PRÓBA WYSIŁKOWA

PRÓBA WYSIŁKOWA

W PRAKTYCE KLINICZNEJ

W PRAKTYCE KLINICZNEJ

Dr n. med. Marcin Barylski

Dr n. med. Marcin Barylski

Klinika Chorób Wewnętrznych

Klinika Chorób Wewnętrznych

i Rehabilitacji Kardiologicznej

i Rehabilitacji Kardiologicznej

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Elektrokardiograficzna próba wysiłkowa

jest szeroko stosowana

w celu wykrywania

w celu wykrywania

niedokrwienia mięśnia sercowego,

niedokrwienia mięśnia sercowego,

szczególnie u pacjentów z chorobą

szczególnie u pacjentów z chorobą

niedokrwienną serca. U chorych z istotnymi

niedokrwienną serca. U chorych z istotnymi

zmianami w tętnicach wieńcowych,

zmianami w tętnicach wieńcowych,

zwiększone zapotrzebowanie na tlen może

zwiększone zapotrzebowanie na tlen może

przewyższyć

przewyższyć

pojemność rezerwy wieńcowej. Ujawnienie się

pojemność rezerwy wieńcowej. Ujawnienie się

niedokrwienia miokardium może wiązać się ze

niedokrwienia miokardium może wiązać się ze

zmianami elektrokardiograficznymi, których

zmianami elektrokardiograficznymi, których

nie stwierdza się u chorego w spoczynku.

nie stwierdza się u chorego w spoczynku.

Choroba niedokrwienna serca

stanowi zespół objawów

klinicznych spowodowanych niedostateczną podażą tlenu
i substratów energetycznych w stosunku do aktualnego
zapotrzebowania mięśnia sercowego.

Rozpoznanie choroby wieńcowej – czyli stwierdzenie zmian

Rozpoznanie choroby wieńcowej – czyli stwierdzenie zmian

zwężeniowych w tętnicach wieńcowych oraz oszacowanie

zwężeniowych w tętnicach wieńcowych oraz oszacowanie

ich wielkości, bądź udowodnienie skurczu naczynia

ich wielkości, bądź udowodnienie skurczu naczynia

wieńcowego – u chorego z bólami w klatce piersiowej –

wieńcowego – u chorego z bólami w klatce piersiowej –

dokonuje się ostatecznie na podstawie badania inwazyjnego

dokonuje się ostatecznie na podstawie badania inwazyjnego

jakim jest

jakim jest

koronarografia

koronarografia

.

.

Zanim jednak chory będzie poddany koronarografii, która –

Zanim jednak chory będzie poddany koronarografii, która –

jako metoda inwazyjna – jest obciążona określonym ryzykiem,

jako metoda inwazyjna – jest obciążona określonym ryzykiem,

należy przeprowadzić dokładną selekcję chorych, aby

należy przeprowadzić dokładną selekcję chorych, aby

kierować na to badanie pacjentów z dużym

kierować na to badanie pacjentów z dużym

prawdopodobieństwem istotnych zmian w tętnicach

prawdopodobieństwem istotnych zmian w tętnicach

wieńcowych.

wieńcowych.

W grupach pacjentów z pośrednim
prawdopodobieństwem choroby wieńcowej
wskazane jest wykonanie badań
nieinwazyjnych, wśród których obok
spoczynkowego elektrokardiogramu
podstawową rolę odgrywa

elektrokardiograficzna próba wysiłkowa

.

Metody diagnostyczne pomocne w

Metody diagnostyczne pomocne w

rozpoznawaniu choroby

rozpoznawaniu choroby

wieńcowej

wieńcowej

BADANIE LEKARSKIE - (zwłaszcza wywiady)

BADANIE LEKARSKIE - (zwłaszcza wywiady)

BADANIA NIEINWAZYJNE: 

BADANIA NIEINWAZYJNE: 

· Spoczynkowe EKG

· Spoczynkowe EKG

· Badania laboratoryjne: cholesterol z frakcjami,

· Badania laboratoryjne: cholesterol z frakcjami,

glukoza,

glukoza,

kwas  moczowy w surowicy krwi

kwas  moczowy w surowicy krwi

·

·

ELEKTROKARDIOGRAFICZNA PRÓBA WYSIŁKOWA 

ELEKTROKARDIOGRAFICZNA PRÓBA WYSIŁKOWA 

· Spoczynkowa echokardiografia 

· Spoczynkowa echokardiografia 

· Echokardiografia obciążeniowa (wysiłkowa, test z

· Echokardiografia obciążeniowa (wysiłkowa, test z

dobutaminą, inne) 

dobutaminą, inne) 

· Scyntygrafia serca 

· Scyntygrafia serca 

· 24-godzinny zapis EKG metodą Holtera

· 24-godzinny zapis EKG metodą Holtera

BADANIA INWAZYJNE: 

BADANIA INWAZYJNE: 

· Koronarografia 

· Koronarografia 

· Ultrasonografia wewnątrznaczyniowa (IVUS)

· Ultrasonografia wewnątrznaczyniowa (IVUS)

W latach 30. i 40. dwudziestego wieku wysiłkowe
EKG zostało zaakceptowane jako metoda
diagnostyczna w wykrywaniu niedokrwienia mięśnia
serca, a w latach 50. opracowano podstawy
współczesnej elektrokardiografii wysiłkowej.

Wprowadzenie

Wprowadzenie

bieżni ruchomej

bieżni ruchomej

i

i

ergometru

ergometru

rowerowego (cykloergometr)

rowerowego (cykloergometr)

umożliwiło

umożliwiło

dokładniejsze dozowanie wysiłku i poprawiło

dokładniejsze dozowanie wysiłku i poprawiło

możliwości diagnostyczne. Kilka protokołów

możliwości diagnostyczne. Kilka protokołów

współcześnie stosowanych w elektrokardiografii

współcześnie stosowanych w elektrokardiografii

wysiłkowej opartych jest na pracach Bruce'a

wysiłkowej opartych jest na pracach Bruce'a

i Ĺstranda.

i Ĺstranda.

Rodzaje obciążeń

Rodzaje obciążeń

stosowanych

stosowanych

obecnie w próbach

obecnie w próbach

wysiłkowych

wysiłkowych

Wysiłkowe EKG ma spełniać podwójną
rolę:

1. Ma odpowiedzieć na pytanie,
czy krążenie wieńcowe jest zdolne
do
dostarczenia zwiększonej ilości
tlenu do
mięśnia sercowego w odpowiedzi na
podwyższone zapotrzebowanie

2. Ma ocenić ogólną zdolność chorego
do
pokonywania wysiłku.

WYBRANE ZAGADNIENIA

WYBRANE ZAGADNIENIA

FIZJOLOGII WYSIŁKU

FIZJOLOGII WYSIŁKU

Obciążenie fizyczne lub emocjonalne

Obciążenie fizyczne lub emocjonalne

powoduje przyspieszenie częstości rytmu

powoduje przyspieszenie częstości rytmu

serca, zwiększenie kurczliwości mięśnia

serca, zwiększenie kurczliwości mięśnia

serca oraz podwyższenie ciśnienia tętniczego

serca oraz podwyższenie ciśnienia tętniczego

krwi. Jeżeli wzrastające zapotrzebowanie na

krwi. Jeżeli wzrastające zapotrzebowanie na

tlen przewyższy jego podaż, pojawia się

tlen przewyższy jego podaż, pojawia się

niedokrwienie, którego obecność stanowi

niedokrwienie, którego obecność stanowi

podstawę do rozpoznania choroby

podstawę do rozpoznania choroby

niedokrwiennej serca. Powstaje ono tym

niedokrwiennej serca. Powstaje ono tym

łatwiej, im większy jest stopień zwężenia,

łatwiej, im większy jest stopień zwężenia,

najczęściej miażdżycowego, naczynia

najczęściej miażdżycowego, naczynia

wieńcowego i słabszy rozwój krążenia

wieńcowego i słabszy rozwój krążenia

obocznego, bądź podczas skurczu naczynia.

obocznego, bądź podczas skurczu naczynia.

Podczas wysiłku następuje zwiększony

Podczas wysiłku następuje zwiększony

wychwyt tlenu mający zrównoważyć

wychwyt tlenu mający zrównoważyć

podwyższone zapotrzebowanie

podwyższone zapotrzebowanie

metaboliczne

metaboliczne

Zużycie tlenu podczas odpoczynku, które

Zużycie tlenu podczas odpoczynku, które

zostało zdefiniowane jako ekwiwalent

zostało zdefiniowane jako ekwiwalent

metaboliczny (metabolic equivalent –

metaboliczny (metabolic equivalent –

MET

MET

), stanowi jednostkę energii

), stanowi jednostkę energii

odpowiadającą zużyciu tlenu w

odpowiadającą zużyciu tlenu w

warunkach podstawowych, czyli w

warunkach podstawowych, czyli w

spoczynku i wynosi

spoczynku i wynosi

3,5 ml/kg/min

3,5 ml/kg/min

.

.

Prawidłowy VO2max u zdrowych ludzi

Prawidłowy VO2max u zdrowych ludzi

wyliczono na

wyliczono na

13 MET.

13 MET.

Olimpijczycy

Olimpijczycy

mogą mieć VO2max do 84 ml/kg/min.

mogą mieć VO2max do 84 ml/kg/min.

(24 MET), podczas gdy chorzy ze

(24 MET), podczas gdy chorzy ze

schorzeniami serca mogą mieć

schorzeniami serca mogą mieć

VO2max ograniczone do 14 ml/kg/min.

VO2max ograniczone do 14 ml/kg/min.

(4 MET) lub mniej .

(4 MET) lub mniej .

Częstość serca wzrasta niemal

Częstość serca wzrasta niemal

natychmiast po rozpoczęciu wysiłku w

natychmiast po rozpoczęciu wysiłku w

wyniku obniżonego napięcia nerwu

wyniku obniżonego napięcia nerwu

błędnego i podwyższonego napięcia

błędnego i podwyższonego napięcia

układu współczulnego. Następnie nadal

układu współczulnego. Następnie nadal

wzrasta proporcjonalnie do poziomu

wzrasta proporcjonalnie do poziomu

wysiłku aż do uzyskania maksymalnej –

wysiłku aż do uzyskania maksymalnej –

szczytowej częstości serca.

szczytowej częstości serca.

Praktyczna metoda pozwalająca

Praktyczna metoda pozwalająca

wyznaczyć przewidywaną maksymalną

wyznaczyć przewidywaną maksymalną

częstość rytmu serca polega na odjęciu

częstość rytmu serca polega na odjęciu

wieku pacjenta od wartości 220, czyli:

wieku pacjenta od wartości 220, czyli:

przewidywana maksymalna częstość

przewidywana maksymalna częstość

rytmu serca =

rytmu serca =

220 – wiek badanego

220 – wiek badanego

Wysiłek przerywa się w sposób

Wysiłek przerywa się w sposób

bezwzględny

bezwzględny

jeżeli badany osiągnie przewidywaną dla jego

jeżeli badany osiągnie przewidywaną dla jego

wieku wartość tętna maksymalnego.

wieku wartość tętna maksymalnego.

W niektórych przypadkach próbę przerywa się

W niektórych przypadkach próbę przerywa się

przy osiągnięciu przez pacjenta

przy osiągnięciu przez pacjenta

85%

85%

maksymalnej częstości rytmu serca

maksymalnej częstości rytmu serca

, jest

, jest

to: przewidywana

to: przewidywana

submaksymalna

submaksymalna

częstość

częstość

rytmu serca, która wynosi 85% maksymalnej

rytmu serca, która wynosi 85% maksymalnej

częstości serca. Najczęściej ma zastosowanie

częstości serca. Najczęściej ma zastosowanie

we wczesnych testach pozawałowych i uważa

we wczesnych testach pozawałowych i uważa

się, że osiągnięcie jej przez badanego

się, że osiągnięcie jej przez badanego

pozwala na ocenę próby wysiłkowej jako

pozwala na ocenę próby wysiłkowej jako

ujemnej, jeżeli nie wystąpiły żadne cechy

ujemnej, jeżeli nie wystąpiły żadne cechy

niewydolności wieńcowej.

niewydolności wieńcowej.

Skurczowe ciśnienie tętnicze wzrasta

Skurczowe ciśnienie tętnicze wzrasta

liniowo wraz ze wzrostem obciążenia

liniowo wraz ze wzrostem obciążenia

podczas wysiłku. Zasadniczo pacjenci

podczas wysiłku. Zasadniczo pacjenci

starsi wykazują wyższe wartości

starsi wykazują wyższe wartości

ciśnienia tętniczego niż ludzie młodzi,

ciśnienia tętniczego niż ludzie młodzi,

ale wytrenowani sportowcy mogą mieć

ale wytrenowani sportowcy mogą mieć

skurczowe ciśnienie tętnicze na szczycie

skurczowe ciśnienie tętnicze na szczycie

wysiłku podniesione aż do 300 mmHg.

wysiłku podniesione aż do 300 mmHg.

Inaczej zachowuje się rozkurczowe

Inaczej zachowuje się rozkurczowe

ciśnienie tętnicze – zazwyczaj obniża się

ciśnienie tętnicze – zazwyczaj obniża się

nieznacznie podczas wysiłku, co można

nieznacznie podczas wysiłku, co można

tłumaczyć redukcją systemowego oporu

tłumaczyć redukcją systemowego oporu

naczyniowego.

naczyniowego.

NIEPRAWIDŁOWA REAKCJA

NIEPRAWIDŁOWA REAKCJA

ORGANIZMU NA WYSIŁEK

ORGANIZMU NA WYSIŁEK

Ból w klatce piersiowej o charakterze

Ból w klatce piersiowej o charakterze

dławicowym

dławicowym

,

,

szczególnie jeżeli jest

szczególnie jeżeli jest

związany ze zmianami odcinka ST w

związany ze zmianami odcinka ST w

elektrokardiogramie, a także duszność

elektrokardiogramie, a także duszność

nieodpowiednia dla danego poziomu wysiłku

nieodpowiednia dla danego poziomu wysiłku

Opóźniony powrót częstości rytmu serca

Opóźniony powrót częstości rytmu serca

do wartości wyjściowych po wysiłku

do wartości wyjściowych po wysiłku

może być wyrazem obniżonego napięcia

może być wyrazem obniżonego napięcia

nerwu błędnego i przewagi współczulnego

nerwu błędnego i przewagi współczulnego

układu nerwowego nad przywspółczulnym.

układu nerwowego nad przywspółczulnym.

NIEPRAWIDŁOWA REAKCJA

NIEPRAWIDŁOWA REAKCJA

ORGANIZMU NA WYSIŁEK

ORGANIZMU NA WYSIŁEK

C.D.

C.D.

U niektórych chorych, zazwyczaj u tych,

U niektórych chorych, zazwyczaj u tych,

którzy mają najcięższe upośledzenie funkcji

którzy mają najcięższe upośledzenie funkcji

lewej komory, skurczowe ciśnienie tętnicze

lewej komory, skurczowe ciśnienie tętnicze

może obniżać się podczas wysiłku.

może obniżać się podczas wysiłku.

Znaczący

Znaczący

spadek skurczowego ciśnienia tętniczego

spadek skurczowego ciśnienia tętniczego

wcześnie podczas wysiłku, albo redukcję

wcześnie podczas wysiłku, albo redukcję

większą niż 10 mm Hg, w porównaniu z

większą niż 10 mm Hg, w porównaniu z

wartością spoczynkową należy uważać za

wartością spoczynkową należy uważać za

wskazanie do przerwania wysiłku.

wskazanie do przerwania wysiłku.

Wykazano, że niemożność uzyskania

Wykazano, że niemożność uzyskania

wartości skurczowego ciśnienia tętniczego

wartości skurczowego ciśnienia tętniczego

na szczycie wysiłku 130 mm Hg daje

na szczycie wysiłku 130 mm Hg daje

poważną prognozę dla chorego.

poważną prognozę dla chorego.

Ze wszystkich nieprawidłowości,

Ze wszystkich nieprawidłowości,

które mogą ujawnić się podczas

które mogą ujawnić się podczas

wysiłku, nieobecność prawidłowego

wysiłku, nieobecność prawidłowego

wzrostu skurczowego ciśnienia

wzrostu skurczowego ciśnienia

tętniczego prowadzi do najbardziej

tętniczego prowadzi do najbardziej

niekorzystnej prognozy. Rozkurczowe

niekorzystnej prognozy. Rozkurczowe

ciśnienie tętnicze powinno obniżać

ciśnienie tętnicze powinno obniżać

się podczas wysiłku, a jego

się podczas wysiłku, a jego

wzrost

wzrost

większy niż 20 mm Hg

większy niż 20 mm Hg

należy uznać

należy uznać

za nieprawidłowy.

za nieprawidłowy.

WSKAZANIA DO WYKONANIA

WSKAZANIA DO WYKONANIA

TESTU WYSIŁKOWEGO

TESTU WYSIŁKOWEGO

Podejrzenie choroby wieńcowej

Podejrzenie choroby wieńcowej

Ocena wydolności wysiłkowej,

Ocena wydolności wysiłkowej,

wskazań do koronarografii i

wskazań do koronarografii i

określenie prognozy chorych wcześnie

określenie prognozy chorych wcześnie

po zawale serca bez powikłań

po zawale serca bez powikłań

Ocena chorych po wszczepieniu

Ocena chorych po wszczepieniu

pomostów aortalno-wieńcowych oraz

pomostów aortalno-wieńcowych oraz

po angioplastyce wieńcowej

po angioplastyce wieńcowej

WSKAZANIA DO WYKONANIA

WSKAZANIA DO WYKONANIA

TESTU WYSIŁKOWEGO

TESTU WYSIŁKOWEGO

C.D.

C.D.

Ocena chorych z nawracającymi

Ocena chorych z nawracającymi

zaburzeniami rytmu, mającymi

zaburzeniami rytmu, mającymi

związek z wysiłkiem

związek z wysiłkiem

Ocena skuteczności leków

Ocena skuteczności leków

wieńcowych oraz w grupie z

wieńcowych oraz w grupie z

wysiłkowymi zaburzeniami rytmu -

wysiłkowymi zaburzeniami rytmu -

leków antyarytmicznych

leków antyarytmicznych

PRZECIWWSKAZANIA DO

PRZECIWWSKAZANIA DO

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

BEZWZGLĘDNE

BEZWZGLĘDNE

Świeży zawał serca (w ciągu 7 dni)

Świeży zawał serca (w ciągu 7 dni)

Panują rozbieżne opinie co do terminu

Panują rozbieżne opinie co do terminu

wykonywania pierwszego testu pozawałowego.

wykonywania pierwszego testu pozawałowego.

Kardiolodzy amerykańscy (ACC/AHA) w 1997 roku

Kardiolodzy amerykańscy (ACC/AHA) w 1997 roku

przyjęli jako przeciwwskazanie bezwzględne

przyjęli jako przeciwwskazanie bezwzględne

pierwsze dwa dni zawału serca, jednak w naszym

pierwsze dwa dni zawału serca, jednak w naszym

kraju wczesny test zawałowy wykonywany jest

kraju wczesny test zawałowy wykonywany jest

zazwyczaj później i dlatego w naszych warunkach

zazwyczaj później i dlatego w naszych warunkach

jako przeciwskazanie bezwzględne można uznać

jako przeciwskazanie bezwzględne można uznać

pierwsze siedem dni zawału serca.

pierwsze siedem dni zawału serca.

PRZECIWWSKAZANIA DO

PRZECIWWSKAZANIA DO

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

BEZWZGLĘDNE

BEZWZGLĘDNE

Spoczynkowe bóle dławicowe w dniu

Spoczynkowe bóle dławicowe w dniu

badania, czyli niestabilna choroba

badania, czyli niestabilna choroba

wieńcowa, która nie została wcześniej

wieńcowa, która nie została wcześniej

ustabilizowana przez farmakoterapię

ustabilizowana przez farmakoterapię

Istotne obniżenie lub uniesienie ST w

Istotne obniżenie lub uniesienie ST w

spoczynkowym EKG jako wyraz ostrego

spoczynkowym EKG jako wyraz ostrego

niedokrwienia, których nie stwierdzało się w

niedokrwienia, których nie stwierdzało się w

poprzednich zapisach

poprzednich zapisach

Zwężenie głównej lewej tętnicy wieńcowej -

Zwężenie głównej lewej tętnicy wieńcowej -

bez skutecznej rewaskularyzacji

bez skutecznej rewaskularyzacji

PRZECIWWSKAZANIA DO

PRZECIWWSKAZANIA DO

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

BEZWZGLĘDNE

BEZWZGLĘDNE

Niekontrolowane zaburzenia rytmu serca

Niekontrolowane zaburzenia rytmu serca

istotne klinicznie lub groźne arytmie

istotne klinicznie lub groźne arytmie

bezobjawowe

bezobjawowe

Ciężka stenoza aortalna z objawami

Ciężka stenoza aortalna z objawami

klinicznymi

klinicznymi

Duży (o średnicy >6 cm) tętniak aorty

Duży (o średnicy >6 cm) tętniak aorty

brzusznej

brzusznej

PRZECIWWSKAZANIA DO

PRZECIWWSKAZANIA DO

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

BEZWZGLĘDNE

BEZWZGLĘDNE

Niekontrolowana niewydolność serca z

Niekontrolowana niewydolność serca z

objawami

objawami

Świeże procesy zakrzepowe

Świeże procesy zakrzepowe

Ostry zator płucny lub zawał płuca

Ostry zator płucny lub zawał płuca

Ostre zapalenie mięśnia serca lub osierdzia

Ostre zapalenie mięśnia serca lub osierdzia

Tętniak rozwarstwiający aorty

Tętniak rozwarstwiający aorty

PRZECIWWSKAZANIA DO

PRZECIWWSKAZANIA DO

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

WZGLĘDNE

WZGLĘDNE

Umiarkowana wada serca ze

Umiarkowana wada serca ze

zwężeniem zastawki

zwężeniem zastawki

Zaburzenia elektrolitowe

Zaburzenia elektrolitowe

Ciężkie nadciśnienie tętnicze:

Ciężkie nadciśnienie tętnicze:

>200mmHg

>200mmHg

i/lub rozkurczowe >110 mmHg

i/lub rozkurczowe >110 mmHg

Tachyarytmie lub bradyarytmie.

Tachyarytmie lub bradyarytmie.

PRZECIWWSKAZANIA DO

PRZECIWWSKAZANIA DO

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

WZGLĘDNE

WZGLĘDNE

Kardiomiopatia przerostowa i inne

Kardiomiopatia przerostowa i inne

formy zawężenia drogi odpływu

formy zawężenia drogi odpływu

Tętniak aorty brzusznej o

Tętniak aorty brzusznej o

umiarkowanych rozmiarach (średnica <

umiarkowanych rozmiarach (średnica <

6 cm)

6 cm)

Upośledzenie psychiczne lub fizyczne

Upośledzenie psychiczne lub fizyczne

uniemożliwiające prawidłowy kontakt z

uniemożliwiające prawidłowy kontakt z

badanym lub wykonanie odpowiedniego

badanym lub wykonanie odpowiedniego

wysiłku

wysiłku

PRZECIWWSKAZANIA DO

PRZECIWWSKAZANIA DO

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

WZGLĘDNE

WZGLĘDNE

Blok przedsionkowo-komorowy

Blok przedsionkowo-komorowy

powyżej II stopnia

powyżej II stopnia

Poważne schorzenia pozasercowe

Poważne schorzenia pozasercowe

Ciąża

Ciąża

JAK PRZEPROWADZAĆ TEST

JAK PRZEPROWADZAĆ TEST

WYSIŁKOWY?

WYSIŁKOWY?

Poza imieniem, nazwiskiem i wiekiem

Poza imieniem, nazwiskiem i wiekiem

powinien być wpisany ciężar ciała i

powinien być wpisany ciężar ciała i

wzrost badanego

wzrost badanego

Pacjent powinien być na czczo, lub

Pacjent powinien być na czczo, lub

dwie godziny po lekkim posiłku. W

dwie godziny po lekkim posiłku. W

dniu badania nie powinien pić

dniu badania nie powinien pić

alkoholu, mocnej herbaty, ani kawy, a

alkoholu, mocnej herbaty, ani kawy, a

także palić papierosów

także palić papierosów

Przed próbą wysiłkową pacjent

Przed próbą wysiłkową pacjent

powinien być zakwalifikowany do testu

powinien być zakwalifikowany do testu

przez lekarza prowadzącego badanie

przez lekarza prowadzącego badanie

JAK PRZEPROWADZAĆ TEST

JAK PRZEPROWADZAĆ TEST

WYSIŁKOWY?

WYSIŁKOWY?

Należy zmierzyć i odnotować wartość

Należy zmierzyć i odnotować wartość

ciśnienia tętniczego skurczowego i

ciśnienia tętniczego skurczowego i

rozkurczowego w spoczynku

rozkurczowego w spoczynku

U każdego badanego należy wykonać

U każdego badanego należy wykonać

elektrokardiogram spoczynkowy z

elektrokardiogram spoczynkowy z

możliwością porównania z

możliwością porównania z

poprzednimi zapisami, pomoże to

poprzednimi zapisami, pomoże to

stwierdzić czy nie ma cech

stwierdzić czy nie ma cech

niedokrwienia niewidocznych w

niedokrwienia niewidocznych w

poprzednich EKG

poprzednich EKG

JAK PRZEPROWADZAĆ TEST

JAK PRZEPROWADZAĆ TEST

WYSIŁKOWY?

WYSIŁKOWY?

Bardzo istotne jest przygotowanie do

Bardzo istotne jest przygotowanie do

badania skóry pacjenta, aby zmiejszyć

badania skóry pacjenta, aby zmiejszyć

jej oporność

jej oporność

Odpowiednie rozmieszczenie elektrod

Odpowiednie rozmieszczenie elektrod

JAK PRZEPROWADZAĆ TEST

JAK PRZEPROWADZAĆ TEST

WYSIŁKOWY?

WYSIŁKOWY?

Przed wysiłkiem, przez cały czas

Przed wysiłkiem, przez cały czas

wysiłku oraz co najmniej przez 5

wysiłku oraz co najmniej przez 5

minut po wysiłku badany powinien

minut po wysiłku badany powinien

być monitorowany

być monitorowany

elektrokardiograficznie; należy także

elektrokardiograficznie; należy także

kontrolować ciśnienie tętnicze

kontrolować ciśnienie tętnicze

skurczowe i rozkurczowe. Ciśnienia

skurczowe i rozkurczowe. Ciśnienia

tętnicze podczas wysiłku mierzy się

tętnicze podczas wysiłku mierzy się

pod koniec każdego etapu obciążenia.

pod koniec każdego etapu obciążenia.

JAKI WYBRAĆ

JAKI WYBRAĆ

PROTOKÓŁ BADANIA?

PROTOKÓŁ BADANIA?

Klasyczny protokół próby

Klasyczny protokół próby

wysiłkowej na bieżni ruchomej wg

wysiłkowej na bieżni ruchomej wg

Bruce'a

Bruce'a

Faza

Faza

wysilku

wysilku

Czas

Czas

(min)

(min)

Prędkość

Prędkość

(km/godz.

(km/godz.

)

)

Nachyleni

Nachyleni

e bieżni

e bieżni

(%)

(%)

Wydatek

Wydatek

energetyc

energetyc

zny MET)

zny MET)

1

1

3

3

2.7

2.7

10

10

4.8

4.8

2

2

3

3

4.0

4.0

12

12

6.8

6.8

3

3

3

3

5.6

5.6

14

14

9.6

9.6

4

4

3

3

6.7

6.7

16

16

13.2

13.2

5

5

3

3

8.0

8.0

18

18

16.1

16.1

Sytuacje kliniczne, w których

Sytuacje kliniczne, w których

przeprowadzenie próby wysiłkowej

przeprowadzenie próby wysiłkowej

wymaga szczególnych środków

wymaga szczególnych środków

ostrożności

ostrożności

Pierwszy test pozawałowy

Pierwszy test pozawałowy

Wywiady wskazujące na niską rezerwę

Wywiady wskazujące na niską rezerwę

wieńcową (bóle dławicowe przy

wieńcową (bóle dławicowe przy

minimalnych wysiłkach)

minimalnych wysiłkach)

Chwilowo niegroźne zaburzenia rytmu

Chwilowo niegroźne zaburzenia rytmu

Zaburzenia przewodnictwa

Zaburzenia przewodnictwa

śródkomorowego: bloki odnóg pęczka

śródkomorowego: bloki odnóg pęczka

Hisa, bloki wielowiązkowe

Hisa, bloki wielowiązkowe

Rozległa blizna pozawałowa

Rozległa blizna pozawałowa

Tętniak lub podejrzenie tętniaka serca

Tętniak lub podejrzenie tętniaka serca

Sytuacje kliniczne, w których

Sytuacje kliniczne, w których

przeprowadzenie próby wysiłkowej

przeprowadzenie próby wysiłkowej

wymaga szczególnych środków

wymaga szczególnych środków

ostrożności

ostrożności

Tętniak lub podejrzenie tętniaka

Tętniak lub podejrzenie tętniaka

aorty piersiowej lub brzusznej

aorty piersiowej lub brzusznej

Znaczne powiększenie sylwetki serca

Znaczne powiększenie sylwetki serca

(cor bovinum)

(cor bovinum)

Nadciśnienie tętnicze w spoczynku

Nadciśnienie tętnicze w spoczynku

Wady serca wrodzone i nabyte

Wady serca wrodzone i nabyte

Powikłania próby

Powikłania próby

wysiłkowej

wysiłkowej

ZE STRONY UKŁADU SERCOWO-

ZE STRONY UKŁADU SERCOWO-

NACZYNIOWEGO

NACZYNIOWEGO

Zwolnienie częstości rytmu serca:

Zwolnienie częstości rytmu serca:

- bradykardia: zatokowa, z łącza

- bradykardia: zatokowa, z łącza

przedsionkowo-komorowego

przedsionkowo-komorowego

- blok przedsionkowo-komorowy II lub III

- blok przedsionkowo-komorowy II lub III

stopnia

stopnia

Blok odnogi pęczka Hisa lewej lub

Blok odnogi pęczka Hisa lewej lub

prawej

prawej

Powikłania próby

Powikłania próby

wysiłkowej c.d.

wysiłkowej c.d.

Zaburzenia rytmu serca przebiegające z

Zaburzenia rytmu serca przebiegające z

tachykardią:

tachykardią:

- częstoskurcz nadkomorowy, napad

- częstoskurcz nadkomorowy, napad

migotania przedsionków

migotania przedsionków

- częstoskurcz komorowy

- częstoskurcz komorowy

Nagłe zatrzymanie krążenia, migotanie

Nagłe zatrzymanie krążenia, migotanie

komór lub asystolia

komór lub asystolia

Utrzymywanie się zaburzeń rytmu

Utrzymywanie się zaburzeń rytmu

wywołanych wysiłkiem dłużej niż 5 minut

wywołanych wysiłkiem dłużej niż 5 minut

po wysiłku

po wysiłku

Powikłania próby

Powikłania próby

wysiłkowej c.d.

wysiłkowej c.d.

Utrzymywanie się bólu dławicowego dłużej

Utrzymywanie się bólu dławicowego dłużej

niż 5 minut po wysiłku, mimo podania

niż 5 minut po wysiłku, mimo podania

podjęzykowego azotanu

podjęzykowego azotanu

Utrzymywanie się cech niedokrwienia w

Utrzymywanie się cech niedokrwienia w

EKG dłużej niż 5 minut po wysiłku

EKG dłużej niż 5 minut po wysiłku

Świeży zawał serca

Świeży zawał serca

Nadmierny wzrost ciśnienia tętniczego

Nadmierny wzrost ciśnienia tętniczego

wymagający leczenia

wymagający leczenia

Niewydolność zastoinowa (lewokomorowa)

Niewydolność zastoinowa (lewokomorowa)

Powikłania próby

Powikłania próby

wysiłkowej c.d.

wysiłkowej c.d.

Hipotonia z objawami klinicznymi

Hipotonia z objawami klinicznymi

Wstrząs kardiogenny

Wstrząs kardiogenny

Nagła śmierć sercowa

Nagła śmierć sercowa

Powikłania próby

Powikłania próby

wysiłkowej c.d.

wysiłkowej c.d.

ZE STRONY CENTRALNEGO

ZE STRONY CENTRALNEGO

UKŁADU

UKŁADU

NERWOWEGO

NERWOWEGO

Bóle i zawroty głowy

Bóle i zawroty głowy

Zaburzenia widzenia

Zaburzenia widzenia

Zaburzenia równowagi

Zaburzenia równowagi

Powikłania próby

Powikłania próby

wysiłkowej c.d.

wysiłkowej c.d.

ZE STRONY NARZĄDU RUCHU

ZE STRONY NARZĄDU RUCHU

Uraz

Uraz

INNE

INNE

Omdlenie

Omdlenie

Nadmierne zmęczenie nieodpowiednie

Nadmierne zmęczenie nieodpowiednie

do wykonanego wysiłku

do wykonanego wysiłku

Utrzymywanie się zmęczenia przez

Utrzymywanie się zmęczenia przez

wiele godzin lub dni

wiele godzin lub dni

Konieczność hospitalizacji

Konieczność hospitalizacji

WSKAZANIA DO ZAKOŃCZENIA

WSKAZANIA DO ZAKOŃCZENIA

BADANIA

BADANIA

Ból w klatce piersiowej nasilający się

Ból w klatce piersiowej nasilający się

podczas wysiłku

podczas wysiłku

Znaczne zmęczenie

Znaczne zmęczenie

Duszność

Duszność

Zaburzenia równowagi

Zaburzenia równowagi

Bóle nóg

Bóle nóg

WSKAZANIA DO ZAKOŃCZENIA

WSKAZANIA DO ZAKOŃCZENIA

BADANIA

BADANIA

C.D.

C.D.

Niedokrwienne - obniżenie odcinka

Niedokrwienne - obniżenie odcinka

ST

ST

>

>

3,0 mm (w pracowniach

3,0 mm (w pracowniach

usytuowanych w szpitalu) oraz

usytuowanych w szpitalu) oraz

>

>

2,0 mm (w pracowniach poza

2,0 mm (w pracowniach poza

szpitalem)

szpitalem)

Niedokrwienne ST

Niedokrwienne ST

>

>

1,0 mm w

1,0 mm w

odprowadzeniach bez załamka Q

odprowadzeniach bez załamka Q

WSKAZANIA DO ZAKOŃCZENIA

WSKAZANIA DO ZAKOŃCZENIA

BADANIA

BADANIA

C.D.

C.D.

Narastające ST w miejscu blizny

Narastające ST w miejscu blizny

pozawałowej

pozawałowej

Znaczne nasilenie zaburzeń rytmu lub

Znaczne nasilenie zaburzeń rytmu lub

wystąpienie groźnych:

wystąpienie groźnych:

- bigeminia komorowa,

- bigeminia komorowa,

- powtarzające się pary komorowe,

- powtarzające się pary komorowe,

- częstoskurcz komorowy lub

- częstoskurcz komorowy lub

nadkomorowy,

nadkomorowy,

- migotanie przedsionków

- migotanie przedsionków

WSKAZANIA DO ZAKOŃCZENIA

WSKAZANIA DO ZAKOŃCZENIA

BADANIA

BADANIA

C.D.

C.D.

Wystąpienie bloku odnogi lub

Wystąpienie bloku odnogi lub

przedsionkowo-komorowego II° lub III°

przedsionkowo-komorowego II° lub III°

Spadek ciśnienia tętniczego poniżej

Spadek ciśnienia tętniczego poniżej

wartości wyjściowej lub jego redukcja

wartości wyjściowej lub jego redukcja

postępująca i powtarzalna

postępująca i powtarzalna

Nadmierny wzrost RR do 250/130 mmHg

Nadmierny wzrost RR do 250/130 mmHg

Redukcja częstości serca mimo

Redukcja częstości serca mimo

kontynuowania wysiłku

kontynuowania wysiłku

Problemy techniczne utrudniające

Problemy techniczne utrudniające

monitorowanie EKG lub ciśnienia tętniczego

monitorowanie EKG lub ciśnienia tętniczego

Prośba badanego o przerwanie testu lub

Prośba badanego o przerwanie testu lub

brak współpracy z chorym.

brak współpracy z chorym.

INTERPRETACJA WYNIKU BADANIA

INTERPRETACJA WYNIKU BADANIA

KRYTERIA KLINICZNE DODATNIEJ

KRYTERIA KLINICZNE DODATNIEJ

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

PRÓBY WYSIŁKOWEJ

Wystąpienie dławicowego

Wystąpienie dławicowego

bólu w

bólu w

klatce piersiowej

klatce piersiowej

o typowej lokalizacji

o typowej lokalizacji

Typowy ból występuje podczas wysiłku i

Typowy ból występuje podczas wysiłku i

narasta w miarę jego kontynuowania

narasta w miarę jego kontynuowania

oraz ustępuje po zaprzestaniu wysiłku.

oraz ustępuje po zaprzestaniu wysiłku.

Jeżeli ból nadal narasta mimo

Jeżeli ból nadal narasta mimo

odpoczynku lub trwa dłużej niż minutę,

odpoczynku lub trwa dłużej niż minutę,

wówczas należy podać azotan

wówczas należy podać azotan

podjęzykowy.

podjęzykowy.

INTERPRETACJA WYNIKU BADANIA

INTERPRETACJA WYNIKU BADANIA

KRYTERIA HEMODYNAMICZNE

KRYTERIA HEMODYNAMICZNE

DODATNIEJ PRÓBY WYSIŁKOWEJ

DODATNIEJ PRÓBY WYSIŁKOWEJ

Częstość rytmu serca powinna narastać podczas

Częstość rytmu serca powinna narastać podczas

wysiłku, natomiast

wysiłku, natomiast

brak odpowiedniego przyrostu

brak odpowiedniego przyrostu

tętna

tętna

lub jego spadek jest objawem patologicznym,

lub jego spadek jest objawem patologicznym,

mogącym świadczyć o uszkodzeniu funkcji lewej

mogącym świadczyć o uszkodzeniu funkcji lewej

komory

komory

Skurczowe ciśnienie tętnicze narasta podczas

Skurczowe ciśnienie tętnicze narasta podczas

wysiłku, zaś jego

wysiłku, zaś jego

spadek

spadek

świadczy o zaawansowaniu

świadczy o zaawansowaniu

choroby wieńcowej i upośledzeniu funkcji lewej

choroby wieńcowej i upośledzeniu funkcji lewej

komory wywołanym niedokrwieniem

komory wywołanym niedokrwieniem

Obniżenie skurczowego ciśnienia poniżej wartości

Obniżenie skurczowego ciśnienia poniżej wartości

wyjściowej w pozycji stojącej odpowiada

wyjściowej w pozycji stojącej odpowiada

zwiększonemu ryzyku u chorych po przebytym

zwiększonemu ryzyku u chorych po przebytym

zawale serca

zawale serca

Ponadto istotne obniżenie skurczowego ciśnienia

Ponadto istotne obniżenie skurczowego ciśnienia

tętniczego stanowi ryzyko wystąpienia migotania

tętniczego stanowi ryzyko wystąpienia migotania

komór w trakcie próby wysiłkowej

komór w trakcie próby wysiłkowej

INTERPRETACJA WYNIKU BADANIA

INTERPRETACJA WYNIKU BADANIA

OCENA TOLERANCJI WYSIŁKU

OCENA TOLERANCJI WYSIŁKU

Zdrowy 40-letni mężczyzna powinien

Zdrowy 40-letni mężczyzna powinien

wykonywać wysiłki fizyczne wymagające

wykonywać wysiłki fizyczne wymagające

wydatku energetycznego do 10 MET bez

wydatku energetycznego do 10 MET bez

nadmiernego zmęczenia. Za dolną

nadmiernego zmęczenia. Za dolną

granicę normy zdolności do

granicę normy zdolności do

pokonywania wysiłków na bieżni

pokonywania wysiłków na bieżni

ruchomej przyjęto

ruchomej przyjęto

7 MET

7 MET

, a przerwanie

, a przerwanie

próby wysiłkowej przy obciążeniu

próby wysiłkowej przy obciążeniu

5 MET

5 MET

lub mniej

lub mniej

(poniżej 75 Wat na

(poniżej 75 Wat na

cykloergometrze) świadczy o znacznym

cykloergometrze) świadczy o znacznym

ograniczeniu tolerancji wysiłku.

ograniczeniu tolerancji wysiłku.

INTERPRETACJA WYNIKU BADANIA

INTERPRETACJA WYNIKU BADANIA

KRYTERIA

KRYTERIA

ELEKTROKARDIOGRAFICZNE

ELEKTROKARDIOGRAFICZNE

DODATNIEJ PRÓBY WYSIŁKOWEJ

DODATNIEJ PRÓBY WYSIŁKOWEJ

Klasyczne kryteria

Klasyczne kryteria

elektrokardiograficzne, obejmują

elektrokardiograficzne, obejmują

zmiany odcinka ST, czyli obniżenie lub

zmiany odcinka ST, czyli obniżenie lub

uniesienie ST, mierzone względem

uniesienie ST, mierzone względem

punktu E położonego na linii

punktu E położonego na linii

izoelektrycznej wyznaczonej przez

izoelektrycznej wyznaczonej przez

odstęp PQ (od końca załamka P do

odstęp PQ (od końca załamka P do

początku załamka Q lub R), a także

początku załamka Q lub R), a także

jego nachylenie.

jego nachylenie.

INTERPRETACJA WYNIKU BADANIA

INTERPRETACJA WYNIKU BADANIA

KRYTERIA

KRYTERIA

ELEKTROKARDIOGRAFICZNE

ELEKTROKARDIOGRAFICZNE

DODATNIEJ PRÓBY WYSIŁKOWEJ

DODATNIEJ PRÓBY WYSIŁKOWEJ

Poziome lub skośne do dołu

Poziome lub skośne do dołu

obniżenie odcinka ST o 1 mm lub

obniżenie odcinka ST o 1 mm lub

więcej

więcej

Skośne do góry obniżenie

Skośne do góry obniżenie

odcinka ST o 2 mm lub więcej w

odcinka ST o 2 mm lub więcej w

odległości 60 ms od punktu J

odległości 60 ms od punktu J

Uniesienie odcinka ST o 1 mm

Uniesienie odcinka ST o 1 mm

lub więcej

lub więcej

PRÓBA WYSIŁKOWA

PRÓBA WYSIŁKOWA

FAŁSZYWIE DODATNIA

FAŁSZYWIE DODATNIA

Przyczyny

Przyczyny

1. Płeć żeńska

1. Płeć żeńska

2. Hiperwentylacja

2. Hiperwentylacja

3. Spożycie obfitego posiłku przed badaniem

3. Spożycie obfitego posiłku przed badaniem

4. Zespół wypadania płatka zastawki mitralnej

4. Zespół wypadania płatka zastawki mitralnej

5. Zaburzenia wazoregulacyjne

5. Zaburzenia wazoregulacyjne

6. Nadciśnienie tętnicze

6. Nadciśnienie tętnicze

7. Przerost mięśnia lewej komory serca

7. Przerost mięśnia lewej komory serca

8. Wpływ leków (naparstnica, amiodaron,

8. Wpływ leków (naparstnica, amiodaron,

chinidyna, inne)

chinidyna, inne)

PRÓBA WYSIŁKOWA

PRÓBA WYSIŁKOWA

FAŁSZYWIE DODATNIA

FAŁSZYWIE DODATNIA

9. Niedokrwistość

9. Niedokrwistość

10. Hipoksemia

10. Hipoksemia

11. Zaburzenia elektrolitowe, szczególnie

11. Zaburzenia elektrolitowe, szczególnie

hipokalemia

hipokalemia

12. Nagły nadmierny wysiłek fizyczny

12. Nagły nadmierny wysiłek fizyczny

13. Kardiomiopatie

13. Kardiomiopatie

14. Stenoza aortalna lub inna wada

14. Stenoza aortalna lub inna wada

zastawkowa

zastawkowa

lub wrodzona serca

lub wrodzona serca

15. Choroby osierdzia

15. Choroby osierdzia

16. Blok odnogi pęczka Hisa, szczególnie lewej

16. Blok odnogi pęczka Hisa, szczególnie lewej

17. Zespół WPW

17. Zespół WPW

18. Rytm stymulatora ze stymulacją komorową

18. Rytm stymulatora ze stymulacją komorową

19. Błędy techniczne

19. Błędy techniczne

PRÓBA WYSIŁKOWA

PRÓBA WYSIŁKOWA

FAŁSZYWIE UJEMNA

FAŁSZYWIE UJEMNA

Przyczyny

Przyczyny

1. Rozwinięte krążenie oboczne może zapobiegać

1. Rozwinięte krążenie oboczne może zapobiegać

rozwinięciu się niedokrwienia podczas wysiłku.

rozwinięciu się niedokrwienia podczas wysiłku.

2. Jeżeli zapotrzebowanie tlenowe mięśnia serca nie

2. Jeżeli zapotrzebowanie tlenowe mięśnia serca nie

zostało wystarczająco wyprowokowane (85% czy

zostało wystarczająco wyprowokowane (85% czy

100% tętna maksymalnego?).

100% tętna maksymalnego?).

3. Wpływ leków uniemożliwiających osiągnięcie limitu

3. Wpływ leków uniemożliwiających osiągnięcie limitu

tętna (beta-adrenolityki, antagoniści wapnia z grupy

tętna (beta-adrenolityki, antagoniści wapnia z grupy

werapamilu lub diltiazem) daje wynik tzw. wątpliwy,

werapamilu lub diltiazem) daje wynik tzw. wątpliwy,

czyli brak niedokrwienia, ale bez osiągniętego limitu

czyli brak niedokrwienia, ale bez osiągniętego limitu

tętna submaksymalnego.

tętna submaksymalnego.

4. Połączony efekt uniesienia ST i obniżenia ST - jeżeli

4. Połączony efekt uniesienia ST i obniżenia ST - jeżeli

ujawni się u tego samego chorego ze zmianami

ujawni się u tego samego chorego ze zmianami

wielonaczyniowymi, może dać w rezultacie

wielonaczyniowymi, może dać w rezultacie

prawidłową odpowiedź odcinka ST na wysiłek.

prawidłową odpowiedź odcinka ST na wysiłek.

JAK OPISYWAĆ PRÓBĘ

JAK OPISYWAĆ PRÓBĘ

WYSIŁKOWĄ?

WYSIŁKOWĄ?

1.

1.

Wysiłek przerwano z powodu: zmęczenia,

Wysiłek przerwano z powodu: zmęczenia,

bólu w klatce piersiowej etc.

bólu w klatce piersiowej etc.

2. Jeżeli nie wystąpił ból w klatce piersiowej,

2. Jeżeli nie wystąpił ból w klatce piersiowej,

należy to zaznaczyć, a jeżeli wystąpił -

należy to zaznaczyć, a jeżeli wystąpił -

opisać go bardziej szczegółowo - typowy,

opisać go bardziej szczegółowo - typowy,

nietypowy co do lokalizacji; czy miał związek

nietypowy co do lokalizacji; czy miał związek

z wysiłkiem fizycznym?, czy ustąpił

z wysiłkiem fizycznym?, czy ustąpił

samoistnie - jeżeli tak, to kiedy?, czy

samoistnie - jeżeli tak, to kiedy?, czy

wymagał podania azotanu podjęzykowego?

wymagał podania azotanu podjęzykowego?

3. Czy osiągnięto limit tętna

3. Czy osiągnięto limit tętna

submaksymalnego?

submaksymalnego?

4. Należy ocenić tolerancję wysiłku:

4. Należy ocenić tolerancję wysiłku:

prawidłowa/nieprawidłowa lub ograniczona.

prawidłowa/nieprawidłowa lub ograniczona.

5. Czy wystąpiły zaburzenia rytmu:

5. Czy wystąpiły zaburzenia rytmu:

komorowe/nadkomorowe, czy były związane

komorowe/nadkomorowe, czy były związane

z wysiłkiem?

z wysiłkiem?

6. Należy ocenić reakcję ciśnienia tętniczego

6. Należy ocenić reakcję ciśnienia tętniczego

skurczowego i ewentualnie rozkurczowego:

skurczowego i ewentualnie rozkurczowego:

prawidłowa, hipertoniczna/hipotoniczna.

prawidłowa, hipertoniczna/hipotoniczna.

7. Ocena EKG:

7. Ocena EKG:

A. Czy stwierdzono istotne obniżenie odcinka ST?;

A. Czy stwierdzono istotne obniżenie odcinka ST?;

w ilu odprowadzeniach?; należy podać wartość

w ilu odprowadzeniach?; należy podać wartość

bezwzględną maksymalnego obniżenia z

bezwzględną maksymalnego obniżenia z

podaniem odprowadzenia, w którym wystąpiło, a

podaniem odprowadzenia, w którym wystąpiło, a

także wartość względną - "deltę" (wartość

także wartość względną - "deltę" (wartość

maksymalnego obniżenia w porównaniu z

maksymalnego obniżenia w porównaniu z

wartością w danym odprowadzeniu przed

wartością w danym odprowadzeniu przed

wysiłkiem); jeżeli istotne obniżenie ST

wysiłkiem); jeżeli istotne obniżenie ST

utrzymywało się powyżej 5 minut po wysilku, to

utrzymywało się powyżej 5 minut po wysilku, to

należy to zaznaczyć.

należy to zaznaczyć.

   

   

B. Czy wystąpiło istotne (tzn. w odprowadzeniu bez

B. Czy wystąpiło istotne (tzn. w odprowadzeniu bez

załamka Q zawałowego) uniesienie odcinka ST?;

załamka Q zawałowego) uniesienie odcinka ST?;

pozostałe elementy opisu - jak w podpunkcie 7A.

pozostałe elementy opisu - jak w podpunkcie 7A.

WYNIK KOŃCOWY

WYNIK KOŃCOWY

BADANIA

BADANIA

UJEMNY

UJEMNY

(bez bólu w klatce piersiowej

(bez bólu w klatce piersiowej

i brak cech niedokrwienia w EKG, pod

i brak cech niedokrwienia w EKG, pod

warunkiem, że limit tętna

warunkiem, że limit tętna

submaksymalnego został osiągnięty)

submaksymalnego został osiągnięty)

WĄTPLIWY

WĄTPLIWY

lub

lub

NIEDIAGNOSTYCZNY

NIEDIAGNOSTYCZNY

(tak jak w wyniku ujemnym, ale limit

(tak jak w wyniku ujemnym, ale limit

tętna submaksymalnego nie został

tętna submaksymalnego nie został

osiągnięty)

osiągnięty)

DODATNI:

DODATNI:

SŁABO DODATNI (+)

SŁABO DODATNI (+)

- istotna/graniczna dla

- istotna/graniczna dla

niedokrwienia zmiana odcinka ST tylko w jednym

niedokrwienia zmiana odcinka ST tylko w jednym

odprowadzeniu, bez bólu w klatce piersiowej

odprowadzeniu, bez bólu w klatce piersiowej

WYRAŹNIE DODATNI (++)

WYRAŹNIE DODATNI (++)

- istotne zmiany w

- istotne zmiany w

kilku odprowadzeniach z bólem w klatce

kilku odprowadzeniach z bólem w klatce

piersiowej

piersiowej

WYBITNIE DODATNI. (+++)

WYBITNIE DODATNI. (+++)

- silny ból w klatce

- silny ból w klatce

piersiowej wymagający azotanu podjęzykowego,

piersiowej wymagający azotanu podjęzykowego,

istotne zmiany równe/przekraczające 2 mm,

istotne zmiany równe/przekraczające 2 mm,

obejmujące co najmniej 5 odprowadzeń, krótki

obejmujące co najmniej 5 odprowadzeń, krótki

czas marszu (znaczne ograniczenie tolerancji

czas marszu (znaczne ograniczenie tolerancji

wysiłku), złożona komorowa arytmia związana z

wysiłku), złożona komorowa arytmia związana z

wysiłkiem

wysiłkiem

Jaka jest długość

Jaka jest długość

naczyń w naszym

naczyń w naszym

organizmie ?

organizmie ?

około

około

111 000

111 000

kilometrów

kilometrów

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę

MIŁEGO DNIA

MIŁEGO DNIA