GOSPODARKA

PRZESTRZENNA

Ryszard Cymerman

G



    

Gospodarka przestrzenna jest

dziedziną organizującą

całokształt gospodarowania

przestrzenią fizyczną,

ze szczególnym

uwzględnieniem

rozmieszczania

przedmiotów

w przestrzeni fizycznej

Gospodarka

przestrzenna

Formy (czynności) gospodarki
przestrzennej

1. polityka przestrzenna

2. planowanie i zagospodarowanie przestrzeni

3. ochrona przestrzeni

4.  dysponowanie przestrzenią

5. zarządzanie przestrzenią

6. formy aktywne

Przedmiot zainteresowania gospodarki

przestrzennej

Przestr

zeń

•charakteryzowana jako

całokształt zależności, jakie

zachodzą między

współistniejącymi obiektami,

•określana przez rozkład materii,

tj. parametry wzajemnego

rozmieszczenia (odległości), rozmiary,

kształty itp.

W gospodarce

przestrzennej

najbardziej użyteczna

jest przestrzeń

określana jako:

geodezyjna

i

geograficzna

Elementy przestrzeni

elementy strefowe

–

powierzchniowe,
które wyznaczają przestrzeni pełnienie
różnych funkcji użytkowych
(np.: obszary leśne, obszary rolne, obszary
wydobycia surowców naturalnych itp.).

Elementy przestrzeni

elementy liniowe

–

ciągi i pasma infrastruktury
technicznej, które są nośnikami
powiązań pomiędzy elementami
użytkowania stacjonarnego.

Elementy przestrzeni

elementy punktowe

(ogniskujące) – powstają w
miejscach krzyżowania się ciągów
i pasm infrastruktury technicznej.

Cechy przestrzeni

Oznacza to brak możliwości jej
powiększenia

Ograniczoność,

Sytuacja taka przyczynia się do

wzrostu liczby konfliktów

pomiędzy poszczególnymi

podmiotami, jak i pomiędzy

poszczególnymi funkcjami

gospodarczymi w związku z

zapotrzebowaniem na przestrzeń.

Cechy przestrzeni

Oznacza odporność na wszelkie
zmiany

Opór

Przestrzeń (z natury) ma zdolność

powrotu do stanów pierwotnych, a

zmiana wymaga czasu, energii oraz

środków. Z ekonomicznego punktu

widzenia oznacza to, że intensywność

zagospodarowania i wykorzystanie

przestrzeni jest zależne od

dostępności komunikacyjnej i postępu

technicznego.

Cechy przestrzeni

Oznacza różność i różnorodność

Zróżnicowanie

pod względem cech

naturalnych i

antropogenicznych.

Powoduje ono, iż niektóre

fragmenty przestrzeni lub

jej elementy mają charakter

unikatowy i wyczerpywalny.

Planowanie

przestrzenne a

gospodarowanie

nieruchomościami

Związki i zależności

Gmina stanowiąca wycinek przestrzeni
sąsiadujący z innymi podobnymi
wycinkami, nie może uwzględniać
tylko własnych potrzeb - nie może
bowiem zakłócać działalności
sąsiednich jednostek.

•ponadlokalne (ogólnopaństwowy,
regionalny),

•lokalne (gminny),

•indywidualne

Na szczeblu gminy ścierają się
trzy rodzaje interesów:

•Rada gminy podejmuje uchwałę o
przystąpieniu do sporządzenia lub zmiany
planu miejscowego,

•wójt, burmistrz, prezydent sporządza
opracowanie planistyczne,

•rada gminy plan uchwala, a następnie

•wójt, burmistrz, prezydent z aparatem
administracyjnym realizują jego ustalenia.

Można stwierdzić, że gmina jest
zarówno
autorem jak i realizatorem planu –

jest specyficznym

zarządcą przestrzeni

Dlaczego?

Opracowania

planistyczne jako

źródło informacji:

do wyceny

do zarządzania

do pośrednictwa w obrocie

W art. 155 ust. 5 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o
gospodarce nieruchomościami (Tekst jednolity z
2004 r. nr 261 poz. 2603) zapisano, że przy
szacowaniu nieruchomości wykorzystuje się wszelkie
niezbędne i dostępne dane o nieruchomościach,

zawarte w szczególności w:

•

planach miejscowych

,

•studiach uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego
gminy
• oraz decyzjach o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu

.

Związki rzeczoznawstwa majątkowego i
urbanistyki

bezpośredni
e

ujawniają się w trakcie sporządzania opracowań
planistycznych (głównie miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego), kiedy to
rzeczoznawcy opracowując prognozę skutków
finansowych dają podstawy ustalenia:

•stawki procentowej do opat z tytułu
wzrostu wartości nieruchomości

•wyboru wariantów rozwiązań
planistycznych

•zapisów planu w zakresie zasięgu
lokalizacji poszczególnych funkcji i zapisu
ograniczeń mogących wywołać
rekompensaty

Związki rzeczoznawstwa majątkowego i
urbanistyki

pośrednie

wynikają z charakteru opracowań planistycznych,
które dla rzeczoznawcy majątkowego są:

jednym z obligatoryjnych źródeł informacji
przy wykonywaniu wycen nieruchomości,

powodem (przyczyną) wywołującym
konieczność wykonywania wycen
nieruchomości dla opłat planistycznych lub
zadośćuczynienia za skutki ujemne
dotykające nieruchomości

Podstawowe
informacje z zakresu
planowania

Ustawa

z 27 marca 2003 r

o

planowaniu

i

zagospodarowaniu
przestrzennym

Dz.U. Nr 80 poz. 717

Uregulowania prawne

Przepisy uzupełniające

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14
listopada 2002 r. w sprawie szczegółowych
warunków jakim powinna odpowiadać prognoza
oddziaływania na środowisko dotycząca
projektów miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego.

Dz. U. 2002
nr 197,
poz. 1667

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26
sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu
projektu miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego

Dz. U. 2003
nr 164,
poz1587

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26
sierpnia 2003 r. w sprawie sposobu ustalania
wymagań dotyczących nowej zabudowy i
zagospodarowania terenu w przypadku braku
miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego

Dz. U. 2003
nr 164,
poz1588

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26
sierpnia 2003 r. w sprawie oznaczeń i
nazewnictwa stosowanych w decyzji o ustaleniu
lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz w
decyzji o warunkach zabudowy

Dz. U. 2003
nr 164,
poz1589

Przepisy uzupełniające

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury
z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie
zakresu projektu studium uwarunkowań
i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy

Dz. U. Nr
118, poz.
1233

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury
z dnia 7 maja 2004 r. w sprawie sposobu
uwzględniania w zagospodarowaniu
przestrzennym potrzeb obronności i
bezpieczeństwa państwa

Dz. U. Nr
125, poz.
1309

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury
z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie wzoru
rejestru decyzji o warunkach zabudowy
oraz wzorów rejestrów decyzji o
ustaleniu lokalizacji inwestycji celu
publicznego

Dz. U. Nr
130, poz.
1385

Cel planowania i zagospodarowania przestrzennego

Art.1

Celem jest określanie zasad

kształt
owania
polityki
przestr
zennej

przezna
czania
terenów

zagospod
arowania
terenów

zabudo
wy
terenó
w

przyjmując ład przestrzenny i
zrównoważony rozwój za
podstawę tych działań

Czynniki uwzględniane w
zagospodarowaniu przestrzennym

7) potrzeby obronności i bezpieczeństwa

państwa.

1) wymagania ładu przestrzennego,

2) walory architektoniczne i krajobrazowe,

5) wymagania ochrony dziedzictwa

kulturowego

4) wymagania ochrony zdrowia oraz

bezpieczeństwa ludzi

3) wymagania ochrony środowiska,

6) walory ekonomiczne

przestrzeni i prawo własności,

Pojęcia stosowne w

planowaniu i

zagospodarowaniu

•uwzględnia

w

uporządkowanych

relacjach wszelkie uwarunkowania i
wymagania

„Ład przestrzenny"

to takie ukształtowanie przestrzeni, które
tworzy:

•harmonijną całość

1. funkcjonalne,
2. społeczno-gospodarcze,
3. środowiskowe,
4. kulturowe
5. kompozycyjno-estetyczne;

Czynniki wpływające na

zachowanie ładu przestrzennego

• odpowiednie rozmieszczenie przestrzenne

funkcji -

poszczególne funkcje w optymalnych miejscach;

• odpowiednie sąsiedztwo funkcji

-

bezkonfliktowe i dające największe korzyści;

• odpowiednia struktura pionowa

-

zachowanie

proporcji wysokości, występowanie dominanty;

• odpowiednia struktura pozioma

-

harmonia w

strukturze użytkowania i władania czyli odpowiedni kształt i
wielkość działek, rozłogu, pól siewnych i gospodarstwa
wiejskiego, odpowiednie oddalenie od podmiotów
gospodarczych

art. 3 pkt 50 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo
ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627

zrównoważony rozwój

to taki rozwój społeczno-gospodarczy, w
którym następuje proces integrowania
działań politycznych, gospodarczych i
społecznych, z zachowaniem równowagi
przyrodniczej oraz trwałości podstawowych
procesów przyrodniczych, w celu
zagwarantowania możliwości zaspokajania
podstawowych potrzeb poszczególnych
społeczności lub obywateli zarówno
współczesnego pokolenia, jak i przyszłych
pokoleń.

art. 2 pkt.
4

"interes publiczny"

- należy przez to rozumieć uogólniony
cel dążeń i działań, uwzględniających
zobiektywizowane potrzeby ogółu
społeczeństwa lub lokalnych
społeczności, związanych z
zagospodarowaniem przestrzennym

art. 2 pkt.
5

"inwestycja celu

publicznego"

- należy przez to rozumieć działania o
znaczeniu lokalnym (gminnym) i
ponadlokalnym (powiatowym,
wojewódzkim i krajowym), stanowiące
realizację celów, o których mowa w
art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997
r. o gospodarce nieruchomościami

art. 2 pkt.
7

"obszar

problemowy"

-lub występowania
konfliktów przestrzennych

wskazany w planie zagospodarowania
przestrzennego województwa lub
określony w studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy;

to obszar:

-szczególnego zjawiska z
zakresu gospodarki
przestrzennej

art. 2 pkt.
9

"dobra kultury

współczesnej"

- należy przez to rozumieć nie będące
zabytkami dobra kultury, takie jak
pomniki, miejsca pamięci, budynki, ich
wnętrza i detale, zespoły budynków,
założenia urbanistyczne i
krajobrazowe, będące uznanym
dorobkiem współcześnie żyjących
pokoleń, jeżeli cechuje je wysoka
wartość artystyczna lub historyczna;

art. 2 pkt.
12

to

nieruchomość gruntowa

lub

działka gruntu

, której:

"działka budowlana"

•wielkość,

- spełniają wymogi realizacji obiektów
budowlanych wynikające z odrębnych
przepisów i aktów prawa
miejscowego;

•cechy geometryczne,
•dostęp do drogi publicznej
•wyposażenie w urządzenia
infrastruktury technicznej

art. 2 pkt.
17

"walory ekonomiczne

przestrzeni"

to te cechy
przestrzeni,

które można określić w
kategoriach
ekonomicznych

;

art. 2 pkt.
19

"powierzchnia
sprzedaży"

-to ta część ogólnodostępnej powierzchni

obiektu handlowego stanowiącego
całość techniczno-użytkową,

w której odbywa się
bezpośrednia sprzedaż
towarów

(bez wliczania do niej

powierzchni usług i gastronomii oraz
powierzchni pomocniczej, do której zalicza
się powierzchnie magazynów, biur,
komunikacji, ekspozycji wystawowej itp.).

Systematyka opracowań

planistycznych

Opracowania planistyczne na

obszarze gminy

Sporządza – Wójt, Burmistrz,
Prezydent
Uchwala - Rada Gminy

 

W

miejscowym

planie
zagospodarowania
przestrzennego

następuje:

Art. 4. 1.

•ustalenie przeznaczenia terenu,

•rozmieszczenie inwestycji celu
publicznego

• oraz określenie sposobów
zagospodarowania i warunków
zabudowy terenu

2. W przypadku braku miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego
określenie sposobów zagospodarowania i
warunków zabudowy terenu

następuje w

drodze decyzji o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu, przy
czym:

Art. 4.

1) lokalizację inwestycji celu publicznego

ustala się w drodze

decyzji o

lokalizacji inwestycji celu
publicznego;

2) sposób zagospodarowania terenu i
warunki zabudowy dla innych inwestycji

ustala się w drodze

decyzji o

warunkach zabudowy.

Plan miejscowy

Decyzja

Uli
Wz

Pozwolenie na budowę

Podstawowe

informacje z

opracowań

planistycznych

Studium uwarunkowań i kierunków

zagospodarowania przestrzennego

gminy

SUiKZPG

Jest opracowaniem
obowiązkowym

,

Obejmuje obszar całej gminy,

Nie stanowi prawa
miejscowego

Ustalenia studium są wiążące
przy sporządzaniu planów
miejscowych.

Studium uchwala rada gminy,
rozstrzygając jednocześnie o
sposobie rozpatrzenia uwag.

Art. 12.

Tekst i rysunek studium oraz
rozstrzygnięcie o sposobie
rozpatrzenia uwag stanowią
załączniki do uchwały o
uchwaleniu studium.

1. Koszty sporządzenia studium
obciążają budżet gminy.

Koszty

Art.
13

2. Koszty sporządzenia lub zmiany studium
wynikające z rozmieszczenia inwestycji celu
publicznego o znaczeniu ponadlokalnym obciążają
odpowiednio budżet państwa, budżet województwa
albo budżet powiatu.

mpz

p

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego

MPZP

Art. 14

Plan miejscowy sporządza się

obowiązkowo, jeżeli wymagają
tego przepisy odrębne.

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego

MPZP

Art. 14

Plan miejscowy

jest aktem
prawa
miejscowego.

1. Ustalenia miejscowego planu zagospodarowania

przestrzennego kształtują, wraz z innymi
przepisami, sposób wykonywania prawa
własności nieruchomości.

2. Każdy ma prawo, w granicach określonych

ustawą, do:

1) zagospodarowania terenu, do którego ma tytuł

prawny, zgodnie z warunkami ustalonymi w
miejscowym planie zagospodarowania
przestrzennego albo decyzji o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli nie
narusza to chronionego prawem interesu
publicznego oraz osób trzecich;

2) ochrony własnego interesu prawnego przy

zagospodarowaniu terenów należących do
innych osób lub jednostek organizacyjnych.

Art. 6.

Główne ustalenia

mpz

p

W planie miejscowym

określa się obowiązkowo:

Art. 15

1) przeznaczenie terenów oraz
linie rozgraniczające tereny o
różnym przeznaczeniu lub różnych
zasadach zagospodarowania;

2) zasady ochrony i kształtowania ładu
przestrzennego;
3) zasady ochrony środowiska,
przyrody i krajobrazu kulturowego;

4) zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i
zabytków oraz dóbr kultury współczesnej;

5) wymagania wynikające z potrzeb
kształtowania przestrzeni publicznych;

6) parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy
oraz zagospodarowania terenu, w tym linie
zabudowy, gabaryty obiektów i wskaźniki
intensywności zabudowy;

7) granice i sposoby zagospodarowania terenów
lub obiektów podlegających ochronie, ustalonych
na podstawie odrębnych przepisów, w tym terenów
górniczych, a także narażonych na
niebezpieczeństwo powodzi oraz zagrożonych
osuwaniem się mas ziemnych;

7) granice i sposoby zagospodarowania terenów
lub obiektów podlegających ochronie, ustalonych
na podstawie odrębnych przepisów, w tym terenów
górniczych, a także narażonych na
niebezpieczeństwo powodzi oraz zagrożonych
osuwaniem się mas ziemnych;

8) szczególne warunki zagospodarowania terenów
oraz ograniczenia w ich użytkowaniu, w tym zakaz
zabudowy;

9) szczegółowe zasady i warunki scalania i podziału
nieruchomości objętych planem miejscowym;

10) zasady modernizacji, rozbudowy i
budowy systemów komunikacji i
infrastruktury technicznej;

Droga

krajowa

wojewódzka

powiatowa

gminna

wewnętrzna

11) sposób i termin tymczasowego
zagospodarowania, urządzania i użytkowania
terenów;

12) stawki
procentowe, na
podstawie których
ustala się opłatę,
(opłatę
planistyczną)

Nie więcej niż 30% wzrostu wartości

mpz

p

W planie miejscowym

określa się w zależności

od potrzeb:

1) granice obszarów wymagających
przeprowadzenia scaleń i podziałów nieruchomości;

2) granice obszarów rehabilitacji istniejącej
zabudowy i infrastruktury technicznej;

3) granice obszarów wymagających przekształceń
lub rekultywacji;

4) granice terenów pod budowę obiektów
handlowych, (o powierzchni sprzedaży powyżej 2.000
m

2

)

5) granice terenów rekreacyjno-wypoczynkowych
oraz terenów służących organizacji imprez
masowych;

6) granice pomników zagłady oraz ich stref
ochronnych, a także ograniczenia dotyczące
prowadzenia na ich terenie działalności
gospodarczej, określone w ustawie z dnia 7 maja
1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich
obozów zagłady.

Art. 16. 1.

Kopia

map

zasadniczych

albo w

przypadku ich braku

map

katastralnych

,

gromadzonych w
państwowym zasobie
geodezyjnym i
kartograficznym.

Podkłady mapowe

1:5000 - w przypadkach planów
miejscowych, które sporządza się
wyłącznie w celu przeznaczenia
gruntów do zalesienia lub
wprowadzenia zakazu zabudowy

Art. 16. 1.

Skale map

1:1000 - skala podstawowa

1:500 lub 1:2000 - w
szczególnie uzasadnionych
przypadkach

Art.

21

1.Koszty sporządzenia planu

miejscowego obciążają budżet
gminy, z zastrzeżeniem

obciążają:

1) budżet państwa - jeżeli jest on w całości lub w

części bezpośrednią konsekwencją zamiaru
realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu
krajowym;

2) budżet województwa - jeżeli jest on w całości lub

w części bezpośrednią konsekwencją zamiaru
realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu
wojewódzkim;

3) budżet powiatu - jeżeli jest on w całości lub w

części bezpośrednią konsekwencją zamiaru
realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu
powiatowym;

4) inwestora realizującego inwestycję celu

publicznego - w części, w jakiej jest on
bezpośrednią konsekwencją zamiaru realizacji
tej inwestycji.

Koszty

Art.

29

1.Uchwała rady gminy w sprawie

uchwalenia planu miejscowego
obowiązuje od dnia wejścia w życie
w niej określonego, jednak

nie

wcześniej niż po upływie 30
dni od dnia ogłoszenia w
dzienniku urzędowym
województwa.

2. Uchwała podlega również publikacji

na stronie internetowej gminy.

Wejście w życie uchwały

Art.

30

1. Każdy ma prawo wglądu do

studium lub planu miejscowego
oraz otrzymania z nich wypisów
i wyrysów.

2. Za wydane wypisy i wyrysy

pobiera się opłatę
administracyjną, w wysokości
odpowiadającej poniesionym
kosztom ich przygotowania,
zgodnie z przepisami o
podatkach i opłatach lokalnych.

Kto może korzystać z planu i studium?

Art.

35

Tereny, których przeznaczenie

plan miejscowy zmienia, mogą
być wykorzystywane w sposób
dotychczasowy do czasu ich
zagospodarowania zgodnie z
tym planem, chyba że w planie
ustalono inny sposób ich
tymczasowego
zagospodarowania.

Skutki

ekonomiczne

ustaleń planów

miejscowych

dotyczą

WŁAŚCICIELI

UŻYTKOWNIKÓ
WWIECZYSTYC
H

których wartość nieruchomości zmalała
lub wzrosła w wyniku zmiany, bądź
uchwalenia planu miejscowego.

Skutki ekonomiczne ustaleń planu

Miejscowy plan zagospodarowania
przestrzennego

Właściciel lub użytkownik
wieczysty

nieruchomości

może żądać od gminy:
W

- wykupienia nieruchomości lub jej części,

O

- odszkodowania za poniesioną rzeczywistą

szkodę

N

– nieruchomość zamienna jako

zadośćuczynienie

Skutki ekonomiczne ustaleń planu

1.

Miejscowy plan zagospodarowania
przestrzennego

Jeżeli, w związku z uchwaleniem planu
miejscowego albo jego zmianą,
wartość nieruchomości uległa
obniżeniu, a właściciel albo użytkownik
wieczysty zbywa tę nieruchomość, to
może żądać od gminy
odszkodowania równego
obniżeniu wartości nieruchomości

Skutki ekonomiczne ustaleń planu

2
.

Miejscowy plan zagospodarowania
przestrzennego

Skutki ekonomiczne ustaleń planu

2
.

5 lat

zbycie

Ws

Wn

O=Ws-Wn

OPŁATA

PLANISTYCZNA

Jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego
albo jego zmianą, wartość nieruchomości wzrosła, a
właściciel albo użytkownik wieczysty zbywa tę
nieruchomość, wójt, burmistrz albo prezydent
miasta pobiera jednorazową opłatę, ustaloną w tym
planie, określoną w stosunku procentowym do
wzrostu wartości nieruchomości.

Opłata ta jest

dochodem własnym gminy. Wysokość
opłaty nie może być wyższa niż 30%
wzrostu wartości nieruchomości.

Skutki ekonomiczne ustaleń planu

3.

Opłata planistyczna

Uchwalenie

miejscowego

planu

zagospodarowani

a przestrzennego

WARTOŚĆ PRZED

uchwaleniem planu

WARTOŚĆ PO

uchwaleniu planu

Zbycie

nieruchomości

5 lat

Opłata planistyczna

Jak obliczyć

?

OPŁATĘ

PLANISTYCZNĄ

Wielkość opłaty planistycznej można określić wzorem:

OP = SP x P [WB –
WA]

opłata
planistyczna

stawka procentowa
opłaty max – 30% powierzchnia nieruchomości w m

2

wartość 1 m

2

nieruchomości po
uchwaleniu lub
zmianie planu

wartość 1 m

2

nieruchomości
przed
uchwaleniem lub
zmianą planu

Opłata

adiacenckie z

tytułu podziału

Opłaty w procesie inwestycyjnym

PLAN

MIEJSCOWY

Rolnicz

e

Rolnicze

Mieszkaniowe, przemysłowe, usługowe

EWIDENCJA

GRUNTÓW

Rolnicz

e

Rolnicze

Mieszkaniowe,

przemysłowe,

usługowe

AKTUALNY

STAN

Rolnicz

e

Rolnicze

Podział

Budowa

infrastrukt

ury

Wyłącze

nie z

produkcj

i

Realizacj

a

inwestycj

i

Korzysta

nie

ETAPY

PLANISTYCZNY

PRZYGOTOWAWCZY

REALIZACYJNY

KORZYSTANIE

WARTOŚĆ

a

b

c

d

e

f

Opłata

adiacenckie z

tytułu budowy

infrastruktury

Opłata

planistyczna

Zamiana

gruntów rolnych

i leśnych na inne

Pojęcia dotyczące przestrzeni
rolniczej

Użyte

k

rolny

UR

Grunt

rolny

GR

Nieruchomo

ść rolna

NR

Gospodarstwo

rolne

Gos.Rol.

Ewidencja
gruntów i
budynków

Ustawa z
3.02.1995r o
ochronie gruntów
rolnych i leśnych

Kodeks cywilny
art.55

Kodeks cywilny

Art.46

1

Ustawa o
podatku
rolnym

USTAWA o
kształtowa
niu
ustroju
rolnego

Grunt

rolny

GR

określone w ewidencji gruntów jako użytki
rolne,

pod stawami rybnymi i innymi zbiornikami
wodnymi służącymi wyłącznie dla potrzeb
rolnictwa,

pod wchodzącymi w skład gospodarstw rolnych
budynkami mieszkalnymi oraz innymi budynkami
i urządzeniami służącymi wyłącznie do produkcji
rolniczej oraz przetwórstwu rolno-spożywczemu,

pod budynkami i urządzeniami służącymi
bezpośrednio do produkcji rolniczej uznanej za
dział specjalny,

Ustawa z 3.02.1995r o
ochronie gruntów rolnych i
leśnych

Grunt

rolny

GR

Ustawa z 3.02.1995r o
ochronie gruntów rolnych i
leśnych

parków wiejskich oraz pod zadrzewieniami i
zakrzewieniami śródpolnymi, w tym również pod
pasami przeciwwietrznymi i urządzeniami
przeciwerozyjnymi,

pracowniczych ogrodów działkowych i ogrodów
botanicznych,

pod urządzeniami: melioracji wodnych,
przeciwpowodziowych i przeciwpożarowych,
zaopatrzenia rolnictwa w wodę, kanalizacji oraz
utylizacji ścieków i odpadów dla potrzeb rolnictwa i
mieszkańców wsi,

zrekultywowane dla potrzeb rolnictwa,

torfowisk i oczek wodnych,

pod drogami dojazdowymi do gruntów rolnych.

Nie uważa się za grunty rolne gruntów
znajdujących się pod parkami i ogrodami
wpisanymi do rejestru zabytków.

nie są traktowane jako grunty rolne:

grunty pod jeziorami i wodami płynącymi,
zbiornikami służącymi do zaopatrzenia
ludności w wodę, wałami
przeciwpowodziowymi;

nieużytki;

Grunt

rolny

GR

Ustawa z 3.02.1995r o
ochronie gruntów rolnych i
leśnych

Zamiana gruntów rolnych i leśnych na

inne

P  Rozporządzenie Ministra Środowiska z 20
czerwca 2002 r. w sprawie jednorazowego
odszkodowania za przedwczesny wyrąb
drzewostanu Dz.U. Nr 99 poz.905

USTAWA

z dnia 3 lutego 1995 r.

o ochronie gruntów rolnych i leśnych

T.j. Dz. U. z 2004r. Nr 121, poz. 1266)

przepisy prawne:

I. Obowiązek sporządzenia mpzp

II. Uzyskanie zgody na

zmianę przeznaczenia

III. Wyłączenie

z produkcji

Zabudowa
nierolnicza

Zabudowa
rolnicza

Ograniczenia związane z zamianą

gruntów

rolnych i leśnych na inne

Organy wydające zgodę na przeznaczenie

gruntów rolnych i leśnych na inne cele.

w przypadku:

•gruntów stanowiących
użytki rolne klas IV,
jeżeli ich zwarty obszar
projektowany do
takiego przeznaczenia
przekracza 1 ha,

•gruntów rolnych
stanowiących użytki
rolne klas V i VI
wytworzonych z gleb
pochodzenia
organicznego oraz
torfowisk jeżeli ich
zwarty obszar
przekracza 1 ha

•Lasów prywatnych i
komunalnych.

Zgodę wydaje

Minister
Rolnictwa i
Rozwoju Wsi

Minister

Środowisk
a

Marszałek

w odniesieniu do
gruntów rolnych
stanowiących
użytki rolne klas I
– III

, jeżeli ich

zwarty obszar
projektowany
do takiego
przeznaczenia
przekracza 0,5
ha

w

stosunku

do

gruntów

leśnych

Skarbu

Państwa

Stan wg miejscowego

planu (funkcja)

Stan wg ewidencji gruntów

(sposób korzystania)

ROLNICZA LUB LEŚNA

INNA (np. rekreacja, budownictwo mieszkaniowe)

ROLNICZY LUB LEŚNY

INNY (np. rekreacja,

budownictwo mieszkaniowe)

I

II

III

!! PRZEZNACZENIE !!

!! WYŁACZENIE !!

"Zgodność planu

z ewidencją"

"Plan się nie zgadza

z ewidencją"

"Zgodność planu

z ewidencją"

Różne stany nieruchomości w zależności od zaawansowania procesu

przekształcania gruntów rolnych i leśnych na inne cele.

Organy wydające decyzje o wyłączeniu

gruntów rolnych i leśnych z produkcji.

Starost
a

Dyrektor Regionalnej
Dyrekcji Lasów
Państwowych

Dyrektor
Parku
Narodowego

Grunty rolne

Lasy

Nieruchomości na
terenie
Parku narodowego

Opłaty za wyłączenie gruntów
rolnych i lasów z produkcji

Opłaty za wyłączenie

gruntów rolnych i leśnych z

produkcji

Opłaty

NALEŻNOŚCI

OPŁATY
ROCZNE

NALEŻNOŚCI

N

płacone
jednorazowo

OPŁATY ROCZNE

OR

płacone przez 10 lat
po 10% należności

O= N + ∑ OR

Opłaty za wyłączenie gruntów rolnych i leśnych z
produkcji

O = N +  OR

Należności

są podane w Ustawie,

art. .. i są wyrażane:
przy GR - w tonach ziarna żyta,

przy GL - w m

3

drewna

OBOWIĄZEK

UISZCZANIA OPŁATY !

GLEBY
ORGANICZNE

GRUNTY KLAS V , VI
GLEB MINERALNYCH

OPŁATY NIE
WYSTĘPUJĄ

GRUNTY KLASY IV jeżeli Gmina
podejmie uchwałę o ochronie gleb
klasy IV

OPŁATY
WARUNKOWE

LASY

GRUNTY
KLAS
I-III

OPŁATY
BEZWARUNKOW
O

ZWOLNIENIA

INWESTYCJE O CHARAKTERZE
UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ

realizowane przez samorząd terytorialny
dla zaspokojenia potrzeb
lokalnej społeczności z zakresu:

 oświaty i wychowania

 kultury,

 ochrony zdrowia i opieki społecznej

 do założenie bądź powiększenie cmentarzy

Jeżeli obszar gruntu podlegający wyłączeniu nie przekracza 1 ha
i nie ma możliwości zrealizowania
inwestycji na gruncie nie objętym ochroną

UMORZENIA NA WNIOSEK

RADY GMINY

ZWOLNIENIA

przy wyłączaniu GRUNTÓW ROLNYCH I LASÓW
na cele budownictwa mieszkaniowego:

 do

0,05 ha

w przypadku

BUDOWNICTWA JEDNORODZINNEGO

 do

0,02 ha

na każdy lokal mieszkalny
w przypadku

BUDYNKU WIELORODZINNEGO

USTAWOWE

Art..12.a

UWAGA: Wyłączeniu podlega ta część

powierzchni działki, która jest

zainwestowana (art…)

Powierzchnia
wyłączona

Obliczanie opłat

art. 12.6
Art.12.5

N’ = N -
W

art. 12.6

należność pomniejsza się o wartość

gruntów

ustaloną

według

cen

rynkowych

stosowanych w danej miejscowości w obrocie
gruntami w dniu ich faktycznego wyłączenia z
produkcji

ROLNICZA

BUDOWLANA

ROLNICZE

BUDOWLANE

PM

EG

OR = 0,1 N przez 10 lat

Opłaty za wyłączenie

lasów

Opłaty za
grunt

OPŁATA ZA
PRZEDWCZESN
Y WYRĄB
DRZEWOSTAN
U

NALEŻNOŚCI i

OPŁATY ROCZNE

N+

∑

OR

O= N + ∑ OR
+Odszk

OPŁATA ZA
DRZEWOSTAN

Art. 12.5 Odszkodowanie za
przedwczesny wyrąb stanowi
różnicę między spodziewaną
wartością drzewostanu w wieku
rębności, a wartością w chwili jego
wyrębu.
W drzewostanach młodszych, w
których nie można pozyskać
sortymentów użytkowych,
odszkodowanie stanowi wartość
kosztów poniesionych na założenie
i pielęgnację drzewostanów

Odszkodowanie za przedwczesny
wyrąb drzewostanu

art.12.5

Ws

Wi

Wk

O = (Wi - Ws) * Z * P * C

O = Wk * Z * P * C

W

i

-

W

s

Wiek rębności

Wiek, dla

którego zosta

określony

Ws

Oznaczenie symboli

Wi

Ws

Wk

przelicznik wartości 1 ha drzewostanu na
pniu według niezbędnych nakładów na
jego wytworzenie w wieku rębności,
obliczony według wartości w m

3

drewna

przelicznik wartości sprzedażnej 1 ha
drzewostanu na pniu w wieku wyrębu
faktycznego, obliczony według wartości m

3

drewna

przelicznik wartości drzewostanu wg
wyłożonych kosztów 1 ha drzewostanu,
obliczony według wartości m3 drewna

Oznaczenie symboli

Z

P

C

Współczynnik zadrzewienia

Powierzchnia obszaru wyłączanego w
hektarach

Cena m

3

drewna podana przez Prezesa

GUS

Skąd wziąć dane?

Wi
Ws
Wk

P Z  Rozporządzenia Ministra
Środowiska z 20 czerwca 2002 r.
w sprawie jednorazowego
odszkodowania za
przedwczesny wyrąb
drzewostanu Dz.U. Nr 99
poz.905

Z

Z planu urządzenia lasu

P

C

Z komunikatu Prezesa GUS

Powierzchnia wyłączana brana z planu
zagospodarowania działki