Technika hamowania
normalnego i awaryjnego
Hamowanie na nawierzchni suchej i
śliskiej.
Elementy drogi hamowania.
Czynniki wpływające na jej długość
Rola układu ABS ESP.
Zagadnienia
Hamowanie
Od czego zależy długość drogi
hamowania
Obowiązki kierowcy
Układy wspomagające hamowanie ABS
i ESP
Hamowanie awaryjne
Podsumowanie
Hamowanie
ma na celu zmniejszenie prędkości w
czasie jazdy lub zatrzymanie pojazdu
powinno być wykonywane w sposób nie
zagrażający bezpieczeństwu ruchu lub
jego utrudnieniu
nie powinno zagrażać bezpieczeństwu
osób jadących w pojeździe oraz w innych
pojazdach jadących za pojazdem
hamującym
powinno być wykonywane odpowiednio
wcześnie i łagodnie
Długość drogi hamowania
uzależniona jest od:
Szybkości reakcji kierującego (przyjmuje
się średnio około 1 sekundy
Prędkości pojazdu (gdy prędkość
wzrasta dwukrotnie, droga hamownia
zwiększa się czterokrotnie)
Przyczepności kół do nawierzchni drogi
(uzależniona od nawierzchni drogi i
stanu bieżnika)
Rodzaju i stanu technicznego hamulców
Czas reakcji kierowcy,
odpowiadający przeciętnie 1
sekundzie
Podstawowe przyczyny, które
mogą wydłużyć czas reakcji
kierującego
brak doświadczenia w kierowaniu
pojazdem
stan po użyciu alkoholu lub nietrzeźwości
zły stan zdrowia np. ból głowy
zmęczenie
emocje
zażywanie niektórych leków
wpływ zjawisk meteorologicznych – zmiany
ciśnienia atmosferycznego i temperatury
brak koncentracji uwagi
Droga jaką przejedzie pojazd od
momentu zauważenia przez
kierującego przeszkody do chwili
zatrzymania pojazdu
50
km/h
jezdnia sucha 30m
jezdnia mokra 38m
jezdnia oblodzona 62m
100
km/h
jezdnia sucha 76m
jezdnia mokra 92m
jezdnia oblodzona 150m
130
m/h
jezdnia sucha 118 m
jezdnia mokra 145m
jezdnia oblodzona 250m
Kierujący pojazdem jest obowiązany
jechać z prędkością zapewniającą
panowanie nad pojazdem z
uwzględnieniem warunków, w jakich
ruch się odbywa, a w szczególności:
rzeźby terenu
stanu i widoczności drogi
stanu i ładunku pojazdu
warunków atmosferycznych i
natężenia ruchu
Kierujący pojazdem jest
obowiązany
Hamować w sposób nie powodujący
zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub
jego utrudnienia (gwałtowne
hamowanie bez przyczyny może
zaskoczyć innych kierowców)
Utrzymywać odstęp niezbędny do
uniknięcia zderzenia w razie hamowania
lub zatrzymania się poprzedzającego
pojazdu
ABS – układ
przeciwblokujący (Antilock
Braking System)
Automatyczny system dostosowujący siłę
hamowania dla każdego z kół z osobna. Nie
zmienia parametrów technicznych układu
hamulcowego lecz pozwala na bardziej
efektywne ich wykorzystanie w praktyce.
Nie zwalnia kierowcy z obowiązku rozważnej
jazdy, ponieważ nie jest w stanie zwiększyć
przyczepności kół do śliskiej nawierzchni,
ani skorygować nadmiernej prędkości
podczas wynoszenia pojazdu w zakręt.
Jak działa?
Zasada działania urządzenia ABS polega na
zamontowaniu między pompą hamulcową,
a układem hamulcowym (koła przednie i
koła tylne) elektrozaworów sterowanych
centralką elektroniczną, regulujących
ciśnienie hamowania w poszczególnych
kołach. Umożliwia to modulowanie siły
hamowania każdego koła, niezależnie od
siły nacisku wywieranej na pedał hamulca.
Jak to wygląda?
1 - pompa hamulcowa,
2 - servo hamulcowe,
3 - zaciski hamulcowe,
4 - kompensator podwójny
działający w zależności od
obciążenia,
C7000 - złącze testowe ABS,
V7000 - kontrolka ABS, 2100
- stycznik świateł stop,
7000 - czujnik prędkości
koła przedniego lewego,
7005 - czujnik prędkości
koła przedniego prawego,
7010 - czujnik prędkości
koła tylnego lewego,
7015 - czujnik prędkości
koła tylnego prawego,
7020 - kalkulator ABS, 7040
- Zespół Regulacji
Niezależnej.
ESP – system stabilizacji
toru jazdy
. System ESP rozpoznaje
ryzyko wpadnięcia pojazdu w
poślizg i zapobiega mu, co
zwiększa bezpieczeństwo
jazdy. Badania potwierdzają, że
kierowcy, których pojazdy są
wyposażone w system ESP,
rzadziej powodują wypadki.
Jak działa?
Na podstawie informacji uzyskiwanych z
czujników system ESP porównuje rzeczywisty
tor jazdy z torem jazdy zadanym przez
kierowcę. Jeśli oba tory nie pokrywają się,
pojazd wykazuje pod- lub nadsterowność. W
takim przypadku system ESP najpierw obniża
moc silnika, a jeżeli to nie wystarczy,
dodatkowo wyhamowuje jedno lub więcej
kół. Pozwala to na utrzymanie zadanego
przez kierowcę toru jazdy.
Jak to wygląda?
Technika hamowania
awaryjnego
Energicznie nacisnąć pedał hamulca
Kontynuować manewr aż do zatrzymania
pojazdu w możliwie najkrótszym czasie
W ostatniej fazie hamowania, w miarę
możliwości, wcisnąć pedał sprzęgła w
celu nie dopuszczenia do
unieruchomienia silnika
Po zatrzymaniu upewnić się o możliwości
jazdy
Podsumowanie
Ustalona przepisami dopuszczalna
prędkość nie zwalnia kierującego pojazdem
od obowiązku jazdy z prędkością
zapewniającą, w każdych warunkach, pełną
kontrolę nad ruchem pojazdu
Kierujący pojazdem dobierając prędkość,
poza dokonaniem trafnej oceny warunków
drogowych, powinien równie trafnie i
obiektywnie ocenić swoje samopoczucie i
umiejętności w kierowaniu
Prawidłowo dobrana prędkość powinna
umożliwić zatrzymanie pojazdu w razie
pojawienia się w polu widzenia
przeszkody lub innego zagrożenia
bezpieczeństwa, które kierowca
powinien przewidzieć
Gwałtowne hamowanie w niektórych
warunkach może doprowadzić do utraty
kontroli nad ruchem pojazdu
Należy mieć świadomość faktu, że
kierujący pojazdem, który najechał
na tył innego pojazdu, prawie
zawsze jest uznany winnym kolizji.
Co prawda od tej reguły występują
wyjątki, na przykład jeżeli pojazd zajechał
drogę innemu pojazdowi wskutek nagłej
zmiany toru jazdy, lecz udowodnienie
tego faktu jest zazwyczaj bardzo trudne.