KWAŚNE DESZCZE
KWAŚNE DESZCZE
Czym są kwaśne deszcze?
Kwaśne deszcze, to opady atmosferyczne
zawierające w kroplach wody zaabsorbowane gazy -
dwutlenek siarki (SO2), tlenki azotu i inne
bezwodniki kwasowe oraz produkty ich reakcji w
atmosferze - słabe roztwory kwasu siarkowego (IV),
znacznie groźniejszego kwasu siarkowego (VI),
kwasu azotowego (V).
Powstawanie kwaśnych deszczy
Kwaśne deszcze powstają głównie na obszarach, gdzie atmosfera
jest narażona na długotrwałą emisję dwutlenku siarki i tlenków
azotu. Powstają głównie wskutek reakcji chemicznych między
gazami SO2 i NOx i wodą. Większość SO2 i NOx jest emitowana
do atmosfery wskutek spalania paliw kopalnych.
Skutki występowania kwaśnych deszczy
Kwaśne deszcze wywierają negatywny wpływ na faunę i
florę. Są niewątpliwą przyczyną licznych chorób układu
oddechowego. Znacznie przyspieszają korozję różnego
rodzaju konstrukcji metalowych oraz zabytków.
Transport drogowy,
morski i lotniczy jest
znaczącym źródłem em
isji NOx; źródła
naturalne to wybuchy
wulkanów, pioruny i
rozkład materii
organicznej. Naturalne
źródła SO2 to wybuchy
wulkanów, oceany
(siarczek metylu),
rozkład materii
organicznej i pożary
lasów. Kwaśne deszcze
to jednak głównie
skutek emisji
antropogenicznych
(budowle, huty,
fabryki… )
Ochrona przed kwaśnymi
deszczami
Zapobieganie występowania
kwaśnych deszczy polega na
budowaniu instalacji
wyłapujących tlenki siarki i
azotu ze spalin emitowanych do
atmosfery oraz ograniczaniu
spalania paliw zawierających
siarkę i jej związki, głównie
węgla brunatnego i kamiennego.
Przeciwdziałanie występowaniu
kwaśnych deszczy powinno mieć
charakter międzynarodowy,
ponieważ nierzadko opady
kwaśnego deszczu trafiają na
obszary znacznie oddalone od
źródeł zanieczyszczeń
atmosfery.
DZIURA OZONOWA
Na początku lat 80. Satelita meteorologiczny
przesłał na Ziemię zastanawiające zdjęcia
Dziurą ozonową nazywa się zjawisko zmniejszania
się stężenia ozonu w stratosferze atmosfery
ziemskiej.
W 1982 roku dr Farman w czasie badań na
Antarktydzie Zachodniej odkrył, że
znaczna część pokrywy ozonowej nad
biegunem zanikła. Przez następne lata
dziura ozonowa nad biegunem
powiększała się tak, że w październiku
1987 roku ilość ozonu była tam o 50%
mniejsza niż przed jej odkryciem, w 1989
roku w wyższych warstwach zniknęło
nawet ponad 95% ozonu.
Wzrost temperatury ziemi
zmiana klimatu
wzmożone parowanie
wzrost powierzchni
obszarów suchych
Niszczenie chlorofilu
zmniejszenie ilości
roślin na lądzie
Niszczenie planktonu
przerwanie łańcucha
pokarmowego
Osłabienie układu odpornościowego
zwierząt
wzrost zachorowań i
śmiertelności
Oddziałowywanie na atmosferę
powstanie smogu fotochemicznego w
miastach
Skutki powstania dziury ozonowej:
Dziura ozonowa powstaje wskutek
niszczenia warstwy ozonowej
przez związki chemiczne, zwane
freonami.
Pod wpływem promieniowania
ultrafioletowego freony ulegają
fotolizie, w wyniku czego
uwalniane zostają atomy chloru.
Chlor wchodzi w reakcję z
ozonem, tworząc równie aktywny
tlenek chloru (ClO) oraz zwykły
tlen (O2). Następnie reakcja
dwóch cząsteczek tlenku chloru
prowadzi do powstania
cząsteczki dwutlenku chloru
(ClO2) oraz uwolnienia kolejnego
atomu chloru, który rozbija
następne cząsteczki ozonu.
Oprócz tego dwutlenek chloru
może ulegać rozpadowi na atom
chloru oraz dwuatomową
cząsteczkę tlenu.
Wśród gazów
wywierających niszczący
wpływ na warstwę
ozonową największy
udział mają freony,
halony oraz tlenki azotu.
Pod względem
chemicznym freony
(CFC) są pochodnymi
chlorowcowymi
węglowodorów
nasyconych. W
cząsteczce zawierają
atomy chloru i fluoru,
niekiedy również bromu.
Reakcje chemiczne zachodzące
podczas niszczenia ozonu:
CnClxFy CnFy + x Cl
Cl + O3 ClO + O2
2 ClO ClO2 + Cl
ClO2 Cl + O2
Dziura ozonowa nad biegunem południowym (niebieski
obszar).
EFEKT CIEPLARNIANY
Efekt cieplarniany - wzrost temperatury planety
spowodowany zwiększoną koncentracją dwutlenku
węgla (lub innych gazów nieprzezroczystych dla
podczerwonego promieniowania - tzw. gazów
cieplarnianych), jeden z negatywnych skutków
skażenia środowiska naturalnego.
Wycinanie lasów, wielkie
pożary, spalanie paliw
CO2
para wodna
Chłodnictwo, pożarnictwo,
pianki, aerozole
freony
halony
Motoryzacja, elektro
ciepłownie, nawozy
azotowe
CO2
tlenki azotu
Działalność powodująca
wzrost stężenia tlenków
azotu i węglowodorów
ozon w przyziemnych
warunkach atmosfery
Procesy gnilne,
uszkodzenia gazociągów,
górnictwo
metan i inne węglowodory,
CO2
tlenki azotu
Gospodarstwa domowe,
wzrost hodowli bydła
Ryżowiska, bagna, tereny
podmokłe, wysypiska
śmieci
PRZYCZYNY Efektu Cieplarnianego:
SKUTKI Efektu
Cieplarnianego
:
Topienie się lodowców,
podniesienie się poziomu
mórz
Utrata terenów mieszkalnych,
zatopienie wysp i lądów
wysychanie rzek i jezior oraz
wzrost ilości terenów suchych
Niedostatek żywności, głód
Zwiększone parowanie,
wzrost opadów na północy
Powodzie, huragany, oberwanie
chmury, wzrost zachmurzenia
Zmiana środowiska na kuli
ziemskiej
Przemieszczanie się roślin i
zwierząt, wymieranie gatunków