Techniczne
Techniczne
bezpieczeństwo
bezpieczeństwo
pracy
pracy
Terminologia oraz wymagania
Terminologia oraz wymagania
bhp dla maszyn, urządzeń i
bhp dla maszyn, urządzeń i
instalacji
instalacji
Część 1
Część 1
DEFINICJE
DEFINICJE
§ 1 rozp. M .G. z 30 października
2002 w sprawie minimalnych
wymagań dot. bhp w zakresie
użytkowania maszyn przez
pracowników podczas pracy
MASZYNA
MASZYNA
MASZYNA – są to wszelkie maszyny i
inne urządzenia techniczne,
narzędzia oraz instalacje użytkowane
podczas pracy, a także sprzęt do
tymczasowej pracy na wysokości, w
szczególności drabiny i rusztowania.
UŻYTKOWANIE MASZYNY
UŻYTKOWANIE MASZYNY
UŻYTKOWANIE MASZYNY- jest to
wykonywanie wszelkich czynności
związanych z maszyną, w
szczególności jej uruchamianie lub
zatrzymywanie, posługiwanie się nią,
transportowanie, naprawianie
modernizowanie, modyfikowanie,
konserwowanie i obsługiwanie, w tym
także czyszczenie.
STREFA NIEBEZPIECZNA
STREFA NIEBEZPIECZNA
STREFA NIEBEZPIECZNA- jest to
strefa w obrębie oraz wokół maszyny,
w której występuje zagrożenie
zdrowia lub bezpieczeństwa
pracownika
PRACOWNIK NARAŻONY
PRACOWNIK NARAŻONY
Jest to pracownik znajdujący się w
strefie niebezpiecznej
OPERATOR
OPERATOR
Jest to pracownik, któremu
powierzono zadanie użytkowania
maszyny
ŁADUNEK NIEPROWADZONY
ŁADUNEK NIEPROWADZONY
To taki, który nie przemieszcza się po
stałym torze ustalonym za pomocą
sztywnych prowadnic lub innych
środków technicznych.
WYMAGANIA BHP DOTYCZĄCE MASZYN,
WYMAGANIA BHP DOTYCZĄCE MASZYN,
URZĄDZEŃ TECHNICZNYCH ORAZ
URZĄDZEŃ TECHNICZNYCH ORAZ
INSTALACJI
INSTALACJI
Zgodnie z Kodeksem Pracy maszyny i inne
urządzenia techniczne powinny być tak
konstruowane i budowane, aby zapewniały
bezpieczne i higieniczne warunki pracy, a
szczególności zabezpieczały pracownika przed :
•
Urazami
•
Działaniem niebezpiecznych substancji chemicznych
•
Porażeniem prądem elektrycznym
•
Nadmiernym hałasem
•
Szkodliwymi wstrząsami
•
Działaniem wibracji
•
Działaniem promieniowania
•
Niebezpiecznym działaniem innych czynników
środowiska pracy, które zakłócałyby ergonomię
środowiska pracy
Maszyny i urządzenia, które nie spełniają
tych wymogów , wyposaża się w odpowiednie
zabezpieczenia (art.216 § 1 Kodeksu Pracy).
Konstrukcja zabezpieczeń może być
uzależniona od warunków konkretnego
urządzenia.
WAŻNE – W przypadku, gdy konstrukcja
zabezpieczenia jest uzależniona od warunków
lokalnych, wyposażenie maszyny lub innego
urządzenia technicznego w odpowiednie
zabezpieczenia należy do obowiązków
pracodawcy. ( art.216 § 2 Kodeksu Pracy ).
DEKLARACJA ZGODNOŚCI
DEKLARACJA ZGODNOŚCI
Deklaracja zgodności jest to oświadczenie
producenta lub jego upoważnionego
przedstawiciela stwierdzające na jego
wyłączną odpowiedzialność, że produkt
jest zgodny z zasadniczymi wymaganiami,
czyli takimi, które powinien spełniać wyrób
wprowadzony do obrotu, określonymi w
dyrektywach nowego podejścia (art.5 pkt
10 Ustawy z 30 sierpnia 2002 r. o systemie
oceny zgodności ze zmianami).
Deklarację zgodności wystawia
producent lub dostawca maszyny. Musi
ona zawierać wystarczające informacje
umożliwiające pracodawcy
kupującemu maszynę zidentyfikowanie
producenta lub dostawcy, który złożył
deklarację, oraz umożliwiające
zidentyfikowanie osoby, która ją
podpisała. Wymóg ten ma
zastosowanie również do narzędzi
pracy.
OCENA ZGODNOŚCI
OCENA ZGODNOŚCI
•
Maszyny i urządzenia w zakresie
minimalnych wymogów bezpieczeństwa
powinny spełniać wymogi określone w
dyrektywach UE i w rozporządzeniach
wynikających z ustawy o systemie zgodności.
•
Powinno się poinformować szkolonych, że
wymogi określone w dyrektywach, ustawie i
rozporządzeniach wykonawczych dotyczą
producentów i pracodawców.
•
Pracownicy natomiast powinni zostać
poinformowani, czy używane przez nich
maszyny i urządzenia spełniają te wymogi.
•
Obowiązującym symbolem umieszczonym
na tabliczce producenta informującym o
spełnieniu wymogów zgodności jest
oznakowanie CE. Elementy oznakowania
CE powinny mieć tą samą wysokość, która
nie może być mniejsza niż 5 mm.
•
Inne dane, które powinny być umieszczone
na maszynach to. :
- nazwa i adres wytwórcy
- oznaczenie serii lub typu
- numerem fabrycznym, jeśli stosuje się numery
fabryczne
- rokiem budowy.
Dodatkowe wymagania oznaczeń
Dodatkowe wymagania oznaczeń
•
Dodatkowo, w przypadku gdy wytwórca wykonuje
maszynę przewidzianą do użytkowania w
atmosferze zagrożonej wybuchem, należy
umieścić na maszynie odpowiednie oznaczenie.
•
Na maszynie powinny być również naniesione
pełne informacje dotyczące jej typu oraz
niezbędne do jej bezpiecznego użytkowania ( np.
największa prędkość elementów obrotowych ,
największa średnica stosowanych narzędzi, masa
itp.)
•
W przypadkach, gdy część maszyny należy
przenosić podczas użytkowania przy pomocy
urządzeń podnoszących, jej masa powinna być
naniesiona na niej w sposób czytelny, trwały i
jednoznaczny.
ZASADY BEZPIECZEŃSTWA
ZASADY BEZPIECZEŃSTWA
KOMPLEKSOWEGO
KOMPLEKSOWEGO
•
Maszyna – powinna być wykonana w taki sposób,
aby nadawała się do wykonywania swojej funkcji
oraz mogła być regulowana i konserwowana nie
stwarzając ryzyka dla osób wykonujących te
czynności w warunkach przewidzianych przez
wytwórcę
•
Przedsięwzięte środki powinny mieć na celu
wyeliminowanie wszelkiego ryzyka wypadku w
okresie całego założonego okresu eksploatacji
maszyny, z jej montażem i demontażem włącznie,
nawet wówczas gdy ryzyko wypadku może
zaistnieć w wyniku możliwych do przewidzenia
sytuacji odbiegających od normalnych
•
Przy doborze najbardziej
odpowiednich metod wytwórca
powinien stosować następujące
zasady, według podanej kolejności :
– Wyeliminowanie lub zminimalizowanie
zagrożenia tak dalece jak to jest
możliwe (chodzi tu o projektowanie i
wykonywanie maszyn bezpiecznych z
samego założenia).
– Podjęcie koniecznych środków
ochronnych w stosunku do zagrożeń,
które nie mogą być wyeliminowane
– Informowanie użytkowników o pozostałych
istniejących zagrożeniach spowodowanych
wszelkimi niedostatkami w przyjętych środkach
ochronnych, wskazanie czy konieczne jest
jakiekolwiek określone przeszkolenie i
wyspecyfikowanie potrzeby stosowania środków
ochrony indywidualnej
– Maszyna powinna być zaprojektowana w sposób,
zapobiegający jej wykorzystaniu odbiegającemu
od jej normalnego użytkowania, jeżeli takie
użytkowanie wywołałoby zagrożenie. W
pozostałych przypadkach należy zwrócić
użytkownikowi uwagę na niedozwolone sposoby
użytkowania maszyn, które – jak to wynika z
doświadczenia mogą mieć miejsce.
– Niewygody zmęczenie i napięcie
odczuwane przez operatora w
zamierzonych warunkach użytkowania
należy zredukować do możliwego minimum
z uwzględnieniem zasad ergonomii.
– Podczas projektowania i wykonywania
maszyny, wytwórca powinien brać pod
uwagę ograniczenia ruchów operatora
wynikające z koniecznego lub
przewidywanego stosowania środków
ochrony indywidualnej ( takich jak obuwie,
rękawice, fartuchy ochronne itp.).
Maszynę należy dostarczać z
podstawowym wyposażeniem
specjalnym i osprzętem, umożliwiającym
jej regulację, konserwację i użytkowanie
bez stwarzania zagrożenia .