Zaburzenia

Zaburzenia

równowagi kwasowo-

równowagi kwasowo-

zasadowej

zasadowej

Niezmienność stężenia jonów

Niezmienność stężenia jonów

wodorowych we krwi (izohydria)

wodorowych we krwi (izohydria)

zapewniają mimo stałej generacji H+

zapewniają mimo stałej generacji H+

trzy mechanizmy regulacyjne:

trzy mechanizmy regulacyjne:



Wiązanie H+ przez substancje

Wiązanie H+ przez substancje

buforujące krwi i tkanek

buforujące krwi i tkanek



Oddechowa regulacja wydalania CO2

Oddechowa regulacja wydalania CO2



Nerkowa regulacja wydalania H+.

Nerkowa regulacja wydalania H+.

Układ buforujący

Układ buforujący



W przestrzeni wodnej

W przestrzeni wodnej

pozakomórkowej

pozakomórkowej



Wodorowęglanowy

Wodorowęglanowy



Białczanowy

Białczanowy



W przestrzeni wodnej

W przestrzeni wodnej

śródkomórkowej

śródkomórkowej



Fosforanowy

Fosforanowy



Hemoglobinianowy

Hemoglobinianowy



Najistotniejszy jest bufor

Najistotniejszy jest bufor

wodorowęglanowy

wodorowęglanowy



Funkcję jego można opisać za pomocą

Funkcję jego można opisać za pomocą

równania Hendersona-Haselbacha

równania Hendersona-Haselbacha

pH= 6,1 + log

pH= 6,1 + log

pH = f x

pH = f x

HCO3-

H

2

CO

3

Nerki

Płuca

CO2 + H2O H2CO3

CO2 + H2O H2CO3

H + HCO3

H + HCO3

Komponenta oddechowa

Komponenta oddechowa

Komponenta

Komponenta

nerkowa

nerkowa

pH krwi wg równania

pH krwi wg równania

Hendersona - Hasselbacha

Hendersona - Hasselbacha

[ HCO

[ HCO

3

3

¯

¯

]

]

pH = 6,1 + log

pH = 6,1 + log

pCO

pCO

2

2

(mmHg)

(mmHg)

×

×

0,03

0,03

Wartości prawidłowe we krwi

Wartości prawidłowe we krwi

tętniczej

tętniczej



pCO

pCO

2

2

35 – 45 mmHg

35 – 45 mmHg



HCO

HCO

3

3

¯

¯

21 – 26 mmol/l

21 – 26 mmol/l



pH 7,37 – 7,45

pH 7,37 – 7,45

Wyróżnia się dwa rodzaje zaburzeń w

Wyróżnia się dwa rodzaje zaburzeń w

gospodarce kwasowo-zasadowej

gospodarce kwasowo-zasadowej



Zaburzenia oddechowe (spowodowane

Zaburzenia oddechowe (spowodowane

wzrostem lub spadkiem wartości

wzrostem lub spadkiem wartości

mianownika równania H-H)

mianownika równania H-H)



Zaburzenia nieoddechowe (zmiana

Zaburzenia nieoddechowe (zmiana

wartości stężenia HCO3- w liczniku r. H-H)

wartości stężenia HCO3- w liczniku r. H-H)

Kwasica nieoddechowa

Kwasica nieoddechowa



Kwasica addycyjna

Kwasica addycyjna



Ketonowa (niewyrównana cukrzyca, głodzenie,

Ketonowa (niewyrównana cukrzyca, głodzenie,

alkoholizm)

alkoholizm)



Mleczanowa (wstrząs, hipoksja)

Mleczanowa (wstrząs, hipoksja)



Spowodowana podażą egzogennych kwasów

Spowodowana podażą egzogennych kwasów

(zatrucia alkoholem metylowym, glikolem)

(zatrucia alkoholem metylowym, glikolem)



Kwasica retencyjna

Kwasica retencyjna



Zmniejszone wydalanie kwasów przez nerki

Zmniejszone wydalanie kwasów przez nerki

(niewydolność nerek)

(niewydolność nerek)



Kwasica subtrakcyjna

Kwasica subtrakcyjna



Utrata zasad (np. biegunki)

Utrata zasad (np. biegunki)

Kwasica oddechowa

Kwasica oddechowa

Spowodowana jest niewydolnością

Spowodowana jest niewydolnością

oddechową, prowadzącą do

oddechową, prowadzącą do

hipowentylacji pęcherzyków płucnych

hipowentylacji pęcherzyków płucnych

Depresja ośrodka oddechowego (morfina)

Depresja ośrodka oddechowego (morfina)

*ostra

*ostra

*przewlekła

*przewlekła

Wpływ kwasicy na ustrój

Wpływ kwasicy na ustrój



Hiperkalemia

Hiperkalemia



Zmniejszona wrażliwość miocytów na

Zmniejszona wrażliwość miocytów na

aminy katecholowe

aminy katecholowe



Niedokrwienie nerek

Niedokrwienie nerek



Szybkie zmiany pH płynu mózgowo-

Szybkie zmiany pH płynu mózgowo-

rdzeniowego (zmiany oddechowe)

rdzeniowego (zmiany oddechowe)

Zasadowica nieoddechowa

Zasadowica nieoddechowa



Utrata kwaśnego soku żołądkowego

Utrata kwaśnego soku żołądkowego

(wymioty)

(wymioty)



Leczenie diuretykami wywołującymi

Leczenie diuretykami wywołującymi

niedobór potasu i hipokalemię

niedobór potasu i hipokalemię

(wzmożone wydalanie H+ przez nerki)

(wzmożone wydalanie H+ przez nerki)



Nadmiar w ustroju

Nadmiar w ustroju

mineralokortykosterydów (wzmagają

mineralokortykosterydów (wzmagają

wydalanie H+ przez nerki)

wydalanie H+ przez nerki)



Nadmierna podaż

Nadmierna podaż

wodorowęglowodanów

wodorowęglowodanów

Zasadowica oddechowa

Zasadowica oddechowa



Nadmierna wentylacja pęcherzyków

Nadmierna wentylacja pęcherzyków

płucnych

płucnych



Psychogenna

Psychogenna



Gorączka (przyspieszony metabolizm)

Gorączka (przyspieszony metabolizm)



Tyreotoksykoza

Tyreotoksykoza



Mechanizm wyrównawczy u chorych z hipoksją

Mechanizm wyrównawczy u chorych z hipoksją



Wynik zaburzeń funkcji OUN (np. Guzy mózgu)

Wynik zaburzeń funkcji OUN (np. Guzy mózgu)



Wynik działania innych czynników (wstrząs

Wynik działania innych czynników (wstrząs

septyczny, encefalopatia wątrobowa)

septyczny, encefalopatia wątrobowa)

Wpływ zasadowicy na ustrój

Wpływ zasadowicy na ustrój



Hipokalemia

Hipokalemia



Hipokalcemia (wapń zjonizowany)

Hipokalcemia (wapń zjonizowany)