Gospodarowanie

Gospodarowanie

nieruchomościami

nieruchomościami

publicznymi

publicznymi

„

„

gospodarka”

gospodarka”

-

-

jako całość procesów wymiany dóbr i usług

jako całość procesów wymiany dóbr i usług

,

,

w

w

ustawie o gospodarce nieruchomościami używa się natomiast

ustawie o gospodarce nieruchomościami używa się natomiast

terminu „gospodarowanie nieruchomościami”, który jest

terminu „gospodarowanie nieruchomościami”, który jest

stosowany w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność

stosowany w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność

Skarbu Państwa i własność jednostek samorządu terytorialnego

Skarbu Państwa i własność jednostek samorządu terytorialnego

,

,

Ustawa określa zasady:

gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność

Skarbu Państwa oraz własność jednostek samorządu

terytorialnego;podziału nieruchomości; scalania i podziału

nieruchomości; pierwokupu nieruchomości; wywłaszczania

nieruchomości i zwrotu wywłaszczonych nieruchomości;

udziału w kosztach budowy urządzeń infrastruktury

technicznej; wyceny nieruchomości; działalności

zawodowej, której przedmiotem jest gospodarowanie

nieruchomościami (art.1).

P

P

rzedmiotowy zakres stosow

rzedmiotowy zakres stosow

.

.

us

us

tawy

tawy

o gospodarce

o gospodarce

nieruchomościami

nieruchomościami

określony został w art. 1 ugn dwojako – przez

wskazanie, do jakich (czyich) nieruchomości

ustawa ma zastosowanie, oraz przez wskazanie

problematyki, do której odnoszą się normy

materialne i procesowe zawarte w ustawie,

nieruchomości stanowiących własność Skarbu

Państwa i jednostek samorządu terytorialnego

Zakres przedmiotowy

Zakres przedmiotowy

Jednak czynności, do których ustawa ma zastosowanie,

Jednak czynności, do których ustawa ma zastosowanie,

powodują, iż odnosi się ona nie tylko do nieruchomości

powodują, iż odnosi się ona nie tylko do nieruchomości

stanowiących własność Skarbu Państwa i jednostek

stanowiących własność Skarbu Państwa i jednostek

samorządu terytorialnego. Przykładowo:

samorządu terytorialnego. Przykładowo:

1)

1)

przepisy dotyczące podziału nieruchomości stosuje się

przepisy dotyczące podziału nieruchomości stosuje się

także do nieruchomości stanowiących własność innych

także do nieruchomości stanowiących własność innych

osób

osób

,

,

2)

2)

regulacje dotyczące scalania i podziałów nieruchomości

regulacje dotyczące scalania i podziałów nieruchomości

,

,

3)

3)

p

p

rzepisy dotyczące wywłaszczania nieruchomości i

rzepisy dotyczące wywłaszczania nieruchomości i

zwrotu

wywłaszczonych

nieruchomości

dotyczą

zwrotu

wywłaszczonych

nieruchomości

dotyczą

wywłaszczania nieruchomości, które nie stanowią

wywłaszczania nieruchomości, które nie stanowią

własności Skarbu Państwa ani własności jednostek

własności Skarbu Państwa ani własności jednostek

samorządu terytorialnego

samorządu terytorialnego

.

.

wyłączenia

wyłączenia

1) ustawy nie stosuje się do nieruchomości służących wykonywaniu zadań

1) ustawy nie stosuje się do nieruchomości służących wykonywaniu zadań

placówek zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu

placówek zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu

przepisów o służbie zagranicznej,

przepisów o służbie zagranicznej,

2) przepis art. 35 ust. 3 u.g.n., który w sprawach dotyczących

2) przepis art. 35 ust. 3 u.g.n., który w sprawach dotyczących

ustanawiania odrębnej własności lokali w domach wielolokalowych

ustanawiania odrębnej własności lokali w domach wielolokalowych

odsyła do stosowania ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności

odsyła do stosowania ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności

lokali,

lokali,

3) przepis art. 92 u.g.n. – dotyczy podziałów nieruch.

3) przepis art. 92 u.g.n. – dotyczy podziałów nieruch.

(

(

nie stosuje się do

nie stosuje się do

nieruch. położ. na obszarach przezn. w planach miejscowych na cele

nieruch. położ. na obszarach przezn. w planach miejscowych na cele

rolne i leśne, a w przypadku braku planu miejscowego do nieruch.

rolne i leśne, a w przypadku braku planu miejscowego do nieruch.

wykorzyst. na cele rolne i leśne, chyba że dokonanie podziału

wykorzyst. na cele rolne i leśne, chyba że dokonanie podziału

spowodowałoby konieczność wydzielenia nowych dróg niebędących

spowodowałoby konieczność wydzielenia nowych dróg niebędących

niezbędnymi drogami dojazdowymi do nieruch. wchodzących w skład

niezbędnymi drogami dojazdowymi do nieruch. wchodzących w skład

gospod. rolnych albo spowodowałoby wydzielenie działek gruntu o pow.

gospod. rolnych albo spowodowałoby wydzielenie działek gruntu o pow.

mniejszej niż 0,3000 ha;

mniejszej niż 0,3000 ha;

wyłączenia

wyłączenia

4)

art. 101 ust.2 - stosuje się do nieruchomości położonych
na obszarach prze-znaczonych w planach miejscowych
na cele inne niż rolne i leśne

5)

art. 101 ust.3 - przepisów rozdziału nie stosuje się do
nieruchomości, które zostały objęte postępowaniem
scaleniowym na podstawie ustawy o scalaniu i wymianie
gruntów,

6)

art. 109 ust. 2, który określa zakres stosowania
przepisów dotyczących przysługującego gminie prawa
pierwokupu; zgodnie z jego treścią przepisów tych nie
stosuje się do nieruchomości przeznaczonych w planach
miejscowych na cele rolne i leśne, a w przypadku braku
planów

miejscowych

do

nieruchomości

wykorzystywanych na cele rolne i leśne,

wyłączenia

wyłączenia

7) art. 112 ust. 1 - niezależnie od tego,

7) art. 112 ust. 1 - niezależnie od tego,

że dotyczy wywłaszczania nieruchomości, które

że dotyczy wywłaszczania nieruchomości, które

nie stanowią własności jednostek samorządu

nie stanowią własności jednostek samorządu

terytorialnego ani Skarbu Państwa, ogranicza

terytorialnego ani Skarbu Państwa, ogranicza

stosowanie przepisów ustawy dotyczących

stosowanie przepisów ustawy dotyczących

wywłaszczania

wobec

nieruchomości

wywłaszczania

wobec

nieruchomości

położonych na obszarach przeznaczonych w

położonych na obszarach przeznaczonych w

planach miejscowych na cele publiczne albo

planach miejscowych na cele publiczne albo

wobec nieruchomości, dla których wydana

wobec nieruchomości, dla których wydana

została

decyzja

o

ustaleniu

lokalizacji

została

decyzja

o

ustaleniu

lokalizacji

inwestycji celu publicznego (z zastrzeżeniem

inwestycji celu publicznego (z zastrzeżeniem

przepisów art. 122a, 124b, 125 i 126 u.g.n.);

przepisów art. 122a, 124b, 125 i 126 u.g.n.);

wyłączenia

wyłączenia

8) art. 143 ust. 1 - który wyznacza zakres stosowania

8) art. 143 ust. 1 - który wyznacza zakres stosowania

przepisów dotyczących opłaty adiacenckiej z tytułu

przepisów dotyczących opłaty adiacenckiej z tytułu

udziału w kosztach budowy urządzeń infrastruktury

udziału w kosztach budowy urządzeń infrastruktury

technicznej, niezależnie od tego, że dotyczy właścicieli

technicznej, niezależnie od tego, że dotyczy właścicieli

gruntu innych niż Skarb Państwa lub jednostki samorządu

gruntu innych niż Skarb Państwa lub jednostki samorządu

terytorialnego, a także użytkowników wieczystych gruntów

terytorialnego, a także użytkowników wieczystych gruntów

stanowiących własność Skarbu Państwa oraz jednostek

stanowiących własność Skarbu Państwa oraz jednostek

samorządu terytorialnego; wyłącza stosowanie przepisów

samorządu terytorialnego; wyłącza stosowanie przepisów

ustawy dotyczących tej opłaty adiacenckiej w stosunku do

ustawy dotyczących tej opłaty adiacenckiej w stosunku do

nieruchomości przeznaczonych w planie miejscowym na

nieruchomości przeznaczonych w planie miejscowym na

cele rolne i leśne, a w przypadku braku planu miejscowego

cele rolne i leśne, a w przypadku braku planu miejscowego

do nieruchomości wykorzystywanych na cele rolne i leśne

do nieruchomości wykorzystywanych na cele rolne i leśne

(przy czym przepis art. 92 ust. 2 u.g.n. stosuje się

(przy czym przepis art. 92 ust. 2 u.g.n. stosuje się

odpowiednio);

odpowiednio);

wyłączenia

wyłączenia

9) art. 149, który wyznacza zakres stosowania przepisów dotyczących

9) art. 149, który wyznacza zakres stosowania przepisów dotyczących

określania wartości nieruchomości; zgodnie z jego treścią przepisów

określania wartości nieruchomości; zgodnie z jego treścią przepisów

tych nie stosuje się do określania wartości nieruchomości w związku z

tych nie stosuje się do określania wartości nieruchomości w związku z

realizacją ustawy o scalaniu i wymianie gruntów;

realizacją ustawy o scalaniu i wymianie gruntów;

10) art. 160, który wyznacza zakres stosowania przepisów dotyczących

10) art. 160, który wyznacza zakres stosowania przepisów dotyczących

ustalania wartości katastralnej nieruchomości; wskazane przepisy

ustalania wartości katastralnej nieruchomości; wskazane przepisy

stosuje się do tych nieruchomości, dla których ustala się taką wartość;

stosuje się do tych nieruchomości, dla których ustala się taką wartość;

11) przepis art. 190, który określa stosowanie przepisów dotycz.

11) przepis art. 190, który określa stosowanie przepisów dotycz.

zawodowego zarządzania nieruch. regulacji tych nie stosuje się do

zawodowego zarządzania nieruch. regulacji tych nie stosuje się do

gospodarowania nieruch. bezpośrednio przez właściwe organy,

gospodarowania nieruch. bezpośrednio przez właściwe organy,

Agencję Nieruchomości Rolnych, Wojskową Agencję Mieszkaniową,

Agencję Nieruchomości Rolnych, Wojskową Agencję Mieszkaniową,

Agencję Mienia Wojskowego oraz do zarządzania nieruchomościami

Agencję Mienia Wojskowego oraz do zarządzania nieruchomościami

bezpośrednio przez ich właścicieli lub użytkowników wieczystych, a

bezpośrednio przez ich właścicieli lub użytkowników wieczystych, a

także przez jednostki organizacyjne w stosunku do nieruchomości

także przez jednostki organizacyjne w stosunku do nieruchomości

oddanych tym jednostkom w trwały zarząd;

oddanych tym jednostkom w trwały zarząd;

wyłączenia

wyłączenia

12) art. 213 u.g.n. – nie stosuje się do nieruchomości

12) art. 213 u.g.n. – nie stosuje się do nieruchomości

wchodzących

wchodzących

w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, chyba

w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, chyba

że przepisy dotyczące gospodarowania tym zasobem

że przepisy dotyczące gospodarowania tym zasobem

stanowią inaczej;

stanowią inaczej;

Rozszerzony zakres

Rozszerzony zakres

stosowania

stosowania

1) art. 215 ust. 1 u.g.n. – rozszerza stosowanie przepisów

1) art. 215 ust. 1 u.g.n. – rozszerza stosowanie przepisów

ustawy dotyczących odszkodowań za wywłaszczone

ustawy dotyczących odszkodowań za wywłaszczone

nieruchomości do odszkodowań za gospodarstwo rolne na

nieruchomości do odszkodowań za gospodarstwo rolne na

gruntach, które na podstawie dekretu z dnia 26

gruntach, które na podstawie dekretu z dnia 26

października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na

października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na

obszarze m. st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 279 z późn.

obszarze m. st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 279 z późn.

zm.) przeszły na własność państwa, jeżeli ich poprzedni

zm.) przeszły na własność państwa, jeżeli ich poprzedni

właściciele lub następcy prawni tych właścicieli prowadzący

właściciele lub następcy prawni tych właścicieli prowadzący

gospodarstwo zostali pozbawieni faktycznego władania

gospodarstwo zostali pozbawieni faktycznego władania

wspomnianym gospodarstwem po dniu 5 kwietnia 1958 r.;

wspomnianym gospodarstwem po dniu 5 kwietnia 1958 r.;

Rozszerzony zakres

Rozszerzony zakres

stosowania

stosowania

2) art. 215 ust. 2, który mówi, że przepisy ustawy dotyczące

2) art. 215 ust. 2, który mówi, że przepisy ustawy dotyczące

odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości stosuje się

odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości stosuje się

odpowiednio do domu jednorodzinnego, jeżeli przeszedł on

odpowiednio do domu jednorodzinnego, jeżeli przeszedł on

na własność państwa po dniu 5 kwietnia 1958 r., oraz do

na własność państwa po dniu 5 kwietnia 1958 r., oraz do

działki, która przed dniem wejścia w życie dekretu o

działki, która przed dniem wejścia w życie dekretu o

własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st.

własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st.

Warszawy mogła być przeznaczona pod budownictwo

Warszawy mogła być przeznaczona pod budownictwo

jednorodzinne, jeżeli poprzedni właściciel bądź jego

jednorodzinne, jeżeli poprzedni właściciel bądź jego

następcy prawni zostali pozbawieni faktycznej możliwości

następcy prawni zostali pozbawieni faktycznej możliwości

władania nią po dniu 5 kwietnia 1958 r. (przy czym w

władania nią po dniu 5 kwietnia 1958 r. (przy czym w

ramach przyznanego odszkodowania poprzedni właściciel

ramach przyznanego odszkodowania poprzedni właściciel

bądź jego następcy prawni mogą otrzymać w użytkowanie

bądź jego następcy prawni mogą otrzymać w użytkowanie

wieczyste działkę pod budowę domu jednorodzinnego);

wieczyste działkę pod budowę domu jednorodzinnego);

Rozszerzony zakres

Rozszerzony zakres

stosowania

stosowania

3)

3)

przepis art. 216 u.g.n., który rozszerza stosowanie

przepis art. 216 u.g.n., który rozszerza stosowanie

przepisów ustawy dotyczących zwrotu nieruchomości

przepisów ustawy dotyczących zwrotu nieruchomości

wywłaszczonych poprzez objęcie działaniem tych

wywłaszczonych poprzez objęcie działaniem tych

przepisów także nieruchomości wywłaszczonych na

przepisów także nieruchomości wywłaszczonych na

podstawie ustaw wymienionych w tym przepisie oraz

podstawie ustaw wymienionych w tym przepisie oraz

nieruchomości wywłaszczonych na rzecz państwowych i

nieruchomości wywłaszczonych na rzecz państwowych i

spółdzielczych przedsiębiorstw gospodarki rolnej, jak

spółdzielczych przedsiębiorstw gospodarki rolnej, jak

również gruntów wywłaszczonych na podstawie

również gruntów wywłaszczonych na podstawie

odrębnych przepisów w związku z potrzebami

odrębnych przepisów w związku z potrzebami

Tatrzańskiego Parku Narodowego;

Tatrzańskiego Parku Narodowego;

4) art. 216a, który wyłącza stosowanie przepisów ustawy

4) art. 216a, który wyłącza stosowanie przepisów ustawy

dotycz. zwrotu nieruchomości wywłaszczonych w

dotycz. zwrotu nieruchomości wywłaszczonych w

stosunku do nieruchomości przejętych na podstawie

stosunku do nieruchomości przejętych na podstawie

przepisów wymienionych w tym artykule.

przepisów wymienionych w tym artykule.

Pojęcia

Pojęcia

nieruchomość gruntowa

nieruchomość gruntowa

to grunt wraz z częściami składowymi. Nie można jednak

to grunt wraz z częściami składowymi. Nie można jednak

uważać, że w świetle tej definicji nieruchomość gruntowa to

uważać, że w świetle tej definicji nieruchomość gruntowa to

każdy (jakikolwiek) grunt, gdyż skoro użyto jednak słowa

każdy (jakikolwiek) grunt, gdyż skoro użyto jednak słowa

„nieruchomość”, to do nieruchomości gruntowej w rozumieniu

„nieruchomość”, to do nieruchomości gruntowej w rozumieniu

ustawy o gospodarce nieruchomościami zastosowanie ma

ustawy o gospodarce nieruchomościami zastosowanie ma

norma zawarta w art. 46 § 1 k.c., w świetle której

norma zawarta w art. 46 § 1 k.c., w świetle której

nieruchomościami (gruntowymi) są części powierzchni ziemskiej

nieruchomościami (gruntowymi) są części powierzchni ziemskiej

stanowiące odrębny przedmiot własności.

stanowiące odrębny przedmiot własności.

Zatem nieruchomość gruntowa obejmuje, tak samo jak

Zatem nieruchomość gruntowa obejmuje, tak samo jak

nieruchomość w rozumieniu art. 46 § 1 k.c., jedną lub więcej

nieruchomość w rozumieniu art. 46 § 1 k.c., jedną lub więcej

działek gruntu należących do tego samego właściciela, przy

działek gruntu należących do tego samego właściciela, przy

czym działki te nie muszą ze sobą sąsiadować (mogą być

czym działki te nie muszą ze sobą sąsiadować (mogą być

położone w oddaleniu od siebie), powinny za to być wpisane do

położone w oddaleniu od siebie), powinny za to być wpisane do

tej samej księgi wieczystej.

tej samej księgi wieczystej.

Nieruchomość gruntowa

Nieruchomość gruntowa

Aby uznać dany obszar gruntu za nieruchomość, konieczne

Aby uznać dany obszar gruntu za nieruchomość, konieczne

jest jej wyodrębnienie spośród innych podmiotów, jakimi w

jest jej wyodrębnienie spośród innych podmiotów, jakimi w

stosunku do niego są otaczające go grunty. Zatem dany

stosunku do niego są otaczające go grunty. Zatem dany

grunt

może

stać

się

nieruchomością

na

skutek

grunt

może

stać

się

nieruchomością

na

skutek

skonkretyzowania jego przedmiotowego zakresu, które

skonkretyzowania jego przedmiotowego zakresu, które

następuje przez określenie jego zewnętrznych granic

następuje przez określenie jego zewnętrznych granic

(wyrok NSA z dnia 8 grudnia 2006 r., I OSK 124/06, LEX nr

(wyrok NSA z dnia 8 grudnia 2006 r., I OSK 124/06, LEX nr

293155).

293155).

Nieruchomość

Nieruchomość

budynkowa

budynkowa



to budynek wzniesiony na gruncie

to budynek wzniesiony na gruncie

oddanym w użytkowanie wieczyste,

oddanym w użytkowanie wieczyste,

stanowiący własność użytkownika

stanowiący własność użytkownika

wieczystego (odrębny od gruntu

wieczystego (odrębny od gruntu

przedmiot własności), dopóki trwa

przedmiot własności), dopóki trwa

użytkowanie wieczyste (por. art. 46 §

użytkowanie wieczyste (por. art. 46 §

1 i art. 235 k.c.).

1 i art. 235 k.c.).

Nieruchomość lokalowa

Nieruchomość lokalowa



to lokal stanowiący odrębną własność wyodrębnioną

to lokal stanowiący odrębną własność wyodrębnioną

zgodnie z przepisami ustawy o własności lokali. Lokal taki

zgodnie z przepisami ustawy o własności lokali. Lokal taki

składa się z izby lub zespołu izb wydzielonych (ewentualnie

składa się z izby lub zespołu izb wydzielonych (ewentualnie

wraz z pomieszczeniami pomocniczymi) w obrębie budynku

wraz z pomieszczeniami pomocniczymi) w obrębie budynku

trwałymi ścianami oraz z udziału we własności gruntu lub w

trwałymi ścianami oraz z udziału we własności gruntu lub w

prawie jego użytkowania wieczystego i w tych częściach

prawie jego użytkowania wieczystego i w tych częściach

budynku, które stanowią współwłasność właścicieli lokali

budynku, które stanowią współwłasność właścicieli lokali

(por. art. 3 u.w.l.).

(por. art. 3 u.w.l.).

Wg. kw

Wg. kw

Na gruncie wieczystoksięgowym nieruchomość

Na gruncie wieczystoksięgowym nieruchomość

identyfikowana jest z księgą wieczystą i w rezultacie o tym,

identyfikowana jest z księgą wieczystą i w rezultacie o tym,

czy mamy do czynienia z jedną, czy z wieloma

czy mamy do czynienia z jedną, czy z wieloma

nieruchomościami, decyduje liczba ksiąg wieczystych (por.

nieruchomościami, decyduje liczba ksiąg wieczystych (por.

art. 1 u.k.w.h.). W świetle definicji zawartych w art. 4 pkt 1 i

art. 1 u.k.w.h.). W świetle definicji zawartych w art. 4 pkt 1 i

3 u.g.n. nawet odległe od siebie działki mogą być częścią

3 u.g.n. nawet odległe od siebie działki mogą być częścią

określonej nieruchomości. Z drugiej strony, jedna działka

określonej nieruchomości. Z drugiej strony, jedna działka

też może stanowić nieruchomość (por. też wyrok SN z dnia

też może stanowić nieruchomość (por. też wyrok SN z dnia

20

grudnia

20

grudnia

2006 r., IV CSK 229/06).

2006 r., IV CSK 229/06).

Zasób nieruchomości

Zasób nieruchomości

odnosi się do zbiorów nieruchomości stanowiących

odnosi się do zbiorów nieruchomości stanowiących

własność różnych właścicieli publicznych – Skarbu Państwa,

własność różnych właścicieli publicznych – Skarbu Państwa,

gminy, powiatu lub województwa – albo oddanych im w

gminy, powiatu lub województwa – albo oddanych im w

użytkowanie wieczyste,

użytkowanie wieczyste,

w skład zasobów nieruchomości Skarbu Państwa, gminy,

w skład zasobów nieruchomości Skarbu Państwa, gminy,

powiatu i województwa nie wchodzą te nieruchomości

powiatu i województwa nie wchodzą te nieruchomości

stanowiące własność tych podmiotów, które zostały przez

stanowiące własność tych podmiotów, które zostały przez

nie oddane w użytkowanie wieczyste

nie oddane w użytkowanie wieczyste

,

,

w skład zasobu nieruchomości Skarbu Państwa nie wchodzą

w skład zasobu nieruchomości Skarbu Państwa nie wchodzą

grunty pokryte wodami powierzchniowymi płynącymi, w

grunty pokryte wodami powierzchniowymi płynącymi, w

rozumieniu ustawy – Prawo wodne.

rozumieniu ustawy – Prawo wodne.

„

„

działka gruntu”

działka gruntu”

nie jest tożsamy z pojęciem nieruchomości, gdyż działka to

nie jest tożsamy z pojęciem nieruchomości, gdyż działka to

całość lub część nieruchomości gruntowej.

całość lub część nieruchomości gruntowej.

W przeciwieństwie do nieruchomości, która może się

W przeciwieństwie do nieruchomości, która może się

składać z oddalonych od siebie części, działka gruntu –

składać z oddalonych od siebie części, działka gruntu –

według definicji umieszczonej w art. 4 pkt 3 u.g.n. – stanowi

według definicji umieszczonej w art. 4 pkt 3 u.g.n. – stanowi

niepodzieloną, ciągłą część powierzchni ziemskiej. Zatem

niepodzieloną, ciągłą część powierzchni ziemskiej. Zatem

nieruchomość może się składać z jednej lub z wielu działek

nieruchomość może się składać z jednej lub z wielu działek

gruntu.

gruntu.

Działka budowlana

Działka budowlana



Działka budowlana w rozumieniu ugn nie jest tożsama z działką

Działka budowlana w rozumieniu ugn nie jest tożsama z działką

budowlaną zdefiniowaną w art. 2 pkt 12 u.p.z.p. W świetle

budowlaną zdefiniowaną w art. 2 pkt 12 u.p.z.p. W świetle

ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym działka

ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym działka

budowlana to nieruchomość gruntowa lub działka gruntu, której

budowlana to nieruchomość gruntowa lub działka gruntu, której

wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz

wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz

wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej spełniają

wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej spełniają

wymogi realizacji obiektów budowlanych wynikające z

wymogi realizacji obiektów budowlanych wynikające z

odrębnych przepisów

odrębnych przepisów

i

i

aktów prawa miejscowego.

aktów prawa miejscowego.



W świetle definicji umieszczonej w art. 4 pkt 3a u.g.n. działka

W świetle definicji umieszczonej w art. 4 pkt 3a u.g.n. działka

budowlana to działka zabudowana.

budowlana to działka zabudowana.



Nie jest więc działką budowlaną w rozumieniu ustawy o

Nie jest więc działką budowlaną w rozumieniu ustawy o

gospodarce nieruchomościami żadna

gospodarce nieruchomościami żadna

działka niezabudowana.

działka niezabudowana.

cd.

cd.

Pojęcie działki budowlanej zamieszczone w ugn służyć ma

Pojęcie działki budowlanej zamieszczone w ugn służyć ma

ustaleniu, jaka powinna być działka gruntu, by mógł na

ustaleniu, jaka powinna być działka gruntu, by mógł na

niej stać budynek, który już na niej stoi. Ma to umożliwić

niej stać budynek, który już na niej stoi. Ma to umożliwić

dokonanie odpowiednich zmian tych działek, które nie

dokonanie odpowiednich zmian tych działek, które nie

spełniają wymogów podanych w definicji zamieszczonej w

spełniają wymogów podanych w definicji zamieszczonej w

art. 4 pkt 3a u.g.n. – tj. których wielkość, cechy

art. 4 pkt 3a u.g.n. – tj. których wielkość, cechy

geometryczne, brak dostępu do drogi publicznej oraz

geometryczne, brak dostępu do drogi publicznej oraz

niedostateczne wyposażenie w

niedostateczne wyposażenie w

urządzenia infrastruktury

urządzenia infrastruktury

technicznej uniemożliwiają prawidłowe i racjonalne

technicznej uniemożliwiają prawidłowe i racjonalne

korzystanie z budynków i urządzeń położonych na tej

korzystanie z budynków i urządzeń położonych na tej

działce.

działce.

Definicja pojęcia

Definicja pojęcia

poprzedniego właściciela

poprzedniego właściciela



powinna być rozumiana w ujęciu funkcjonalnym, odpowiednio do

powinna być rozumiana w ujęciu funkcjonalnym, odpowiednio do

celów, jakim ma służyć. Zgodnie z art. 4 pkt 4 u.g.n. jest to osoba,

celów, jakim ma służyć. Zgodnie z art. 4 pkt 4 u.g.n. jest to osoba,

która została pozbawiona prawa własności nieruchomości wskutek

która została pozbawiona prawa własności nieruchomości wskutek

jej wywłaszczenia albo przejęcia na rzecz Skarbu Państwa lub na

jej wywłaszczenia albo przejęcia na rzecz Skarbu Państwa lub na

rzecz jednostki samorządu terytorialnego na podstawie innych

rzecz jednostki samorządu terytorialnego na podstawie innych

tytułów. Do poprzedniego właściciela odnoszą się przepisy:

tytułów. Do poprzedniego właściciela odnoszą się przepisy:



art. 34 ust. 1 pkt 2 u.g.n., który przyznaje mu lub jego

art. 34 ust. 1 pkt 2 u.g.n., który przyznaje mu lub jego

spadkobiercy prawo pierwszeństwa w nabyciu nieruchomości

spadkobiercy prawo pierwszeństwa w nabyciu nieruchomości

zbywanej przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu

zbywanej przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu

terytorialnego,

terytorialnego,



art. 68 ust. 1 pkt 4 u.g.n., który umożliwia mu uzyskanie bonifikaty

art. 68 ust. 1 pkt 4 u.g.n., który umożliwia mu uzyskanie bonifikaty

od ceny sprzedaży nieruchomości zbywanej przez Skarb Państwa

od ceny sprzedaży nieruchomości zbywanej przez Skarb Państwa

lub jednostkę samorządu terytorialnego,

lub jednostkę samorządu terytorialnego,

Definicja pojęcia

Definicja pojęcia

poprzedniego właściciela

poprzedniego właściciela



art. 121 ust. 4 u.g.n., dopuszczający oddanie poprzedniemu

art. 121 ust. 4 u.g.n., dopuszczający oddanie poprzedniemu

właścicielowi nieruchomości wywłaszczonej w dzierżawę do

właścicielowi nieruchomości wywłaszczonej w dzierżawę do

czasu realizacji celu wywłaszczenia,

czasu realizacji celu wywłaszczenia,



art. 136 u.g.n., umożliwiający poprzedniemu właścicielowi

art. 136 u.g.n., umożliwiający poprzedniemu właścicielowi

lub jego spadkobiercy żądanie zwrotu nieruchomości

lub jego spadkobiercy żądanie zwrotu nieruchomości

wywłaszczonej, która nie została wykorzystana na cel

wywłaszczonej, która nie została wykorzystana na cel

określony w decyzji o wywłaszczeniu,

określony w decyzji o wywłaszczeniu,



art. 214 ust. 1 i 2 u.g.n., który przyznaje roszczenie o zwrot

art. 214 ust. 1 i 2 u.g.n., który przyznaje roszczenie o zwrot

jednej nieruchomości poprzednim właścicielom, o ile

jednej nieruchomości poprzednim właścicielom, o ile

spełnione są warunki określone tym przepisem,

spełnione są warunki określone tym przepisem,



art. 215 u.g.n., przyznający poprzedniemu właścicielowi

art. 215 u.g.n., przyznający poprzedniemu właścicielowi

roszczenie odszkodowawcze na warunkach określonych tym

roszczenie odszkodowawcze na warunkach określonych tym

przepisem.

przepisem.

cd.

cd.



Omawiana

definicja

służy

więc

pewnemu

Omawiana

definicja

służy

więc

pewnemu

zrekompensowaniu poprzednim właścicielom odebrania im

zrekompensowaniu poprzednim właścicielom odebrania im

własności w przeszłości bez ich woli lub wbrew ich woli, a

własności w przeszłości bez ich woli lub wbrew ich woli, a

nie odnosi się do tych byłych właścicieli, których własność

nie odnosi się do tych byłych właścicieli, których własność

przeszła na SP lub jst z ich własnej woli w drodze czynności

przeszła na SP lub jst z ich własnej woli w drodze czynności

prawnych (por. wyroki SN z dnia 12 września 2002 r., IV CKN

prawnych (por. wyroki SN z dnia 12 września 2002 r., IV CKN

1289/00, oraz z dnia 3 września 2003 r., IV CKN 1086/00).

1289/00, oraz z dnia 3 września 2003 r., IV CKN 1086/00).



Definicja odnosi się tylko do właścicieli, nie obejmuje więc

Definicja odnosi się tylko do właścicieli, nie obejmuje więc

samoistnych posiadaczy ani takich osób, w stosunku do

samoistnych posiadaczy ani takich osób, w stosunku do

których już po pozbawieniu ich własności okazało się, że w

których już po pozbawieniu ich własności okazało się, że w

dacie tego pozbawienia nie miały prawa własności

dacie tego pozbawienia nie miały prawa własności

nieruchomości

nieruchomości

cd.

cd.



Definicja poprzedniego właściciela

Definicja poprzedniego właściciela

odnosi się do osób prawnych i fizycznych (pojedynczych i

odnosi się do osób prawnych i fizycznych (pojedynczych i

współwłaścicieli), które utraciły własność w wyniku

współwłaścicieli), które utraciły własność w wyniku

wywłaszczenia albo przejęcia przez Skarb Państwa lub

wywłaszczenia albo przejęcia przez Skarb Państwa lub

jednostkę samorządu terytorialnego na podstawie innych

jednostkę samorządu terytorialnego na podstawie innych

tytułów. Nie chodzi tu więc o każdego „poprzedniego

tytułów. Nie chodzi tu więc o każdego „poprzedniego

właściciela”, lecz tylko o takiego, któremu własność odjęto

właściciela”, lecz tylko o takiego, któremu własność odjęto

wbrew jego woli, np. w wyniku wywłaszczenia, orzeczenia

wbrew jego woli, np. w wyniku wywłaszczenia, orzeczenia

o przepadku czy przejęcia za długi

o przepadku czy przejęcia za długi

(por. wyrok NSA z dnia

(por. wyrok NSA z dnia

12 grudnia 2007 r., I OSK 1541/07, LEX nr 424657).

12 grudnia 2007 r., I OSK 1541/07, LEX nr 424657).

wywłaszczenie

nieruchomości

Według art. 112 ust. 2 u.g.n. wywłaszczenie
nieruchomości polega na pozbawieniu albo
ograniczeniu,

w

drodze

decyzji,

prawa

własności, prawa użytkowania wieczystego lub
innego prawa rzeczowego na nieruchomości.
Jednakże w omawianej definicji chodzi wyłącznie
o osoby, które pozbawione zostały własności
nieruchomości, a nie o takie, które pozbawiono
innego prawa rzeczowego.

plan miejscowy



Zgodnie z art. 14 ust. 8 u.p.z.p. plan jest aktem
prawa miejscowego, a zgodnie z art. 15 ust. 2
u.p.z.p. w planie miejscowym określa się
obowiązkowo:



–

przeznaczenie

terenów

oraz

linie

rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu
lub różnych zasadach zagospodarowania,



–

zasady

ochrony

i

kształtowania

ładu

przestrzennego,



– zasady ochrony środowiska, przyrody i
krajobrazu kulturowego,

cd.



–

zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz

dóbr kultury współczesnej,



– wymagania wynikające z potrzeb kształtowania
przestrzeni publicznych,



–

zasady

kształtowania zabudowy oraz wskaźniki

zagospodarowania terenu, maksymalną i minimalną
intensywność zabudowy jako wskaźnik powierzchni
całkowitej zabudowy w odniesieniu do powierzchni działki
budowlanej, minimalny udział procentowy powierzchni
biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki
budowlanej, maksymalną wysokość zabudowy, minimalną
liczbę miejsc do parkowania i sposób ich realizacji oraz linie
zabudowy i gabaryty obiektów,

cd.



–

granice i sposoby zagospodarowania terenów lub obiektów

podlegających ochronie, ustalonych na podstawie odrębnych

przepisów, w tym terenów górniczych, a także obszarów

szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszarów osuwania

się mas ziemnych,



– szczegółowe zasady i warunki scalania i podziału

nieruchomości objętych planem miejscowym,



– szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz

ograniczenia w ich użytkowaniu, w tym zakaz zabudowy,



– zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów

komunikacji i infrastruktury technicznej,



– sposób i termin tymczasowego zagospodarowania,

urządzania i użytkowania terenów,



– stawki procentowe, na podstawie których ustala się opłatę, o

której mowa w art. 36 ust. 4 u.p.z.p.

cd.



W planie miejscowym określa się w zależności od potrzeb:



– granice obszarów wymagających przeprowadzenia scaleń i
podziałów nieruchomości,



– granice obszarów rehabilitacji istniejącej zabudowy i
infrastruktury technicznej,



–

granice

obszarów

wymagających

przekształceń

lub

rekultywacji,



– granice terenów pod budowę urządzeń, o których mowa w art.
10 ust. 2a, oraz granice ich stref ochronnych związanych z
ograniczeniami w zabudowie, zagospodarowaniu i użytkowaniu
terenu oraz występowaniem znaczącego oddziaływania tych
urządzeń na środowisko,



– granice terenów pod budowę obiektów handlowych, o których
mowa w art. 10 ust. 2 pkt 8 u.p.z.p.,

cd.



granice

terenów

rekreacyjno-wypoczynkowych

oraz

terenów służących organizacji imprez masowych,



– granice pomników zagłady oraz ich stref ochronnych, a
także ograniczenia dotyczące prowadzenia na ich terenie
działalności gospodarczej, określone w ustawie o ochronie
terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady.

wycena nieruchomości



zawarta w art. 4 pkt 6 u.g.n., przez taką wycenę nie należy
rozumieć samego określenia wartości nieruchomości (czego
dotyczy kolejna definicja), ale cały proces prowadzący do
określenia wartości nieruchomości – postępowanie, w wyniku
którego dokonuje się określenia wartości nieruchomości,



określanie wartości nieruchomości to określanie wartości
nieruchomości jako przedmiotu prawa własności i innych
praw do nieruchomości,



Wynikiem określenia wartości nieruchomości nie jest więc
określenie jakiejś bezwzględnej (obiektywnej) jej wartości,
ale raczej określenie wartości różnych praw przysługujących
do nieruchomości, choć – jak wynika z dalszych przepisów
ustawy – najczęściej przez pryzmat wartości nieruchomości
jako przedmiotu własności.

szacowanie

nieruchomości



nie jest określaniem wartości nieruchomości, ale pojęciem
szerszym, bo na szacowanie to składają się różne
czynności, a nie tylko samo określenie wartości
nieruchomości,



w skład szacowania nieruchomości wchodzą także analiza
rynku nieruchomości, zebranie danych (informacji) o
nieruchomościach, wybór właściwego podejścia oraz
metody i techniki szacowania nieruchomości, wybór
nieruchomości podobnych i analiza ich różnic, analiza cen
transakcyjnych za nieruchomości podobne oraz
sporządzenie operatu szacunkowego.

reprezentacja



Organem wykonawczym gminy -



wójt,



burmistrz



lub prezydent miasta,



przy czym nie jest wykluczone złożenie w imieniu gminy
oświadczenia woli dotyczącego zarządu mieniem gminy
przez pełnomocnika ustanowionego przez wójta, burmistrza
lub prezydenta miasta (por. uchwała SN z dnia 3
października 2003 r., III CZP 63/03, OSNC 2004, nr 12, poz.
188).

cd.



Organem wykonawczym powiatu

jest zarząd powiatu, którego

przewodniczącym jest starosta

cd.



Organem wykonawczym
województwa

jest zarząd województwa, w skład

którego wchodzą marszałek
województwa (jako przewodniczący),
wiceprzewodniczący i pozostali
członkowie.

Samorządowa osoba

prawna



to osoba prawna powołana lub
tworzona przez organy jednostek
samorządu terytorialnego,



pozwala zaliczyć do samorządowych
osób prawnych zarówno spółki
tworzone przez jednostki samorządu
terytorialnego, jak i inne
samorządowe osoby prawne

cd.



może być także utworzona przez
jednostkę samorządu terytorialnego
fundacja, chociaż jednostka
samorządu terytorialnego nie
dysponuje wobec niej żadnymi
uprawnieniami majątkowymi.

Definicja opłaty

adicenckiej



Opłata adiacencka została uregulowana w ustawie o

gospodarce

nieruchomościami

i

stanowi

wyraz

ustawowego obowiązku spoczywającego na właścicielu lub

użytkowniku wieczystym nieruchomości w ponoszeniu

kosztów budowy urządzeń infrastruktury technicznej.



należy przez to rozumieć opłatę ustaloną w związku ze

wzrostem wartości nieruchomości spowodowanym budową

urządzeń infrastruktury technicznej z udziałem środków

Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego,

środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub ze

źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi, albo

opłatę ustaloną w związku ze scaleniem i podziałem

nieruchomości, a także po-działem nieruchomości;

cd.



art. 98a - jeżeli w wyniku podziału nieruchomości

dokonanego na wniosek właściciela lub użytkownika

wieczystego, który wniósł opłaty roczne za cały okres

użytkowania tego prawa, wzrośnie jej wartość, wójt

burmistrz albo prezydent miasta może ustalić w

drodze odrębnej decyzji administracyjnej, opłatę

adiacencką z tego tytułu.



wysokość stawki procentowej opłaty ustala rada

gminy, w drodze uchwały, w wysokości nie większej

niż 30% różnicy wartości nieruchomości. Ustalenie

opłaty adiacenckiej może nastąpić jednak w terminie

3 lat od dnia, w którym decyzja zatwierdzająca

podział nieruchomości stała się ostateczna albo

orzeczenie o podziale stało się prawomocne.

cd.



Jeśli zaś chodzi o wymierzenie opłaty adiacenckiej związanej ze

scaleniem i podziałem nieruchomości, to zgodnie z art. 107,

osoby, które otrzymały nowe nieruchomości wydzielone w wyniku

scalenia i podziału, są zobowiązane do wniesienia na rzecz gminy

opłat adiacenckich w wysokości do 50% wzrostu wartości tych

nieruchomości,

w

stosunku

do

wartości

nieruchomości

dotychczas posiadanych.



wysokość stawki procentowej opłaty adiacenckiej ustala rada

gminy w uchwale o scaleniu i podziale nieruchomości. Natomiast

termin i sposób wnoszenia opłat adicenckich ustala wójt,

burmistrz albo prezydent miasta, w drodze ugody z osobami

zobowiązanymi do zapłaty, przez podpisanie protokołu uzgodnień.

W razie niedojścia do ugody, o terminie i sposobie zapłaty

rozstrzyga rada gminy, podejmując uchwałę o scaleniu i podziale

nieruchomości. Na koniec dodać należy, że opłatę adiacencką

ustala wójt, burmistrz albo prezydent miasta, zgodnie z ugodą lub

uchwałą o scaleniu i podziale nieruchomości.

opłata planistyczna lub

renta planistyczna



Obowiązek uiszczenia opłaty planistycznej wynika z postanowień ustawy o planowaniu i zagospodar

przestrzennym i powstaje w razie zbycia przez właściciela lub użytkown wieczystego nieruchom,

której wartość wzrosła wskutek uprzedniego uchwalenia lub zmiany miejscowego planu

zagospodarowania przestrzennego.



Art. 36 ust. 4, jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, wartość

nieruchomości wzrosła, a właściciel lub użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość, wójt,

burmistrz albo prezydent miasta pobiera jednorazową opłatę ustaloną w tym planie, określoną w

stosunku procentowym do wzrostu wartości nieruchomości.



Opłata planistyczna ustalana jest w drodze decyzji przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta i

stanowi dochód gminy. Wysokość opłaty nie może być wyższa niż 30 % wzrostu wartości

nieruchomości.



Opłata może zostać naliczona jedynie w ciągu 5 lat  od daty wejścia w życie miejscowego planu

zagospodarowania przestrzennego. Po upływie tego terminu nie jest możliwe wszczęcie

postępowania administracyjnego celem nałożenia obowiązku uiszczenia opłaty.



opłata związana ze wzrostem wartości nieruchomości, który jednak

następuje z innej przyczyny – z powodu zmiany przeznaczenia

nieruchomości w związku z uchwaleniem lub zmianą planu miejscowego.

Waloryzacja



W zakresie działania ustawy o gospodarce

nieruchomościami

ustawodawca

nakazał

stosowanie waloryzacji w:



art. 33 ust. 3a u.g.n., dotyczącym waloryzacji opłat

rocznych

podlegających

zwrotowi,

z

tytułu

niewykorzystanego

okresu

użytkowania

wieczystego, które zostało rozwiązane przed

upływem terminu, na który prawo to zostało

ustanowione,



art. 68 ust. 2 u.g.n., dotyczącym waloryzacji kwoty

udzielonej bonifikaty przy nabyciu nieruchomości

od Skarbu Państwa lub od jednostki samorządu

terytorialnego, jeżeli bonifikata podlega zwrotowi,

cd.



- art. 68a ust. 3 u.g.n., dotyczącym prawa odkupu od
partnera prywatnego lub spółki, o której mowa w art. 14 ust.
1 u.p.p.p.,



– art. 132 ust. 1c u.g.n., dotyczącym zwrotu zaliczki z tytułu
odszkodowania za wywłaszczenie lub przymusowe zajęcie
nieruchomości,



– art. 132 ust. 3 u.g.n., dotyczącym waloryzacji
odszkodowania należnego za wywłaszczenie nieruchomości,
dokonywanej na dzień wypłaty tego odszkodowania,



– art. 132 ust. 3a u.g.n., dotyczącym waloryzacji kwoty
wpłaconego niegdyś odszkodowania, jeżeli podlega ono
zwrotowi na skutek stwierdzenia nieważności decyzji
ustalającej to odszkodowanie,

cd.



art. 140 ust. 2 u.g.n., dotyczącym waloryzacji kwoty wpłaconego
niegdyś odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości, które
podlega

zwrotowi

na

skutek

zwrotu

wywłaszczonej

nieruchomości,



art. 140 ust. 5 u.g.n., dotyczącym wysokości zwracanej dopłaty,



art. 148 ust. 3 u.g.n., dotyczącym waloryzacji kwoty opłaty
adiacenckiej w przypadku upływu stosownego terminu pomiędzy
wydaniem decyzji o ustalenie tej opłaty a dniem jej wykonalności,



art. 200 ust. 1 pkt 4 u.g.n., dotyczącym zaliczania na poczet ceny
nabycia własności zwaloryzowanych opłat poniesionych z tytułu
zarządu budynków, innych urządzeń i lokali,



art. 200 ust. 2 pkt 2 u.g.n., dotyczącym waloryzacji należności
Skarbu Państwa z tytułu odpłatnego uwłaszczania państwowych
osób prawnych na dzień 5 grudnia 1990 r.,

cd.



art. 204 ust. 4 u.g.n., dotyczącym

waloryzacji opłat z tytułu użytkowania

budynków, lokali i innych urządzeń

zaliczanych na poczet ceny nabycia

tych obiektów w ramach uwłaszczenia

spółdzielni, związków spółdzielczych i

innych osób prawnych,



art. 217 ust. 2 u.g.n., dotyczącym

zwrotu

zwaloryzowanego

odszkodowania.

Formy dysponowania nieruchomościami

Gospodarowanie nieruchomościami

obejmuje :



czynności faktyczne,



prawne związane z korzystaniem
nieruchomości,



prawne rozporządzające
nieruchomością.

rozporządzanie



W znaczeniu cywilistycznym rozporządzanie to
przenoszenie praw, ustanawianie praw rzeczowych

obciążających oznaczone rzeczy oraz zrzeczenie się praw,



umowa dzierżawy, najmu lub inna umowa zobowiązująca,
na podstawie której osoba trzecia uzyskuje prawo
obligacyjne do nieruchomości, nie jest  czynnością
rozporządzającą,



żeby móc dokonać czynności rozporządzającej, trzeba mieć
prawo (np. prawo własności), które ma być przedmiotem
czynności rozporządzającej. Zawarcie umowy obligacyjnej
nie wymaga natomiast  posiadania prawa do przedmiotu
umowy obligacyjnej.

Podstawowe zasady dysponowania

gruntami publicznymi

1)

Zasada ograniczonych kompetencji w
dysponowaniu



Najszersze możliwości gospodarowania, a tym
samym i dysponowania, nieruchomościami
przysługują właścicielom.



Ze względu na możliwości korzystania z tych form
właścicieli należy podzielić na dwie grupy:

a)

właścicieli będących podmiotami publicznymi (SP i
j.s.t.),

b)

innych  właścicieli, czyli właścicieli prywatnych.

Zasada przejrzystości w dysponowaniu

gruntami



Przepisy regulujące dysponowanie gruntami publicznymi obligują
do stosowania wielu instrumentów prawnych, których celem jest
zapewnienie jawności obrotu gruntami publicznymi oraz udziału
w tym obrocie możliwie szerokiego kręgu zainteresowanych
osób,



w myśl art. 35 ust. 1 u.g.n.

właściwy organ sporządza i

podaje do publicznej wiadomości:



wykaz nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, do oddania
w użytkowanie wieczyste, użytkowanie, najem lub dzierżawę



oraz że wykaz ten wywiesza się na okres 21 dni w siedzibie
właściwego urzędu, a ponadto informację o wywieszeniu tego
wykazu podaje się do publicznej wiadomości przez ogłoszenie w
prasie lokalnej oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty w danej
miejscowości.

cd.



art. 23 ust. 3 ustawy z dnia 30 maja 1996 r. o gospodarowaniu
niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa oraz o Agencji
Mienia Wojskowego rozciąga stosowanie u.g.n. do
gospodarowania nieruchomościami przez AMW,



art. 28 ust. 1 u.g.n.r.S.P. postanowiono, że dla nieruchomości
Zasobu będących przedmiotem sprzedaży Agencja NR
sporządza wykaz, ogłoszony w sposób zwyczajowo przyjęty w
danej miejscowości przez okres 14 dni przed dniem
ogłoszenia przetargu,



jawności i przejrzystości  obrotu gruntami publicznymi służy
również wymóg podawania do publicznej wiadomości
ogłoszenia o przetargu (art. 38 ust. 2 u.g.n.), a także
uprawnienie do zaskarżania czynności związanych z
przeprowadzeniem przetargu.

cd.



w myśl art. 40 ust. 5 u.g.n. uczestnik przetargu

może, w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia

wyniku przetargu ustnego lub doręczenia

zawiadomienia o wyniku przetargu pisemnego,

zaskarżyć czynności związane z

przeprowadzeniem przetargu do wojewody,

jeżeli przetarg dotyczy nieruchomości Skarbu

Państwa, albo do organu wykonawczego

jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli

przetarg dotyczy nieruchomości stanowiących

własność tej jednostki.

Zasada stosowania

odpłatności



zasadą jest, że nieodpłatne formy dysponowania
nieruchomościami mogą być stosowane tylko w
przypadkach ściśle określonych przepisami,



do dokonania przykładowo darowizny nie wystarcza wola
wójta czy rady gminy, ale potrzebny przepis, który w
oznaczonej sytuacji zezwala na dokonanie czynności
nieodpłatnej. Tym bardziej jest potrzebny taki przepis, gdy
właściciel gruntu publicznego chciałby skorzystać z
nietypowej formy nieodpłatnego przeniesienia własności,
np. z nieodpłatnego przekazania własności nieruchomości.

cd.



do skorzystania z odpłatnych form wystarczy co
do zasady wola właściwych organów. Np.przepisy
nie określają, w jakich przypadkach może dojść
do sprzedaży nieruchomości, czy też w jakich
okolicznościach nieruchomości publiczne mogą
być wniesione tytułem aportu do spółki
handlowej. Jednakże stosowanie odpłatnych form
dysponowania wymaga zachowania oznaczonych
procedur, dotyczących rozporządzania
nieruchomościami publicznymi oraz oddawania
ich osobom trzecim do używania (np. na
podstawie najmu czy dzierżawy). 

cd.



Z zasadą stosowania odpłatnych form dysponowania
gruntami publicznymi wiąże się ściśle obowiązek
wykorzystywania instytucji przetargu w celu ustalania
warunków udostępniania gruntów publicznych osobom
trzecich, a przede wszystkim ceny,



art. 40 ust. 1 u.g.n. przetarg przeprowadza się w formie:



1)  przetargu ustnego nieograniczonego;



2)  przetargu ustnego ograniczonego;



3)  przetargu pisemnego nieograniczonego;



4)  przetargu pisemnego ograniczonego.

Formy dysponowania gruntami

publicznymi



Formy własnościowego dysponowania:

- sprzedaż,

-

zamiana,

-

wnoszenie aportów do spółek handlowych,

-

wyposażenie państwowych i komunalnych osób
prawnych i fundacji ,

-

przekazanie nieodpłatne w drodze umowy,

-

darowizna nieruchomości na cele publiczne.

Formy dysponowania gruntami

publicznymi



Niewłasnościowe dysponowania gruntami

publicznymi:

-

oddawanie gruntu w użytkowanie wieczyste.

-

obciążanie nieruchomości ograniczonymi prawami rzeczowymi,

-

oddawanie nieruchomości w najem lub dzierżawę,

-

oddawanie nieruchomości w leasing,

-

oddawanie nieruchomości w użyczenie,

-

oddawanie  nieruchomości w administrowanie,

-

przekazanie na czas realizacji inwestycji.

Formy dysponowania gruntami

publicznymi



Formy wewnętrznego
dysponowania :

-

oddanie nieruchomości w trwały zarząd,

- przekazanie nieruchomości stanowiącej własność

tego samego podmiotu między jednostkami
powołanymi do gospodarowania
nieruchomościami tego podmiotu

Sprzedaż:



przedmiotem

sprzedaży

mogą

zarówno

nieruchomości rolne, leśne, jak i inne nieruchomości,



sprzedaż nieruchomości stanowiących własność j.s.t.
następuje na podstawie u.g.n. bez względu na ich
rodzaj,



nieruchomości SP są sprzedawane na podstawie
różnych aktów prawnych. (nieruch rolne stanowiące
własność SP, przekazane do Zasobu Własności Rolnej
Skarbu Państwa (zwanego także w skrócie ZWRSP),
są sprzedawane na podstawie u.g.n.r.S.P., a
nieruchomości leśne na podstawie ustawy o lasach z
dnia 28.09.1991 r.)

Zamiana



Na zamianę nieruch, do których ma zastosowanie
u.g.n., zezwala art. 15 ust. 1 u.g.n. Zgodnie z tym
przepisem nieruch stanowiące własność SP oraz
własność j.s.t mogą być przedmiotem zamiany na
nieruch stanowiące własność osób fizycznych lub
osób prawnych. W przypadku nierównej wartości
zamienianych nieruchomości stosuje się dopłatę,
której wysokość jest równa różnicy wartości
zamienianych nieruchomości.



Takie dopłaty nie są wymagane, gdy do zamiany
dochodzi między SP a j.s.t. czy też między j.s.t.

cd.



Przedmiotem

zamiany

mogą

być

przede

wszystkim dwie nieruchomości.



Zamiana może polegać także na zbyciu prawa
własności nieruch za prawo użytk. wieczyst. albo
też tylko prawa użytk. wieczyst. za inne prawo
użytkowania

wieczystego.

O

wyborze

nieruchomości polegających zamianie decyduje
się według tych samych zasad, jakie obowiązują
przy przeznaczaniu nieruch na sprzedaż, czyli o
przeznaczeniu nieruch do zamiany decydują
właściwe

organy,

kierując

się

własnym

przekonaniem o potrzebie dokonania zamiany.

cd.



Natomiast w myśl art. 38e ust. 1 ustawy o lasach lasy,

grunty i inne nieruchomości Skarbu Państwa pozostające

w zarządzie Lasów Państwowych mogą być przedmiotem

zamiany na lasy, grunty i inne nieruchomości w

przypadkach

uzasadnionych

potrzebami

i

celami

gospodarki leśnej, po ich wycenie przez osoby posiadające

uprawnienia z zakresu szacowania nieruchomości.



W ust. 2 dodano, że zamiana dokonywana przez: 1) 

nadleśniczego - wymaga zgody dyrektora regionalnej

dyrekcji Lasów Państwowych;

2)  dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych -

wymaga zgody Dyrektora Generalnego.

Wnoszenie aportów do spółek

handlowych



U.g.n. zezwala na wnoszenie nieruchomości do spółek

handlowych tytułem aportu, z tym że o wniesieniu

decyduje minister właściwy dla spraw SP. Starosta

wskazuje, na wniosek ministra, nieruchomości SP,

które mogą być przedmiotem aportu.



Do

spółek

mogą

być

również

wnoszone

nieruchomości rolne należące do ZWRSP (art. 24 ust.

1 pkt 3 u.g.n.r.S.P.).



Natomiast lasy państwowe nie mogą być wnoszone

do spółek (art. 42 ust. 2 ustawy o lasach).

c.d.



sprzedaży nieruch rolnych SP dokonuje ANR, a

leśnych - Państwowe Gospodarstwo Leśne „Lasy

Państwowe" (zwane także w skrócie „PGLLP").



inne nieruch SP sprzedawane są - co do zasady -

przez właściwych starostów, do których należy

gospodarka

nieruch

należącymi

do

Zasobu

Nieruchomości Skarbu Państwa, utworzonego na

podstawie u.g.n.



w odniesieniu do innych nieruch są wyjątki od zasady,

że właściwy jest starosta. Np.. kompetencje do

sprzedaży przyznano Agencji Mienia Wojskowego czy

Mieszkaniowej Agencji Wojskowej, które mogą

sprzedawać nieruchomości, powierzone przez ustawy

Agencjom.

cd.



Generalnie ani u.g.n., ani u.g.n.r.S.P. nie
określają kryteriów przeznaczania nieruchomości
do sprzedaży. O wyborze nieruchomości do
sprzedaży decydują więc organy i instytucje
powołane do gospodarowania, z tym że zbycie, a
więc i sprzedaż nieruchomości SP przez starostę
wymaga zgody właściwego wojewody (art. 23
ust. 1 pkt 7 u.g.n.). ANR nie musi uzyskiwać
zgody innego podmiotu czy organu.



Natomiast ustawa o lasach określa, które lasy
mogą być przedmiotem sprzedaży.

cd.



W myśl art. 38 ust. 1 tej ustawy sprzedaż lasów,

gruntów i innych nieruch SP znajdujących się w

zarządzie Lasów Państwowych, z zastrzeżeniem art.

40a, może następować w przypadkach:

1)  zbywania udziałów lasów stanowiących własność

Skarbu Państwa we współwłasnościach;

2)  regulacji granicy polno-leśnej;
3)  stwierdzenia przez nadleśniczego nieprzydatności

gruntów, budynków i budowli na potrzeby gospodarki

leśnej;

4)  zmiany przeznaczenia na cele nieleśne i nierolnicze;
5)  podyktowanych ważnymi względami gospodarczymi

lub społecznymi, o ile nie narusza to interesu Skarbu

Państwa.

cd.

Nieruchomości wymienione w pkt 5 mogą być

sprzedane tylko za zgodą ministra właściwego  ds.
środowiska (art. 38 ust. 2 ustawy o lasach). O
wyborze

nieruchomości

stanowiących

j.s.t.

decydują organy wykonawcze tych jednostek, z tym
że zbycie nieruchomości, a więc i sprzedaż,
wymagają co do zasady zgody właściwej rady.   

  Co do zasady cenę sprzedaży ustala się w drodze

przetargu.

Podstawą

sporządzenia

umowy

sprzedaży jest protokół z przetargu. W wypadku
sprzedaży bezprzetargowej podstawą sporządzenia
umowy sprzedaży jest protokół z rokowań.

cd.



W myśl art. 14 ust. 1 u.g.n. nieruchomości stanowiące

przedmiot własności Skarbu Państwa mogą być

sprzedawane jednostkom samorządu terytorialnego za

cenę niższą niż ich wartość rynkowa lub oddawane tym

jednostkom w użytkowanie wieczyste bez pobierania

pierwszej opłaty. Nieruchomości stanowiące przedmiot

własności jednostek samorządu terytorialnego mogą

być sprzedawane Skarbowi Państwa lub innym

jednostkom samorządu terytorialnego za cenę niższą

niż wartość rynkowa nieruchomości albo oddawane im

w użytkowanie wieczyste bez pobierania pierwszej

opłaty.

Sprzedaż bez przetargu



 

Nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetar, jeżeli:

1) jest zbywana na rzecz osoby, której przysługuje

pierwszeństwo w jej nabyciu, stosownie do art. 34;

2) zbycie następuje między Skarbem Państwa a jednostką

samorządu terytorialnego oraz między tymi jednostkami;

3) jest zbywana na rzecz osób, fizycznych i osób prawnych,

które

prowadzą

działalność

charytat.,

opiekuńczą,

kulturalną, leczniczą, oświatową, naukową, badawczo-

rozwojową, wychow., sportową lub turystyczną, na cele

niezwiązane z działaln. zarobkową, a także organiz pożytku

publicznego na cel prowadzonej działaln. pożytku publiczn;

4) zbycie następuje w drodze zamiany lub darowizny;
5) sprzedaż nieruchomości następuje na rzecz jej użytkownika

wieczystego;

cd.

6) przedmiotem zbycia jest nieruchomość lub jej części, jeśli

mogą poprawić warunki zagospodar nieruchom przyległej,

stanowiącej własność lub oddanej w użytkowanie wieczyste

osobie, która zamierza tę nieruch lub jej części nabyć, jeżeli

nie mogą być zagospodarowane jako odrębne nieruchomości;

7) ma stanowić wkład niepieniężny (aport) do spółki albo

wyposażenie nowo tworzonej państwowej lub samorządowej

osoby prawnej, lub majątek tworzonej fundacji;

8) jest zbywana na rzecz zarządzającego specjalną strefą

ekonomiczną, na której terenie jest położona;

9) przedmiotem zbycia jest udział w nieruchomości, a zbycie

następuje na rzecz innych współwł. nieruchom;

10) jest zbywana na rzecz kościołów i związków wyznaniowych,

mających uregulowane stosunki z państwem, na cele

działalności sakralnej;

cd.

11)

jest sprzedawana partnerowi prywatnemu lub spółce, o

której mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008

r. o partnerstwie publiczno—prywatnym, jeżeli sprzedaż

stanowi wniesienie wkładu własnego podmiotu

publicznego, a wybór partnera prywatnego nastąpił w

trybie przewidzianym w art. 4 ust. 1 lub 2 powołanej

ustawy;



12) jest zbywana przedstawicielstwom dyplomatycznym lub

urzędom konsularnym państw obcych oraz innym

przedstawicielstwom i instytucjom zrównanym z nimi w

zakresie przywilejów i immunitetów na podstawie ustaw,

umów międzynarodowych lub powszechnie obowiązujących

zwyczajów międzynarodowych nieruchomości Skarbu

Państwa mogą być, na zasadzie wzajemności, zbywane lub

oddawane w użytkowanie, dzierżawę lub najem.

cd.

13) jest zbywana na rzecz spółki celowej utworzonej na

podstawie przepisów ustawy z dnia 7 września 2007 r. o

przygotowaniu finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce

Nożnej UEFA EURO 2012 lub właściwych podmiotów

wymienionych w art. 17 ust. 2 tej ustawy, realizujących

przedsięwzięcia Euro 2012, w celu ich wykonania, w sytuacji

gdy jej nabycie przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu

terytorialnego nastąpiło w trybie przepisów ustawy z dnia

7 września 2007 r. o przygotowaniu finałowego turnieju

Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012.



14) jest zbywana na rzecz inwestora realizującego inwestycję

w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej zgodnie z

przepisami ustawy z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu

i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki

jądrowej oraz inwestycji towarzyszących.

Wyposażenie państwowych i

komunalnych osób prawnych i

fundacji



Utworzenie osoby prawnej lub fundacji wymaga
wyposażenia

jej

w

majatek

umożliwiający

rozpoczęcia zamierzonej działalności. Dotyczy to
również SP i j.s.t.



Jeżeli Państwo lub j.s.t. tworzą osobę prawną, to
osoba jest wyposażona w mienie niezbędne do
rozpoczęcia

działalności

skierowanej

na

wykonanie powierzonych jej zadań. Podobny
proces zachodzi przy tworzeniu spółek, którą
wyposaża się w kapitał zakładowy w postaci
środków pieniężnych lub innego mienia.

cd.



Mieniem przekazywanym w celu wyposażenia
mogą być również nieruchomości. Wyposażenie
w rozumieniu u.g.n. polega na przeniesieniu
własności takiej nieruch na rzecz tworzonej
osoby prawnej lub na oddaniu tworzonej osobie
prawnej tej nieruch w użytk. wieczyste.



Dla oznaczenia tego procesu w u.g.n. posłużono
się m.in. i takim oto zwrotem": „przekazywanie
jako wyposażanie tworzonych przedsiębiorstw
państwowych..." (art. 13 ust. 1 in fine u.g.n.).

cd.



Ani u.g.n.r.S.P., ani ustawa o lasach nie wspominają o możliwości
wyposażania państwowych osób prawnych.



W myśl u.g.n. wyposażenie obejmuje następujące etapy:

-

pierwszy etap

to wskazanie przez starostę na wniosek ministra do spraw

SP lub na wniosek organu założycielskiego, lub organu, który będzie
nadzorował fundację, nieruchomości, które będzie przedmiotem
wyposażenia.

-

drugi etap

to wydanie przez ministra lub organ założycielski aktu o

utworzeniu osoby prawnej, który zawiera postanowienie m.in. o
wyposażeniu w nieruchomość tworzonej osoby prawnej.

-

Utworzenie fundacji wymaga zaś złożenia oświadczenia o utworzeniu
fundacji.

-

trzeci etap

to zawarcie w formie aktu notarialnego umowy, na mocy której

wymieniony minister lub organ nieodpłatnie przenosi w drodze umowy
własność nieruchomości na rzecz tworzonej osoby prawnej względnie
oddaje tworzonej osobie tę nieruchomość w użytkowanie wieczyste bez
obowiązku ponoszenia pierwszej opłaty.

Przekazanie nieodpłatne w drodze

umowy



Termin „przekazanie" może być rozumiany różnie.
Potocznie przez przekazanie rozumie się sytuację,
w której dochodzi do zmiany podmiotu władającego
danym przedmiotem. Przekazanie przedmiotu we
władanie innej osobie (podmiotowi) zazwyczaj ma
związek z jakimś zdarzeniem prawnym (np. z
umową sprzedaży, umową darowizny, umową
najmu czy użyczenia, ze zwrotem wywłaszczonej
nieruchomości). Np. w art. 13 ust. 1 u.g.n. jest
mowa

o

przekazywaniu

jako

wyposażenie

tworzonych przedsiębiorstw państwowych oraz
jako majątek tworzonych fundacji.

cd.



Zdarzeniem prowadzącym do przekazania nieruch

jest wyposażenie, które obejmuje m.in. zawarcie

umowy przeniesienia własności nieruch na rzecz

tworzonego przedsięb. czy fundacji.



O innym przypadku przekazania jest mowa w ust. 1a

art. 13 u.g.n. Nieruchomość może być także

przekazywana nieodpłatnie w drodze umowy

partnerowi prywatnemu lub spółce, o której mowa w

art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o

partnerstwie publiczno-prywatnym, na czas realizacji

przedsięwzięcia w ramach partnerstwa publiczno-

prywatnego. Podstawą przekazania jest umowa

zawierana z partnerem prywatnym lub spółką.

cd.



W art. 22 ust. 1 u.g.n. jest natomiast mowa o
przekazaniu w drodze darowizny.



We wszystkich wymienionych wyżej przepadkach
chodzi

o

skutek

w

postaci

przekazania

nieruchomości na podstawie oznaczonej umowy
nie będącą umową przekazania, lecz jedynie
prowadzącą do przekazania. 

cd.



Do szczególnego rodzaju przypadków przekazania

dochodzi w ramach struktury organizacyjnej tej

samej osoby, np. między oddziałami tej samej osoby

prawnej (przekazanie wewnętrzne). Jest to czynność

faktyczna, aczkolwiek o pewnej doniosłości prawnej.

Wówczas sporządza się protokół lub inny dokument

potwierdz. fakt przekazania.



Z podobnym rodzajem przekazania mamy do

czynienia  w przypadku przekazywania nieruch

między państwowymi jednostkami organizacyjnymi

nie posiadającymi osobowości prawnej czy też

między

jednostkami

organizacyjnymi

nie

posiadającymi osobowości prawnej należącymi do tej

samej j.s.t.

Darowizna nieruchomości na cele

publiczne



Możliwość dokonania darowizny na cel publiczny
przewidziana jest w art. 13 ust. 2 u.g.n. W myśl
tego przepisu nieruch może być, z zastrzeżeniem
art. 59 ust. 1, przedmiotem darowizny na cele
publiczne, a także przedmiotem darowizny
dokonywanej między Skarbem Państwa a
jednostką samorządu terytorialnego, a także
między tymi jednostkami.



W umowie darowizny określa się cel, na który
nieruchomość jest darowana.

cd.



W przypadku niewykorzystania nieruch na ten cel
darowizna podlega odwołaniu, z zastrzeżeniem ust.
2a. Darowizny nieruch stanowiącej przedmiot
własności SP dokonuje starosta, wykonujący zadanie z
zakresu administracji rządowej - za zgodą wojewody, a
nieruch stanowiącej przedmiot własności jednostki
samorządu terytorialnego jej organ wykonawczy - za
zgodą rady albo sejmiku.



Odstąpienie od odwołania darowizny następuje za
zgodą organu, który wyraził zgodę na jej dokonanie.
Zgody nie wymaga dokonanie darowizny przez
ministra właściwego do spraw SP, o której mowa w
art. 59 ust. 1 u.g.n.

cd.



W przypadku niewykorzystania nieruch na ten

cel

darowizna

podlega

odwołaniu,

z

zastrzeżeniem ust. 2. W myśl tego zastrzeżenia

odstąpienie od odwołania darowizny następuje

za zgodą odpowiednio wojewody, sejmiku

województwa lub rady powiatu.



Według art. 59 ust. 1 u.g.n. minister właściwy do

spraw SP może wyposażyć fundację lub dokonać

darowizny nieruchomości z zasobu SP na rzecz

fundacji oraz organizacji pożytku publicznego

prowadzących działalność, o której mowa w art.

68 ust. 1 pkt 2 u.g.n., na jej cele statutowe.

cd.



W ust. 2 dodano, że w przypadku niewykorzystania

nieruchomości na cel, na który nieruch została

darowana, darowiznę odwołuje się lub minister

właściwy do spraw Skarbu Państwa może wyrazić

zgodę na zbycie nieruchomości.



Przepisy art. 5b i 5c ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r.

o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących

Skarbowi Państwa stosuje się odpowiednio



W ust. 5 art. 59 u.g.n. przewidziano, że tego rodzaju

darowizny mogą być dokonywane również przez

 Agencję Nieruchomości Rolnych, Agencję Mienia

Wojskowego oraz Wojskową Agencję Mieszkaniową.

cd.



Ani u.g.n.r.S.P., ani ustawa o lasach nie
przewidują dokonywania darowizn na cele
publiczne.



Ale ANR może dokonywać tego rodzaju darowizn
na podstawie wyżej wspomnianego art. 59 ust. 5
u.g.n.

Formy niewłasnościowe

dysponowania gruntami publicznymi



Oddawanie gruntu w użytkowanie wieczyste



użytkowanie wieczyste może być ustanowione tylko

przez SP lub j.s.t. i ewentualnie przez związki j.s.t.

Jednakże nie wszystkie nieruchomości publiczne mogą

być oddane w użytkowanie wieczyste.



u.g.n. zezwala na oddanie w użytk wieczyste nieruch,

które są objęte działaniem tej ustawy.



o możliwości oddawania w użytkowanie wieczyste

nieruch rolnych stanowiących własność SP, należących

do ZWRSP, decyduje u.g.n.r.S.P., a o możliwości

oddawania

w

użytkowania

lasów

państwowych,

będących w zarządzie PGLLP, decyduje ustawa o lasach. 

cd.



Jeżeli chodzi o nieruchomości rolne SP, to u.g.n.r.S.P. nie
umożliwia ANR oddawania w użytkowanie wieczyste.
Aczkolwiek w Zasobie mogą znajdować nieruchomości rolne
SP, które zostały oddane w użytkowanie wieczyste przed
przekazaniem nieruchomości do Zasobu. W takim wypadku
ANR wykonuje uprawnienia właścicielskie w stosunku do
nieruchomości rolnej będącej przedmiotem użytkowania
wieczystego, a przekazanej do Zasobu.,



Natomiast art. 38d ust. 1 ustawy o lasach stanowi, że na
wniosek

starosty,

wykonującego

zadanie

z

zakresu

administracji rządowej, grunty, o których mowa w art. 38c ust.
1, oraz nieprzydatne dla potrzeb gospodarki leśnej budynki i
budowle, wraz z gruntem niezbędnym do korzystania z nich,
mogą być przekazane przez Lasy Państwowe m.in. w
użytkowanie wieczyste osobie prawnej.

cd.



Jednakże przepis ten nie jest wykorzystywany,

ponieważ do tej pory minister właściwy do spraw

środowiska nie wykonał delegacji ustawowej,

zamieszczonej w ust. 2 art. 38d ustawy o lasach, czyli

nie określił, w drodze rozporządzenia, szczegółowego

trybu i warunków zawierania notarialnych umów

użytkowania wieczystego gruntów oraz zbywania

znajdujących się na nich budynków i budowli, a także

ustalania ich wartości, uwzględniając odpowiednio

przejrzystość i sprawność zastosowanych procedur

oraz rodzaj i przeznaczenie nieruchomości, na

których znajdują się budynki i budowle.

cd.



Sprzedaż

nieruchomości

albo

oddanie

w

użytkowanie

wieczyste

nieruch

gruntowej

wymaga zawarcia umowy w formie aktu
notarialnego.



Oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie
wieczyste i przeniesienie tego prawa w drodze
umowy wymaga wpisu w księdze wieczystej.



Sprzedaż

nieruchomości

albo

oddanie

w

użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej
następuje w drodze przetargu lub w drodze
bezprzetargowej.

cd.



Warunki

zbycia

nieruchomości

w

drodze

przetargu obwieszcza się w ogłoszeniu o
przetargu.



Warunki

zbycia

nieruchomości

w

drodze

bezprzetargowej ustala się w rokowaniach
przeprowadzanych z nabywcą.



Protokół z przeprowadzonego przetargu oraz
protokół z rokowań przy zbyciu w drodze
bezprzetargowej stanowią podstawę do zawarcia
umowy.

cd.



W umowie o oddanie nieruchomości gruntowej w

użytkowanie wieczyste ustala się okres użytkowania

wieczystego zależnie od celu, na który nieruchomość

gruntowa zostaje oddana w użytkowanie wieczyste,

oraz określa się sposób korzystania z nieruchomości,

stosownie do

art. 236

i art. 239 Kodeksu cywilnego.



Jeżeli przedmiotem umowy o oddanie nieruchomości

gruntowej

w

użytkowanie

wieczyste

jest

nieruchomość wpisana do rejestru zabytków, przy

określaniu sposobu korzystania z tej nieruchomości

można nałożyć, w razie potrzeby, na nabywcę

obowiązek odbudowy lub remontu położonych na niej

zabytkowych obiektów budowlanych, w terminie

określonym w umowie.

cd.



Oddanie nieruch gruntowej w użytk wieczyste dotyczące sposobu

korzystania z tej nierucho podlegają ujawnieniu w księdze

wieczystej.



Oddanie w użytk wieczyste nieruch gruntowej zabudowanej

następuje z równoczesną sprzedażą położonych na tej

nieruchomości budynków i innych urządzeń.



Nieruch gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być

sprzedana

wyłącznie

użytkownikowi

wieczystemu,

z

zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3.



1a. Nieruch gruntowa stanowiąca własność SP może być

sprzedana użytkownikowi wieczystemu za zgodą wojewody.

Zgody wojewody nie wymaga sprzedaż na rzecz użytkownika

wieczystego nieruchomości, o których mowa w art. 51 ust. 2

(wyposaż polega na przeniesieniu na rzecz państwowej os pr

własn nierucho albo oddaniu jej nieruch gruntowej w użytk

wieczyste lub na oddaniu państwowej jednostce organizacyjnej

nieruchw trwały zarząd.)

cd.

Drugie odstępstwo



Art. 57. 1. Prawa do nieruchomości, które
pozostały po zlikwidowanej lub sprywatyzowanej
państwowej osobie prawnej, przechodzą z mocy
prawa na rzecz Skarbu Państwa odpowiednio z
dniem likwidacji lub z dniem zakończenia
prywatyzacji.

cd.



 Z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruch
wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione
prawo użytkowania wieczystego. Przepisu art. 241
Kodeksu cywilnego nie stosuje się.



W odniesieniu do nieruch gruntowej oddanej w
użytk wieczyste przeniesienie własności tej
nieruch, w drodze umowy, między SP a jst oraz
między jst może nastąpić za powiadomieniem jej
użytkownika wieczystego.



Użytkowanie wieczyste wygasa z upływem okresu
ustalonego w umowie albo przez rozwiązanie
umowy przed upływem tego okresu.

wywłaszczenie



Wywłaszczenie oznacza wszelkie formy
ingerencji państwa w prawa własności
przysługujące innym podmiotom.



Przedmiotem wywłaszczenia jest prawo
rzeczowe, a skutkiem przejście prawa na
rzecz SP, jst albo wygaśnięcie prawa (co
nie może dotyczyć własności) bądź
ograniczenie wykonywania prawa.

cd.



Zgodnie z art. 21 ust. 2 Konstytucji

„Wywłaszczenie

jest

dopuszczalne

jedynie

wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i

za słusznym odszkodowaniem”.



Nie jest dopuszczalne wychodzenie poza te

określone Konstytucją ramy ani stosowanie

rozszerzającej

interpretacji

przepisów

dopuszczających wywłaszczenie. Treść art. 21

Konstytucji RP pełni bowiem rolę ochronną wobec

własności i praw dziedziczenia, stanowiąc, że

tylko w sposób określony w tym przepisie można

wykluczyć tę ochronę (wyrok TK z dnia 14 marca

2000 r., P 5/99) .

cd.



Wywłaszczenie dotyczące nieruchomości
uregulowane jest w rozdziale 4 działu III
komentowanej ustawy, w art. 112–135.
Unormowania te umożliwiają władzy
publicznej ingerencję w cudzą własność
przez ograniczenie lub pozbawienie
własności

nieruchomości,

a

także

pozbawianie i ograniczanie innych praw
do

nieruchomości

–

użytkowania

wieczystego i innych praw rzeczowych.

cd.



Wywłaszczenie dokonywane na podstawie komentowanej

ustawy:



– przeprowadzane jest w postępowaniu administracyjnym,

w indywidualnej sprawie z zakresu administracji

publicznej, przez wydanie decyzji (art. 112 ust. 2 u.g.n.),



– może dotyczyć tylko nieruchomości przeznaczonych w

planach

miejscowych

na

cele

publiczne

lub

nieruchomości, dla których wydana została ostateczna

decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego

(art. 112 ust. 1 u.g.n.),



– może nastąpić, tylko jeżeli cele publiczne nie mogą być

zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo

ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą

być nabyte w drodze umowy (art. 112 ust. 3 u.g.n.),

cd.



- następuje w celu realizacji celu publicznego –

jednego z celów wymienionych w art. 6 u.g.n. lub

celu publicznego określonego w innej ustawie,



– polega na pozbawieniu własności, użytkowania

wieczystego lub innego ograniczonego prawa

rzeczowego albo na ograniczeniu tych praw,



– następuje tylko na rzecz SP lub jst (nie może

nastąpić

na

rzecz

państwowych

ani

samorządowych osób prawnych, ani innych osób),

z tym że ograniczenie wykonywania prawa może

nastąpić także na rzecz innych podmiotów

realizujących cel publiczny.

cd.



Decyzję o pozbawieniu lub o ograniczeniu
praw do nieruchomości wydaje starosta
wykonujący zadania z zakresu administracji
rządowej, a organem wyższego stopnia jest w
tym przypadku wojewoda.



Decyzja może zostać wydana z urzędu (gdy
inwestorem jest taka jednostka, która nie ma
własnych uprawnień do wnioskowania o
wydanie decyzji) lub na wniosek (organu
jednostki samorządu terytorialnego, innej
osoby lub jednostki organizacyjnej).

cd.



Niezbędność nieruch do realizacji celu publicznego podlega

ocenie także po dokonaniu wywłaszczenia. Zgodnie bowiem z

art. 137 ust. 1 u.g.n. nieruch uznaje się za zbędną na cel

określony w decyzji o wywłaszczeniu, jeżeli:



– pomimo upływu 7 lat od dnia, w którym decyzja o

wywłaszczeniu stała się ostateczna, nie rozpoczęto prac

związanych z realizacją tego celu albo



– pomimo upływu 10 lat od dnia, w którym decyzja o

wywłasz. stała się ostateczna, cel ten nie został zrealizowany.



Nieruch, która stała się zbędna na cel wywłaszcz, podlega

zwrotowi poprzedniemu właścicielowi (lub jego następcom

prawnym), przy czym jeśli cel wywłaszczenia został

zrealizowany tylko na części wywłaszcz nieruch, zwrotowi
podlega pozostała część

cd.



Jeśli wywłaszczenie polega na pozbawieniu dotychczasowego
właściciela prawa własności nieruch, jego skutkiem jest
przejście prawa własności na rzecz SP lub jst (art. 121 u.g.n.),



Pozbawienie prawa użytkowania wieczystego polega na tym, że
albo to prawo przechodzi na SP lub jst albo wygasa (jeżeli
ustanowione było na nieruchomości stanowiącej własność tej
osoby, na której rzecz nastąpiło wywłaszczenie).



W przypadku pozbawienia ograniczonego prawa rzeczowego
(użytkowania

nieruchomości,

służebności

osobistej

lub

gruntowej, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu
mieszkalnego lub użytkowego, prawa do domu mieszkalnego w
spółdzielni mieszkaniowej) pozbawianie prawa może nastąpić
albo przez wywłaszczenie prawa własności nieruchomości, którą
to ograniczone prawo obciąża, albo przez wywłaszczenie
bezpośrednio ograniczonego prawa rzeczowego).

cd.



Nie podlegają wywłaszczeniu zastaw, który
obciąża rzeczy ruchome, więc nie dotyczy
nieruchomości, ani hipoteka, która nie daje
władztwa nad rzeczą (por. wyrok NSA z dnia
28 stycznia 2008 r.



Przedmiotem wywłaszczenia nie są prawa
obligacyjne, jak najem, dzierżawa, użyczenie,
które wygasają po upływie 3 miesięcy od
dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała
się ostateczna (art. 123 ust. 2 u.g.n.).

cd.



Nowelizacją ustawy o gospodarce
nieruch z dnia 24 września 2010 r.
dodano w art. 113 u.g.n. przepis ust. 7,
który rozciąga pojęcie nieuregulowanego
stanu prawnego nieruch również na
przypadki,

kiedy

właściciel

lub

użytkownik wieczysty nieruch nie żyje i
nie

przeprowadzono

postępowania

spadkowego

lub

nie

zostało

ono

zakończone.

Postępowanie



Wszczęcie postępowania wywłaszcze na rzecz SP następuje z
urzędu, a na rzecz jst - na wniosek jej organu wykonawczego.



Wszczęcie postępowania z urzędu może także nastąpić na
skutek zawiadomienia złożonego przez podmiot, który zamierza
realizować cel publiczny.



Wszczęcie

postępowania

wywłaszcz

następuje

po

bezskutecznym upływie dwumiesięcznego terminu do zawarcia
umowy, wyznaczonego na piśmie właścicielowi, użytkownikowi
wieczystemu nieruchomości, a także osobie, której przysługuje
ograniczone prawo rzeczowe na tej nieruchomości.



3. Wszczęcie postępowania wywłaszcz następuje z dniem
doręczenia zawiadomienia stronom lub z dniem określonym w
ogłoszeniu o wszczęciu postępowania, wywieszonym w urzędzie
starostwa powiatowego.

cd.



Odmowa wszczęcia postępowania wywłaszcz, o które

wystąpił organ wykonawczy jst albo podmiot, który

zamierza realizować cel publiczny, następuje w drodze

decyzji.



We wniosku o wywłaszczenie należy określić:



1) nieruch z podaniem oznaczeń z księgi wiecz lub

zbioru dokum oraz z katastru nieruch;



2) cel publiczny, do którego realizacji nieruch jest

niezbędna;



3) pow. nieruch, a jeżeli wywłaszczeniem ma być

objęta tylko jej część - powierzchnię tej części i całej

nieruchomości;



4) dotychczasowy sposób korzystania z nieruch i stan

jej zagospodar105;

cd.



5) lokale zamienne oraz sposób ich zapewnienia

najemcom wywłaszczonych lokali;



6) właściciela lub użytkownika wieczystego

nieruch,

a

w

razie

braku

danych

umożliwiających

określenie

tych

osób

-

władającego nieruch zgodnie z wpisem w

katastrze nieruch;



7) osobę, której przysługują ograniczone prawa

rzeczowe na nieruchomości;



8) nieruchomość zamienną, jeżeli jst taką

oferuje;



9) inne okoliczności istotne w sprawie.

cd.



Do wniosku o wywłaszczenie należy dołączyć:



1)

dokum z przebiegu rokowań,



2)

wypis i wyrys z planu miejscow, a w braku planu miejscow decyzję o

ustaleniu lokaliz inwest celu publiczn.;



3)

mapę z rejestrem nieruch objętych wnioskiem o wywłaszcz lub

mapę z podziałem i rejestrem nieruch oraz decyzję zatwierdzającą ten

podział, jeżeli wniosek o wywłaszczenie dotyczy tylko części

nieruchomości;



4)

odpis księgi wiecz albo oświadczenie przedstawiające aktualny stan

wpisów w księdze wiecz założonej dla nieruch objętej wnioskiem o

wywłaszcz wraz ze wskazaniem numeru księgi wiecz albo zaświadczenie

o stanie prawnym, jaki wynika ze zbioru dokumentów;



5)

w razie braku dokumentów, o których mowa w pkt 4, zaświadczenie

właściwego sądu stwierdzające, że nieruchomość nie ma założonej

księgi wieczystej lub że nie jest dla niej prowadzony zbiór dokumentów;



6)

wypis i wyrys z katastru nieruchomości.

cd.



Starosta, wykonujący zadanie z zakresu adm

rządowej, składa w sądzie wniosek o ujawnienie w

księdze wiecz wszczęcia postępowania wywłaszcz,

a jeżeli nieruch nie ma założonej księgi wiecz - o

złożenie

do

istniejącego

zbioru

dokum

zawiadomienia o wszczęciu tego postępowania.



2. Jeżeli wywłaszczenie nie doszło do skutku,

starosta, wykonujący zadanie z zakresu adm

rządowej, jest obowiązany wystąpić niezwłocznie

o wykreślenie z księgi wiecz wpisu o wszczęciu

postęp

wywłaszczeniowego

albo

złożyć

odpowiednie zawiadom do zbioru dokumentów.

cd.



Po wszczęciu postępowania wywłaszcz starosta,
wykonujący zadanie z zakresu adm rządowej,
przeprowadza rozprawę administracyjną.



Jeżeli nie zostały ustalone osoby, które wykażą,
że

przysługują

im

prawa

rzeczowe

do

nieruchomości, starosta wykonujący zadanie z
zakresu administracji rządowej, wydaje decyzję o
nabyciu własności nieruchomości przez Skarb
Państwa lub jst, wnioskującą o wywłaszczenie.



Nabycie prawa własności następuje z dniem, w
którym decyzja stała się ostateczna.

cd.



Decyzja o wywłaszczeniu nieruch, poza elementami

określonymi w art. 107 § 1 kpa, powinna zawierać:



1) ustalenie, na jakie cele nieruchomość jest wywłaszczana;



2) określ przedmiotu wywłasz przez podanie ozn. nieruch

wg. księgi wiecz lub zbioru dokum oraz wg katastru

nieruch;



3) określenie praw podlegających wywłaszczeniu;



4) wskazanie właściciela lub użytkownika wieczystego

nieruchomości;



5) wskazanie osoby, której przysługują ograniczone prawa

rzeczowe na nieruchomości;



6) zobowiązanie do zapewnienia lokali,



7) ustalenie wysokości odszkodowania.

zwrot



Nieruchomość wywłaszczona nie
może być użyta na cel inny niż
określony

w

decyzji

o

wywłaszczeniu, z uwzględnieniem
art. 137, chyba że poprzedni
właściciel lub jego spadkobierca nie
złożą

wniosku

o

zwrot

tej

nieruchomości.

cd.



W razie powzięcia zamiaru użycia
wywłaszczonej nieruchomości lub jej
części na inny cel niż określony w
decyzji o wywłaszczeniu, właściwy
organ

zawiadamia

poprzedniego

właściciela lub jego spadkobiercę o
tym

zamiarze,

informując

równocześnie o możliwości zwrotu
wywłaszczonej nieruchomości.

cd.



Poprzedni właściciel lub jego spadkobierca

mogą żądać zwrotu wywłaszcz nieruch lub jej

części, jeżeli,



stała się ona zbędna na cel określony w

decyzji o wywłaszczeniu.



Z wnioskiem o zwrot nieruch lub jej części

występuje się do starosty, wykonującego

zadanie z zakresu admin rządowej, który

zawiadamia o tym właściwy organ.



Warunkiem zwrotu nieruch jest zwrot przez

poprzedniego

właściciela

lub

jego

spadkobiercę

odszkodowania

lub

nieruchomości zamiennej

cd.



W przypadku niezłożenia wniosku o
zwrot wywłaszczonej nieruchomości
lub jej części w terminie 3 miesięcy
od dnia otrzymania zawiadomienia o
możliwości zwrotu, uprawnienie do
zwrotu nieruchomości lub jej części
wygasa.

cd.



Nieruchomość uznaje się za zbędną na cel

określony w decyzji o wywłaszczeniu, jeżeli:



1) pomimo upływu 7 lat od dnia, w którym

decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna,

nie rozpoczęto prac związanych z realizacją

tego celu albo



2) pomimo upływu 10 lat od dnia, w którym

decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna,

cel ten nie został zrealizowany.



2. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w ust. 1

pkt 2, cel wywłaszczenia został zrealizowany

tylko na części wywłaszczonej nieruchomości,

zwrotowi podlega pozostała część.

cd.



Ostateczna decyzja o wywłaszczeniu
nieruch stanowi podstawę do dokonania
wpisu w księdze wieczystej. Wpisu
dokonuje się na wniosek starosty,
wykonującego

zadanie

z

zakresu

administracji rządowej, lub organu
wykonawczego jednostki samorządu
terytorialnego, jeżeli nieruch została
wywłasz na rzecz tej jednostki.

Prawo pierwokupu



Generalnie

prawo

pierwokupu

służy

zapewnieniu

określonej

osobie

pierwszeństwa kupna oznaczonej rzeczy
przed innymi potencjalnymi kupującymi.
Prawem tym może zostać objęty każdy
przedmiot sprzedaży. Podstawowe regulacje
dotyczące pierwokupu zawarte są w art.
596–602

k.c.,

przy

czym

znajdują

zastosowanie w takim zakresie, w jakim
prawo to nie jest normowane w przepisach
szczególnych.

cd.



Prawo pierwokupu jest jedynie prawem, a

nie roszczeniem o nabycie rzeczy, a więc

może zostać ono zrealizowane wyłącznie

wtedy, gdy zobowiązany postanowił rzecz

sprzedać, a nie może być zrealizowane z

inicjatywy osoby, której przysługuje

prawo pierwokupu, w sytuacji gdy

zobowiązany

wcale

nie

zamierza

sprzedawać rzeczy objętej tym prawem

(por. wyrok SN z dnia 11 października

1974 r., III CRN 235/74).

cd.



Prawo pierwokupu przysługujące gminie na podstawie art. 109

ust. 1 u.g.n. może zostać wykonane w ciągu miesiąca od dnia

otrzymania przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta

zawiadomienia o treści umowy sprzedaży.



Decydująca dla początku biegu terminu na złożenie

oświadczenia woli w sprawie wykonania prawa pierwokupu jest

data otrzymania przez podmiot uprawniony zawiadomienia

notariusza o zawartej umowie sprzedaży, tak aby podmiot ten

mógł się z nią zapoznać zgodnie z art. 61 § 1 zdanie pierwsze

k.c. (por. wyrok SN z dnia 7 maja 2009 r., IV CSK 552/08).



W wyroku tym SN stwierdził, że chociaż w żadnym przepisie nie

skonkretyzowano, co oznacza użyty w art. 598 § 1 k.c. termin

„niezwłocznie”, to zarówno w art. 598 k.c., jak i w art. 110 ust. 2

u.g.n. chodzi o zawiadomienie adresata, więc to od chwili tego

zawiadomienia liczy się bieg omawianego miesięcznego terminu

(por. też wyrok SN z dnia 8 sierpnia 2003 r., V CK 177/02).

cd.



Czynność

prawna

zastrzegająca

umowne

prawo

pierwokupu może zostać dokonana w dowolnej formie,

także gdy prawo to dotyczy nieruchomości (por. wyrok

SN

z

dnia

19

lutego

2002 r., IV CKN 784/00),



Zgodnie z art. 597 § 1 k.c. rzecz, której dotyczy prawo

pierwokupu, może zostać sprzedana osobie trzeciej tylko

pod warunkiem, że uprawniony do pierwokupu nie

wykona swego prawa. Wymagania zawarte w tym

przepisie nie są zatem spełnione, gdy zobowiązany z

tytułu prawa pierwokupu zawiera bezwarunkową umowę

sprzedaży z osobą trzecią i zastrzega sobie na podstawie

art. 395 k.c. możliwość odstąpienia od umowy na

wypadek, gdyby uprawniony zechciał skorzystać z prawa

pierwokupu.

cd.



Ustawowe prawo pierwokupu wynika z przepisu ustawy

(źródłem takiego prawa jest np. art. 109 u.g.n.). Najczęściej

ustawowe prawo pierwokupu przysługuje Skarbowi Państwa

lub jednostce samorządu terytorialnego, ale może też

przysługiwać innym osobom. Najczęściej też naruszenie tego

prawa związane jest z sankcją nieważności sprzedaży.



Prawo pierwokupu jest niezbywalne i niepodzielne, przy

czym zakaz zbywania dotyczy przenoszenia tego prawa w

drodze czynności prawnej, zatem podlega ono dziedziczeniu.

Można

natomiast

zakładać,

że

jeżeli

w

umowie

ustanawiającej

prawo

pierwokupu

strony

zgodnie

przewidziały możliwość jego zbycia, to zbycie takie jest

dopuszczalne.



Zastrzeżenie prawa pierwokupu nieruch nie wymaga formy

aktu notarialnego (por. wyrok SN z dnia 19 lutego

2002 r., IV CKN 784/00).

cd.



Niepodzielność prawa pierwokupu

powoduje, że nie jest dopuszczalne

wykonywanie tego prawa w stosunku do

części rzeczy objętej prawem, jeżeli

uprawniony może wykonać je w całości.

Dotyczy to także przypadku, gdy rzecz

jest podzielna. Zatem gdy uprawnionemu

przysługuje prawo pierwokupu całej

rzeczy i sprzedawana jest cała rzecz, to

nie może on skorzystać z prawa

pierwokupu tylko części tej rzeczy.

cd.



Skutkiem wykonania prawa pierwokupu jest to, że dochodzi między

uprawnionym a zobowiązanym do zawarcia umowy tej samej treści

co umowa, która została zawarta przez zobowiązanego z osobą

trzecią (art. 600 § 1 k.c.).



Umowa ta wywiera skutki rzeczowe. Jest to umowa tej samej treści,

ale nie taka sama, bo nie zawiera już warunku dotyczącego prawa

pierwokupu. Jeżeli jednak w umowie zawarto inny warunek, to

oświadczenie uprawnionego o skorzystaniu z prawa pierwokupu nie

powoduje przeniesienia własności, gdyż dopiero po spełnieniu się

tego innego warunku można sporządzić umowę przeniesienia

własności. Tak samo będzie w przypadku, gdy w umowie został

zastrzeżony termin.



Wykonanie prawa pierwokupu nie musi łączyć się z jednoczesną

zapłatą pełnej ceny lub ze złożeniem jej do depozytu sądowego,

chyba że w umowie tej zastrzeżono jednoczesne z wykonaniem

pierwokupu zapłacenie ceny lub złożenie jej do depozytu sądowego

(por.

też

wyrok

SN

z

dnia

9 września 2009 r., V CSK 43/09, LEX nr 523688).

cd.



Naruszenie prawa pierwokupu powoduje sankcję
w postaci odszkodowania (por. art. 599 § 1 k.c.).
Zatem umowa bezwarunkowa zawarta z
naruszeniem prawa pierwokupu jest ważna, a z
chwilą jej zawarcia prawo pierwokupu wygasa –
chyba że zostało ujawnione w księdze
wieczystej w trybie art. 16 u.k.w.h. W takim
przypadku istnieje ono nadal, a zobowiązanym z
tytułu

prawa

pierwokupu

jest

nabywca

nieruchomości (por. wyrok SN z dnia 5
października 2001 r., III CKN 461/00).

cd.



Źródłem ustawowego prawa pierwokupu jest przepis

ustawy. Np: art. 166 § 1 k.c. wprowadzający prawo

pierwokupu właściciela nieruchomości rolnej,



w art. 109 ust. 1 u.g.n. pierwokup gminy jest ustawowym

prawem pierwokupu, przy czym gminie przysługuje

również prawo pierwokupu w innych przypadkach niż

opisane w art. 109 ust. 1 u.g.n., na podstawie innych

przepisów:



– art. 38 ust. 4 i 5 ustawy o lasach,



– art. 26 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. o

zagospodarowaniu wspólnot gruntowych (Dz. U. Nr 28,

poz. 169 z późn. zm.),



– art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 23 czerwca 1995 r. o zmianie

ustawy o pracowniczych ogrodach działkowych (Dz. U. Nr

99, poz. 486 z późn. zm.).

cd.



Prawo pierwokupu, o którym mowa w art. 109

ust. 1 u.g.n., dotyczy tylko sprzedaży (nie dotyczy

innych czynności prawnych) i dotyczy sprzedaży

nieruchomości oraz sprzedaży istniejącego prawa

wieczystego użytkowania nieruchomości (nie

dotyczy

ustanowienia

prawa

użytkowania

wieczystego),



Według art. 109 ust. 1 pkt 1 u.g.n. prawo

pierwokupu przysługuje gminie w przypadku

sprzedaży niezabudowanej nieruchomości nabytej

uprzednio przez sprzedawcę od Skarbu Państwa

albo jednostek samorządu terytorialnego.

cd.



Zatem zabudowanie nieruchomości wyklucza
prawo pierwokupu gminy. Jeśli wzniesiony
został budynek, to jest przy tym bez znaczenia,
czy został on ukończony, czy też jest w stanie
surowym zamkniętym (por. wyrok SN z dnia 10
października 2000 r., V CKN 96/00).



Jeśli

nieruchomość

została

zabudowana

budynkiem mieszkalnym, to nie ma znaczenia,
czy budynek ten został wzniesiony na
podstawie pozwolenia na budowę, czy bez
takiego pozwolenia.

cd.



W świetle postanowienia SN z dnia 7 października 2008 r., III CSK

122/08, prawo pierwokupu nie przysługuje gminie w sytuacji, gdy

cała nieruchomość będąca przedmiotem sprzedaży jest przeznaczona

w planie miejscowym na cele rolne lub leśne albo – w braku takiego

planu – jest wykorzystywana na cele rolne lub leśne.



Sąd Najwyższy zwrócił w tym postanowieniu uwagę na to, że według

art. 109 ust. 1 pkt 1 u.g.n. gminie przysługuje prawo pierwokupu

pewnych kategorii nieruchomości, a nie działek stanowiących części

danej nieruch, i ocenił, iż zarówno przesłanki wyłączające możliwość

skorzystania z prawa pierwokupu, jak i przesłanki umożliwiające

skorzystanie z tego prawa muszą zostać spełnione w stosunku do

całej nieruchomości (por. też postanowienia SN z dnia 2 lipca 2004

r., II CK 265/04, LEX nr 188498, i z dnia 11 sierpnia 2004 r., II CK

11/04, LEX nr 188502).



Zatem przeznaczenie na cele rolne lub leśne jedynie części

nieruchomości

powoduje,

że

nie

stosuje

się

wyłączenia

przewidzianego w art. 109 ust. 2 u.g.n.; w takiej sytuacji prawo

pierwokupu będzie gminie przysługiwało.

cd.



Przysługujące

gminie

ustawowe

prawo pierwokupu, o którym mowa
w art. 109 ust. 1 u.g.n., wykonywane
jest przez wójta, burmistrza lub
prezydenta miasta w stosunku do
nieruchomości

położonych

na

obszarze tej gminy.

cd.



Od prawa pierwokupu należy
odróżnić



prawo odkupu



i prawo wykupu

Prawo odkupu



Wykonanie prawa odkupu jest jednostronnym oświadczeniem

woli, którego skutkiem jest to, iż kupujący ma obowiązek

przenieść własność na sprzedawcę za cenę ustaloną przez strony

zgodnie z zasadami określonymi w art. 594 k.c.



Zastrzeżenie prawa odkupu może nastąpić w umowie sprzedaży

przenoszącej własność albo w umowie odrębnej od umowy

sprzedaży (zawartej jednocześnie z umową sprzedaży lub

później).



Prawo odkupu jest osobistym prawem, które przysługuje

sprzedawcy, jest niezbywalne, niepodzielne, ale jest dziedziczne.

Nie ogranicza ono kupującego w możliwości rozporządzenia

nabytą nieruchomością, ale jeśli zostało ujawnione w księdze

wieczystej, to jest skuteczne względem praw nabytych przez

czynność prawną, więc może zostać wykonane w stosunku do

każdoczesnego właściciela.



Wpis prawa odkupu do księgi wieczystej powoduje, że ten, kto

nabywa własność lub prawo użytkowania wieczystego.

Prawo wykupu



Prawo wykupu nie zostało konsekwentnie
uregulowane w przepisach.



Ze względu na cel tego prawa i podmiot,
któremu prawo to może przysługiwać,
wyróżniamy dwa rodzaje przypadków: prawo
wykupu przysługujące SP (mające charakter
wywłaszczeniowy) oraz roszczenie o wykup
przysługujące z mocy prawa właścicielowi
(wynikające z nakładów lub zajęcia części
nieruchomości tego właściciela).

Prawo pierwszeństwa



Przepis art. 34 u.g.n. reguluje
przede

wszystkim

prawo

pierwszeństwa w nabyciu nieruch.
Prawo to ma zastosowanie tylko do
zbywania

nieruchomości

stanowiących własność SP lub jst, a
nie stosuje się go przy zbywaniu
nieruch przez innych właścicieli.

cd.



Zbywanie należy w tym przypadku rozumieć

zgodnie z definicją zawartą w art. 4 pkt 3b

u.g.n., jako dokonywanie czynności prawnych,

na podstawie których następuje przeniesienie

własności nieruchomości lub przeniesienie

prawa użytkowania wieczystego nieruchomości

gruntowej albo oddanie jej w użytkowanie

wieczyste. Chodzi przy tym o wszelkie czynności

prawne przynoszące taki skutek, choć niektóre z

nich, jak wnoszenie nieruchomości aportem,

budziły różne kontrowersje i były przedmiotem

sprzecznych ze sobą orzeczeń.

cd.



Zbyciem nieruchomości w rozumieniu
omawianego

przepisu

nie

jest

natomiast oddanie nieruchomości w
trwały zarząd (czego nie obejmuje
definicja zbywania zawarta w art. 4
pkt 3b u.g.n.), więc przy oddawaniu
nieruchomości

w

trwały

zarząd

pierwszeństwo w nabyciu, o którym
mowa w art. 34 u.g.n., nie obowiązuje.

cd.



Przyznanie przez art. 34 ust. 1 u.g.n.

pierwszeństwa w nabyciu określonym osobom nie

powoduje, że osoby te mają roszczenie o nabycie

jakichkolwiek nieruchomości od SP lub jst bądź

ich związków.



Samo pierwszeństwo nie daje bowiem podstaw

do wytoczenia powództwa o nakazanie złożenia

oświadczenia woli, jeśli właściciel nie wyraża

woli zbywania nieruchomości (por. wyrok SN z

dnia 12 marca 2003 r., III CKN 857/00, oraz

wyrok NSA z dnia 13 sierpnia 1998 r., I SA

485/98, i wyrok WSA w Gdańsku z dnia 24 lipca

2008 r., II SA/Gd 359/08).

cd.



Prawo pierwszeństwa w nabyciu realizowane

jest

wtedy,

gdy

publiczny

właściciel

nieruchomości zdecyduje się zbyć nieruchomość.

Ma wówczas obowiązek zawiadomić zgodnie z

art. 34 ust. 4 u.g.n. osoby uprawnione, z mocy

omawianego przepisu, o przysługującym im

pierwszeństwie w nabyciu nieruchomości i

sposobie skorzystania z tego pierwszeństwa.

Powiadomienie bezpośrednie – na piśmie –

dotyczy najemców lokali, zaś pośrednie – przez

sporządzenie wykazu nieruchomości i podanie

go do publicznej wiadomości – pozostałych

uprawnionych.

cd.



Według uchwały SN z dnia 23 lipca 1992 r., III CZP

62/92, „pierwszeństwo polega przede wszystkim na

eliminacji innych podmiotów ubiegających się o tę

samą rzecz. Jego konstrukcja jurydyczna nie jest

oparta na uprawnieniu, lecz na tkwiącym w

pierwszeństwie zakazie zadysponowania rzeczą w

sposób je naruszający. Realizacja pierwszeństwa jest

zatem możliwa dopiero wówczas, gdy adresat zakazu

stworzy swym zachowaniem sytuację, w której zakaz

staje się aktualny. Te sytuacje stanowią jednocześnie

granice, w jakich uprzywilejowanie pierwszeństwem,

oznaczające intencjonalne pogorszenie sytuacji

prawnej jednej ze stron, znajduje uzasadnienie w

przyzwoleniu ustawodawcy”.

cd.



W przepisach art. 34 ust. 1 pkt 1–3
u.g.n. wymienione zostały osoby,
którym przysługuje pierwszeństwo w
nabyciu, przy czym w art. 34 ust. 2
u.g.n. przesądzono, że w razie
zbiegu uprawnień do pierwszeństwa
w nabyciu osób wymienionych w
tych punktach stosuje się kolejność
wymienioną w ust. 1.

I grupa



pierwszeństwo w nabyciu przysługuje
osobom, które mają roszczenie o
nabycie nieruch z mocy ugn lub
odrębnych przepisów. Roszczenie
oznacza możliwość żądania od SP lub
jst,

aby

te

podmioty

zbyły

nieruchomość na rzecz żądającego

cd.



Osoby, którym mogą przysługiwać roszczenia na podstawie innych

przepisów, to przede wszystkim spółdzielnie, związki spółdzielcze

oraz inne osoby prawne, które w dniu 5 grudnia 1990 r. były

posiadaczami nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa

lub gminy i pozostawały nimi także w dniu 1 stycznia 1998 r., a

zabudowały te nieruchomości zgodnie z pozwoleniem na budowę z

lokalizacją stałą albo czasową, lecz zgodną z miejscowym planem

zagospodarowania przestrzennego (por. art. 207 u.g.n.).



Do grona tego należą także osoby, które na gruntach Skarbu

Państwa wybudowały przed dniem 5 grudnia 1990 r. garaże (por.

art. 211 u.g.n.). Do takich osób należą również te, które na gruncie

stanowiącym własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu

terytorialnego jako samoistni posiadacze wybudowali w dobrej

wierze budynki lub urządzenia o wartości przekraczającej znacznie

wartość gruntu (por. art. 231 § 1 k.c.), oraz te, które bez umyślnej

winy przekroczyły granicę nieruchomości podczas budowy

budynku lub urządzenia (por. art. 151 k.c.).

II grupa



stanowią poprzedni właściciele nieruchomości, którzy

zostali pozbawieni własności przed dniem 5 grudnia

1990 r.



Pojęcie poprzedniego właściciela nieruch należy w

tym przypadku rozumieć zgodnie z definicją zawartą

w art. 4 pkt 4 u.g.n. Jest to więc osoba, która została

pozbawiona prawa własności nieruchomości wskutek

jej wywłaszczenia albo przejęcia na rzecz SP lub na

rzecz jst na podstawie innych tytułów.



Pierwszeństwo, o którym mowa w art. 34 ust. 1

u.g.n., nie przysługuje zatem tym poprzednim

właścicielom, którzy zbyli swoją nieruchomość albo

utracili jej własność na rzecz innych osób niż SP lub

jst.

III grupa



są najemcy lokali mieszkalnych – ale mają oni

pierwszeństwo w nabyciu tylko wtedy, gdy najem

został nawiązany na czas nieoznaczony.



do najmu lokali mieszkalnych zastosowanie mają

przepisy ustawy o ochronie praw lokatorów,

mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu

cywilnego oraz w zakresie nieuregulowanym w tej

ustawie – przepisy kodeksu cywilnego o najmie.



przepis art. 34 ust. 1 pkt 3 u.g.n., wymieniając

najemcę

jako

osobę,

której

przysługuje

pierwszeństwo w zakupie, nie stawia wymogu, aby

w razie wynajęcia lokalu wszystkim osobom

nabywcami lokali byli wszyscy współnajemcy.

Skutki prawne



Większość orzeczeń wskazuje na
brak sankcji nieważności czynności
podjętej z pominięciem lub z
naruszeniem tego prawa (wyrok SN z
dnia 7 marca 2003 r., IV CKN
1842/00),



podlega sankcji odszkodowawczej

Planowanie przestrzenne

Co określa ustawa



1) zasady kształtowania polityki przestrzennej
przez jednostki samorządu terytorialnego i
organy administracji rządowej,



2) zakres i sposoby postępowania w sprawach
przeznaczania terenów na określone cele oraz
ustalania zasad ich zagospodarowania i
zabudowy



—

przyjmując

ład

przestrzenny

i

zrównoważony rozwój za podstawę tych
działań.

W planowaniu i zagospodarowaniu

przestrzennym uwzględnia się zwłaszcza:



1)

 

wymagania ładu przestrzen, w tym urbanistyki i

architektury;



2) walory architektoniczne i krajobrazowe;



3) wymagania ochrony środowiska, w tym gospodarowania

wodami i ochrony gruntów rolnych i leśnych;



4) wymagania ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków

oraz dóbr kultury współczesnej;



5) wymagania ochrony zdrowia oraz bezpieczeństwa ludzi



6) walory ekonomiczne przestrzeni;



7) prawo własności;



8) potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa;



9) potrzeby interesu publicznego;



10) potrzeby w zakresie rozwoju infrastruktury technicznej,

w szczególności sieci szerokopasmowych.

Przeznaczenie terenu



Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji
celu

publicznego

oraz

określenie

sposobów

zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w
miejscowym

planie

zagospodarowania

przestrzennego

(Art. 4. 1.),



 W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i
warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o
warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:



1) lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze
decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;



2) sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla
innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach
zabudowy.

cd.



Ustalenia miejscowego planu zagospodarowania

przestrzennego kształtują, wraz z innymi przepisami,

sposób wykonywania prawa własności nieruchomości.

Każdy ma prawo, w granicach określonych ustawą, do:



1) zagospodarowania terenu, do którego ma tytuł

prawny,

zgodnie

z

warunkami

ustalonymi

w

miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego

albo

decyzji

o

warunkach

zabudowy

i

zagospodarowania terenu, jeżeli nie narusza to

chronionego prawem interesu publicznego oraz osób

trzecich;



2) ochrony

własnego

interesu

prawnego

przy

zagospodarowaniu terenów należących do innych osób

lub jednostek organizacyjnych (art. 6. 1.)

Planowanie przestrzenne w gminie



W celu określenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych
zasad zagospodarow. przestrzennego, rada gminy podejmuje
uchwałę o przystąpieniu do sporządzania studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, zwanego
dalej „studium”.



2. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta sporządza studium
zawierające część tekstową i graficzną, uwzględniając zasady
określone w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju,
ustalenia

strategii

rozwoju

i

planu

zagospodarowania

przestrzennego województwa oraz strategii rozwoju gminy, o ile
gmina dysponuje takim opracowaniem.



3. Studium sporządza się dla obszaru w granicach admin. gminy.



4. Ustalenia studium są wiążące dla organów gminy przy
sporządzaniu planów miejscowych.



5. Studium nie jest aktem prawa miejscowego (art. 9. 1.)

W studium uwzględnia się uwarunkowania

wynikające w szczególności z:



1) dotychczasowego przeznaczenia, zagospodarowania i

uzbrojenia terenu;



2) stanu ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony;



3) stanu środowiska, w tym stanu rolniczej i leśnej

przestrzeni produkcyjnej, wielkości i jakości zasobów

wodnych oraz wymogów ochrony środowiska, przyrody i

krajobrazu kulturowego;



4) stanu dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr

kultury współczesnej;



5) warunków i jakości życia mieszkańców, w tym ochrony

ich zdrowia;



6) zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia;



7) potrzeb i możliwości rozwoju gminy;



8) stanu prawnego gruntów;

cd.



9

) występowania obiektów i terenów chronionych na

podstawie przepisów odrębnych;



10) występowania

obszarów

naturalnych

zagrożeń

geologicznych;



11) występowania udokumentowanych złóż kopalin oraz

zasobów wód podziemnych;



12) występowania terenów górniczych wyznaczonych na

podstawie przepisów odrębnych;



13) stanu

systemów

komunikacji

i

infrastruktury

technicznej, w tym stopnia uporządkowania gospodarki

wodno-ściekowej, energetycznej oraz gospodarki odpadami;



14) zadań służących realizacji ponadlokalnych celów

publicznych;



15) wymagań dotyczących ochrony przeciwpowodziowej.

W studium określa się w szczególności:



1) kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy
oraz w przeznaczeniu terenów;



2) kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania
oraz użytkowania terenów, w tym tereny wyłączone
spod zabudowy;



3) obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego
zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego i
uzdrowisk;



4) obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego
i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej;



5) kierunki

rozwoju

systemów

komunikacji

i

infrastruktury technicznej;

cd.



6) obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu

publicznego o znaczeniu lokalnym;



7) obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu

publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie

z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego

województwa i ustaleniami programów,



8) obszary, dla których obowiązkowe jest sporządz.

miejscowego planu zagospodar. przestrzenn.,w tym obszary

wymagające przeprow. scaleń i podziału nieruch., a także

obszary rozmieszcz. obiektów handlowych o pow.sprzedaży

powyżej 400 m

2

oraz obszary przestrz. publicznej;



9) obszary, dla których gmina zamierza sporządzić

miejscowy plan zagospodar. Przestrzenn., w tym obszary

wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i

leśnych na cele nierolnicze i nieleśne;

Uchwalanie studium



Studium uchwala rada gminy, rozstrzygając
jednocześnie o sposobie rozpatrzenia uwag.
Tekst i rysunek studium oraz rozstrzygnięcie o
sposobie rozpatrzenia uwag stanowią załączniki
do uchwały o uchwaleniu studium.



Wójt,

burmistrz

albo

prezydent

miasta

przedstawia wojewodzie uchwałę o uchwaleniu
studium wraz z załącznikami oraz dokumentacją
prac planistycznych w celu oceny ich zgodności z
przepisami prawnymi (art. 12. 1.)

cd.



 Jeżeli rada gminy nie uchwaliła studium, nie przystąpiła do jego

zmiany albo, uchwalając studium, nie określiła w nim obszarów

rozmieszcz. inwestycji celu publicznego o znaczeniu krajowym i

wojewódzkim, ujętych w planie zagospodar. przestrzennego

województwa lub w programach, wojewoda, po podjęciu czynności

zmierzających do uzgodnienia terminu realizacji tych inwestycji i

warunków wprowadzenia tych inwestycji do studium, wzywa radę

gminy do uchwalenia studium lub jego zmiany w wyznaczonym

terminie.



Po bezskutecznym upływie tego terminu wojewoda sporządza

miejscowy plan zagospodar. przestrzennego albo jego zmianę dla

obszaru, którego dotyczy zaniechanie gminy, w zakresie koniecznym

dla możliwości realizacji inwestycji celu publicznego oraz wydaje w tej

sprawie zarządzenie zastępcze. Przyjęty w tym trybie plan wywołuje

skutki prawne takie jak miejscowy plan zagospodarowania

przestrzennego.



4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, koszty sporządzenia planu

ponosi w całości gmina, której obszaru dotyczy zarządzenie zastępcze.

W planie miejscowym określa się

obowiązkowo:



1) przeznaczenie

terenów

oraz

linie

rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu
lub różnych zasadach zagospodarowania;



2) zasady

ochrony

i

kształtowania

ładu

przestrzennego;



3) zasady

ochrony

środowiska,

przyrody

i

krajobrazu kulturowego;



4) zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i
zabytków oraz dóbr kultury współczesnej;



5) wymagania wynikające z potrzeb kształtowania
przestrzeni publicznych;

cd.



6) zasady kształtowania zabudowy oraz wskaźniki

zagospodarowania terenu, maksymalną i minimalną

intensywność zabudowy jako wskaźnik powierzchni

całkowitej zabudowy w odniesieniu do powierzchni

działki budowlanej, minimalny udział procentowy

powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do

powierzchni działki budowlanej, maksymalną wysokość

zabudowy,



7) granice i sposoby zagospodarowania terenów lub

obiektów

podlegających

ochronie,

ustalonych

na

podstawie odrębnych przepisów, w tym terenów

górniczych, a także obszarów szczególnego zagrożenia

powodzią oraz obszarów osuwania się mas ziemnych;



8) szczegółowe zasady i warunki scalania i podziału

nieruchomości objętych planem miejscowym;

cd.



9) szczególne

warunki

zagospodarowania

terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu, w
tym zakaz zabudowy;



10) zasady modernizacji, rozbudowy i budowy
systemów

komunikacji

i

infrastruktury

technicznej;



11) sposób

i

termin

tymczasowego

zagospodarowania, urządzania i użytkowania
terenów;

Jak powstaje



Wójt, burmistrz albo prezydent miasta po podjęciu
przez radę gminy uchwały o przystąpieniu do
sporządzania planu miejscowego kolejno:



1) ogłasza

w

prasie

miejscowej

oraz

przez

obwieszczenie, a także w sposób zwyczajowo przyjęty
w danej miejscowości, o podjęciu uchwały o
przystąpieniu do sporządzania planu, określając
formę, miejsce i termin składania wniosków do planu,
nie krótszy niż 21 dni od dnia ogłoszenia (art. 17),



 zawiadamia, na piśmie, o podjęciu uchwały o
przystąpieniu do sporządzania planu instytucje i
organy właściwe do uzgadniania i opiniowania planu;

cd.



4) sporządza projekt planu miejscowego
rozpatrując

wnioski,

wraz

z

prognozą

oddziaływania na środowisko;



5) sporządza prognozę skutków finansowych
uchwalenia planu miejscowego,



6) występuje o opinie o projekcie planu do:

— gminnej lub innej właściwej, w rozumieniu art. 8,

komisji urbanistyczno-architektonicznej,

cd.

—

wójtów, burmistrzów gmin albo prezydentów

miast, graniczących z obszarem objętym planem,
w zakresie rozmieszczenia inwestycji celu
publicznego o znaczeniu lokalnym,

— regionalnego dyrektora ochrony środowiska,

— właściwych organów administracji geologicznej

w zakresie terenów zagrożonych osuwaniem się
mas ziemnych,

cd.



uzgodnienie projektu planu z:

— wojewodą, zarządem województwa, zarządem

powiatu w zakresie odpowiednich zadań rządowych
i samorządowych,

— organami właściwymi do uzgadniania projektu

planu na podstawie przepisów odrębnych,

—

właściwym

zarządcą

drogi,

jeżeli

sposób

zagospodarowania gruntów przyległych do pasa
drogowego lub zmiana tego sposobu mogą mieć
wpływ na ruch drogowy lub samą drogę,

— właściwymi organami wojskowymi, ochrony granic

oraz bezpieczeństwa państwa,

cd.

—

dyrektorem właściwego urzędu morskiego w

zakresie zagospodarowania pasa technicznego,
pasa ochronnego oraz morskich portów i przystani,

— właściwym organem nadzoru górniczego w

zakresie zagospodarowania terenów górniczych,

— ministrem właściwym do spraw zdrowia w zakresie

zagospodarowania obszarów ochrony
uzdrowiskowej,

— właściwym wojewódzkim konserwatorem zabytków

w zakresie kształtowania zabudowy i
zagospodarowania terenu, oraz

cd.



zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i
leśnych na cele nierolnicze i nieleśne, jeżeli
wymagają tego przepisy odrębne;



wprowadza zmiany wynikające z uzyskanych
opinii i dokonanych uzgodnień oraz ogłasza o
wyłożeniu projektu planu do publicznego wglądu
na co najmniej 7 dni przed dniem wyłożenia i
wykłada

ten

projekt

wraz

z

prognozą

oddziaływania na środowisko do publicznego
wglądu na okres co najmniej 21 dni oraz
organizuje w tym czasie dyskusję publiczną nad
przyjętymi w projekcie planu rozwiązaniami;

cd.



wyznacza w ogłoszeniu, o którym mowa w pkt 9,
termin, w którym osoby fizyczne i prawne oraz
jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości
prawnej mogą wnosić uwagi dotyczące projektu planu,
nie krótszy niż 14 dni od dnia zakończenia okresu
wyłożenia projektu planu;



rozpatruje uwagi, o których mowa w pkt 11, w
terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia upływu
terminu ich składania;



wprowadza zmiany do projektu planu miejscowego
wynikające z rozpatrzenia uwag, o których mowa w
pkt 11, a następnie w niezbędnym zakresie ponawia
uzgodnienia;

cd.



Uwagi do projektu planu miejscowego może wnieść każdy, kto
kwestionuje ustalenia przyjęte w projekcie planu, wyłożonym do
publicznego wglądu;



Uwagi do projektu planu należy wnieść na piśmie w terminie
wyznaczonym w ogłoszeniu;



 Jako wniesione na piśmie uznaje się również uwagi wniesione w
postaci elektronicznej:



1)   opatrzone

bezpiecznym

podpisem

elektronicznym

weryfikowanym

przy

pomocy

ważnego

kwalifikowanego

certyfikatu w rozumieniu ustawy z dnia 18 września 2001 r. o
podpisie elektronicznym lub



2)   opatrzone podpisem potwierdzonym profilem zaufanym
ePUAP w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r.
o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania
publiczne lub

cd.



Jeżeli

rada

gminy

stwierdzi

konieczność

dokonania

zmian

w

przedstawionym

do

uchwalenia projekcie planu miejscowego, w tym
także w wyniku uwzględnienia uwag do projektu
planu — czynności, ponawia się w zakresie
niezbędnym do dokonania tych zmian.



Przedmiotem ponowionych czynności może być
jedynie część projektu planu objęta zmianą.

cd.



Plan miejscowy uchwala rada gminy, po
stwierdzeniu, że nie narusza on ustaleń studium,
rozstrzygając

jednocześnie

o

sposobie

rozpatrzenia uwag do projektu planu oraz
sposobie

realizacji,

zapisanych

w

planie,

inwestycji z zakresu infrastruktury technicznej,
które należą do zadań własnych gminy, oraz
zasadach ich finansowania, zgodnie z przepisami
o finansach publicznych.



Część tekstowa planu stanowi treść uchwały,
część graficzna oraz wymagane rozstrzygnięcia
stanowią załączniki do uchwały.

cd.



Wójt, burmistrz albo prezydent miasta przedstawia
wojewodzie uchwałę wraz z załącznikami oraz
dokumentacją prac planistycznych w celu oceny
ich zgodności z przepisami prawnymi;



Zmiana studium lub planu miejscowego następuje
w takim trybie, w jakim są one uchwalane;



Naruszenie zasad sporządzania studium lub planu
miejscowego, istotne naruszenie trybu ich
sporządzania, a także naruszenie właściwości
organów w tym zakresie, powodują nieważność
uchwały rady gminy w całości lub części.

cd.



Jeżeli rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody,
stwierdzające nieważność uchwały w sprawie
studium lub planu miejscowego, stanie się
prawomocne z powodu niezłożenia przez gminę,
w przewidzianym terminie, skargi do sądu
administracyjnego lub jeżeli skarga zostanie
przez sąd odrzucona albo oddalona, czynności, o
których mowa w art. 11 i 17, ponawia się w
zakresie niezbędnym do doprowadzenia do
zgodności projektu studium lub planu z
przepisami prawnymi.

cd.



Uchwała rady gminy w sprawie uchwalenia planu

miejscowego obowiązuje od dnia wejścia w życie w niej

określonego, jednak nie wcześniej niż po upływie 14 dni

od

dnia

ogłoszenia

w

dzienniku

urzędowym

województwa;



Wójt, burmistrz albo prezydent miasta prowadzi rejestr

planów miejscowych oraz wniosków o ich sporządzenie

lub zmianę, gromadzi materiały z nimi związane oraz

odpowiada za przechowywanie ich oryginałów, w tym

również uchylonych i nieobowiązujących.



Wójt, burmistrz albo prezydent miasta jest obowiązany

przekazać staroście kopię uchwalonego studium lub

planu miejscowego, nie później niż w dniu ich wejścia w

życie.