Wstrząs anafilaktyczny
Wstrząs anafilaktyczny 2
• Zaburzenia
świadomości
• - pobudzenie
• - utrata
świadomości
Przyczyny wstrząsu
anafilaktycznego -
czynniki wywołujące
Białko
obcogatunkowe
,pokarmy,
proste związki
chemiczne,
testy
diagnostyczne
, wysiłek
fizyczny,użądlenia owadów
Wstrząs anafilaktyczny
1
• Zapowiedź
• zaczerwienienie
skóry
• pokrzywka
• obrzęk śluzówek
• wzrost temeratury
ciała
• złe samopoczucie
• drapanie w gardle
• Objawy
zasadnicze
• hipotensja
• zaburzenia
wentylacji
• zaburzenia
świadomości
• zaburzenia
krzepnięcia krwi
• niewydolność nerek
Anafilaksja
• Kliniczna odpowiedź na reakcję
immunologiczną I typu między
antygenem a swoistym
przeciwciałem opłaszczonym na
powierzchni komórki.
• W reakcji bioą głównie udział
przeciwciała klasy IgE które
uwalniają mediatory
Kliniczny obraz reakcji
anafilaktycznej
•
skargi chorego - osłabienie , uczucie zmęczenia
• skóra - zaczerwienienie , obrzęk
• bł. śluzowe - obrzęk nosa, oczu , świąd
• g. drogi oddechowe - obrzęk krtani , nozdrzy ,
stridor ,
• obrzęk gardła
• d. drogi oddechowe- duszność , świsty , furczenia
• układ krążenia - hipotonia , tachycardia ,
zaburzenia rytmu , zatrzymanie krążenia
• OUN - pobudzenie , utrata świadomości
Mediatory reakcji
anafilaktycznej
1
• Histamina - obkurcza m.gładkie ,
obrzęk bł. śluzowej oskrzeli , wymioty,
pokrzywka, rozszerzenie naczyń
• Leukotrieny - obkurczenie m.gładkich
oskrzelików,rozszerzenie n.
krwionośnych
• PAF - zwiększenie przepuszczalności
naczyń,obkurczenie m.gładkich
oskrzelikow
Mediatory reakcji
anafilaktycznej
2
• ESF-A- zwiększa napływ
eozynofilów , nasila
uwalnianie mediatorów zapalnych
• Prostaglandyny - nasilają skurcz m.
gładkich oskrzelików, zwiększają
przepuszczalność naczyń.
Reakcje anafilaktoidalne
• Mają zbliżony przebieg kliniczny do
anafilaktycznych , ale nie są
związane z reakcją immunologiczną
a z bezpośrednim oddziaływaniem
na komórkę lub tkankę
Reakcje anafilaktoidalne -
przyczyny
• Bezpośrednie uwalnianie
mediatorów przez - leki, pokarmy,
czynniki fizyczne-wysiłek , zimno.
• Agregacja kompleksów
immunologicznych
• Przetoczenie przeciwciał
cytotoksycznych
• Kontrasty radiologiczne
Leczenie wstrząsu
anafilaktycznego
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie
• Ok.. 50% wstrząsów występuje
przed upływem 30 min. - im
wcześniej tym cięższe objawy
• 50% występuje po 30 min. często
po utracie kontaktu z personelem
medycznym.
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie - strategia
• Prawidłowe rozpoznanie objawów
• Prowadzenie int. terapii
• Identyfikacja czynnika
wywołującego
• Profilaktyka
Wstrząs anafilaktyczny -
zasady postępowania
• Zasada I
• leczyć objawy
narządowe
• Podjąć działania
ogólne
•
• Zasada II
• Rozpoznać czynniki
wyzwalające
objawy
• Umieścić stosowną
informację w
dokumentacji
chorego
• Zaopatrzyć go w
zestaw I-ej pomocy
Wstrząs anafilaktyczny
-leczenie
• Utrzymać
drożność dróg
oddechowych
• Intubacja
• Tracheostomia
• Konikotomia
• Utrzymać
hemodynamikę
• Dopamina -5-
20ug/kg/min.
• Leki antyarytmiczne
• Nie beta blokery
• EKG - cechy
niedokrwienia -
nitrogliceryna ,
werapamil
Wstrząs anafilaktyczny
postępowanie
• Postępowanie farmakologiczne
• - Adrenalina
podskórnie(domięśniowo) 0,5
mg- 1,0 mg.
FASTJEKT - 0,23-0,37 mg.
• Dożylnie :
adrenalina 0,1 mg. i 0,1-
0,2 ug/kg./min
E
w
a
i
W
o
j
c
i
e
c
h
K
r
a
j
e
w
s
c
y
:
E
w
a
i
W
o
j
c
i
e
c
h
K
r
a
j
e
w
s
c
y
:
E
w
a
i
W
o
j
c
i
e
c
h
K
r
a
j
e
w
s
c
y
:
E
w
a
i
W
o
j
c
i
e
c
h
K
r
a
j
e
w
s
c
y
:
Wstrząs anafilaktyczny
objawy bronchospastyczne
postępowanie
• -podać agonistę receptora beta -2
salbutamol,salbupart
• -preparaty ksantynowe????
• -glikokortykoidy
fenicort,
solumedrol,celeston, betnesol.
• hydrocortison -????
• tlenoterapia , aerozoloterapia .
• adrenalina - wziewnie
Wstrząs anafilaktyczny
postępowanie cd.
• Przerwanie kontaktu z czynnikiem
wywołującym
• Założenie opaski uciskowej
proksymalnie od miejsca
wstrzyknięcia
• Ułożyć chorego w pozycji “ z
kończynami ku górze”
Wstrząs anafilaktyczny -
postępowanie cd.
• Zwalczaj hipotensję ( hipowolemię)
szybki dożylny wlew 10%
roztw. HAES ,płynu
wieloelektrolitowego
kontrolowany , kroplowy
wlew roztworu Norepinefryny , lub
Dopaminy.
Adrenalina
• Działanie alfa i beta stymulujące
• obkurczenie naczyń
• rozszerzenie oskrzeli
• hamowanie uwalniania mediatorów
• działanie inotropowe ,
chronotropowe
Adrenalina - dawkowanie
• Wstrząs anafilaktyczny
domięśniowo , podskórnie -
Fastjekt, 0,5 -1,0 mg.
dożylnie - 0,1 mg.
dawka wstępna 0,1-
0,2 µg /kg./min. dawka podtrzymująca
• Reanimacja
o,5-1,0 mg. dożylnie .
Powtarzać po 3-5 min.
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie cd.
• Wprowadź kaniulę dożylnie
• Podaj dożylnie -
adrenalinę - 1:10 000; 10
ml. 1-5 ml. co 5 minut.
• Wlew kroplowy adrenaliny -
roztwór 1 mg. / 250 ml. roztworu
z szybkością 1-4 ug/ min.
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie
• Podaj dożylnie leki antyhistaminowe
• H2 bloker - cimetidina 300 mg.
• Szybki antyhistaminik anty H1 , H2
Fenistil - amp. a 4
mg. / 4 ml.
Tavegyl - 2 mg.
• Stosowanie leku H2 blokującego
znacznie pogłębia efekty p.
histaminowe leku H1
Fastjekt - Allergopharma
• Zestaw do natychmiastowego
podania adrenaliny w dawce
0,23-0,32 mg.
Fastjekt - Epi-PEN ( USA)
• Usunąć nakładkę
• Wstrzyknąć na bocznej powierzchni uda
• Przycisnąć aż do kliknięcia
• Przytrzymać przez min. 10 sek
• Można podać przez ubranie
• Ma termin ważności !!!
• Konieczna jest dalsza terapia i
obserwacja
Środki m. znieczulające
-uczulenie
• Relacje o niepożądanych odczynach
nie należą do rzadkości
• Dotyczą głównie grupy estrowej-
prokaina
• Rzadkie w grupie amidowej -lignokaina
• Znaczna część chorych z etykietą
alergii odczynu takiego nie wykazuje .
Shazo . J. Allergology Clin. Immunol.
1979
Środki z. miejscowego
-zatrucie postępowanie
• Tlenoterapia
• Diazepam doż . 5 -15 mg.
( drgawki)
• Oddech zastępczy
• Utrzymanie hemodynamiki
Wstrząs leczenie -
postępowanie
farmakologiczne
• Adrenalina
• Leki p. histaminowe
• Kortykosteroidy
Wstrząs anafilaktyczny-
leczenie
• Leczenie należy podjąć natychmiast
po stwierdzeniu objawów nawet
pozornie błahych - kichanie ,
swędzenie , zaczerwienienie .
• Zgon jest często związany z
opóźnieniem leczenia
Zasady postępowania wg.
AHA
1.Pozycja chorego
2.Tlen do wentylacji
3.Adrenalina
4.Antyhistaminiki
5.H
2
blokery
6.Wlew dożylny
7.Beta-mimetyki wziewne
8.Kortykosteroidy
9.Zmniejszenie wchłaniania
Adrenalina we wstrząsie
anafilaktycznym
• Działa b. szybko
• Hamuje wyzwalanie mediatorów
komórek docelowych
• Uszczelnia naczynia włosowate
• Działa p. obrzękowo
• Hamuje skurcz m. gładkich
• Zapobiega spadkowi ciśnienia
tętniczego
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie
• Równocześnie z adrenaliną podaj
domięśniowo lek. p. histaminowy
blokujący receptor H 1 - 100
mg. antazoliny ( Phenazolinum)
• 25 mg. Diphenhydramimy
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie
• Podanie leków p. histaminowych
blokując receptor H1 zmniejsza
działanie biologiczne histaminy
Wstrząs anafilaktyczny-
leczenie
• Wlew preparatów
osoczozastępczych - krystaloidów -
gdy występuje obniżenie ciśnienia
tętniczego przetocz szybko
1000-2000 ml. 0,9 % NaCl ( Płyn
Ringera)
Wstrząs anafilaktyczny
-leczenie
• Wziewne leki Beta mimetyczne
-albuterol
• U chorych leczonych beta
blokerami podaj wziewnie
ipratropium
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie
• Kortykosteroidy - korzystny efekt
wystąpi po 4 - 6 godzinach
• metyloprednizolon dożylnie - 80-120
mg.
• Zmniejsz szybkość wchłaniania
alergenu: podać adrenalinę
miejscowo , chłodzić , założyć opaskę
• Glucagon -1- 2 mg. Co 5 min.
• Obserwacja.
Wstrząs anafilaktyczny
-leczenie
• Utrzymać
drożność dróg
oddechowych
• Intubacja
• Tracheostomia
• Konikotomia
• Utrzymać
hemodynamikę
• Dopamina -5-
20ug/kg/min.
• Leki antyarytmiczne
• Nie beta blokery
• EKG - cechy
niedokrwienia -
nitrogliceryna ,
werapamil
Wstrząs leczenie -
postępowanie
farmakologiczne
• Adrenalina
• Leki p. histaminowe
• Kortykosteroidy
Wstrząs anafilaktyczny-
leczenie
• Leczenie należy podjąć natychmiast
po stwierdzeniu objawów nawet
pozornie błahych - kichanie ,
swędzenie , zaczerwienienie .
• Zgon jest często związany z
opóźnieniem leczenia
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie 1
• Sprawdzenie drożności dróg
oddechowych , kończyny ku górze
• Tlenoterapia
• Adrenalina--
podskórnie , domięśniowo,
wziewnie.
I dawka - u dorosłych o,5 mg. u
dzieci o,3 mg. Wyjątkowo dożylnie 0,3-
0,5 mg. w dawkach podzielonych po 0,1
mg.
• Kolejne dawki po paru minutach (5-10)
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie
• Wprowadź kaniulę dożylnie
• Podaj dożylnie -
adrenalinę - 1:10 000; 10
ml. 1-5 ml. co 5 minut.
• Wlew kroplowy adrenaliny -
roztwór 1 mg. / 250 ml. roztworu
z szybkością 1-4 ug/ min.
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie
• Podaj dożylnie
• H2 bloker - cimetidina 300 mg.
• Szybki antyhistaminik
Fenistil - amp. a 4 mg. / 4
ml.
Tavegyl - 2 mg.
• Stosowanie leku H2 blokującego
znacznie pogłębia efekty p.
histaminowe leku H1
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie cd.
• Kortykosteroidy - korzystny efekt wystąpi
po 4 - 6 godzinach
• metyloprednizolon dożylnie - 80-120 mg.
• Zmniejsza szybkość wchłaniania
alergenu: podać adrenalinę miejscowo ,
chłodzić , założyć opaskę
• Glucagon -1- 2 mg. Co 5 min.
• Obserwacja.