Agnieszka Borek
Dziedziczenie testamentowe
następuje wtedy,
kiedy osoba zmarła sporządziła ważny testament.
Testament
jest jednostronną czynnością
prawną, dokonywaną tylko osobiście, na mocy
której
spadkodawca
rozporządza
swym
majątkiem na wypadek śmierci.
Ważność testamentu
zależy od:
• sporządzania go przez osobę mającą pełną zdolność
do czynienia czynności prawnych,
• braku wad w oświadczeniu woli,
• sporządzenia testamentu w określonej prawem
formie,
• zgodności testamentu z prawem i zasadami
współżycia społecznego.
W przypadku sporządzenia testamentu w innej formie
niż przewidzianej w prawie, jego postanowienia nie
będą ważne i nastąpi dziedziczenie ustawowe, czyli
dziedziczenie, w którym kodeks cywilny określa, w
jaki sposób i kto dziedziczy spadek.
Trzy formy testamentu
:
1. Testament własnoręczny (holograficzny).
2. Testament notarialny.
3. Testament allograficzny.
Testament własnoręczny (holograficzny)
Aby sporządzić testament własnoręczny należy:
• spisać swoje oświadczenie woli w całości
ręcznym pismem,
• podpisać dokument co najmniej swoim
nazwiskiem oraz imieniem lub przynajmniej
pierwszą
literą
imienia
(podpis
musi
znajdować się na końcu dokumentu),
• zamieścić datę sporządzenia testamentu
zawierającą dzień, miesiąc, rok.
Brak
daty
nie
powoduje
automatycznie
nieważności testamentu, lecz jest on nieważny
bez daty kiedy:
brak daty powoduje wątpliwości co do
zdolności sporządzenia testamentu przez
spadkodawcę,
uniemożliwia
jednoznaczną
interpretację
treści testamentu,
sporządzono kilka testamentów i nie da się
ustalić, który z nich jest ważny.
Testament notarialny
sporządzony w formie
aktu notarialnego, którego oryginał jest
przechowywany w kancelarii notarialnej.
Testament allograficzny
sporządzony przed
wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta),
sekretarzem gminy lub kierownikiem urzędu
stanu cywilnego, w obecności dwóch świadków,
w formie protokołu. Jest on odczytywany także
w obecności świadków i podpisany przez
spadkodawcę, urzędnika i świadków.
Testamenty
szczególne
(stosowane
w
okolicznościach wyjątkowych):
• testament ustny
wyrażony w obecności 3
świadków, kiedy istnieje obawa rychłej śmierci
spadkodawcy
lub
zachowanie
zwykłej
formy
testamentu jest bardzo utrudnione,
• testament na statku, w samolocie
w obecności
przynajmniej 2 świadków przed kapitanem,
• testament wojskowy
sporządzany przed
dowódcą
jednostki wojskowej w czasie mobilizacji lub wojny.
Testament szczególny traci moc z upływem sześciu
miesięcy od ustania okoliczności, w których
testament został sporządzony. Bieg terminu ulega
zawieszeniu
przez
czas,
w
ciągu
którego
spadkodawca nie ma możności sporządzenia
testamentu zwykłego.
Spadkobiercy
• Jeśli spadkodawca nie określił w jakich częściach
dziedziczą oni majątek, przyjmuje się, że
dziedziczą w częściach równych.
• Jeśli w testamencie nie ma wyraźnych
postanowień co do osoby (osób) spadkobiercy, ale
spadkodawca przeznaczył konkretnej osobie
poszczególne przedmioty wyczerpujące niemal
cały spadek, uznaje się, że ta osoba jest
powołana do całości spadku.
• W przypadku gdy spadkobierców jest kilku mogą
oni we własnym zakresie dokonać podziału
majątku w drodze umowy lub dokonuje tego sąd.
Nie może być świadkiem przy sporządzaniu
testamentu
:
- kto nie ma pełnej zdolności do czynności
prawnych,
- niewidomy, głuchy lub niemy,
- kto nie może czytać i pisać,
- kto nie włada językiem, w którym spadkodawca
sporządza testament,
- skazany prawomocnie wyrokiem sądowym za
fałszywe zeznania.
Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu
• Jeśli prawo przysługiwało obojgu małżonkom
wówczas (na wypadek śmierci jednego z nich)- prawo
do lokalu przypada drugiemu, a gdy ten małżonek nie
jest członkiem spółdzielni może złożyć deklarację
członkowską w terminie roku od dnia śmierci
współmałżonka.
• Prawo najmu przysługuje małżonkowi nie będącemu
współnajemcą lokalu, dzieciom najemcy i innym
osobom , wobec których najemca był zobowiązany do
świadczeń alimentacyjnych, a także osobom, które
pozostawały we wspólnym pożyciu z najemcą. Osoby
te wstępują w stosunek najmu pod warunkiem
stałego zamieszkiwania z najemcą lokalu do chwili
jego śmierci.
• W przypadku braku osób uprawnionych do
wstąpienia w stosunek najmu prawo to wygasa.