna nad drugą.

Specjalne zalecenia dla norek

Specjalne zalecenia dla norek

Na fermach gdzie występuje zjawisko stereotypii

Na fermach gdzie występuje zjawisko stereotypii

lub

dochodzi

do

samookaleczeń

należy

lub

dochodzi

do

samookaleczeń

należy

bezzwłocznie zmienić system hodowli.

bezzwłocznie zmienić system hodowli.

Jeżeli zastosowane zmiany nie polepszyły sytuacji

Jeżeli zastosowane zmiany nie polepszyły sytuacji

na fermie, należy zawiesić daną hodowlę.

na fermie, należy zawiesić daną hodowlę.

Specjalne zalecenia dla norek i

Specjalne zalecenia dla norek i

fretek

fretek

Minimalna przestrzeń dla zwierząt – nie mniej niż 30 cm

Minimalna przestrzeń dla zwierząt – nie mniej niż 30 cm

szerokości i 70 cm długości, nie wliczając domków

szerokości i 70 cm długości, nie wliczając domków

wykotowych

wykotowych

norki dorosłe - 2550

norki dorosłe - 2550

cm

cm

2

2

po odsadzeniu (do 2 zwierząt) – 2550

po odsadzeniu (do 2 zwierząt) – 2550

cm

cm

2

2

plus 850 c

plus 850 c

m

m

2

2

do każdej dodatkowej sztuki

do każdej dodatkowej sztuki

minimalna wysokość klatki – 45 cm

minimalna wysokość klatki – 45 cm

Zalecenia te powinny zostać wprowadzone na fermy

Zalecenia te powinny zostać wprowadzone na fermy

zwierząt futerkowych do 31 grudnia 2010 roku.

zwierząt futerkowych do 31 grudnia 2010 roku.

Specjalne zalecenia dla lisów

Specjalne zalecenia dla lisów

Należy niezwłocznie wprowadzić zmiany w systemie hodowli

Należy niezwłocznie wprowadzić zmiany w systemie hodowli

lisów, które będą uwzględniać ich cechy biologiczne.

lisów, które będą uwzględniać ich cechy biologiczne.

Otoczenie lisów należy wzbogacić w przedmioty do gryzienia.

Otoczenie lisów należy wzbogacić w przedmioty do gryzienia.

Zwierzęta powinny być od urodzenia przyzwyczajane do

Zwierzęta powinny być od urodzenia przyzwyczajane do

kontaktu z człowiekiem.

kontaktu z człowiekiem.

Warunki hodowli muszą zapewnić dobry stan kończyn a

Warunki hodowli muszą zapewnić dobry stan kończyn a

zwłaszcza pazurów.

zwłaszcza pazurów.

W momencie parowania zwierząt lub w innych przypadkach

W momencie parowania zwierząt lub w innych przypadkach

obecności dorosłych zwierząt w jednej klatce należy

obecności dorosłych zwierząt w jednej klatce należy

zastosować odpowiedni nadzór.

zastosować odpowiedni nadzór.

Specjalne zalecenia dla lisów

Specjalne zalecenia dla lisów

Jeżeli na fermie występują przypadki zagryzania osesków przez

Jeżeli na fermie występują przypadki zagryzania osesków przez

matkę, należy zmienić system produkcyjny (np. warunki

matkę, należy zmienić system produkcyjny (np. warunki

utrzymania samic ciężarnych, żywienie lub wymienić linie

utrzymania samic ciężarnych, żywienie lub wymienić linie

genetyczne).

genetyczne).

Należy stworzyć lisom możliwość ukrycia się przed ludźmi lub

Należy stworzyć lisom możliwość ukrycia się przed ludźmi lub

zwierzętami z sąsiednich klatek.

zwierzętami z sąsiednich klatek.

Każde zwierzę powinno mieć zapewnione:

Każde zwierzę powinno mieć zapewnione:

-

odosobnioną przestrzeń

odosobnioną przestrzeń

-

podwyższenie (pomost) w klatce lub domek z dachem na

podwyższenie (pomost) w klatce lub domek z dachem na

którym mogłoby odpocząć i obserwować sąsiednie klatki.

którym mogłoby odpocząć i obserwować sąsiednie klatki.

Specjalne zalecenia dla lisów

Specjalne zalecenia dla lisów

Samice ciężarne oraz samice z przychówkiem powinny

Samice ciężarne oraz samice z przychówkiem powinny

mieć zapewniony dom wykotowy podzielony na dwie

mieć zapewniony dom wykotowy podzielony na dwie

części: „przedpokój” i „pokój główny” wyłożony

części: „przedpokój” i „pokój główny” wyłożony

materiałem termoizolacyjnym.

materiałem termoizolacyjnym.

Lisy odsadzone nie powinny znajdować się w bliskim

Lisy odsadzone nie powinny znajdować się w bliskim

sąsiedztwie z matką.

sąsiedztwie z matką.

Klatki ze zwierzętami powinny znajdować się na

Klatki ze zwierzętami powinny znajdować się na

odpowiedniej wysokości od podłoża, zaś grunt pod

odpowiedniej wysokości od podłoża, zaś grunt pod

klatkami należy posypać piaskiem, żużlem, żwirem lub

klatkami należy posypać piaskiem, żużlem, żwirem lub

innym materiałem pozwalającym na łatwe utrzymanie

innym materiałem pozwalającym na łatwe utrzymanie

w czystości miejsc pod klatkami.

w czystości miejsc pod klatkami.

Klatki nie należy stawiać jedna nad drugą.

Klatki nie należy stawiać jedna nad drugą.

Specjalne zalecenia dla lisów

Specjalne zalecenia dla lisów

Minimalna przestrzeń dla lisów nie mniej niż 75 cm

Minimalna przestrzeń dla lisów nie mniej niż 75 cm

szerokości i 100 cm długości

szerokości i 100 cm długości

lisy dorosłe – 0,8

lisy dorosłe – 0,8

m

m

2

2

samica wraz z przychówkiem – 2,0

samica wraz z przychówkiem – 2,0

m

m

2

2

po odsadzeniu (do 2 zwierząt) – 1,2

po odsadzeniu (do 2 zwierząt) – 1,2

m

m

2

2

plus 0,5

plus 0,5

m

m

2

2

do każdej dodatkowej sztuki

do każdej dodatkowej sztuki

minimalna wysokość klatki – 70 cm

minimalna wysokość klatki – 70 cm

Zalecenia te powinny zostać wprowadzone na

Zalecenia te powinny zostać wprowadzone na

fermy zwierząt futerkowych do 31 grudnia

fermy zwierząt futerkowych do 31 grudnia

2010 roku.

2010 roku.

Przyszłe badania będą koncentrować się na ustaleniu

Przyszłe badania będą koncentrować się na ustaleniu

standardów

dotyczących

systemu

utrzymania

standardów

dotyczących

systemu

utrzymania

hodowlanych

zwierząt

futerkowych

w

celu

hodowlanych

zwierząt

futerkowych

w

celu

zminimalizowania ryzyka wystąpienia chorób, uszkodzeń

zminimalizowania ryzyka wystąpienia chorób, uszkodzeń

ciała, zmniejszenia bojaźliwości zwierząt, eliminacji

ciała, zmniejszenia bojaźliwości zwierząt, eliminacji

stereotypii oraz stresu

stereotypii oraz stresu

.

.

Nowy system powinien uwzględniać

Nowy system powinien uwzględniać

- możliwość swobodnego ruchu (wspinanie,

- możliwość swobodnego ruchu (wspinanie,

skakanie,

skakanie,

chowanie)

chowanie)

- możliwość obserwacji

- możliwość obserwacji

innych zwierząt lub

innych zwierząt lub

otoczenia

otoczenia

- dostęp do wody (termoregulacja, pływanie)

- dostęp do wody (termoregulacja, pływanie)

- wydzieloną przestrzeń z tunelami oraz ruchome

- wydzieloną przestrzeń z tunelami oraz ruchome

ściany

ściany

pomiędzy klatkami

pomiędzy klatkami

Specjalne zalecenia dla nutrii

Specjalne zalecenia dla nutrii

Środowisko hodowlane powinno zapewniać nutriom:

Środowisko hodowlane powinno zapewniać nutriom:

wzajemny kontakt

wzajemny kontakt

swobodny dostęp do zbiorników wodnych, z obecnością

swobodny dostęp do zbiorników wodnych, z obecnością

tuneli i klatek

tuneli i klatek

możliwość budowania konstrukcji z drewna oraz

możliwość budowania konstrukcji z drewna oraz

domków wykotowych ze słomy

domków wykotowych ze słomy

separację samic i ich miotów od innych zwierząt ze

separację samic i ich miotów od innych zwierząt ze

stada w celu zapewnienia bezpieczeństwa karmiącym

stada w celu zapewnienia bezpieczeństwa karmiącym

matkom (pogryzienia, bójki)

matkom (pogryzienia, bójki)

Domki wykotowe muszą składać się z dwóch

Domki wykotowe muszą składać się z dwóch

pomieszczeń i posiadać dwa wyjścia.

pomieszczeń i posiadać dwa wyjścia.

Specjalne zalecenia dla nutrii

Specjalne zalecenia dla nutrii

Minimalna przestrzeń dla nutrii (bez wody):

Minimalna przestrzeń dla nutrii (bez wody):

70% podłogi powinno być wykonane z jednorodnego

70% podłogi powinno być wykonane z jednorodnego

materiału

materiału

nutrie dorosłe – 1,0

nutrie dorosłe – 1,0

m

m

2

2

samica wraz z przychówkiem – 2,0

samica wraz z przychówkiem – 2,0

m

m

2

2

młode nutrie – 0,5

młode nutrie – 0,5

m

m

2

2

Zalecenia te powinny zostać wprowadzone na

Zalecenia te powinny zostać wprowadzone na

fermy zwierząt futerkowych do 31 grudnia

fermy zwierząt futerkowych do 31 grudnia

2010 roku.

2010 roku.

Specjalne zalecenia dla

Specjalne zalecenia dla

szynszyli

szynszyli

szynszyle powinny mieć zapewniony piasek do kąpieli,

szynszyle powinny mieć zapewniony piasek do kąpieli,

podwyższenie (pomost), drewniane elementy do

podwyższenie (pomost), drewniane elementy do

gryzienia, wyosobnioną przestrzeń do odpoczynku i

gryzienia, wyosobnioną przestrzeń do odpoczynku i

ukrycia się, odpowiednią ściółkę

ukrycia się, odpowiednią ściółkę

25% podłogi powinno być wykonane z jednorodnego

25% podłogi powinno być wykonane z jednorodnego

materiału

materiału

należy unikać odosabniania zwierząt, zwłaszcza

należy unikać odosabniania zwierząt, zwłaszcza

osobników młodych,

po odsadzeniu a przed

osobników młodych,

po odsadzeniu a przed

uzyskaniem dojrzałości płciowej

uzyskaniem dojrzałości płciowej

aby zapobiec utracie włosa podczas wykonywania

aby zapobiec utracie włosa podczas wykonywania

oględzin lub zabiegów lekarskich należy odpowiednio

oględzin lub zabiegów lekarskich należy odpowiednio

uchwycić

zwierzęta

(podstawa

ogona-kończyny

uchwycić

zwierzęta

(podstawa

ogona-kończyny

przednie/szyja)

przednie/szyja)

Specjalne zalecenia dla

Specjalne zalecenia dla

szynszyli

szynszyli

Minimalna przestrzeń dla szynszyli

Minimalna przestrzeń dla szynszyli

nie mniej niż 50 cm szrokości i 60 cm długości

nie mniej niż 50 cm szrokości i 60 cm długości

szynszyle dorosłe do 2 zwierząt – 0,5

szynszyle dorosłe do 2 zwierząt – 0,5

m

m

2

2

samica wraz z przychówkiem – 0,5

samica wraz z przychówkiem – 0,5

m

m

2

2

szynszyle po odsadzeniu – 0,3

szynszyle po odsadzeniu – 0,3

m

m

2

2

- plus 0,16

- plus 0,16

m

m

2

2

do każdej dodatkowej sztuki

do każdej dodatkowej sztuki

Minimalna wysokość klatki 100 cm

Minimalna wysokość klatki 100 cm

Zalecenia te powinny zostać wprowadzone na

Zalecenia te powinny zostać wprowadzone na

fermy zwierząt futerkowych do 31 grudnia 2010

fermy zwierząt futerkowych do 31 grudnia 2010

roku.

roku.

Trwałość futer wyprawionych

Trwałość futer wyprawionych

zwierzę

zwierzę

lata

lata

wydra

wydra

morska

morska

100

100

bóbr

bóbr

90

90

foka

foka

80

80

pantera

pantera

75

75

norka

norka

70

70

szop

szop

65

65

soból

soból

60

60

karakuł

karakuł

65

65

zwierzę

zwierzę

lata

lata

borsuk

borsuk

60

60

tchórz

tchórz

60

60

owca

owca

50

50

lis rudy

lis rudy

50

50

wilk

wilk

50

50

lis polarny

lis polarny

48

48

lis srebrzysty

lis srebrzysty

40

40

nutria

nutria

35

35

Trwałość futer wyprawionych

Trwałość futer wyprawionych

zwierzę

zwierzę

lata

lata

kangur

kangur

35

35

chomik

chomik

30

30

ryś

ryś

30

30

gronostaj

gronostaj

25

25

świstak

świstak

25

25

wiewiórka

wiewiórka

25

25

kot

kot

25

25

suseł

suseł

25

25

zwierzę

zwierzę

lata

lata

szynszyla

szynszyla

20

20

cielę

cielę

10

10

koza

koza

10

10

zając

zając

10

10

królik

królik

10

10

gazela

gazela

8

8

kret

kret

7

7

zając

zając

szarak

szarak

5

5

Ranking produkcji skór norczych na

Ranking produkcji skór norczych na

świecie

świecie

2005 rok

2005 rok

Dania 30.3%

Dania 30.3%

Chiny 22,4%

Chiny 22,4%

Holandia 8,3%

Holandia 8,3%

USA 6,5%

USA 6,5%

Polska 4,9%

Polska 4,9%

Rosja 4,7%

Rosja 4,7%

Kanada 4,5%

Kanada 4,5%

Finlandia 4,5%

Finlandia 4,5%

Szwecja 3,4%

Szwecja 3,4%

kraje nadbałtyckie

kraje nadbałtyckie

3,1%

3,1%

Fizjologiczne parametry życiowe

Fizjologiczne parametry życiowe

zwierząt futerkowych

zwierząt futerkowych

Lisy

Lisy

Norki

Norki

Nutrie

Nutrie

Szynszyl

Szynszyl

e

e

Króliki

Króliki

Ciepłota

Ciepłota

młode

młode

39,5-

39,5-

40,5

40,5

0

0

C

C

dorosłe

dorosłe

39,0-40,0

39,0-40,0

0

0

C

C

39,7-40,8

39,7-40,8

0

0

C

C

36,8-

36,8-

38,0

38,0

0

0

C

C

37,0

37,0

0

0

C

C

38,8-40,0

38,8-40,0

0

0

C

C

Tętno

Tętno

100-160

100-160

110-300

110-300

125-175

125-175

150-300

150-300

130-325

130-325

Oddech

Oddech

y

y

12-60

12-60

35-160

35-160

32-120

32-120

100-150

100-150

30-60

30-60

Wybrane dane z fizjologii

Wybrane dane z fizjologii

rozrodu hodowlanych zwierząt

rozrodu hodowlanych zwierząt

futerkowych

futerkowych

Lisy

Lisy

Norki

Norki

Nutrie

Nutrie

Szynszyle

Szynszyle

Króliki

Króliki

Typ

Typ

cyklu

cyklu

płcioweg

płcioweg

o

o

Mono-

Mono-

estryczny

estryczny

Mono-

Mono-

estryczny

estryczny

Poli-

Poli-

estryczny

estryczny

Poli-

Poli-

estryczny

estryczny

Poli-

Poli-

estryczny

estryczny

ruja

ruja

polarny II-

polarny II-

IV

IV

pospolity

pospolity

I-III

I-III

20 II-30 III

20 II-30 III

cały rok co

cały rok co

28-46 dni

28-46 dni

cały rok co

cały rok co

30-45 dni

30-45 dni

cały rok

cały rok

krycie

krycie

pospolity

pospolity

II

II

polarny III

polarny III

marzec

marzec

wiosna

wiosna

jesień

jesień

listopad-

listopad-

maj

maj

wiosna

wiosna

jesień

jesień

Długość

Długość

ciąży

ciąży

50-56

50-56

(53)

(53)

46-71

46-71

128-135

128-135

111-112

111-112

30-31

30-31

Wybrane dane z fizjologii

Wybrane dane z fizjologii

rozrodu hodowlanych zwierząt

rozrodu hodowlanych zwierząt

futerkowych

futerkowych

Lisy

Lisy

Norki

Norki

Nutrie

Nutrie

Szynszyl

Szynszyl

e

e

Króliki

Króliki

miot

miot

posp.

posp.

3-6/1-

3-6/1-

10

10

polar

polar

8-12/3-

8-12/3-

16

16

4-8/2-10

4-8/2-10

4-7

4-7

1-2

1-2

4-10,

4-10,

małe

małe

rasy-

rasy-

małe

małe

mioty

mioty

termin

termin

odsadzeni

odsadzeni

a

a

6-10

6-10

tydz.

tydz.

8-10

8-10

tydz,

tydz,

10-12

10-12

tydz.

tydz.

8 tydz.

8 tydz.

6-8 tydz.

6-8 tydz.

I ruja po

I ruja po

porodzie

porodzie

10 m-cy

10 m-cy

8-10 m-

8-10 m-

cy

cy

12-24 h

12-24 h

24 h

24 h

w czasie

w czasie

ciąży,

ciąży,

szczyt

szczyt

popędu

popędu

26-29

26-29

dzień po

dzień po

porodzie

porodzie

Wybrane dane z fizjologii

Wybrane dane z fizjologii

rozrodu hodowlanych zwierząt

rozrodu hodowlanych zwierząt

futerkowych

futerkowych

Lisy

Lisy

Norki

Norki

Nutrie

Nutrie

Szynszyl

Szynszyl

e

e

Króliki

Króliki

dojrzałoś

dojrzałoś

ć płciowa

ć płciowa

8-10 m-

8-10 m-

c

c

8-10 m-

8-10 m-

c

c

7-9 m-c

7-9 m-c

8 m

8 m

4-6 m-c

4-6 m-c

zdolność

zdolność

do

do

rozrodu

rozrodu

6-7 lat

6-7 lat

5 lat

5 lat

4 lata

4 lata

8-12 lat

8-12 lat

4-5 lat

4-5 lat