ZAKAŻENIA
PARWOWIRUSOWE
Zuzanna Ziombra
CHOROBY WYWOŁYWANE
PRZEZ PARWOWIRUSY
• PARWOWIROZA PSÓW CPV-2
• PANLEUKOPENIA KOTÓW FPV
• ZAKAŹNE ZAPALENIE JELIT NOREK MEV
(mink enteritis virus)
• CHOROBA ALEUCKA NOREK AMDV
(aleution mink disease parvovirus)
• PARWOWIROZA LISÓW NIEBIESKICH
BFPV (blue fox parvovirus)
• PANLEUKOPENIA SZOPÓW RPV (raccoon
panleukopenia virus)
rodzina Parvoviridae
• Bezotoczkowe, o kształcie dwudziestościanu.
• Pojedyńcza nić DNA.
• Kapsyd zbudowany z białek:
–
Strukturalnych: VP-1,
VP-2
, VP-3
–
Regulacyjnych: NS:1, NS:2
• Zawierają dwie nakładające się ramki odczytu
ORF:
–
Prawy region genomu końca 5’ koduje białka
strukturalne
–
Lewy region genomu końca 3’ koduje białka
regulacyjne
• Oporne na czynniki środowiska, właściwości
zakaźne utrzymują się przez kilka miesięcy.
W 98% parwowirusy wywołujące w/w choroby są do siebie
homologiczne na poziomie nukleotydów i sekwencji aminokwasów,
różnice występują w obrębie genu VP-2 i determinują spektrum
zakaźne zarazka.
PARWOWIROZA PSÓW
Ostra, zaraźliwa choroba przebiegająca wśród objawów
biegunki i wymiotów wywołanych stanem zapalnym
błony śluzowej jelit.
• Źródło zakażenia:
– zwierzęta chore ( od3-5 dnia od zakażenia do 22 dnia),
bezobjawowi nosiciele,
– pionowo przez łożysko,
– z zanieczyszczoną wodą, karmą,
– mechanicznie: gryzonie, stawonogi, na butach, odzieży.
• Wirus wydalany jest z: śliną, wymiocinami, kałem*,
moczem.
• Brama wejścia: p.o.
• Okres inkubacji: 4-6 dni do 2 tygodni
• Śmiertelnośc u leczonych zwierząt 30-40%
* 1g ok. miliard wirionów, mogących teoretycznie zarazić milion psów
PARWOWIROZA PSÓW
CPV-2 ewoluował jako pochodna FPV.
Znane są dwa warianty antygenowe CPV-2
(1976r.): CPV2a*(1979r.) i CPV2b* (1984r.)
U psów izoluje się ponadto CPV-1*** tzw.
miniaturowy wirus oraz AAV
(adenoassociate parvovirus-canine).
*,**- koty są wrażliwe na te wirusy, co oznacza że
zatoczył on koło ewolucyjne powracając do
pierwotnego żywiciela
***bardzo rozpowszechniony w populacji psów, może
powodować ronienia u suk oraz uogólnione zakażenie u
szczeniąt do 3 tyg. życia.
zakażenie alimentarne
4-6 dni
replikacja wirusa w gardle, migdałkach, węzłach chłonnych
śródmiąższowych
1-5 dzień po zakażeniu
wiremia
tropizm zarazka do szybko dzielących się komórek
szpiku i tkankinabłonka krypt
mięśnia sercowego (4-6tydz. Ż)
limfatycznej jelita cienkiego
(8 tydz.-6m-ąc ż.) zapalenie mięśnia krótkotrwała
leukopenia sercowego
i immunosupresja
infekcja bezobjawowa
ZAPALENIE JELITA
z wydaleniem wirusa
do 2-3 tygodni
ZAPALENIE JELITA
gwałtowne wymioty,
lekka biegunka
silna biegunka
odwodnienie, utrata elektrolitów,
hipoglikemia, kwasica, posocznica,
endotoksemia, hipoproteinemia.
wstrząs
POSTAĆ SERCOWA
OBJAWY KLINICZNE
ZMIANY AP
-szczenię ta 4-6 tyg
-zakażenie w okresie życie
płodowego lub tuż po urodzeniu
-senność, otępienie, duszność,
obrzęk płuc
-ostra, zastoinowa niewydolność
płuc, arytmia śmierć
-ogniska martwicy utratą włókien
mięśniowych
- obecnością wewnątrzjądrowych,
zasadochłonnych ciałek
wtrętowych w komórkach mięśnia
sercowego,
-naciek limfocytarny
ZMIANY HP
POSTAĆ JELITOWA
OBJAWY KLINICZNE
ZMIANY AP
-szczenięta w wieku 8 tyg. do 6
m-cy
-posmutnienie, brak apetytu,
uporczywe wymioty
-po 24h uporczywa biegunka,
początkowo szara, potem
szarożółta, następnie krwista, o
gnilnym zapachu zhemolizowanej
krwi
- spadek m.c., zaburzenia
elektrolitowe, kwasica
metaboliczna
- silne osłabienie, brak reakcji na
otoczenie,
-utrata elastyczności skóry,
zmatowienie i wypadanie sierści,
zapadnięcie galek ocznych,
- przekrwienie i obrzęk jelit,
- ścieńczenie ściany jelita
cienkiego, utrata jej
elastyczności,
- błona śluzowa ma wygląd
ziarnisty- jak posypana otrębami
- zanik grasicy,
-rozrzedzenie grudek chłonnych
w śledzionie i węzłach chłonnych,
-martwica komórek nabłonkowych
krypt,
-skrócenie kosmków jelitowych.
ZMIANY HP
ROZPOZNAWANIE
1. Wywiad
2. Badanie kliniczne
3. Badanie labolatoryjne
• próbka kału- komercyjne zestawy
wykorzystujące test ELISA
• badanie krwi- leukopenia
DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA
• Koronawiroza
• Zespół krwotocznego zapalenia żołądka i jelit
• Niedrożność jelit
• Choroba Rubartha
• Nosówka
• Glistnica
• Kokcydioza
• Salmonelloza
• Błędy żywieniowe
• Zapalenie trzustki
• Zatrucia
• Alergie pokarmowe
• Niewydolność wątroby
• Niewydolność nerek
LECZENIE
• Izotoniczne płyny wieloelektrolitowe 50-
60ml/kg.m.c./dobę- uzupełnienie elektrolitów
• Płynoterapia- 100-150ml/kg.m.c./dobę-
korelacja odwodnienia
• Aminokwasy- przy utrzymującej się głodówce
• 8,4% Natrium bicarbonicum 1-2ml/kg.m.c.-
likwidacja kwasicy metabolicznej
• antybiotykoterapia
• Środki przeciwwymiotne, przeciwkrwotoczne
PROFILAKTYKA SWOISTA
• Szczepionki atenuowane
• Szczepionki inaktywowane
PANLEUKOPENIA KOTÓW
= NOSÓWKA KOTÓW
Wysoce zaraźliwa choroba, przebiegająca z objawami
zapalenia błony śluzowej przewodu pokarmowego i
drastycznym zmniejszeniem liczby leukocytów we krwi
obwodowej.
• Źródło zakażenia:
– chore zwierzęta
– ozdrowieńcy
– pionowo przez łożysko,
– mechanicznie: pchły, człowiek na butach, odzieży, sprzęt
oraz pomieszczenie w których przebywały chore osobniki
• Wirus wydalany jest z: kałem, śliną, wymiocinami,
moczem. Siewstwo występuje w ostatniej fazie choroby
i kilka tygodni po ustąpieniu objawów.
• Brama wejścia: p.o.
• Okres inkubacji: 4-10 dni
zakażenie alimentarne
Replikacja wirusa w nabłonku jamy nosowej i gardła.
Wiremia
Tropizm zarazka do szybko dzielących się komórek.
PŁÓD
NOWORODEK
KOCIĘ DO KILKU
MIESIĘCY
KOT STARSZY
I
trymestr
ciąży
Resorpc
ja
płodów
Dalsze
trymestr
y ciąży
Ronieni
e
Hipoplazja
móżdżku
Trwała
niezborność
ruchowa
Uszkodzeni
e komórek
krypt
jelitowych
Zapalenie
jelit
Uszkodzenie
szpiku i
układu
limfatycznego
Leukopenia i
immunosupre
sja
Powikłania
bakteryjne
Łagodna
choroba lub
bezobjawowe
zakażenie
OBJAWY KLINICZNE
• Temp 40
o
C utrzymująca się przez 24h może
dojść do nagłej śmierci bez widocznych
objawów- postać nadostra.
• Powrót temp do normy i po 3-4 dniach
ponowny wzrost, któremu towarzyszą:
– Posmutnienie, osłabienie, brak łaknienia,
powtarzające się wymioty, nastroszenie włosa
– Zwierze leży na mostku, nie reaguje na bodźce,
wykazuje niechęć do ruchu i bolesność brzucha,
– Po kilku godzinach uporczywa biegunka, niekiedy
z domieszką krwi silne odwodnienieśmierć
• U kociąt które przeżyły objawy kliniczne ustępują wolno,
powrót do pierwotnej kondycji po kilku tygodniach.
• Dochodzi do uaktywnienia bezobjawowych
zakażeń: kaliciwirus, herpeswirus, wirus
białaczki.
OBJAWY KLINICZNE
• Zakażenie śródmaciczne we wczesnym
okresie ciąży sporadyczne ronienia,
hipoplazja móżdżku, uszkodzenie siatkówki,
zaburzenia neurologiczne u potomstwa.
– u płodów i kociąt miejscem replikacji są szybko
dzielące się komórki zewnętrznej masy ziarnistej
móżdżku i siatkówki.
– niezborność ruchów, brak leukopenii i zapalenia
jelit.
• Zakażenie w 2 ostatnich tygodniach ciąży
lub po porodzie hipoplazja móżdżku.
– kocięta z trudem utrzymują równowagę, szeroko
odstawiają kończyny .
ZMIANY AP
• Odwodnienie i wychudzenie zwłok.
• Jelito cienkie wypełnione rozwodnionymi masami
kałowymi z domieszką śluzu i krwi.
• Wybroczyny i punkcikowe wylewy na błonie surowiczej
jelit.
• Węzły chłonne krezkowe są przekrwione i
powiększone, z wybroczynami.
• Szpik kostny o konsystencji galaretowatej do
wodnistej.
• Zanik grasicy, hipoplazja móżdżku.
ZMIANY HP
• Martwica komórek krypt błony śluzowej jelita cienkiego
i obecność wewnątrzjądrowych, zasadochłonnych
ciałek wtrętowych.
ROZPOZNAWANIE
• Wywiad: młody wiek kota,
szczepienia,
• Badanie kliniczne
• Badanie labolatoryjne:
– Badanie hematologiczne leukopenia 2-
4x 10
9
leukocytów /l (
– próbka kału- komercyjne zestawy
wykorzystujące test ELISA
METODA
DIAGNOSTYCZNA
MATERIAŁ
DIAGNOSTYCZNY
CZAS WYKONANIA
BADANA
PRÓBA DODATNIA
OD
PRÓBA UJEMNA OD
TEST ELISA
KAŁ, WYMAZ Z
PROSTNICY
Minuty/ godziny
2-3 d.p.i
6-7 d.p.i.
TEST AGLUTYNACJI
LATEKSOWEJ
KAŁ, WYMAZ Z
PROSTNICY
Minuty / godziny
2-3 d.p.i
6-7 d.p.i.
MIKROSKOP
ELEKTRONOWY
KAŁ, NARZĄDY
WEWNĘTRZNE
1-3 dni
2-3 d.p.i
1-2 t.p.i
PCR
KAŁ, WYMAZ Z
PROSTNICY
3-4 godziny
2-3 d.p.i
1-2 t.p.i.
IMMUNOFLUOROSCEN
CJA BEZPOŚREDNIA
KAŁ, WYMAZ Z
PROSTNICY
NARZĄDY WEWN
2-3 godziny
2 d.p.i
2-3 t.p.i.
ODCZYN
HEMAGLUTYNACJI
KAŁ, WYMAZ Z
PROSTNICY
Kał, wymaz z
prostnicy
2-3 d.p.i
6-7 d.p.i.
IMMUNOFLUORESCEN
CJA POŚREDNIA
SUROWICA KRWI
IgG
Surowica krwi IgM
4-5 d.p.i
3-4 t.p.i.
DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA
• Ciało obce w przewodzie
pokarmowym
• Toksoplazmoza
• Ostre bakteryjne zapalenie jelit
• Zatrucie
• Chłoniakomięsak
LECZENIE
•
Pełna krew zdrowego kota (odpowiedniej
grupy!), surowice homologiczne
•
Izotoniczne płyny wieloelektrolitowe
•
Płynoterapia
(płyn Ringera z mleczanami, roztwór Hartmanna, 5% glukoza, NaCl)
•
Aminokwasy- przy utrzymującej się głodówce
•
8,4% Natrium bicarbonicum 1-2ml/kg.m.c.-
likwidacja kwasicy metabolicznej
•
Antybiotykoterapia: amoksycylina, cefalosporyny
•
Środki przeciwwymiotne (mogą doprowadzić do
atonii jelit), przeciwkrwotoczne
•
PROFILAKTYKA SWOISTA